Turgut

Kanada Başbakanı Justin Trudeau ve İsviçre Konfederasyonu Başkanı Alain Berset, İsrail'in Gazze'ye saldırılarının ardından Filistin'deki son gelişmeleri görüştü.

Trudeau ve Berset, Gazze'deki şiddetin tırmanmasına ve insani duruma dair kaygılarını vurgulayarak, bölgedeki siviller için acil ve engelsiz insani yardım ihtiyacına dair görüş birliğinde olduklarını belirtti. Ayrıca, Hamas'ın elindeki esirlere insani muamelede bulunması ve bunları serbest bırakması çağrısı yapıldı ve İsrail'in kendini savunma hakkı vurgulandı.&nbsp;Kanada&nbsp;Başbakanı&nbsp;Justin Trudeau&nbsp;ve&nbsp;İsviçre&nbsp;Konfederasyonu Başkanı Alain Berset,&nbsp;İsrail'in&nbsp;Gazze'ye saldırılarının ardından&nbsp;Filistin'deki son gelişmeleri görüştü. Kanada Başbakanlığından yapılan açıklamada, Kanada'nın başkenti Ottowa'da görüşen Trudeau ve Berset'in Gazze'de şiddetin tırmanmasına ve insani duruma dair kaygılarını vurguladığı kaydedildi.&nbsp;Açıklamada, ikilinin bölgedeki siviller için acil ve engelsiz insani yardım ihtiyacına dair görüş birliğinde olduğu belirtildi. Trudeau ve Berset'in, Hamas'ın elindeki esirlere insani muamelede bulunması ve bunları ivedilikle bırakması çağrısı yaptığı kaydedilen açıklamada,&nbsp;Ukrayna'ya desteğin sürmesinin de görüşüldüğüne işaret edildi. Açıklamada ayrıca iki liderin, Hamas'ın saldırılarını kınadığı, İsrail'in kendini savunma hakkı olduğunu vurguladığı aktarıldı.&nbsp;Kaynak:&nbsp;AA

Kanada ve İsviçre liderleri Filistin'deki son gelişmeleri görüştü

Fransa’nın Basel sınırına komşu olan Haut-Rhin bölgesindeki 11 belediyede, içme suyu kullanımına yönelik ciddi kısıtlamalar getirildi. Yaklaşık 60.000 kişiyi etkileyen bu karar, hamile kadınlar, küçük çocuklar, ağır hastalar ve diğer hassas gruplar için musluk suyunun kullanımını yasaklıyor. 

PFAS kimyasalları

Yasak kararı, bölgede içme suyunda tehlikeli düzeyde tespit edilen PFAS (per- ve polifloroalkil maddeler) kimyasalları nedeniyle alındı.<h3>Kaynak: Basel-Mülhausen Havalimanı ve Tatbikatlar</h3>Kirliliğin kaynağı, Basel-Mülhausen Havalimanı’nda yıllar boyunca yapılan yangın söndürme tatbikatlarında kullanılan PFAS içeren köpükler olarak açıklandı. Bu maddeler yeraltı sularına karışarak içme suyunu kirletti. Yapılan ölçümlerde, PFAS değerlerinin litrede 0.1 mikrogram olarak belirlenen sınır değerin dört katına çıktığı belirlendi.<h3>İsviçre Tarafı Güvende mi?</h3>Basel ve Allschwil gibi İsviçre şehirlerinde yaşayanlar için şimdilik bir tehlike bulunmuyor. Bu şehirlerde içme suyu, yeraltı suyundan değil, Ren Nehri’nden elde ediliyor ve aktif karbon filtrelerle arıtılarak PFAS gibi maddeler büyük ölçüde uzaklaştırılıyor. Ancak Basel Kantonu Kimya Uzmanı Yves Parrat, yeraltı sularındaki PFAS varlığını "endişe verici" olarak değerlendiriyor ve bu maddelerin arıtılmasının teknik ve yasal açıdan çok zor olduğunu vurguluyor.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/843c0f0db4d84599510a4d712.jpg" width="1024" height="576"></figure><h3>Fransa Eylem Planı Talep Ediyor</h3>Fransa hükümeti, etkilenen 11 belediyeden yıl sonuna kadar içme suyundaki PFAS seviyelerini azaltacak bir plan sunmalarını istedi. Kısa vadede mobil arıtma sistemlerinin kurulması, orta vadede ise büyük çaplı filtreleme sistemlerinin devreye alınması hedefleniyor. Bu sistemlerin yatırım maliyetinin 20 milyon euro, yıllık işletme maliyetinin ise yaklaşık 600.000 euro olması bekleniyor. Bu nedenle, 2026’dan itibaren su fiyatlarında artış öngörülüyor.<h3>PFAS Nedir ve Neden Tehlikelidir?</h3>PFAS maddeleri, yangın köpüklerinden su geçirmez kumaşlara kadar birçok endüstriyel üründe kullanıldı. Ancak bu maddeler doğada çözünmediği ve vücutta biriktiği için "ebedi kimyasallar" olarak adlandırılıyor. Uzun vadede hormon bozuklukları, bağışıklık sistemi sorunları ve kanser gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabiliyor.<h3>Federal Düzeyde Yeni Düzenleme Talepleri</h3>İsviçre’de GLP’li Senatör Tiana Angelina Moser ve Merkez Partisi’nden Marianne Maret, PFAS ile mücadele için ulusal bir eylem planı ve net yasal sınırlar talep eden öneriler sundu. Amaç, kirlenmiş bölgelerin daha hızlı şekilde temizlenebilmesini sağlamak.

Havalimanı tatbikatı, içme suyunu kirletti: 60 bin kişi tehlike altında

Covid-19 pandemisi sırasında sağlanan devlet destekli kredilerin kötüye kullanımı hakkında soruşturmalar devam ediyor. Özellikle Aargau Kantonu’nda kurulan özel bir "Covid Ekibi", sadece bu tür dolandırıcılık vakalarıyla ilgileniyor, çoğu zaman zincirleme başka suçlar da ortaya çıkıyor.

Soruşturmalar derinleşiyor

<h4>Yüz milyonluk zarar – soruşturmalar derinleşiyor</h4>Aargau’da 2022 yılından bu yana faaliyet gösteren özel ekip, şimdiye dek Covid destek kredilerine ilişkin 400'den fazla suç duyurusu aldı. Bunların yüzde 40’ı sonuçlandırılırken, kalan dosyalar hâlâ inceleme aşamasında. Aargau Başsavcılığı’na göre, soruşturmalarda sadece kredi dolandırıcılığı değil; sahte beyan, usulsüz yardım başvuruları ve vergi kaçırma gibi başka ekonomik suçlar da ortaya çıkıyor. Toplam zarar tahmini 40 milyon Frank civarında.Aynı zamanda Solothurn kantonunda da yaklaşık 20 benzer dava sürüyor ve her hafta yeni şikâyetler geliyor. Özellikle serbest çalışanlara yönelik gelir desteği, kısa çalışma ödenekleri ve kanton yardımlarının suistimali sıkça gündeme geliyor.<h4>İnşaat sektörüne yönelik şüpheler artıyor</h4>Yetkililerin dikkatini çeken bir başka unsur ise şüphelilerin büyük kısmının inşaat sektöründen geliyor olması. Aargau Başsavcılığı, başvurularda verilen banka belgeleri sayesinde hatalı ödemelerin hızlıca tespit edilebildiğini belirtiyor. Ancak bir kez şüphe doğduğunda, soruşturmalar genellikle başka firmalara, şahıslara ve suçlara da uzanıyor. Soruşturmalarda sıkça yurt dışına uzanan karmaşık şirket yapılarıyla karşılaşıldığı belirtiliyor.<h4>Yurt dışı hesaplar ve kripto para işleri zorlaştırıyor</h4>Dijital para transferlerinin hızı, kripto paraların izlenemezliği ve yabancı banka hesapları, yetkililerin işini zorlaştırıyor. Birçok şüphelinin ikinci ikamet adresi yurt dışında olduğu için takip ve iş birliği de zaman alıyor. Üstelik birçok şirketin belgeleri eksik, yöneticilerin kim olduğu net değil ve sorumluluk sıkça farklı isimler arasında paylaştırılıyor.<h4>Ceza süreci neden yavaş ilerliyor?</h4>Kamuoyunda bazı şüphelilerin neden hemen tutuklanmadığına dair eleştiriler olsa da, yetkililer hukuk devleti ilkelerine dikkat çekiyor. Başsavcılık, önleyici tutuklamaların yalnızca son çare olarak kullanılabileceğini, soruşturma sürecinin ise karmaşık yapılar nedeniyle zaman aldığını ifade ediyor.Aargau’da yakın zamanda karara bağlanan bir örnek davada, bir iş adamının iki farklı kantonda aynı firmalar için gelir kaybı tazminatı aldığı tespit edildi. Kendisine ödenen miktarın yarısını – yaklaşık 60 bin Frank – geri ödemesine hükmedildi. Şikâyeti ise mahkeme tarafından reddedildi.

Covid kredilerinde dolandırıcılık patladı – 400'den fazla suç duyurusu

18 Mayıs’ta Zürih kantonundaki seçmenler, şirketlerin kazanç vergilerinde ikinci kez indirime gidilmesini öngören “Steuergesetz Schritt 2 der Steuervorlage 17” başlıklı yasa değişikliğini oylayacak.

Kazanç vergisi

İlk aşaması 2019 yılında halk oylamasına sunulan düzenlemenin ikinci adımı kapsamında, kurum kazanç vergisi oranının %7’den %6’ya düşürülmesi planlanıyor. Zürih Hükümeti, bu indirimi zaten beş yıl önce duyurmuştu.<h4>Vergi rekabetinde Zürih geride kaldı</h4>Zürih şu anda, kazanç vergisi oranlarında İsviçre kantonları arasında sondan ikinci sırada yer alıyor. Listenin son sırasında ise Bern bulunuyor. Son yıllarda Cenevre, Basel-Stadt ve Vaud gibi birçok kanton vergileri önemli ölçüde indirerek şirketleri cezbetmeye başladı. Zürih’in bu hamlesiyle rekabet gücünü korumayı ve şirket merkezlerinin başka kantonlara kaymasını engellemeyi amaçladığı belirtiliyor.Finans Direktörü Ernst Stocker, Zürih’in hiçbir zaman bir “düşük vergi kantonu” olamayacağını kabul ederek, “Ancak diğer kantonlarla aradaki farkı kapatmamız gerekiyor,” açıklamasında bulundu.<h4>Vergi oranları nasıl değişiyor?</h4>Yeni düzenlemeyle birlikte, örneğin Zürih şehrindeki şirketler için toplam vergi yükü %19,6’dan %18,1’e düşecek. Düşük vergili bazı belediyelerde bu oran %17’ye kadar gerileyebilecek. Bu, altı yıl içinde kurum kazanç vergisinde %25’lik bir toplam indirime karşılık geliyor. Karşılaştırmak gerekirse, Basel-Stadt %68, Cenevre %67 ve Vaud ise %61’lik oranlarla çok daha büyük indirimler gerçekleştirdi.<h4>Destekleyenler ne diyor?</h4>Muhafazakâr ve merkez partiler, bu tür indirimlerin uzun vadede vergi gelirlerinde kayba yol açmadığını savunuyor. 2019’daki ilk indirim sonrası ciddi bir gelir kaybı yaşanmadığını ve olası zararların etkilenen belediyelere destekle telafi edildiğini belirtiyorlar. Ayrıca, bu adımın şirketleri güçlendirdiği ve istihdamı koruduğu görüşü öne çıkıyor.<h4>Karşı çıkanlar neye dikkat çekiyor?</h4>Sol partiler ise tam aksine, bütçede kayıpların zaten görüldüğünü, hükümetin çeşitli projeleri ertelemek zorunda kaldığını savunuyor. Örneğin, Affoltern’e uzanacak yeni tramvay hattının ertelendiğini hatırlatıyorlar. Ayrıca, indirimin esasen büyük şirketlere yaradığını ve bu firmaların vergi kazançlarını çoğunlukla yabancı yatırımcılarına daha fazla temettü olarak aktardığını ifade ediyorlar.

Zürih’te ikinci vergi indirimi oylamaya gidiyor: Şirketler daha az mı ödeyecek?

Valais Kantonu, okullarda öğrenci zorbalığıyla mücadele için kapsamlı bir destek sistemi kurduğunu duyurdu. Promotion Santé Valais yeni sistem kapsamında mağdurların başvurabileceği bir destek hattı oluşturulduğunu ve özellikle yerel yönetimlerin bu alanda bilgilendirildiğini belirtti.

Pilot uygulama devrede

Valais Sağlık Gözlemevi'nin 2022 yılı verilerine göre, kantonda 11 ila 15 yaş arasındaki öğrencilerin %23’ü okulda zorbalığa uğradığını, %14’ü ise siber zorbalığın mağduru olduğunu bildirdi. Bu rakamlar, zorbalığın bölgedeki gençlerin ruh sağlığı üzerinde ciddi etkiler yarattığını gösteriyor.<h3>Bireysel Destek ve Çok Disiplinli Yaklaşım</h3>Yeni sistem, sadece ihbar mekanizmalarıyla sınırlı kalmayıp, mağdurlara yönelik bireysel danışmanlık ve çok disiplinli bir müdahale süreci sunuyor. Sierre ve Anniviers bölgelerinde pilot uygulaması başarıyla tamamlanan proje, şimdi tüm kantona yayılıyor.İlk uygulama sonuçları dikkat çekici:<ul><li>38 vakada bildirim alındı,</li><li>27 genç ve ailelerine özel destek sağlandı,</li><li>Ayrıca 80 öğrenciye sınıf içi müdahale ile doğrudan ulaşıldı.</li></ul>Promotion Santé Valais, öğrenci zorbalığının sadece okul sınırları içinde kalmadığını, çocukların genel yaşam kalitesini de olumsuz etkilediğini vurguluyor. Süregelen zorbalık; stres, anksiyete, yalnızlık, özgüven kaybı, okuldan uzaklaşma ve depresyon belirtileri gibi birçok ciddi sonucu beraberinde getirebiliyor. Özellikle sosyal medyanın bu süreci daha da derinleştirdiği belirtiliyor.<h3>Geniş Katılımlı Mücadele</h3>Sistemin geliştirilme sürecinde yalnızca okullar değil; okul servisleri, spor kulüpleri, okul sonrası bakım merkezlerigibi farklı alanlarda çalışan yaklaşık 30 profesyonel de aktif rol aldı. Bu çok aktörlü yaklaşım sayesinde çocukların hayatlarının farklı alanlarında zorbalıkla mücadele edilebilecek kapsamlı bir yapı oluşturulmuş oldu.Valais Kantonu'nun bu adımı, İsviçre genelinde çocuk hakları, ruh sağlığı ve güvenli eğitim ortamı konusunda örnek teşkil ediyor. Uzmanlar, benzer yapıların ülke genelinde yaygınlaştırılmasının zorbalıkla mücadelede önemli bir rol oynayabileceği görüşünde.

Okullarda zorbalığa karşı yeni önlem paketi

Nisan ayında yer yer etkili olan yağışlar, İsviçre’nin birçok bölgesine geçici rahatlama getirse de yıl genelinde yaşanan kuraklık özellikle Doğu İsviçre’yi etkilemeye devam ediyor. 2025 yılı, yağışlı geçen ocak ayı ve ılıman bir kışın ardından beklenen yağışların gelmemesiyle kuraklıkla anılmaya başladı.

Enerji rezervleri tehlikede

Brienzersee’de yolcu gemileri ilerleyemedi, Bodensee son 30 yılın en düşük seviyesindeMart ayında neredeyse hiç yağmur yağmadı. Brienzersee Gölü’nde su seviyesi öyle düştü ki, yolcu gemileri sefer yapamaz hale geldi. Bodensee ise 30 yılın en düşük seviyesini gördü. Paskalya dönemindeki yağmurlara rağmen, güncel toprak nemi verileri özellikle Doğu İsviçre’de hâlâ ciddi kuraklık yaşandığını gösteriyor.Ren hâlâ düşük seviyede, karlar erken eridiGraubünden’de, Ren Nehri’nin doğduğu bölgede yağış miktarı yetersiz kaldı. WSL Hidroloji Bölüm Başkanı Massimiliano Zappa, “Ren’de düşük su seviyesi normalde kasım-şubat aylarında görülür. Şu an nisan sonundayız ve hâlâ aynı durum devam ediyor.” diyerek uyarıyor.İklim değişikliği nedeniyle kar erimesi her yıl daha erken başlıyor. Karla kaplı bölgelerde karların mayıs ya da haziran yerine mart-nisan aylarında eridiği görülüyor. Bu yıl ise kar miktarının düşük olması, barajlara yeterince su akışını da engelliyor.Baraj gölleri dolamıyor, enerji rezervleri tehlikedeKuraklığın en somut etkileri baraj göllerinde hissediliyor. Avrupa'nın yıl sonundaki yüksek elektrik talebi nedeniyle, barajlardaki rezervler daha kış başında ciddi şekilde kullanıldı. Bugün itibarıyla doluluk oranı, son beş yılın ortalamasının belirgin şekilde altında.Örneğin Sihlsee, SBB’nin elektrik ihtiyacının yaklaşık %10’unu karşılıyor. Ancak bu yıl gölün bazı bölümleri tamamen kurudu. SRF Data’nın uydu görüntüleri, göldeki kuraklığın boyutlarını gözler önüne seriyor.Zappa’ya göre, Alplerdeki kar suyu rezervleri son 25 yılın en düşük seviyelerine yakın. Bu da, yaz aylarında yeterli su toplanamaması durumunda, elektrik üretiminde sıkıntı yaşanabileceği anlamına geliyor. Enerji arz güvenliği açısından bu durum ciddi bir risk oluşturuyor.“Kurak bir kışın ardından bir de kurak yaz gelirse, İsviçre’nin enerji sistemi sınırlarına dayanabilir.”

Kuraklık alarmı: Yağmura rağmen İsviçre’nin doğusu hâlâ susuz

İsviçre Federal Hükümeti, hazırladığı 60 maddelik tasarruf paketi kapsamında biyoçeşitliliğe ayrılan bütçede ciddi kesintiye gitmeyi planlıyor, Çevre örgütleri bu karara sert tepki gösteriyor: Bu kararın, geçtiğimiz yılki Biyoçeşitlilik İnisiyatifi oylamasında halka verilen sözlerle çeliştiğini savunuyorlar.

Tasarruf planı

<h3>Neler planlanıyor?</h3><ul><li>Şu ana kadar, biyoçeşitlilik ve peyzaj kalitesinin desteklenmesi için yıllık ortalama 280 milyon frank harcanıyor.</li><li>Bu miktarın %90’ı federal hükümet, %10’u ise kantonlar tarafından karşılanıyordu.</li><li>Yeni plana göre, 2028’den itibaren federal katkı sadece %50 olacak. Yani kantonların yükü ciddi şekilde artacak.</li><li>Federal hükümet böylece her yıl 124 milyon frank tasarruf etmeyi hedefliyor.</li></ul><h3>Çevre örgütlerinden tepki:</h3>Greenpeace, Pro Natura, WWF ve Bird Life gibi kuruluşların yer aldığı Çevre İttifakı, bu kararı “verilen sözlerin tutulmaması” olarak yorumladı.Bird Life İsviçre’den Daniela Pauli, şu ifadeleri kullandı: “Federal Hükümet, 2024 oylamasında halkın karşısına çıkarak yılda 600 milyon frankı biyoçeşitliliğe ayıracağına dair güvence verdi. Şimdi bu bütçeden yaklaşık 70 milyon frank kesiyorlar. Bu çok ciddi bir geri adım.”Ayrıca bu yükün kantonlara aktarılması da eleştirildi. Çevre İttifakı, tarımın federal bir sorumluluk olduğunu ve bu tür bir mali yükün kantonlara yüklenmesinin anayasaya ve sisteme aykırı olduğunu belirtiyor.<h3>Bauernverband (Çiftçiler Birliği) ne diyor?</h3>Federal hükümetin planı sadece çevre örgütlerinin değil, İsviçre Çiftçiler Birliği’nin de tepkisini çekti. Birlik, özellikle bazı kantonların bu açığı kapatacak bütçeye sahip olmadığını belirtiyor ve şu uyarıda bulunuyor: “Biyoçeşitlilik için ayrılan kaynaklar azaltılırsa, doğa koruma çalışmaları ciddi anlamda zarar görür.”

Federal hükümet sözünü tutmadı mı? Biyoçeşitlilik fonu %50’ye düşüyor

İsviçre Federal Hükümeti, Avrupa Birliği ile yapılması planlanan yeni anlaşmalar konusunda ilk kez bu kadar net bir tutum sergiledi. Hükümet, jeopolitik ortamın giderek gerginleştiği bir dönemde AB ile güvenilir ilişkilerin artık “stratejik bir gereklilik” olduğunu açıkladı.

İsviçre AB ilişkileri

<h4>Cassis: “Şimdi dosyada liderliği üstleniyoruz”</h4>Dışişleri Bakanı Ignazio Cassis, normalde temkinli tutumuyla bilinirken, bu kez net konuştu: “AB dosyasında artık biz öndeyiz.” Bu açıklama, Bern-Brüksel hattındaki ilişkilerde yeni bir sayfa açıldığını gösteriyor.<h4>Hedef: Anlaşmaların halk oylamasında geçmesi</h4>Federal Hükümet, anlaşmaların oylanmasında sadece halk çoğunluğunu (Volksmehr) yeterli görmeyi kararlaştırdı. Bu da, anlaşma paketinin referandumdan geçme şansını artırıyor. Zira özellikle kırsal ve muhafazakâr kantonların şüpheci yaklaşımı nedeniyle, Ständemehr (kanton çoğunluğu) şartı anlaşmanın reddedilmesi riskini doğuruyordu. Bu risk, 1992’de Avrupa Ekonomik Alanı (EWR) oylamasında da yaşanmıştı: O dönem halkın çoğu “evet” dese de, kantonlar reddetmişti.<h4>Muhalefetten sert tepki</h4>Federal Hükümet’in bu kararı, SVP (İsviçre Halk Partisi) ve AB karşıtı “Kompass Europa” adlı iş dünyası grubundan sert tepki gördü. Zengin iş insanı Alfred Gantner’in desteklediği grup, AB ile yapılacak bu tür kapsamlı anlaşmalarda kanton çoğunluğunun zorunlu olması için halk inisiyatifi başlatmayı planlıyor.Ancak 2012 yılında benzer bir girişim, halk oylamasında açık şekilde reddedilmişti. Üstelik pek çok anayasa hukukçusu ve Federal Adalet Dairesi de, AB anlaşmalarında Ständemehr şartının yasal olarak zorunlu olmadığını belirtiyor.<h4>Son söz parlamentoda</h4>Federal Hükümet kararını vermiş olsa da, nihai karar yetkisi parlamentoya ait. Ulusal Konsey (Nationalrat) ve Eyaletler Konseyi (Ständerat), isterse anlaşmaları Ständemehr şartına bağlayabilir. Ancak mevcut jeopolitik ortamda, parlamentoda da anlaşmalara destek verenlerin çoğunlukta olduğu görülüyor.

AB ile yeni anlaşmalar için referandumda sadece halk çoğunluğu yeterli olacak

İspanya ve Portekiz’de geçtiğimiz Pazartesi yaşanan büyük çaplı elektrik kesintisinin ardından, benzer bir senaryonun İsviçre’de yaşanma riski yeniden gündeme geldi. Özellikle Ukrayna’daki savaşın yol açtığı enerji krizi sonrası, ülke genelinde blackout ihtimali “en muhtemel riskler” arasında değerlendiriliyor.

Kriz planları

İsviçre Konfederasyonu ve kanton yönetimleri, böyle bir senaryoya karşı kriz planlarını ve altyapı hazırlıklarını hızlandırdı.Hastanelerde jeneratör önlemleriNeuchâtel Hastane Ağı’na (RHNE) bağlı tüm acil bakım merkezlerinde dizel ile çalışan jeneratörler hazırda bekletiliyor. Neuchâtel’deki Pourtalès Hastanesi’nin çatısını kaplayan güneş panelleri, olası bir blackout durumunda yetersiz kalacak. RHNE Lojistik Direktörü Jérôme Kubler, RTS kanalına yaptığı açıklamada, “Elektrik kesintisi anında jeneratörler otomatik olarak devreye giriyor ve en az üç gün boyunca sistemi çalışır tutabiliyoruz. Ancak sadece acil ve hayati müdahalelere öncelik verilecek. Jeneratörlerde arıza yaşanması ihtimaline karşı da ek önlemler planlıyoruz” dedi.Konfederasyon'dan ulusal stratejiFederal Nüfus Koruma Dairesi (OFPP) bünyesinde kritik altyapıların korunmasından sorumlu olan Nick Wenger, böyle bir kesintinin saatlerle ölçülecek şekilde acil müdahale gerektirdiğini vurguladı. “Elektrik kesintisinde teknik hizmetler, enerji sağlayıcılar ve telekomünikasyon altyapıları ön planda olacak. Kurtarma ve müdahale ekiplerinin iletişim kurabilmesi için iletişim altyapılarının kesintisiz işlemesi kritik” diye konuştu.Federal hükümet, ayrıca halkı bireysel olarak da hazırlıklı olmaya çağırıyor: Her evde pilli radyo (DAB veya FM), mum, gaz ocağı, kişi başı 9 litre su, bozulmayan gıda stoğu (en az bir haftalık) ve nakit para bulundurulması öneriliyor.Kantonlar kriz planlarını devreye aldıOlası bir blackout durumunda ilk müdahale görevi kantonlara düşüyor. Neuchâtel Kantonu, acil durumlarda halkın bir araya gelebileceği 49 buluşma noktası belirledi. Bu noktalar arasında okullar ve belediye binaları öne çıkıyor. Kanton Kriz Yönetim Başkanı Thierry Michel, bu merkezlerin temel görevinin halkla iletişimi sağlamak, acil numaralara (117, 118, 144) erişimi mümkün kılmak ve gerekli insani yardımları ulaştırmak olduğunu açıkladı.

İsviçre'de genel elektrik kesintisi riskine karşı hazırlıklar hızlandı

İsviçre, kamu yönetimi ve kamu sektörü yolsuzluğu algısı açısından uluslararası sıralamalarda üst sıralarda yer alıyor. Ancak bu durumun yolsuzluğun tamamen ortadan kalktığı anlamına gelmediğini belirten Federal Mali Denetim Kurulu, hükümetin yolsuzlukla mücadele stratejisini sert şekilde eleştirdi.

Yolsuzlukla mücadele

“İsviçre yolsuzluktan tamamen arınmış değil”EFK yetkilisi Laurent Crémieux, İsviçre’nin 2019 yılında uluslararası baskılar sonucu kabul ettiği yolsuzlukla mücadele stratejisini analiz ettiklerini ve hayal kırıklığı yaratan sonuçlara ulaştıklarını söyledi. Stratejinin “net olmayan hedefler içerdiğini, bağlayıcılığının bulunmadığını ve yeterince iddialı olmadığını” belirten Crémieux, kurumlar arasında koordinasyon eksikliği olduğunu da vurguladı.Crémieux, “Yolsuzlukla mücadelede görevli farklı birimler daha iyi koordine edilmeli. Hâlihazırdaki yaklaşım, birbirinden kopuk ve parçalı bir yapıya dayanıyor. Oysa bütüncül bir bakış açısı gerekli” dedi.Uyarı: İlgi çatışmaları ve hediyeler de kapsamda değerlendirilmeliEFK’nin değerlendirmesine göre, yalnızca açık yasa dışı rüşvet olayları değil; çıkar çatışmaları, hediyeler, kayırmalar, yan işler ve ihale süreçleri de yolsuzlukla mücadele stratejisi içinde ele alınmalı. Federal yönetimde halihazırda yolsuzlukla mücadeleye dair görev paylaşımı yapılmış çok sayıda komite ve koordinasyon grubu mevcut. Ancak bu yapıların etkili şekilde birlikte çalışmadığı kaydediliyor.SVP: Strateji yeterli, başka önceliklere odaklanmak gerekEleştirilere karşı çıkanlar da var. SVP Ulusal Konsey Üyesi ve Parlamento Hukuk Komisyonu Başkan Yardımcısı Barbara Steinemann, İsviçre’nin uluslararası karşılaştırmalarda düşük yolsuzluk oranlarına sahip olduğunu belirterek, “Federal Konsey’in yolsuzluk yerine başka sorun alanlarına öncelik vermesini doğru buluyorum” dedi.Transparency International: İsviçre'nin kendine fazla güveni varTransparency International İsviçre Direktörü Urs Thalmann ise EFK’nın bulgularını destekliyor ve stratejinin zayıflığını İsviçre’nin kendine aşırı güvenen bakış açısına bağlıyor. “Her şeyin yolunda olduğu düşüncesi gerçekçi değil. Hâlâ farkında olunmayan ciddi bir karanlık alan var” diyen Thalmann, daha önce yolsuzlukla ilgili karanlık oranın %90 olarak tahmin edildiğini hatırlattı.Federal Konsey yapıyı değiştirmek istemiyorFederal Mali Denetim Kurulu, koruyucu önlemlerin artırılması ve yolsuzluk risklerinin daha iyi analiz edilmesini tavsiye ediyor. Ayrıca kamu personeline yönelik bilinçlendirme çalışmaları öneriliyor. Bu tavsiyelerin büyük bir kısmı, hükümetin önümüzdeki yıllarda uygulamayı planladığı yeni stratejiye dâhil edilecek. Ancak Federal Konsey, mevcut organizasyonel yapının değiştirilmesine gerek olmadığını ve merkezi olmayan mevcut yapının “kendini kanıtladığını” savunuyor.

İsviçre’de yolsuzlukla mücadele sistemi sınıfta kaldı: Denetim Kurulu uyardı

İsviçre Federal Hükümeti, mesleki yükseköğretimin cazibesini artırmak ve toplumdaki prestijini güçlendirmek amacıyla hazırladığı yasa tasarısını bugün parlamentoya sundu. Tasarıda dört ana düzenleme, yüksek mesleki okullara üniversitelerle eşdeğer bir konum kazandırmayı hedefliyor.

Mesleki yükseköğretim

<h4>Reformun öne çıkan başlıkları</h4>1. “Yüksek Meslek Okulu” unvanı yalnızca tanınan kurumlara verilecek Yasa tasarısına göre, yalnızca federal düzeyde tanınan programlar sunan kurumlar bundan böyle “Höhere Fachschule” (Yüksek Meslek Okulu) unvanını kullanabilecek. Bu adım, söz konusu okulların kamuoyundaki tanınırlığını artırmayı amaçlıyor.2. Yeni unvanlar: “Professional Bachelor” ve “Professional Master” Toplumda daha fazla saygınlık kazandırmak amacıyla, mezunlara “Professional Bachelor” ve “Professional Master” gibi unvanlar verilebilecek. Bu ek unvanlar yalnızca resmi derecelerle birlikte kullanılabilecek ve yalnızca İngilizce’de sadeleştirilmiş tercüme olarak sunulabilecek.3. İngilizce, ek sınav dili olacak Federal düzeydeki meslek sınavlarında ve yüksek düzeydeki mesleki yeterlilik sınavlarında artık İngilizce de sınav dili olarak sunulabilecek. Mevcut durumda yalnızca Almanca, Fransızca ve İtalyanca gibi resmi dillerde sınav yapılabiliyor.4. Lisansüstü eğitimde esneklik sağlanacak Yüksek meslek okullarındaki lisansüstü programlar, üniversitelerdeki sürekli eğitim programlarında olduğu gibi artık federal tanınırlık sürecine tabi olmayacak. Bu değişiklik, programların daha hızlı ve esnek şekilde iş gücü piyasasına uyarlanmasını sağlayacak.<h4>Neden bu reform?</h4>Son yıllarda, üniversite mezunlarının sayısı artarken yüksek meslek eğitimi alan mezunların sayısı nispeten düşük kaldı. Bu durum, özellikle KOBİ’ler için kalifiye personel eksikliği yaratıyor. Aynı zamanda yüksek meslek okullarının yeterince tanınmadığı ve prestij eksikliği yaşadığı sıkça dile getiriliyor. Federal Hükümet, bu nedenle daha önce kabul ettiği bir önerge doğrultusunda kapsamlı bir değerlendirme yaparak bu reform paketini hazırladı.<h4>Geniş destek aldı</h4>Hazırlanan yasa değişikliği teklifi, Federal Hükümet, kantonlar, iş dünyası temsilcileri ve yükseköğretim kurumlarının katılımıyla hazırlandı. 14 Haziran – 4 Ekim 2024 tarihleri arasında yapılan kamu istişaresi sürecinde öneriler büyük çoğunlukla olumlu karşılandı, bazı noktalarda ise geri bildirimler doğrultusunda taslakta düzeltmeler yapıldı.

Federal Hükümet, yüksek meslek okullarının prestijini artırmak istiyor

İsviçre'nin ulusal elektrik iletim ağı işletmecisi Swissgrid, 2040 yılına kadar yaklaşık 5.5 milyar İsviçre frangı yatırım yapmayı planlıyor. Şirket, bu kapsamda 31 büyük projeyi hayata geçirecek. Bu projeler, enerji sektöründe, dijitalleşme ve yerelleşme süreçlerine uyum sağlama amacı taşıyor.

Enerji

Yeni hatlar ve mevcut şebekenin güçlendirilmesi Swissgrid’in 2040 stratejisine göre, İsviçre’nin toplamda 6700 kilometrelik elektrik iletim hattının 400 kilometrelik kısmında gerilim ve güç artırımı yapılacak. Ayrıca 790 kilometre uzunluğunda yeni iletim hattı inşa edilmesi planlanıyor. Federal Hükümet’in yönlendirmesine göre bu hatlar, öncelikli olarak hava hattı (freileitung) olarak yapılacak.Swissgrid’in açıklamasına göre, projelerin 25’i halihazırda yürürlükte olan projelerden oluşurken, 6’sı yeni projelerden meydana geliyor.Daha verimli kontrol: Yeni transformatörler yolda Şebeke akışlarını daha etkili yönetebilmek amacıyla, Swissgrid 21 yeni regüle edilebilir transformatör kurmayı planlıyor. Bu transformatörlerin 10’u mevcut ekipmanların yerine geçecek, 11’i ise tamamen yeni olacak. Şu anda İsviçre’de bu türden 22 transformatör bulunuyor. Bu donanım, özellikle yurt dışından elektrik ithalatı için kritik öneme sahip.Yaşlanan altyapı yenilenecek Ayrıca 1300 kilometrelik ağ hattı da yenileme (sanierung) çalışmalarına tabi tutulacak. Swissgrid yetkililerine göre, mevcut şebekenin yaklaşık üçte ikisi 60 yaşın üzerinde ve bu nedenle sistemin modernizasyonu acil bir ihtiyaç haline gelmiş durumda.

Swissgrid, 2040 yılına kadar elektrik şebekesine 5.5 milyar frank yatırım yapacak

İsviçre’de tıbbi görüntüleme testlerinin (MR, ultrason, tomografi) kullanımı giderek artarken, Federal Denetim Ofisi yayımladığı raporda sağlık sigortası şirketlerine daha fazla denetim ve şeffaflık çağrısı yaptı. 

Sağlık sistemi

Özellikle Fransızca konuşulan kantonlarda görüntüleme taleplerinin belirgin şekilde arttığına dikkat çekiliyor.Rapora göre, tıbbi görüntüleme harcamaları son yıllarda ortalama %5 oranında arttı. Bu oran, aynı dönemdeki ayakta tedavi harcamalarındaki artıştan daha yüksek. Denetim Ofisi, bu yükselişten hem bu testleri sıkça reçete eden doktorları hem de mevcut fiyatlandırma sistemi TARMED’i sorumlu tutuyor. TARMED sistemi, tıbbi görüntülemeyi mali açıdan cazip hâle getiriyor. Ayrıca sigorta şirketlerinin de fatura denetiminde yeterince etkili olmadığı, özellikle veri eksiklikleri nedeniyle kontrollerin zayıf kaldığı vurgulanıyor.İsviçre Tabipler Birliği Başkan Yardımcısı Dr. Philippe Eggimann ise, görüntüleme sayısındaki artışı kabul etmekle birlikte, bunun sağlık sistemi üzerindeki etkisinin abartılmaması gerektiğini savunuyor. Fransa ile kıyaslama yapan Eggimann, “Fransa’da hastalar görüntüleme testlerini daha geç alıyor, bu da tedavi sürecini pahalı hâle getiriyor” diyerek İsviçre sisteminin erken tanı açısından avantajlı olduğunu belirtti.Bölgesel farklar da dikkat çekiyor. Fransız kantonları MR ve tomografi uygulamalarında başı çekerken, bazı kantonlar cihaz alımına kota getirmiş olsa da sistemin genel yönetimi yetersiz bulunuyor. Songra, “Kotalar getirilmeden önce birçok radyoloji merkezi aşırı cihaz yatırımı yaptı” dedi. Ayrıca bazı merkezlerin, ihtiyaç planlaması yapılmayan kanton sınırlarına yakın bölgelerde kurularak hizmet sunmaya devam ettiği belirtiliyor. Raporda, arzın talebi doğurduğu ve en yüksek sigorta primlerinin ödendiği kantonlarda hizmet sunumunun da en fazla olduğu tespiti yer aldı.

İsviçre’de tıbbi görüntüleme kullanımına şeffaflık çağrısı

Federal İletişim ve Posta Gözetim Servisi (ÜPF) tarafından açıklanan verilere göre, kolluk kuvvetleri ve Federal İstihbarat Servisi (NDB) tarafından verilen gözetim talimatları bir önceki yıla kıyasla iki katına çıktı. 

Gizli takip

İsviçre'de 2024 yılında telefon ve internet trafiğine yönelik gözetim faaliyetlerinde patlama yaşandı. Bu artışın en büyük nedeni ise anten arama (Antennensuchlauf) adı verilen özel bir takip yöntemi.<h3>Anten aramaları ve gerçek zamanlı izleme arttı</h3>ÜPF'nin açıklamasına göre, özellikle belli bir bölgede geçmişteki tüm cep telefonu iletişim kayıtlarının geriye dönük olarak incelenmesini sağlayan anten arama işlemleri önceki yıllara kıyasla iki katına çıktı. Bununla birlikte, gerçek zamanlı izleme, geriye dönük izleme ve acil aramalar da ciddi oranda artış gösterdi.Verilere göre, 2024 yılında tüm gözetim önlemlerinin yüzde 43’ü mali suçlarla bağlantılı. Bu oran geçen yıla göre üç kattan fazla bir artış anlamına geliyor. Ayrıca, bedene yönelik suçlar kapsamında verilen gözetim kararları da iki katına çıktı. Uyuşturucu yasasına aykırı eylemler nedeniyle yapılan gözetim işlemleri ise yüzde 15 arttı.<h3>Gözetimdeki artışın nedeni yeni finans sistemi olabilir</h3>ÜPF, gözetim talimatlarındaki artışın net bir nedeni olmadığını belirtse de, 2024 yılı başında yürürlüğe giren yeni finansman yönetmeliğinin etkili olduğu tahmin ediliyor. Eskiden her bir gözetim işlemi için ayrı ücret ödenirken, artık bu işlemler sabit bir ücretlendirme sistemiyle finanse ediliyor. Yeni sistemde masrafların dörtte biri federal hükümet, dörtte üçü ise kantonlar tarafından karşılanıyor.Yetkililer, önceki sistemde yüksek maliyetlerin gözetim kararlarında çekinceye yol açtığını, ancak yeni sistemle bu çekincelerin ortadan kalktığını belirtiyor.<h3>İstihbarat Servisi gözetim taleplerini iki katına çıkardı</h3>Gözetim taleplerinde dikkat çeken bir diğer artış da İsviçre Federal İstihbarat Servisi (NDB) tarafından geldi. 2023 yılında yalnızca 46 gözetim talebi veren NDB, 2024 yılında bu sayıyı 106’ya çıkardı.NDB tarafından talep edilen her bir gözetim kararı, Federal İdare Mahkemesi tarafından onaylanmak zorunda. Ayrıca bu kararlar Savunma Bakanı tarafından serbest bırakılmadan önce Adalet ve Dışişleri Bakanları ile de istişare ediliyor.Gözetim uygulamaları yasalara göre yalnızca, başka yöntemlerle sonuç alınamayan ciddi ceza soruşturmalarında, son çare olarak ve güçlü şüphe bulunması halinde devreye giriyor. Nihai onay, her zaman ilgili savcılıktan ve zorunlu önlem mahkemesinden geçmek zorunda.<h3>Uzmanlar endişeli: “Gizlilik dengesi bozulabilir”</h3>Kimi hukukçular ve gizlilik savunucuları, bu gözetim artışının bireysel özgürlükleri tehdit edebileceği uyarısında bulunuyor. Federal hükümet ise sürecin sıkı denetim ve yargı denetimi altında yürütüldüğünü vurgulayarak, suistimal riskinin en aza indirildiğini savunuyor.Ancak istatistikler açık: İsviçre’de artık daha fazla veri toplanıyor, daha fazla insan dijital olarak izleniyor – hem de eskisine göre daha düşük bir maliyetle.

İsviçre’de telefon ve internet gözetimi rekor düzeyde arttı

2022 yılında İsviçre'nin Luzern kentindeki Sonnenbergtunnel’de 165 km/h hızla radar tespitine yakalanan 27 yaşındaki Alman vatandaşı, ağır şekilde cezalandırıldı.

Hız cezası

Luzern Ceza Mahkemesi, genç sürücüye iki yıl yedi ay hapis cezası ve beş yıl boyunca İsviçre’ye giriş yasağı getirdi. Karar henüz kesinleşmiş değil.Hız tutkusu ağır sonuçlar doğurdu Olay, 2022 yılının yılbaşı gecesi meydana geldi. Yasal hız sınırının 80 km/h olduğu Sonnenbergtunnel’de 165 km/h hızla seyreden sürücü, radar tarafından yakalandı. Mahkeme, sadece hız ihlalini değil, sürücünün suç geçmişini de kararda etkili gördü.Sabıkalı geçmiş ve yasa dışı sürüş Karara gerekçe olarak sürücünün çok sayıda sabıkasının bulunması gösterildi. Zanlı, 2017 yılında bir soygun girişiminde bulunmuş, 2020’de ise bir benzin istasyonu çalışanını havalı tabancayla tehdit etmişti. Ayrıca o gece araç kullanmak için geçerli bir sürücü belgesine de sahip değildi; ehliyeti daha önce geçici olarak geri alınmıştı. Kanında alkol ve kokain tespit edilse de, bunların sürüş yeteneğini doğrudan etkilemediği belirtildi.Savcılık: “Çok yönlü suç faaliyeti içinde” Savcılık, sanığın sadece hız ihlali yapmadığını, aynı zamanda çok yönlü bir suç profiline sahip olduğunu belirtti. “Sanık polikriminel bir yaşam sürdürüyor,” diyen savcı, geçmişteki olaylara ve tehdit içerikli eylemlerine dikkat çekti.Sanık pişmanlık gösterdi ama yeterli bulunmadı Mahkemede sanık yaptığı açıklamada pişman olduğunu belirterek, “Bu yaptığımın farkında değildim, kendime hâlâ inanamıyorum,” dedi. Avukatı da müvekkilinin pişmanlığını vurguladı. Ancak savcı, bu pişmanlığın samimi olmadığı görüşünde. “Olayı pasif bir şekilde başına gelmiş gibi gösteriyor, gerçek bir pişmanlık göremiyoruz,” dedi.Mahkemeden sert karar Mahkeme, savcının talep ettiği 34 aylık hapis cezasını üç ay indirerek 31 aya düşürdü. Ayrıca beş yıllık ülke dışı etme kararını da onayladı. Karar, şu an için kesinleşmedi.

Luzern'de hız yapan Alman sürücüye sınır dışı ve hapis cezası

Yeraltı tren bağlantısı Herzstück projesi yaklaşık 25 yıldır gündemde. Bu süreçte, Basel’in federal hükümet nezdinde yeterince baskı yapmadığı yönünde eleştiriler sık sık dile getirildi. Uzmanlar, Basel’in sahip olduğu ekonomik gücün projeye destek sağlamak için daha etkin kullanılması gerektiğini vurguladı.

Basel SBB

Bu eleştiriler etkili oldu. Son iki-üç yılda bölgeden çeşitli parlamenterler Bern’de yaklaşık 20 girişimde bulundu. 2023 yazında, Basel Eyaleti’nden Eva Herzog, Basel-Landschaft’tan Maya Graf ve Ticaret Odası’ndan Martin Dätwyler gibi isimlerin de bulunduğu güçlü bir heyet bir bildiri sundu.Federal Hükümet bugüne kadar net bir yanıt vermedi. Ancak Ulaştırma Bakanı Rösti, son demiryolu kongresinde konuya değindi. Şu anda olası bir ön finansmanla ilgili girişimler sürüyor. Federal Hükümetin cevapları önümüzdeki hafta bekleniyor.Siyasetin tepkisiFederal Ulaştırma Dairesi’nin (BAV) açıkladığına göre, Basel Demiryolu Düğümü ve Herzstück Projesi, iki yeni yeraltı istasyonu da dahil olmak üzere, ancak 2080 yılı civarında tamamlanabilecek ve toplam maliyet 14 milyar franka çıkacak.Basel Ulusal Meclis Üyesi Katja Christ (GLP) konu hakkında şu açıklamayı yaptı: "Sunulan rakamlar açıkça gösteriyor ki mevcut altyapı, gelecekteki yük, uzak mesafe ve bölgesel taşımacılık artışlarını karşılayamayacak. Gerekli genişletmeler yapılmazsa ciddi aşırı yüklenmeler, ekonomik kayıplar ve uluslararası bağlantılarda önemli bozulmalar meydana gelebilir."Christ, uzak mesafe taşımacılığındaki bir kısıtlamanın Almanca konuşulan İsviçre'nin uluslararası hızlı tren ağına bağlantısını da olumsuz etkileyeceğini belirtti. "Uzak, bölgesel ve yük taşımacılığına sınır koymak, Basel’in ekonomik gücünü zayıflatır. Bu da İsviçre'nin genel refahını etkiler."Basel-Landschaft Ulusal Meclis Üyesi Florence Brenzikofer (Yeşiller), BAV’ın raporuna tepki göstererek şunları kaydetti: “Toplam maliyetlerin yaklaşık 5 milyar frank artmış olması bölge için kötü bir haber. 9 milyar franklık tahmini maliyet bile büyük bir baskı oluşturuyordu, şimdi bu daha da arttı. Ayrıca projenin önemli ölçüde gecikmesi ikinci kötü haber.”Brenzikofer, bölge için belirleyici olanın 2027 yılında sunulacak yatırım planına Basel Yeraltı İstasyonu'nun ve Fricktal’a 15 dakikalık tren sıklığının dahil edilmesi olduğunu belirtti: "Basel SBB istasyonunun rahatlatılması için Birstal’a yeni bir bağlantı ve Muttenz/Pratteln bölgesinde demiryolu ayrımı gibi alternatifler mutlaka değerlendirilmelidir."Brenzikofer ayrıca şu ifadeleri kullandı: “BAV ve SBB genellikle hizmetin altyapıyı belirlediğini söylüyor, fakat Basel’de altyapı hizmeti sınırlıyor. Bu durumun aşılması gerekiyor. Basel Demiryolu Düğümü Genişletme Programı burada yol gösteriyor. Uzun vadeli planlama ve cesur kararlar olmadan Gotthard Tüneli veya NEAT projeleri yapılamazdı.”Basel Kantonu İnşaat ve Ulaşım Dairesi Başkanı Esther Keller şu açıklamayı yaptı: "BAV’ın projelerde süre ve maliyet tahminlerinde daha yüksek risk katsayıları uygulaması bekleniyordu. Ancak sunulan ön çalışma, maliyetler ve inşaat süresi açısından iyileştirilebilir."Keller, tahminlerin diğer projelerle karşılaştırıldığında çok yüksek olduğunu belirtti ve ekledi: "Bu tahminler detaylandırılmalı ve iyileştirilmeli. BAV bu konuda iş birliğine açık."Keller ayrıca, BAV ve SBB’nin Basel’de uzun vadede yük, uzak mesafe ve bölgesel taşımacılık için yeterli kapasite oluşturmanın tek yolunun yeraltı genişlemesi olduğunu doğruladığını ifade etti. Basel’deki projenin tek bir proje değil, bir genişleme programı olduğunu vurguladı.Basel’li ünlü mimar Jacques Herzog, konuyu şehir merkezinin geleceği açısından değerlendirerek şunları söyledi: "‘Mitte’ durağı projenin vazgeçilmez bir parçası. Projeye ilişkin tüm olumlu gerekçeler ortada. BAV, SBB, Federal Hükümet ve tüm federal politikacılar projeyi destekliyor, yüksek maliyetler ve uzun süreler olsa da."Herzog ve ortağı Pierre de Meuron’un 20 yıl önce ETH Zürih’te bu konuda şehircilik çalışmaları yaptığını hatırlatarak, şu ifadeleri kullandı: "Bu projeyle birlikte bugün parçalanmış olan şehir, üç ülke ve üç kanton arasında uzanan bir metropole dönüşecek."Herzog ayrıca, projenin iş, alışveriş ve akşam eğlenceleri için şehir merkezi ile çevre bölgeler arasında doğal ve kesintisiz bir ulaşım sağlayacağını belirtti. "Benzer bir örnek olarak Cenevre’de, banliyö demiryolu ağı sayesinde şehrin metropol statüsüne geçtiğini görebiliriz."

Basel, Herzstück projesinin hayata geçmesi için Bern'e baskı yapıyor

Son günlerde özellikle sıcaklıkların ani düşüşüyle birlikte baş ağrısı, eklem ağrıları ve halsizlik yaşayan birçok kişi, bu durumun hava koşullarıyla ilişkili olup olmadığını sorguluyor. Hava koşullarına duyarlılık anlamına gelen meteoropati, bilim dünyasında uzun süredir tartışılan bir konu. 

Soğuk havalar baş ağrısını tetikliyor

İsviçreli nörolog Prof. Dr. Jürg Kesselring’e göre, bu durum bir efsane değil, bilimsel temellere dayanan gerçek bir fizyolojik tepkidir.<h4>Hava değişimi beden üzerinde gerçek bir baskı yaratıyor</h4>Kesselring, SRF’ye verdiği röportajda, özellikle hava basıncındaki ani düşüş, sıcaklık dalgalanmaları ve nem artışının, özellikle duyarlı sinir sistemi olan bireyler üzerinde belirgin etkiler yarattığını vurguladı. Ancak bu etkilerin bilimsel olarak ölçülmesi oldukça zordur çünkü bir hava değişikliği sırasında birden fazla değişken (basınç, sıcaklık, nem) aynı anda değişir. Bu da laboratuvar ortamında neden-sonuç ilişkisini net biçimde kurmayı zorlaştırır.<h4>Migren ve eklem hastalıklarında gözlenen etkiler</h4>Japonya’da yapılan bir araştırma, migren hastalarında hava basıncındaki düşüşün baş ağrısı ataklarını tetiklediğini göstermiştir. Ancak bu bulgu tüm bireylerde aynı şekilde gözlenmemiştir. Başka çalışmalar ise bu ilişkiyi doğrulamamıştır.Buna karşın artrit, romatizma ve fibromiyalji gibi hastalıklara sahip bireylerin, soğuk ve nemli günlerde daha fazla ağrı yaşadıklarını bildirmeleri yaygındır. Avrupa çapında yapılan bir çalışmada, nem oranı ve düşük sıcaklıkların ağrı şiddetini artırdığı gözlemlenmiştir. Birleşik Krallık’ta yürütülen “Cloudy with a Chance of Pain” adlı büyük veri araştırması, bu bağlantıyı açık biçimde ortaya koymuştur. Ancak tüm çalışmalar aynı sonucu vermemektedir.<h4>Kimler daha hassas?</h4>Hava hassasiyeti herkesi aynı şekilde etkilemez. Özellikle kronik ağrı çekenler, migren hastaları, yaşlı bireyler ve stres altında olan kişiler, hava değişimlerine karşı daha duyarlıdır. Bu kişilerde sinir sistemi daha hassas çalışır; bu da çevresel faktörlere karşı artan bir tepkiye yol açar. Kesselring’e göre, hava koşulları doğrudan hastalık yaratmaz; ancak kişinin mevcut sağlık durumunu etkileyebilir, rahatsızlıkları tetikleyebilir veya artırabilir.<h4>Çözüm: bilinçli gözlem ve yaşam tarzı düzenlemeleri</h4>Uzmanlar, hava değişimlerinin etkilerini azaltmak için kişisel gözlem yapmayı öneriyor. Uyku düzeni, düzenli egzersiz, stres yönetimi ve sağlıklı beslenme gibi yaşam tarzı düzenlemeleri, bu etkileri hafifletmede önemli rol oynayabilir.

Hava değişimleri insan sağlığını nasıl etkiliyor? Bilim ne diyor?

İsviçre’de uzun süredir tartışılan bir eğitim reformu yeniden gündemde: Federal Hükümet, üniversite ve yüksek okullardan farklı olarak yüksek meslek okulları mezunlarına da Professional Bachelor (Mesleki Lisans) veya Professional Master (Mesleki Master) ünvanlarının verilmesini istiyor. 

Mesleki Lisans 

Federal Hükümetin bu önerisi, mesleki eğitimin değerini artırmayı hedeflese de, eğitim camiasında tartışmalara yol açtı.<h4>Amaç: Mesleki eğitimin cazibesini artırmak</h4>Son yıllarda üniversite ve yüksekokul mezunlarının sayısı artarken, yüksek meslek okullarına olan ilgi görece düşük kaldı. Hükümetin önerdiği yeni unvan, yüksek meslek okullarının toplumdaki görünürlüğünü ve saygınlığını artırmayı amaçlıyor. Aynı zamanda, İngilizce bir unvan sayesinde mezunların yurt dışında da daha iyi anlaşılmaları hedefleniyor.Özellikle sağlık, teknoloji ve sosyal hizmetler gibi alanlarda uygulamalı eğitim veren bu okullar, iş gücü piyasasında önemli bir boşluğu dolduruyor.<h4>Üniversite ve yüksekokullardan eleştiri</h4>Ancak üniversiteler ve Fachhochschule (uygulamalı bilimler yüksekokulları), bu unvan değişikliğine mesafeli yaklaşıyor. Eleştirilerden biri şu: “Bachelor” ifadesi, yüksekokul ve üniversite mezunlarıyla karışabilir. Ayrıca, şu anda Fachhochschule’ye girebilmek için Berufsmatura (meslek lisesi diploması) gerekirken, yüksek meslek okullarına doğrudan meslek eğitimi sonrası girilebiliyor. Bu da sistemdeki dengeyi bozabilir.<h4>Yüksek meslek okulları: “Tam karşılamıyor ama olumlu bir adım”</h4>Yüksek meslek okulları ise bu öneriyi genel anlamda memnuniyetle karşılasa da, unvanın tam istedikleri gibi olmadığını belirtiyor. İsviçre’nin komşuları Almanya ve Avusturya’da uygulanan “Bachelor Professional” unvanının daha güçlü ve eşdeğer bir ifade olduğuna dikkat çekiyorlar. Federal Hükümet’in önerdiği “Professional Bachelor” ise daha çok bir ek unvan olarak görülüyor.<h4>İş dünyası nasıl etkilenecek?</h4>Reformun kabul edilmesi halinde, mesleki eğitim almış kişilerin değeri iş dünyasında artabilir. Uygulamaya dönük, pratik bilgiye sahip uzmanlar özellikle KOBİ’ler ve teknik sektörler için çok değerli. Diğer yandan üniversite mezunları daha geniş çaplı bilgiye ve soyut düşünme yeteneğine sahip oldukları için, iş gücü piyasasında her iki profile de ihtiyaç var.<h4>Siyasi süreç nasıl işleyecek?</h4>Bu fikir geçmişte parlamentoda birkaç kez başarısız olmuştu. Ancak Mart 2025’te tüm siyasi partilerin konuya dair ortak taleplerle harekete geçmesi, reformun şansını artırıyor. İsviçre’de ikili eğitim sistemi geniş kesimlerce destekleniyor ve mesleki eğitimin güçlendirilmesi gerektiği konusunda genel bir fikir birliği bulunuyor.Ne zaman karara bağlanacağı henüz belli olmasa da, önümüzdeki oturumlardan birinde bu yasa değişikliğinin tartışılması bekleniyor.

İsviçre’de mesleki eğitim sistemi yeniden şekilleniyor

İsviçre Federal Mahkemesi’nden gelen önemli bir kararla birlikte, artık bitkisel bazlı et alternatiflerinin üzerinde hayvan isimlerinin kullanılması yasaklandı. Karar özellikle “Planted Chicken” gibi ifadelerin tüketicilerde yanlış bir izlenim yarattığı gerekçesiyle alındı.

Vegan ürünler

<h3>Hayvansız ‘Tavuk’ Olmaz: Federal Mahkeme’den Etiketi Değiştiren Karar</h3>İsviçre Federal Mahkemesi, vegan ürünlerin üzerinde “chicken” (tavuk), “beef” (dana) gibi doğrudan hayvan isimlerinin kullanılmasını yasakladı. Karar, Erbsenprotein (bezelye proteini) bazlı et alternatifi ürünleriyle tanınan Zürich merkezli Planted firmasını doğrudan etkiliyor.<h4>Ne oldu?</h4>Federal Mahkeme, dört oya karşı bir oyla, tüketicilerin "tavuk" yazan bir ürünün içinde gerçek et olduğu izlenimine kapılabileceği sonucuna vardı. Bu, gıda mevzuatına göre yanıltıcı beyan sayılıyor.<h4>Etiketlerde ne serbest?</h4>Artık bitkisel içerikli bir üründe doğrudan hayvan ismi kullanılamayacak. Ancak “Schnitzel”, “Burger” ya da “Filet” gibi hayvan türü belirtmeyen tanımlar kullanılabilecek. Örneğin: “Sojabasis Kalbsbratwurst” (Soya bazlı dana bratwurst) etiketi yasak, ama “vegane Schnitzel” (vegan şinitzel) etiketi serbest.<h4>Federal İçişleri Dairesi ne diyor?</h4>EID açıklamasında, bu kararın tüketiciler açısından netlik sağladığını ve piyasadaki ürünlerin daha şeffaf biçimde tanımlanmasını garanti altına aldığını belirtti: “Ürünler, karıştırılmaya mahal vermeyecek şekilde etiketlenmeli.”<h4>Planted firmasından tepki</h4>Planted kararı eleştirerek şu açıklamayı yaptı: “Bu karar, et severleri küçümsüyor. Ürünlerimiz özellikle et tutkunları tarafından tercih ediliyor.”Firma, hayvan adı içermeyen tanımların serbest bırakılmasından memnun olduğunu belirtse de, kurucu Judith Wemmer kararı “duygusal ve siyasi” buldu.<h4>Et sektörü memnun</h4>İsviçre Et Endüstrisi Derneği (Proviande) ise kararı memnuniyetle karşıladı. Sözcü Philippe Haeberli: “Artık tüketiciler ne aldığını bilecek. Etikette ‘tavuk’ yazıyorsa, içinde gerçekten tavuk olmalı.”<h4>Şimdi ne olacak?</h4>Planted gibi üreticiler, ürün ambalajlarını ve pazarlama stratejilerini gözden geçirmek zorunda kalabilir. Firma, mevcut ürün isimlerini nasıl yeniden adlandıracağına dair henüz detaylı açıklama yapmadı.

Planted’e darbe: Vegan ürünlerde hayvan adı kullanılamayacak

İsviçre’de halkın doğrudan demokrasiye katılımını kolaylaştıracak önemli bir adım atılıyor. Federal Hükümet, halk inisiyatifi ve referandumlar için elektronik imza uygulamasını deneme amaçlı hayata geçirme kararı aldı. 

Dijital imza dönemi

<h4>Skandalın ardından dijital imzaya yönelim</h4>2024 yılında yaşanan büyük bir imza sahtekârlığı skandalı, dijital çözümlere olan talebi artırdı. Bu olayın ardından siyasette, dijital imza uygulamasının bir an önce başlatılması yönünde baskılar yükseldi. Federal Hükümet, 20 Kasım 2024 tarihinde konuyla ilgili bir rapor sunarak test aşamasına geçileceğini duyurdu.<h4>Test süreci başlatılıyor</h4>E-Collecting uygulaması ilk aşamada pilot bölgelerde ve sınırlı kapsamda test edilecek. Bu süreçte sadece teknik altyapı değil, aynı zamanda siyasi, yasal ve toplumsal etkiler de değerlendirilecek. Projeye federal ve kantonal yönetimler dışında sivil toplum kuruluşları, siyasi aktörler ve üniversiteler de dâhil olacak.<h4>Amaç: Demokratik katılımı artırmak</h4>Hükümet, bu yeni sistemle halkın inisiyatif ve referandum süreçlerine daha aktif katılım sağlayacağını umuyor. Vatandaşların dijital yollarla kolayca destek verebileceği bir altyapının oluşturulması hedefleniyor. Aynı zamanda, sistemin suistimale açık olmaması için güvenlik standartları titizlikle belirlenecek.<h4>Güvenlik kritik önem taşıyor</h4>Elektronik imzaların güvenli biçimde doğrulanabilmesi, sistemin en önemli unsurlarından biri olarak öne çıkıyor. Bu kapsamda hükümet, geçtiğimiz aylarda çeşitli start-up şirketlerini dijital güvenlik çözümleri geliştirmeye davet etmişti. Sistemin güvenli ve şeffaf olması, uygulamanın gelecekte kalıcı hale gelip gelmeyeceğini belirleyecek.

Halk oylamaları artık elektronik ortamda da yapılabilecek

İsviçre’de giderek daha fazla kişi emeklilik sonrası birikmiş emeklilik fonunu aylık maaş şeklinde almak yerine toplu para olarak almayı tercih ediyor. Bunun nedeni sadece kişisel tercih değil: Vergisel avantajlar, bu tercihi daha cazip hale getiriyor. Ancak bu ayrıcalık yakında sona erebilir. 

Vergilerin avantajı sona mı eriyor?

Federal Hükümet bu konuda bir değişiklik önerisi sundu, görüş süreci yakında tamamlanıyor.<h3>Emeklilikte seçenekler: Maaş, toplu ödeme ya da her ikisi</h3>Bugün emekli olanlar, ikinci sütun olan işveren destekli emeklilik fonlarından biriken paralarını üç şekilde alabiliyor:<ul><li>Ya ömür boyu maaş olarak,</li><li>Ya da toplu sermaye olarak,</li><li>İsteyenler ikisini birden de tercih edebiliyor.</li></ul>Uzun yıllar boyunca çoğunluk maaş almayı tercih ediyordu. Ancak son 10 yılda toplu para çekme oranı sürekli arttı ve ilk kez maaş alanlardan daha fazla kişi sadece toplu ödeme almayı tercih etti.<h3>Neden bu değişim yaşanıyor?</h3><ul><li>Bağımsızlık arzusu: Kendi parası üzerinde tam kontrol sahibi olmak isteyenler,</li><li>Düşen dönüş oranları: Her 100.000 frank için alınan maaş azaldığı için sistem cazibesini yitiriyor,</li><li>Vergi avantajı: Toplu para çekimi, uzun vadede maaş almaktan daha düşük vergiye tabi.</li></ul>Ayrıca finansal teknolojilerin gelişmesiyle bireylerin yatırım yapması kolaylaştı, bu da toplu ödeme tercihini güçlendiriyor.<h3>Araştırma: Asıl neden düşen maaş oranları mı?</h3>VZ Vermögenszentrum tarafından yapılan araştırma, bu tercihte en büyük etkenin vergi değil, düşen emeklilik dönüş oranları olduğunu savunuyor. Ancak bu kurumun tarafsızlığı sorgulanıyor çünkü toplu ödeme alanlar aynı zamanda onların potansiyel müşterileri. Dolayısıyla bu sonuçlar, vergi avantajlarının korunmasına yönelik çıkarları da barındırıyor.<h3>Sosyal risk: Para biterse ne olacak?</h3>Kişi parasını aldıktan sonra kötü yönetirse ya da piyasalarda para kaybederse, emekliliğinde gelirsiz kalma riski bulunuyor. Böyle bir durumda son çare olarak sosyal yardım sistemine başvurmak gerekebilir. Bu da kamu sistemine ek yük demek.

Emekliler maaş yerine toplu ödeme istiyor – bu sistem değişebilir

Avusturya Silahlı Kuvvetleri'nde albay ve askeri tarihçi olan Markus Reisner, “Savaş tarafsız ülkeleri de es geçmez,” diyor ve bu iki ülkenin coğrafi konumları itibarıyla Avrupa’nın merkezinde kilit noktalar olduğunu vurguluyor.

Ukrayna savaşının gölgesinde

Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısı, tarafsız ülkeler olan İsviçre ve Avusturya için de yeni tehdit senaryolarını beraberinde getiriyor.&nbsp;<h4>Tarihsel deneyim ve yeni tehditler</h4>Reisner, Avusturya'nın 1956'daki Macar Ayaklanması ve 1968'deki Çekoslovakya işgali sırasında Sovyet birlikleriyle sınırda karşı karşıya geldiğini hatırlatıyor. Günümüzdeyse en büyük riskin, hava saldırıları, siber tehditler ve hibrit savaş yöntemleri olduğunu belirtiyor.<h4>İsviçre askerleri şu anda Avusturya’da tatbikatta</h4>Bugün İsviçre askerleri, Avusturya’da ortak tatbikatlara katılıyor. Reisner’a göre hibrit savaşta bilgi alanı en kritik cephe haline geldi: “Rusya, bilgi akışını yönlendirerek toplumları bölmeye çalışıyor. ‘Rusya düşman değil’ algısı yaratılırsa, bu doğrudan güvenliğimizi tehdit eder.”<h4>NATO dışı olmak yeterli değil</h4>FPÖ gibi sağ partiler, tarafsızlığı savunsa da Reisner, “Kendi savunmamız için hazırlıklı olmalıyız,” diyor. Üstelik Avusturya’nın, 2023’e kadar Rusya’yı stratejik ortak olarak görmesi ve enerji bağımlılığı da eleştiriliyor.“Tarafsızız, bize bir şey olmaz” demek artık yeterli değil.

İsviçre ve Avusturya askeri iş birliğini güçlendiriyor

Saint-Moritz’teki kumarhane kapılarını kapatıyor. İsviçre Federal Kumarhaneler Komisyonu (CFMJ), söz konusu işletmenin ruhsatının geri alınması sürecini başlattı. Bölgedeki kumarhane faaliyetlerinin geleceği ise şu an değerlendirme aşamasında.

Kumarhane ruhsatı iptal

Casino St. Moritz AG şirketi, ekonomik nedenlerle çoğunluk hissedarının artık mali destek sağlamayacağını CFMJ’ye bildirdi. Bu gelişme üzerine, CFMJ tarafından yapılan açıklamada, kumarhanenin bugünden itibaren faaliyetlerini durdurduğu duyuruldu.<h3>Ruhsat Şartları Karşılanamadı</h3>Yasalara göre, bir kumarhane ruhsatına sahip olmak için belirli şartların faaliyet süresince eksiksiz karşılanması gerekiyor. Bu şartlar arasında yeterli öz sermayeye sahip olmak da bulunuyor. Şartların yerine getirilememesi durumunda CFMJ, ilgili kumarhanenin ruhsatını iptal etmekle yükümlü. Ancak süreçte, şirketin kendini savunma hakkı da saklı tutuluyor.<h3>Grisons’un Güneyi İçin Yeni Değerlendirme</h3>Saint-Moritz’in de içinde bulunduğu “Güney Grisons” bölgesinde yeni bir kumarhane işletmesinin kurulup kurulamayacağı şu anda CFMJ tarafından analiz ediliyor. Kurum, bu konuda hazırlayacağı raporu zamanında Federal Konsey’e sunacak.Hatırlanacağı üzere, Federal Konsey Mayıs 2024’te ülkedeki tüm aktif kumarhanelere 2025’ten itibaren geçerli olacak şekilde 20 yıllık yeni ruhsatlar vermişti. Ayrıca, Lausanne yakınlarındaki Prilly ve Winterthur şehirlerinde yeni kumarhanelerin açılmasına da onay çıkmıştı.

Saint-Moritz kumarhanesi faaliyetlerine son verdi

İsviçre’nin St. Gallen şehri, kamuya açık alanlarda otomatik yüz tanıma teknolojisinin kullanımını açıkça yasakladı. Bu kararla birlikte, St. Gallen yüz tanımanın kamusal alanda kullanımını sınırlayan ilk şehir olarak İsviçre genelinde öncü oldu.

Yüz tanıma sistemleri

<h4>Yüz tanıma sistemleri demokrasi için tehlikeli mi?</h4>Şehirdeki meydanlar, alt geçitler veya futbol stadyumları gibi yerlerde güvenlik amacıyla kullanılan kameralar artık otomatik yüz tanıma yazılımıyla donatılamayacak. St. Gallen Şehir Parlamentosu’nda yapılan oylamada sol-yeşil çoğunluk, bu teknolojilerin demokrasiyi ve kamusal hayatı tehlikeye atabileceği gerekçesiyle yasağa destek verdi.SP'li milletvekili Marlène Schürch, kararı şu sözlerle savundu:"Bu öneriye karşı çıkanlar, sözde bir güvenlik adına demokratik özgürlüklerden vazgeçmeye hazır olanlardır. Yapay zeka sistemleri büyük fırsatlar sunsa da demokrasi, insan hakları ve hukuk devleti için son derece tehlikelidir."<h4>Yasağa karşı çıkanlar: Suçları önlemek için teknoloji kullanılmalı</h4>SVP ise yasağa karşı çıkan tek siyasi güç oldu. Parti sözcüsü René Neuweiler, teknolojiden korkmanın anlamsız olduğunu savunarak, otomatik yüz tanımanın cinsel saldırı gibi suçların önlenmesinde etkili bir araç olabileceğini öne sürdü.“Sırf teknolojiden korktuğumuz için böyle bir saçmalığı kabul edersek, bir kişi tecavüze uğrayabilir. İsviçre’nin diğer bölgelerinde bu tür sistemler çoktan kullanılmaya başlandı.”<h4>Hukuki açıdan şu anda zaten yasak</h4>St. Gallen Üniversitesi Ceza Hukuku Profesörü Monika Simmler’e göre ise mevcut durumda yüz tanıma teknolojilerinin kamuya açık alanlarda kullanımı zaten yasal olarak mümkün değil.&nbsp;“Yüz tanıma açıkça izin verilmediği sürece, uygulanamaz. Bu nedenle şu anki tartışma sembolik bir anlam taşıyor,” dedi.Yine de Simmler, kamu güvenliği açısından ciddi suçların aydınlatılmasına yönelik tartışmaların ayrı ele alınması gerektiğini, ancak tüm toplumun sürekli gözetlenmesinin meşru bir gerekçesi bulunmadığını vurguladı.<h4>Görünürde bir değişiklik olmayacak</h4>Yasağa rağmen şehirdeki mevcut güvenlik kameraları kullanılmaya devam edecek. Ancak bu kameralar biyometrik veri analizine dayanmayacak. Yani halk, kararın günlük yaşamda somut bir etkisini hissetmeyecek.

Demokrasiye tehdit gerekçesiyle St. Gallen'de yüz tanıma yasaklandı

İsviçre'nin ev sahipliğinde gerçekleşecek olan 2025 Eurovision Şarkı Yarışması, yalnızca müzikseverleri değil, ünlü isimleri de Basel’e çekiyor. Yarışma kapsamında düzenlenecek etkinliklerde hem yerel hem de uluslararası pek çok tanınmış sima boy gösterecek.

Basel Eurovision

Eurovision efsanelerinden biri olan Avusturyalı sanatçı Conchita Wurst, yarışmanın yan etkinlikleri kapsamında Basel'de sahne alacak. 2014 yılında “Rise Like a Phoenix” şarkısıyla Kopenhag’da birincilik kazanan Wurst, sahne şovuyla yine göz doldurması beklenen isimler arasında.Bir diğer konuk ise Belçikalı şarkıcı Kate Ryan olacak. Ryan, yarışma finalinden önce, ESC’nin en büyük halka açık etkinliği olan “Arena plus”ta sahneye çıkacak.Almanya’dan sürpriz bir isim de yarışmaya damgasını vuracak: Stefan Raab. Uzun bir aranın ardından 2025’te sahnelere dönen Raab, Almanya’nın yeni ön elemeleri olan “Chefsache ESC 2025” programında jüri üyeliği yapacak ve yarışma için Basel’de olacak. Almanya'nın hedefi net: Kazanmak. Aksi halde bu formatta ön elemeler bir daha yapılmayacak.Siyasi Katılım: Federal Konsey'den ESC finalineİsviçre Federal Konseyi’nde ESC heyecanı siyasi krize dönüştü. İlk etapta Beat Jans’ın yarı finale katılması planlanıyordu. Ancak Basel-Stadt Kantonu Hükümeti, eski meslektaşları olan Jans’ı doğrudan finale davet etti. Bu davet üzerine Jans yarı finali iptal etti. Bunun ardından medya sorumlusu olan Federal Konsey üyesi Albert Rösti, iki bakanın finale katılacağı bir durumda kendisinin yarı finalde olmayı uygun bulmadığını bildirerek katılımını iptal etti.Sonuç olarak, 17 Mayıs’taki finalde İsviçre siyasi elitinden önemli isimler yer alacak: Kültürden sorumlu Federal Konsey üyesi Elisabeth Baume-Schneider, Beat Jans, Ulusal Meclis Başkanı Maja Riniker ve Kantonlar Konseyi Başkanı Andrea Caroni St. Jakobshalle’de olacak.İsviçreli Yıldızlar ve sunucularESC sunucularından biri olan Michelle Hunziker, yoğun televizyon programı nedeniyle yarı finallere katılamayacak. İtalya’daki günlük programı nedeniyle sadece finalde yer alacak. Hunziker’in yanı sıra Sandra Studer, Hazel Brugger ve yıllardır yarışmayı yorumlayan Sven Epiney de Basel’de görev alacak.İsviçreli sanatçılardan ise Luca Hänni, DJ Antoine, Anna Rossinelli, Brandhärd, Remo Forrer, Gjon’s Tears, Peter Reber ve Paola gibi isimler çeşitli performanslarla sahnede olacak.Dünya Yıldızları: Katılacaklar mı?1988’de İsviçre adına Eurovision’u kazanan Céline Dion, yarışmanın finalinde sahneye çıkması için davet edilen en büyük yıldızlardan biri. Ancak Dion’un sağlık sorunları nedeniyle henüz katılımı kesinleşmedi. Katılamaması durumunda, yerini 2021’de İtalya adına zafer kazanan ve 2024’te solo kariyerine başlayan Damiano David'in alabileceği konuşuluyor.Ayrıca, BBC’nin ünlü Eurovision yorumcusu Graham Norton’ın da Basel’e gelip gelmeyeceği netlik kazanmadı. Yorumculuğu uzaktan da yapabilen Norton, geçmiş yıllarda çeşitli yarışma şehirlerinde fiziksel olarak bulunmuştu.Bu yıl yarışacak sanatçılar ise geleceğin yıldız adayları olarak görülüyor. Belki de bir sonraki Céline Dion ya da Conchita Wurst bu isimlerin arasında olacak. Geçen yılın kazananı Nemo, yeni şarkısı “Casanova” ile finalde sahne alacak.Basel’de 17 Mayıs'ta gerçekleşecek büyük final, müzik, politika ve yıldızlarla dolu görkemli bir geceye sahne olacak.

Eurovision 2025: Basel’de politikadan yıldızlara, ünlü akını

Yabancı çalışanların (expat) küresel deneyimlerini değerlendiren InterNations Expat City Ranking 2024 listesinde İsviçre şehirleri son sıralarda yer aldı. Zürih, dünya genelinde 49. sırada, yani sondan ikinci olurken; Basel hemen ardından 48. sırada yer aldı.

Yurtdışında yaşam

<h4>Sosyal uyum büyük sorun</h4>Expats’lerin en çok zorlandığı konu, İsviçre’de sosyal hayata entegre olmak. Zürih’te yaşayan yabancıların %65’i sadece diğer expats’lerle arkadaş olduğunu belirtirken, bu oran Basel’de %58. Küresel ortalama ise yalnızca %37. Yerel halkla arkadaşlık kurmakta Zürih dünya genelinde son sırada, Basel ise bir önceki sırada yer aldı.Zürih’te yaşayanların yalnızca %33’ü İsviçre kültürüne kolayca alışabildiğini belirtirken, bu oran 2023’te %51 idi. Bu da Zürih’in bu kategoride dünya genelinde son sıraya düşmesine neden oldu.<h4>Yüksek yaşam maliyeti ve dil engeli en büyük sorunlar</h4>İsviçre’nin pahalı yaşam koşulları, dil bariyerleri ve halkın soğuk algılanması, yabancı çalışanların yerleşip adapte olmasını zorlaştırıyor. Zürih’in “kendini evinde hissetme” kategorisindeki sırası da 2023’teki 20. sıradan 38. sıraya geriledi.<h4>Almanya şehirleri daha da kötü</h4>İsviçre şehirleri sıralamanın alt sıralarında yer alsa da, Almanya şehirleri daha da geride: Frankfurt (50), Berlin (51), Hamburg (52) ve Münih (53) son sıraları paylaştı.

Zürih ve Basel, yabancı çalışanlar arasında en az sevilen şehirler arasında

Almanya ve İsviçre arasındaki sınır boyunca yer alan Hochrhein bölgesinde yerel yönetimler, sınır kontrollerinin sıkılaştırılmasının tartışıldığı bir dönemde, bölgesel işbirliğini güçlendirmeyi hedefleyen ortak bir mekânsal planlama konsepti üzerinde çalışıyor.

Sınırları aşan işbirliği

<h4>200 bin kişi sınır ötesinde günlük dolaşımda</h4>İsviçre’nin 2008’de Schengen Anlaşması’na katılmasıyla, Almanya sınırında sistematik kontrollerin yerini sadece rastgele kontroller aldı. Günlük yaklaşık 200 bin kişi, Hochrhein bölgesindeki İsviçre-Almanya sınırını geçiyor; bu insanların yarısı İsviçre’de çalışan Alman vatandaşları.Rheinfelden Belediye Başkanı Franco Mazzi, sınır geçişlerinin eskiden daha sıkı olduğunu hatırlatıyor: “Gece dışarı çıkarken kimlik kartımızı hep yanımıza alırdık; çünkü kısa süreliğine bile olsa karşıya geçmek kimlik gerektirirdi.”<h4>20 yıllık altyapı artık yetersiz</h4>Bölgedeki altyapının artık ihtiyaçlara cevap veremediğini söyleyen Agglobasel Derneği’nden Patrick Leypold, bu yoğun trafiğe rağmen hala 20 yıl öncesinin altyapısıyla yaşamaya çalıştıklarını belirtiyor. Özellikle kuzey-güney yönünde daha fazla bağlantıya ihtiyaç duyuluyor. Çünkü nehir boyunca köprü sayısı az ve uluslararası köprüler için devletlerarası anlaşmalar gerekiyor.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/758245fcf498e4dd09bbebe16.jpg" width="1024" height="576"></figure><h4>Yeni köprüler ve istihdam bölgeleri planlanıyor</h4>Hazırlanan Hochrhein mekânsal konsepti, bölgenin gelişimini destekleyecek çok sayıda öneri içeriyor. Öne çıkan projelerden biri, İsviçre’nin Stein bölgesindeki 200 hektarlık sanayi alanı Sisslerfeld. Burada 10.000 yeni iş yeri oluşturulması planlanıyor. Bu alan için hem İsviçre hem de Almanya tarafında toplu taşıma altyapısı güçlendirilecek. Ayrıca Almanya’ya uzanacak yeni bir köprü de değerlendiriliyor.<h4>Bisiklet yolları ve 15 dakikalık yaşam alanları</h4>Planlamada, bisiklet yollarının artırılması ve nehir boyunca öncelikli bisiklet rotalarının oluşturulması da öne çıkıyor. Buna ek olarak, “15 dakikalık mahalleler” konsepti de gündemde: İnsanların iş, sağlık ve alışveriş ihtiyaçlarını yürüyerek veya bisikletle 15 dakika içinde karşılayabileceği kompakt yaşam alanları hedefleniyor.<h4>Sınır kontrollerinin yeniden sıkılaştırılması olasılığına tepki</h4>Tüm bu çalışmalar, Almanya’da 2024 sonbaharında yeniden gündeme gelen sistematik sınır kontrolleriyle tezat oluşturuyor. Bölge planlamacıları, geçmişteki gibi katı kontrollerin bugünkü yaşam biçimiyle bağdaşmayacağını ve bölgesel ekonomiye zarar vereceğini vurguluyor. Ortak hedef ise sınırları değil, insanları ve altyapıları birleştirmek.

Alman ve İsviçreli belediyeler sınır ötesi kalkınma için birleşiyor

İsviçre halkının yumurta tüketimi artarken, yerli üretim talebi karşılamakta yetersiz kalıyor. Bu nedenle Federal Hükümet, 1 Haziran 2025’ten itibaren yıl sonuna kadar geçerli olmak üzere tüketim yumurtaları için ithalat kotasını artırma kararı aldı.

Gıda tüketimi

<h3>İsviçre’de yumurta kıtlığı</h3>Federal Hükümet’in açıklamasına göre, 10.000 tonluk ek ithalat, düşük gümrük vergisiyle ülkeye girebilecek. Bu hamle, yumurta sektörünün talebi üzerine ve artan tüketici talebini karşılamak için atıldı.<h4>Kişi başı tüketim rekor seviyeye ulaştı</h4>Tarım Bakanlığı (BLW) verilerine göre, İsviçre’de kişi başı yıllık yumurta tüketimi 2023’ten 2024’e kadar 9 adet artarak 198 adede ulaştı. Bu yaklaşık %5’lik bir artış anlamına geliyor. Aynı dönemde yerli yumurta üretimi %2.8 oranında artsa da, iç talebi tamamen karşılayamadı.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/758245fcf498e4dd09bbebe13.jpg" width="1024" height="576"></figure><h4>İthalat kotası daha önce de artırılmıştı</h4>2025 yılı için daha önce belirlenen yumurta ithalat kotası zaten 3.500 ton artırılarak 21.000 tona çıkarılmıştı. Ancak yılın ilk çeyreğinde bu miktarın %40’ı şimdiden tüketildi. Bu nedenle, mevcut kota geçici olarak %48 oranında artırılarak 31.000 tona yükseltildi. Bu ek kota ile yaklaşık 158 milyon adet yumurta, düşük vergi oranıyla ithal edilebilecek.<h4>Neden bu kadar çok tüketiliyor?</h4>Sektör uzmanları, tüketim artışının arkasında artan sağlık bilinci, bitki temelli beslenme trendine rağmen protein ihtiyacının devam etmesi ve pandemiden sonra değişen yemek alışkanlıklarının olduğunu belirtiyor.

Yumurta tüketimi rekor kırdı: İthalat kotası genişletildi

Yeni bir küresel refah araştırması, zenginliğin mutluluğu garanti etmediğini ortaya koydu. 22 ülkede 200 binden fazla kişiyle yapılan ankette Türkiye ve İngiltere en düşük refah seviyelerine sahip ülkeler arasında yer aldı. Gençlerin refahı ise dünya genelinde alarm veriyor.

Araştırma

Ankete göre, insanların fiziksel sağlık, mutluluk, yaşam anlamı, karakter, sosyal ilişkiler, finansal güvenlik ve manevi refah gibi alanlardaki durumları ölçülerek daha bütüncül bir refah tanımı oluşturuldu.Altı kıtada, 22 ülkeden 200 bini aşkın kişinin katılımıyla yapılan ve bugüne kadarki en geniş kapsamlı refah araştırmalarından biri olan Küresel Refah Çalışması’na göre, Endonezya en yüksek refah puanına ulaşırken, İsrail ve Filipinler üst sıralarda yer aldı. Japonya, Türkiye ve İngiltere ise listenin en altlarında bulundu.Harvard Üniversitesi'nden araştırmacı Tyler VanderWeele, bazı ülkelerin beklenmedik şekilde sıralandığını belirtti. Daha zengin ülkeler mali güven ve yaşam memnuniyeti alanlarında öne çıksa da, ilişkiler, anlam duygusu ve prososyal değerlerde daha düşük puanlar aldı.Bu bulgular, genellikle Avrupa ülkelerinin başı çektiği Dünya Mutluluk Raporu ile çelişiyor. Örneğin, mutluluk sıralamasında ilk beşte yer alan İsveç, bu analizde orta sıralarda yer bulabildi. VanderWeele, bu farkın ölçüm yöntemlerinden kaynaklandığını ifade ederek, Küresel Refah Çalışması’nın refahı çok yönlü ele aldığını söyledi.Araştırmada, dil ve kültürel faktörlerin katılımcıların yanıtlarını etkileyebileceği belirtilse de, bazı genel eğilimler dikkat çekti. Evli ve yüksek eğitimli bireyler daha yüksek refah bildirirken, bazı ülkelerde bunun tam tersi örnekler görüldü. Örneğin Hindistan ve Tanzanya'da bekarlar daha mutlu olduğunu belirtirken, Hong Kong ve Avustralya'da daha az eğitimli bireyler daha yüksek refah düzeyine sahipti.Dini topluluklarla bağlantısı olan bireylerin daha yüksek refah yaşadıkları da çalışmanın ortaya koyduğu bir diğer dikkat çekici sonuç oldu. Çocuklukta dini etkinliklere katılımın bile yetişkinlikteki gelişimle ilişkili olabileceği vurgulandı.Yaş faktörü de ülkeler arasında farklılık gösterdi. ABD, Brezilya ve Avustralya gibi ülkelerde yaş ilerledikçe refah artarken, Polonya ve Tanzanya gibi yerlerde bunun tersi geçerliydi. Bazı ülkelerde ise refahın zaman içinde U şeklinde bir seyir izlediği görüldü.Genel verilere göre, 18–49 yaş aralığındaki bireylerde refah düzeyi büyük ölçüde sabit kalıyor ve yalnızca ileri yaşlarda yükselme eğilimi gösteriyor. Araştırmacılar, gençlerin önceki nesillere kıyasla daha düşük bir refah düzeyinde olduklarına dikkat çekerek, bu durumun kaygı verici olduğunu belirtti.VanderWeele, “Genç nüfusun birçok ülkede refah düzeyleri endişe verici. Bu durumu ciddiye almalıyız,” ifadelerini kullandı.

Dünya refah haritası yeniden şekillendi: Türkiye ve İngiltere alt sıralarda

Muhteşem doğası, güvenliği ve ulaşım ağıyla dikkat çeken İsviçre, dünya genelinden çiftlerin gözde düğün rotası haline geldi. Ancak katı gürültü kuralları ve yüksek maliyetler, bu masalsı organizasyonlara gölge düşürebiliyor.

İsviçre'de düğün patlaması

İsviçre, özellikle ABD, Hindistan ve Orta Doğu’dan gelen yabancı çiftler arasında düğün destinasyonu olarak giderek daha fazla ilgi görüyor. Zermatt’tan Lago Maggiore’ye, Luzern’den Engadin’e kadar ülkenin birçok bölgesi, doğası, güvenliği ve etkili ulaşım ağıyla çiftlerin hayallerini süslüyor. Ancak bazı sürprizler de var: Özellikle gece gürültü kurallarına alışık olmayan yabancı misafirler, düğünlerin erken sona ermesine şaşırıyor.<h3>Doğa, güvenlik ve altyapı cezbediyor</h3>İsviçre Turizm Ofisi’ne bağlı Switzerland Convention and Incentive Bureau (SCIB), ABD, Hindistan, Orta Doğu, İngiltere ve Güneydoğu Asya’dan artan düğün taleplerine dikkat çekiyor. Dağ zirveleri, berrak göller, tarihi villalar ve kompakt bir alana yayılan farklı manzaralar, çiftler için adeta bir kartpostal ortamı sunuyor.<h3>Popüler bölgeler</h3>Engadin, Zermatt, Berner Oberland, Luzern ve Cenevre Gölü çevresi, özellikle gözde düğün mekânları arasında yer alıyor. Etkinlik ajansı Gaea.Design’dan Tamara, “İsviçre, sahnesi bol bir tiyatro gibi. Dilerseniz sade bırakabilir, dilerseniz büyüleyici şekilde dekore edebilirsiniz,” diyor.<h3>Düğün organizasyonu karmaşık ve pahalı</h3>Yurt dışından gelen misafirlerle yapılan düğünler yüksek koordinasyon gerektiriyor. Zaman farkları, hava durumu riskleri, transfer organizasyonları ve kısıtlı prova süresi işleri zorlaştırıyor. Dış mekân törenleri oldukça rağbet görse de, yağmur riski her zaman göz önünde bulundurulmak zorunda.Ayrıca İsviçre’deki katı gürültü yasaları, gece eğlencelerine erken son verilmesine neden oluyor. Pek çok mekânda müzik gece yarısı ya da en geç saat 02.00’de sona eriyor. Bu durum, özellikle geç saatlere kadar süren eğlencelere alışık olan yabancı misafirleri şaşırtıyor. Personel eksikliği nedeniyle bazı düğünlerde hizmet sınırlı kalabiliyor.<h3>Maliyetler tahminlerin ötesinde</h3>İsviçre’de hizmet ve konaklama fiyatlarının yüksekliği birçok çifti hazırlıksız yakalıyor. Bazı otellerin özel olarak kapatılamaması, kalabalık düğünler için zorluk yaratıyor. Düğün planlayıcısı Lisa, “İsviçre çok düzenli, ancak her zaman esnek değil,” diyerek, özel isteklerin sınırlı şekilde karşılanabildiğini vurguluyor.Yüksek beklentiler ve kültürel gereklilikler de organizasyonu karmaşıklaştırıyor. Örneğin bir Arap düğününde, tüm personelin kadın olması istenmiş; cateringden teknik ekibe kadar. Bu tür talepler, titiz planlama gerektiriyor.<h3>Düğün sonrası keşif</h3>Düğün sonrasında birçok çift ve misafirleri İsviçre’de tatiline devam ediyor. Kimisi dağ yürüyüşlerine çıkıyor, kimisi Zürih, Cenevre veya Luzern’i ziyaret ediyor. Planlayıcı Lisa, “Evet, partiler erken bitiyor, ama yaşananlar ömür boyu hatırlanıyor,” diyor.

Doğa, güvenlik ve altyapı cazibesiyle İsviçre, yabancı çiftlerin gözdesi oldu

İsviçre’de pandemi döneminde zirveye çıkan kamp araçlarına olan talep artık yavaşladı. 2025 yılının ilk çeyreğinde, yeni kayıt yaptırılan karavan, kamp minibüsü ve çekme karavan sayısı son yılların en düşük seviyesine geriledi. Ancak kampçılık halen popülerliğini koruyor.

Kamp hayatı

<h4>Yeni kayıtlar üçte bir oranında azaldı</h4>Otomobil ithalatçılarını temsil eden Auto-Schweiz direktörü Thomas Rücker’e göre, Ocak-Mart 2025 döneminde, bir önceki yıla kıyasla yüzde 35,8 daha az kamp aracı trafiğe kaydedildi. Rücker bu durumu “normalleşmeye dönüş” olarak yorumluyor. Çünkü pandemi döneminde seyahat kısıtlamaları nedeniyle olağanüstü sayıda kamp aracı satın alınmıştı.Grafiklere göre VW ve Fiat gibi tanınmış markalar başta olmak üzere, yeni pazara uygun fiyatla giren Opel gibi markalar da beklenen başarıyı sağlayamadı. Bu da arz yetersizliğinden çok doyuma ulaşmış bir talebe işaret ediyor.<h4>Kamp tutkusu devam ediyor</h4>Düşüşe rağmen İsviçre’de kamp araçları hâlâ yaygın şekilde kullanılıyor. 2025’in ilk çeyreğinde yaklaşık 1000 yeni kamp aracı trafiğe çıktı. Bu, 2015 yılının tamamında kaydedilen toplam sayının üçte birine denk geliyor.TCS (İsviçre Touring Kulübü) sözcüsü Vanessa Flack’e göre kampçılık hâlâ canlı ve kalıcı bir trend: “Pandemide karavan alan birçok kişi hâlâ aktif olarak araçlarını kullanıyor. Geçen yıl yağmurlu geçen Haziran ve Eylül aylarında bile kamp alanlarımız doluydu.”TCS, 2023 yılında yaklaşık 900.000 geceleme kaydetti. Bu sayı, pandeminin ilk yılı olan 2020’ye kıyasla belirgin bir artış anlamına geliyor.<h4>İkinci el piyasasında arz artışı, fiyat düşüşü</h4>Autoscout24 platformuna göre, 2025’in ilk üç ayında ikinci el kamp aracı ilanlarında yüzde 12,7 artış yaşandı. Ancak aynı dönemde fiyatlar ortalama yüzde 7 oranında düştü. Bu, piyasada hafif bir ikinci el fazlası olduğunu gösteriyor.<h4>Sonuç: Alımlar azaldı ama kamp kültürü büyüyor</h4>Kamp minibüsü satışlarında düşüş gözlemlense de, İsviçreli tatilciler kamp yapmaktan vazgeçmiş değil. Artık daha fazla kişi kamp tatilini benimsemiş durumda ve bu yaşam tarzı kalıcı hale geliyor. Dolayısıyla karavan satışlarındaki yavaşlamaya rağmen kampçılık popülerliğini sürdürüyor.

İsviçre'de karavan satışları azaldı ama kamp tutkusu sürüyor

Aargau Kantonu'nda bir kadın müşteri, alışveriş sırasında 85 kuruşluk bir çöreği (Gipfeli) kasada yanlışlıkla okutmadı. Hatasını fark eder etmez ödeme yapıp özür dilese de olay bununla kalmadı: Kadın toplamda 600 franklık bir cezayla karşı karşıya kaldı.

Self-Checkout sistemi

Aargau Kantonu'nda yaşanan bir olay, İsviçre’deki self-checkout (kendi kendine ödeme) sistemlerine dair tartışmaları yeniden alevlendirdi.&nbsp;<h3>Küçük bir ihmalin büyük sonuçları</h3>Olay, Baden'deki bir Aldi şubesinde yaşandı. Kadın alışverişini yaptıktan sonra bir mağaza dedektifi tarafından durduruldu. Kontrolde, çöreğin fişte yer almadığı görüldü. Kadın, ürünü taradığını ancak sistemin muhtemelen bir hata verdiğini söyleyerek hemen ödemesini yaptı. Fakat Aldi bu açıklamayı yeterli bulmadı.Kadın, mağazada yazılı ifade vermeye zorlandı, kendisine Aldi mağazalarına giriş yasağı, 200 frank işlem ücreti, 100 frank para cezası ve 300 franklık mahkeme masrafı çıkarıldı. Toplam ceza: 600 frank.<h3>Tüketici hakları uzmanı: “Orantısız ceza”</h3>Tüketici hakları savunucusu Sarah Stalder, bu gibi cezaların orantısız olduğunu vurguluyor: “Eğer bir ürünü kasıtlı olarak taramıyorsanız, bu hırsızlık değildir. Unutmak ya da dikkatsizlik, suç teşkil etmez.” Stalder, kontrol durumlarında iş birliği yapmak zorunlu değil diyor: “Polis çağrılmasını talep edebilir ve verilen cezalara itiraz edebilirsiniz.”<h3>Sorun teknolojide mi?</h3>Stalder'e göre İsviçre’deki self-checkout sistemleri “çok ilkel”. “Tüm sorumluluk tüketiciye yükleniyor. Oysa bazı ülkelerde kullanılan sistemler, alışverişin ağırlığını ölçerek hatalı işlemleri anında tespit edebiliyor.”<h3>Self-Checkout sistemi güven mi sarsıyor?</h3>Benzer olaylar son dönemde sık sık gündeme geliyor. Örneğin Cenevre’de bir müşteri, 40 rappenlik bir alışveriş çantasını taramayı unuttuğu için 200 frank ceza aldı. Birçok müşteri, marketlerde sürekli denetlenmekten rahatsız olduğunu dile getiriyor.<h3>Günlük hırsızlık vakası 70’in üzerinde</h3>İsviçre Federal İstatistik Ofisi’ne göre ülkede her gün ortalama 70’in üzerinde hırsızlık vakası kayıtlara geçiyor. Ancak “klaufen” olarak bilinen, alışveriş ile hırsızlık arasındaki bulanık alanlar da bu tür olaylarla tartışma konusu oluyor.

Unutulan bir Gipfeli 600 franka mal oldu – Self-Checkout sistemleri tartışılıyor

SVP (İsviçre Halk Partisi) Ulusal Meclis Üyesi Andreas Glarner’in yapay zekâ ile hazırlattığı sahte video başını ağrıtıyor. Videoda, Yeşiller Partisi milletvekili Sibel Arslan’ın, SVP’ye ve onun sınır dışı politikalarına destek verdiği öne sürülüyor. 

Politika

Oysa bu sahte video gerçeği yansıtmıyor – ve şimdi, Glarner hakkında cezai soruşturma başlatılması için önemli bir adım atıldı.<h4>Olayın özeti</h4>2023 seçim kampanyası sırasında sosyal medyada yayımlanan videoda, Arslan’ın ağzından SVP’ye övgüler dizildiği görülüyordu. Sibel Arslan ise derhâl suç duyurusunda bulundu. Ancak Glarner, milletvekili olduğu için dokunulmazlığa sahipti ve bu da yargı yolunu kapatıyordu.<h4>Dokunulmazlık kalkabilir</h4>Ulusal Meclis’in Dokunulmazlık Komisyonu, Glarner’in bu konuda dokunulmazlığının kaldırılması yönünde tavsiyede bulundu. Komisyon, mağdurun korunması ve olayın ağırlığının, siyasi söylem özgürlüğünden daha öncelikli olduğuna karar verdi.Böylece Aargau kantonundaki Muri-Bremgarten Savcılığı, Glarner hakkında soruşturma açabilecek – ancak bunun için bir adım daha gerekiyor: Ständerat’ın (Eyaletler Meclisi) da aynı yönde karar alması.<h4>İkinci vakada dokunulmazlık kalkmıyor</h4>Komisyon, Glarner’in sosyal medya platformu X’te (eski adıyla Twitter) İslam hakkında yaptığı başka bir paylaşım nedeniyle dokunulmazlığının kaldırılmasına gerek olmadığını belirtti.<h4>Yapay zekâ ile manipülasyon: Siyasi sınırlar aşıldı mı?</h4>Bu olay, siyasette yapay zekânın kötüye kullanımına dair dikkat çeken örneklerden biri oldu. Gerçek olmayan bir içeriğin, bir milletvekiline zarar verme amacıyla yayılması, hem etik hem de yasal sınırların sorgulanmasına yol açtı. Söz konusu soruşturma, yapay zekâ destekli manipülasyonların artık ciddi sonuçlar doğurabileceğini de gösteriyor.

Yapay zekâ ile sahte video: SVP’li Glarner soruşturmayla karşı karşıya

İsviçre halkı, kaz ciğeri ithalatının tamamen yasaklanıp yasaklanmayacağına önümüzdeki yıl karar verecek. Ancak Federal Hükümet bu yasağa karşı çıkarken, parlamentoda ithalatın tamamen yasaklanmasından ziyade daha sıkı kısıtlamaların getirilmesi yönünde bir eğilim oluşmuş durumda.

Kaz ciğeri yasağı gündemde

Kaz ciğeri ithalatının yasaklanmasını hedefleyen halk inisiyatifi, 28 Aralık 2024’te resmi olarak kabul edilmişti. Bu inisiyatif, yalnızca kaz ciğerini değil; magret (kaz göğsü) ve konfit (yağda pişirilmiş kaz veya ördek eti) gibi ürünleri de kapsıyor.<h3>Romandlar Tabağını, Alémanikler Duyarlılığını Savunuyor</h3>İnisiyatif, ülkede uzun süredir üretimi yasak olan bu ürünlerin ithalat yoluyla İsviçre sofralarına girmesini engellemeyi amaçlıyor. Ancak konu ülke genelinde bölgesel bir ayrışmayı da gündeme getiriyor. Şubat 2024’te Demoscope tarafından yapılan bir ankete göre, Almanca konuşulan İsviçre’nin %89’u yasağı destekliyor, buna karşın Fransızca konuşulan kesimin %65’i yasaya karşı çıkıyor. Bu durum, dil ve kültür farklarının gıda tercihleri üzerinden yeniden tartışılmasına neden oluyor.<h3>40 Yıllık Yasağa Rağmen İthalat Sürüyor</h3>İsviçre’de kaz ciğeri üretimi, hayvan refahı gerekçesiyle 40 yıl önce yasaklanmıştı. Ancak bu ürünlerin tamamı hâlâ, hayvanlara yönelik uygulamaların İsviçre standartlarına uymadığı yabancı ülkelerden ithal ediliyor. İnisiyatifi destekleyen Alliance Animale (Hayvan Dostları İttifakı), özellikle kazların ve ördeklerin zorla yemle beslenerek (gavage) işkenceye maruz bırakıldığını vurguluyor ve bu uygulamanın dolaylı da olsa desteklenmesine karşı çıkıyor.<h3>Karar Sandıkta Verilecek</h3>Federal Hükümet, ithalat yasağının ticaret ve uluslararası ilişkiler açısından sakıncalar doğurabileceğini belirterek, tamamen yasak yerine daha sıkı kontrol ve sınırlamalar içeren bir karşı teklif (contre-projet) sunulmasını öneriyor. Nihai kararı ise İsviçre halkı referandumda verecek.

İthalat tamamen yasaklansın mı, kısıtlansın mı?

İsviçre Atatürkçü Düşünce Derneği (İADD), 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı’nı bu yıl da büyük bir heyecanla kutladı. 27 Nisan’da Kloten’de düzenlenen coşku dolu etkinlik, hem çocuklara hem de ailelere unutulmaz anlar yaşattı. 

23 Nisan kutlamaları

Etkinliğe Türkiye Cumhuriyeti Zürih Konsolosu Sema Coşaroğlu da katılarak bayram sevincini çocuklarla birlikte paylaştı.İsviçre Atatürkçü Düşünce Derneği (İADD), 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı’nı bu yıl da büyük bir heyecanla kutladı. 27 Nisan’da Kloten’de düzenlenen coşku dolu etkinlik, hem çocuklara hem de ailelere unutulmaz anlar yaşattı. Etkinliğe Türkiye Cumhuriyeti Zürih Konsolosu Sema Coşaroğlu da katılarak bayram sevincini çocuklarla birlikte paylaştı.Günün en anlamlı anlarından biri, çocuklardan oluşan sembolik bir yönetim kadrosunun görevi devralması oldu. Bu özel seremoni, Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk’ün “Egemenlik, kayıtsız şartsız milletindir” sözünün çocuklara emanetini bir kez daha güçlü biçimde hatırlattı.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/cabebc79d86918dc4f5bcdc14.jpg" width="1024" height="576"></figure><h3>Renkli Etkinlikler, Gülümseyen Yüzler</h3>Etkinlik boyunca iADD tarafından hazırlanan birbirinden renkli oyunlar, uçurtma uçurma etkinliği, sürpriz hediyeler ve yarışmalarla çocuklar doyasıya eğlendi. Her detayın özenle planlandığı bu özel günde, yalnızca eğlenmek değil, birlikte üretmek de ön plandaydı.Etkinliğe Zeybek Kursu ve Anatolian Dance ile enerjik dans gösterileri renk kattı. İsviçre Türk Kadınları Derneği (TFS), Takı Kursu ile el emeğini öne çıkarırken, İsviçre Türk Edebiyat Kulübü ise Okuma Atölyesi ile minik kitap kurtlarını sevindirdi. Her bir sivil toplum kuruluşunun katkısı, etkinliği çok daha anlamlı ve zengin bir hale getirdi.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/cabebc79d86918dc4f5bcdc15.jpg" width="1024" height="576"></figure><h3>Toplumun Kalbinde Bir Bayram</h3>Etkinliğe ayrıca Turquia 1912 Derneği de ziyarette bulunarak dayanışma ve birlik mesajı verdi. Kutlama, yaklaşık 250 kişinin katılımıyla gerçekleşti ve tüm konuklardan tam not aldı.Bu anlamlı gün, sadece bir bayram kutlaması değil, aynı zamanda yurtdışında yaşayan Türk çocuklarının milli bayram ruhunu yaşaması, kültürel bağlarını güçlendirmesi ve Türk kimliğini gururla taşımaları için güçlü bir adım oldu.<h3>İADD'den Güçlü Mesaj: Çocuklarımız Geleceğimizdir</h3>İsviçre Atatürkçü Düşünce Derneği, bu yılki organizasyonuyla bir kez daha gösterdi ki; Atatürk'ün çocuklara armağan ettiği bu eşsiz bayram, sadece Türkiye'de değil, dünyanın dört bir yanında yüreklerde aynı heyecanla kutlanmaya devam ediyor.İADD yetkilileri, bu tür etkinliklerin yurtdışındaki Türk toplumunun bir arada durmasına, dayanışma içinde olmasına ve çocukların Atatürk ilke ve değerleriyle büyümesine katkı sağladığını vurguladı.

İADD organizasyonuyla İsviçre’de 23 Nisan coşkusu

Zürih’te 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü gösterileri yoğun katılımla gerçekleşti. Sendikaların açıklamasına göre, “Nefret yerine dayanışma” ve “Savaşa ve faşizme karşı” sloganlarıyla düzenlenen yürüyüşe 14 bin kişi katıldı. Zürih polisi ise katılımcı sayısını “birkaç bin” olarak açıkladı.



1 Mayıs gösterileri

Resmi gösteriler sabah saatlerinde Helvetiaplatz’ta başladı ve Sechseläutenplatz’ta sona erdi. Yürüyüş boyunca işçi hakları, eşitlik ve toplumsal adalet talepleri dile getirildi. Sendikalar adına ana konuşmayı Unia Başkanı Vania Alleva yaptı. Gösterilerin resmi kısmı barışçıl geçti.<h3>Siyah Blok’un Eylemleri Gölge Düşürdü</h3>Ancak gösteri güzergâhı üzerindeki Bahnhofstrasse'de tansiyon yükseldi. Siyah blok olarak bilinen radikal gruplar birçok mağaza vitrinine zarar verdi, sprey boyalarla duvarlara ve camlara çeşitli sloganlar yazıldı. “Krieg dem Krieg” (Savaşa savaş), “Smash the Patriarchy” (Patriyarkayı yıkın) ve “Eat the Rich” (Zenginleri yiyin) gibi ifadeler özellikle Bahnhofstrasse ve Löwenstrasse’deki işletmeleri hedef aldı.Bir McDonald's şubesi de spreyle saldırıya uğradı. Çalışanlar boyaları kısa sürede temizledi. Şirket sözcüsü, “Bu durum çalışanlarımız ve müşterilerimiz için elbette hoş değil. Ancak daha ciddi bir zararın olmaması sevindirici,” dedi.<h3>Langstrasse’de İzinsiz Gösteri ve Gözaltılar</h3>Öğleden sonra ise Zürih’in Langstrasse bölgesinde yüzlerce sol görüşlü eylemci izinsiz bir gösteri düzenledi. Polisin yoğun güvenlik önlemleri aldığı olayda 10 kişi gözaltına alındı, yaklaşık 100 kişi kimlik kontrolü sonrası bölgeden uzaklaştırıldı.<h3>Ticaret Derneğinden Polis Stratejisine Eleştiri</h3>Yaşanan olaylar sonrası Zürih Esnaf Derneği yöneticisi Ursula Woodtli, polise yönelik eleştirilerde bulundu. “Devlet güvenliği sağlamakla yükümlü. Polis, işletmeleri daha etkin korumalı,” diyen Woodtli, polis varlığının artırılması, sivil memurların gösterilerde görev alması ve stratejinin yeniden değerlendirilmesi çağrısında bulundu.<h3>Polis: Müdahalede Orantılılık Esas</h3>Eleştirilere yanıt veren Zürih Şehir Polisi Sözcüsü Judith Hödl, müdahalelerde hukuki çerçeve ve orantılılık ilkesinin esas alındığını vurguladı. “Spreyleme yapan bir kişiyi yakalamak, daha büyük çatışmalara ve yaralanmalara yol açabilir. Göstericilerin çoğu barışçıl davranıyor,” açıklamasını yaptı. Hödl, her yıl 1 Mayıs’ta çok sayıda sivil polisin görevde olduğunu, ancak taktiksel nedenlerle detay verilemeyeceğini belirtti.2025 yılı itibarıyla geçen yıllara kıyasla daha az cam kırıldığı, ancak grafiti eylemlerinin yoğun olduğu açıklandı. Zürih polisi toplam zararın on binlerce frank olduğunu bildirdi. Soruşturmalar sürüyor.

Zürih'te 14 bin kişi yürüdü, sert mesajlar verildi, 10 gözaltı

İsviçre’de yalnızca tıbbi tedavi amacıyla sığınma başvurusunda bulunan kişilere karşı siyasi tepkiler artıyor. FDP Ulusal Meclis Üyesi Jacqueline de Quattro, sağlık sistemini kötüye kullanan başvurulara karşı kapsamlı önlemler alınmasını talep ediyor. Öneri, parlamentoda geniş destek gördü.

Tıbbi nedenli sığınma başvuruları

2024 yazında Gürcistan’dan gelen ağır hastaların, tedaviye erişebilmek için İsviçre’ye sığınma başvurusu yaptığı ortaya çıkmıştı. Her ne kadar Gürcistan'dan gelen başvuruların kabul edilme ihtimali son derece düşük olsa da, Göç Sekreterliği (SEM) bu tür 26 vaka tespit etti.Jacqueline de Quattro, yalnızca sağlık hizmetlerinden faydalanmak için yapılan başvuruların “kabul edilemez bir suistimal” olduğunu savunuyor. Sığınma hakkı olmayan kişilerin, örneğin diş ya da ortodontik tedaviler için devleti yük altına soktuğunu vurguluyor.Ulusal ve uluslararası çözüm çağrısıDe Quattro, meclise sunduğu önergesinde bu tür kötüye kullanımlara karşı hem ulusal hem uluslararası düzeyde adımlar atılmasını talep ediyor. “Gerçekten korunmaya muhtaç olan herkes elbette sağlık hizmetlerine erişebilmelidir. Ancak yalnızca tıbbi gerekçelerle yapılan başvurular ayrı tutulmalıdır” diyor.Geniş siyasi destek ama eleştiriler de varOrta Parti’den Ulusal Meclis Üyesi Niccoló Paganini, bu tür başvuruların açıkça kötüye kullanım olduğunu belirtiyor. SVP’li Pascal Schmid ise öneriyi desteklemekle birlikte yetersiz buluyor: “Gerçek niyetin sadece tedavi olup olmadığını kanıtlamak pratikte çok zor.” Schmid, çözüm olarak sığınma sürecindeki kişilerin yalnızca temel sağlık hizmetlerinden yararlanmasını öneriyor.SP: Etik dışı ve gereksizSP Ulusal Meclis Üyesi Céline Widmer ise öneriye sert tepki gösteriyor. “Sığınma sistemindeki suistimallerle mücadele elbette önemli. Ancak sığınmacılara sağlık hizmetlerini kısıtlamak, İsviçre’nin insani değerleriyle bağdaşmaz” diyor. Widmer’e göre önerge zaten mevcut yasalarca kapsanıyor ve bu nedenle gereksiz.

FDP'li vekil sağlık sistemi suistimaline karşı önlem istiyor

1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü, Cenevre'de bu yıl uluslararası örgüt çalışanlarının alışılmadık bir eylemine sahne oldu. Birleşmiş Milletler’de (BM) görev yapan yaklaşık 500 memur, BM bütçesinde yapılan kesintiler ve toplu işten çıkarmalara karşı Nations Meydanı’nda bir araya geldi. 

1 Mayıs

Dünyanın dört bir yanından televizyonlar tarafından takip edilen bu protesto, genellikle sessiz kalan kurum çalışanları açısından nadir bir çıkış oldu.Gösteri, Cenevre'deki genel atmosferin ne kadar gergin olduğunu gözler önüne seriyor. Uluslararası örgütlerin hangi düzeyde küçülmeye gideceği henüz netleşmemişken, çok sayıda çalışan işini kaybetme korkusu yaşıyor. Ayrıca, birçok pozisyonun başka ülkelere kaydırılması da gündemde. Zira Cenevre, BM'nin en pahalı üslerinden biri konumunda.<h3>ABD Kaynaklı Krizin Etkileri Sürüyor</h3>BM çatısı altındaki pek çok kuruluş, son yıllarda Amerika Birleşik Devletleri’nin dış yardım bütçesini kesmesinin ardından mali krizle boğuşuyor. Eski ABD Başkanı Donald Trump’ın göreve gelir gelmez, başta USAID (Amerikan Uluslararası Kalkınma Ajansı) olmak üzere birçok dış yardım programını durdurması, BM ajanslarını doğrudan etkiledi. Washington’un bugüne kadar BM’nin en büyük mali destekçisi olduğu düşünüldüğünde, bu kesintiler insani yardım görevlerini sekteye uğrattı.BM Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR) Çalışan Konseyi Başkanı Nathalie Meynet, pek çok yardım programının durdurulduğunu belirterek şu ifadeleri kullandı: “Artık dünyanın her yerinde mültecilere sunduğumuz desteği sürdüremeyecek olmaktan endişeliyiz.”<h3>Kararlar Yolda</h3>BM Mülteciler Ajansı, dünya genelinde %30’a varan personel azaltımı ile karşı karşıya. Nathalie Meynet, bu gösteriyi bir alarm çağrısı olarak nitelendiriyor. “Sesimizi duyurarak daha fazla bağışçının devreye girmesini ve operasyonlarımız için düzenli bir finansman sağlamasını umut ediyoruz,” diyor.Cenevre'de hangi pozisyonların kesileceği ise henüz kesinleşmedi. Ancak Mayıs ayı boyunca birçok BM kuruluşunun çalışanlarına pozisyonlarının korunup korunmayacağına dair bilgi vermesi bekleniyor. Yani, önümüzdeki haftalar Cenevre’deki uluslararası kamu çalışanları için belirleyici olacak.

Cenevre’de 1 Mayıs’ta BM’deki işten çıkarmalara karşı eylem

Hafta sonuna doğru İsviçre genelinde hava sıcaklıklarında ani bir artış bekleniyor. 2 Mayıs Cuma günü termometrelerin bazı bölgelerde 29°C’ye kadar çıkacağı tahmin ediliyor. Bu değerler, mevsim normallerinin oldukça üzerinde ve ilkbahar için sıra dışı kabul ediliyor. 

İsviçre’de yaz provası

Geleneksel olarak Mayıs ayında yaşanması beklenen don olayları ve tarım alanında bilinen “buz azizleri” (les saints de glace) riski ise artık geçmişte kalmış olabilir.MétéoSuisse’in verilerine göre, Cuma günü İsviçre’nin düz arazilerinde sıcaklıklar mevsim ortalamasının çok üzerinde seyredecek. Yverdon’da 27°C, Cenevre’de 28°C ve Sion’da 29°C’ye kadar çıkması beklenen hava sıcaklıkları, bahardan çok yazı andırıyor. MétéoSuisse meteorologlarından Marianne Giroud Gaillard, “Şu anda alışılmadık bir hava durumu söz konusu. 1991-2020 yılları arasındaki ortalama maksimum sıcaklıklarla kıyaslandığında ciddi bir sapma var” ifadelerini kullandı.Bu sıcak hava dalgasının nedeni, İsviçre’nin yüksek basınçlı bir hava alanının etkisine girmesi. İspanya açıklarında oluşan bir alçak basınç sistemi, atmosferde güney yönlü hava hareketlerini tetikliyor. Bu durum, Afrika’dan gelen sıcak hava kütlesinin Alpler’e kadar ulaşmasına yol açıyor. Meteorologlar, aynı hava akımının Sahra Çölü’nden toz parçacıkları da taşıyabileceğini belirtiyor.Uzmanlar, bu tarz sıcak hava dalgalarının iklim değişikliğinin bir yansıması olduğunu vurgularken, geleneksel tarım takvimlerinde önemli yeri olan "buz azizleri" döneminin de etkisini yitirmeye başladığını belirtiyor. Mayıs ayının ortasında yaşanması beklenen don olaylarının artık daha nadir hale gelmesi, çiftçilerin planlamalarını yeniden gözden geçirmelerini gerektirebilir.İsviçre’de iklim dengelerinin değiştiğine işaret eden bu hava dalgası, yalnızca alışılmış meteorolojik takvimleri değil, günlük yaşamdan tarıma pek çok alanı da etkilemeye devam edecek gibi görünüyor.

Önümüzdeki günlerde İsviçre’de yazdan kalma günler yaşanacak

Cenevre’de seçmenler, İsviçre'de benzersiz olan bir yerel vergi uygulamasını sona erdirip erdirmemeye 18 Mayıs'ta karar verecek. UDC (İsviçre Halk Partisi) tarafından önerilen “Nerede Yaşıyorsam, Oraya Öderim” adlı halk inisiyatifi, hem kamuoyunda hem de siyasi çevrelerde büyük yankı uyandırdı. 

"Nerede yaşıyorsam, vergiyi oraya öderim"

Gündemde olan konu, çalışanların ödedikleri gelir vergisinin hem yaşadıkları hem de çalıştıkları belediyeler arasında paylaştırılması geleneğinin sona erdirilmesi.<h3>Cenevre’ye Özgü Bir Sistem Tartışılıyor</h3>Cenevre Kantonu’nda uygulanan mevcut sistemde, bir kişi çalıştığı belediye dışında bir yerde ikamet ediyorsa, ödediği gelir vergisinin bir kısmı iş yerinin bulunduğu belediyeye, kalanı ise ikamet ettiği belediyeye aktarılıyor. Bu uygulama, özellikle şehir merkezlerinde yoğun çalışan nüfusun, yaşadıkları banliyö belediyeleri için mali anlamda avantaj sağlamasına olanak tanıyor. Ancak bu sistemin karmaşıklığı ve adaletsizliğe yol açtığı yönündeki eleştiriler yıllardır gündemdeydi.<h3>UDC’nin Önerisi: “Yalnızca Yaşanılan Yere Vergi”</h3>UDC, bu sistemin sona erdirilerek daha sade, anlaşılır ve yerel eşitlik sağlayan bir modele geçilmesini talep ediyor. Önerilerine göre, çalışanlar yalnızca ikamet ettikleri belediyeye gelir vergisi ödeyecekler. Partiye göre, bu değişiklik, özellikle vergi gelirlerinden mahrum kalan küçük yerleşim bölgelerinin bütçelerini güçlendirecek ve sistemi daha adil hale getirecek.<h3>Geniş Bir Karşı Cephe</h3>Ancak UDC’nin önerisine karşı çıkan partiler oldukça fazla. Sol ve merkez partiler bu teklifin, özellikle Cenevre şehir merkezinde bulunan ve çok sayıda çalışana ev sahipliği yapan belediyelere büyük gelir kayıpları yaşatacağı görüşünde. Aynı zamanda kamu hizmetlerinin finansmanında zorluklar yaşanacağı, altyapı yatırımlarının sekteye uğrayacağı ve sosyal eşitsizliğin derinleşeceği uyarısında bulunuluyor.Bu nedenle, karşı cephede olan partiler, UDC’nin teklifine karşı daha yumuşak bir “karşı proje” (contre-projet) sunmuş durumda. Bu alternatif, sistemin tamamen kaldırılmasından ziyade yeniden düzenlenmesini ve daha adil bir dağılım sağlanmasını hedefliyor.<h3>İş Dünyasından Sınırlı Destek</h3>İlginç bir şekilde, iş dünyasını temsil eden Romand İşverenler Federasyonu, bu teklifin şirket vergilerini doğrudan etkilememesine rağmen UDC’nin girişimini destekliyor. Bu da, işveren çevrelerinin sistemin sadeleştirilmesini ekonomik rasyonalite açısından olumlu gördüğünü gösteriyor.<h3>Sonuç Ne Olur?</h3>18 Mayıs’ta yapılacak oylamada Cenevreliler, karmaşık vergi paylaşım sistemini devam ettirip ettirmeyeceklerine karar verecekler. Seçim, hem belediyelerin mali yapısını hem de İsviçre'nin benzersiz federal vergi sistemini yeniden şekillendirebilir.

Cenevre’de vergi sisteminde devrim tartışması

Batı İsviçre'nin önemli bağcılık merkezlerinden Valais kantonu, şarapçılık sektörüne yön verecek ilk genel toplantısını pazartesi günü Conthey kentinde gerçekleştirdi. Etkinlikte 250’den fazla sektör profesyoneli bir araya geldi.

Şarap üreticileri ve stokçuları

Toplantıya katılanlar, üretimden pazarlamaya kadar birçok konuda ortak bir vizyon oluşturma amacıyla görüş alışverişinde bulundu.Valais Bağcılık Ofisi’nin öncülüğünde düzenlenen toplantı, kantondaki üzüm yetiştiricileri, şarap üreticileri ve stokçulara söz hakkı tanıyarak sektörde bütüncül bir strateji geliştirme hedefini taşıyor. Etkinlikte, Dağlık Bölgelerin Sürdürülebilir Kalkınması Vakfı tarafından yürütülen katılımcı atölye çalışmaları ile sektöre yönelik yasal ve yapısal temellerin oluşturulması tartışıldı.Toplantıya, bölgedeki toplam şarap üretiminin %75’ini ve bağ alanlarının %50’sinden fazlasını temsil eden 200’ün üzerinde işletme katıldı. Saatler süren görüşmelerin özet raporu tüm katılımcılarla paylaşılacak, ardından amatör üreticiler, kafe ve restoran sahipleri, dağıtımcılar ve pazarlamacılarla daha geniş bir istişare süreci başlatılacak.Valais kanton meclisi, Mayıs 2024’te neredeyse oybirliğiyle kabul ettiği 21. Yüzyıl Bağları projesi kapsamında sektörün modernizasyonu için çerçeve bir bütçeyi onaylamıştı. Bu proje ile bağların parçalanmış yapısının azaltılması, yenilenmesi ve modernleştirilmesi hedefleniyor.

Şarapçılık sektörü Valais'de ilk kez genel toplantıda buluştu

İsviçre seyahat sektörü, Amerika Birleşik Devletleri’ne (ABD) yönelik rezervasyonlarda gözle görülür bir düşüş yaşanabileceğinden endişeli. Halihazırda rezervasyon yapanların çoğu seyahat planını iptal etmese de, sektörde geleceğe yönelik bir belirsizlik hâkim.

Seyahat

Hava yolu şirketleri ve seyahat acenteleri ise düşen taleple başa çıkmak için fiyatları aşağı çekmeye ve zayıflayan doları avantaja çevirmeye çalışıyor.Swiss: “Henüz kriz değil, ancak fren izleri görünüyor” Swiss Havayolları, Kuzey Amerika hattındaki yoğun ilgiden memnun olduğunu belirtirken, Mali İşler Müdürü Dennis Weber yaptığı açıklamada, bu rotalarda “çok güçlü bir gelişme” yaşandığını söyledi. Weber, yılın ikinci çeyreği için de geçen yıla benzer güçlü bir sonuç beklediklerini ifade etti.Ancak, özellikle nisan ayının başında ABD yönetiminin duyurduğu yeni gümrük tarifeleri ve siyasi gerilimlerin ardından, yaz ve sonbahar dönemine yönelik yeni rezervasyonlarda yavaşlama dikkat çekiyor. Weber, “Şu anda bir krizden söz edemeyiz, ama talepte yavaşlamaya dair bazı izler var,” dedi.Rezervasyonlar var, iptaller yok Globetrotter CEO’su André Lüthi, yaz dönemine ilişkin birçok ABD seyahatinin aylar öncesinden rezerve edildiğini ve şu ana dek iptaller yaşanmadığını belirtti. Özellikle ailelerin ya da çiftlerin yaptığı uzun mesafeli tatil planlarının çoğu ekim ile ocak ayları arasında kesinleşmişti.Hotelplan: Fiyat artışı ve gümrük açıklamaları etkili Hotelplan sözcüsü Viviane Widmer’e göre, başta Kaliforniya’daki milli parklar olmak üzere Florida, New York ve Hawaii gibi bölgelerde otel ve etkinlik fiyatlarının artması, müşterilerin fiyat hassasiyetini artırdı. Widmer, “Özellikle Trump’ın nisan başında yaptığı gümrük açıklamalarının ardından, ABD rezervasyonlarında daha da belirgin bir düşüş gözlemliyoruz,” dedi.Globetrotter’dan Lüthi ise, üçüncü çeyrek için yapılan rezervasyonların önemli ölçüde azaldığını belirterek, bunun geçici bir eğilim olabileceğine, birçok kişinin jeopolitik gelişmeleri izleyerek son dakikada rezervasyon yapmayı tercih ettiğine dikkat çekti.Uygun fiyatlar ve zayıflayan dolar yeni fırsat olabilir Talebi artırmak için Swiss ve diğer hava yolları, ABD uçuşlarında fiyat indirimine gitti. Swiss’in mali yöneticisi Weber, “Son haftalarda oldukça cazip fiyatlar talebi yeniden artırdı. Bu stratejiyi önümüzdeki dönemde sürdüreceğiz,” dedi.Aynı zamanda ABD’deki etkinlikler, müze girişleri, araç kiralama gibi hizmetler de doların düşmesiyle birlikte daha ucuz hale geldi. Nisan ayındaki gümrük tarifesi tartışmaları sonrası Amerikan doları, İsviçre frangı karşısında önemli ölçüde değer kaybetti. Bu da İsviçreli turistler için Amerika’yı yeniden cazip kılıyor.Yani tüm bu belirsizliklere rağmen, 2025 yazında ABD şehirlerinde veya milli parklarda kamp yapan İsviçreli tatilciler görmek hâlâ mümkün olabilir.

ABD tatillerinde düşüş endişesi: İsviçre seyahat sektörü tedirgin

İsviçre'de şarap tüketimi 2024 yılında önemli ölçüde geriledi. İsviçre Tarım Dairesi’nin (FOAG) Salı günü yaptığı açıklamaya göre, geçen yıla kıyasla şarap tüketimi yaklaşık %8 oranında azaldı. 

Endişe verici tablo

Özellikle yerli İsviçre şarapları bu düşüşten en çok etkilenen ürünler arasında yer aldı. Yetkililer bu eğilimi endişe verici olarak nitelendirdi.Resmî verilere göre, ülkede 2023 yılında toplam 218.4 milyon litre şarap tüketildi. Bu miktar, bir önceki yıla göre 18.6 milyon litre daha az. Beyaz ve kırmızı şarap tüketiminde düşüş yalnızca İsviçre’ye özgü değil; Avrupa Birliği ve komşu ülkelerde de benzer bir tablo gözlemleniyor.İsviçre menşeli şaraplara baktığımızda, tüketim miktarı bir yılda %16 düşüşle 77.4 milyon litreye geriledi. Bu, 2023'e göre 14.7 milyon litre daha az tüketim anlamına geliyor. Yerli şarapların pazar payı ise %35.5’e kadar düşmüş durumda.FOAG’a göre bu düşüş, son 50 yılın en zayıf bağbozumu sezonlarından birinin ardından yaşandı. Üretimdeki düşüklüğe rağmen, mevcut şarap stoklarının hâlâ yeterli ve çeşitli olduğu bildirildi. Ancak tüketici eğilimlerindeki bu sert değişimin, sektörün geleceği açısından dikkatle izlenmesi gerektiği vurgulandı.

İsviçre’de şarap tüketimi alarm verici şekilde azaldı

İsviçre'de spor karşılaşmalarına yönelik şüpheli bahis bildirimlerinde keskin bir artış yaşandı. 2024 yılında Kantonlar Arası Kumar Denetim Kurumu (Gespa), 166 farklı spor karşılaşmasıyla bağlantılı toplam 184 şüpheli faaliyet bildirimi aldığını açıkladı. 

Şüpheli bahisler

Bu sayı, 2023 yılında bildirilen 107 vaka ile karşılaştırıldığında neredeyse iki katına çıktı.Gespa yetkilileri, özellikle uluslararası düzeyde bilgi paylaşımının güçlenmesinin bu artışta etkili olduğunu belirtti. Açıklamada, şüpheli bahislerin büyük çoğunluğunun futbol karşılaşmalarına ilişkin olduğu vurgulandı. 2023’te futbol ile ilgili 74 bildirim yapılırken, 2024’te bu sayı 140’a yükseldi. Futbolun, bahis piyasasındaki yüksek hacmi nedeniyle daha yakından takip edildiği ifade edildi.Kurumun açıklamasında, şüpheli bahislerdeki artışın kesin nedenlerinin tespit edilemediği, ancak Kopenhag Grubu (ülkeler arası bilgi paylaşım ağı) içindeki iletişimin niceliksel ve niteliksel olarak iyileştirilmesinin önemli bir faktör olduğu belirtildi.Gespa, bu artışın kalıcı bir eğilimi mi yoksa istisnai bir durumu mu yansıttığını önümüzdeki yılların göstereceğini bildirdi. Diğer spor dallarına ilişkin bildirim sayılarının ise oldukça düşük kaldığı ve genel bir eğilim tespit etmeye yetmediği kaydedildi.İsviçre ile doğrudan bağlantılı vakaların hâlen nadir olduğu vurgulandı. 2024 yılı içinde yalnızca iki vaka, suç unsuru taşıyıp taşımadığının netleşmesi amacıyla savcılığa bildirildi. Bu vakalar, yurtdışındaki karşılaşmalara yönelik olağandışı bahisler veya bahis piyasasındaki şüpheli hareketlilikle ilgiliydi. Öte yandan, İsviçre’de 2024 yılı boyunca herhangi bir şike cezası verilmedi.

İsviçre’de şüpheli spor bahislerinde dikkat çeken artış

Estonya'nın başkenti Tallinn’de düzenlenen U23 Avrupa Eskrim Şampiyonası’nda İsviçreli eskrimcilerin sergilediği tutum, diplomatik bir krize yol açtı. Finalde İsrail’e karşı kaybeden İsviçreli Degen takımı, madalya töreninde İsrail milli marşı çalınırken diğer sporcular gibi bayraklara dönmek yerine sırtlarını sahnede farklı bir yöne çevirdi.

Spor ve politika

Bu davranış, spor dünyasında zaman zaman görülen politik jestler zincirinin son halkası oldu. Sporun evrensel sahnesi, tarih boyunca, kimi zaman bilinçli, kimi zaman kendiliğinden gelişen siyasi mesajlara tanıklık etti.<h2>İsviçre Takımının Protestosu</h2>Final karşılaşmasını kaybeden İsviçreli sporcular, madalya töreni sırasında diğer finalist takımların – İsrail ve İtalya’nın – aksine, şampiyonluk anında yüzlerini bayraklara dönmeyerek fark edilir bir protestoya imza attı. Bu hareketin diplomatik hassasiyetleri tetikleyebileceği ve uluslararası spor ilişkilerinde İsviçre'nin tarafsızlık imajına zarar verebileceği yorumları yapıldı.Organizasyon yetkilileri ve spor kamuoyu olayın ardından, spor müsabakalarının siyasi platformlara dönüşmemesi gerektiği çağrısında bulundu.<h2>Spor Tarihinde Politik Protestoların Yeri</h2>İsviçreli eskrimcilerin jesti, sporda politik mesaj vermek amacıyla yapılan ilk eylem değil. Spor tarihinde daha önce de pek çok olay, geniş yankı uyandırmıştı:<ul><li>1968 Meksika Olimpiyatları: Siyahi Amerikalı atletler Tommie Smith ve John Carlos, madalya töreninde yumruklarını havaya kaldırarak ırkçılık karşıtı bir mesaj verdi.</li><li>Münih 1972: İsrail sporcularına yönelik terör saldırısı, sporun içine nasıl siyasi krizlerin sızabileceğini gösterdi.</li><li>2016 Rio Olimpiyatları: Etiyopyalı maratoncu Feyisa Lilesa, ülkesindeki siyasi baskılara dikkat çekmek için kollarını başının üzerinde çaprazladı.</li></ul>Bu örnekler, sporcuların bireysel ya da toplu eylemlerinin dünya gündeminde nasıl güçlü etkiler yaratabileceğini gözler önüne seriyor.<h2>Spor ve Politika: Ayrılmaz İkili mi?</h2>Sporun evrensel barış, dayanışma ve dostluk ilkeleri etrafında düzenlenmesi hedeflenirken, sporun geniş medya etkisi, bireysel ya da ulusal mesajların duyurulması için çekici bir zemin oluşturuyor. Özellikle uluslararası turnuvalar, sporculara küresel bir görünürlük sağladığı için, protesto eylemleri kısa sürede dünya çapında yankı bulabiliyor.<h2>İsviçre Eskrim Federasyonu'ndan Açıklama Bekleniyor</h2>Yaşanan olayın ardından gözler şimdi İsviçre Eskrim Federasyonu ve yetkili spor otoritelerine çevrildi. Federasyonun, sporcuların davranışı hakkında nasıl bir değerlendirme yapacağı ve olası disiplin süreçlerinin başlatılıp başlatılmayacağı merak ediliyor.Olay, İsviçre'nin sporda tarafsızlık ve centilmenlik ilkesini koruma çabalarına yönelik yeni bir sınav olarak değerlendiriliyor.

U23 İsviçre Eskrim takımından İsrail'e protesto

Jura kantonunda birçok bira fabrikası ve mikro-bira üreticisi ayakta kalma mücadelesi verirken, önemli bir çağrı gerçekleşti. Jura Craft Drinks şirketi aracılığıyla, tüm üreticilerin tek bir çatı altında toplanması ve sektördeki dev markalara karşı birlikte hareket edilmesi önerildi.

Sektördeki dev markalara karşı

2010’ların sonunda hızla çoğalan mikro-bira üreticilerinin altın çağı artık geçmişte kalmış gibi görünüyor. Hayatta kalabilmek için uyum sağlamak zorunda kalan küçük üreticiler, Black Pig’in girişimiyle yeni bir strateji geliştiriyor. Black Pig tarafından kurulan Jura Craft Drinks, kantondaki 17 bira üreticisinin bilgi birikimini birleştirmeyi ve ortak sinerjiler yaratmayı hedefliyor."Birlikte kazanabiliriz"Black Pig ve Jura Craft Drinks yöneticisi Benjamin Bost, yaptığı açıklamada, "Pek çok süreci birlikte optimize edersek, hepimiz kazanabiliriz," dedi. "Bugün, 5 dl’lik kutu biraları bir franka satan dev gruplara karşı savaşıyoruz. Bu fiyata ulaşamayacağız, zaten hedefimiz de bu değil. Ancak, daha iyi satın alarak, aynı kutuları, şişeleri, kapakları kullanarak üretim maliyetlerimizi ciddi şekilde düşürebiliriz," ifadelerini kullandı.Kalite ve yerel üretim ön plandaDev şirketlerle fiyat rekabetine girmek mümkün olmasa da, küçük üreticiler kalite ve yerel üretim vurgusuyla fark yaratmayı amaçlıyor. Courgenay’daki L’Emeute bira fabrikasının kurucusu Adrien Noirjean, "Büyük yatırımlar yapmaktansa, bölgedeki diğer bira üreticileriyle işbirliği yapıp birlikte ilerlemeyi tercih ettim," dedi.Geç de olsa destek gelebilirKantonun en büyük bira fabrikası olan Brasserie des Franches-Montagnes (BFM) ise projeye daha mesafeli yaklaşıyor. BFM Direktörü Jérôme Rebetez, girişimin kendilerine biraz geç ulaştığını belirtse de işbirliğine kapıyı kapatmıyor. "Bizler süreç konusunda eğitimli ve deneyimli bira üreticileriyiz. Bilgimizi paylaşmaktan memnuniyet duyarız. Zaman zaman başka fabrikalarda da süreçleri incelemeye gidiyoruz," dedi.Eğer kantondaki bira üreticileri bir araya gelip anlaşabilirlerse, Jura’da üretilen yerel biraların geleceği Jura Craft Drinks çatısı altında güçlenebilir.

Jura’da küçük bira üreticileri güçlerini birleştiriyor

Yurt dışında yaşayan Türk çocuklarının ana dillerini öğrenmeleri ve kültürel bağlarını güçlendirmeleri, kimlik gelişimleri açısından büyük önem taşıyor. Bu misyonu üstlenen derneklerden biri de Basel ve Çevresi Türk Okulları Aile Birliği. 

Türkçe eğitiminin yanı sıra, kültürel etkinlikler, sosyal projeler ve uluslararası iş birlikleriyle toplum bilincini artırmaya yönelik faaliyetler düzenleyen dernek, hem çocukların hem de ailelerin bir araya gelmesini sağlıyor.Bu önemli çalışmaların detaylarını ve Türkçe eğitiminin İsviçre’deki yerini Basel ve Çevresi Türk Okulları Aile Birliği Başkanı Kamuran Efe ile gerçekleştirdiğimiz keyifli söyleşide konuştuk. Başkan Efe, eğitim sürecinden derneğin projelerine kadar pek çok konuda önemli bilgiler paylaştı.Söyleşi: Özgür Mumcular<ul><li>Basel ve Çevresi Türk Okulları Aile Birliği'ni bize kısaca tanıtır mısınız?</li></ul>Derneğimiz uzun yıllardır gönüllülük esasıyla faaliyet gösteren bir topluluk olarak, çocuklarımızın Türk dili ve kültürünü öğrenmesine katkı sağlamaktadır. Herkese açık bir yapıya sahip olan derneğimiz, Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı öğretmenlerle koordineli bir şekilde öğrencilere ücretsiz Türkçe dersleri sunmaktadır.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:2048/1152;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67c97694ded4f.jpeg" width="2048" height="1152"></figure><ul><li>Türkçe dersleri hangi seviyelerde veriliyor ve öğrenciler bu derslerden nasıl yararlanabiliyor?</li></ul>Aileler ile kurduğumuz güçlü bağ sayesinde derslerimiz anasınıfından başlayarak 8. sınıfın sonuna kadar devam etmektedir. Alanında uzman olan öğretmenlerle, sertifikalandırma sürecini de içeren bir eğitim programı uyguluyoruz. Her sınıfta bir gönüllü veli belirleyerek eğitimde veli katılımını da teşvik ediyoruz.<ul><li>Dernek sadece eğitimle mi sınırlı, yoksa farklı etkinlikler de düzenliyor musunuz?</li></ul>Eğitimin yanı sıra yıl boyunca farklı etkinlikler de düzenliyoruz. En önemli organizasyonlardan biri 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı kutlamalarıdır. Her yıl Basel Marktplatz’da gerçekleşen kutlama. İsviçre’nin farklı kantonlarından, Fransa ve Almanya’dan yoğun katılımın olduğu etkinlikte, sahne gösterileri ve Türk mutfağının tanıtıldığı yemek stantları büyük ilgi görüyor.Bu yıl da Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı'nı coşkuyla kutlamak amacıyla, 4 Mayıs'ta Markplatz'ta bir etkinlik düzenlemek için başvurumuzu yaptık. Bu özel günün çocuklarımıza ve milletimize olan anlamını bir kez daha vurgulamak, eğlenceli ve anlamlı bir kutlama gerçekleştirmek için sabırsızlanıyoruz. Başvurumuzun sonucunu heyecanla bekliyor ve bu önemli günün coşkusunu tüm topluluğumuzla paylaşmayı dört gözle bekliyoruz.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:2048/1152;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67c9693fc026e.jpeg" width="2048" height="1152"></figure>Türkçe derslerine katılan öğrenciler için sinema, bowling, buz pateni gibi sosyal etkinlikler de düzenleniyoruz. Bu organizasyonlar, öğrenciler, veliler ve dernek yetkilileri arasındaki bağı güçlendirmeyi amaçlıyor.&nbsp;<ul><li>Yakın zamanda yeni projeleriniz oldu mu?</li></ul>Evet, 2024 yılında, Bern Eğitim Müşavirliği'nin değerli desteğiyle kantonlar arası bir bilgi yarışması düzenledik. Bu etkinliğin amacı, öğrencilerimizin bilgi birikimlerini artırmak ve eğitime olan ilgilerini canlı tutmaktı. Büyük bir ilgiyle gerçekleşen bu yarışma, gençlerimizin öğrenmeye olan tutkularını pekiştirirken, eğitici ve keyifli bir deneyim sundu. Bu yıl da, yaz tatilinin ardından yarışmanın ikincisini düzenlemeyi planlıyoruz. Hedefimiz, her geçen yıl daha fazla öğrenciyi bu heyecan verici etkinliğe dahil ederek, eğitimdeki başarıyı pekiştirmek ve öğrencilerimizin yeteneklerini sergileyebilecekleri bir platform oluşturmak.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:2048/1152;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67c96955d33ad.jpeg" width="2048" height="1152"></figure><ul><li>Mezun olan öğrencilere yönelik neler yapıyorsunuz?</li></ul>Mezun olan gençlerimizin etkinliklerimizde ve proje çalışmalarında gönüllü olarak yer almalarını sağlıyoruz. Bu deneyim, ilerleyen dönemde kariyer gelişimlerinde, CV'lerinde yer aldığında onlara artı bir katkı sağladığını yaşayarak gözlemliyoruz.Sertifika alan öğrencilerimizin bu belgeleri iş hayatında da avantaj sağlamaktadır. Ayrıca, kimlik oluşumuna katkı sağlamak için öğrencilerimizi Türk tarihine ve kültürüne yakınlaştırmayı amaçlıyoruz.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:2048/1152;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67c9699ca3546.jpeg" width="2048" height="1152"></figure>2023 yılı, mezun öğrencilerimiz için unutulmaz bir deneyime dönüşen bir yıl oldu. Bu özel dönemi taçlandırmak adına, 26 mezun öğrencimizi Çanakkale’ye anlam dolu bir geziye götürdük. Tarihin derin izlerini taşıyan bu topraklarda, geçmişin ve bugünün birleşiminde keyifli anılar biriktirdik. Gençlerimiz, Çanakkale'nin eşsiz atmosferinde tarih ile iç içe olmanın heyecanını yaşarken, hem kültürel bir keşif yaptılar hem de unutulmaz bir deneyim kazandılar.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:2048/1152;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67c969ad62fbf.jpeg" width="2048" height="1152"></figure>2024 yılında mezun olanlar ve halk oyunları grubumuz, Europa Park gezisiyle ödüllendirildi. Öğrenciler, bu özel etkinlikte hem eğlenceli vakit geçirdi hem de şimdiye kadar gösterdikleri çabanın karşılığını aldı.&nbsp;<figure class="image"><img style="aspect-ratio:2048/1152;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67c96971c35c6.jpeg" width="2048" height="1152"></figure><ul><li>Dernek bünyesinde gerçekleştirdiğiniz başka projeleriniz var mı?</li></ul>Sosyal sorumluluk projeleri kapsamında Türkiye’deki okullara da destek veriyoruz. İskenderun’da bir okul ile kardeş okul olarak bağlantı kurduk ve 2023 yılında düzenlediğimiz kampanya ile okulun kütüphanesini ve spor kompleksini yeniledik. 2024 yılında da maddi destek sağlayarak dayanışma ruhunu sürdürdük.<ul><li>30 Mayıs'ta Basel'de düzenlenecek Avrupa Gençlik Korosu Festivali'ne de katılıyorsunuz. Bu etkinlik hakkında bilgi verebilir misiniz?</li></ul>Basel Kantonuna bağlı projelerde yer almak gurur verici. Festivalde Boğaziçi Gençlik Korosu 1 saatlik konser verecek. Boğaziçi Üniversitesi öğrencilerinden oluşan koronun amacı, müziği birleştirici bir araç olarak kullanarak, gençlerin kültürel mirası tanıması ve sanatla iç içe büyümeleridir. Boğaziçi Gençlik Korosu, hem ulusal hem de uluslararası platformlarda başarılar elde etmiş ve dinleyicilerine unutulmaz konserler sunmuştur ve biz de festival kapsamında 10 farklı kültürel stant organize ederek Türk kültürünü tanıtacağız.<ul><li>Öğrenciler ve velileri için başka ne tür etkinlikler düzenliyorsunuz?</li></ul>Basel Stadt Kantonuna bağlı olarak işçi hakları, okul sistemi, emeklilik, kiracı hakları ve mesleki eğitim gibi konuları kapsayan bilgilendirme seminerleri düzenliyoruz. Bu seminerlerde, katılımcılara yetkili kişiler tarafından doğru bilgiye ulaşma imkânı sunuluyor.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:2048/1152;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67c969c23ca55.jpeg" width="2048" height="1152"></figure>Ayrıca, öğrencilerin Türkçe ve Türk kültürüne olan ilgisini artırmak amacıyla öğretmenler tarafından farklı kütüphanelerde belirli aralıklarla masal okuma etkinlikleri düzenliyoruz. Velilerin ve öğrencilerin yoğun ilgi gösterdiği bu etkinlikler, çocukların eğlenerek öğrenmesini sağlarken, dil gelişimlerine de katkıda bulunuyor.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:2048/1152;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67c969d6e49e4.jpeg" width="2048" height="1152"></figure><figure class="image"><img style="aspect-ratio:2048/1152;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67c969e1916dd.jpeg" width="2048" height="1152"></figure><ul><li>Dernek olarak karşılaştığınız en büyük zorluklar nelerdir?</li></ul>İsviçre’de yaşayan Türk nüfusunun sayısına rağmen, Türkçe derslerine katılım oranının düşük olması önemli bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu noktada, ailelerin daha fazla sorumluluk alarak çocuklarını Türkçe eğitimine yönlendirmeleri büyük bir önem taşımaktadır. Unutulmamalıdır ki, Basel Eğitim Dairesi de kurslarımıza büyük bir destek sağlamaktadır ve bu destek, Türkçe öğretiminin güçlenmesi için büyük bir fırsat sunmaktadır.&nbsp;<ul><li>Son olarak okurlarımıza vermek istediğiniz mesajlar nelerdir?</li></ul>Basel ve Çevresi Türk Okulları Aile Birliği olarak özverili çalışmalarımızla, dayanışma içinde hareket ederek faaliyetlerimizi sürdürmekteyiz. Ailelerin, çocuklarını Türkçe eğitimine yönlendirmeleri, onların kültürel kimliklerini koruyarak geleceklerine sağlam bir temel atmalarına büyük katkı sağlayacaktır. Bu konuda ailelerin daha fazla sorumluluk alarak, Türkçe derslerine katılımı artırmaları son derece önemlidir. Gazetenizin değerli okurlarının da bu konuya hassasiyetle yaklaşarak, bu sürece destek olmalarını bekliyoruz. Birlikte, çocuklarımıza sadece dil değil, aynı zamanda kültürel bir miras bırakmak, onların gelecek nesillere sağlam bir kimlik ile ilerlemelerini sağlamak adına önemli bir adım olacaktır. Hep birlikte, daha güçlü bir Türkçe eğitimi için el birliğiyle çaba sarf etmek, çocuklarımızın geleceği adına çok değerli bir adım olacaktır.Derneğimizle iletişime geçmek için aşağıdaki kanallar üzerinden bize ulaşabilirsiniz:<a href="https://www.facebook.com/baselturkailebirligi/">Facebook</a> <a href="https://www.instagram.com/turkokullaribasel/">Instagram</a>

Basel ve Çevresi Türk Okulları Aile Birliği: Türk kültürünü yaşatmaya devam ediyor

19 yaşında olan Aysu Boztoprak, Kantonsschule Zofingen'de son sınıf öğrencisi olarak eğitim hayatına devam ediyor. Kimya ve kozmetik alanlarına duyduğu ilgi, onu kullandığı ürünlerin içeriklerini araştırmaya yönlendirdi. Bakım ürünlerinde kullanılan koruyucu fenoksietanol konulu çalışması Kanti Zofingen'in ödüllü projelerinden biri oldu.

İsviçre'de doğan ve yetişen Aysu Boztoprak, okulda elde ettiği başarılarıyla İsviçre medyasında kendine yer buldu. Bu tutkusu sayesinde, bakım ürünlerinde kullanılan koruyucu fenoksietanol için alternatif bir reçete geliştirdi ve bu çalışması Kanti Zofingen'in ödüllü projelerinden biri oldu.Genç ve yetenekli Aysu Boztoprak ile gerçekleştirdiğimiz röportajda, başarısının arkasındaki hikayeyi, kimya ve kozmetik alanlarına olan ilgisini ve gelecek hedeflerini konuştuk. Kendisiyle yaptığımız keyifli söyleşiyi siz değerli okuyucularımızla paylaşmaktan büyük mutluluk duyuyoruz.<ul><li>Bize kendinizi tanıtır mısınız? Adım Aysu, 19 yaşındayım, İsviçre'de doğup büyüdüm, şu an kantonsschule Zonfingen'de sonuncu sınıftayım.</li><li>Fenoksietanol gibi koruyucu maddelerle ilgili bir alternatif geliştirmeye nasıl karar verdiniz? Bu konuda sizi motive eden neydi? Kimya ve kozmetik ilgimi çektiği için, kullandığım ürünlerin içerisindeki maddeleri hep araştırıyorum, ve fenoksietanol en sık rastlanan maddelerden biridir. Ayrıca bizim için pek de sağlıklı değil, bu yüzden benim için yapılacak en mantıklı şey bir alternatif bulmaktı. Motivasyonum daha iyi ve sağlıklı içeriklere sahip ürünlere olan ilgimdi, ayrıca laboratuvarda kendim bir şeyler yaratma arzusu da vardı.</li></ul><figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67c03ef7ba00e.png" width="1024" height="576"></figure><ul><li>Bu alternatifi geliştirme süreciniz nasıl başladı? Her şeyden önce, fenoksietanol hakkında çok kapsamlı bir araştırma ve analiz yaptım. Çok sayıda resmi bilimsel rapor okudum. Ve sonunda, bir fenoksietanol uzmanı oldum. Etkilerinin, artılarının ve eksilerinin ne olduğunu biliyordum. Fenoksietanolün yerini alacak başka bir madde için etkinlik, kararlılık ve sağlık koşullarını yerine getirmesi gerekiyordu. Ayrıca bir dermatologla ve doğal kozmetik şirketleri Weleda ve Dr Hauschka ile temasa geçtim. Sonunda esansiyel yağlar ve bitki özleri gibi doğal bileşenler fikrini buldum. Bu durumu fark ettiğimde, bu koşulu yerine getirebilecek içerikler için arama ve araştırmalarıma devam ettim.</li><li>Araştırma aşamalarında karşılaştığınız en büyük zorluklar nelerdi? Dürüst olmak gerekirse, fenoksietanol hakkında bu kadar çok veri ve bilgi olacağını beklemiyordum. Çok bunaldım ve verilerimi anlamlı bir şekilde yapılandırmakta zorlandım. Uzun bir süre izimi kaybettim. Ayrıca çalışmamın en başında oluşturduğum yönlendirici soruları da tamamen gözden kaçırdım. Ve çalışmam yaklaşık 100 kaynağa dayanıyor. İntihal nedeniyle bu kaynaklara çok dikkat etmem ve doğru şekilde alıntı yapmam gerekiyordu ki bu da zordu. Ancak, büyük bir disiplin ve gözümün önündeki net hedeflerle tüm zorlukların üstesinden gelebildim.</li></ul><figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67c03f0823840.png" width="1024" height="576"></figure><ul><li>Kendi başınıza bu projeyi geliştirmek için nasıl bir yol haritası oluşturduğunuzdan bahseder misiniz? Mümkün olduğunca planlı ve mantıklı bir şekilde ilerlemeye çalıştım. İşe başlamadan önce kabaca bir zaman çizelgesi hazırlamıştım. Fenoksietanolün alternatifi üzerinde çalışmadan önce fenoksietanol ile ilgili tüm verileri toplamam gerektiğini biliyordum ve daha sonra teorik bir alternatif formülasyona sahip olduğumda, sıra onu laboratuvarda yapmaya geldi ve yaptıktan sonra elbette test edilmesi gerekiyordu.</li><li>Bu projeyi okulda veya başka bir yerde sunarken aldığınız geri dönüşler nelerdi? Başından beri hem çevremden hem de öğretmenlerimden hep olumlu geri bildirimler aldım. Projemi sunduğumda okul ve okul yönetimi de çalışmamdan çok etkilendi ve bu da ödül almasına neden oldu. Bununla gurur duyduğumu söylemeliyim.</li></ul><figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67c03f1c8b5f7.png" width="1024" height="576"></figure><ul><li>Fenoksietanolun cilt bakım ürünlerinde kullanımı hakkında ne gibi endişeler ve eleştiriler var? Bu endişelere nasıl bir çözüm sundunuz? Çok yüksek konsantrasyonlarda, fenoksietanol oldukça alerjik bir etkiye sahip olabilir ve cildi tahriş edebilir. Hücrelerimizde hücre ölümüne yol açabilir ve aslında kanserle de bir bağlantısı vardır. Ancak çalışmanın kilit noktası, fenoksietanolün bu toksik özelliklere sahip olmasına rağmen, cilt bakımında yalnızca %1'lik bir konsantrasyona kadar kullanılabileceğini ve bu konsantrasyonda yan etkilerin minimum düzeyde olduğunu ortaya koymaktı. Farkında olunması gereken tek şey kümülatif etkilerdir, yani fenoksietanol neredeyse her üründe bulunduğundan ve bazı tüketiciler bu ürünleri günlük olarak kullandığından, fenoksietanolün toksik etkileri kümülatif olabilir. Ancak, kesin etkiler belirsizdir. Ben sadece bu toksik yan etkileri olmayan fenoksietanol alternatifi bir koruyucu geliştirdim. Ancak verebileceğim en iyi tavsiye, prensip olarak fenoksietanol içeren ürünlerden korkmamanız gerektiğidir, çünkü neredeyse tüm tüketiciler herhangi bir yan etki yaşamayacaktır, ancak bu kümülatif etkilerden kaçınmak için günlük olarak kullanılan her ürünün fenoksietanol içermediğinden emin olabilirsiniz.</li></ul><figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67c03f2be3a12.png" width="1024" height="576"></figure><ul><li>Geliştirdiğiniz reçetenin çevre dostu olma yönü de var mı? Bu çalışmada sürdürülebilirlik nasıl bir yer tutuyor? Dürüst olmak gerekirse, sürdürülebilirliği dikkate almadım. İçerik ve ürün geliştirme sürecinin arkasında genellikle büyük şirketler ve ekipler olduğunu unutmamalıyız. Hepsini kendi başıma yaptım ve çevre dostu olma ve sürdürülebilirliği son yıl projemin bir parçası olarak dahil etmem mümkün değildi. Bununla birlikte, sürdürülebilirliğin öneminin bir savunucusuyum ve yaptığım her şeyde buna sadık kalmaya çalışıyorum. Özellikle, fenoksietanol sentetik bir madde olduğu için, alternatifimin burada daha iyi olduğunu söyleyebilirim, ancak alternatifin endüstriyel üretimi ile karşılaştırıldığında, fenoksietanol ile aynı sürdürülebilirlik değerlerine sahip olmaya yakındır.</li><li>Gelecekte bilimsel araştırmalara veya biyoteknoloji alanına devam etmeyi düşünüyor musunuz? Bu projeden sonra hangi alanlarda araştırmalar yapmayı planlıyorsunuz? Gelecekte bilimsel araştırma ve biyoloji alanında çalışmak istiyorum. Ancak kozmetik sektöründe çalışmayı tercih ederim. Kendi ürünlerimi piyasaya sürmeyi de hayal edebiliyorum. Ama bu muhtemelen 10 yıl uzakta gibi görünüyor. Yakın gelecekte ciddi bir araştırma yapma planım yok. Ama bir şey ilgimi çekerse, her zaman hobi olarak araştırma yaparım, evde deneyler yapabilirim veya kendi ürün versiyonlarımı yapmaya ve her şeyi kendi üzerimde test etmeye çalışırım.</li><li>Bu projeyi geliştirme sürecinde size en çok kimler destek oldu? Ailenizden veya öğretmenlerinizden aldığınız yardımlar nasıl oldu? Tabii ki mentor öğretmenim vardı, ilk temas noktam oydu ve her şeyi ona bildirmek zorundaydım. Ama neredeyse kendi başıma çalışmama izin verdi. Her şeye kendim karar vermeme ve kendimi yönlendirmeme izin verildi. Ama yine de bana çok yardımcı oldu ve her zaman sorularıma cevap verebildi ve çalışmalarımı kontrol etmeye devam etti. Arkadaşlarım da bana yardımcı oldu. Bana her zaman inandılar ve eksik hissettiğimde bana her zaman motivasyon verdiler. Onlara okumaları için çalışmalarımı verdim ve onların geri dönüşlerini almaya devam ettim, ayrıca sunumumu benim için 3 kez dinlemek zorunda kaldılar... Çalışmamı teslim ettiğim gün bir hata fark ettim ve o gün arkadaşlarımdan biri hayatımı kurtardı. Çevrem için çok minnettarım ve beni gerçekten destekleyen doğru insanları bulduğum için kendimi çok şanslı görüyorum.&nbsp;</li></ul><figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67c03f5301f68.png" width="1024" height="576"></figure>Ailem de bana yardımcı oldu, özellikle de proje teslimimden birkaç gün önce işle meşgul olduğumda benimle ilgilenen ve hatta gecenin bir yarısı çalışmamı yazdıran annem. O olmasaydı bu da mümkün olmazdı. İnanılmaz bir etkisi olan diğer kişi ise annemin arkadaşı (ben de onu arkadaşım olarak görüyorum) teslimden önceki son birkaç gün beni evinde ağırladı ve tüm çalışmaları benimle birlikte gözden geçirerek bana çok değerli geri bildirimlerde bulundu. Kuzenimi de unutmamalıyım. 100 kaynağımla ilgili büyük bir karmaşa yaşadığımda saatlerce benimle birlikte inceledi ve her soruma cevap verebildi. Bu çalışma bana yardımcı olan tüm bu insanların etkileşiminin bir ürünüdür, bunu tek başıma başaramazdım.<ul><li>Genç bir öğrenci olarak, bilim ve inovasyon konusunda diğer öğrencilere neler tavsiye edersiniz? Kendilerini geliştirmeleri için hangi adımları atmalılar? Ben kesinlikle bir uzman değilim. Sanırım, önemli olan ilgi. Eğer birisi yeterince ilgileniyorsa, o kişi araştırmak isteyecek ve bunu yapmaktan mutluluk duyacaktır. Bilim ve inovasyon büyük konular. Herkesin kendini sınırlaması ve kalbine yakın olana odaklanması bir avantaj olacaktır. Ve tabii ki kaynaklarınızı kullanmak mantıklı olacaktır. Hepimiz 2025 yılında yaşadığımız ve internete kolay erişimimiz olduğu için çok şanslıyız. Her şey hakkında ÇOK fazla bilgi var. Bu medyayı ve verileri tüketmek önemli. Ancak bunu ciddiye almak istiyorsanız, kesinlikle bunun teşvik edildiği bir okula kaydolmanız ve benim yaptığım gibi öğretmenlerle çalışmaya devam etmeniz gerekir.</li><li>Bu projeyi İsviçre medyasına yansıtan haberler hakkında ne düşünüyorsunuz? Medyanın ilgisi projeye olan motivasyonunuzu nasıl etkiledi? Medyanın çalışmalarımla ilgilenmesinden elbette çok mutluyum. Bu, çalışmalarım ve kendim için bir resmiyet yarattı. Ama medyanın ilgisi benim motivasyonumu etkilemiyor. Bunu bir hedef olarak belirlemedim. Kendi ilgimden dolayı yaptım.</li><li>Bu tür bilimsel çalışmaların gençler için önemini nasıl görüyorsunuz? Geleceğin bilim insanları için bu gibi projelerin yolu nasıl açılabilir? Ciddi bilimsel çalışmanın nasıl bir şey olduğunu anladım. Gelecekte, en azından benimkinde, bundan daha fazlası olacak ve kendi adıma, bu işlerin nasıl yürüdüğünü ve nasıl ilerleyeceğimi şimdi biliyorum. Elbette herkes için farklıdır ama benim için önemli olan artık kendi yaptığım gerçek bir şeyi elimde tutuyor olmam. Benim adıma, bana ait bir şey. Bu beni mutlu ediyor ve gururlandırıyor ve bence bu başlı başına önemli ve faydalı. Bence okullar bizi geleceğe hazırlamak için bu tür projeleri teşvik etmekten sorumlu. Okulumun bunu çok iyi başardığını düşünüyorum. Bu tür projeleri yapmanın başka bir yolunu göremiyorum.&nbsp;Eğitime ve bunu geliştirecek kurumlara erişim çok kritik bir noktayı oluşturuyor.</li></ul>&nbsp;

Kantonsschule Zofingen öğrencisi Aysu Boztoprak, bilimsel başarısıyla gururlandırdı!

Eğitimci, akademisyen, siyasetçi, diplomat ve sanatçı… Aşkın Asan’ın hayatı, birbirinden farklı ama birbiriyle güçlü bir şekilde bağlantılı pek çok alanın içinde geçmiş.

Trabzon’da başlayan eğitim yolculuğu, Amerika’dan Birleşik Arap Emirlikleri’ne, Umman’dan Endonezya’ya uzanan uluslararası bir kariyere dönüşmüş. Akademik dünyada öğretmen yetiştirmekten üniversite yönetmeye, siyasette milletvekilliğinden bakan yardımcılığına, büyükelçilik görevine kadar birçok önemli sorumluluk üstlenmiş.Ancak tüm bu yoğun tempoya rağmen, onun en büyük önceliklerinden biri her zaman eğitim olmuş. Geleceğin öğretmenlerini yetiştirmekten sosyal politikalar geliştirmeye, Türkiye’yi uluslararası arenada temsil etmeye kadar farklı alanlarda etkili çalışmalar yürütmüş. Bugün ise tüm bu birikimini sanatla birleştirerek yeni bir yolculuğa çıkıyor.Aşkın Asan ile akademiden diplomasiye, siyasetten sanata uzanan ilham verici hayat hikayesini ve gelecek planlarını konuştuk.<ul><li>Aşkın Asan kimdir? Kendinizi bize tanıtır mısınız?</li></ul>Trabzon’da doğdum. Liseyi Of’ta birincilikle bitirdikten sonra, eğitimime Riyad Eğitim Fakültesi’nde devam ettim. Akademik yolculuğumu Amerika Birleşik Devletleri'nde yüksek lisans yaparak sürdürdüm ve ardından Samsun 19 Mayıs Üniversitesi’nde doktora derecemi tamamladım. Öğretmenlik mesleğine büyük bir tutku ile bağlı kalarak, KTÜ Fatih Eğitim Fakültesi’nde 12 yıl boyunca geleceğin öğretmenlerini yetiştirdim. Sonrasında, akademik deneyimimi uluslararası arenaya taşıyarak önce Birleşik Arap Emirlikleri’nde, ardından da Umman’da üniversitede akademisyen olarak görev yaptım.Sadece akademik hayatta değil, siyasi ve diplomatik alanlarda da aktif roller üstlendim. 2007 Genel Seçimlerinde Ankara Milletvekili olarak Türkiye’ye hizmet etme fırsatı buldum. 2011 yılında Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Bakan Yardımcılığı görevine atanarak sosyal politikalar alanında önemli çalışmalara imza attım. 2016 yılında Avrasya Üniversitesi Rektörü olarak akademik yönetimde görev alırken, 2022 yılında Jakarta Büyükelçisi olarak atanarak Türkiye’yi uluslararası düzeyde temsil etme onurunu yaşadım.Hayatım boyunca eğitime, toplumsal gelişime ve uluslararası ilişkilere katkı sağlamaya adanmış bir yol izledim. Bunun yanı sıra, en büyük mutluluk kaynağım olan ailemle de gurur duyuyorum. Üç evlat sahibi bir anne ve iki tatlı torunun sevgi dolu büyükannesiyim.&nbsp;<figure class="image"><img style="aspect-ratio:2048/1152;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67b598f4c907d.jpeg" width="2048" height="1152"></figure><ul><li>Çocukluğunuzda sanata olan ilginiz nasıl başladı? Trabzon'un doğal güzelliklerinin sanatınız üzerinde nasıl bir etkisi oldu?</li></ul>Yeteneğimin keşfi lise yıllarına dayanır. Resim öğretmenimin desteği ve yönlendirmesi, sanatsal gelişimimde büyük rol oynadı. Ailem de bu süreçte beni her zaman destekledi. Resim yaparken annemin perdeleri ve halılar boyanırdı, ama o hiç sesini çıkarmaz, bana anlayışla yaklaşırdı. Babam ise eve dönerken cebinde benim için yağlı boya tüpleri getirirdi. Onların bu teşviki, sanata olan bağlılığımı daha da güçlendirdi.Trabzon’un eşsiz doğal güzellikleri, manzara resmetme tutkumun en büyük ilham kaynağı oldu. Karadeniz’in yemyeşil yaylaları, renk renk açan çiçekleri ve doğanın büyüleyici dokusu, sanatıma derin bir ruh kattı. Doğanın sunduğu bu benzersiz manzaralar, fırçamın her darbesine yansıdı ve beni her zaman besleyen, geliştiren bir kaynak oldu. Sanat benim için sadece bir ifade biçimi değil, aynı zamanda çiçeklerle kurduğum özel bir bağın da yansımasıdır.<ul><li>Akademik ve siyasi kariyerinizde elde ettiğiniz başarılar, sanatla olan ilişkinizi nasıl şekillendirdi?</li></ul>Aslında sanata, özellikle resme ayıracak fazla vaktim olmadı. İş hayatım boyunca son derece yoğun çalıştım. Bakan Yardımcılığı görevim sırasında, toplumun en dezavantajlı kesimlerinin sorunlarını ele alıp çözümler üretmeye odaklanmıştık. Adeta nefes alacak zamanımız yoktu; üstelik bakanlık da yeni kuruluyordu, bu yüzden sorumluluklarımız daha da ağırdı.Bütün bu koşuşturma içinde, sadece terapi amacıyla elime fırçamı aldığım anlar oldu. Ancak çoğu zaman vicdan azabı ile yarım bırakıyordum resimlerimi—çünkü ulaşmamız gereken, hayatına dokunmamız gereken onca insan varken, sanata ayırdığım vakti kendime bir lüks gibi görüyordum. Sanatla ilişkim hep emekliliğe ertelediğim bir teselli, içimde eksikliğini hissettiğim ama tam anlamıyla sahip çıkamadığım bir tutku olarak kaldı.<ul><li>Emekli olduktan sonra sanata odaklanma kararınız nasıl oluştu? Bu yeni dönemi nasıl değerlendiriyorsunuz?</li></ul>Sanata odaklanma kararını aslında meslek hayatımın en başında almıştım. Yoğun iş temposu içinde bu tutkuma yeterince vakit ayıramayacağımı biliyor, emeklilik yıllarımda sanatı hayatımın merkezine koymayı hayal ediyordum. Bu düşüncemi yıllarca günlük konuşmalarımda dile getirdim, çevremdekiler de sanata olan ilgimi hep yakından biliyordu. Şimdi ise yıllardır içimde büyüttüğüm bu hayali gerçeğe dönüştürmenin huzurunu yaşıyorum.&nbsp;Mecnun’un Leyla’sına kavuşması gibi oldu; kaybolmuş bir parçayı yeniden bulmak gibi. Şimdi her gün resim yapıyorum, sanki içimde yıllardır biriken tüm renkler ve duygular tuvale akmak için sabırsızlanıyor.Daha önce sanat dersleri almıştım, ama hâlâ eksik kalan bir şey olmasın diye atölyelere ve workshoplara katılıyorum. Yine de çoğu zaman öğrenmekten çok öğretmenin içinde buluyorum kendimi. Sanat müzelerinde saatlerce vakit geçiriyor, her bir eserin içinde kendime dair yeni anlamlar keşfediyorum. Sanat artık sadece bir uğraş değil, benim için bir tutku, bir yaşam biçimi haline geldi.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:2048/1152;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67b599033fc28.jpeg" width="2048" height="1152"></figure><ul><li>Resim yapma sürecinizde, kendinizi en çok hangi duygusal durumlarla ifade ediyorsunuz?</li></ul>Resim yapma sürecimde en çok huzur, özlem ve hayranlık duygularıyla kendimi ifade ediyorum. Doğaya ve hayata duyduğum derin hayranlık, fırçamın her darbesinde kendini gösteriyor. Özellikle çiçekler ve doğa manzaraları benim için bir ilham kaynağı; onların renkleri, dokusu ve zarafeti beni büyülüyor.Aynı zamanda resimlerimde özlem duygusu da belirgin bir şekilde hissediliyor. Bazen geçmişe, bazen ise hiç gitmediğim ama ruhen yakın hissettiğim yerlere olan özlemimi tuvalime yansıtıyorum. Bu süreç, iç dünyamla yüzleşmemi ve duygularımı renklere dökmemi sağlıyor.Huzur ise resim yaparken en çok hissettiğim ve eserlerime de yansıyan duygu. Boyaların ve fırçaların arasında kaybolduğumda zaman duruyor, zihnimdeki tüm karmaşa yerini dinginliğe bırakıyor. Sanat benim için sadece bir ifade biçimi değil, aynı zamanda içsel bir yolculuk ve ruhumu besleyen bir sığınak.<ul><li>Aile hayatınızın sanatınıza nasıl bir etkisi oldu? Sanatınızda ailenizden aldığınız ilhamı nasıl tanımlarsınız?&nbsp;</li></ul>Ailemin sanata olan katkısı ve desteği benim için çok değerli. Sanırım yetenek, bir yandan doğuştan gelen bir armağan, bir yandan da çevresel etkilerle beslenen bir miras. Benden önce resim yapan bir aile büyüğümüz olmasa da, anneciğimin işlediği kanaviçeler, seçtiği renkler ve yarattığı desenler hafızama kazınmış durumda. Onun el emeğiyle ortaya çıkardığı zarif motifler, belki de farkında olmadan sanata olan ilgimi şekillendirdi.Bu sanatsal yön, ailemizde benden sonraki nesillere de geçti. Kızım Hilal de bir ressam ve yeğenlerim de resim yapmaya büyük bir tutkuyla bağlılar. Onların sanat yolculuklarını desteklemek, deneyimlerimi paylaşmak ve ilham kaynağı olabilmek benim için büyük bir mutluluk. Sanat, bizim için sadece bireysel bir ifade biçimi değil, aynı zamanda kuşaklar arasında güçlü bir bağ kuran ortak bir dil haline geldi.<ul><li>Emekliliğinizde sanata daha fazla vakit ayırarak nasıl bir değişim yaşadınız?&nbsp;Hayatınızda sanata daha fazla yer açmak sizi nasıl hissettiriyor?</li></ul>Sanata daha fazla yer açmak, iç dünyama daha yakından bakmamı sağladı. Renklerle, fırçalarla ifade ettiğim duygular, yılların birikimini, özlemlerimi ve hayranlıklarımı tuvalde somutlaştırıyor. Kendimi daha özgür, daha üretken ve daha huzurlu hissediyorum. Sanat benim için bir terapi, bir kaçış noktası değil; aksine, kendimi en çok bulduğum, en çok var olduğumu hissettiğim alan. Bu süreç, bana zamanın değerini, anın kıymetini ve üretmenin verdiği eşsiz tatmini yeniden hatırlattı.<ul><li>Çiçek resmetmeye olan tutkunuz, size huzur ve ilham veren bir şey mi? Çiçeklerin sanatsal bir sembolü var mı sizin için?</li></ul>Her çiçek, kendine özgü bir hikâye anlatıyor; bazıları umut ve yeniden doğuşu simgelerken, bazıları melankoli ve özlemi yansıtıyor.Sanatımda çiçeklerin özel bir sembolü var. Onlar, hayatın geçiciliğini, güzelliğin anlık ama unutulmaz etkisini temsil ediyor. Bir çiçeğin tomurcuktan açılışa kadar geçen süreci, insan hayatının döngüsüne çok benziyor—büyüme, olgunlaşma ve kaçınılmaz bir sona ulaşma. Çiçekleri resmetmek, bana anın kıymetini hatırlatıyor; her fırça darbesiyle doğanın mucizesine bir kez daha tanıklık ediyorum. Bu yüzden, çiçekler benim için sadece bir resim konusu değil, aynı zamanda hayatı ve sanatı anlamlandırmamı sağlayan güçlü bir metafor.<ul><li>Sanatınızda izlediğiniz teknikler ve tarz hakkında bize biraz bilgi verebilir misiniz?</li></ul>Daha çok akrilik boya ile çalışıyorum çünkü hızlı kuruması, dinamik bir akış sağlaması ve katmanlar oluşturmayı kolaylaştırması bana büyük bir özgürlük sunuyor. Akriliğin esnek yapısı sayesinde renkleri üst üste ekleyerek derinlik yaratabiliyor, dokularla oynayarak resimlerime daha canlı bir ifade kazandırabiliyorum.Ayrıca, modeling paste kullanarak eserlerime neredeyse heykelsi bir doku kazandırıyorum. Bu teknikle adeta bir heykeltıraş gibi yüzey üzerinde tekstürel detaylar oluşturuyor, resimlerime üç boyutlu bir etki veriyorum. Dokular o kadar belirgin ve dokunulabilir hale geliyor ki, izleyicinin elini uzatıp hissetmek isteyeceği bir boyut kazanıyor.&nbsp;<figure class="image"><img style="aspect-ratio:2048/1152;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67b5990f33acc.jpeg" width="2048" height="1152"></figure><ul><li>Cenevre'de yaşamak, sanatınıza nasıl bir ilham kaynağı oldu? Bu şehrin sanatsal atmosferi, çalışmalarınızı nasıl etkiliyor?</li></ul>Cenevre’de yaşamak, sanatımı derinden besleyen bir deneyim oldu. Şehrin tarihi dokusu, göl manzarası, etkileyici doğası ve kültürel çeşitliliği, ilham kaynağımın zenginleşmesini sağladı. Cenevre’nin sakin ve dingin atmosferi, resimlerime huzuru yansıtmama yardımcı olurken, şehrin sanat galerileri, müzeleri ve sanat etkinlikleri de sanatsal bakış açımı geliştirmeme katkı sağlıyor.Ancak beni en çok büyüleyen şeylerden biri Alp Dağları'nın eşsiz çiçekleri oldu. Her mevsimde farklı bir renk şöleni sunan bu zarif bitkiler, resimlerime doğal bir şiirsellik katıyor. Baharın gelişiyle açan Edelweiss, Gentian ve Alpine Aster gibi çiçekler, doğanın gücünü ve zarafetini aynı anda yansıtan semboller haline geldi.<ul><li>Genç sanatçılara veya sanata yeni başlayanlara tavsiyeleriniz neler olurdu?</li></ul>Sanata yeni başlayan veya genç sanatçılara en önemli tavsiyem, sabırlı olmaları ve kendilerini keşfetme sürecine zaman tanımalarıdır. Sanat, bir yolculuktur ve her fırça darbesi, her deneme, sizi kendi özgün tarzınıza biraz daha yaklaştırır. Bu yüzden mükemmel olmayı hedeflemek yerine, sürecin tadını çıkarmak ve denemekten korkmamak gerekir.Ayrıca, gözlem yeteneğinizi geliştirin. Doğayı, insanları, şehirleri, duyguları dikkatlice izleyin. Gördüğünüz her detay, sanatınıza ilham verecek bir parçadır. Sanat müzelerini, sergileri ziyaret edin, farklı akımları inceleyin, ancak en önemlisi kendi sesinizi bulun. Taklit etmek yerine, sizi ve duygularınızı en iyi ifade eden stili keşfetmeye çalışın.Teknik olarak ise malzemelerle cesurca deneyler yapın. Sadece klasik tekniklerle sınırlı kalmayın; farklı boyalar, dokular, malzemeler ve hatta dijital sanat gibi yeni alanları keşfedin. Her teknik, size farklı bir ifade biçimi sunar.Ve belki de en önemlisi: Sanat, bir tutkudur ama aynı zamanda disiplin gerektirir. İlhamın gelmesini beklemek yerine, düzenli olarak çalışmayı alışkanlık haline getirin. Küçük eskizler bile olsa, her gün bir şeyler üretmek sizi daha iyi bir sanatçı yapar.Son olarak, eleştirilere açık olun ama sanatınızı eleştiriler doğrultusunda tamamen değiştirmeyin. Sanat kişisel bir ifade biçimidir; sizin hikayenizi en iyi yine siz anlatabilirsiniz. Bu yüzden kendinize güvenin, sanattan keyif alın ve yaratıcılığınızı özgür bırakın!

Uluslararası arenada bir Türk kadını: Aşkın Asan ile kariyer ve sanat üzerine

Sanat dünyasında tiyatrodan sinemaya, eğitmenlikten yapımcılığa uzanan çok yönlü bir kariyer… Zafer Altun, 1995 yılından bu yana oyunculukla iç içe bir hayat sürdürüyor. Bursa’da başlayan sanat yolculuğu, İstanbul’da köklü tiyatrolarda devam etti, ardından İsviçre’de kültürel projelerle farklı bir boyut kazandı. 

Devlet tiyatrolarında sahneye çıktı, ödüllü performanslara imza attı, Avrupa’da ve Türkiye’de sanatı temsil etti. Şimdi ise hem sahnede hem kamera önünde, hem de geleceğin sanatçılarını yetiştiren bir eğitmen olarak çalışmalarını sürdürüyor.Tiyatrodan sinemaya, oyunculuktan yönetmenliğe uzanan bu zengin kariyeri, İsviçre ve Türkiye’de gerçekleştirdiği projeleri ve sanat dünyasına dair görüşlerini Zafer Altun’dan dinledik.Zafer ALTUN kimdir? Kendinizi bize tanıtır mısınız?1980 yılında Bursa’&nbsp;da doğdu. İlk ve orta&nbsp;öğrenimini Bursa’&nbsp;da tamamladı. 1995 yılında Bursa Ekim Sanat Atölyeleri’nde kursiyer olarak tiyatroya başladı. 1997-1998 sezonunda Bursa Devlet Tiyatroları’nın kurslarını kazanarak 1 yıl eğitim aldı. 2001 yılında Selçuk&nbsp;Üniversitesi Devlet Konservatuvarı Tiyatro Oyunculuk Bölümü’ nü kazandı ve 2005 yılında mezun oldu. 2005-2009 yılları arasında Bursa Devlet Tiyatrosunda sanatçı olarak çalıştı. 2008-2009 sezonunda Hakan ÇİMENSER’&nbsp;in yönettiği Çok Orijinal Bir Oyun adlı oyundaki performansı&nbsp; Direklerarası 9. Lions Kerem Yılmazer Genç Yetenek Ödülü’ne layık görüldü. 2009 yılında İstanbul’&nbsp;a yerleşti ve 2024’e kadar Sadri Alışık Tiyatrosu, Duru Tiyatro, Yabancı Sahne tiyatrolarında oyuncu olarak çalıştı; bir çok dizi, sinema, belgesel ve reklam filmlerinde rol aldı. Yurt içi ve yurt dışında tiyatro ve sinema festivallerinde ülkemizi temsil etti. Avrupa’da ve Türkiye’de kültür dernekleri ve&nbsp; tiyatro kuruluşlarında eğitmen olarak çalıştı. 2018 yılında İsviçre’de faaliyet gösteren Kompass Group Media'nın İsviçre ve Türkiye Kültür Sanat Temsilciliği görevine getirildi.&nbsp; 6 yıldır görevine devam ediyor. 2020 yılında İstanbul’da kendi firması olan Time Right Production'u kurdu. O günden beri Time Right Production çatısı altında bir çok tiyatro, reklam ve belgesel projeleri gerçekleştirdi. Halen İsviçre ve İstanbul’da oyunculuk, yönetmenlik, yapımcılık, danışmanlık ve eğitmenlik çalışmalarını yürütüyor.&nbsp;Tiyatro oyunculuğu, diksiyon, kamera önü oyunculuk ve&nbsp;özel oyuncu koçluğu eğitimleri veriyor.&nbsp;Tiyatroya ilk adımınızı 1996 yılında Bursa Ekim Tiyatrosu'nda attınız. Bu yolculuk nasıl başladı? Tiyatroya olan ilginizin temelleri nerelere dayanıyor?1995’de lise ikinci sınıfta 15 yaşındayken&nbsp;abimin Ekim Sanat'a beni götürmesi ile başladım tiyatroya. Orada oyunculuk yeteneğimi keşfettiler ve konservatuvar okumam konusunda ikna ettiler. Ben de sınavlara girdim ve kazandım. Hayatımın dönüm noktalarından biridir.&nbsp;Bursa Devlet Tiyatrosu'nda sözleşmeli oyuncu olarak çalışmaya başladığınız dönemde, tiyatro dünyasında sizi en çok etkileyen deneyimler nelerdi?2005 yılında mezun olduktan sonra koşa koşa Bursa Devlet Tiyatrosu'na gittim ve ilk oyuna girdim. Kursiyer sonrasında figüran olarak girdiğim tiyatroya, sanatçı olarak tekrar başlamak benim için inanılmaz bir mutluluktu. 2009-2010 sezonunda Bursa Devlet Tiyatrosu'nda&nbsp;Savaş DİNÇEL’in yazdığı Hakan ÇİMENSER’in yönettiği “Çok Orijinal Bir Oyun” oyunundaki performansım 9. Direklerarası Lions Tiyatro Ödülleri'nde Yılın Umut Vadeden Genç Yetenek Ödülü'ne layık görüldüm. 2010 yılında İstanbul'a yerleştim.&nbsp;Selçuk Üniversitesi Devlet Konservatuvarı’na katılmaya karar verirken ne tür bir motivasyonunuz vardı? Bu okuldaki eğitiminizin kariyerinize etkisi ne oldu?Okuldaki arkadaşlarımızdan çeşitli duyumlar alıyorduk. Hacettepe Üniversitesi’nden hocaların Konya’da eğitim verdiğini, eğitimin oldukça iyi olduğunu duyduk. Girmeye değer bir program olduğu söylendi ve ben de başvurup kazandım. Kariyer açısından en büyük katkısı, bize sahne deneyimi kazandırması oldu.Hem oyunculuk hem de eğitmenlik yapmışsınız. Eğitmenlik deneyiminiz, oyunculuk pratiğinizi nasıl şekillendirdi?Aslında oyunculuk pratiğimiz eğitmenlik pratiğimizi şekillendirdi. Sahne dışında sinema ve dizi sektöründe çalıştığım için, tiyatro oyunculuğu, diksiyon dersleri dışında kamera önü oyunculuk dersleri vermeye başladım.&nbsp;<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67ab241a73b6b.png" width="1024" height="576"></figure>BENİ HATIRLAYINIZ adlı Canlı Belgesel anlatısında, sahne rejisörlüğünü üstlendiğiniz bir projeyi hayata geçirdiniz. Bu projede hangi zorluklarla karşılaştınız ve bu projeyi&nbsp;özel kılan nedir?Projeyi çok hızlı bir şekilde çıkarmak zorunda kaldık. Hacı Mehmet DURANOĞLU hocamızın tasarımı kafasında taslak olarak hazırdı. Biz Ekim ayının son haftasında provalara başlamıştık ve bir aylık bir prova takvimimiz vardı. Fakat İBB Kültür Miras projemizi çok beğendiklerini ve hemen 10 Kasım’a çıkarmamızı istediler. Ve biz de gece gündüz çalışarak bir hafta gibi bir sürede projeyi çıkardık. Bu projeyi özel kılan durum, bir belgeselcinin gözünden Atatürk’ü dinlemek. Yıllarca üzerinde araştırmalar yaptığı çalışmayı kendi ağzından canlı canlı dinlemek ayrı bir keyif veriyor.&nbsp;&nbsp;Müzik ve görsellik, sahnelemenizle birlikte&nbsp;önemli bir yer tutuyor. Projelerde abiniz Cem Altun’un müzikleri ve diğer ekip üyelerinin katkılarıyla çalışmak nasıl bir deneyim?Abim Cem ALTUN, 2000’li yıllardan bu yana, yaklaşık 25 yıldır tiyatro müziği alanında çalışmalar yapıyor. Yıllar içinde birçok projede birlikte yer aldık. 2019 yılında ise Time Right Production’u kurarak tiyatro, reklam ve tanıtım filmleri prodüksiyonu ile müzik çalışmalarını ortaklaşa yürütmeye başladık.İsviçrede Maya Kült Verein ile gerçekleştirdiğiniz oyunculuk atölyesi çalışmaları hakkında bize daha fazla bilgi verir misiniz? Katılımcılardan aldığınız geri dönüşler nasıl oldu?Araştırmalarım sonucunda, İsviçre’de daha önce kamera önü oyunculuk atölyesi düzenlenmediğini fark ettim. Bu eksikliği gidermek adına Maya Kult Verein ile bir aylık Kamera Önü Oyunculuk Atölyesi açmaya karar verdik. Atölyeye 15 kursiyer katıldı. Katılımcılar, temel oyunculuk, diksiyon ve kamera teknikleri üzerine eğitim aldılar. Ayrıca, hazırladıkları monologları sahneleyerek “audition teknikleri” hakkında bilgi edindiler. Programın sonunda sertifikalarını alarak eğitimlerini tamamladılar.Türkiye’deki tiyatro deneyiminizle İsviçre’deki kültürel atmosferi kıyasladığınızda, farklılıklar ve benzerlikler nelerdir?Türkiye’de tiyatro oldukça hareketli bir sahneye sahip. Küçük çaplı bar tiyatrolarından büyük prodüksiyonların sahnelendiği Zorlu PSM’ye kadar uzanan yüzlerce farklı tarzda oyun izleyiciyle buluşuyor. Ancak İsviçre’de bu sayı oldukça sınırlı. Avrupa’nın birçok ülkesinde Türk Tiyatro Festivalleri düzenlenirken, İsviçre’de böyle bir organizasyonun eksikliği hissediliyor. En kısa zamanda burada da kapsamlı bir tiyatro festivali düzenlemeyi çok istiyorum. Yerli ve yabancı prodüksiyonların sahne alacağı, kültürel çeşitliliği ve sanatı buluşturan bir festival, İsviçre halkının hak ettiği önemli bir etkinlik olacaktır.Tiyatro ve sinema projelerinde yer almak, her biri farklı bir deneyim gerektiriyor. Sizin için bu iki alan arasındaki farklar ve benzerlikler nedir?Oyunculuk sevgili hocam Celal Kadri KINOĞLU’nun söylediği gibi “inanmaktır, her koşulda ve her şekilde inanamaktır”. Oyuncu inandığı her yerde oynar. Ya tiyatro sahnesinde ya da kamera karşısında. Tiyatro beden olarak daha zorlayıcıdır, çünkü 2-3 saat sahnede hem dans edip hem şarkı söyleyip hem de oyunculuk yapmak zorunda kalabiliyorsunuz. Bu performansı bir oyuncunun sergileyebilmesi için senelerce eğitim alması gerekiyor. Kamera karşısında öyle değil, orada da çok fazla bekliyorsunuz. Setin hazırlık süreci biraz uzun sürüyor ve büyük bir sabırla sıranızın gelmesini beklersiniz, 5-6- veya 7 saat. Kameraya oynarken biraz daha yüzünüz odaklı çekim yaparlar, o yüzden tiyatroda kullanılan abartılı mimikler kamera karşısında çok büyük kalır. O yüzden kamera karşısında daha minimalist mimikler ile oyunculuk performansı sergiliyoruz.&nbsp;Tiyatroda ve sahnede, izleyicilere vermek istediğiniz en&nbsp;önemli mesaj nedir?Doğal, samimi ve net olmak. Ne demiş Çehov “Herşey basit olmalı tümüyle basit”2019-2020 yıllarında İsviçre Türkiye Çocuk Şenliği'nde yer aldınız. Çocuklarla olan bu etkileşim, sanatsal çalışmalarınızı nasıl etkiledi?Uzun yıllardır çocuklara yönelik çeşitli sanat çalışmaları yürütüyoruz. Karagöz ve Hacivat gösterilerinden çocuk oyunlarına, müzikten drama ve ritim çalışmalarına kadar geniş bir yelpazede projeler gerçekleştiriyoruz. Bu şenlik vesilesiyle çalışmalarımızın bir kısmını İsviçre’deki izleyicilerle buluşturma fırsatı yakaladık. İnşallah en kısa zamanda, yeni sanatçılarla birlikte daha kapsamlı bir şenlik düzenleyerek bu deneyimi tekrar yaşarız.Gelecekteki projelerinizde yer alacak yeni konular ve temalar hakkında neler planlıyorsunuz?Bu sezon iki oyunda oynuyorum ve bir tane oyun yönettim. Undile Gidiyor ve Öykülerle Türküler Müzikali'nde oynuyorum, “Beni Hatırlayınız” adlı oyununu yönettim.&nbsp; “Doğulu”, “Geniş Aile” ve “Gülizar Yol Ayrımı” filmlerinde oynadım. Geniş Aile ve Doğulu filmi vizyona girdiler.&nbsp;<figure class="image"><img style="aspect-ratio:2048/1152;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67ab2519c1b02.jpeg" width="2048" height="1152"></figure>Yakın zamanda ise “Gülizar Yol Ayrımı” filmi vizyona girecek.&nbsp; &nbsp;UNDİLE GİDİYOR”&nbsp; “Oyuncu” (İstanbul Avusturya Konsolosluğu) - (Tiyatro)Viyana’da Performans Sanatları bölümü okuyan Özlem YILMAZ hocası Alman Prof Dr. Helga Untz ile birlikte Avusturyalı yazar Ingeborg Bachmann’nın romanından&nbsp;“UNDİLE GİDİYOR” isminli oyun projesini hazırlar. Özlem Yılmaz hazırladıkları oyunun baş kahramanlardan&nbsp;“Hans” karakterini, hocası&nbsp;Zafer ALTUN’nun oynamasını istemiştir. İstanbul ve Viyana’dan kurulan ekip ile birlikte 6 Kasım 2024’te İstanbul Avusturya Konsolosluğu binasında ilk gösterimi olmuştur. Oyunun metni Almanca, Türkçe ve İngilizce olarak 3 dilde oynanmıştır.&nbsp;<figure class="image"><img style="aspect-ratio:2048/1152;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67ab2559c0e58.jpeg" width="2048" height="1152"></figure>Özlem Yılmaz Avusturya’da hazırladığı projelerin Türkiye'de de sergilenmesini ve oradaki vatandaşlarımızın da bu yapılan projelerden haberdar olmasını istediği için oyunun prömiyerinin İstanbul’da gerçekleşmesini istemiştir. İleri tarihlerde Türkiye ve Avrupa'nın birçok yerine turne yapmayı planladıklarını söylemiştir. Oyunda Özlem YILMAZ, Zafer ALTUN, Emrah AYTİMUR,&nbsp;Özlem ÖZKOŞAR, Sahra Kübra GÜMÜŞ, Hilal Başak BOL, Ferhat KİREÇ ve Cengiz ÖZKAN oynamıştır.&nbsp;“ÖYKÜLERLE TÜRKÜLER MÜZİKALİ”&nbsp; “Oyuncu” (Rotterdam - Hollanda) - (Tiyatro)Organizasyonu Orontes Prodüksiyon’un üstlendiği etkinlik, senaryosunu Ömer Hünkar ILIK’ın yazdığı ve Ozan ÇETİNKAYA’nın yönettiği müzikalin üçüncü kez izleyiciyle buluşmasına sahne oldu. Salonun tamamen dolduğu etkinlik, büyük bir coşku ve alkışlarla tamamlandı. Organizasyonun sorunsuz ilerlemesinde Ali SABAHOĞLU’nun katkısı dikkat çekerken, Harmonius Koor ve orkestrası performanslarıyla göz doldurdu.&nbsp;<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67ab23a94b428.png" width="1024" height="576"></figure>Anlatıcılar Zafer ALTUN ve Meltem HALACELİ’nin etkileyici sunumları ise geceye ayrı bir renk kattı. Ekip, gösteri sonunda izleyicilere ve etkinlikte emeği geçen herkese teşekkürlerini iletti. Avrupa’nın birçok yerine turne düzenleyeceklerini iletti.“BENİ HATIRLAYINIZ”&nbsp; “Yönetmen” (İstanbul) - (Tiyatro)Hacı Mehmet DURANOĞLU’nun hazırlayıp sunduğu, sahne rejisini Zafer ALTUN’un yaptığı,&nbsp;özgün müzikleri Cem ALTUN tarafından bestelenen program sizi nefes kesen tarihi bir yolculuğa çıkarıyor.&nbsp;Selanik’ten Ankara’ya uzanan ilham verici bir yaşamın gölgede kalmış hüzünlü öykülerini derliyor… Doğumundan okul yıllarına, okuduğu kitaplardan günlük ve mektuplarına, savaştığı cephelerden içinden geçtiği ateş çemberlerine, Kurtuluş Savaşı’ndan, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulmasına ve çağdaş bir toplum yaratılmasına kadar bir&nbsp;ömrü vakfettiği destansı mücadeleyi konu ediniyor.&nbsp;

Sahne ve perde arasında bir usta: Zafer Altun’un gözünden sanat

Teknoloji, inovasyon ve sürdürülebilirlik çalışmalarla tanınan Sertaç Doğanay, yalnızca profesyonel bir konuşmacı ve moderatör değil, aynı zamanda topluluklar oluşturarak Türk profesyonelleri bir araya getiren bir isim. Doğanay, Social Touch adı altında yurt dışında yaşayan Türkleri bir araya getiren etkinlikler düzenliyor.

Dijital dünyada bir bağlantı ustası: Sertaç Doğanayİstanbul Üniversitesi Çapa Tıp Fakültesi mezunu olmasına rağmen, kariyerini pazarlama ve dijital dünyaya yönlendiren Doğanay, ilaç sektöründeki yöneticilik deneyimlerinin ardından dijital pazarlama alanında ajans kurarak 7 yıl boyunca sektöre yön verdi.Bugün, LinkedIn’de&nbsp;223.000 takipçiye ulaşmış ve Top Voice rozeti sahibi&nbsp;olan Doğanay,&nbsp;Social Touch&nbsp;adı altında yurt dışında yaşayan Türkleri bir araya getiren etkinlikler düzenliyor. Londra, Paris, Berlin, Dubai, Lizbon, Oxford, Cenevre, Amsterdam, Brüksel, Lüksemburg gibi büyük şehirlerde gerçekleştirdiği buluşmalar, sadece iş dünyası profesyonellerini değil, girişimcileri ve farklı sektörlerden birçok kişiyi bir araya getirerek önemli bir ağ oluşturuyor.Peki, Doğanay’ı bu yolda motive eden nedir? Social Touch etkinliklerinin arkasındaki vizyon nedir? Gelecekte hangi projeleri hayata geçirmeyi planlıyor? Tüm bu soruların cevaplarını ve daha fazlasını, <a href="https://www.linkedin.com/in/sertacdoganay/">Sertaç Doğanay</a> ile gerçekleştirdiğimiz bu keyifli röportajda bulabilirsiniz.Social Touch hareketi nasıl başladı? İlk buluşmanızı nasıl organize ettiniz?Sertaç Doğanay:&nbsp;Aslında çok plansız başladı. Yıllardır yurt dışında bir yere gideceğim zaman LinkedIn’de yazıyorum önceden. Münih’e gidiyorum mesela, orada 5-6 Türk’le yemek yiyorum. Paris’e geçiyorum, 3-5 kişiyle çay kahve içiyorum, sohbet ediyorum. Bu benim çok alışık olduğum bir şey. Dünyanın her yerindeki Türklere ulaşabiliyorum. Ancak Londra’da bunu bir WhatsApp grubuyla duyurduğumda işler bir anda büyüdü. 3-5 kişiyle başlayıp 10, 20, 30 derken bir baktım 110 kişilik bir buluşma haline geldi.Ben de ne olduğunu anlamadım. Çünkü hayatımda bu kadar büyük bir yurt dışı buluşması organize etmemiştim. Londra’da daha önce sadece üç kez bulunmuştum. İlk kez bu kadar büyük bir organizasyon yapınca, büyük bir üniversitenin etkinlik alanını kiralamak zorunda kaldık ve o üniversitede hoca olan bir arkadaşım bu aşamada destek oldu. Hatta etkinliğimize Londra Büyükelçimiz de katıldı. Sonra baktım ki Londra’da gerçekten bir ihtiyaç var, ikincisini düzenledim, 100 kişi geldi. Üçüncüsünde sayı 230’a çıktı.Bunun üzerine düşündüm, madem Londra’da bu kadar ilgi var, o zaman bunu Paris, Berlin, Dubai, Lizbon, Oxford gibi farklı şehirlerde de denemeliyim. Oxford’da mesela 25 kişi geldi. Ama öyle bir 25 kişi ki; profesörler, doktora yapanlar, yıllardır orada çalışan insanlar…Sonrasında fark ettim ki yurt dışında yaşayan Türkler kendi aralarında küçük gruplar halinde toplanıyorlar. Örneğin ODTÜ mezunları 50-60 kişi bir araya geliyor, ancak bunlardan bağımsız bir buluşma organize edilmiyor. Ben Boğaziçi mezunu değilim, ODTÜ mezunu değilim, İstanbul Üniversitesi mezunuyum. Diyelim ki Londra’da yaşıyorum, hiçbir Türk’le görüşmeyeyim mi? WhatsApp gruplarına dahil olamıyorum. O yüzden herkesin katılabileceği, ‘Ben Türk’üm’ diyen herkesin girebileceği bir yapı oluşturmak istedim.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:2048/1152;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67a22fe5ad0a4.jpeg" width="2048" height="1152"></figure>Dr. Sertaç Doğanay'ın 31 Ocak 2025 tarihli Social Touch Cenevre etkinliğinde Cenevre Başkonsolosumuz İpek Zeytinoğlu Özkan, Dubai İş Konseyi Başkanı Kanat Kutluk, organizasyonu gerçekleştiren Müge Gabbott (<a href="https://www.mugegabbott.ch">Gabbott Consultancy</a>), Benay Durmaz Güner (<a href="https://www.iyikipodcast.com">İyi ki Podcast</a>) ve Hülya Kurt (<a href="https://innkick.com">Innkick</a>) günün önemi üzerine kısa konuşmalar yaptılar.Peki bu organizasyonun amacı nedir? Sadece insanları bir araya getirmek mi?Sertaç Doğanay:&nbsp;İlk başta hiçbir amacım yoktu. Londra’daki Türklerle tanışmak istiyordum. Orada 300-400 bin Türk yaşıyor. Benim buluşmam başta çok küçük bir fikirle ortaya çıktı ama 100 kişinin üzerine çıkınca, böyle bir ihtiyacın var olduğunu fark ettim.Bir yandan WhatsApp’ın bazı kısıtlamalarını gördüm. Yeni biri gruba girince eski mesajları göremiyor. Aynı sorular tekrar tekrar soruluyor. Bu nedenle WhatsApp ve LinkedIn’in hibrit bir modelini kurmaya karar verdim. LinkedIn’in en büyük avantajı, insanların profillerini görerek kim olduklarını, nerede çalıştıklarını ve hangi konularla ilgilendiklerini anlayabiliyoruz. WhatsApp’ta ise bu yok. Ancak WhatsApp hızlı iletişim için çok önemli.O yüzden, benim için en önemli nokta şu: Gereksiz mesaj trafiğinden kaçınmak. İnsanlar sanıyor ki ben grup kurduğum için herkesin sürekli yazışmasını istiyorum. Tam tersi. Sadece gerçekten önemli bir ihtiyacı olan yazsın istiyorum. Çünkü insanlar zaten WhatsApp gruplarında boğuluyorlar. O yüzden gruplarımda şu temel kural var: Özel günleri kutlamıyoruz. Yani Cumhuriyet Bayramı, Kurban Bayramı gibi günleri herkes zaten başka gruplarda kutluyor. Burada tekrar aynı mesajların dönmesini gereksiz buluyorum.Organizasyonunuzu nasıl finanse ediyorsunuz? Bir gelir modeli var mı?Sertaç Doğanay:&nbsp;Hiçbir gelir modeli yok. Londra ve Berlin’de bazı mekanları kiralarken kişi başı 5-6 Euro gibi bir ekleme yaparak uçak ve otel masrafımı çıkarmıştım. İki kez de bir danışmanlık şirketi sponsor oldu. Ama başka bir hesabım, planım, gizli ajandam yok.Bazı insanlar, "Bunu niye yapıyorsun?" diye soruyor. Benim için en büyük kazanç, dünyanın her yerinde yaşayan nitelikli Türklerin birbiriyle bağlantı kurması. Fakat bazı buluşmalar gerçekten maliyetli olabiliyor. Örneğin, Londra’da 230 kişilik bir etkinlik yaptığımda mekan ve catering maliyeti 10 bin pound civarındaydı. Bir şirket bu etkinliğe sponsor oldu. Bu buluşmaya <a href="https://tusiad.org/">TÜSİAD</a> Başkanı ve <a href="https://www.peryon.org.tr">PERYÖN</a> Başkanı da katıldılar.Benim amacım şu: Kaliteli Türkler dünyanın her yerinde birbirini bulabilsin, iş ve arkadaşlık geliştirebilsin. Bunun için kolay kullanılabilir bir dijital platform hazırlıyorum. 2025 Şubat gibi duyurmayı planlıyorum.Sizce bu buluşmaların uzun vadede etkisi ne olacak?Sertaç Doğanay:&nbsp;Bu hareketin benim dışımda da büyümesi gerekiyor. Ben her zaman her yerde olamam. Örneğin Social Touch İsviçre grubunun içinden, 400 kişilik bir Zürih grubu çıktı. Daha üç hafta önce böyle bir şey yoktu. Ama şimdi grup içinde insanlar birbirini buluyor. Belki garip gelebilir ama, İsviçre’de aynı şirkette çalışıp, birbirinie tanımayan Türkler vardı. Buluşmalar sayesinde bu kopukluk ortadan kalkıyor.&nbsp;Ayrıca bu sadece bireysel ilişkilerle sınırlı değil. Türkiye’de Volkswagen’in fabrika açmaktan vazgeçmesi gibi kararları düşündüğünüzde, bu kararları etkileyen kişiler arasında Türkler olabiliyor. İş dünyasında bazen tahmin etmediğiniz bir Türk, çok kritik bir kararın içinde yer alabiliyor. Eğer bu insanlar birbirleriyle bağlantı kurabilirse, uzun vadede Türkiye için de olumlu sonuçlar doğurabilir.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:2048/1152;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67a231d1bc15f.jpeg" width="2048" height="1152"></figure>Dünyanın farklı noktalarında gerçekleştirilen social/business networking event serisi “Social Touch” buluşmalarının 15.si 31 Ocak 2025 akşamı Cenevre'de gerçekleşti.Peki, devlet veya büyük kurumlar bu girişimi nasıl görüyor? Destek alıyor musunuz?Sertaç Doğanay:&nbsp;Hiçbir resmi destek almıyorum. Ancak TÜSİAD ve PERYÖN Dernekleri ilk günden beri bu fikrimi ve buluşmalarımı destekliyor.&nbsp;Benim buradaki en büyük önceliğim tarafsız kalmak. Çünkü bu, ne bir dernek, ne bir siyasi hareket, ne de bir şirket. Sadece benim bireysel çabamla oluşan ve bana sağlanan gönüllü destekle büyüyen bir ağ. İnsanlar bu tarafsızlığı gördükleri için bu kadar katılım sağlıyorlar.Önümüzdeki dönemde hangi şehirlerde buluşmalar yapmayı planlıyorsunuz?Sertaç Doğanay:&nbsp;24 Şubat’ta Lüksemburg, 26 Şubat’ta Brüksel, 28 Şubat’ta Amsterdam,&nbsp;8 Mart’ta da Dubai buluşmalarını yapacağız.&nbsp;Sonrasında Prag, Viyana, Zürih ve Milano var sırada.Eğer uygun bir sponsorluk sağlanırsa, Amerika’da Boston, Miami, New York ve San Francisco gibi şehirlerde de bu etkinlikleri yapmak istiyorum. Çünkü bu şehirlerde çok Türk profesyonel var.Sonuç olarak, bu bir sosyal etki girişimi (social impact start up). Benim için en büyük kazanım, insanların birbirine yardım etmesi, iş bağlantıları kurması ve dayanışma içinde olması. Bu hareket büyüdükçe, küresel anlamda Türk toplumunun daha güçlü bir ağ oluşturacağına inanıyorum.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67a2326b918a7.png" width="1024" height="576"></figure>Social Touch Cenevre farklı sektörlerden 140'tan fazla katılımcıyı ağırladı.

Social Touch: Küresel Türk topluluklarını bir araya getiren hareket

Sanat, insanların duygularını, düşüncelerini ve yaşadıkları dünyayı anlamlandırmalarının en etkili yollarından biridir. Evren Gül, resimlerinde göçün, kimliğin, belleğin ve insan psikolojisinin derinliklerine inmeyi başararak, izleyiciyi farklı coğrafyalara, kültürlere ve içsel yolculuklara davet ediyor.

1978 yılında doğan, sanatsal yolculuğuna Bursa’da başlayan ve bugüne kadar birçok kişisel ve karma sergiye imza atan Gül, uluslararası göç olgusunu sanatında özgün bir şekilde işliyor. Bu röportajda, sanatçının yaratım sürecine dair izlediği yolları, göç temasının sanatındaki yerini ve kişisel bakış açısını daha yakından keşfedeceğiz.Evren Gül&nbsp;kimdir? Kendinizi bize tanıtır mısınız?Ben İstanbul’da yaşıyor ve üretiyorum. Kendim hakkında bir şeyler söylemek kolay değil. Yıllardır sanat üretiyorum. Çok sosyal biri değilim. Kendimi tanıma ve geliştirme uğraşları bana cazip gelir. Spor yaparım, meditasyon yaparım, bol bol okur ve yürürüm. Ha! Bir de bir kaç senedir tango dansıyla uğraşıyorum.&nbsp;Ressamlık yolunda ilerlerken, sanatla ilk tanışmanız nasıl oldu? Lise yıllarında ressam olma kararını nasıl aldınız?Benim çocukken böyle baskın bir yeteneğim vardı. Arada ifade ederdim. Ancak lise yıllarında oldukça amaçsız ve sorumsuzdum. Ta ki güzel sanatlar fakülteleri olduğunu öğrenene kadar. Güzel sanatlara hazırlık sürecinde bütün derslerimi verip hızla fakülteye girdim.&nbsp;Yüksek lisans çalışmalarınızda "Alberto Giacometti ve Francis Bacon’ın Eserlerinde Mekan Anlayışı" konusunu incelediniz. Bu çalışmanın sizin sanatsal bakış açınıza nasıl bir etkisi oldu?Aslında tezimi hala yaşıyorum denilebilir. Hala Bacon ya da Giacometti’nin bakış açıları ve bunlarla koşut plastik değerleri hayatta arıyorum, müşehade ediyorum. Bir tanesi mekanla beraber figürü oluşturan, diğeri mekanda figürü öğüten ya da sıkıştıran bir sanatçı. Benim sanatımın mekanla bu kadar direk bir ilişkisi yok, onlar gibi insanı ontoloji üzerinden direk değerlendiren bir yaklaşımımda yok. Ancak onların bana sanatta ısrarın, öz direncin, devamlılığın önemi gibi konularda özellikle öğretici olduklarını söyleyebilirim.Göç ve göçmen psikolojisi, resimlerinizin temel konularından biri. Bu konuyu sanatsal bir dilde ifade etme süreciniz nasıl şekillendi?Gerçeğe dair bir şey yapmak istedim. Entellektüel olmayan, şakası olmayan, gerçekten insan hayatı için önemli bir durumu ele almak istedim. İnsanın yerinden- yurdundan olması ve kendini yeniden inşa edip, başka türlü bir koşul içinde tekrar tanımlamak zorunda kalması ilgimi çekti.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:2048/1152;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/679e8cbd4a9f9.jpeg" width="2048" height="1152"></figure>Resimlerinizde, göçün insan kimliğindeki ve bellekteki etkilerini nasıl yansıtıyorsunuz? Öne çıkardığınız bazı sembolizm veya imgeler var mı?Öne çıkardığım özellikle bazı simgeler ya da ısrarlı imgeler yok. Ancak göç veren bölgelerin kültürel kodlarını veri olarak ya da yapıtta bir düzenek olarak kullanıyorum. Mesela minyatürlere, yazılı nüshalara çok gönderme yaptım. Fakat bahsettiğim inşa meselesini yüzeydeki dengeler ile kimlik konusunu ise flashback denilebilecek bazı fotoğraflarla yansıtmaya çalıştım.Göç veren coğrafyaların kültürel tavırlarını eserlerinizde hissettirmek için nasıl bir yaklaşım benimsiyorsunuz?Bahsettiğim gibi minyatürler, sayfa kenar süsleri, bazı coğrafyalardan çeşitli fotoğraflar, zaman zaman çocuk resimleri derken bir dil oluştu. Göç olgusu içinde çocuk konusunu görmezden gelemedim.2010’a kadar olan sanat üretiminiz ve sonrasındaki değişim hakkında neler söylemek istersiniz? Sanatınızda ne tür bir dönüşüm gerçekleşti?2010 yılında ben, yaklaşık otuz yıldır Almanya’da yaşayan bir Türk sanatçı olan Sabahattin Şen’den özel bir formasyon aldım. Avrupa’daki sanatı adeta o tanıttı bana. Kendisi Türkiye’ye geldikçe, yaklaşık iki sene boyunca istişare ettik ve bu paylaşımlardan kazandığım görgüyle bir sıçrama gerçekleştirdim. Yaptıklarım, kendimce daha fazla uluslararası bir boyut kazandı.&nbsp;Avrupa çağdaş sanatıyla tanıştıktan sonra sanatınıza ne gibi yenilikler kattınız? İstanbul’un kaotik yapısının sanatınıza etkisi nasıl oldu?Ben Avrupa çağdaş sanatıyla karşılaşıncaya kadar aslında sanatın bu kadar yaratıcı, mekana bu kadar müdahil, pedagojisinin bu kadar yüksek ve yaşamsal bir şey olduğunu bilmiyordum. Türkiye’deki sanatın Avrupa’ya göre oldukça sınırlı olduğunu farkettim. Bu sınırlılık, sadece kendi içinde ve sanatın tüketim çevresinde değildi, yaşamdan da kopuktu. Bu yüzden benim sanatımın kazandığı ilk nitelikler daha serbest ve daha cesur ve yaratıcı tavırlar oldu. Üsluplaşma ve motifleşme eğilimlerim ortadan kalktı, bakış açık genişleri, farklı malzemeler girdi işin içine.İstanbul’un ise kaotikliğinin benim sanatımı direk etkileyip etkilemediğinin, ben farkında değilim. İstanbul benim çalışma konum değil.Sanatın günlük yaşamdaki yeri ve rolü hakkında ne düşünüyorsunuz? Sanatçının kişisel mizacı nasıl şekillenir?Biraz önce, kısmen plastik sanatlar üzerinden, Türkiye’deki sanat anlayışıyla ilgili söylediğim gibi, sanatı hayattan uzak ve erişilmez kılarsanız yaşamın ciddiyeti fazla artar. Aslında kurumların ve büroksinin de. Bu ciddiyet herşeyi bir hayati meseleye dönüştürür. İnsanların özgünlüğü söner, yaşamın neşesi ve yaratıcılığı azalır, renksizleşir. O yüzden sanatın kamuya ulaştırılması çok önemlidir. Bu olmazsa sanatçılarında kişisel mizaçları belli bir çevrede sıkışır. Anlaşılma ve adaptasyon sıkıntısı çekilir.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:2048/1152;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/679e8d1796052.jpeg" width="2048" height="1152"></figure>Göçün değiştirici ve dönüştürücü özelliğini vurguluyorsunuz. Sanatınız bu dönüşüm sürecinde nasıl bir etki yaratmayı hedefliyor?Ben göç konusuyla ilgili olarak tıpkı İnnaruthu’nun Babel filminde olduğu gibi, dünya üzerinde, farklı coğraflarda, ortak insani özlerimizi yakalamak istedim. Başka bir şey değil. Özel bir ses getirmek, çok büyük sözler söylemek gibi bir amacım olmadı. Bu konuyu yakından bakmaya değer buldum. Beni daha küresel, daha gerçek, daha empatik ve yeryüzüne ait kıldı, diyebilirim.&nbsp;İstanbul'daki atölyeniz, sanatınıza nasıl bir atmosfer katıyor? Çalışmalarınızı sürdürürken şehrin dinamizmi nasıl ilham veriyor?Her sanatçının olduğu gibi benim de bir atölyem var. Yıllar geçtikçe ve mesleğe alıştıkça daha az sevdiğim bir mekan. Ne yalan söyleyeyim, ilk yıllardaki heyecanımı, mekanla ilgili sevincimi çok bulamıyorum Ama hiç sıkılmam atölyemde. Bu duyguyu unutalı inanın yıllar oldu. Atölyenin atmosferi özel bir hava katıyor mudur çalışmalara? sanmıyorum. Çok dış etkenlerden etkilenen bir sanat yapma tarzım yok. Şehrin dinamiği ile ilişkimi&nbsp; ise gerçekten bilinçli bir boyutta farketmiyorum. Bilinç dışında bir etki oluşuyor olabilir.&nbsp;Resimlerinde sıkça işlediğiniz toplumsal temalar, sizce sanatçıya toplumdan gelen bir sorumluluk yüklüyor mu? Sanat, toplumsal değişim için bir araç olabilir mi?Ben bu tarz zor konularla ilgili kendi deneyimlerim üzerinden konuşabilirim. Şimdi benim gördüğüm sanatçıların toplumsal konularla ilgisinin pek de ısmarlama bir şey olmadığıdır. Hatta ideolojik bir tutum da bana çok samimi gelmiyor. Bu kendi gelir, dönemle gelir, bu dönem çevreyle, dünyayla ilişkiyi içerir. Hatta sanatçı buna dürtülür. Tıpkı Picasso’nun Guernica bombardımanına kayıtsız kalamadığı gibi. Ben kendimde bu şekilde gözlemledim. Ancak bunu söyleyebilirim. Sanatın toplumsal değişimler için ise tek başına, direk etkin olacağını sanmıyorum.Sanatınızda bireysel bir anlatım mı, yoksa daha evrensel bir mesaj mı öne çıkıyor? Çalışmalarınızı izleyenler nasıl bir duygu veya düşünceyle ayrılmalı?Bireysel temalardan çok uzaklaştım. Göç, kimlik, sınır bunlar evrensel konular. İzleyenlerle de bu eksende buluşmak, temennim.