Araştırmacılar, bulguların küçük yaşlardan itibaren sağlıklı alışkanlıkların geliştirilmesinin önemini vurguladığını, ancak ekran kullanımının modern çocukluk üzerindeki etkileri konusunda karışık kanıtlar olduğunu da belirtti.
JAMA Network Open dergisinde yayımlanan çalışmada, ekranlarda en fazla vakit geçiren küçük çocukların okuma ve matematik testlerinde daha düşük puan alma eğilimi gösterdiği tespit edildi.
Bilim insanları, 2008–2023 yılları arasında Ontario, Kanada’dan 3 binden fazla çocuğu takip etti. Ebeveynlerin bildirdiği ekran süresi verileri, çocukların 8 ve 11 yaşlarında yapılan standart test sonuçlarıyla karşılaştırıldı.
Araştırma, toplam ekran süresi ile okul başarısı arasındaki ilişkiyi incelerken video oyunları, televizyon izleme ve bilgisayar, akıllı telefon, tablet kullanımı gibi tüm dijital cihaz aktivitelerini kapsadı.
Sonuçlar, genel olarak daha fazla ekran süresi ve televizyon/dijital cihaz kullanımı olan çocukların okuma ve matematik testlerinde daha düşük performans gösterdiğini ortaya koydu. Ancak araştırmada, ekran süresi ile yazma becerileri arasında belirgin bir bağlantı bulunamadı.
Ebeveynlerin yalnızca yüzde 20’si çocuklarının video oyunları oynadığını bildirdi. Ayrıca video oyunları, özellikle kız çocuklarının üçüncü sınıf okuma ve matematik testlerinde erkeklere göre daha düşük skorlar almasıyla ilişkilendirildi.
Çalışmanın yazarlarından, Toronto’daki SickKids Araştırma Enstitüsü’nde kıdemli çocuk sağlığı bilimcisi olan Dr. Catherine Birken, bulguların “küçük çocuklar ve aileleri için sağlıklı ekran alışkanlıklarını teşvik eden erken müdahalelerin geliştirilmesinin önemini” gösterdiğini belirtti.
Araştırma öncesinde yapılan çalışmalar, aşırı ekran süresinin okul başarısı üzerindeki etkileri konusunda karışık sonuçlar sunuyordu. Ayrıca bu çalışmanın da bazı sınırlamaları bulunuyor; ebeveynler tarafından bildirilen veriler taraflı olabilir ve ekran süresi ile akademik performans arasındaki ilişki nedensel değil, ilişkisel olarak değerlendiriliyor.
Stetson Üniversitesi Psikoloji Profesörü ve çalışmaya katılmayan Chris Ferguson, “Araştırma sonuçları anlamlı görünebilir ancak gerçek hayatta etkileri daha az belirgindir,” uyarısında bulundu.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO), 2–4 yaş arası çocuklar için günde bir saatten fazla ekran süresi, 1 yaş altı bebekler için ise hiç ekran süresi önerilmiyor.
Buna karşın uzmanlar, tüm çocukların ekran süresinin olumsuzlanmaması gerektiğini de vurguluyor. Avrupa Birliği 2025 raporuna göre, orta düzeyde ekran süresi kullanan ve ebeveynleriyle etkileşimli şekilde ekran başında vakit geçiren çocuklar dil gelişimi açısından fayda sağlayabiliyor.
