Ferah

Tahta kaşıkların mutfakta kullanımı uzun yıllardır devam etmesine rağmen, hijyen konusundaki tartışmalar uzmanların açıklama yapmasına yol açıyor. Plastik ve silikon gereçlerin yaygınlaşmasına rağmen, ahşap kaşıklar hâlâ pek çok mutfakta tercih ediliyor.

Tahta kaşık güvenliği

Klasik mutfak gereçleri hem dayanıklı hem de çevre dostu olarak öne çıkıyor ve üreticiler ile şefler tarafından vazgeçilmez kabul ediliyor. Ancak tahta kaşıkların güvenilirliği zaman zaman soru işareti yaratıyor.Gıda güvenliği uzmanları, ahşap kaşıkların güvenli olup olmadığını değerlendiriyor. Kuzey Karolina Eyalet Üniversitesi’nden Prof. Ben Chapman, Martha Stewart’ın sitesine yaptığı açıklamada, bugüne kadar tahta kesme tahtaları veya kaşıkların gıda kaynaklı hastalıklara neden olduğuna dair herhangi bir vaka kaydedilmediğini belirtti.Chapman’a göre ahşap, gözenekli yapısı sayesinde yüzeydeki su ve bakteriyi içine çekiyor ve bu sayede mikropların çoğalmasını engelleyen bir ortam sağlanıyor. Ayrıca, ahşabın doğal antimikrobiyal maddeleri de bakterilerin gelişmesini önlemeye yardımcı oluyor.<h2>Tahta Kaşıklar Nasıl Kurutulmalı?</h2>Uzmanlar, ahşap gereçlerin doğru kurutulmasının kritik olduğunu vurguluyor. Yıkanan kaşıkların en az 24 saat açık havada tamamen kuruması gerekiyor. Aksi hâlde nem, bakterilerin hayatta kalmasını kolaylaştırabilir.Chapman, kaşıkların yukarı bakacak şekilde kurumasını ve kesme tahtalarının dik konumda tutulmasını öneriyor.<h2>Ne Zaman Değiştirilmeli?</h2>Zamanla çatlayan, ayrılan veya koyu renkli lekeler oluşan kaşıkların değiştirilmesi gerektiğini uzmanlar belirtiyor. Gıda bilimcisi Bryan Quoc Le ve NEHA Gıda Güvenliği Programı Başkanı Darin Detwiler, çatlakların mikroorganizmaların yerleşmesine ve temizlenmesini zorlaştırmasına yol açtığını ifade ediyor.<h2>Nasıl Yıkanmalı ve Bakımı Nasıl Olmalı?</h2>Tahta kaşıkların bakımı için sıcak su ve sabun yeterli olurken, bulaşık makinesi kullanımı ahşabın çatlamasına yol açabileceği için önerilmiyor. Ayrıca kaşıkların zaman zaman gıda sınıfı mineral yağla yağlanması, çatlamayı ve kurumasını önlüyor. Aşındırıcı kimyasallar veya çamaşır suyu kullanımı ise ahşabın emici yapısı nedeniyle tavsiye edilmiyor.

Tahta kaşık kullanımı hijyen açısından güvenli mi?

Federal yönetimin beş kamu bulut sağlayıcısıyla yaptığı “Public Clouds Bund” çerçeve sözleşmelerinin uzatılması, açılan bir şikâyet nedeniyle geçici olarak durdurulmuştu. Şikâyetin geri çekilmesiyle birlikte uzatma işlemi planlandığı şekilde uygulanabilecek.

Federal mahkeme yolu açtı

Federal Şansölyelik, 13 Ekim 2025’te sözleşme uzatmalarına karşı bir şikâyet alındığını duyurmuştu. Federal İdare Mahkemesi, şikâyetin geri çekildiğini Federal Binalar ve Lojistik Dairesi ile Federal Şansölyeliğe bildirdi. Böylece sözleşmelerin beş yıllık uzatılması resmen yürürlüğe girdi.<h3>Uzatmanın Amacı: Swiss Government Cloud Hazır Olana Kadar Kesintisiz Hizmet</h3>Çerçeve sözleşmelerin bir defaya mahsus beş yıl süreyle uzatılması, Swiss Government Cloud (SGC) devreye girene kadar oluşabilecek hizmet boşluğunu doldurmak için gerekli görülüyor. SGC hazır olduğunda, “Public Clouds Bund” çerçeve sözleşmeleri üzerinden yeni hizmet alımı yapılmayacak.Uzatma, federal dairelere bulut hizmetlerine erişimde planlama güvenliği sağlarken, mevcut uygulamaların kesintisiz çalışmaya devam edebilmesini garanti altına alıyor. Federal Şansölyeliğin 12 Eylül 2025’te yayımladığı önceki basın açıklamasında da uzatmanın bu amaçla yapıldığı hatırlatılmıştı.<h3>Gelecek: Federal Bulut Hizmetleri Tek Çatıda Toplanacak</h3>Uzun vadede federal yönetim bulut hizmetlerini ağırlıklı olarak Swiss Government Cloud üzerinden tedarik edecek. SGC; birden fazla köklü public cloud sağlayıcısının hizmetlerini, federal veri merkezlerinde çalışacak özel bir bulut altyapısıyla bir araya getirecek.

Federal yönetimin bulut sözleşmeleri 5 yıl daha uzatılıyor

İsviçre Parlamentosu, federal yönetimde çalışan yaklaşık 39 bin personelin maliyetlerini azaltmaya yönelik adımlar atıyor.

Hedefte 39 bin federal çalışan var

Hem Ulusal Konsey hem de Eyaletler Konseyi, 2026 yılı için federal çalışanlara uygulanacak enflasyon telafisi (Teuerungsausgleich) konusunda farklı kararlar almış olsa da ortak nokta aynı: Tasarruf yapılacak.Eyaletler Konseyi enflasyon telafisini tamamen kaldırırken, Ulusal Konsey bunu yalnızca yüzde 0,1’e indirerek kısmen korudu. Nihai karar henüz verilmedi, ancak her iki meclis de federal bütçede personel giderlerinin azaltılması gerektiği konusunda hemfikir.<h2>Federal Personel Kendini Baskı Altında Hissediyor</h2>Federal Personel Birliği Başkanı Barbara Gysi, sürekli eleştirilerin çalışanlar üzerinde ciddi baskı yarattığını vurguladı. Gysi’ye göre federal çalışanlar:<ul><li>Kamuoyunda yeterince takdir edilmiyor</li><li>Siyasi tartışmalarda “günah keçisi” hâline getiriliyor</li><li>Artan taleplere rağmen zorlaşan koşullar altında görev yapıyor</li></ul>Gysi, “Çalışanlarımız iyi iş çıkarıyor; ancak sürekli eleştiriliyorlar. Bu durum motivasyonu olumsuz etkiliyor.” dedi.<h2>Maliye Bakanı Keller-Sutter: “Sosyal ortaklar müzakeresiz kaldı”</h2>Federal Başkan ve Maliye Bakanı Karin Keller-Sutter, personel sendikalarıyla yapılan görüşmelerin neredeyse anlamsız hâle geldiğini söyledi.Keller-Sutter, Parlamentonun “0 enflasyon telafisi” gibi keskin bir duruş sergilemesi nedeniyle herhangi bir müzakere zemininin kalmadığını belirterek sosyal ortakların yaşadığı hayal kırıklığına dikkat çekti.Bakan, normalde federal personel konusunda daha eleştirel bir pozisyonda olsa da bu kez uyarıda bulunarak, yaklaşan tasarruf paketinin çalışanlar için daha fazla kısıtlama getireceğini doğruladı.<h2>2027 ve Sonrası: 180 Milyon Franklık Tasarruf Paketi</h2>Federal hükümetin 2027’den itibaren uygulanacak tasarruf planında, personel giderlerinde 180 milyon frank azaltma hedefi bulunuyor. Paket kapsamında:<ul><li>Treueprämien (sadakat primleri) azaltılacak</li><li>60 yaş üzeri çalışanlara verilen ek tatil haftası kaldırılacak</li><li>Diğer yan haklar yeniden değerlendirilecek</li></ul>Bu uygulamalar federal çalışanlar için daha zorlu bir çalışma ortamı anlamına geliyor.<h2>Federal Personelin Koşulları “Özel Sektörden Daha İyi Değil”</h2>PriceWaterhouseCoopers’ın (PwC) karşılaştırmalı analizine göre, federal çalışanların çalışma koşulları özel sektörden daha avantajlı değil. Bu rapor, çalışanlara yönelik eleştirilerin bir kısmının abartılı olabileceğine işaret ediyor.<h2>Parlamento Kendisi de Kadro Artışına Neden Oluyor</h2>Eleştirilerin merkezinde yer alan konulardan biri de federal çalışan sayısındaki büyüme. Gelecek yıl federal bütçesinde 378 yeni tam zamanlı pozisyon öngörülüyor. Bu artışın üçte ikisi Savunma Bakanlığı’na ait; ordunun hızla güçlendirilmesi kararı bizzat Parlamentonun aldığı bir karar.Bu durum eleştirilerin yönünü de değiştiriyor: SVP Ulusal Konsey Üyesi Lars Guggisberg, düzenleme ve bürokratik talepler arttığı sürece personel sayısının da artmasının kaçınılmaz olduğunu söyledi. Dijitalleşmeyle personel azaltılabileceğini savunan Guggisberg, “40 bin federal çalışan yeterli” diyerek personel artışına karşı çıktı.SP’li Barbara Gysi ise Parlamento’nun kendi aldığı kararların personel artışına neden olduğunu hatırlatarak dürüstlük çağrısı yaptı: “Eğer güvenlik gibi kritik alanlarda yeni kadrolar yaratılıyorsa, bunun için gerekli finansman da sağlanmalıdır. Her şeyin içeriden telafi edilmesi mümkün değildir.”<h2>Süreç Devam Ediyor</h2>Parlamentoda gelecek oturumlarda hem 2026 bütçesi hem de tasarruf paketi ayrıntılı olarak görüşülecek. Federal personel üzerindeki baskının önümüzdeki aylarda da devam etmesi bekleniyor.

Federal Hükümette tasarruf baskısı artıyor!

İsviçre’de yaşayan her altı kişiden biri son beş yılda en az bir kez ırkçı ayrımcılığa maruz kaldı. Federal Hükümet, toplumun geniş kesimlerini etkileyen bu sorunla mücadele amacıyla ülke tarihindeki ilk Ulusal Irkçılık ve Antisemitizmle Mücadele Stratejisini hayata geçirdi.

1.2 Milyon kişi ırkçılıkla mücadele ediyor

Stratejinin tanıtımı Federal Konsey üyesi Elisabeth Baume-Schneider tarafından Basel’de düzenlenen bir basın toplantısıyla yapıldı.<h2>1.2 Milyon Kişi Irkçılık Yaşıyor</h2>Federal İstatistik Dairesi’nin verilerine göre İsviçre nüfusunun yüzde 17’si son beş yılda ırkçı muameleye maruz kaldığını belirtiyor. Bu, yaklaşık 1.2 milyon kişi anlamına geliyor. Bu kişilerin günlük yaşamlarında iş bulmaktan ev kiralamaya, ekonomik fırsatlardan sağlık hizmetlerine erişime kadar birçok alanda dezavantaj yaşadığına dikkat çekiliyor.Federal Konsey’in açıklamasında, “Irkçılığın sonuçları bireylerle sınırlı kalmıyor; ekonomik, sosyal ve toplumsal yapıyı da olumsuz etkiliyor” ifadeleri yer aldı. Yeni strateji, aynı zamanda Birleşmiş Milletler Irk Ayrımcılığının Ortadan Kaldırılması Komitesi (ICERD) ve Federal Anayasa kapsamında İsviçre’nin yükümlülüklerinin de bir gereği.<h2>Stratejinin Dört Ana Hedefi</h2>Federal Hükümet tarafından onaylanan ulusal strateji, ırkçılıkla mücadelede ortak bir çerçeve oluşturmayı amaçlayan dört temel eksenden oluşuyor:<h3>1. Sistematik ve Bilimsel Veri Toplama</h3>Raşizm ve antisemitizmin görünür hâle gelmesi için düzenli ve bilimsel temelli bir ulusal izleme sistemi kurulacak.<h3>2. Mağdurların Haklarının Güçlendirilmesi</h3>Irkçılığa maruz kalan bireyler için hukuki destek ve danışmanlık mekanizmaları genişletilecek.<h3>3. Kamu Kurumlarının Desteklenmesi</h3>Okullar, kolluk kuvvetleri, sosyal hizmetler ve yerel yönetimler gibi kurumlar ırkçılık vakalarını tespit etmek ve müdahale etmek üzere eğitim ve araçlarla donatılacak.<h3>4. Toplumsal Katılımın Artırılması</h3>STK’lar, gençlik girişimleri, kültürel projeler ve vatandaş inisiyatiflerinin daha aktif rol alması desteklenecek.Baume-Schneider, “Irkçılık yalnızca bireysel bir sorun değildir; toplumsal bir yara. Bu strateji, kamu kurumlarının sorumluluklarını belirginleştirirken, toplumun her kesimini harekete geçmeyi amaçlıyor” dedi.<h2>Bilimsel Temelli Bir Yaklaşım</h2>Strateji, Ulusal Rassismusmonitoring verileri, önceki programların değerlendirmeleri ve akademisyenler ile sivil toplum kuruluşlarından alınan uzman görüşlerine dayanıyor. Yapılan analizlerde İsviçre’de kamuoyunun farkındalığının son yıllarda artması olumlu bir gelişme olarak görülse de, koordinasyon eksikliği, zayıf veri altyapısı ve yapısal ırkçılığın tanınmaması gibi alanlarda hâlâ önemli boşluklar bulunduğu belirtiliyor.<h2>2026’da Uygulama Başlıyor – İlk Rapor 2028’de</h2>Stratejinin uygulaması 2026 yılında başlayacak. Federal Hükümet’e bağlı Irkçılıkla Mücadele Birimi (FRB), kantonlar, belediyeler ve sivil toplum ile birlikte somut bir eylem planı hazırlayacak. Bu süreç, uzmanlardan oluşan bir komite tarafından izlenecek ve düzenli değerlendirme raporları hazırlanacak. İlk ara rapor 2028 yılında Federal Konsey’e sunulacak.Baume-Schneider, “Bu uzun vadeli, sürdürülebilir ve kurumsal bir mücadele. Irkçılıkla mücadele bir siyasi tercihten öte, demokratik toplumun temel bir gereğidir” diye vurguladı.

Federal Hükümet ırkçılık ve antisemitizme karşı ulusal strateji başlattı

Dünya Türk Kahvesi Günü kapsamında bugün Zürih Başkonsolosluğu tarafından kentin en gözde noktalarından biri olan Paradeplatz’da özel bir etkinlik düzenlendi. Sabah saat 10.00’da başlayan organizasyon, İsviçreli ziyaretçilerin ve yabancı turistlerin yoğun ilgisiyle karşılandı.

Türk Kahvesi şöleni

Zürih Başkonsolosu Fazlı Çorman ve Kültür ve Tanıtma Ataşesi Aydın Yıldırım Duran, etkinlikte hazır bulunup tüm konuklarla yakından ilgilendiler. Ayrıca, Zürih’te görev yapan çeşitli bürokratlar ile sivil toplum kuruluşlarının başkanları da etkinliğe katılarak destek verdi.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1023/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/45d57ffab9f29bfe75b04a473.jpg" width="1023" height="576"><figcaption>Kültür ve Tanıtma Ataşesi Aydın Yıldırım Duran, Turgut Karaboyun, Zürih Başkonsolosu Fazlı Çorman ve İtad Başkanı Mustafa Yılmaz&nbsp;</figcaption></figure>Türk Kahvesi Günü’nün tarihçesiDünya Türk Kahvesi Günü’nün kökeni, 5 Aralık 2013’te UNESCO’nun “Türk Kahvesi Kültürü ve Geleneği”ni Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi’ne almasına dayanıyor. Bu tarih, Türk kahvesinin yalnızca bir içecek değil; sohbet, misafirperverlik, ritüel ve toplumsal buluşma kültürüyle şekillenen bir gelenek olduğunun uluslararası alanda tescillenmesini sağladı. UNESCO’nun kararı sonrasında birçok ülke, kültürel etkinlikler ve tanıtım programlarıyla 5 Aralık’ı “Dünya Türk Kahvesi Günü” olarak kutlamaya başladı. Avrupa ve ABD’de belediyeler tarafından ilan edilen özel gün etkinlikleri sayesinde Türk kahvesi, kültürel diplomasi ve tanıtım açısından her yıl daha geniş kitlelere ulaşıyor.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/45d57ffab9f29bfe75b04a475.jpg" width="1024" height="576"></figure>Zürih’te yoğun katılımBu yıl Zürih’te düzenlenen kutlamalar da bu uluslararası geleneğin bir parçası olarak dikkat çekti. Paradeplatz’da kurulan stantta misafirlere ücretsiz Türk kahvesi ve Türk lokumu ikram edildi.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/45d57ffab9f29bfe75b04a47a.jpg" width="1024" height="576"></figure>Türk kahvesi, Türk Aşçılar Derneği Başkanı Mustafa Yılmaz ve ekibi tarafından geleneksel yöntemle kumda pişirilerek hazırlandı. Hem aroması hem sunumuyla büyük ilgi çeken bu hazırlama tekniği ziyaretçilerin beğenisini topladı.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/45d57ffab9f29bfe75b04a478.jpg" width="1024" height="576"></figure>Etkinlik, bölgeden geçen yerli-yabancı çok sayıda misafirin katılımıyla gün boyunca hareketli geçti. Paradeplatz gibi merkezi bir meydanda gerçekleştirilen organizasyon, Türk kahvesinin eşsiz kültürünü İsviçre toplumuyla buluşturmayı amaçladı.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/45d57ffab9f29bfe75b04a477.jpg" width="1024" height="576"></figure>Avrupa genelinde kutlamalarZürih’in yanı sıra bugün Avrupa’nın önemli şehirlerinde ve büyük meydanlarında da Türk kahvesi tanıtım etkinlikleri düzenleniyor. Bu kutlamalar hem geleneksel mirasın yaşatılmasına katkı sağlıyor hem de Türkiye’nin gastronomik ve kültürel zenginliğini uluslararası alanda görünür kılıyor.Zürih’te gerçekleştirilen bu özenli organizasyonda emeği geçen tüm kurum temsilcileri ve gönüllüler tebrik edilerek, Türk kahvesi geleneğinin yaşatılmasına yönelik çalışmaların önemine bir kez daha dikkat çekildi.

5 Aralık Dünya Türk Kahvesi Günü Zürih’te büyük ilgiyle kutlandı

İsviçre’de ordu personeline cep mühimmatının yeniden evde saklama hakkı verilmesi tartışması, Eyaletler Konseyinde açık farkla reddedildi. Oylama öncesinde kadın örgütleri yoğun lobi çalışması yürütmüş, yaklaşık 15 bin imza toplamıştı.

Kadın örgütlerinden 15 bin imza

GLP Ulusal Meclis üyesi ve kadın çatı örgütü Alliance F’nin eşbaşkanı Kathrin Bertschy, kararı yalnızca izleyebildi. Bertschy ve destekçilerine göre mühimmatın evde bulunması, kadın ve çocuklar için güvenlik riski doğuruyor ve intihar vakalarını artırabiliyor.<h3>Salonda rüzgâr tersine döndü</h3>Kadın örgütleri ile birlikte birçok önleme uzmanı mühimmatın eve verilmesine karşı çıkarken, güvenlik politikası komisyonunda durum farklı görünüyordu. SVP’den Werner Salzmann, komisyonu teklife ikna etmeyi başarmıştı.Ancak Ständerat genel kurulunda tablo tamamen değişti. Destek vereceği düşünülen birçok isim sessiz kaldı; söz alanlar yalnızca karşıtlar oldu.Savunma Bakanı Martin Pfister da açık bir dille karşı olduğunu belirtti: “Bir asker, birliğine giderken yol açmak için silah kullanacak bir durum asla söz konusu değildir.”<h3>“Güven göstergesi olurdu” savunması</h3>Salzmann ise yalnız bırakılmış şekilde önerisini savunmaya devam etti. Ona göre, olası bir terör saldırısı ya da acil durumda askerlerin hızlı şekilde görev alabilmesi için mühimmatın evde bulunması önemliydi. Bunu aynı zamanda “askerlere duyulan güvenin bir göstergesi” olarak tanımladı.Ancak diğer parlamenterler ikna olmadı.Kathrin Bertschy, psikolojik olarak risk taşıyan kişilere zaten silah verilmediğini, bu nedenle mühimmatın evde tutulmasının güvenlik riskini artıracağını vurguladı.SP’den Daniel Jositsch ise sorunun askerlerin psikolojisi değil, kriz anlarında ortaya çıkan refleks davranışlar olduğunu söyledi: “İnsanların içine düşebileceği ekstrem durumlar tehlike yaratır.”Merkez Parti’den Andrea Gmür da aile içi şiddet riskinin ağır bastığını belirterek hayır oyu verdi: “Böyle bir olay yaşanırsa bunun sorumluluğu doğrudan ordunun üzerine kalır ve büyük zarar verir.”<h3>Sonuç çok net</h3>Oylamada yalnızca dokuz üye (SVP, FDP ve bazı Merkez Partisi temsilcileri) evde mühimmat saklanmasını destekledi. Komisyon kararının aksine Ständerat’ta çok net bir çoğunluk teklifi reddetti.Kararın ardından dışarıda konuşan Alliance F Başkanı Bertschy memnundu: “Umarım bu tartışma artık kesin olarak kapanmıştır.”Şimdilik öyle görünüyor.

Asker mühimmatını eve götüremeyecek: Tartışma büyük farkla sonlandı

İsviçre’de otomobil tamir maliyetleri son yıllarda ciddi şekilde artış gösterdi. Bunun temel nedenleri arasında araçların giderek karmaşıklaşması ve yedek parçaların yüksek fiyatları öne çıkıyor.

Teknoloji ve parça sayısı fiyatları yükseltiyor

Comparis tarafından yapılan analiz, 10 yıllık ve 1 yıllık araçlar arasındaki bazı tipik onarım maliyetlerini karşılaştırdı. İncelenen onarımlar arasında far değişimi, ön cam ve tampon tamiratı yer aldı.<ul><li>VW Golf: Tamir maliyeti 4000 CHF’den 5100 CHF’ye yükseldi.</li><li>Skoda Octavia: 3900 CHF’den 7300 CHF’ye çıktı.</li><li>BMW 3 Serisi: En büyük artış yaşandı; 5000 CHF’den 15.500 CHF’ye tırmandı.</li></ul><h4>Maliyet Artışının Nedenleri:</h4><ol><li>Teknolojik Karmaşıklık: Modern araçlarda motor, fren, ABS ve hava yastıkları gibi sistemlerin tümü elektronik kontrol üniteleri ile yönetiliyor. Bu da hem arızaların tespitini hem de onarım süresini uzatıyor.</li><li>Özel Teşhis Cihazları: Garajlar, araçlardaki elektronik arızaları tespit edebilmek için 4000–5000 CHF değerinde teşhis cihazlarına yatırım yapmak zorunda. Üstelik cihazların yıllık lisans ve güncellemeleri de ek maliyet getiriyor.</li><li>Parça Sayısının Artışı: 1967 model bir VW otobüs yaklaşık 7000 parçadan oluşurken, günümüz araçlarında bu sayı yaklaşık 70.000’e ulaşıyor. Daha fazla parça, daha fazla arıza riski ve dolayısıyla daha yüksek onarım maliyeti demek.</li></ol><h4>Garajcı ve Uzman Görüşleri:</h4><ul><li>Genf’li garajcı Claudio Cerato, modern araçlarda her şeyin elektronik olduğunu ve bunun hem cihaz maliyetlerini hem de işçilik ücretlerini artırdığını belirtiyor.</li><li>Oldtimer meraklısı Sebastian Becker ise parça sayısının artmasının arıza riskini ve maliyetleri artırdığını vurguluyor.</li></ul>Sonuç olarak, yeni ve teknolojik araçlar, hem yüksek yedek parça maliyetleri hem de karmaşık elektronik sistemler nedeniyle tamir için ciddi bir bütçe gerektiriyor.

İsviçre’de araç tamir maliyetleri katlandı: Teknoloji fiyatları yükseltiyor

İsviçre’de gribin etkisi belirgin şekilde artıyor. Geçtiğimiz hafta Sağlık Bakanlığı, laboratuvar tarafından doğrulanmış 459 grip vakası bildirdi. Bu sayı hem bir önceki haftaya göre neredeyse iki kat daha fazla hem de geçen yılın aynı dönemine kıyasla iki kattan daha yüksek.

Grip bu yıl daha agresif ilerliyor

Bakanlığın paylaştığı verilere göre her 100 bin kişi başına 5,05 vaka düşüyor. Geçen yıl bu oran aynı hafta için 2,05 seviyesindeydi. Uzmanlar, grip dalgasının henüz tam olarak başlamadığını ancak çok yakın olduğunu belirtiyor.<h3>Sezon erken yükselebilir</h3>Benzer seviyede yüksek grip vakaları en son 2022 yılında görülmüştü. O yıl grip dalgası alışılmadık şekilde erken başlamış, 2022/23 sezonunda zirve Aralık ortasında yaşanmıştı. Son iki yılda ise en yüksek noktaya genellikle Ocak ayı sonunda ulaşılmıştı.<h3>Bölgesel dağılım</h3>Geçtiğimiz hafta en yüksek vaka oranı Tessin bölgesinde kaydedildi:<ul><li>Tessin: 100 bin kişi başına 20,90 vaka</li><li>Zug: 100 bin kişi başına 0,75 vaka (en düşük seviye)</li></ul>

İsviçre Sağlık Bakanlığı: Grip vakaları bir yılda iki kat arttı

İsviçre’de kantonlar, hastane planlamasını yeniden düzenlemek ve gelecekte daha yakın işbirliği yapmak istiyor. Ancak bu girişim, federal merkezdeki siyasetçiler tarafından temkinli ve eleştirel bir gözle izleniyor. 

Hastane hizmetlerinde yeni dönem

Çünkü Bern’den gelen baskı artıyor: Parlamento, federal hükümete hastane planlamasına müdahale etme yetkisi verebilecek bir öneriyi kabul etmiş durumda.<h3>Temel ve uzmanlaşmış hizmetler ayrılıyor</h3>Kantonların sunduğu yeni modele göre tüm tıbbi hizmetler iki gruba ayrılacak:<ul><li>Temel sağlık hizmetleri: Tüm bölgelerde bulunması gereken müdahaleler.</li><li>Uzmanlaşmış hizmetler: Sadece belirli hastanelerde sunulacak karmaşık tedaviler.</li></ul>Örneğin basit bir apandisit ameliyatının her hastanede yapılması, ancak karmaşık omurga operasyonlarının sadece bazı merkezlerde gerçekleştirilmesi öngörülüyor. Kantonlar Konferansı’nın (GDK) bu konuda bölgelere yönelik öneriler yayınlaması planlanıyor.<h3>“Öneri” mi, “zorunluluk” mu?</h3>Ancak bu model, bağlayıcı değil. Yalnızca tavsiye niteliğinde. Bu noktada bazı federal siyasetçiler tepki gösteriyor. Ulusal Konsey üyesi Patrick Hässig, “Basın açıklamasında çok sayıda ‘olmalı’ ve ‘istiyor’ ifadesi var. Ben ‘zorunlu’ ve ‘uygulanacak’ ifadelerini tercih ederdim” diyerek belirsizliğe dikkat çekiyor.SP’li Sarah Wyss da benzer şekilde, hastane planlamasının yalnızca gönüllü işbirliğine bırakılamayacağını, zorunlu hâle getirilmesi gerektiğini savunuyor.<h3>GDK: “Bu süreç yerelden yükselmeli”</h3>GDK Başkanı Lukas Engelberger ise eleştirilere karşı çıkıyor: “Hastane hizmetleri insanların çok yakından hissettiği bir konu. Bu nedenle demokratik olarak iyi temellendirilmiş yerel kararlar gerekli.”<h3>“Dağ fare doğurdu” eleştirisi</h3>SVP’li Ulusal Konsey üyesi Thomas de Courten, sürecin yavaş ilerlediğini belirterek sert konuşuyor: “Dağ fare doğurdu, hayal kırıklığına uğradım. Önce iki yıl incelemek, sonra iki yıl terimleri tartışmak… Uygulamanın 2031’e sarkması mümkün. Bu hedefi olmayan, iddiasız bir yaklaşım.”<h3>Merkezi planlama tartışması</h3>H+ Hastaneler Birliği Başkanı ve FDP’li Ulusal Konsey üyesi Regine Sauter ise GDK’nın planını destekliyor. Hastane planlamasının federal bir görev olamayacağını savunan Sauter, ülke genelinde merkezi bir planlamanın “hiçbir anlamı olmadığını” vurguluyor. Geçtiğimiz hafta sunulan bir araştırmanın da daha fazla koordinasyon gerektiğini, ancak her uzmanın her hastanede bulunamayacağını gösterdiğini aktarıyor.<h3>Siyasi tartışma devam edecek</h3>Hastaneler Birliği ve kantonların sağlık direktörleri, bu dönüşümün “aşağıdan yukarıya” gelmesi gerektiğini savunuyor. Engelberger, bunun başarılması hâlinde kantonlara yöneltilen eleştirilerin güç kaybedeceğini düşünüyor.Hastane planlaması tartışması devam edecek gibi görünüyor. Federal Konsey, yılbaşında hastane planlamasına ilişkin kendi modelini içeren raporu açıklamayı planlıyor.

Sağlıkta büyük tartışma: Kantonların yeni modeline eleştiri yağmuru

İsviçre toplu taşıma sisteminde önemli bir yenilik hayata geçirildi. SwissPass, Salı günü yaptığı açıklamada, akıllı telefonu veya kredi kartı bulunmayan yolcuların da spontane şekilde bilet satın almaya devam edebilmesi için ön ödemeli yeni bir kart uygulamasını başlattığını duyurdu.

Yeniden yüklenebilir kart

Yeni kart sayesinde yolcular, nakit kabul etmeyen makineler de dahil olmak üzere tüm bilet satış noktalarından ve otomatlardan hızlı ve temassız biçimde bilet alabilecek. Bu yıl içinde nakit kabul etmeyen yeni cihazların devreye gireceği de belirtiliyor.<h4>SwissPass'tan Farkı Ne?</h4>Halihazırda kullanılan SwissPass kartı ile yolcular, akıllı telefon ya da kredi kartı kullanmadan da bilet alabiliyor. Ancak SwissPass kişiye özel ve ödemeler genellikle aylık fatura yoluyla yapılıyor. Yeni ön ödemeli kart ise:<ul><li>Kişiye özel değil, anonim,</li><li>Yeniden yüklenebilir,</li><li>Peşin ödeme mantığıyla çalışıyor.</li></ul>Bu yapısıyla dijital araç kullanmak istemeyen veya aylık fatura istemeyen yolcular için daha esnek bir seçenek sunuyor.<h4>Minimum Yükleme Tutarı 10 Frank</h4>Yolcular, kartı çevrimiçi olarak veya ülke genelindeki toplu taşıma satış noktalarından satın alıp yükleme yapabiliyor. Kart için depozito alınmıyor; ancak satın alma sırasında en az 10 frank yükleme zorunluluğu bulunuyor.<h4>Bazı Posta Şubelerinde Pilot Uygulama</h4>Bern, Solothurn, Fribourg ve Basel-Landschaft kantonlarında, seçili Posta şubelerinde de bu anonim kartın satışı başladı. Bir yıl sürecek bu pilot uygulamanın ardından, satış ağının orta vadede nasıl geliştirileceğine karar verilecek.

SwissPass, akıllı telefon kullanmayanlar için ön ödemeli kart başlattı

İsviçre Parlamentosu, insanların daha geç emekli olmalarını teşvik edecek önlemleri kabul etti. Üst meclisin onayından sonra alt meclis de düzenlemeleri geniş bir çoğunlukla destekledi. Amaç, emeklilik yaşını doldurduktan sonra da çalışmaya devam eden kişilerin sayısını artırarak iş gücü açığını azaltmak.

Emeklilik reformu hızlanıyor...

69 yaşındaki Susanne Steiner gibi birçok kişi hâlihazırda emeklilik yaşını geçmiş olmasına rağmen çalışmayı sürdürüyor. Steiner, bunun kendisini zihinsel olarak dinç tuttuğunu, insanlarla temas hâlinde kalmak istediğini ve hâlâ katkı sunabilmekten mutluluk duyduğunu söylüyor.Parlamentonun aldığı karara göre, emekli aylığını geç alan kişilere daha yüksek ek ödemeler yapılacak. Ayrıca emekliler için geçerli olan gelir muafiyeti 5.000 İsviçre frangı artırılacak. Böylece yıllık geliri 21.800 frankı aşmayan emekliler, artık bu eşiğe kadar sosyal sigorta primi ödemeyecek. Öte yandan, emekli maaşını erkenden almak isteyenlerin aylıklarında daha güçlü kesintiler yapılabilecek.Merkez parti milletvekili Thomas Rechsteiner, bu adımların iki nedenle önemli olduğunu söylüyor: Birincisi, nitelikli iş gücünün ekonomide tutulması; ikincisi ise demografik değişim. “Daha uzun yaşıyoruz, bu yüzden daha uzun süre çalışmak da mümkün” diyor.Ancak düzenlemeler herkes tarafından desteklenmiyor. Sosyal Demokrat Parti’den milletvekili Samira Marti, paketin, özellikle ortalama 1800 frank civarında düşük emekli aylığı alan kişileri daha uzun çalışmaya zorlayacağını belirtiyor. Marti, “Bu, emeklilik yaşını gizlice artırmak anlamına geliyor; buna karşı çıkıyoruz” diye konuşuyor.Tartışmalar sürerken, emeklilik yaşını geride bırakmasına rağmen çalışmaya devam eden Susanne Steiner için karar olumlu bir gelişme. Steiner, işi hâlâ büyük bir tutkuyla yaptığını ve birkaç yıl daha çalışmayı planladığını söylüyor. Yeni teşvikler sayesinde bunun maddi olarak daha avantajlı olacağı belirtiliyor.

Daha geç yaşta emekli olmak isteyenlere teşvikler verilecek

İsviçre Federal İdari Mahkemesi, Federal İstihbarat Servisi (NDB) tarafından yürütülen sınır ötesi radyo ve kablo gözetiminin mevcut şekliyle İsviçre Anayasası ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ile uyumlu olmadığını açıkladı.

Kitlesel gözetim sistemi revize edilmeli

Mahkeme kararında, gözetimin hangi koşullar altında uygulanabileceğinin öngörülebilir olduğunu kabul etmekle birlikte, mevcut yasal düzenlemenin kötüye kullanımı önleyecek yeterli koruma sağlamadığını vurguladı. Özellikle NDB’nin yalnızca önemli ve doğru verileri işlemesi garanti edilmiyor. Ayrıca yasada gazeteci kaynakları ve avukat-müvekkil iletişimi gibi özel korunması gereken iletişimler için herhangi bir güvence bulunmuyor.Mahkeme ayrıca, bilgi toplama faaliyetlerinin yeterince denetlenmediğini ve etkilenen kişilerin sonradan gözetimi inceleme hakkına sahip olmadığını belirtti. Bu nedenle mevcut radyo ve kablo gözetimi rejimi hem Anayasaya hem de Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne aykırı olarak değerlendirildi.<h2>Düzeltme Süresi</h2>Federal İdari Mahkeme, mevcut durumun tamamen durdurulması gerektiğini belirtti. Ancak NDB Yasası üzerinde bir revizyon çalışması yürütülüyor. Mahkeme, yasa yapıcıya eksiklikleri yürürlükteki revizyon sırasında düzeltme imkânı tanınmasının uygun olduğunu söyledi.Mahkeme, bu düzeltmeler için beş yıllık bir süre öneriyor. Eğer bu süre içinde yasal çerçeve Anayasa ve İnsan Hakları Sözleşmesi ile uyumlu hâle getirilmezse, radyo ve kablo gözetimi tamamen durdurulacak.<h2>Kötüye Kullanımı Önleme ve Gözetim Kapsamı</h2><ul><li>NDB, yurtdışındaki güvenlik açısından önemli olaylar hakkında bilgi toplamak için radyo ve kablo gözetimi yapıyor.</li><li>Sınır ötesi iletişim taranıyor ve anahtar kelimelerle inceleniyor.</li><li>Sadece İsviçre içi iletişim (gönderici ve alıcı İsviçre’de) kontrol edilemiyor.</li></ul><h2>Kitlesel Gözetim ve Şikâyetler</h2><ul><li>Dijital Toplum Derneği ve bazı gazeteciler ile avukatlar, temel hak ihlali gerekçesiyle gözetimin durdurulmasını talep etti.</li><li>2020’deki bir mahkeme kararı, radyo ve kablo gözetiminin kitlesel gözetim anlamına geldiğini belirlemişti.</li><li>Şikâyetçiler, kendi verilerinin de işlenme riski olduğunu öne sürerek NDB’nin faaliyetlerini durdurmasını talep etme hakkına sahip.</li><li>Mahkeme, Federal İdari Mahkeme’yi sistemin Anayasa ve insan hakları sözleşmesine uygunluğunu incelemekle görevlendirdi.</li></ul>Karar henüz kesinleşmiş değil ve Federal Mahkeme’ye itiraz edilebilir.

Federal Mahkeme: İstihbarat Servisi'nin gözetimi temel hakları ihlal ediyor

İsviçre’de sağlık harcamaları 100 milyar franka ulaştı. Bu maliyetin önemli bir kısmı temel sağlık sigortası tarafından karşılanıyor. Özellikle doktor ziyaretleri ve ayakta tedavi kapsamında kullanılan ilaçlar büyük yük oluşturuyor. 

Jenerik ilaçlar tasarruf sağlıyor

Sağlık sigortaları, 2024 yılında ilaçlar için 9,4 milyar frank harcadı; bu, bir önceki yıla göre %3,6 artış anlamına geliyor. Peki artışın nedenleri neler?<h3>Her zamankinden daha fazla ilaç tüketiliyor</h3>Nüfusun dörtte üçü, temel sigorta kapsamında en az bir ilaç kullandı. Kişi başına yıllık ortalama 20 kutu ilaç düşüyor. Hem daha fazla insan ilaç kullanıyor hem de kullanılan miktar artıyor. Özellikle depresyon ve DEHB tedavisinde kullanılan ilaçlarda dikkat çekici artışlar görülüyor. Bazı DEHB ilaçlarında tüketim artışı %20’den %40’a kadar çıkmış durumda.<h3>Yaşlanan nüfus ilaç talebini artırıyor</h3>İsviçre nüfusu 2024’te %1 büyürken, 65 yaş üstü nüfustaki artış %2,3 oldu. Daha uzun yaşayan insanlar, sağlıklarını koruyabilmek için daha fazla ilaç kullanıyor. Buna örnek olarak sarı nokta hastalığı (AMD) tedavisi veriliyor. Göz içine yapılan enjeksiyonlar, hastaların yaşam kalitesini belirgin şekilde iyileştiriyor.<h3>Yeni ilaçlar daha pahalı</h3>Uzun vadede ilaç fiyatları genel olarak düşse de yeni çıkan ilaçlar çoğunlukla yüksek fiyatlarla piyasaya giriyor. Helsana Sağlık Politikası Başkanı Mathias Früh’e göre, yeni ilaçların fiyatı son 10 yılda ikiye katlandı. Bu durum, gerçek bir yenilik içermeyen ancak yüksek fiyatla piyasaya sunulan “sahte inovasyon” ürünleri için de geçerli.<h3>Tasarruf potansiyeli: Daha fazla jenerik ilaç kullanımı</h3>Jenerik ilaçlarla tasarruf imkânının hâlâ tam olarak kullanılmadığı belirtiliyor. 2024’ün başından itibaren yürürlüğe giren düzenlemeler, hastaları daha ucuz olan jenerik veya biyobenzer ilaçlara yönlendirmeyi hedefliyor. Gerekçe olmadan orijinal ilacı tercih edenler daha yüksek katkı payı ödüyor. Bu baskı nedeniyle bazı orijinal ilaç üreticileri fiyat indirimine gitti. Bu önlemle yaklaşık 76 milyon frank, dağıtım marjlarındaki düzenlemelerle birlikte toplamda 250 milyon franka yakın tasarruf sağlanması bekleniyor.<h3>Bölgelere göre büyük farklar</h3>İlaç kullanımı bölgelere göre ciddi farklılıklar gösteriyor. Bazel, Cenevre, Neuchâtel ve Ticino kantonlarında kullanım ortalamanın oldukça üzerinde. Appenzell Innerrhoden, Obwalden, Uri ve Zug gibi bölgelerde ise daha düşük. Bunun nedenleri arasında demografik yapı ve kültürel farklar öne çıkıyor. Helsana’ya göre, ülkenin orta ve doğu kesimlerinde ilaç kullanımı geleneksel olarak daha temkinli.

Yaşlanan nüfus ve yeni tedaviler sağlık sisteminin maliyetini artırıyor

Staatssekretariat für Migration tarafından yayımlanan yeni verilere göre İsviçre, 2024 yılında toplam 2446 yabancıyı ülke dışına gönderme kararı aldı. Sınır dışı edilen kişilerin büyük kısmı üçüncü ülkelerden geliyor.

İsviçre’nin 2024 göç bilançosu

2024’te hakkında sınır dışı kararı verilen kişilerin %69’u ülkeyi halihazırda terk etti, kalan %31’in işlemleri ise henüz tamamlanmadı. SEM, bu oranın önümüzdeki aylarda daha da yükseleceğini öngörüyor.2023 yılında 2250 kişi hakkında sınır dışı kararı verilmişti. Bunların %73’ü 2024 ortasına kadar İsviçre’yi terk etmişti. Bu nedenle 2024’teki tamamlama oranı biraz daha düşük.<h3>Landesverweisung nedir?</h3>İsviçre mahkemeleri suç işleyen yabancılar hakkında sınır dışı kararı verebiliyor. Bu karar, kişinin İsviçre’den veya Schengen Bölgesinden çıkarılmasını ve belirli bir süre geri giriş yasağı getirilmesini içeriyor.<h3>%31 neden hâlâ ülkede?</h3>SEM sözcüsü Magdalena Rast’a göre bunun birkaç nedeni var:<ul><li>Kimlik belgelerinin eksik olması veya çıkışın organize edilmesi gerektiğinden süreç devam ediyor.</li><li>Bazı ülkeler işbirliği yapmadığı için işlemler uzuyor.</li><li>Kimi kişiler sürece aktif katılmayarak gecikmeye yol açıyor.</li><li>Sağlık sorunları, bazı durumlarda hemen dönüş yapılmasını engelliyor.</li></ul>Bu gelişmelerin ortasında Federal Konsey üyesi Beat Jans, geçtiğimiz Cuma günü iltica sisteminde kapsamlı bir reform duyurdu. Buna göre iltica süreçleri hızlandırılacak, dosya birikimleri azaltılacak ve entegrasyon daha bağlayıcı hâle getirilecek.<h3>En Fazla Sınır Dışı Edilenler: Arnavutluk İlk Sırada</h3>2024’te sınır dışı edilenlerin %40’ı AB/EFTA ülkelerinden, %60’ı ise üçüncü ülkelerden geldi. En kalabalık gruplar:<ul><li>Arnavutluk: 247</li><li>Romanya: 190</li><li>Cezayir: 136</li></ul>Sınır dışı edilenlerin %93’ü erkek ve en yoğun yaş grubu 25–34 yaş.Philippe Müller konuyla ilgili yaptığı açıklamada şunu vurguladı: “İsviçre’ye gelen kişilerin kurallarımıza uyması bizim için esastır.”<h3>10 Bin Giriş Yasağı</h3>2024 yılında 10.146 giriş yasağı kararı verildi; bunların 345’i daha sonra kaldırıldı veya askıya alındı. Aktif giriş yasaklarının:<ul><li>%47’si yasadışı giriş,</li><li>%23’ü zamanında ülkeden çıkmama,</li><li>%20’si ise kamu güvenliğini tehlikeye atma gerekçesiyle alındı.</li></ul>En çok giriş yasağı uygulanan beş ülke: Cezayir (837), Suriye (786), Fas (708), Türkiye (700), Afganistan (554).<h3>İsviçre, Sığınmacıların Üçte Birine Asıl Statüsü Veriyor</h3>2024’te İsviçre’nin tanıma oranı %34,2 oldu. Bu oran AB ortalaması olan %42’nin altında.<h3>Göç ve İltica Arasındaki Fark</h3>2024 yılında 212.578 kişi İsviçre’ye göç etti. Bunların 22.553’ü İsviçre vatandaşlarının geri dönüşü. Aynı yıl 129.786 kişi ülkeyi terk etti. Sonuç olarak net göç +82.792 kişi oldu; bu, 2023’e göre yaklaşık %15,6 daha düşük.Göç edenlerin çoğu AB/EFTA ülkelerinden, yani serbest dolaşım hakkına sahip kişiler. Çoğu iş nedeniyle geliyor. Asylum başvurusu yapanlar ise üçüncü ülkelerden (örneğin Afganistan) geliyor ve başvuruları incelemeye alınmak zorunda.2024 yılında en çok iltica başvurusunda bulunan grup Afganistan vatandaşları oldu.

Geçtiğimiz yıl İsviçre'de 2500’e yakın yabancı sınır dışı edildi

Aralık 2025 itibarıyla İsviçre’de birçok önemli değişiklik yürürlüğe giriyor. Yeni SBB tren tarifesi uygulanmaya başlıyor, bazı kantonlarda kiralarda şeffaflık zorunlu hale geliyor, ilaç fiyatları düşüyor ve robotaksiler test operasyonlarına başlıyor. 

İlaç fiyatları, uçuşlar, kiralar...

İşte Aralık ayında değişecek başlıklar:<h3>Yeni SBB Tren Tarifesi</h3>14 Aralık 2025’ten itibaren yeni SBB tarifesi yürürlükte olacak. Liestal–Basel hattında S-Bahn seferleri artık 15 dakikada bir gerçekleştirilecek. Basel–Biel arasında ise yarım saatte bir yeni bir uzak mesafe treni hizmete giriyor. Ayrıca Basel, IC51 hattıyla yeniden Cenevre Gölü Bölgesi’ne kadar kesintisiz bağlanacak.Almanca konuşulan İsviçre ile Chiasso arasında saatlik direkt seferler sunulacak. Graubünden–Zürich hattında ise hafta içi IC3 seferleri yarım saatte bire çıkıyor. Zürich–Milano arasında iki ek sefer devreye alınırken, Bologna’ya uzanan direkt hat Floransa'ya, Cenova hattı ise yazın La Spezia’ya kadar genişletiliyor.Ayrıca ilk kez ICE trenleri Brig–Almanya arasında direkt çalışacak. Chur hattında ise gidiş–dönüş olmak üzere günde dört yeni sefer planlanıyor.<h3>İlaç Fiyatlarında Düşüş</h3>1 Aralık itibarıyla çok sayıda ilacın fiyatı düşüyor. Federal Hükümetin aldığı karara göre yapılan güncellemelerle en az 65 milyon İsviçre frangı tasarruf bekleniyor. BAG tarafından incelenen ilaçların büyük bölümü kalp-damar hastalıklarında kullanılıyor. Orijinal ilaçların yaklaşık yarısında fiyat düşüşü uygulanırken, jenerik ve biyobenzer ilaçlarda bu oran yüzde 70’e çıkıyor. Ancak küresel tedarik sorunlarının devam etmesi nedeniyle BAG, bazı ilaçlarda fiyat indiriminden bilerek kaçınıyor.<h3>Schutzstatus S Düzenlemeleri</h3>1 Aralık 2025’ten itibaren Schutzstatus S statüsündeki kişilerin çalışma hayatına katılımını artırmaya yönelik düzenlemeler yürürlüğe giriyor. Bu düzenleme özellikle Ukrayna vatandaşlarını etkiliyor. İşverenler için bürokrasi azaltılarak izin zorunluluğu, basit bildirim prosedürüne dönüştürülüyor. Ayrıca Schutzstatus S sahipleri, mesleki entegrasyon programlarına katılmakla yükümlü olacak; katılmayanların sosyal yardımları azaltılabilecek.<h3>Robotaksi Testleri Başlıyor</h3>PostAuto Schweiz Aralık ayında Doğu İsviçre’de ilk robotaksi testlerine başlıyor. Testler şimdilik güvenlik sürücüleriyle ve yolcusuz yapılacak. Şirket, nihai aşamada 25 aracı trafiğe çıkarmayı hedefliyor. Bu sayı gerçekleşirse Avrupa’nın en büyük robotaksi filosu olacak. Araçlar Çinli Apollo Go markasından tedarik ediliyor.<h3>Yeni Kış Uçuş Destinasyonları</h3>Zürih Havalimanı, kış tarifesine üç yeni destinasyon ekliyor. Edelweiss Air 19 Aralık’tan itibaren İsveç Luleå’ya ve Yeşil Burun Adaları’nda São Vicente ile Praia’ya uçmaya başlıyor. Bilbao ve Tiflis hatları ise yazdan kışa uzatılıyor.<h3>Kanton Bazlı Değişiklikler</h3><h4>BLS Bilet Makinelerinde Nakit Dönemi Bitiyor</h4>BLS Aralık ayından itibaren Bern kantonundaki tüm bilet makinelerinde nakit kabulünü kaldırıyor. Bu adımla yıllık 400 bin frank tasarruf bekleniyor. Ödemeler sadece kart, Twint ve ön ödemeli kartla yapılabilecek. Luzern ve Neuenburg kantonlarında nakit seçeneği, kantonların maliyetleri üstlenmesi sayesinde devam edecek.<h4>Kira Şeffaflığı – Bern</h4>Bern kantonunda 1 Aralık 2025’ten itibaren ev sahipleri, yeni kiracıya önceki kirayı açıklamak zorunda olacak. Böylece fahiş kira artışları kolayca tespit edilebilecek.<h4>ZVV Bilet Fiyatları Artıyor</h4>ZVV Aralık tarifesiyle birlikte bilet fiyatlarını ortalama %2,1 artırıyor. Çıkış gerekçesi, toplu taşımanın en az %60 maliyet karşılama oranını tutturması.<h3>2026 Vinyeti</h3>1 Aralık 2025’ten itibaren 2026 otoyol vinyeti satışa çıkıyor ve aynı gün geçerli oluyor. Ücreti 40 frank. Hem klasik çıkartma hem de dijital e-vinyet olarak alınabiliyor. Avusturya’nın 2026 vinyeti de aynı tarihler arasında geçerli; bu son fiziksel vinyet olacak. 2027’den itibaren yalnızca dijital versiyon sunulacak.

Aralık ayından itibaren İsviçre’de neler değişiyor? 

İsviçre’de pazar günü yapılan oylamada, kadınlar için zorunlu hizmetin getirilmesi ve yüksek servetlerin vergilendirilmesini öngören iki düzenleme de seçmenlerden geçer not alamadı.

Çifte referanduma ret

Öğleden sonra açıklanan geçici sonuçlara göre, zorunlu ulusal hizmet teklifine birçok kantonda destek oranı yüzde 20’nin dahi gerisine düşerek reddedildi.Her iki teklif de kapsamlı reformlar içeriyordu ancak kampanya sürecinde yoğun eleştirilerin hedefi haline gelmişlerdi.<h2>İsviçre’nin askerlik ve sivil hizmet sistemi</h2>Tartışmaların merkezindeki mevcut sistem, ülkedeki zorunlu hizmet uygulamasına dayanıyor. Tarafsızlık ilkesini benimseyen İsviçre’de genç erkeklerin ya askerlik yapması ya da sivil savunma hizmetine katılması gerekiyor. Hizmeti yerine getirmeyi kabul etmeyenler alternatif sivil hizmete yönlendiriliyor; tüm seçenekleri reddedenler ise yedek hizmet bedeli ödüyor. Her yıl yaklaşık 35 bin erkek bu yükümlülüğünü yerine getiriyor.Referandumda halkın onayına sunulan teklif, bu zorunluluğun tüm vatandaşları kapsayacak şekilde genişletilmesini öngörüyordu. Kadınların gönüllü olarak orduya katılmasının mümkün olduğu ülkede, mevcut sistemde herhangi bir hizmet zorunluluğu bulunmuyor.Solothurn kantonundan ve girişimin önde gelen isimlerinden Noémie Roten, Tagesschau’ya yaptığı açıklamada, uzun vadede ülkenin güvenliği ve toplumsal dayanışmasının güçlendirilmesini hedeflediklerini belirtti. Askerlik yapmış bir kadın olarak Roten, uygulamanın toplumsal cinsiyet eşitliğini de destekleyeceğini savundu.Girişimi destekleyenler ayrıca toprak kaymaları, sel felaketleri, siber tehditler ve Avrupa’daki güvenlik ortamı gibi artan risklere dikkat çekerek, kapsamlı bir zorunlu hizmet sisteminin ülkenin krizlere karşı direncini artırabileceğini dile getirdi.Ancak siyasette oldukça geniş bir cephe –Sosyal Demokratlardan sağ görüşlü SVP’ye kadar uzanan bir koalisyon– teklife karşı durdu. Kadınların hâlihazırda ücretsiz bakım ve ev içi yükün çoğunu üstlendiği, bu nedenle ek zorunluluklarla yüklenmemesi gerektiği vurgulandı. Ayrıca gençlerin geçici olarak iş yaşamından çekilmesi nedeniyle önemli ekonomik kayıpların yaşanabileceği de ifade edildi.<h2>“Süper zenginler” için miras vergisi önerisi</h2>Aynı gün oylamaya sunulan diğer girişim, Genç Sosyalistlerin (Juso) hazırladığı bir servet vergisi düzenlemesiydi. “Ultra zenginler milyarları miras alıyor, biz ise krizleri devralıyoruz” sloganıyla yürütülen kampanya, 50 milyon İsviçre frangını aşan miras ve hediye transferlerinin ulusal düzeyde vergilendirilmesini öngörüyordu.Tasarıya göre elde edilecek gelir öncelikle iklim projelerinde kullanılacaktı. Juso Başkanı Mirjam Hostetmann, bunun çevreyi kirletenin mali sorumluluk üstlenmesi gerektiği prensibine dayandığını belirtti. Girişime göre, karbon salımının büyük kısmından en varlıklı kesimler sorumluydu.Teklif, İsviçre’nin merkeziyetçi ve yetkisi sınırlı geleneksel vergi sisteminden köklü bir sapma anlamına geliyordu. Ülkede 50 milyon frangın üzerinde servete sahip olan kişilerin sayısı ise yalnızca 2 bin 500 civarında.Federal yetkililer, böyle bir verginin ülkenin uluslararası sermaye açısından cazibesini azaltabileceği yönünde uyarılarda bulundu. İlk taslakta yer alan “geriye dönük uygulama” fikri, iş dünyası ve hukukçuların yoğun tepkisi üzerine geri çekilmişti.Financial Times’ın haberine göre bazı şirketler ve yüksek servet sahibi bireyler şimdiden ülke dışına taşınmayı değerlendirmeye başladı. Ekonomistler ve hukuk uzmanları, planın aile şirketlerinin kuşak devri süreçlerini zorlaştırabileceği görüşünde. Stadler Rail’in sahibi Peter Spuhler, girişimi “İsviçre için bir felaket” olarak nitelendirdi.<h2>Doğrudan demokraside referandum kültürü</h2>Her iki oylama da İsviçre’nin güçlü doğrudan demokrasi geleneğinin bir parçası. Ülkede ulusal referandumlar yılda dört kez düzenleniyor ve halk yeni yasalar ya da siyasi kararlar konusunda doğrudan söz sahibi oluyor. 1874’te isteğe bağlı referandum hakkı tanındığından bu yana yaklaşık 200 oylama yapıldı ve bunların yaklaşık yüzde 40’ı olumsuz sonuçlandı.Bir yasaya itiraz için 100 gün içinde 50 bin geçerli imza toplanması yeterli oluyor ve ardından halk son kararı veriyor. Anayasa değişiklikleri gibi daha büyük reformlar için ise hem oy çoğunluğu hem de kanton çoğunluğu gerekiyor. Benzer süreçler kanton ve belediye düzeyinde de uygulanıyor.

İsviçre halkı zorunlu hizmet ve servet vergisini onaylamadı

İsviçre ekonomisinin pazar odaklı sektörleri, 2025’in üçüncü çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine kıyasla olumsuz bir performans sergiledi.

İsviçre ekonomisinde karışık sinyaller

Federal İstatistik Ofisi’nin (BFS) geçici verilerine göre, söz konusu sektörlerde ciro %1,4 oranında düşerken, istihdam %0,2 azaldı. Toplam istihdam ise hafif bir artışla %0,1 yükseldi.<h3>İkincil sektörde belirgin gerileme</h3>Sanayi ve inşaat faaliyetlerinden oluşan ikincil sektörde 2025’in üçüncü çeyreği, yıllık bazda zayıf seyretti. Ciro %4,8, istihdam ise %0,7 azaldı.<ul><li>Sanayi: Ciro %5,7 geriledi, istihdam %1,0 düşüş gösterdi.</li><li>İnşaat sektörü: Ciro %1,3 azaldı; istihdam ise geçen yılın seviyesini korudu.</li></ul><h3>Hizmet sektörü ciroda büyüdü, istihdam sabit kaldı</h3>Pazar odaklı hizmet sektörlerinde ciro %1,0 arttı. İstihdamda ise bir önceki yılın aynı dönemine göre değişim olmadı.<ul><li>Gayrimenkul ve konut sektörü: Ciro %9,5 artarak hizmet sektörünün en güçlü performansını sergiledi. Buna karşın istihdam %3,1 azaldı.</li><li>Perakende ticaret: Ciro %0,2 arttı; istihdam sabit kaldı.</li></ul><h3>Odak noktası: Kimya sanayi baskı altında</h3>İlaç dışı kimya sanayi, ikincil sektöre kıyasla çok daha zayıf bir performans ortaya koydu.<ul><li>2025’in üçüncü çeyreğinde, bir önceki çeyreğe göre ikincil sektörün cirosu sezon etkisinden arındırılmış şekilde %2,1 azalırken, kimya sanayinde ciro %13,6 geriledi.</li><li>Yıllık bazda ciro düşüşü kimya sanayinde %7,0, ikincil sektörde ise %4,8 oldu.</li><li>Tam zamanlı eşdeğer istihdamda yıllık düşüş kimya sanayinde %2,0, ikincil sektörde %1,0 seviyesinde kaydedildi.</li></ul>On yıllık perspektif de kimya sanayindeki yapısal dönüşümü net biçimde ortaya koyuyor:<ul><li>2015’in üçüncü çeyreğinden bu yana ikincil sektör genelinde ciro %30,0 arttı. Buna karşılık kimya sanayindeki artış sadece %8,3 oldu.</li><li>Aynı dönemde tam zamanlı istihdam ikincil sektörde %2,5 yükselirken, kimya sanayinde %17,8 geriledi.</li></ul>Kimya sanayi, ikincil sektörün toplam cirosunun %6,5’ini (2021 baz yılı) ve istihdamın yaklaşık %2,5’ini oluşturuyor.

Sanayide sert düşüş, hizmetlerde sınırlı artış: Ciro ve istihdam geriledi

Menopozun giderek daha görünür hâle gelmesi, İsviçre’de hızla büyüyen bir menopoz ürünleri ve hizmetleri pazarını beraberinde getirdi. Ancak uzmanlar, artan çeşitliliğin kadınları bilgi kirliliğine karşı savunmasız bıraktığı uyarısında bulunuyor.

Ürün veya hizmet seçerken dikkat!

Menopoz belirtilerine yönelik ürün ve hizmetlerin sayısı son yıllarda büyük bir artış gösterdi. Takviye gıdalardan jellere, koçluk hizmetlerinden özel kamp programlarına kadar genişleyen pazar, yüksek talep ve satın alma gücüyle dikkat çekiyor. Federal İstatistik Ofisi’ne göre 40 yaş üzeri kadınların aylık ortalama geliri 7158 frank. Uzmanlar, bu grubun harcama potansiyelinin sektörün büyümesini desteklediğini belirtiyor.Menopoz koçu Claudia Brett, menopozun sadece kadınları değil, aile ve iş çevrelerini de etkilediğini vurgulayarak, konunun artık daha fazla gündeme gelmesinin doğal olduğunu ifade ediyor.<h2>Uzmanlar Uyarıyor: Bilgi Kirliliği Artıyor</h2>Menopozun sosyal medyada daha çok konuşulması, uzman olmayan kişiler tarafından verilen önerilerin de artmasına yol açtı. Gynäkolog Judith Bildau, “Menopozun görünürlük kazanması önemli, ancak uzmanlık iddiasında bulunan çok sayıda kişinin ortaya çıkması kadınların karar vermesini zorlaştırıyor” değerlendirmesinde bulundu.Piyasada satılan birçok ürünün etkisine yönelik bilimsel kanıt bulunmadığına dikkat çekiliyor. Jelibon takviyeleri, kozmetik jeller veya “wellness” temalı menopoz paketlerinin çoğunun tıbbi karşılığı olmadığı belirtiliyor.<h2>Bilimsel Olarak Kanıtlanan Yöntemler Öne Çıkıyor</h2>Menopoz döneminde semptomların azaltılmasına yönelik en güçlü bilimsel dayanağın hormonal replasman tedavisi (HRT) olduğu ifade ediliyor. Inselspital Bern’den Dr. Petra Stute, HRT’nin etkisinin kanıtlandığını, tedavinin tablet, jel, bant veya vajinal halka gibi çeşitli yöntemlerle uygulanabildiğini belirtti. Tedavinin yıllık kontrol ve kişiye özel risk–fayda değerlendirmesi ile yürütülmesi öneriliyor.Uzmanlar ayrıca düzenli fiziksel aktivite, güç egzersizleri, sebze ağırlıklı beslenme, stres yönetimi ve psikolojik destek gibi yaşam tarzı unsurlarının da menopoz sürecinde önemli rol oynadığını vurguluyor.<h2>Sosyal Etkileşim de Önemli Bir Destek Unsuru</h2>Araştırmalar, sosyal çevre ve paylaşımın menopoz dönemindeki psikolojik yükü azaltmada etkili olduğunu gösteriyor. Uzmanlar, kadınların bu dönemi yalnız geçirmek yerine destek grupları veya yakın çevreyle iletişim içinde yönetmesinin olumlu sonuçlar verdiğini belirtiyor.<h2>Veriye Dayalı Seçim Şart</h2>Giderek büyüyen menopoz pazarında uzmanlar, kadınlara ürün veya hizmet seçerken dikkatli olmalarını tavsiye ediyor. Kaynağı belirsiz öneriler yerine tıbbi rehberlik ve bilimsel kanıtlara dayalı yöntemlerin tercih edilmesi gerektiği vurgulanıyor.

Menopoz pazarı büyüyor: Kim kazanıyor, hangi ürün fayda sağlıyor?

Avrupa Birliği üyesi ülkeler, Komisyon’un önerisinin altında kalan bir rakam üzerinde anlaşarak 2026 yılı için 21 bin sığınmacının başka ülkelere taşınmasını ve 420 milyon avroluk mali katkı sağlanmasını kararlaştırdı.

2026 göç planı

Pazartesi günü yapılan toplantıda, üye devletler 2026 “Dayanışma Havuzu” için ortak bir mutabakata vardı. Bu mekanizma kapsamında, göç baskısı altındaki ülkelerden diğer AB üyelerine 21 bin kişinin yerleştirilmesi ve 420 milyon avroluk destek verilmesi öngörülüyor.Bu rakam, Komisyon’un her yıl belirlemek zorunda olduğu 30 bin sığınmacı transferi ve 600 milyon avroluk katkı hedefinin gerisinde kalıyor. Bu nedenle İspanya, İtalya, Yunanistan ve Güney Kıbrıs’a sağlanacak destek önceki plana göre yaklaşık üçte bir oranında azalacak.AB İçişleri Bakanları, alınan kararın nedenini “2026’da göç yönetimi düzenlemelerinin sadece yılın ikinci yarısında uygulanacak olması” şeklinde açıkladı ve daha düşük bir ihtiyacın söz konusu olduğunu savundu.AB kaynakları, ülkelerin büyük bölümünün kararı desteklediğini bildirirken, dayanışma katkısının nakil, para ya da alternatif destek (örneğin personel gönderimi veya kabul merkezi kurulması) yoluyla sağlanabileceğini belirtti. Her ülkeye nüfus ve ekonomik büyüklüğüne göre bir yükümlülük kotası tanımlanıyor ve devletler bu kotayı nasıl karşılayacaklarına kendileri karar veriyor.Çekya, Estonya, Hırvatistan, Avusturya ve Polonya’nın yanı sıra Bulgaristan da “yoğun göç baskısı altında” oldukları için belirli yükümlülüklerden muaf tutuldu. Ülkelerin ne kadar taahhütte bulunduğu ise 16 Aralık’taki nihai onaya kadar gizli kalacak. Ancak AB yetkilileri, birçok devletin nakil yerine maddi destek seçeneğini tercih ettiğini ifade ediyor.İspanya İçişleri Bakanı Fernando Grande-Marlaska alınan kararı sert bir dille eleştirerek bunun 2023’teki genel göç anlaşmasına aykırı olduğunu söyledi ve AB’yi “dayanışma ile yük paylaşımı arasındaki dengenin korunması” konusunda uyardı.Henüz, 21 bin kişinin hangi kriterlere göre seçileceği veya bu dört ülkeden kaç kişinin başka ülkelere gönderileceği netleşmiş değil. Üye devletler belirlenen hedefe ulaşmak için yeterli taahhütte bulunmazsa “sorumluluk dengeleme” mekanizması devreye girecek. Bu sistem uyarınca eksik kalan sayı tamamlanıncaya kadar ülkeler, diğer AB devletlerine ait sığınmacıları kendi sınırlarında tutmak zorunda kalacak.Daha önce Euronews’ün aktardığı bilgilere göre, Almanya bu mekanizmadan geniş ölçüde yararlanacak. Berlin yönetimi, Yunanistan’dan alması gereken 2026 kotası karşılığında geri gönderme yapmama taahhüdü içeren bir anlaşma imzaladı. İtalya İçişleri Bakanı Matteo Piantedosi de benzer bir mutabakatı Almanya ile yaptıklarını ve yeni Göç ve Sığınma Paktı yürürlüğe girene kadar transferlerin sıfırlanacağını açıkladı.Aynı toplantıda AB İçişleri Bakanları üç yeni göç yasasını da kabul etti. Bu düzenlemeler, şimdi Avrupa Parlamentosu’nda müzakerelere sunulacak. “Geri dönüş düzenlemesi”, düzensiz göçmenlerin sınır dışı süreçlerini hızlandırmayı ve zorunlu geri gönderme oranının mevcut yüzde 20 seviyesinin üzerine çıkarılmasını amaçlıyor.Yeni taslak, AB ülkelerinin üçüncü ülkelerde geri dönüş merkezleri kurmasına ve düzensiz göçmenleri geldikleri ülke ile doğrudan bağlantıları olmasa bile bu ülkelere göndermesine imkân tanıyacak. Ayrıca “güvenli üçüncü ülke” tanımı genişletilerek, daha fazla sığınma talebinin kabul edilemez sayılmasının yolu açılacak.Konsey ayrıca, sığınma süreçlerinde geçerli olacak ilk “güvenli menşe ülkeler” listesini onayladı. Bu listede Bangladeş, Kolombiya, Mısır, Hindistan, Kosova, Fas, Tunus ile Ukrayna dışındaki tüm AB aday ülkeleri yer alıyor. Bu ülkelerden gelen kişiler sığınma başvurusu yapmaya devam edecek, ancak dosyaları hızlandırılmış prosedürlerle değerlendirilecek.

AB, 2026 için sığınmacı sayısını düşük tuttu

Eurovision Şarkı Yarışması’nın gelecek yıl düzenlenecek 2026 edisyonu, İsrail’in katılımına onay verilmesi nedeniyle ciddi bir krize sahne oldu.

Eurovision’da boykot

Gazze’deki çatışmalar nedeniyle İsrail’in yarışmadan çıkarılması yönündeki çağrılar büyürken, bu ülkenin yarışmaya dahil edilmesi birkaç Avrupa ülkesinin çekilme kararı almasına yol açtı. Ayrıca, geçtiğimiz yıl İsrail temsilcisi lehine oy manipülasyonu yapıldığı iddiaları da tartışmaları alevlendirmişti.Avrupa Yayın Birliği’nin (EBU) genel kurul toplantısında, katılım konusunun yeniden oylamaya açılmasına gerek olmadığı belirtildi. Çoğunluk, 2026 Eurovision Şarkı Yarışması’nın ek güvenlik ve denetim tedbirleriyle planlandığı şekilde devam etmesi gerektiğini savundu. Bu nedenle İsrail’in katılımına dair özel bir oylama yapılmadı. Bunun yerine delegeler, geçtiğimiz ay duyurulan yeni kurallar hakkındaki memnuniyetlerini gizli oyla bildirdi. Ülkelerin yüzde 65’i değişiklikleri desteklerken, yüzde 23’ü karşı çıktı; yüzde 10’u ise çekimser kaldı.Norveç, İsveç, Finlandiya ve Danimarka’nın kamu yayıncıları, yaşanan tüm tartışmalara rağmen yarışmaya bağlılıklarını sürdüreceklerini duyurdu. Ev sahibi Avusturya’nın yayın kuruluşu ORF de karardan memnun olduğunu bildirdi. ORF Genel Müdürü Roland Weissmann, Eurovision’ın hükümetlerin değil, yayıncıların yarışması olduğunu vurgulayarak İsrail’in katılımına destek verdi. Weissmann, hem kültürel diyaloğun hem de kamu yayıncılığının demokratik rolünün korunması gerektiğini ve bazı üyelerin kaygılarının dikkate alındığını söyledi.İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog ise sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada, ülkesinin dünya sahnesinde temsil edilmeyi hak ettiğini ve Eurovision’ın barış, kültür ve uluslararası dostluk mesajını sürdürmesini dilediğini belirtti.Buna karşın İsrail’in listede kalması, dört ülkenin 2026 yarışmasından çekilmesine yol açtı.<h2>Eurovision 2026’dan kimler ayrılıyor?</h2>İrlanda, Hollanda, Slovenya ve İspanya'nın ulusal yayıncıları, EBU’nun kararının hemen ardından önümüzdeki yılki yarışmaya katılmayacaklarını açıkladı.Hollanda yayıncısı AVROTROS, mevcut şartların kuruluşun temel aldığı kamusal değerlerle uyumlu olmadığını ifade etti. Genel Direktör Taco Zimmerman, geçtiğimiz yıl yaşananların kendileri için savunulabilir değerlerin sınırlarını zorladığını söyledi ve “Kültür insanları birleştirir, ancak her koşulda değil” dedi.Slovenya’nın kamu yayıncısı RTVSLO, Gazze’de hayatını kaybeden çocuklara dikkat çekerek yarışmaya katılmanın barış, eşitlik ve saygı ilkeleriyle bağdaşmadığını savundu. RTVSLO Yönetim Kurulu Başkanı Natalija Gorščak, üç yıldır halkın, bir başka ülkeye saldırıda bulunan ülkelerin yarışmaya alınmasını istemediğini hatırlatarak Eurovision’ın neşe ve birlik platformu olarak kalması gerektiğini vurguladı.İrlanda’nın yayın kuruluşu RTÉ ise Gazze’de devam eden ağır insani kriz ve can kayıpları nedeniyle İrlanda’nın yarışmada yer almasını uygun bulmadığını açıkladı.İspanya’nın kamu yayıncısı RTVE, yarı finaller de dahil olmak üzere yarışmayı yayınlamayacağını duyurdu. Kurum, karar alma sürecini “yetersiz” bulduğunu ve bu durumun EBU’ya olan güvenlerini sarstığını belirtti. Kültür Bakanı Ernest Urtasun da boykotu desteklediğini ve RTVE’nin insan haklarını ekonomik çıkarların önünde tuttuğu için gurur duyduğunu ifade etti.İspanya’nın çekilmesi özellikle dikkat çekici çünkü ülke, Fransa, Almanya, İtalya ve İngiltere ile birlikte Eurovision’a en fazla mali katkıyı sağlayan “Büyük Beşli” içinde yer alıyor.Almanya daha önce, İsrail’in dışlanması durumunda yarışmadan çekileceğini açıklamıştı. Fransa ise hangi şartlar oluşursa oluşsun yarışmaya katılacağını önceden bildirmişti. İngiliz yayın kuruluşu BBC, EBU’nun ortak kararını desteklediğini ve yarışmayı yayınlamaya devam edeceğini duyurdu.

Eurovision 2026’da İsrail krizi dört ülkenin çekilmesine yol açtı

Erkek tipi saç dökülmesine yönelik geliştirilen yeni bir tedaviyle ilgili yürütülen klinik çalışmalar, son 30 yılda bu alanda ortaya çıkan ilk farklı etki mekanizmasına sahip ilacın umut verici sonuçlar verdiğini gösteriyor.

Clascoterone başarı getirdi

Cosmo Pharmaceuticals, yüzde 5 oranındaki "clascoterone" topikal solüsyonunun iki ayrı Faz 3 araştırmasında başarılı sonuçlar elde edildiğini duyurdu. Tedavi onaylandığı takdirde, erkek tipi kellikte üç on yılı aşkın bir süredir görülen en yeni mekanizma olarak tıp literatürüne girecek.Dünya genelinde 1,2 ile 2 milyar arasında erkeğin yaşadığı bu durum, saç köklerinin “dihidrotestosteron (DHT)” etkisiyle zamanla küçülmesi sonucu gelişiyor. Mevcut tedavi seçenekleri bazı hastalarda etkili olsa da etkinlik düzeyi kişiden kişiye değişiyor ve birtakım sistemik yan etkiler nedeniyle herkese uygun kabul edilmiyor.Clascoterone yüzde 5’lik formül ise bu tabloya lokal bir çözüm sunmayı amaçlıyor. Ürün, saç köklerinde doğrudan androjen reseptörlerini bloke ederek DHT sinyalini baskılıyor. Tedavinin en önemli üstünlüğü, vücutta hormonal etki yaratmadan çalışması olarak gösteriliyor.<h3>Çalışmaların detayları</h3>Altı ay süren iki Faz 3 denemesine 18 yaş üzeri toplam 1465 erkek katıldı. Her iki araştırmada da clascoterone’un istatistiksel olarak anlamlı düzeyde saç artışına yol açtığı belirlendi. Bir çalışmada saç yoğunluğu 5,39 kat, diğerinde ise 1,68 kat arttı. Saç dökülmesi araştırmalarında başlangıç düzeyi ve katılımcı profili gibi değişkenlerin bu farklılıkları etkilemesi normal görülüyor.<h3>Güvenlik profili</h3>Şirketin paylaştığı veriler, tedaviye bağlı yan etkilerin çoğunun hafif olduğunu ve doğrudan clascoterone ile ilişkilendirilmediğini ortaya koydu. Sistemik hormon etkisinin olmaması, özellikle mevcut tedavilerden çekinen hastalar için önemli bir avantaj olarak değerlendiriliyor.Minnesota Üniversitesi Dermatoloji Bölümü’nden Prof. Maria Hordinsky, “Hastalar uzun yıllardır ya sınırlı etki gösteren yöntemleri ya da hormonal yan etki riski yüksek tedavileri tercih etmek zorunda kalıyordu. Clascoterone bu dengeyi değiştirebilecek bir aday,” dedi.Cosmo Pharmaceuticals, 2026 baharına kadar 12 aylık güvenlik izlemini tamamlamayı planlıyor. Sonrasında ABD Gıda ve İlaç İdaresi (FDA) ve Avrupa İlaç Ajansı (EMA) süreçlerinin gündeme gelmesi bekleniyor. Uzmanlar, uzun dönem güvenlik sonuçları, alt grup analizleri ve diğer tedavilerle birlikte kullanım konusunda ilerleyen dönemlerde açıklanacak verileri yakından izleyecek.

Erkek tipi saç dökülmesinde umut veren yeni mekanizma

Kış mevsimi Avrupa’da; karla örtülü manzaralar, ışıl ışıl süslemeler, nefis sofralar ve geleneksel Noel pazarlarıyla bütünleşir. İnsanların yıl sonu tatili için biraz yavaşlayıp sevdikleriyle vakit geçirdiği huzurlu bir dönemdir.

Avrupa kış Ekspresleri

Kuzey Kutup Dairesi’nden İsviçre’nin beyaz zirvelerine uzanan bu özel rotalar, Avrupa’nın kaçırılmaması gereken Noel tren deneyimlerini gözler önüne seriyor.Bu büyüleyici manzaraların arasından ağır tempolu bir tren yolculuğuna çıkmak, tatil ruhuna girmek için ideal bir seçenektir.<h2>Noel Baba Ekspresi</h2>Yılın en büyülü tren yolculuklarından biri, sizi Noel masallarının merkezine taşıyan Noel Baba Ekspresi olabilir.Her akşam Helsinki’den hareket eden Finlandiya’nın gece yataklı treni, donmuş göllerin ve karla kaplanmış ormanların içinden geçerek Kuzey Kutup Dairesi’ndeki Rovaniemi’ye ulaşıyor. Bazı yolcularda, nadiren görülen Kuzey Işıkları’nı yakalama şansı bile doğuyor.Son dönemde Kuzey Işıkları’nın gözlemlenmesi daha kolay hale geldi; güneş aktivitelerinin artması ve uzun kış geceleri bu ihtimali yükseltiyor.Sabah uyandığınızda, Kolari ve Kemijarvi duraklarını da kapsayan Laponya’nın derinliklerinde oluyorsunuz. Burada Santa Claus Village gibi turistik noktaları keşfedebilir, Noel Baba’nın Ana Postanesi’nde pasaportunuza özel Kuzey Kutup Dairesi damgası bastırabilir ya da sevdiklerinize posta gönderebilirsiniz.Trende standart ve lüks yataklı kabinlerin yanı sıra oturmalı seçenekler bulunuyor. Yataklı kabinler genellikle iki kişilik olup ısıtma sistemi ve duşlu özel banyoya sahip. Yemek vagonunda kahvaltı, sıcak yemekler ve atıştırmalıklar sunuluyor.<h2>Espresso Monaco</h2>Gece treni tutkunları, Noel dönemi için Roma ile Münih arasında çalışan özel yılbaşı treni Espresso Monaco’yu seçebilir.Bu yolculuk, Avrupa’nın Noel pazarlarını nostaljik bir atmosferde deneyimlemek için ideal. Tren, yolcularını Münih’in en ünlü pazarlarına, el işçiliği süsler ve sıcak şarap gibi klasik lezzetleri tadabilecekleri noktalara ulaştırıyor.Kutlamalar daha trende başlıyor: Noel temalı dekorlar, özel yemekler, canlı müzik ve eğlenceler yolculuğa eşlik ediyor.Tren, Verona, Trento, Bolzano, Bressanone, Fortezza, Vipiteno/Sterzing ve Colle Isarco/Gossensass güzergâhından ilerleyerek Avusturya’da Brennero/Brenner Geçidi, Innsbruck ve Kufstein duraklarına uğruyor ve Almanya’da Münih’te son buluyor.Dört veya altı kişilik kuşetler, özel yataklı kabinler ve oturmalı yerler arasında seçim yapabilirsiniz. Özel kabinler tek, çift veya üç kişilik düzenlere sahip. Trende hem bar hem de yemek vagonu mevcut.Bu yıl Espresso Monaco, Aralık ayının iki hafta sonunda sefer yapacak: İlki 5 Aralık’ta Roma’dan kalkıp 7 Aralık’ta dönecek, ikincisi ise 12 Aralık’ta başlayıp 14 Aralık’ta sona erecek.<h2>Bergen Demiryolu</h2>Norveç devlet demiryolu şirketi Vy’nin işlettiği Bergen Demiryolu, kışın güzelliğini en iyi yansıtan hatlardan biridir. Oslo’dan batıdaki Bergen’e giden tren, yaklaşık 500 kilometrelik yolu yedi saatte aşıyor ve bu süreçte yaklaşık 180 tünelden geçiyor. Aynı zamanda Avrupa’nın en yüksek rakımlı hatlarından biri.Donmuş vadiler, buz tutmuş şelaleler, karla kaplı ovalar, heybetli dağlar, fiyortlar ve ahşap evlerin süslediği köyler eşliğinde büyüleyici bir kış yolculuğu sizi bekliyor.Rota üzerindeki en dikkat çekici noktalar arasında Avrupa’nın en geniş dağ platolarından Hardangervidda, yüksek rakımlı Finse’nin etkileyici buzul görüntüleri ve Geilo kayak merkezi bulunuyor. Myrdal istasyonunda ünlü Flam Demiryolu’na aktarma yaparak fiyortlara doğru unutulmaz bir iniş de yapabilirsiniz.Yolcular için yataklı seçenek dâhil olmak üzere günde birden fazla sefer mevcut. Tren birinci ve ikinci sınıf seçeneklerinin yanı sıra bir kafe vagonu, otomatlar ve wi-fi sunuyor. Bazı bölümler ailelere özel tasarlanmış durumda.<h2>Golden Eagle Danube Express</h2>Noel pazarlarının büyüsünü seviyorsanız Golden Eagle Danube Express tam size göre. Yıl içinde 8–12 gün arasında değişen programlarla çalışan tren, kış aylarında daha özel bir hale geliyor. Budapeşte ve Münih arasında gerçekleştirilen Orta Avrupa Noel Pazarları programı; Viyana, Avusturya Alpleri ve Salzburg duraklarını içeriyor.Bu yolculuk; Budapeşte’de iki gece beş yıldızlı otel konaklaması, karşılama akşam yemeği, rehberli şehir turları, şampanya resepsiyonları ve Noel pazarlarına düzenlenen gezileri de kapsıyor. Viyana’da atlı fayton gezisi, Noel halk şarkıları konseri ve Pirker zencefilli çörek tadımı öne çıkan deneyimler arasında. Programın bazı versiyonları Paris, Berlin ve Amsterdam gibi kentleri de dahil edebiliyor.Tren, binlerce ışıkla süslenmiş tarihi şehirlerden ve kırağı kaplı manzaralardan geçiyor.Ayrıca Golden Eagle Danube Express’in tatillerde popüler bir başka rotası olan Grand Alpine Express, sizi Avusturya, Slovenya, İsviçre ve Kuzey İtalya’dan geçiriyor.Budapeşte, Viyana, Semmering Geçidi, Achen Gölü, Innsbruck, Zürih, St. Gotthard Geçidi, Como Gölü, Verona, Trieste, Bled Gölü, Ljubljana, Postojna ve Venedik rotanın durakları arasında.Avusturya Tirolü’nün ve İtalya’nın göller bölgesinin manzaralarını seyrederken, Avrupa’nın daha az bilinen hazinesi Slovenya’yı da keşfetmiş oluyorsunuz. Yol boyunca Rönesans ve Gotik saraylar, kartpostal güzelliğinde kasabalar ve buz tutmuş göller size eşlik ediyor.Tren bir taşımacılık aracından çok lüks bir oteli andırıyor: mermer banyolar, özel banyolu kabinler, oda hazırlama hizmeti, rafine yemekler ve bar vagonlarıyla üst düzey bir deneyim sunuyor.Deluxe ve Superior Deluxe kabinlerde oturma alanları gece geniş yataklara dönüşüyor; panoramik pencereler, geniş dolaplar, kişisel kasalar, kaliteli banyo ürünleri ve klima standart. Tren boyunca internet erişimi var.Salon ve bar vagonu; içecek çeşitliliği, canlı müzik, kültür sohbetleri ve dil etkinlikleriyle yolculara keyifli anlar sunuyor.<h2>Glacier Express</h2>İsviçre’nin en meşhur tren yolculuklarından biri olan Glacier Express, Noel döneminde de oldukça cazip bir seçenek. “Dünyanın en yavaş ekspres treni” olarak bilinen hat, Zermatt-St. Moritz arasındaki 291 kilometrelik parkuru sekiz saatte tamamlıyor.Bu yolculukta 91 tünel ve 291 köprüden geçerek karla kaplı Alplerin panoramik manzaralarını, buz mavisi gölleri ve derin vadileri seyredeceksiniz.Rota üzerindeki önemli noktalar arasında yıl boyu açık olan Oberalp Geçidi, “İsviçre’nin Büyük Kanyonu” unvanıyla anılan Ren Kanyonu ve UNESCO Dünya Mirası listesine giren Landwasser Viyadüğü yer alıyor.İkinci sınıf, birinci sınıf ve Excellence sınıfı olmak üzere üç kategori bulunuyor. Trende internet, dijital rehberlik hizmeti ve aşağı indirilebilen pencereler gibi avantajlar sunuluyor.Excellence sınıfında ise lüks beş aşamalı gurme yemekler, bölgesel İsviçre şarapları ve çeşitli digestifler servis ediliyor. Vegan, vejetaryen, glutensiz ve laktozsuz seçenekler mevcut. Tüm yemekler mevsimlik ürünlerle trende taze hazırlanıyor ve özel bir vagonda sunuluyor.

Kuzeyden Alplere uzanan unutulmaz Noel treni rotaları

2025 yılı, Avrupa’da seyahatle ilgili kuralların kapsamlı biçimde elden geçirildiği bir dönem oldu. AB sınır denetimlerinden turist vergilerine, ziyaretçi davranışlarına yönelik yaptırımlardan dijital seyahat izinlerine kadar pek çok alanda yeni düzenlemeler yürürlüğe girdi. 

Avrupa’da yeni kurallar

Amaç; hem yerel halk ile turistler arasındaki dengeyi sağlamak hem de güvenlik ve sürdürülebilirlik konularında daha sıkı bir çerçeve oluşturmak.AB’nin sınır yönetimini dijitalleştirme sürecinin bir parçası olarak ek kontroller devreye alınırken, seyahat planlamasını, maliyetleri ve turistik destinasyonların işleyişini etkileyen birçok karar yıl boyunca uygulamaya kondu.<h2>AB Giriş/Çıkış Sistemi (EES)</h2>AB, uzun süredir hazırlıkları süren Giriş/Çıkış Sistemi’ni (EES) 12 Ekim’de aktif hâle getirdi. Sistemin aşamalı olarak yaygınlaştırılması ve 10 Nisan 2026’ya dek tüm noktalarda tamamlanması öngörülüyor.Yeni düzenlemeye göre, Schengen dışından giriş yapan yolcuların pasaportlarına damga basılmayacak; bunun yerine parmak izi, yüz taraması ve pasaporttaki kimlik bilgileri dijital olarak kaydedilecek. EES, İrlanda ve Güney Kıbrıs dışında tüm AB ülkeleriyle; İzlanda, Norveç, İsviçre ve Lihtenştayn gibi Schengen ortağı ülkeleri kapsıyor.Uygulama birkaç kez ertelendi; özellikle İngiltere’deki Dover Limanı’nda kara yoluyla seyahat eden yolcular için başlatılması, Noel dönemindeki yoğunluğu engellemek amacıyla 2026’ya kaydırıldı. Kimi giriş noktalarında başlangıçta gecikmeler yaşanabileceği tahmin edilse de, uzun vadede sistemin sınır işlemlerini daha düzenli hâle getirmesi bekleniyor.<h2>ETIAS 2026’ya kaldı</h2>EES’in ardından devreye alınması planlanan Avrupa Seyahat Bilgi ve Yetkilendirme Sistemi (ETIAS) ise 2026’nın sonlarına ertelendi. Vizeye ihtiyaç duymadan Schengen’e giriş yapan bazı ülke vatandaşları, seyahat öncesinde çevrimiçi bir izin formu dolduracak. Ücreti çoğu başvuru sahibi için 20 euro olacak bu izin, 180 günlük dönemde en fazla 90 gün kalınmasına olanak sağlayacak ve üç yıl boyunca geçerli olacak.<h2>Birleşik Krallık ETA sistemi 2026’da uygulanacak</h2>Birleşik Krallık'ın Elektronik Seyahat Yetkisi (ETA) 2023’te kademeli olarak devreye alınmıştı ancak henüz zorunlu şekilde kullanılmıyor. Şubat 2026 itibarıyla bu durum değişecek. Halihazırda vizesiz giriş yapabilen 85 ülkenin vatandaşları İngiltere’ye kısa süreli yolculuklar için dijital izin almak zorunda kalacak. Başvuru ücreti şu anda 16 sterlin (yaklaşık 18,20 euro) ve verilen izin iki yıl süreyle geçerli olacak; bu izinle altı aya kadar kalınabilecek.<h2>2025’te Avrupa’da seyahatin maliyeti yükseldi</h2>2025, yalnızca izin ücretleri ve enflasyon nedeniyle değil; turist vergileri, kısa dönem kiralama kısıtlamaları ve kitlesel turizmi sınırlamaya yönelik diğer adımlar nedeniyle de seyahat masraflarının arttığı bir yıl oldu.Paris, Barcelona ve çeşitli Avrupa şehirlerinde kısa süreli konaklama sınırlandırıldı. Bunun temel nedeni, yerel halkın karşı karşıya kaldığı artan kira fiyatlarıyla mücadele edilmesi. Bu uygulama, uygun fiyatlı Airbnb benzeri seçeneklerin sayısında düşüşe yol açtı.İspanya, İzlanda, Norveç ve İngiltere gibi ülkelerde gecelik turist vergileri artırılırken, İtalya’nın Venedik kentinde günübirlik ziyaretçilerden alınan ücret uygulaması sürdü. Bu adımlar; altyapı maliyetlerini karşılamayı, turist yoğunluğunu yönetmeyi ve bölge sakinlerinin yaşam kalitesini korumayı amaçlıyor.Avrupa genelinde “kaliteli turizm” anlayışına doğru bir yönelim dikkat çekiyor: Daha fazla harcama yapan, sayıca daha az ziyaretçi hedefleniyor. Kış sporlarıyla ilgili tesislerde ise artan enerji ve bakım giderleri nedeniyle bazı kayak merkezlerinde skipass fiyatları 2021’e kıyasla yüzde 40’a varan oranlarda yükseldi.<h2>Avrupa kötü davranışlara karşı daha katı</h2>Yeni kuralların bir bölümü de turist davranışlarını düzenlemeye odaklanıyor. İspanya’nın San Sebastian kenti, plajlarında sigara yasağı uygulayan şehirler arasına katıldı. Portekiz’in Albufeira bölgesi, uygunsuz kıyafetle dolaşan turistlere para cezası getirdi.İspanya’nın Palma limanında eğlence teknelerine getirilen yasak, hem altyapının yükünü azaltmayı hem de bölge sakinlerinin gürültü şikâyetlerine çözüm bulmayı hedefliyor.Fransa’da ise sıkı önlemler havaalanlarında başlıyor. Geçen aydan bu yana uçuş kurallarını ihlal eden yolculara 20 bin euroya kadar para cezası verilebiliyor ve dört yıla kadar uçuş yasağı getirilebiliyor.Düşük maliyetli havayollarına yönelik daha sıkı düzenlemelerin konuşulduğu bir dönemde, kabin bagajı ücretsiz taşıma hakkı ve gecikmelerde daha güçlü tazminat seçenekleri gündemde olsa da, havayollarının lobi faaliyetleri nedeniyle ilerleme sağlanamadı. 11 yıldır devam eden tartışmaların, arabuluculuk görüşmeleri nedeniyle 2026 başlarına sarkması bekleniyor.Ryanair’in kâğıt biniş kartlarını kabul etmeyi bırakma kararı da yolcu hakları konusunda yeni tartışmalara yol açtı. Portekiz’deki havacılık otoritesi, fiziksel biniş kartıyla gelen yolcuların uçağa alınmamasının hukuka aykırı olabileceğini şirketle paylaştı.

AB sınırlarında dijital dönem ve yeni turist kuralları

Neuchâtel Kantonu, tek kullanımlık elektronik sigaraların (puffs) satışını yasaklama kararı aldı. Salı günü yapılan oylamada, sağlık komisyonunun sunduğu önerge 70 “evet”, 27 “hayır” ve 3 “çekimser” oyla kabul edildi. 

Tütün düzenlemeleri

PLR ve UDC milletvekilleri, konunun federal düzeyde ele alınacağını savunarak düzenlemeye karşı çıktı.Tütün kullanımının önlenmesi için çalışmalar yürüten Unisanté’den Julie Martin, kararın gençleri hedef alan bu yüksek bağımlılık riski taşıyan ürünlere yönelik “haklı bir kaygıyı” yansıttığını belirtti. Martin, içerik denetiminin zayıf olduğunu, yüksek nikotin oranlarının gençlerde çok hızlı bağımlılık yarattığını vurguladı.Çevreye zararı da gündemdeKomisyon metninde, puffs ürünlerinin çevre için de ciddi bir tehdit oluşturduğunun altı çizildi. Ürünlerin, geri dönüşümü zor lityum piller ve büyük miktarda plastik içerdiği ifade edildi.Diğer kantonlarda durumValais Kantonu, 1 Kasım itibarıyla satış yasağını yürürlüğe koymuştu. Ancak yasağa karşı bir tütün şirketi tarafından Federal Mahkeme’ye başvuruldu. Cenevre’de ise geçtiğimiz Ağustos ayında kabul edilen yasak uygulanmaya başlıyor; adalet makamları, itiraz eden tarafların talep ettiği yürütmeyi durdurma kararını reddetti.Jura ve Bern kantonları da yasak önerisine destek veriyor. Federal Parlamento da Haziran ayında benzer bir motion kabul etmişti ancak ulusal yasal düzenlemenin zaman alacağı belirtiliyor.Nikotin poşetlerine de düzenleme geliyorBunun yanında milletvekilleri, nikotin poşetleri olarak bilinen “snus” satışına sıkı düzenlemeler — hatta gerekirse yasak — getirilmesine yönelik önergeyi de kabul etti. Oylamada 46’ya 46 eşitlik çıkarken, Meclis Başkanı Emile Blant’ın üstün oyu sayesinde önerge geçti.

Tek kullanımlık elektronik sigara satışı şimdi hangi kantonda yasaklanıyor?

Bern kantonuna bağlı Belp kasabasında, okul tatillerini ve haftalık ders günlerini yeniden düzenlemeyi amaçlayan bir pilot proje başlatılıyor. Proje, öğrencilerin ders programını ve tatil sürelerini değiştirerek eğitimde yeni bir model denemeyi hedefliyor.

Eğitimde yeni deneme

<h4>Pilot Projenin Detayları:</h4><ul><li>Öğrenciler haftada 4 gün ders görecek ve 3 gün hafta sonu tatili yapacak.</li><li>Yıllık tatil süresi 6 haftaya düşürülecek.</li><li>Toplam ders saati sayısı değişmeyecek; yalnızca haftalık dağılım farklılaşacak.</li><li>Amaç, çocuklara daha yapılandırılmış bir eğitim haftası sağlamak ve ebeveynler için planlama kolaylığı sunmak.</li></ul><h4>Neden Bu Model Deneniyor?</h4>Belp kasabasında planlanan bu pilot proje, eğitim sisteminde çocukların yoğun ders yükü ve ebeveynlerin iş programlarıyla uyum sağlama ihtiyacına yanıt vermeyi amaçlıyor. Haftalık dört günlük ders uygulamasıyla öğrencilerin daha düzenli bir rutin kazanması hedefleniyor. Ayrıca uzun tatillerin yerine daha sık ama kısa tatillerle çocukların öğrenme süreçlerinin devamlılığının sağlanması öngörülüyor.<h4>Haftalık Program ve Tatil Düzeni:</h4><ul><li>Ders günleri: Pazartesi – Perşembe</li><li>Hafta sonu tatili: Cuma – Pazar</li><li>Tatil süresi: Toplam 6 hafta, önceki modeldeki gibi uzun yaz tatilleri yerine dağıtılmış kısa tatiller</li></ul>Bu düzenleme, okul yıllarını daha dengeli bir şekilde bölerek çocukların derslerle boş zaman arasında denge kurmasını amaçlıyor. Proje ile öğrencilerin ders yoğunluğu tek seferde değil, yıl boyunca eşit şekilde dağılmış olacak.<h4>Pilot Projenin Kapsamı ve Uygulama Süreci:</h4><ul><li>Proje Belp’te belirli okullarda uygulanacak ve sonuçları değerlendirilerek ülke genelinde yaygınlaştırılma ihtimali araştırılacak.</li><li>Öğrencilerin ders performansı, uyum süreçleri ve tatil süresi değişiminin etkileri düzenli olarak takip edilecek.</li><li>Pilot projenin tamamlanmasının ardından, elde edilen veriler eğitim planlamalarında referans olarak kullanılacak.</li></ul><h4>Hedeflenen Etkiler:</h4><ol><li>Öğrencilerin haftalık rutinlerinin daha yapılandırılmış hâle gelmesi</li><li>Çocukların öğrenme süreçlerinin sürekli ve düzenli olması</li><li>Ebeveynler için tatil planlamasının kolaylaşması</li><li>Okulların eğitim programlarını yıl boyunca dengeli bir şekilde dağıtabilmesi</li></ol>Belp’teki bu uygulama, İsviçre’de eğitim sisteminde uzun vadeli değişiklikler yapılmadan önce test edilmesi planlanan ilk örnek pilot projelerden biri olarak dikkat çekiyor.

Belp’te pilot proje: Haftada 4 gün ders, tatiller 6 haftaya iniyor

OECD’nin göç üzerine yaptığı bir araştırmaya göre, İsviçre göçmenlerin entegrasyonunda uluslararası ölçekte dikkat çekici başarılar elde ediyor. 

İsviçre OECD’den övgü aldı

OECD İstihdam, Çalışma ve Sosyal İşler Başkan Yardımcısı Mark Pearson, özellikle göçmenlerin işgücü piyasasına katılımının oldukça yüksek olduğunu vurguluyor. İsviçre’de göçmenlerin %77’si istihdam edilirken, bu oran OECD ortalamasının yaklaşık 8 puan üzerinde bulunuyor.Ancak cinsiyete bağlı farklılıklar dikkat çekiyor: Erkek göçmenlerin %83’ü çalışırken, kadın göçmenlerde bu oran %71 seviyesinde kalıyor. Bunun başlıca nedeni çocuk bakım hizmetlerinin sınırlı olması ve göçmen kadınların destekleyici aile ağlarından yoksun olması.OECD raporuna göre, genel entegrasyon başarılı olsa da bazı alanlarda eksiklikler bulunuyor. Örneğin, yurt dışında doğmuş ebeveynlerin çocukları, İsviçre’de doğmuş çocuklara göre 15 yaşında ortalama bir yıl geride kalıyor. Bu durum, erken yaşta dil eğitiminin ve okul öncesi eğitimin önemini ortaya koyuyor.Ayrıca İsviçre’de göçmenler için vatandaşlık edinmek zor ve uzun bir süreç. On yıldan uzun süredir ülkede yaşayan göçmenlerin yalnızca %38’i vatandaşlık başvurusunda bulunuyor. OECD ortalaması ise %50’nin üzerinde. Bu durum, göçmenlerin kendilerini toplumun tam bir parçası olarak hissetmelerini zorlaştırıyor.

İsviçre’de göçmenler işgücü piyasasına kolayca katılıyor

Savcılık makamları, bir İsviçre bilişim şirketinin hisseleriyle ilgili insider (gizli bilgiye dayalı) ticaret şüphesi nedeniyle İsviçre, Almanya ve Birleşik Krallık’ta baskınlar gerçekleştirdi. Soruşturma, şirketin mevcut veya eski beş üst düzey yöneticisi hakkında yürütülüyor.

Beş yönetici mercek altında

Yetkililere göre şüphelilerin, kurum içi gizli bilgilere dayanarak büyük miktarlarda hisse satışı yaptığı iddia ediliyor. Bu satışlar, şirketin iki önemli basın açıklamasını borsaya bildirmeden hemen önce gerçekleşmiş.Savcılık ve Avrupa Adli İşbirliği Ajansı’nın açıklamasına göre, söz konusu duyurular hisse fiyatını olumsuz etkiledi. Böylece şüphelilerin yaklaşık 2,49 milyon İsviçre frangına kadar zarar etmekten kurtuldukları tahmin ediliyor.Şirketin kendisine ise herhangi bir suçlama yöneltilmiyor.<h3>Üç ülkede eş zamanlı baskın</h3>Beş kişinin, olayın yaşandığı 2024 yılında veya daha önce şirkette üst düzey pozisyonlarda bulunduğu belirtildi.Soruşturma kapsamında savcılık üç ülkeden adli yardımlaşma talep etti; operasyonlar ise Eurojust tarafından koordine edildi.Şüphelilerin çalışma ve ikamet adresleri İsviçre, Almanya ve Birleşik Krallık’ta bulunduğu için, üç ülkenin adli makamları bilgi paylaşımı yaptı ve Salı günü eş zamanlı operasyon düzenledi. Birçok özel konut ve şirket ofisi aranarak önemli dijital ve fiziksel belgelere el kondu.Şirket, Almanya’nın Leipzig ve İsviçre’nin Stans kentlerindeki ofislerinde arama yapıldığını doğruladı. Yapılan açıklamada, soruşturmanın yalnızca beş çalışan veya eski çalışana yönelik olduğu, şirketin kendisine herhangi bir suç isnat edilmediği ve makamlarla tam işbirliği yapıldığı vurgulandı.İsviçre’de baskınlar Federal Polis tarafından, Almanya’da Leipzig ve Münih kriminal polislerince, Birleşik Krallık’ta ise Sussex Polisi tarafından yürütüldü. Soruşturma sürüyor.

Borsada şok iddia: Hisseler düşmeden önce satış mı yaptılar?

İsviçre’de alkol tüketimi yıllardır düşüş trendinde. 1990’larda her beş kişiden biri her gün alkol tüketiyordu. Bugün ise bu oran her 12 kişiden bire gerilemiş durumda. Özellikle gençler, alkole giderek daha sık “hayır” demeye başladı. Peki neden?

Sağlık bilinci patladı

<h2>Alkollü içecek? Hayır, teşekkürler!</h2>25 yaşındaki Gina Pelosi ve 24 yaşındaki David Keller buna iyi bir örnek. Alışveriş sepetlerinde yalnızca elmalı soda ve alkolsüz bira var. Keller, “Alkol beni daha az verimli yapıyor” diyor. Kater yerine zihin açıklığını tercih ediyor. Pelosi ise “Neden içiyorum ki? Sırf herkes içiyor diye mi?” diye sorduğunu anlatıyor. O günden beri ancak gerçekten canı isterse içeceğine karar vermiş — ve bu neredeyse hiç olmamış.<h3>Gençler daha az, 40 yaş üstü daha fazla içiyor</h3>Gece kulüpleri de bu eğilimi hissediyor. Zürih Bar ve Kulüp Komisyonu’nun yaptığı ulusal bir ankete göre, 2018–2023 arasında kulüplerdeki ortalama kişi başı harcama 45 franktan 30 franka, yani yaklaşık üçte bir oranında düştü.Zürih’teki “Bogen F” kültür mekânından Mena Guntersweiler, özellikle gençlerin daha az alkol tükettiğini doğruluyor. “40 yaş üstü kitlelerde kişi başı harcama gençlere göre neredeyse iki katı” diyor. Ona göre en önemli nedenlerden biri gençler arasındaki sağlık bilincinin artması.<h3>‘Sağlıklı yaşam’ trendi yükselişte</h3>23 yaşındaki Cédric Sane de artık neredeyse hiç içmiyor. Üç yıl önce kardeşi ve arkadaşıyla bir koşu kulübü kurduğunu anlatıyor: “Eskiden kulüplere gider, sırf herkes öyle yaptığı için içer dururdum. Bugün arkadaşlarımla bar buluşması yerine koşuya çıkıyorum.”Arkadaşı Liam Seillier ise şöyle ekliyor: “Az içmek, sağlıklı yaşam tarzımın bir parçası.”Pandeminin de etkisi olmuş. Kulüpler kapanınca gençler evde kalmak zorunda kalmış, yeniden açıldığında ise daha az dışarı çıkmışlar. Artık birçoğu için gece kulübü yerine akşam yemeği daha cazip.<h3>Eğlence sadece alkolle gelmiyor</h3>Birçok kişi için alkol “rahatlama” ve “eğlenme” ile ilişkilendiriliyor. Peki gençler çok mu “mantıklı” hale geldi? Cédric Sane bu düşünceyi kabul etmiyor: “12 kilometre koşunca ‘runner’s high’ yaşıyorum. O hissi alkolle aramıyorum.”Gina Pelosi’ye de sıkça “Alkolsüz nasıl eğleniyorsun?” diye soruluyor. Pelosi ise “Rahatlamanın başka yollarını bulmak bana daha önemli geliyor” diyor.<h3>Güvenlik gerekçesiyle de uzak duruyorlar</h3>Pelosi ve Keller, gecelerde alkolün karanlık yönlerine de dikkat çekiyor. Pelosi, arkadaş çevresinde çok sayıda taciz vakası duyduğunu anlatıyor.Keller ise çoğu zaman grubun “tek ayık kişisi” olduğunu, bu nedenle istemeden de olsa koruyucu rolüne girdiğini söylüyor. Alkolün hem saldırganlığı artırdığını hem de insanların kendilerini savunma becerisini düşürdüğünü düşünüyor.İkisi de alkolü özlemiyor. Pelosi, “Bu kadar çok lezzetli içecek varken neden ille de alkol içmem gerekiyor?” diyerek sözlerini tamamlıyor.

Alkol devri kapanıyor mu? Yeni nesil uzak duruyor

Avrupa Birliği, Rusya’nın enerji kaynaklarını siyasi baskı amacıyla kullanmasına karşı önlem alarak, 2027 sonbaharına kadar Rus gazını tamamen yasaklama kararı aldı.

Enerji bağımlılığı bitiyor

AB kurumları, Rusya’dan yapılan tüm doğal gaz ithalatının aşamalı olarak sona erdirilmesini öngören düzenleme üzerinde uzlaşı sağladı.Avrupa Parlamentosu, bu yasak için daha erken bir tarih talep etmişti; müzakereler sonucunda AB Konseyi ile Parlamento arasında bir “uzlaşma metni” üzerinde anlaşma sağlandı.AB Konseyi tarafından yapılan açıklamada, “Konsey Dönem Başkanlığı ve Avrupa Parlamentosu temsilcileri, Rus doğal gazı ithalatının kademeli olarak sonlandırılmasına ilişkin düzenleme üzerinde geçici bir anlaşmaya vardı” denildi.Açıklamada, bu adımın “AB’nin Rusya’ya olan enerji bağımlılığını sona erdirmeyi ve Avrupa enerji piyasasında yaşanan olumsuz etkileri gidermeyi amaçladığı” ifade edildi.Uzun vadeli sözleşmeler kapsamındaki yasak, boru hattı ile taşınan gaz için en geç 1 Kasım 2027’de, sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) için ise 1 Ocak 2027’de yürürlüğe girecek.Kısa vadeli anlaşmalarda ise yasak, LNG için 25 Nisan 2026, boru hattı gazı için 17 Haziran 2026 tarihinden itibaren geçerli olacak.

AB, 2027 sonbaharına kadar Rus gazını tamamen yasaklıyor

Graubünden kantonundaki Küblis’te yaklaşık 900 kişi geçen çarşambadan bu yana susuz. Köydeki insanlar ise durumu şaşırtıcı bir sükûnetle karşılıyor.

Kimyasal sızıntı şüphesi

Brunnenmeister Simon Bühler için su kontrolü artık günlük bir rutine dönüşmüş durumda. Normalde yılda sadece dört kez yapılan kimyasal testler, kirlilik tespit edildiğinden beri onlarca kez tekrarlandı.Bühler, “Mikrobiyolojik testlerde numune aldığımız noktanın tamamen temiz olması çok önemli. Sıcaklığı ölçüyoruz, koku ve tat kontrolleri yapıyoruz, suyu görsel olarak da değerlendiriyoruz.” diyor.<h3>Kimyasal koku alarmı çalıştırdı</h3>Sorun, su deposunda mineral yağ ve güçlü bir kimyasal koku tespit edilmesiyle başladı. Alarm sistemi kirlenmeyi fark edince su akışı durduruldu ve temizlik işlemleri başlatıldı. Hatlar yıkanıyor; sonuçlar iyileşmezse daha sert önlemler alınacak. Aquagrischa Klosters sorumlusu Ueli Wehrli, “Gerekirse farklı adımlar atılacak.” diyor.Bu süreçte Küblis’teki insanlar temel ihtiyaçlarını farklı kaynaklardan karşılıyor. Duş almak için akrabalarına, arkadaşlarına ya da komşu köylerin okul duşlarına gidiyorlar.<h3>Dört noktada su dağıtımı</h3>Köy, halk için dört adet geçici su istasyonu kurdu. Bölgede durum büyük ölçüde kabullenilmiş görünüyor. Bir sakin, “Zor ama çok da kötü değil. Aslında ne kadar suya ihtiyaç duyduğumuzu şimdi anlıyoruz. İsviçre’de suyun ne kadar değerli olduğunu fark ettik.” diyor. Başka bir sakin ise, “Bir şekilde uyum sağlıyoruz, belediye bizim için çok çalışıyor.” şeklinde konuşuyor.<h3>Hayvancılık etkilenmedi</h3>Çiftçi ve belediye meclis üyesi Christian Reidt de belediyenin hızlı adımlarından memnun. Alarmdan sonraki 12 saat içinde tüm çiftlikler yeniden suya kavuştu. Büyük tankerlerle hayvanlara her gün su taşınıyor. Reidt, “32–34 büyükbaş hayvanımız var, şu an günde 4000 litre suya ihtiyaç duyuyoruz.” diyor.<h3>Sonuçlar kritik önem taşıyor</h3>Belediye, temiz su sonuçlarını sabırsızlıkla bekliyor. Belediye başkanı Thomas Gort, “Hatları taze suyla sürekli yıkıyoruz, umarız iyileşme görürüz. Aksi halde durum gerçekten kötü olabilir.” diye konuşuyor.En kötü senaryo, kirlenen boruların tamamen değiştirilmesi anlamına geliyor. Simon Bühler’e göre şu an kesin bir tahmin yapmak mümkün değil: “Kirliliğin hangi noktaya kadar yayıldığını, hatların ne kadar sürede temizleneceğini bilmiyoruz.”Yetkililer, 19 Aralık’ta düzenlenecek bilgilendirme toplantısında sonraki adımları açıklamayı planlıyor.

Küblis köyü susuz kaldı: Yetkililer kimyasal kokunun izini sürüyor

Ordunun dijital dönüşümü, komutan Thomas Süssli’nin en önemli hedeflerinden biriydi. Görev süresinin sonunda geriye ne kaldı?

Oyunun kuralları değişiyor

Bir komuta merkezinde onlarca ekranın arasında görevli uzman, hareketli bir üç boyutlu harita üzerinde hava koridorlarını gösteriyor ve şöyle diyor: “Bu sistem oyunun kurallarını değiştiriyor. Artık kara ve hava tamamen entegre çalışıyor – döner koltuk çözümleri tarihe karıştı.”“Döner koltuk” ifadesiyle, yıllardır orduda süregelen eski iş akışları kastediliyor. Örneğin, bir istihbarat subayı düşman mevzisine dair bir bilgi alıyor, koordinatları bir USB’ye kaydedip bilgisayardan çıkarıyor, sandalyesini çevirip diğer bilgisayara takarak veriyi tekrar işliyordu. İsviçre ordusunun onlarca yıl önceki sistemlerden miras kalan bu çalışma tarzı artık sona eriyor.Yerine, Yeni Dijitalleşme Platformu (NDP) geliyor. Bu platform, sensörlerden veri toplayan, bilgiyi işleyen ve karar süreçlerini hızlandıran bütünleşik bir yapı sunuyor. Süssli, “En hızlı bilgi üreten ve buna göre harekete geçen kazanır. NDP işte bu süreci destekliyor.” diyor.Sistem; piyade ve zırhlı birliklerden hava kuvvetlerine, helikopterlerden komuta merkezlerine kadar tüm unsurları tek bir dijital ağda birleştiriyor. Toplam maliyet yaklaşık 1,3 milyar frank olarak planlanıyor. Bu bütçeyle üç veri merkezi, bölgesel, yerel ve mobil sunucular ile gerekli donanım ve yazılımlar kuruluyor.Yılın başında gecikmeler ve yetersiz kaynaklar nedeniyle projeyle ilgili endişeler dile getirilmişti. Ancak durumun istikrara kavuştuğu belirtiliyor. Süssli ise iddialı: “Bu sistemle dünyada öncüyüz. Başka ülkeler daha yeni bu yapıyı kurmaya çalışıyor, biz ise tamamlamak üzereyiz.”<h3>Uluslararası bağlantı mümkün mü?</h3>Platform, uluslararası bir standardı temel alıyor. Bu sayede politik karar alındığında, diğer orduların dijital yapılarıyla da bağlantı kurulabilecek. Siber Komutanlık Başkanı Simon Müller bunu doğruluyor: “Gerektiğinde ortaklarımızla birlikte çalışmayı mümkün kılmak istiyoruz. Kararı siyaset verir.”Bu yapı, ortak savunma senaryolarında uyumlu çalışmayı hedefliyor. Benzer değerlere sahip ülkelerle dijital işbirliği, ileride daha da önem kazanacak.<h3>İlk büyük sınav: 2027 Dünya Ekonomik Forumu</h3>NDP’nin ilk operasyonel denemesi 2026 sonbaharında özel kuvvetlerle yapılacak. 2027’de ise Dünya Ekonomik Forumu kapsamındaki görevler yeni platform üzerinden planlanacak. 2030’lu yıllara gelindiğinde, ordu komutanından en alt rütbedeki askere kadar tüm personelin platforma erişmesi hedefleniyor.Komuta merkezlerinde görev yapan subaylar o gün geldiğinde “döner koltuk düzenine” karşı verdikleri mücadeleyi tamamen kazanmış olmayı umuyor.

Süsli “Dünyada öncüyüz”: Ordunun dijital platformu neleri değiştirecek?

Dijital ödemelerin giderek yaygınlaştığı, finansal işlemlerin hızla sanal ortama taşındığı günümüzde bir alışkanlık hâlâ önemini koruyor: Harçlık. Çocuk ve gençlerin para yönetimini öğrenmesi için ebeveynlerin vazgeçilmez bir yöntemi olan harçlık, hâlâ nakit olarak verilmeye devam ediyor.

Finans yönetimi becerisi

PostFinance için Sotomo Araştırma Enstitüsü tarafından yapılan bir çalışmaya göre, birçok ebeveyn, harçlığı çocuklarının finansal okuryazarlığını destekleyen “olmazsa olmaz” bir araç olarak değerlendiriyor. Reklamların her yerde tüketimi teşvik ettiği, alışveriş imkânlarının çevrimiçi platformlarda sınırsızlaştığı bir dönemde, çocuklara para yönetimini öğretmek aileler için daha da önemli hale gelmiş durumda.Nakit Başlangıç, Dijital DevamHarçlığın nasıl verileceği ve miktarının ne olması gerektiği de aileler arasında sıkça tartışılan bir konu. Pro Juventute, para yönetiminin temellerinin nakit ile atılmasını, ardından çevrimiçi işlem becerilerinin aşamalı olarak kazandırılmasını öneriyor. Bu modelin, aileler tarafından İsviçre genelinde yaygın biçimde benimsendiği görülüyor.Aileler ise tek bir doğru yöntem olmadığını, her ailenin kendi sistemini geliştirdiğini belirtiyor. Uzmanlar, önemli olanın ebeveynlerle çocuklar arasında açık bir iletişim kurulması olduğunun altını çiziyor. Küçük hatalara izin verilmesinin, yetişkinlik döneminde sağlam bir finans yönetimi becerisinin temellerini attığına dikkat çekiliyor.

Dijital çağa rağmen harçlık geleneği gücünü koruyor

Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF), 2025 yılı boyunca medya çalışanlarına yönelik saldırıları içeren yıllık raporunu yayımladı.

RSF 2025 raporu

Rapora göre bu yıl dünya genelinde 67 gazeteci öldürüldü ve bu ölümlerin neredeyse yarısının sorumluluğu İsrail’e ait. Gazze Şeridi’ne yönelik saldırıların sürdüğü 2025’te, İsrail’in düzenlediği bombardımanlarda 29 Filistinli gazeteci yaşamını yitirdi. Bu rakam, yıl içinde öldürülen gazetecilerin yüzde 43’ünün İsrail saldırılarında hayatını kaybettiğini ortaya koyuyor.RSF, raporunda İsrail’in 2025’te de dünyada en fazla gazeteci öldüren ülke konumunda olduğunun altını çizdi. Ayrıca, Ekim 2023’ten bu yana Gazze’ye yönelik saldırılarda 220’den fazla basın mensubunun yaşamını yitirdiği belirtildi.Örgüt, son üç yılda en çok gazeteci ölümünden sorumlu ülke olarak kayıtlara geçen İsrail’i “gazetecilerin en büyük düşmanı” şeklinde nitelendirdi. Raporda ayrıca İsrail hapishanelerinde halen 20 Filistinli medya çalışanının tutuklu bulunduğu belirtiliyor.Raporda Meksika’daki durum da dikkat çekti. Suç örgütlerinin saldırılarında artış yaşandığı ülkede bu yıl 9 gazeteci öldürüldü. Bu nedenle Meksika, dünya genelinde gazeteciler için “en tehlikeli ikinci ülke” olarak tanımlandı.Sudan’da ise ordu ile Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasındaki çatışmalar giderek ağırlaşırken, yıl içinde 4 gazetecinin saldırılar sonucu hayatını kaybettiği bildirildi. Bu dört kişiden ikisinin HDK güçlerince kaçırıldıktan sonra öldürüldüğü ifade edildi.

İsrail, gazeteci ölümlerinde bu yıl da başı çekti

Cenevre Belediye Meclisi, uzun tartışmaların ardından yaklaşık 70 milyon franklık açık öngören 2026 bütçesini kabul etti. Geçtiğimiz hafta belediye çalışanlarının greve gitmesine neden olan maaş dondurma uygulaması ise böylece tamamen rafa kaldırıldı.

Tasarruf adımları

Cumartesi günü başlayan ve toplamda 18 saat süren görüşmeler, maaş mekanizmalarının yeniden yürürlüğe konulmasıyla sonuçlandı.&nbsp;Sosyalistler, Yeşiller, Ensemble à gauche-Union populaire ve MCG’nin oluşturduğu çoğunluk, belediyenin mali planına destek verdi. Belediye yönetiminden yapılan açıklamada, maaş düzenleme mekanizmalarının geri getirildiği ve bu adımın 5,9 milyon franklık bir maliyete sahip olduğu belirtildi. Ayrıca enflasyon oranı 0,1 olarak yeniden değerlendirildi.Tasarruf Adımlarıyla Bütçe Dengelenmeye ÇalışılıyorPersonelin kıdem priminin gönüllü olarak izin günlerine dönüştürülebileceği, bunun da 1,2 milyon frank tasarruf sağlayacağı duyuruldu. Ek olarak amortisman ve bina sigortası primlerinde yapılan revizyonlar ile idari giderlerdeki kesintiler sonucunda 3,6 milyon franklık ek tasarruf elde edildi.Mali İşlerden Sorumlu Belediye Başkanı Alfonso Gomez, yapılan düzenlemelerin bütçenin geçmesini mümkün kıldığını belirterek, “Önemli olan, şehri geçici bütçe uygulamasına zorlamaktan kaçınmaktı. Böyle bir süreç, açığı daha da büyütür ve 2033’e kadar mali dengeye dönmeyi zorlaştırırdı.” açıklamasını yaptı.Bütçe Sürecinde Birden Fazla TaslakBelediye, ilk bütçe taslağını 24 Eylül’de sunmuş ve bu taslak 62,1 milyon frank açık öngörmüştü. Ancak sağ ve merkez partilerin itirazı üzerine 12 Kasım’da maaş mekanizmalarının askıya alındığı yeni bir taslak hazırlanmıştı. Son uzlaşmalarla birlikte nihai bütçe 69,9 milyon frank açık ve toplam 1,4 milyar frank giderle kabul edildi.

Cenevre maaş gerginliklerinin gölgesinde 69,9 milyon frank açıkla bütçeyi onayladı

Zürich’in Kreis 11 bölgesinde yapımı devam eden bir yüksek binanın dış cephesine kurulan 80 metre yükseklikteki inşaat iskelesi kısmen çöktü. Olay nedeniyle Hagenholzstrasse’nin bir bölümü güvenlik gerekçesiyle tamamen trafiğe kapatıldı.

İnşaat iskelesi çöktü

Pazar öğleden sonra bir bölge sakininin ihbarı üzerine polis ve itfaiye ekipleri hızla olay yerine sevk edildi. Zürich Şehir Polisi Sözcüsü Marc Surber, yapılan incelemede iskelenin bazı bölümlerinin belirgin şekilde eğildiğinin ve yapının tamamen çökme ihtimalinin göz ardı edilemeyeceğinin tespit edildiğini açıkladı.<h3>Birden Fazla Kat Çöktü, Yaralanan Yok</h3>Olayda yaralanan olmadı ancak iskelenin birden fazla katının aşağı doğru çöktüğü doğrulandı. Olay yerinde yapılan ilk incelemelerde özellikle metal desteklerin bükülmesi nedeniyle iskelenin statik bütünlüğünün ciddi şekilde zayıfladığı belirlendi.Pazar günü statik uzmanları bölgeyi değerlendirdi, polis ise geniş güvenlik önlemleri alarak yolun bir kısmını kapattı.<h3>Swiss Life: “Akut Tehlike Yok, İskelemiz Güçlendirildi”</h3>İnşaattan sorumlu şirket Swiss Life, SRF’nin sorularına yaptığı açıklamada şu bilgiye yer verdi: “İskele güvenli hâle getirildi. Şu anda akut bir çökme riski bulunmamaktadır. Dış cephe iskelesi önümüzdeki günlerde kontrollü şekilde sökülecektir.”Şirket ayrıca bu süreç nedeniyle Hagenholzstrasse’nin 2–3 gün daha kısmen kapalı kalacağını bildirdi.<h3>Kapsamlı Teknik İnceleme Başlatıldı</h3>Olayın neden meydana geldiğini belirlemek amacıyla çok yönlü bir inceleme devam ediyor.Soruşturmayı yürütenler arasında:<ul><li>SUVA (İsviçre İş Güvenliği Kurumu) uzmanları</li><li>Adli teknik uzmanlar</li><li>İskele ve yapı güvenliği konusunda yetkin mühendisler</li></ul>uzun vadede benzer durumların önüne geçebilmek için teknik incelemeler yapıyor.

Zürich’te 80 metre yüksekliğinde inşaat iskele çöktü

Cenevre’nin en sevilen spor etkinliklerinden Course de l’Escalade, bu yıl yeni bir katılım rekoruna ulaştı. Cumartesi ve Pazar günü düzenlenen 47. yarışta, yaklaşık 60.000 koşucu parkura çıkarak şehir sokaklarını renklendirdi.

60.000 koşucu Cenevre sokaklarında

Cumartesi saat 19.00’da, 3,6 kilometrelik eğlenceli ve kostümlü “Marmite” koşusu ile etkinliğin en renkli anları yaşandı. Şişme dinozorlar, havuçlarını kovalayan tavşanlar, insan boyutunda çikolata barları ve daha birçok yaratıcı kostüm eşliğinde koşucular, Bourg-de-Four Meydanı’na doğru neşeyle ilerledi.Şehrin alt sokaklarında fanfarların ritmiyle yarışan katılımcılar, Grand Théâtre önünde adeta bir kortej havası estirdi. Çizgi film karakterlerinden dev Tic-Tac paketlerine kadar çeşitli kostümler, Parc des Bastions’daki bitiş çizgisine kadar izleyicilere görsel bir şölen sundu.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/45d57ffab9f29bfe75b04a4be.jpg" width="1024" height="576"></figure>Yüzde 4,4’lük artışla sınırlar zorlandıOrganizasyon komitesinin açıklamasına göre toplam 59 bin 712 kişi kayıt yaptırdı. Bu rakam, geçen yıla kıyasla %4,4 artışa karşılık geliyor ve kayıt limitine sadece birkaç yüz kişi kaldığını gösteriyor.&nbsp;Katılımcıların %89’u Cenevre bölgesinde ikamet ediyor ve aralarında kadınların hafif bir çoğunluğu var. Marmite koşusu için ayrılan 6000 kontenjanın da tamamen dolduğu belirtildi.Etkinlik Pazar günü çocuk koşularıyla devam etti. Öğleden sonra ise profesyonel atletler 7,3 kilometrelik parkurda mücadele etti. Yarışta ayrıca 10 km dünya şampiyonu Jimmy Gressier ile aynı mesafede Avrupa şampiyonu Dominic Lobalu karşı karşıya geldi.

Cenevre'de Course de l’Escalade 2025 katılımcı rekoru kırdı

Bir yıl önce başlatılan bağış kampanyası başarıyla sonuçlandı: Bern Jura ve Bienne bölgesindeki okulların desteğiyle toplanan fonlar, Ukrayna’ya yeni bir mayın temizleme makinesi gönderilmesini mümkün kıldı.

660 bin frank toplandı

Tavannes merkezli kâr amacı gütmeyen Digger Vakfı, “Ukrayna’yı Mayınlardan Arındırmak İçin Birleşen Okullar” projesine katılan yüzlerce öğrenci ve öğretmeni takdir etti. Okullar, çeşitli etkinlikler düzenleyerek hem halkı bilinçlendirdi hem de bağış topladı. Toplanan meblağ, vakfın kitle fonlama platformuna yönlendirildi.Hayal gerçek oldu: 660 bin frank toplandıÖğrencilerin topladığı 60 bin franka, kampanyadan etkilenen bir özel bağışçı 500 bin frank ekledi. Digger Vakfı da 100 bin frank katkı sağlayarak toplam tutarı 660 bin franka yükseltti. Vakfın kurucusu ve direktörü Frédéric Guerne, “Bu tutar, yeni makinenin sağlanabilmesi için gereken eşiği karşılıyor” dedi.Guerne, makinenin “bölge gençleri adına” Ukrayna’ya gönderileceğini belirterek, başlangıçta imkânsız gibi görünen hedefin gerçeğe dönüşmesinden duyduğu memnuniyeti dile getirdi. Vakıf, daha önce de Ukrayna’ya iki mayın temizleme aracı teslim etmişti. Ukrayna hâlen dünyanın en çok mayınlı ülkesi konumunda.Zırhlı, uzaktan kumandalı ve 12 ton ağırlığındaTavannes’te üretilen Digger D-250, paletli yapısı ile bir traktör ve zırhlı aracın birleşimini andırıyor. Yaklaşık 12 tonlukmakinenin ön kısmında bitki örtüsünü temizleyen ve toprağı işleyerek anti-personel ve anti-tank mayınlarını imha eden özel bir freze sistemi bulunuyor.Araç tamamen uzaktan kumanda ile kontrol ediliyor; bu sayede operatörler güvenli mesafede kalarak görev yapabiliyor.1998’de kurulan Digger Vakfı, yıllar içinde mayın temizleme teknolojileri alanında küresel bir referans noktası haline geldi. Üretilen araçlar bugüne kadar en az 16 ülkede kullanıldı.

Öğrencilerin bağış kampanyası ile Ukrayna’ya mayın temizleme aracı gönderilecek

Geçtiğimiz ay Cenevre, küresel tütünle mücadeleye adanmış uluslararası bir konferansa ev sahipliği yaptı. Ancak tüm bu çabalara rağmen İsviçre, Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi’ni hâlâ onaylamış değil ve tütün endüstrisinin etkisine en açık ülkeler arasında yer alıyor.

Tütün şirketlerinin cenneti

Dünya Sağlık Örgütü’nün merkezine ev sahipliği yapan Cenevre, tütünle mücadelede küresel başkent olarak görüldü. 17–22 Kasım tarihleri arasında gerçekleşen COP11 toplantısının ardından, tütün ürünlerinin yasa dışı ticaretiyle mücadeleye yönelik üç günlük bir başka zirve düzenlendi.Kapanış basın toplantısında konuşan CCLAT Geçici Sekreterlik Başkanı Andrew Black, “Birçok kritik karar alındı. Bu kararlar milyonlarca hayatın kurtarılmasına ve tütünün çevresel zararlarının azaltılmasına katkı sağlayacak” açıklamasında bulundu.Alınan kararlar arasında; tütün atıklarının çevre kirliliğine etkisine yönelik önlemler ve Birleşmiş Milletler binalarında tütün ve elektronik sigara kullanımının tamamen yasaklanması da yer aldı. Ülkelerin ulusal tütünle mücadele programlarının finansmanının güçlendirilmesi de yeniden vurgulandı.İsviçre, endüstri etkisine açık ülkelerde zirvedeAncak aynı alanda İsviçre’nin performansı oldukça zayıf. Küresel Tütün Endüstrisi Müdahale Endeksi’ne göreİsviçre, tütün lobisinin politikalar üzerindeki etkisine en açık ülkelerden biri. Ülke, 2021’de 92/100 olan risk skorunu 2023’te 95’e, 2025’te ise 96’ya yükseltti ve sondan ikinci sırada yer aldı. İsviçre’den daha kötü durumda yalnızca Dominik Cumhuriyeti bulunuyor.Rapora göre tütün şirketleri, birçok ülkede karar vericilere yatırım ve istihdam vaatleri, tesis gezileri ve sosyal sorumluluk projeleri gibi yöntemlerle artan bir lobi baskısı uyguluyor. 100 ülkenin değerlendirildiği listede 46’sında endüstri etkisinin arttığı kaydedildi.İsviçre hâlâ sözleşmeye taraf değilKötü tablonun en önemli nedeni: İsviçre’nin, merkezi Cenevre’de bulunan DSÖ’nün Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi’ni henüz onaylamamış olması. İsviçre sözleşmeyi 2004’te imzalamış olsa da, gerekliliklere uyum sağlanamadığı için yıllardır süreç tamamlanamadı.Sağlık profesyonelleri İsviçre’nin sözleşmeyi onaylaması gerektiğinde birleşirken; ekonomik çevrelerin bu adımı engellediği ifade ediliyor.

İsviçre, küresel tütünle mücadelede “Zayıf halka” olmayı sürdürüyor

Lozan polisinde görev yaptığı dönemde ırkçı ve antisemit içeriklerin paylaşıldığı WhatsApp gruplarında yer aldığı ortaya çıkan bir Vaud kanton polisi, görevinden ihraç edildi. 

Soruşturmalar sürüyor

Otuzlu yaşlarındaki polis memurunun, yıllarca Lozan Emniyeti’nde görev yaptığı, ardından 2020’de Police Riviera’ya geçtiği ve 2022’den bu yana Vaud kanton jandarmasında çalıştığı belirtildi. Tartışmalı WhatsApp gruplarına ise Lozan'da görev yaptığı dönemde üye olduğu kaydedildi.RTS programı Temps Présent, polis memurlarının yazışmalarından oluşan 2500 sayfalık içeriğe erişti. Belgelerde yer alan 2018 tarihli bir sohbette, bir memurun Nazi sembolleri içeren bir fotoğraf paylaşması üzerine, ihraç edilen polisin “Arkadaş satıyorsa ben alırım!” mesajını yazdığı aktarıldı. Bu paylaşımın doğrudan ihraç kararında etkili olduğu ifade edildi.Lozan polisinde soruşturmalar sürüyorSkandalın ardından Lozan Emniyeti’nde de disiplin süreçleri devam ediyor. 1 Eylül’de yapılan açıklamada, sekiz polis memurunun derhal görevden uzaklaştırıldığı duyurulmuştu.Bu dosyaların son durumu şu şekilde:<ul><li>Bir polis memuru ihraç edildi ve hukuki yollara başvurdu.</li><li>Beş polis memuru halen askıda bulunuyor; ikisi maaşsız uzaklaştırılmıştı ancak kanton idare mahkemesi bu kararı bozdu. Tümünün maaşları yeniden ödeniyor.</li><li>Bir memurun istifasıyla sonuçlanan süreç mevcut, ayrıntılar ise açıklığa kavuşturulamadı.</li><li>Bir polis memuru göreve iade edildi.</li></ul>Belediye, beş askıdaki memur hakkında nihai kararı vermeden önce Ortak Komisyon’dan danışma görüşü bekliyor.Soruşturma Ouest Lausannois Polis Teşkilatı’na da uzandıAynı WhatsApp gruplarının aktif üyelerinden biri olan ve Aralık 2024’te Ouest Lausannois Polis Teşkilatı’na katılan bir polis memuru hakkında da işlemler başlatıldı. Yönetim, söz konusu memurla ilgili karar vermeden önce yazışmaların tamamına erişmek istiyor. Ancak memur ve avukatı bu talebe karşı çıkıyor.Bu süreçte polis memurunun sahadaki görevleri durdurulurken, yalnızca idari işler ile görevlendirildiği bildirildi.

Vaud Kantonu’ndaki ırkçı WhatsApp skandalında görevden ihraç

İsviçre’de yapılan yeni bir araştırma, sosyal medya içeriklerinin gençler üzerinde görünüş baskısını artırdığını ortaya koydu. Özellikle 12-19 yaş aralığındaki kızların, zayıflık idealini erkeklere oranla çok daha fazla benimsediği belirtildi. Jamesfocus raporuna göre, erkek gençler ise daha çok kaslı bir vücut idealini içselleştiriyor. 

Toplumun güzellik idealleri

Ülkenin üç dil bölgesinden binden fazla gençle yapılan çalışma, zayıflık idealine duyulan yüksek arzunun, özgüveni belirgin şekilde düşürdüğünü gösterdi. Araştırmacılar, kaslı görünüm idealinin ise gençlerin öz saygısı üzerinde benzer bir olumsuz etki yaratmadığını vurguladı.Algoritmaların belirlediği kişiselleştirilmiş içeriklerin, özellikle kızların fiziksel görünüme odaklanan paylaşımlarla daha sık karşılaşmasına yol açtığı düşünülüyor. Bu durumun, zayıflık baskısının daha yoğun hissedilmesine neden olduğu ifade ediliyor.Araştırma ayrıca, yaş ilerledikçe gençlerin toplumdaki baskın güzellik standartlarına daha fazla önem verdiğini gösteriyor. 16-19 yaş grubu, iyi bir görünüme sahip olmanın sosyal başarı için çok önemli olduğunu düşünmeye daha yatkın. Ancak buna karşın yaşla birlikte özgüvenin de arttığı belirtiliyor.Uzmanlar, çocuk ve gençlerin toplumun güzellik ideallerine karşı daha eleştirel bir tutum geliştirebilmeleri için erken yaşlarda desteklenmesi gerektiğini vurguluyor. Zayıflık idealinin çok erken içselleştirildiği göz önüne alındığında, önleyici çalışmaların ergenlik dönemine bırakılmaması gerektiği ifade ediliyor.Söz konusu rapor, Swisscom adına Zürih Uygulamalı Bilimler Üniversitesi (ZHAW) tarafından iki yılda bir yapılan James araştırmasının bir parçası olarak yayımlandı.

Sosyal medya genç kızlarda zayıflama baskısını artırıyor

Noel kurabiyelerini yaparken çiğ hamurdan bir parça tatmayan var mı? Çiğ yumurtadan kaynaklanan salmonella riski bir yana, çiğ un veya maya ile E. coli bakterisi bulaşma olasılığı da bulunuyor. 

Çiğ hamur sağlıksız

Cenevre kantonundan kimyager Patrick Edder, çocukların hamurdan tatmasına izin verilip verilmemesi gerektiğini anlattı.Çiğ hamur sağlıksızÇiğ kurabiye hamuru genellikle çiğ yumurta içeriyor ve çiğ yumurta, salmonella riski anlamına geliyor. Ayrıca çiğ un da sağlık açısından tehlike oluşturabiliyor. 2023’ten bu yana, paketlerin arkasında “yalnızca pişirmek için kullanınız” uyarısı yer alıyor. Bu önlem, Fransa’da Buitoni pizzalarındaki E. coli kontaminasyonu skandalının ardından alındı; olayda iki kişi hayatını kaybetmiş ve birçok kişi ciddi şekilde hastalanmıştı.Çiğ un ve maya da riskliPatrick Edder, “Çiğ un pişirmek için tasarlanmış bir üründür ve doğal olarak bakteri içerebilir. Bu bakteriler, tarladaki toprak ve hayvan gübresi yoluyla tahıllara bulaşabilir. Pişirilmeden tüketilirse E. coli gibi bakteriler zehirlenmeye yol açabilir. Pişirildiğinde ise risk yoktur” diyor.Çiğ maya da problemli: “İsviçre’de mayalarda listeria kontaminasyonu vakaları görüldü. Maya pişirildiğinde listeria tamamen yok olur. Bu bakteri soğukta çoğalır ve buzdolabı ile yüzeyleri kontamine eder. Hamuru tezgâhta bırakır ve üzerine nesneler veya başka yiyecekler koyarsanız ciddi bir risk oluşur. Çünkü listerioz ciddi bir hastalıktır.”Çiğ hamur içeren ürünler nasıl satılabiliyor?Bazı markalar çiğ hamur içeren ürünler, örneğin cookie dondurmaları satıyor. Edder, bunun yalnızca endüstriyel işlem detayları bilinirse değerlendirilebileceğini söylüyor: “Hamurun işlenip işlenmediği, hangi işlemlerden geçtiği önemli.”Çocuklar bir parça çiğ hamur yesin mi?Edder’e göre cevap net: “Hayır. Bu ürünler güvenli değil.”Kontaminasyonu önlemenin yollarıEdder, “Tüm zararlı bakterileri yok etmek için 65°C’de sadece bir dakika pişirmek yeterli. Fırında pişirin, mikrodalgada değil. Ayrıca buzdolabına koyduğunuz gıdaları çapraz bulaşmaya karşı koruyun” diyor.Hamurla çalıştıktan sonra mutfak gereçlerinin temizlenmesi de kritik. “Aletleri, tezgâhları ve kesme tahtalarını her zaman temizleyin. Bazen buzdolabınızı da temizleyin.”

Çiğ kurabiye hamuru ve un: Gıda zehirlenmesine dikkat

Her kışın başında, medyalar kutup girdabının çökme olasılığı ve bunun sıcaklıklar üzerindeki etkilerini tartışıyor. 

Kutup girdabı

İsviçre Meteoroloji Servisi (MétéoSuisse) tahmin uzmanı Aude Untersee, bu meteorolojik olayı şöyle açıklıyor:Kutup girdabı, kış aylarında Kuzey Kutbu üzerinde oluşan geniş bir soğuk hava düşük basınç alanını ifade ediyor. Untersee, "Bu yapı, batıdan doğuya hızlı rüzgârlarla çevrili bir sistemdir" diyor.Kuzey Kutbu üzerinde kendi ekseni etrafında dönen bu yapı genellikle düzenli ve dairesel olsa da, bazen rüzgârların zayıflaması ve girdaptaki havanın ısınmasıyla düzensizleşebilir. Bu durum, girdaptan ayrılarak güneye doğru hareket eden soğuk hava ceplerinin oluşmasına yol açıyor ve potansiyel olarak buz gibi havayı bizlere taşıyabiliyor.Ancak Untersee, bu kış için endişelenmemiz gerekmediğini belirtiyor: "Önümüzdeki iki haftalık tahminlere baktığımızda, kutup girdabının düzensizleşeceğine dair net bir işaret görmüyoruz."Geçmişte yaşanan aşırı soğuk hava dönemleri genellikle kutup girdabının düzensizleşmesiyle bağlantılı. Bu nedenle, kışın soğuk geçip geçmeyeceğini öngörmek için bu parametre oldukça değerli.Bir soğuk hava dalgasının İsviçre’ye ulaşabilmesi için birden fazla koşulun bir araya gelmesi gerekiyor. Untersee, "İdeal olarak, kutup hava cebinin Sibirya ile Doğu Avrupa arasında konumlanması gerekir. Böylece kuzey Rusya’dan gelen çok kuru karasal hava akışı sağlanır" diyor.Kutup girdabının İsviçre üzerinde etkili olduğu son olay, Şubat 2018’de yaşandı. O dönemde Graubünden’de -28,3 dereceyle rekor sıcaklıklar ölçülürken, 1000 metre altındaki bölgelerde sıcaklık -15,6 dereceye kadar düştü.Peki bu yıl buz gibi bir kış beklemeli miyiz? Henüz bunu söylemek için çok erken. Tahmin modelleri genellikle yalnızca yaklaşık iki hafta güvenilir. Untersee, "Haftalar ilerledikçe tahminleri takip edip güncellemek gerekiyor. Ancak böylece kışın geri kalanında neler olacağını söyleyebiliriz" diyerek sözlerini tamamlıyor.

Kutuplar dönüyor mu? Bu kış soğuk hava kapımızda mı?

Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu, Filistin sorununun barışçıl çözümüne ilişkin iki devletli çözümü destekleyen karar tasarısını kabul etti. Karar, BM’nin Filistin’e karşı sorumluluğunu yeniden teyit ederken, İsrail’in 1967’den sonraki işgaline son verilmesini talep ediyor.

İsrail’e çekilme çağrısı

Tasarı, Cibuti, Ürdün, Moritanya, Katar, Senegal ve Filistin tarafından hazırlandı ve Genel Kurul’da oylamaya sunuldu. “Filistin sorununun barışçıl çözümü” başlıklı kararın oylamasında 151 ülke “evet” derken, İsrail ve ABD dahil 11 ülke “hayır” oyu kullandı. 11 ülke ise çekimser kaldı.Karar, İsrail’in Filistin topraklarındaki işgal faaliyetlerinin durdurulmasını ve uluslararası hukuka uyulmasını istiyor. Ayrıca müzakerelerin yeniden başlaması, insani yardımın artırılması ve sınır değişikliklerinin tanınmaması çağrısı yapılıyor. Kararda, Gazze’de 10 Ekim’de yürürlüğe giren barış anlaşmasından duyulan memnuniyet vurgulanırken, Gazze Şeridi’nin 1967’de işgal edilen Filistin topraklarının ayrılmaz bir parçası olduğu ifade ediliyor. Doğu Kudüs dahil olmak üzere işgal altındaki Filistin topraklarından çekilme ve Filistin halkının kendi kaderini tayin hakkı ile bağımsız devlet kurma hakkının korunması talep ediliyor.BM Genel Kurulu ayrıca İsrail’in Suriye’nin Golan bölgesini işgal etmesini ve fiili ilhakını yasa dışı ilan eden kararı da kabul etti. Mısır tarafından sunulan ve “Suriye’nin Golan’ı” başlıklı kararın oylamasında 123 ülke “evet”, İsrail ve ABD dahil 7 ülke “hayır” oyu, 41 ülke çekimser oy kullandı.Karar, İsrail’in Suriye Golan’ındaki işgalinin ve fiili ilhakının Güvenlik Konseyi’nin 1981 tarihli 497 sayılı kararına aykırı olduğunu vurguluyor. Ayrıca İsrail’den, müzakereleri yeniden başlatması, önceki anlaşmalara saygı göstermesi ve işgal altındaki tüm Golan bölgesinden 1967 sınırlarına kadar çekilmesi bir kez daha talep ediliyor. Karar, bu işgalin bölgede adil, kapsamlı ve kalıcı barışa ulaşmanın önünde engel teşkil ettiğini bir kez daha belirtiyor.

BM Genel Kurulu iki devletli çözümü destekledi

İsrail ordusunun Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı, son 48 saatte yaşanan beş ölümle birlikte 70 bin 117'ye yükseldi. Gazze Sağlık Bakanlığı, enkazdan çıkarılan cenazeler, yaralananlar ve saldırılarda yaşamını yitirenlere ilişkin güncel verileri açıkladı.

İsrail saldırısı sürüyor

Son 48 saatte bir cenaze enkaz altından çıkarılırken, 13 yaralının da hastanelere ulaştırıldığı bildirildi. Ateşkesin yürürlüğe girmesinden bu yana gerçekleştirilen saldırılarda ise 360 kişi hayatını kaybetti, 922 kişi yaralandı ve 617 cenaze enkaz altından çıkarıldı.Ekim 2023’te başlayan İsrail saldırılarında toplam can kaybı 70 bin 117, yaralı sayısı ise 170 bin 999 olarak kayıtlara geçti. Görgü tanıklarından alınan bilgilere göre İsrail ordusu, Gazze kentinin doğusundaki Şucaiyye Mahallesi'nde çok sayıda binayı patlatarak yıktı. Ayrıca Han Yunus’un doğusundaki bölgeler topçu atışlarıyla hedef alındı.Saldırılarda yaşamını yitirenler veya yaralananlar hakkında henüz resmi bir bilgi verilmedi. İsrail ordusu, 10 Ekim’de yürürlüğe giren ateşkese rağmen Filistinlilere yönelik saldırılarını aralıksız sürdürüyor. Söz konusu ateşkes anlaşmasında, “Sarı Hat” olarak tanımlanan Gazze Şeridi’nin doğusu İsrail tarafından kontrol ediliyordu. Ancak İsrail, tampon bölge gerekçesiyle işgali hattın ötesine taşıyarak yüzde 60’lık alanı kapsayacak şekilde genişletti.Gazze hükümetinin Medya Ofisi, ateşkesin ilk 50 gününde 357 Filistinlinin öldüğünü duyurmuştu. Sivil Savunma Müdürlüğü Sözcüsü Mahmud Basal ise Gazze kentinin doğusundaki Zeytun Mahallesi'nde İsrail askerlerinin ateşi sonucu bir Filistinlinin hayatını kaybettiğini açıkladı. Saldırının ardından Filistinli kurtarılamadı ve İsrail ordusundan konuya ilişkin herhangi bir açıklama yapılmadı.ABD Başkanı Donald Trump, 9 Ekim’de Mısır’daki görüşmelerde İsrail ve Hamas arasında Gazze’de ateşkes planının ilk aşamasının onaylandığını duyurmuştu. Anlaşma 10 Ekim’de yürürlüğe girmiş olmasına rağmen, İsrail ordusu zaman zaman çeşitli gerekçelerle Filistinlilere saldırmaya devam ediyor.

Gazze’de ölü sayısı 70 bin 117’ye yükseldi

Cenevre kantonu, acil servislerdeki uzun bekleme sürelerini azaltmak ve acil olmayan sağlık durumlarının doğru yönlendirilmesini sağlamak amacıyla yeni bir çağrı merkezi kurdu. Centrale Santé Genève (CeSaGe) adı verilen sistem, 24 saat boyunca 0800 116 117 numarasından ulaşılabilir olacak.

Acil servis yoğunluğunu azaltacak

Sağlık Bakanı Pierre Maudet, “Herkesin doğrudan hastaneye gitmesi dönemi sona eriyor” diyerek yeni sistemin amacının mevcut kaynakları daha verimli kullanmak olduğunu vurguladı.CeSaGe’de görev yapan sağlık uzmanları, arayanları durumlarına göre en uygun hizmete yönlendirecek. Bu hizmetler arasında aile hekimleri, nöbetçi klinikler, eczaneler, özel acil ev hizmetleri, IMAD’ın mobil acil ekipleri ve gerekmesi halinde hastane acilleri bulunuyor.Sistem, kantondaki tüm sağlık hizmetlerinin mevcut durumunu anlık gösteren bir dijital harita ile destekleniyor. Ayrıca HUG’nin InfoMed uygulaması güncellenerek bu yeni yapıya entegre edildi.Cenevre Tabipler Birliği, yetişkinler için pediatrik modelde yeni bir tıbbi nöbet sistemi de hayata geçiriyor. CeSaGe tarafından yönlendirilmeden bu merkezlere başvuru yapılamayacak.Yeni model, kış aylarından itibaren aşamalı olarak genişletilecek. Yetkililer, sistemin acil servislerin yükünü ne kadar azalttığının düzenli olarak takip edileceğini belirtiyor.Acil hayati durumlarda hâlâ 144 numarasının aranması gerekiyor.

Cenevre’de acil olmayan sağlık başvuruları için yeni telefon hattı aktif

Vaud kantonundaki polis teşkilatları, aile içi şiddet mağdurlarının korunması ve desteklenmesi amacıyla çalışmalarını güçlendiriyor. 

Vaud Kantonu açıkladı

Kanton Güvenlik Konseyi (CCS), mağdurların polisle temas ettiği ilk andan itibaren daha iyi karşılanmasını ve takip edilmesini sağlayacak yeni bir strateji hazırladığını açıkladı.Yeni modele göre her bölgede, aile içi şiddet konusunda uzmanlaşmış “referans görevlileri” atanacak. Bu kişilerin görevi, polis müdahalesinin ardından mağdurların durumunu takip etmek, şikâyet süreçlerini yürütmelerine yardımcı olmak ve onları ilgili hukuki, sosyal veya tıbbi kurumlara yönlendirmek olacak.<h3>Daha Güvenli ve Gizli Görüşme Alanları</h3>CCS ayrıca, polis merkezlerinde mağdurların ifade verebilmesi veya şikâyette bulunabilmesi için daha gizli, konforlu ve güven verici görüşme alanları oluşturmak istiyor. Buna ek olarak polislerin sürekli eğitimi, farkındalık çalışmaları ve şiddet uygulayan kişilerle ilgili takip mekanizmalarının güçlendirilmesi de yeni stratejinin temel unsurları arasında yer alıyor.Vaud polisi, elektronik bileklik uygulamasının geliştirilmesi konusunda diğer kantonlarla da daha yakın bir iş birliği yürütmeyi planlıyor.<h3>2026 İlkbaharında Uygulamaya Konulacak</h3>Hazırlanan strateji, önümüzdeki aylarda somut bir operasyonel eylem planına dönüştürülecek. Planın 2026 ilkbaharından itibaren uygulanması hedefleniyor. Bu sistem, kantonda hâlihazırda var olan destek yapılarının tamamlayıcısı niteliğinde olacak.CCS, yeni yaklaşımın mağdurlara daha kapsamlı bir destek sunmayı amaçladığını belirtiyor: “Vaud genelinde her mağdur; danışmanlık, hukuki destek ve gerekli sosyal ve tıbbi hizmetlere yönlendirmeyi içeren bütüncül bir yardım alabilmeli.”Yetkililer ayrıca mağdurların polise veya uzman kuruluşlara başvurmaları için daha fazla cesaretlendirilmelerini hedeflediklerini vurguluyor.<h3>2024’te Şiddet Vakalarında Artış</h3>Vaud polisleri, 2024 yılında aile içi şiddet nedeniyle günde ortalama beş kez müdahalede bulundu. Yıl boyunca toplam 1722 vaka kaydedildi; bu rakam 2023’e kıyasla %9 artış anlamına geliyor. Kanton genelinde 2024’te yaşanan dört cinayetin tamamının, aile içi şiddet kaynaklı kadın cinayetleri olduğu da açıklandı.

Aile içi şiddet mağdurlarına daha güçlü destek için yeni stratejiler

Cenevre’de yaşayan mühendis kökenli araştırmacı Ali Rıza Tuna, kırk yılı aşkın süredir Anadolu’nun kadim dokuma kültürünü bir sanat tarihi perspektifinden yeniden yorumluyor. 

Mitlerden sanata uzanan motifler

Ali Rıza Tuna ile Anadolu kilimlerinin görsel dili üzerine bir söyleşi

İsrail ile Hamas arasında 10 Ekim 2025’te yürürlüğe giren ateşkes, uluslararası kamuoyunda Gazze’deki yıkımın en azından geçici olarak duracağı yönünde bir umut yaratmıştı. Ancak kısa süre içinde İsrail ordusunun ateşkese rağmen Gazze’nin farklı bölgelerine operasyonlar düzenlemeye devam ettiği görüldü

Filistin için umut var

Bu durum, sivillere yönelik baskının sona ermediğini ve insani krizin derinleştiğini bir kez daha gösterdi. Uluslararası hukuk uzmanları saldırıları ateşkes ruhunun açık ihlali olarak değerlendirirken, Avrupa kamuoyunda da tepkiler giderek artıyor.Böylesi bir atmosferde, İsviçre siyasetinde İsrail–Filistin meselesindeki net tutumuyla tanınan Geri Müller yeniden dikkat çekiyor. 2003–2015 yıllarında Ulusal Konsey üyeliği ve ardından Baden Belediye Başkanlığı yapan Müller, insan hakları ve Orta Doğu politikalarına odaklanan çizgisiyle öne çıkıyor. İsviçre–Filistin Derneği başkanı ve parlamentodaki Filistin Dostluk Grubu’nun aktif bir üyesi olarak, uzun yıllardır İsrail’in askeri politikalarına yönelik eleştirileriyle bilinen Müller ile &nbsp;Gazze’deki güncel gelişmeler karşısında da açık tavrını sürdürüyor.Bu röportajda, Müller’in İsrail–Filistin meselesine dair birikimini ve bugünkü krize ilişkin değerlendirmelerini konuştuk.Röportaj: Ferah Koçak ErdoğanSayın Müller, İsrail devletinin Filistin toprakları üzerinde nasıl kurulduğu hakkında bize kısa bir bilgi verebilir misiniz?Esas olarak İngiltere ve Fransa arasında imzalanan Sykes-Picot Anlaşması ve ardından Balfour'un hırsızlığıyla (Jaffa'dan Hayfa'ya kadar olan sahil şeridini, Hindistan'dan çaldığı malları İngiltere'ye güvenli bir şekilde ulaştırmak için istiyordu). Osmanlılar da 1. Dünya Savaşı'nı kaybettikleri için Levant'ın koruması ortadan kalktı ve İngiltere Levant'ı kolonileştirdi. 1922'den itibaren İngilizler Filistin köylerini boşalttı ve soydu. İngiltere, “Araplardan” daha çok güvendikleri için İngiliz Yahudilerini Filistin'e gönderdi. Ben Gurion, 1910'larda Filistin'i ziyaret etmiş ve Filistinli Haredi Yahudilerini hor görmüştü. Bu nedenle, özellikle Doğu Avrupalı Yahudileri aradı. 2. Dünya Savaşı'ndan sonra, birçok Avrupa ülkesi Avrupalı Yahudileri Filistin'e gönderdi.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/45d57ffab9f29bfe75b04a450.jpg" width="1024" height="576"></figure>Size göre, İsrail'in kısa süre içinde güçlü bir ordu ve uluslararası destek oluşturabilmesinin ana sebepleri nelerdir?İngiltere, 1922'den itibaren Yahudilere giderek daha fazla güç verdi. 1920'lerin sonunda İngiltere'nin Levant'a olan ilgisi azaldığında, güçlerini adım adım Yahudilere devretti. Siyonistler İngiliz silahlarını miras aldılar ve en az iki terör örgütü, Irgun ve Haganah'ı kurdular. Bu gruplar, köyleri yıkmayı ve insanları kovmayı çabucak öğrendi.İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra, Küçük BM (çoğunlukla sömürgecilerden oluşan, yaklaşık 40 ülke) sözde 2 devletli çözümü kabul etti. Bölge İsrail'e çok elverişli bir şekilde bölündü (İsrailliler %25 oranında %60 oranında toprak aldı!Batılı ülkeler ve ABD’nin İsrail'e verdiği destek, bölgedeki dengeyi nasıl değiştirdi?ABD için İsrail, petrol ve gazla çevrili bir bölgenin tam ortasında bir ada ve bu nedenle de “bir bekçi köpeği” işlevi gördü. İngilizlerse “Arapları” tanımıyor ve onlara güvenmiyorlardı. Bu sebeple tam destek verdiler.Gazze’deki sivil kayıplara Uluslararası toplumun tepkisi sizce yeterli mi?Hangi tepki? Soykırım uygulamak veya buna göz yummak için hiçbir gerekçe yok. Bu nedenle Roma Statüsü ve Cenevre Sözleşmeleri çerçevesinde net bir müdahale beklerim. Güney Afrika’nın girişimi bunun bir örneğidir.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/45d57ffab9f29bfe75b04a44f.jpg" width="1024" height="576"></figure>Gazze’de iki yıldır yaşanan insani durumu nasıl değerlendiriyorsunuz?&nbsp;Tam anlamıyla felaket! Daha önce benzeri görülmemiş bir durum yaşanıyor. İki yıldır açıkça ilan edilmiş bir soykırım var. Yemen ve İran dışında yaşanan bu soykırıma neredeyse tüm dünya seyirci kalıyor.BM ve uluslararası mahkemeler İsrail'in eylemlerini insan hakları ihlali olarak tanımlıyor. Uluslararası yaptırımların uygulanmaması ne anlama geliyor?BM'nin bir sorunu var: Güvenlik Konseyi. Konseyin başında üç sömürgeci güç ve iki BRICS temsilcisi var.. Bu durumda kim kazanacak? Ayrıca, adli süreçler çok uzun sürüyor bunu da göz ardı etmemek gerek.Avrupa’nın bir çok noktasında Filistin için destek mitingleri düzenlendi, sizce bu gösteriler karar vericiler üzerinde gerçekten bir baskı oluşturdu mu?&nbsp;Kısmen evet, diye düşünüyorum. Bu baskı durumu, bir ülkenin ve o ülkenin hükümetinin ABD’ye ne kadar bağımlı olduğuna göre de değişiyor.Filistin halkının geleceği ve özgürlüğü konusunda umutlu musunuz?Evet umutluyum, şu nedenlerden dolayı:&nbsp;İsrail'in sonu yaklaşıyor: On binlerce, özellikle iyi eğitimli İsrailli, tüm bu savaşlar ve hükümetin veya diğer ülkelerdeki iş ortaklarının düşmanca tavırlarından bıkıp, kesin olarak ülkeyi terk etti.Tüm kıtalardaki bazı önemli ülkeler İsrail'i ebedi bir savaş çığırtkanı olarak görüyor ve ondan bıkmış durumda.&nbsp;Filistinliler “sumud” (direnç, sebat) kavramını iyi bilir; bu da onları güçlü kılar.

İsviçreli siyasetçi Müller: İsrail’in sonu yaklaşırken Filistin güçlü kalıyor

Pusula Swiss, İsviçre’de yaşayan Türk topluluğuna kültür, yaşam, başarı hikâyeleri ve ilham veren portreler sunmaya devam ediyor. Bu sayıda, Türkiye’nin çağdaş mücevher tasarımında uluslararası bir marka hâline gelen TOHUM’un kurucusu, Türk tasarımcı Verda Alaton ile bir araya geldik. 

TOHUM’un evrensel dili

Doğal formlar, kadim semboller ve etnik sanatla kurduğu bağ sayesinde dünya moda sahnesinde fark yaratan Alaton, Cenevre’den dünyaya yayılan ilham dolu bir tasarım yolculuğuna sahip.İstanbul’da doğup New York’ta antropoloji ve tribal art üzerine çalışma fırsatı bulan, ardından Batı Africa’dan Asya’ya uzanan seyahatlerinde topladığı kültürel birikimi mücevhere dönüştüren Alaton; bugün Naomi Campbell’dan Leandra Medine’ye, Sharon Stone’dan Gigi Hadid’e kadar pek çok ismin takılarında hayat buluyor. Pusula Swiss olarak hem ilham dolu yolculuğunu hem de TOHUM’un evrensel dilinin ardındaki anlamları kendisinden dinledik.Röportaj: Özgür MumcularKişisel Yolculuk &amp; İlham<ul><li>Verda Hanım öncelikle sizi tanıyabilir miyiz?</li></ul>İstanbul doğumluyum; çok kültürlü, tarihi ve katmanlı muhteşem şehrimiz, dünyaya bakışımı — ve dolayısıyla tasarım estetiğimin temellerini oluşturdu. Gençlik yıllarımda kariyerim kurumsal dünyadaydı; ancak kalbimde hep sanat ve doğayla derin bir bağ vardı. 20’li yaşlarda New York'taki üniversite dönemimde kabile sanatlarına olan tutukumu bir sanat galerisinde çalışarak besledim. Yıllar içinde bu tutkuyu bir yaşam biçimine dönüştürmeye ve paylaşmaya karar verdim. Bugün, markam TOHUM aracılığıyla hem kendimi hem de dünyaya dair estetik ve felsefi bakışımı ifade ediyorum.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/7749f4d6e986c5c8f256376d6.jpg" width="1024" height="576"></figure><ul><li>TOHUM kelimesinin “tohum” anlamına geldiğini uluslararası alanda çok kişi yeni öğrendi. Sizin için bu kelime ne ifade ediyor ve markanın ruhunu nasıl yansıtıyor?</li></ul>TOHUM, aslında hem doğaya, hem de hayata ektiğimiz tüm niyetlerimizi sembolize ediyor. Bir tohum nasıl doğada kendi potansiyelini taşır ve — doğru toprak, su ve ışıkla — benzersiz bir hayata dönüşürse, ben de her bireyin kendi yaşamında benzersiz potansiyeller taşıdığına inanıyorum.&nbsp;Markam için TOHUM, “doğadan gelen, saf, tekil, umut dolu ve yaşamın kendisine dair” her şeyi temsil ediyor. Her bir tasarım, bu tohumun bir “filizi” gibi; doğadan gelen malzemeler, kültürel kodlar, kişisel ifade ve özgürlüğün birleşimiyle hayata geçiyor.<ul><li>İstanbul’dan New York’a, ardından Cenevre’ye uzanan hayat yolculuğunuz TOHUM’un yaratım sürecini nasıl şekillendirdi?</li></ul>İstanbul benim köklerim; mimarisi, tarihi ve çok katmanlı kültür mozaiğiyle büyüdüm. New York’ta etnik sanatlarla tanışmam, bana “küresel bir estetik” ve “gelenek ile çağdaşlığı birleştirme” fikrini verdi. Tutkulu olduğum galerilerde geçirdiğim zaman, farklı kültürlerin sanat ve takı geleneklerinin nasıl bir araya geldiğini gözlemlemek, bana yaratımlarım için ilham oldu. Doğal malzemeler ve cüretli formlar Tohum’un&nbsp; estetik anlayışının temeli.Cenevre’ye taşınmam ise bana hem sakinlik hem de uluslararası bir perspektif kazandırdı. Bu coğrafi ve kültürel yolculuklar, TOHUM’un hem Anadolu köklerine saygılı hem de dünya kültürlerinden beslenen, zamansız ve evrensel bir dil kurmasına imkân tanıdı.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/7749f4d6e986c5c8f256376d7.jpg" width="1024" height="576"></figure><ul><li>Tribal Art’a olan ilginiz çok genç yaşta başlamış. Bu ilginin tasarımlarınız üzerindeki en güçlü etkisi nedir?</li></ul>Evet, tribal ve etnik sanatlara olan ilgim, gençlik döneminde New York’taki Afrika sanat galerilerinde calışmaya başlamamla beslendi. O dönemde, gördüğüm parçaların sadece estetik değer değil; aynı zamanda derin kültürel anlamlar taşıdığını fark ettim. Sanat hayatın içinde kullanım eşyalarında hayat buluyor, ritüellerin, doğa ile kurulan iletişimlerin temelinde yer alıyordu. Kabilelerin sembolleri, doğaya bağlı motifleri, bedenle kurulan bağ, insanın en özgün ve temel ifadesini taşıyor.Bu görüş bende “Batı dünyasındaki hayatın içinde bu ruhu, bu anlayışı nasıl yaşatabilirim” düşüncesine dönüştü. Tribal Art’ın asaleti, doğayla ve insanla kurduğu simbiyotik ilişki; TOHUM’un estetik anlayışının temelini oluşturuyor. Doğallık, arketipik formlar, ruhun ve bedenin ifadesi… Tüm bunlar tribal sanatın etkisiyle şekillendi.Markanın Doğuşu &amp; Tasarım Felsefesi<ul><li>TOHUM’u kurma kararınız nasıl bir dönüm noktasında ortaya çıktı? O ilk prototipleri üretirken neler hayal ediyordunuz? TOHUM’u kurma kararım 30’lu yaşlarımın başında şekil aldı. Beslendiğim tüm düşünceler, inandığım değerleri şekle dökme ve bedenle birleştirme dönemi başladı. Kurumsal hayattan ayrılmaya karar verdim ve tüm riskleri ve korkularımla kucaklayarak yeni bir hayata adım attım.&nbsp;</li></ul>Hayalim Tohum’ları taşıyan kişilerin özgürleştiklerini ve mutlu olduklarını görmek idi.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/7749f4d6e986c5c8f256376d8.jpg" width="1024" height="576"></figure><ul><li>Koleksiyonlarınızda sıkça karşımıza çıkan semboller, kabuklar ve kristaller… Bu doğal materyalleri seçerken sizi en çok etkileyen şey nedir? Malzeme seçme süreci benim için bir meditasyon. Gerçekten “doğal olan her şey” TOHUM’un temelini oluşturuyor. Kristaller, taşlar, deniz kabukları, ahşap, deri… Doğanın bize armağanı olan tüm bu materyaller tasarımlarımda yer bulabiliyor. Yıllar içinde farklı koleksiyonlarımız ile her doğal malzemeyi değerlendirebildiğimizi söyleyebilirim. Halen tüm kullandığımız taşları, deniz kabuklarını tek tek seçerim. Her birinin verdiği hisse önce kendim bakarım, ondan sonra TOHUM’a dönüştürürüz.&nbsp;</li></ul>Bu materyaller sadece görsel olarak değil, dokunsal olarak da ruhumuza değer katıyor: Her biri benzersiz, her biri “tek”. Ayrıca doğanın sadeliği, zarafeti ve özgünlüğü ile bu değerleri takıya taşımak benim için çok kıymetli.&nbsp;<ul><li>Sade ama güçlü formlar markanızın imzası haline geldi.&nbsp;Bu estetik dil nasıl oluştu?</li></ul>Bana göre takı; kendimizi ifade etme şekli, sözlerle ifade etmediğimiz iç dünyamızı sessizce paylaşma yöntemi. Derin, daha ruhsal bir ifade biçimi. Bu yüzden TOHUM tasarımlarında “az ama derin” anlayışını benimsedim: Yalın, minimalist ama güçlü; doğadan gelen formlar, simetri ve saf çizgiler. Malzemelerin yalın gücü ön planda.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/7749f4d6e986c5c8f256376d9.jpg" width="1024" height="576"></figure>Bu ifade şekli, taşıyanın karakterini ortaya çıkaran bir araç olmasını sağlıyor. Konuşan eller, dokunan ruhlar” dileğimin özü.Uluslararası Başarı &amp; Dönüşüm<ul><li>Concha koleksiyonunun dünya çapında patlama yapması nasıl bir deneyimdi?&nbsp;</li></ul>Concha, çoğumuzun çocukluğunda doğayla ilk ilişkilerimizde yer alan deniz kabuklarımız aslında. Organik, doğal ve zamansız. 2017’de altın kaplama kabuk tasarımımızla Concha’yı yeniden yorumladığımızda, bir influencer’ın tasarımımızı paylaşması ile TOHUM yurtdışı platforma taşınıp, yıllar içinde saygıdeğer bir uluslararası markaya dönüştü.&nbsp;Concha ile niyet, doğada yalın, basit olan mucizevi güzelliklere dikkat çekmek ve onları bedenimizde taşımaya değer bulmaktı aslında. Bir deniz kabuğunun prensip olarak bir pırlantadan hiçbir farkı olmadığına inanırım.Bu beklenmedik ani yükseliş, hem heyecan vericiydi hem de bir dönüşüm getirdi: Küçük, el yapımı bir atölye markasından, uluslararası sahnede tanınan bir marka haline geçiş. Ancak bu başarı, benim dünyaya bakışımı, markaya olan sorumluluğumu ve tasarıma olan inancımı sarsmadı; tam tersine, derinleştirdi.<ul><li>Naomi Campbell, Kelly Rutherford, Leandra Medine gibi isimlerin TOHUM takması markayı nasıl dönüştürdü?</li></ul>Bu isimlerin, yani moda dünyasında, popüler kültürde etkili olan kişilerin, TOHUM’u seçmesi markanın kimliğini ve görünürlüğünü geniş kitlelere taşıdı. Bir anda, TOHUM'un yalnızca “etnik / büyük formlarda aksesuarlar” değil; evrensel, çağdaş, global bir takı dili olarak algılanmasına yardımcı oldu.Doğa, kültür ve el işçiliği üzerine kurulu, samimi ve estetik, evrensel olarak anlaşılabilir, benimsenebilir. Yıllar içinde TOHUM, kişisel ifadeyi, kimliği ve ruhu süsleyen bir araç hâline geldi.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/7749f4d6e986c5c8f256376da.jpg" width="1024" height="576"></figure><ul><li>Global bir marka olurken yaratıcı kimliğinizi koruma konusunda zorlandığınız anlar oldu mu?</li></ul>Evet, özellikle Concha’nın başarısından sonra “başarı baskısı”, “talep artışı”, “ölçeklenme” gibi faktörler devreye girdi. Bazıları, neden bu kadar “organik / el işçiliği tarzı” bir koleksiyonu seçtiğimi sorguladı.&nbsp;Ancak benim için önemli olan, yaratmış olmak için yaratmak değil, her bir koleksiyonumuzun çıkış değerlerimize sadık kalması. “Özgünlüğü, doğallığı, el işçiliğini, bireyselliği” korumayı seçtim. Kıymetlimiz bu dil. Değerlerimizi koruyabilmek, tabi ki her türlü ticari başarıdan çok daha önemli.Atölye, Üretim &amp; El İşçiliği<ul><li>İstanbul’daki ustalarla çalışmanız markanın DNA’sının önemli bir parçası.&nbsp;El işçiliği TOHUM için neden vazgeçilmez?</li></ul>El işçiliği, her parçayı özel, “insanın dokunuşu, ruhu ile bir araya gelmiş” bir obje hâline getiriyor. Her taş, her kabuk, her metal yüzey, bir insanın ellerinden geçiyor. Bu, benim için sadece estetik değil; ruhsal, etik ve kültürel bir değer.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/7749f4d6e986c5c8f256376df.jpg" width="1024" height="576"></figure>Doğayı, emeği, insanı, gelenekleri bir araya getiren bir sürecin ürünü her bir TOHUM. Bu sayede her parçanın bir hikâyesi oluyor ve takı, yüzeysel bir süs değil, bir ifade, bir kimlik, bir ruh hâline geliyor.<ul><li>TOHUM’un Afrika’daki sürdürülebilir tarım projelerine katkıda bulunması çok etkileyici. Bu iş birliği nasıl başladı? Afrika’ya olan, uzun yıllara dayanan estetik ve kültürel tutkum, TOHUM’un ilham kaynaklarının her zaman merkezinde oldu. Cuore koleksiyonunu tasarladığım dönemde, bu bağı daha anlamlı bir katkıya dönüştürmek istedim ve bu dönemde Haller Foundation ile tanıştım. Haller’in Afrika’daki sürdürülebilir tarım projeleri, markamızın doğayla uyumlu yaklaşımıyla organik bir şekilde örtüştü. Bu iş birliğiyle birlikte her Cuore “Seeds of Sustainability” projesi aracılığıyla bölgede toprağın, üretimin ve yaşamların yeniden yeşermesine destek oluyor.</li></ul><figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/7749f4d6e986c5c8f256376dc.jpg" width="1024" height="576"></figure><ul><li>Yeni koleksiyonlara başlarken ilk adım genelde nedir?&nbsp;Bir çizim, bir obje, bir seyahat, bir his? İlham her zaman canlı; bir seyahat, bir taş, bir kabuk, bir görüntü, bir his… Bazen Afrika’da gördüğüm bir obje, bazen İstanbul’da rastladığım bir form, bazen bir taşın dokusu ya da doğanın bir detayı…Çoğu zaman da bunlara eşlik eden insan doğası. Bu ilhamlar içimde olgunlaşıp, zihnimde formlaşıyor, sonra el işçiliğiyle gerçeğe dönüşüyor.&nbsp;</li></ul>Tasarım benim için planlı bir süreç değil; yaşamın, deneyimin, doğanın bir uzantısı…Cenevre &amp; Gelecek<ul><li>Cenevre artık sizin yaşam ve çalışma alanınız. Bu şehir tasarımınıza nasıl bir duygu veya yeni perspektif katıyor? Cenevre hem sessizliği, hem doğaya ve göle yakınlığı, hem de çok kültürlülüğüyle bana yalnızca huzur vermiyor; aynı zamanda küresel bir perspektif de sunuyor. Bu da TOHUM’un evrensel ruhuyla çok uyumlu.&nbsp;</li></ul>Doğayla iç içe bir yaşam; ama dünyanın merkezlerine erişim. Uluslarası toplum kuruluşlarının merkezi küçük bir şehirde onlarca kültürün bir arada yaşamasını sağlıyor. Bu denge benim için ideal; hem içsel hem dışsal ilham için verimli bir zemin.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/7749f4d6e986c5c8f256376dd.jpg" width="1024" height="576"></figure><ul><li>TOHUM’un geleceğinde neler var? Yeni koleksiyonlar, yeni ülkeler veya yeni bir yaratıcı yön?</li></ul>TOHUM’un dili, sürekli evrim halinde. Yeni koleksiyonlarla, belki aksesuar dışındaki objelerle, tasarım sınırlarını genişletmek istiyorum. Çünkü doğa, kültür, malzeme ve form sınır tanımaz.&nbsp;Aynı zamanda, bireysellik ve el işçiliğini koruyarak; global bir ölçekte ama ruhu kaybetmeden büyümek en büyük isteğim. Her bir TOHUM parçasının bir “tohum” olarak kalması, yeni güzellikleri, yeni hikâyeleri ve yeni bağları yeşertmesi…

TOHUM’un yolculuğu: Cenevre’den dünyaya açılan Türk tasarımcı Verda Alaton

Cenevre’de yaşayan bağımsız sanat editörü ve sanat yazarı Nazlı Kök Akbaş, sanat dünyasındaki çok yönlü birikimini uluslararası deneyimleriyle harmanlayan bir isim. Mimarlık ve şehir planlaması geçmişinden gelen gözlem gücüyle, sanatın mekanla, insanla ve zamanla kurduğu ilişkiyi incelikli bir dille aktarıyor. 

Sanatın nabzını yazmak

Onun yazılarında bir serginin duygusu, bir sanatçının sessiz ifadesi ya da bir kentin estetik ritmi iç içe geçiyor. Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Şehir ve Bölge Planlama Bölümü mezunu olan Akbaş, Japonya’da JICA Programı kapsamında Proje Yönetimi sertifikasını almış ve bu dönemi yaşamının önemli dönüm noktalarından biri olarak tanımlıyor. Ardından Cenevre Üniversitesi’nde Uluslararası Gelişim Projeleri yüksek lisansını tamamlamış, aynı üniversitenin Sanat Tarihi Bölümü’nde misafir öğrenci olarak çalışmalar yürütmüş. 2011 yılında Londra’daki Christie’s eğitim kurumunda aldığı eğitimle Sanat Piyasası ve Galeriler üzerine sertifika sahibi olan Akbaş, müzeler, galeriler, küratörler ve sanatçılarla kurduğu yakın temaslar sayesinde sanat dünyasının nabzını tutmakta; ayrıntılı araştırmalarla desteklenen yazılarında sanat piyasasının dinamiklerini düzenli olarak irdeliyor. Prestijli bir İsviçre yaşam dergisinde sanat editörü olarak köşe yazılarına devam eden Nazlı Kök Akbaş, sanat tarihine meraklı, gözlemci ve derinlikli yaklaşımıyla dikkat çekiyor.Kendisi, Nazlı Kök Akbaş Art Reports platformunda sergilerden notlar, sanatçılarla röportajlar ve kültürel izlenimlerini paylaşıyor. Sanatı bir “rapor”un ötesinde yaşayan bir deneyim olarak gören Nazlı Hanım ile hem gözlem gücünü hem de bağımsız üretimin anlamını konuştuk.Röportaj: Özgür Mumcular<ul><li>Nazlı Hanım öncelikle sizi tanıyabilir miyiz?&nbsp;</li></ul>Öncelikle çok teşekkür ederim. Memnuniyetle… Ben Mevlana Celaleddin Rumi’nin şehri, Konya’da doğdum. Harika bir gençlik geçirdiğimi düşünüyorum; çok hareketli, sportif ve meraklı bir gençtim. Üniversite eğitimimi Ankara’da, ODTÜ’de tamamladım. Ardından İzmir Büyükşehir Belediyesi’nde 15 yıl görev yaptım.2001 yılında, devletimizin Japonya devleti ile yürüttüğü özel bir çalışma ve eğitim iş birliği projesi kapsamında, ülkemizi ve İzmir Büyükşehir Belediyesi’ni temsil eden uzman olarak Japonya’ya gitmeye hak kazandım. Japonya çok özel bir ülke; etkisini hâlâ her adımımda hissediyorum. En kısa zamanda tekrar dönmeyi planlıyorum.2004 yılında Cenevre’ye taşındım ve hemen Cenevre Üniversitesi’nin yolunu tuttum. Öğrenmeye olan tutkum hiçbir yaşımda eksilmedi; aksine artarak devam etti. Cenevre Üniversitesi Uluslararası Gelişme Politikaları Fakültesi’nde yüksek lisans programını tamamladım ve Fransızca dil programına katıldım. Ardından, 2010 yılında yine Cenevre Üniversitesi Sanat Tarihi Bölümü’nde misafir öğrenci olarak başladığım dört yıllık bir programı tamamladım.Öğrenmeye başlayınca, aslında ne kadar az bildiğinizi daha iyi anlıyorsunuz ve durmadan yeni öğrenme programları geliştiriyorsunuz; ben de tam olarak bu şekilde ilerliyorum.Sanat tarihi eğitimim sırasında, her sanat profesyonelinin yolunun geçtiği gibi, benim yolum da Christie’s eğitim programından geçti. 2011 yılında Londra’da, Christie’s eğitim kurumunda Sanat Piyasası ve Galeriler üzerine sertifika programını tamamladım.Tüm bu eğitim projelerini taçlandırmak adına, bildiğiniz üzere 2024 yılında&nbsp;Nazlı Kök Akbaş Sanat Haberleri Cenevre – İsviçre&nbsp;sitesini kurdum ve akredite sanat habercisi olarak çok yoğun, bir o kadar da keyifli bir döneme başladım. Yaklaşık bir yıl içinde 20’nin üzerinde önemli sanat projesini takip ederek, dünyanın dört bir yanından gelen sanat muhabirleriyle birlikte basın toplantılarına katıldım ve 30 civarında sanat makalesi yayımladım.Her şey çok hızlı ve etkileyici bir şekilde ilerledi. Dünya çapında tanınmış sanatçılarla röportajlar yaptım. Ayrıca, prestijli bir İsviçre dergisinde sanat editörü olarak köşe yazıları yazıyorum. Yeni sezon benim için heyecan verici; birçok yeni projeye başlıyorum, hepsini birazdan sizinle konuşacağız.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/7e7a0b1f1f3b8abe297a84306.jpg" width="1024" height="576"><figcaption>Nazlı Kök Akbaş | BEYELER Vakıf Yayoi Kusama Sergisi Basın Toplantısı</figcaption></figure><ul><li>Sizi sanatın dünyasına çeken şey neydi?&nbsp;Bu yola nasıl başladınız?</li></ul>Sanat, hayatımda her zaman çok önemli bir yer tuttu. Müzeler, çok küçük yaşlarımdan itibaren bana birer hayaller diyarı gibi gelirdi. Sanat eserlerine bakarken zamanı unuturum; hâlâ da öyledir.Bana göre sanat; tüm özgürlüklerin, ifadenin, yaratıcılığın ve özgün bir dil geliştirme cesaretinin bir bütünüdür. Sanatçılar her zaman beni çok etkilemiştir. Düşüncenin özgürce dans ettiği, gündelik hayatımızda hayal etmemizin bile mümkün olamayacağı dünyaları bize sanat ve sanatçılar açar.Bu duyguların peşinden gitmek, onları yazmak, konuşmak ve sanat haberlerini geniş kitlelerle paylaşmak… İşte bu, benim en büyük merakım, hatta tutkum.<ul><li>Sanat haberleri ve röportajlar yazarken sizi en çok ne motive ediyor?</li></ul>Ben çok meraklı bir yapıya sahibim; bilgi edinmek ve yeni şeyler öğrenmek benim için büyük bir keyif. Yeni bir serginin basın toplantısına davet edildiğimde, her defasında çocukça bir sevinç ve heyecan duyuyorum. Toplantı öncesinde, “daha çok öğrenmeliyim, daha derin araştırmalıyım” düşüncesiyle konuyu detaylı biçimde inceliyorum.Dünyanın dört bir yanından gelen sanat editörleriyle eş zamanlı olarak bir sergiyi takip ediyor olmak benim için hem keyifli hem de heyecan verici bir deneyim. Bu sürecin hakkını verebilmek için büyük bir motivasyonla çalışıyorum.Tabii ki güçlü bir akademik altyapıya sahip olmam bu araştırmalarımda bana çok yardımcı oluyor. Özellikle İsviçre üniversitelerinin çok kapsamlı sanat arşivleri var. Cenevre Üniversitesi’nin eski bir yüksek lisans öğrencisi olarak her türlü dokümana kolaylıkla erişip bilgi alabiliyorum. Bazen fakültedeki profesörlerimle ya da İsviçre’de yaşayan sanat eleştirmenleriyle de konuların detaylarını istişare ediyorum.&nbsp;<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/7e7a0b1f1f3b8abe297a84307.jpg" width="1024" height="576"><figcaption>Nazlı Kök Akbaş | Sunhee Choi, Choi &amp; Choi Gallery, Güney Kore</figcaption></figure><ul><li>Cenevre gibi uluslararası bir kentte sanat sahnesini nasıl tanımlarsınız?</li></ul>Cenevre bir kesişme noktası; her alandan uzmanların ve profesyonellerin yollarının mutlaka dünya ölçeğinde geçtiği, çok nadide bir şehir. Kalvinist kültürün benim çok sevdiğim özelliği gereği “bling bling” değildir; yani gösterişten uzaktır. Bu da Cenevre’nin stratejik konumunu daha derin, sade ama etkili bir biçimde yansıtmasını sağlar.Finans sektöründe olduğu gibi sanat dünyasında da profesyonellerce çok iyi bilinir ki, Cenevre sanat piyasasında önemli bir role sahiptir. Özellikle son dönemde Avrupa sanat piyasasının merkezi Londra’dan Paris’e kaydığı için, Cenevre adeta Paris’in bir uzantısı -bir periferisi- haline gelmeye başladı. Bu durum, önümüzdeki dönemde şehrin sanat sahnesini daha da canlandıracak gibi görünüyor.<ul><li>Yazılarınızda duyguyla analizi dengeleyen bir üslubunuz var.&nbsp;Bu dengeyi nasıl kuruyorsunuz?</li></ul>Benim konseptim, sizin de takip ettiğiniz üzere, çok samimi ve filtresiz bir sanat editörlüğü ekolü üzerine kurulu. Müzelerde, vakıflarda ya da dünya çapında bir sanatçıyla gerçekleştirdiğim her karşılaşmada, son derece doğal ve içten bir yaklaşımı tercih ediyorum.Okuyucularıma da bu doğallığı, olduğu gibi, filtresiz biçimde aktarmaktan büyük memnuniyet duyuyorum. Bilginin samimiyetle aktarımı, benim en çok benimsediğim ve keyif aldığım yöntem.<ul><li>Bir sergiye girdiğinizde ilk dikkatinizi çeken şey ne olur?</li></ul>Çok güzel bir soru, Özgür Hanım, teşekkür ederim. Ben bir sergiyi gezerken ilk olarak küratörünü merak ederim; çünkü biliyorsunuz, serginin hikâyesini kurgulayan kişidir küratör. Gitmeden önce mutlaka araştırırım.Sergiye girdiğimde yenilikleri keşfetmeyi severim. Aslında sergideki tüm detaylar ilgimi çeker; özellikle eserler arasındaki iletişim bana göre çok heyecan vericidir. Bazen daha önce bildiğiniz bir eser, öyle bir hikâye içinde sergilenir ki, size yepyeni bir pencere açar. Eseri yeniden, bambaşka bir bağlamda kavrar, farklı bir şekilde anlarsınız; hatta bazen yeniden seversiniz, bazen de tam tersi olur.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/7e7a0b1f1f3b8abe297a84308.jpg" width="1024" height="576"><figcaption>Nazlı Kök Akbaş Art Reports</figcaption></figure><ul><li>Bir röportaj veya yazı hazırlarken süreç sizin için nasıl ilerliyor; not almak, gözlem yapmak, yazmak?</li></ul>Ben işlerimde çok detaylı ve hızlı ilerlemeyi seviyorum; buna mecburum da, çünkü artık her şey çok hızlı ilerliyor. Basın toplantılarında mutlaka ses ve görüntü kayıtları alıyorum. Sergi yetkililerine ulaşarak pek çok soru sorarım. Yazılı not tutmak yerine, diktafona kendi yorumlarımı kaydederim.Daha sonra, trende ya da uçakta bu kayıtları hemen metne dönüştürürüm. En kısa zamanda da haberleri ve izlenimlerimi platformlarımda paylaşırım.<ul><li>Sanatçılarla yaptığınız söyleşilerde sizi en çok etkileyen anlardan biri neydi, anlatabilir misiniz?</li></ul>Aslında her röportaj ayrı bir hikâye. Ben en çok, sanatçıların doğallıklarını ve yaratım süreçlerindeki heyecanlarını paylaşmaktan büyük mutluluk duyuyorum. Bazen ise, ne kadar büyük zorluklar içinde olduklarını görmek beni gerçekten çok üzüyor.<ul><li>Yazılarınızda sanatın toplumsal yönüne de değiniyorsunuz. Sizce sanat bugün toplumla nasıl bir ilişki kurmalı?</li></ul>Bu, benim temel çalışma prensiplerimden biridir; sorduğunuz için teşekkür ederim. Ben, sanatın&nbsp;demokratizasyonuna çok gönül vermiş&nbsp;bir sanat editörüyüm. Benim için sanatın herkese açık ve ulaşılabilir olması son derece önemli.Bu nedenle, çalışmalarımın mümkün olduğunca geniş bir okuyucu kitlesine ulaşması, sanatı olabildiğince çok insanla paylaşmak, en büyük hedefim ve motivasyonum.“Bana göre sanat,&nbsp;‘sanat için’den ziyade&nbsp;herkes için!” diyor Nazlı Hanım gülümseyerek.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/7e7a0b1f1f3b8abe297a84309.jpg" width="1024" height="576"><figcaption>Nazlı Kök Akbaş Art Reports</figcaption></figure><ul><li>Freelance çalışmak size nasıl bir özgürlük veya zorluk getiriyor?</li></ul>Evet, freelance çalışmak kişisel disiplin ve sorumluluk gerektiriyor. Düşünüldüğü gibi rahat olduğunu sanmıyorum. Aslında “her yer sizin ofisiniz” durumu, her an çalışabileceğiniz gerçeği, çok planlı olmayı zorunlu kılıyor.Öte yandan, randevularımı daha esnek saat dilimlerinde alabiliyorum ve sonrasında daha uygun saatlerde dinlenebiliyorum. Kısacası, bu çalışma sistemi oldukça sorumluluk gerektiriyor. Ayrıca, kendi patronunuz olduğunuzda kendinizi kandırmanız imkânsız; hiçbir projeyi rastgele yapamıyorsunuz ve sonuçta ortaya güzel işler çıkıyor.Ben kendimle hem çok eğlenceli hem de hayli katı bir patronum, kendi ismimle çalışıyor olmam bu durumu güçlendiriyor.<ul><li>Dijital platformlarda sanat üzerine yazmak, geleneksel basından nasıl farklı?</li></ul>Çok daha etkili gerçekten. Her yerde, her an bağlanıp okunabilmesi harika bir olanak. Trende, uçakta, parkta ya da bir bankta kısa bir molada, telefonunuzdan tüm makaleyi bir anda okuyabiliyorsunuz, bence bu harika.Geçen gün bir arkadaşım çok çarpıcı bir şey anlattı: İstanbul’da bir yakınını ziyarete gitmiş ve benim röportajımı televizyona aktarmışlar; kahvelerini alıp röportajı dinlemişler. Bayıldım bu fikre. Ne hoş değil mi? Bu dijital dönüşüm, doğru kullanıldığında bize inanılmaz fırsatlar sunuyor. Düşünün, aniden canınız isteyip harika bir sanat olayını, kahvenizi alıp iki üç arkadaşla izleyebiliyorsunuz.&nbsp;Şimdi uygulamalar var, sizin de çok iyi bildiğiniz gibi. Mesela annem için, makalenin metnini anında Türkçeye çeviriyor benim web sitemde; sonra bunu sesli dinleyebiliyor.Gerçekten harika bir dönemde yaşıyoruz. Bütün bu dijital ilerlemeleri, doğru kullanıldığında, mükemmel buluyorum.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/7e7a0b1f1f3b8abe297a8430a.jpg" width="1024" height="576"><figcaption>Nazlı Kök Akbaş | Pat Andrea, süper realism sanat hareketinin dünyaca meşhur yaşayan öncü usta ressamı</figcaption></figure><ul><li>Sosyal medya, sanatın anlatım biçimini nasıl değiştirdi sizce?</li></ul>Sosyal medya, sanatı çok olumlu bir şekilde destekledi. Öncesinde, sanat maalesef çoğunlukla lüks bir alan olarak ya da sadece belirli bir entelektüel birikime sahip grupların tekelinde olduğu zannedilirdi. Ama artık her sosyal gruptan ilgilenen kişiler, sosyal medya aracılığıyla sergileri izleyebilir ve her an yeni sanat haberlerinden haberdar olabilirler. Bu, gerçekten çok önemli bir gelişme ve benim için temel motivasyon kaynaklarından biri.<ul><li>Kendi estetik anlayışınızı üç kelimeyle tanımlarsanız, bunlar ne olurdu?</li></ul>Benim estetik anlayışım öncelikle doğallık ve samimiyet üzerine kurulu. Zekice yapılmış her işe çok düşkünüm. İkinci olarak, bir objenin veya bir işin beni güncelden koparıp bambaşka bir perspektiften bakmaya sevk etmesi ve bir hikâyesinin olması, bana çok estetik görünür.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/7e7a0b1f1f3b8abe297a8430b.jpg" width="1024" height="576"><figcaption>Özgür Mumcular ve Nazlı Kök Akbaş</figcaption></figure>•&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;Önümüzdeki dönemde “Nazlı Kök Akbaş Art Reports”ta okuyucuları neler bekliyor?Yeni projelerim birkaç başlık altında toplanıyor ve beni çok heyecanlandırıyor. Öncelikle, kendi platformlarımda yazılarım ve röportajlarım yoğun bir şekilde devam edecek. Bunun yanı sıra, İsviçre’nin prestijli bir dergisinde sanat editörü olarak yazdığımı biliyorsunuz; dergim yılda dört sezon yayınlanıyor ve readers.com’da okunabiliyor. Ayrıca internet sitemi de oldukça geliştirdik.Yeni ve çok heyecan verici bir projem de bir katalog kitap yayımlamak. Kitap hem Türkçe hem İngilizce olacak, Türkiye ve İsviçre’de dağıtılacak. Yayın evimle çalışmalarımız hâlâ devam ediyor.Bütün bunlara ilaveten, benim için çok heyecan verici ve bir o kadar da önemli bir projeye destek veriyorum: TOBB İzmir Kadın Girişimciler Kurulu’nun koordinatörlüğünü Işıl Nişli’nin yaptığı&nbsp;Sanatta Girişimcilik Projesi. Bu proje, kadın sanatçılara üretim, sergileme ve satış alanlarında destek olmayı; yeni teknolojik gelişmelere uyum sağlamalarına katkıda bulunmayı amaçlıyor. Sanatçılara mentorluk, network ve satış ağlarını geliştirme desteği veriliyor.Sanatın ve kadın sanatçıların sanat ekosisteminde güçlü bir şekilde üretmeye devam etmeleri, iş dünyasıyla bağlantılarını sürdürmeleri için önemli projeler geliştiriliyor. Yakında İsviçre’de, tüm bu projeleri tanıtan bir toplantı düzenleyeceğiz. Bu projeyi çok önemli buluyorum. Çok teşekkür ederim Özgür Hanım ve Pusula Swiss’e de teşekkürlerimi sunuyorum.

Nazlı Kök Akbaş ile sanat ve gözlem üzerine

Hayatın yönünü genç yaşlarda okunan bir kitap değiştirebilir mi? Şiyma Barkın Kuzmin, lise yıllarında okuduğu bir kitap sonrası kurduğu hayalin peşinden gitmiş. 

İlişkilerde ve ebeveynlikte şefkatin gücü

Psikoloji eğitimiyle başlayan yolculuğunu Paris’in varoşlarında yaşayan çocuklardan, *İstanbul'da sokakta yaşayan çocuklara Amerika’daki yüksek lisans eğitimine, ardından UNICEF’te geçen çeyrek asırlık uluslararası kariyere taşımış. Afrika’dan Orta Doğu’ya, Orta Asya’dan Avrupa’ya uzanan çalışmalarıyla çocukların haklarının korunması ve daha iyi bir gelecek kurmaları için politikalar geliştirmiş ve hayata geçirilmelerine destek olmuş.Bugünse Cenevre’de yaşamını sürdüren konuğumuz, uzun yıllara dayanan profesyonel deneyimini kişisel gelişim ve ebeveynlik alanına aktarıyor. Olumlu ebeveynlik, şefkatli sorgulama ve koçluk üzerine aldığı eğitimlerle hem bireylere hem de ailelere yol gösteriyor. İçimizdeki çocukla barışmayı, özşefkati ve ilişkilerde derinleşmeyi odağına alarak eğitimler veriyor, koçluk yapıyor. Onunla hem geçmiş yolculuğunu hem de bugünkü çalışmalarını konuştuk.Röportaj: Özgür MUMCULAR<ul><li>Şiyma Kuzmin kimdir, bize kendinizi tanıtır mısınız?</li></ul>Her gün kendisinin daha iyi bir versiyonu olmak için okuyan, düşünen, çalışan, değişimin kendimizle başladığına inanan, barışa, eşitliğe ve iletişime gönül vermiş bir insan; çocukları ve çocuklar ile zaman geçirmekten çok keyif alan bir anne; ailesine, dostluğa, insanlığa ve tüm canlılara değer veren bir kadın.&nbsp;<ul><li>İçimizdeki çocukla şefkatli bir ilişki kurmak sizce neden bu kadar önemli?</li></ul>Doğan Cüceloğlu’nun sözleri ile “Uyanış, olduğu gibi kabul ettiğimiz dünyanın, düşündüğümüzden farklı olabileceğini anlamakla başlar”. Kendimizi tüm hallerimizle kabul edip, şefkatle yaklaştığımızda ve içimizdeki çocuğun küçükken ihtiyacı olup da alamadığı şefkati ona kendimiz verdiğinde, bizi sınırlayan inançları fark edebiliriz, ve bizi bağlayan zincirlerimizden kurtulabiliriz. İşte bu yüzden içimizdeki çocuğun ihtiyaçlarını fark etmek ve şefkatle yaklaşmak önemlidir.&nbsp;<ul><li>Lise yıllarında okuduğunuz&nbsp;İnsan İnsana&nbsp;kitabı sizi nasıl etkiledi, hayalinizi nasıl şekillendirdi?</li></ul>İnsan doğasını, ilişkileri, yaşadığımız toplumun bizi nasıl şekillendirdiğini, hayata olumlu bakmanın önemini düşündürttü. Okuduğum her satırda bu konular hakkında daha çok öğrenme istediği duydum. Sanırım psikoloji okumaya karar vermemde etkili olan etmenlerden biriydi bu kitap. Daha zor koşullardan gelen çocukların da kendilerini geliştirebilmeleri ve olabileceklerinin en iyi olabilmeleri için de çalışmaya o sıralarda karar verdim.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/6ca86d2046c31c8b3f9b03913.jpg" width="1024" height="576"></figure><ul><li>Boğaziçi Psikoloji’den sonra Paris’te varoşlarda çocuklarla çalıştığınız dönemde sizi en çok etkileyen deneyim neydi?</li></ul>Varsıl ve yoksul ayırımındaki sınıf eşitsizliğine karşı en iyi ilacın daha küçük yaştan çocukların okuma yazma becerilerinin geliştirilmesi ile olabileceğini gördüm. Her hafta sonu sırt çantamızda kitaplar, boyalar, defterlerle varoşlara gidiyor ve ailelerinin izniyle çocuklarla buluşup sıcak soğuk demeden açık havada farklı aktiviteler yapıyorduk. Birçok çocuğun evinde kitap yoktu. Küçük yaşta kitaplarla haşır neşir olma, eğlenerek öğrenme bu çocuklar için farklı bir hayatın kapılarını açıyor ve yoksulluk çarkından çıkabilmeleri için olanak sağlıyordu. Bu süreçte farklı kültürlerden, dinlerden gelen diğer gönüllüler ile de geçirdiğim zamanda, aslında insanların nereden gelirlerse gelsinler özlerinin benzer olduğunu gördüm.<ul><li>UNICEF’te 23 yıl boyunca farklı coğrafyalarda çalıştınız. Bu süreçte hangi anı sizin için unutulmaz oldu?</li></ul>O kadar çok unutamayacağım anım var ki ama bir &nbsp;tanesini &nbsp;düşündükçe, hem üzülüyor hem de yaptığım iş nedeniyle gurur duyuyorum. Özbekistan’da çalıştığım yıllarda projelerimden biri devlet bakımında olan çocukların aile ortamında yaşayabilmeleri için &nbsp;çocukların ailelerine destekle kendi aileleriyle kalabilmeleri mümkün olmadığı durumlarda &nbsp;koruyucu ailelik gibi, şefkatle bakılabilecekleri birebir ilgi alabilmeleri için hizmet modelleri geliştirmekti. &nbsp;Bu süreçte, farklı şehirlerdeki yurt ve yuvaları geziyor, çalışanlardan bilgi topluyor ve kurum bakımını değiştirmek için eğitim veriyorduk. Semerkant’ta bir yuvada yeni terk edilmiş 8-9 aylık Timur isimli bir bebek vardı. Timur’u ilk gördüğümde ufacık yüzünde kocaman bir gülümseme ile bana bakıyordu. Kollarını uzatıp kucağıma gelmek istedi. Aldım. O kadar güven dolu mutlu bir bebekti ki. İşim nedeniyle, aynı yuvaya birkaç sefer daha gittim. Her gittiğimde Timur’u soruyor ve özellikle görmek istiyordum. Geçen her ayla birlikte Timur’un yüzündeki gülüş biraz daha azalıyordu ve gözlerinin parlaklığı sönüyordu. Timur’a sevecen bir ev sağlamak çok isterdim. Öte yandan uzun vadede Timur gibi ailesinden ayrılmak durumunda kalan çocuklar için daha iyi hizmet modelleri, ve daha eğitimli bir uzman kadro oluşturulmasına katkıda bulunarak, yüzlerce çocuğun hayatına dolaylı olarak dokunabildim.Öte yandan, mutlulukla hatırladığım bir anımsa Tacikistan’da çalışırken duyma engelli çocukları bir çocuk korosu ile bir araya getirmek ve çocukların birlikte hem işaret dili hem şarkı söyleyerek sahnede John Lennon’ın Imagine&nbsp; şarkısını yorumlamalarıydı. Engelli ve engelsiz çocuklar ilk defa bu şekilde bir araya gelebildiler, birlikte ürettiler ve birbirlerini arkadaş olarak görebildiler.<ul><li>Uluslararası bir kurumda çalışırken edindiğiniz en önemli deneyim neydi, size ne kattı?</li></ul>Farklı kültürlerden gelen çok kişi ile birlikte çalışma imkanı buldum. Üstüne üstlük bunu kendi ülkemden ve kültürümden uzakta başka bir ülkede misafir konumundayken yapmayı öğrendim. Farklılıklarımız kadar benzerliklerimiz olduğunu, iyi niyetle ve saygıyla yaklaştığımda güvene dayalı ilişkiler yaratabileceğimi öğrendim. Ayrıca, konuşulmayan kodlar olduğunu ve bunları anlayıp aşabilmenin zaman aldığını da öğrendim. Bazen bize çok benziyor diye düşündüğüm kültürlerden gelen kişiler çok farklı olabilecek bir kültürden gelen birinden daha uzak olabiliyor.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/6ca86d2046c31c8b3f9b03914.jpg" width="1024" height="576"></figure><ul><li>Farklı kültürlerden gelen biriyle evli olmak ve çocuklarınızı “third culture kid” olarak yetiştirmek nasıl bir şey?</li></ul>Aynı ülkeden ve kültürden gelen iki insan bile bazen birbirlerini anlamakta zorlanıyor. Eşimle 20 yıldır birlikteyiz ve her gün yeni bir şey öğreniyoruz. Uzun süreli ilişkilerde hergün tekrar ilişkiye kendini adamak ve öğrenmeye açık olmak değerli. Ortak değerlerimizin olması ve birbirimizi anlamaya ve olduğumuz halimizle kabul etmeye olan adanmışlığımız bizi bir arada tutuyor. Çocuklarımız Türkiye'de sadece bir yıl -o da Covid döneminde- yaşadılar, eşimin ülkesinde ise bebekliklerinde yaşadılar. Dolayısı ile hem dillerimizi hem de kültürlerimizi sadece bizlerden öğrendiler. Dil bizim için çok önemliydi. O yüzden aramızda İngilizce ya da Fransızca konuşsak da çocuklarımızla doğduklarından beri sadece kendi dillerimizde konuştuk.&nbsp;Bence yemek, kültürün önemli bir parçası ve yemeklerimizi çocuklarımız biliyor ve seviyor. Aileler ile bağlantıya özen gösterdik. Benim ailem daha geniş olduğundan tatillerde Türkiye’ye gittik ama her yıl birkaç kere eşimin ailesini bize davet ettik. Çocuklarımız hem bizlerden öğrendiler hem de yaşadığımız birbirinden farklı ülkelerden deneyim kazandılar. En zorlandığımız konu ise “third culture kid” lerde çok görülen aidiyet hissi. Hem yaşadıkları yere uyum sağlamaları hem de kendi kültürleri ile bağlarının oluşması için özel çaba harcamak önemli.<ul><li>Cenevre’ye taşındığınızda kariyerinizde nasıl bir dönüm noktası yaşadınız?</li></ul>Daha önce benim işim nedeniyle farklı ülkelerde yaşadık Cenevre’ye ise eşimin işi nedeniyle taşındık. Çocuklarımız ergenliğe girmişti ve İsviçre onların altıncı ülkesiydi. Artık taşınmak istemediler. Ben de onları bırakmak ve başka bir ülkede görev almak istemedim. UNICEF’den ayrılmaya ve kendi işimi kurmaya karar verdim. Uzun yıllar büyük bir organizasyonda ve politika oluşturma düzeyinde çalıştıktan sonra birebir insanlara dokunmak bana çok iyi geldi.<ul><li>Dr. Gabor Maté’nin şefkatli sorgulama yöntemini ve koçluğu nasıl bir arada uyguluyorsunuz? Danışanlarınıza hem bir eğitmen hem de bir yol arkadaşısınız. Danışmanlık süreçlerinde en çok hangi konular gündeme geliyor?</li></ul>Genelde koçluk bugünden ileriye doğru hedeflerimizi belirleme ve hayalini kurduğumuz geleceği yaratmaya destek olma sürecidir. Şefkatli sorgulama ile ise çocukluğumuzda oluşturduğumuz ve bizi sınırlayan inanç kalıplarımızın ilk başlangıç zamanlarına yani geçmişimize doğru bir yolculuk yapılır. Benim çalışmalarımda gördüğüm, yaşadığımız zorlukları aşabilmek, gerek kendimizle gerek eşimiz, ailemiz ya da iş arkadaşlarımızla sağlıklı ilişkiler kurabilmemiz ise geçmişimizi iyi anlamak ve kendi iç çocuğumuza şefkatla yaklaşmaktan geçer. Ben bu iki yaklaşımı harmanlayarak kullanıyorum. Danışanlarımın ihtiyacı doğrultusunda hem geleceğe yönelik hedeflerinde destek oluyorum hem de içlerindeki çocuğu tanımalarını, kendi inanç kalıplarını farkedip kendilerine şefkatle yaklaşmalarına, kendi hikayelerine yeni bir gözle bakmalarına destek oluyorum.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/6ca86d2046c31c8b3f9b03916.jpg" width="1024" height="576"></figure><ul><li>Kendi çocuklarınızı yetiştirirken edindiğiniz profesyonel bilgilerin ne kadarını kullanıyorsunuz, ne kadarını bırakıyorsunuz?</li></ul>Çocuklarımı yetiştirirken aldığım eğitimlerin çok faydasını gördüm. &nbsp;Ama onların annesiyim, koçu, psikoloğu değil. Bunun ayrımını yapıyorum. Yapmazsam zaten -hele de şimdi ergen olarak- bana bunu çok iyi hatırlatıyorlar...<ul><li>Bugünden geleceğe baktığınızda kişisel hedefleriniz ve hayalleriniz neler?</li></ul>Bu tür bir desteğe ihtiyaç duyan daha çok kişiye ulaşabilmek istiyorum. İnsanların birbirlerini ve kendilerini dinleyebilecekleri, barışın ve anlayışın hakim olduğu bir dünyaya katkıda bulunmaya devam etmeyi hayal ediyorum.