Twint rekor kırıyor ama nakit hâlâ cüzdanda
Koronavirüs pandemisiyle birlikte temassız ödemelerin yaygınlaşması, dijital ödemelerin hızla artmasına neden oldu. Özellikle İsviçre bankalarının geliştirdiği Twint uygulaması bu dönüşümün öncüsü oldu. 2024 yılında 773 milyon işlemle yeni bir rekor kıran Twint, önceki yıla göre %31 büyüme kaydetti. Oysa bu rakam, uygulamanın 2017’deki sadece 4 milyon işlemle başladığı göz önünde bulundurulursa oldukça çarpıcı.
Yine de İsviçre’de birçok mağaza ve işletme, kredi kartı komisyonlarından kaçınmak için hâlâ nakit veya Twint ile ödemeyi tercih ediyor.
Dijital para nakdi geride bıraktı ama...
İsviçre Ulusal Bankası’nın (SNB) son anketine göre, 2024 yılında ilk kez mağazalarda, gişelerde ve otomatlarda yapılan alışverişlerde nakit kullanım oranı, dijital ödeme yöntemlerinin gerisinde kaldı. En çok tercih edilen yöntem banka kartı, ikinci sırada ise mobil ödemeler yer aldı. Yine de, ankete katılanların %95’i nakdin bir ödeme aracı olarak korunmasını istiyor.
Nakit kaybolur mu? İsveç örneği uyarı niteliğinde
İsveç gibi bazı İskandinav ülkelerinde nakit kullanımı neredeyse ortadan kalkmış durumda. Bu nedenle İsveç, 2020’de nakit erişimini güvence altına alan bir yasa çıkardı. Yasaya göre her vatandaş, en fazla 25 kilometre uzaklıktaki bir yerden nakit çekebilmek zorunda.
Benzer bir kaygı İsviçre’de de var. “Nakit özgürlüktür” sloganıyla yola çıkan Hür İsviçre Hareketi (FBS), nakdin korunmasını anayasal güvence altına alacak bir halk inisiyatifi başlattı. Bu girişim, Covid-19 önlemlerine muhalif gruplarca da destekleniyor.
İsviçre’de nakit için üst limit yok
İsviçre’de nakit ödemeler için herhangi bir üst sınır bulunmuyor. Yalnızca 100.000 İsviçre Frangı üzerindeki nakit işlemlerde kimlik ibrazı gerekiyor. Buna karşılık, Fransa ve İtalya’da bu sınır 1000 Euro, Yunanistan’da ise sadece 500 Euro. Avrupa Parlamentosu 2027 itibariyle 10.000 Euro üst sınırı getirmeye hazırlanıyor. Bu adım, kara para aklamayı ve terörün finansmanını engellemek amacıyla atılıyor.
İsviçre bu tür sınırlamalara karşı direnç gösteriyor. Bu da ülkenin finansal özgürlük konusundaki tavrının altını bir kez daha çiziyor.
Twint ve banka kartları gibi dijital araçlar rekor kırsa da, beş franklık madeni para (Fünfliber) ve banknotlar hâlâ İsviçrelilerin cebinde yerini koruyor. Nakit paraya gösterilen bu bağlılık, dijitalleşen dünyada İsviçre’yi farklı bir konuma taşıyor.
