Sosyal medya üzerinden haber takibi popülizme yönlendiriyor
Haberleri ücretsiz ya da sosyal medya üzerinden takip edenlerin sayısı gün be gün artıyor. Fakat bunun olumsuz sonuçlarıda var. Kullanıcılar yüzeyselleşiyor ve haber alma alışkanlıkları yozlaşıyor.
İsviçre’deki medya kullanıcılarının % 31’i dünyada olan bitene çok fazla zaman ayırmıyor. Ayırdıkları zamanlarda ise ücretsiz sunulan haber kanallarıyla sosyal medya kanallarını kullanıyorlar. Bu da kitlelerin popülizme daha açık olmalarını yani yüzeysel ya da yozlaşmış habercilikle daha kolay yönlendirilmelerini sağlıyor. Bern`de tanıtılan “Medya Kalitesi Yıllığı” kitabının yazarları, araştırmalarında haberleri bu şekilde takip edenleri “Haber Yoksunları” olarak tanımlıyor. Buradaki yoksunluktan kasıt, kaliteli medya kaynaklarından faydalanma yoksunluğu.
Araştırmada sosyal medyadan haber takip edenlerin oranının 2009 yılından bu yana % 10 arttığı, bu gruptakilerin çoğunlukla 30 yaşın altındaki genç yetişkinlerden oluştuğu belirtiliyor. Ayrıca haber takip eden bu grubun eğitim durumuna bakıldığında yüksek öğretim görmeyenlerin çoğunlukta olduğu da vurgulanıyor.
Basit dünya görüşü
Yıllığın yazarlarına göre “Haber Yoksunları” bu yaklaşım biçimiyle sadece yüzeysel ve felaket haberlerini, kriz ve skandalları algılayarak aşırı gündem eksiklikleriyle karşı karşıya kalıyor. Özellikle İsviçre politikası, gündemi gibi günlük önemli haber detaylarını takip etmiyorlar. Zürih Üniversitesi kamu ve toplum araştırma enstitüsünden Mark Eisenegger, bu davranış şeklini demokrasi açısından zararlı olarak niteliyor ve bu şekilde basitleştirilmiş haber özetlerini özümseyen kişilerin, popülizme açık hale geldiğini belirtiyor.
Sosyal medyada gerçekler kayboluyor
Araştırmacıların görüşüne göre bu dezenformasyon sosyal medya tarafından da destekleniyor. Eisenegger “dezenformasyonun inanılmaz şekilde yayıldığını, yalan haberlerin milyonlarca çoğaltılıp beğenildiğini belirtiyor.” Sosyal medya üzerinden geleneksel medya sunucuları haber yayınlasa da, sosyal medyanın aşırı bilgi kalabalığı ve yalan haberlere açık olması bu tanınmış medya markalarının da gücünü zayıflatıyor.
Küresel sörfçüler İsviçre’nin toplumsal tartışmalarına katılmıyor
“Haber Yoksunları” gibi medya takipçilerinin % 21’ini oluşturan “Küresel Sörfçüler” de kalite bilançosunda sadece nispeten düşük puan alabiliyor. Bu grup bölgesel ve ulusal konuları algılamıyor. Bunlarla ilgili yıllıkta şöyle diyor: “Birçoğu batının merkez ülkelerinden gelen göçmen asıllı, iyi eğitimli, meslek sahibi kitle. Bu kitle İsviçre’nin toplumsal tartışmalarına çok fazla iştirak etmiyor.”
Bu grupların karşısında ise birden fazla gazete sitesinden ve online üründen faydalanarak haber takip eden, daha çok yüksek eğitim seviyesine sahip erkeklerden oluşan “Yoğun Kullanıcı” grubu bulunuyor. Fakat bu grup 2009 senesinden beri erimeye devam ederek artık tüm izleyicilerin sadece % 11`ini oluşturuyor.
Mevcut eğilimle haber gazeteciliğinin finanse edilmesi de tehlikeye girmiş durumda. Zira medya takipçilerinin yarısına yakını artık gazetelere para vermiyor.