Açıklamada, görüşmede Rusya-Ukrayna savaşı, Suriye ve Gazze'deki gelişmelerin ele alındığı, ayrıca iki liderin karşılıklı ziyaret planları yaptığı belirtildi. Trump, görevde olduğu önceki dönemde Erdoğan ile "mükemmel" ilişkiler kurduğunu vurgularken, 2018'de serbest bırakılan Amerikalı Rahip Andrew Brunson örneğini hatırlattı ve Erdoğan ile birlikte Ukrayna’daki savaşı sonlandırmak için çalışmak istediğini ifade etti.
Trump’ın paylaşımı şu ifadeleri içerdi:
"Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Rusya/Ukrayna savaşı, Suriye, Gazze ve diğer önemli meseleleri içeren çok verimli bir telefon görüşmesi gerçekleştirdim. Sayın Erdoğan beni Türkiye’ye davet etti, o da Washington D.C.’yi ziyaret edecek. Başkanlık dönemimde kendisiyle çok yakın çalıştık; örneğin, hapsedilmiş Pastör Andrew Brunson’un ABD’ye dönmesinde iş birliği yaptı. Bu korkunç ama gereksiz savaşın sona ermesi için Erdoğan ile birlikte çalışmayı dört gözle bekliyorum. HEMEN!"
Cumhurbaşkanlığı: Bölgesel ve küresel gündem konuşuldu
Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre, görüşmede Türkiye ile ABD arasındaki ikili ilişkiler ile birlikte bölgesel ve küresel meseleler masaya yatırıldı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, başta savunma sanayii olmak üzere iki ülke arasında pek çok alanda iş birliğinin güçlendirilmesine yönelik adımların sürdürüleceğini ifade ettiği aktarıldı. Erdoğan, ABD Başkanı Trump’ın savaşları sona erdirme çabalarını desteklediklerini belirterek, İran’la yürütülen müzakereler ve Rusya-Ukrayna savaşının sona erdirilmesi yönündeki gayretleri memnuniyetle karşıladıklarını dile getirdi.
Gazze ve Suriye vurgusu
İletişim Başkanlığı’nın açıklamasında, Erdoğan’ın Gazze’deki insani durumun ciddiyetine dikkat çektiği ve yardım faaliyetlerinin aksamadan sürmesi gerektiğini vurguladığı ifade edildi. Ateşkesin sağlanması ve kalıcı barış için Türkiye’nin her türlü iş birliğine açık olduğu belirtildi.
Ayrıca Erdoğan’ın, Suriye’nin toprak bütünlüğü ve istikrarı için Türkiye’nin çaba gösterdiğini vurguladığı, ABD’nin Suriye’ye yönelik yaptırımları hafifletmesinin sürece olumlu katkı sağlayacağı görüşünü dile getirdiği açıklandı.
Brunson krizi ne zaman yaşandı?
Trump’ın tekrar gündeme getirdiği Rahip Andrew Brunson olayı 2018 yazında yaşanmıştı. İzmir’de 23 yıldır görev yapan Evanjelik bir pastör olan Brunson, 2016 yılında ‘FETÖ’ ve ‘PKK’ ile bağlantılı olduğu gerekçesiyle tutuklanmıştı. Yargılama sürecinde ev hapsine alınması, ABD'nin tepkisine yol açmıştı.
Dönemin ABD Başkanı Trump, Brunson’un serbest bırakılmaması halinde Türkiye’ye yönelik yaptırımları hayata geçirmişti. Bu yaptırımlar, Türk Lirası’nın değer kaybetmesine ve ekonomik sıkıntıların derinleşmesine neden olmuştu. Brunson, Ekim 2018’de görülen duruşma sonucunda serbest bırakılmış ve aynı gün Türkiye’yi terk etmişti. Trump bu gelişmeyi büyük bir diplomatik başarı olarak lanse etmişti.
Brunson krizi, Erdoğan-Trump ilişkilerinde kritik bir dönüm noktası olarak değerlendirilmiş, iki lider arasındaki kişisel temasların sonraki diplomatik süreçleri de etkilediği öne sürülmüştü.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, o dönemde Trump’ın “Brunson’u bırak” çağrılarına, ABD’de yaşayan Fethullah Gülen’i işaret ederek “Ver papazı, al papazı” yanıtını vermişti. Ancak ekonomik yaptırımlar sonrası bu söylem hızla değişmişti.
