Ülkede her yıl yaklaşık 2,8 milyon ton gıda, tedarik zincirinin çeşitli aşamalarında kaybediliyor veya israf ediliyor. Bu israfın çevresel etkisi, bireysel otomobil trafiğinin yarısına eşdeğer bir karbon ayak izi oluşturuyor.

Bu büyük hacmin bir kısmı, Lavigny'deki (VD) Ecorecyclage SA tesisine ulaşıyor. Her yıl yaklaşık 10.000 ton satılmayan gıda ürünü, bu tesiste işlenerek biogaz ve gübreye dönüştürülüyor. Bu yöntem, yakmaya göre daha çevreci bir çözüm olsa da, bu ürünlerin üretimi, işlenmesi, taşınması, soğutulması ve paketlenmesi için harcanan kaynakları telafi etmiyor.

Ayrıca, yoğurt, tavuk göğsü, kraker ve taze meyve gibi ürünler, işlenmeden önce ambalajlarından çıkarılmak zorunda. "A Bon Entendeur" programının ekibi, Ecorecyclage tesisinde süt kutuları, şarküteri ürünleri ve hazır salata yığınlarının boşaltıldığını gözlemledi. Ancak, dağıtım sektörü, İsviçre'deki gıda israfının yalnızca %10'undan sorumlu; haneler ise %28 ile daha büyük bir paya sahip.

Gıda israfını azaltmak için atılan adımlar

İsviçre hükümeti, 2030 yılına kadar gıda israfını 2017 seviyelerine göre yarıya indirmeyi hedefleyen bir eylem planı başlattı. Bu plan kapsamında, üreticilerden tüketicilere kadar tüm paydaşların sorumluluk alması ve israfı azaltmak için ortak çaba göstermesi amaçlanıyor. Başlıca önlemler arasında, belirli ürünlerin raf ömrünün iyileştirilmesi, satılmayan ürünlerin hayır kurumlarına bağışlanması ve ambalajların geliştirilerek ürünlerin daha uzun ömürlü olması yer alıyor.

Topluluk girişimleri: Free-Go projesi

Cenevre'de hayata geçirilen "Free-Go" projesi, gıda israfını azaltmaya yönelik başarılı bir topluluk girişimi olarak öne çıkıyor. Bu proje kapsamında, bireyler ve restoranlar, ellerindeki ihtiyaç fazlası gıdaları şehrin çeşitli noktalarına yerleştirilen buzdolaplarına bırakıyor. İhtiyaç sahipleri ise bu dolaplardan ücretsiz olarak faydalanabiliyor. Sadece bir buzdolabı sayesinde yılda 3 tondan fazla gıda israfının önüne geçildiği belirtiliyor.

Schweizer Tafel'in katkıları

Schweizer Tafel, 2024 yılında yaklaşık 7.655 ton gıda ve çeşitli ürünü kurtararak, ülkede gıda israfını azaltma çabalarına önemli bir katkı sağladı. Bu miktar, bir önceki yıla göre %18 oranında bir artışa işaret ediyor. Organizasyon, büyük perakende zincirleriyle iş birliği yaparak, günlük olarak 586 farklı mağazadan gıda topluyor ve bunları ülke genelindeki 510 sosyal kurum ve dağıtım noktasına ulaştırıyor.

Gıda israfının azaltılması, hem ekonomik hem de çevresel sürdürülebilirlik açısından kritik önem taşıyor. İsviçre'de bu konuda atılan adımlar ve topluluk girişimleri, diğer ülkelere de örnek teşkil edebilir.