Turgut

İsviçre'nin A1 otoyolunda Payerne ve Avenches arasında düzenlenen "Alpha Uno" askeri tatbikatında, Hava Kuvvetlerinin savunma yetenekleri test edildi. A1 otoyoluna başarılı bir şekilde iniş yapan jetler, otoyolda yakıt ikmali ve bakım işlemlerinden geçti.

<h4>Tatbikatın Amacı</h4><p>"Alpha Uno" askeri tatbikatında dört savaş jeti, A1 otoyolunda Payerne ile Avenches arasında başarılı bir şekilde iniş yaptı. İniş sonrası jetler otoyolda yakıt ikmali ve bakım işlemlerinden geçti. Bu tatbikat, Hava Kuvvetleri için bir ilk değil. Soğuk Savaş döneminde benzer testler ulusal yollar üzerinde toplamda on kez gerçekleştirilmişti. Trafik geniş bir alana yönlendirildi ve askeri tatbikat olması nedeniyle az sayıda sivil izleyici dışında katılım sağlanmadı.</p><h4>İniş Detayları</h4><p>Uzun bir hazırlık ve gece boyunca bariyerlerin sökülmesinin ardından, ilk F/A-18 savaş jetini Alain von Büren indirdi. Bu, İsviçre Hava Kuvvetleri tarihinde bir otoyola inen ilk F/A-18 jeti oldu. Saat 10 civarında, Payerne ile Avenches arasındaki üç kilometrelik yol kesiminde dört jet sorunsuz bir şekilde iniş yaptı. İniş sonrası jetler otoyolda yakıt ikmali ve bakımları yapıldı.</p><h4>Lastik Patlaması Simülasyonu</h4><p>İniş ve kalkış arasında bakım ekipleri geçici pistte bir onarım tatbikatı gerçekleştirdi. Bir savaş jetinde lastik patlaması simüle edildi ve bu durum için birçok itfaiye aracı olay yerine geldi. Jet, diğer üç jetle birlikte kalkmadı ve yerde kaldı.</p><figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://ik.imagekit.io/tey21emoa/content/pususla_swiss_6660cc4625bc0_Un8rN7PpF.jpg" width="1024" height="576"></figure><h4>Kalkış Detayları</h4><p>Diğer üç jet, öğlen saatlerinde sorunsuz bir şekilde kalkış yaptı. İkinci bir eğitim misyonuna çıktılar ve öğleden sonra tekrar otoyola iniş yaptılar. İkinci eğitim için sabahki pilotlardan farklı pilotlar görev aldı.</p><h4>Tatbikatın Değerlendirilmesi</h4><p>Tatbikat sonrası Alain von Büren, "Her şey harika geçti. Piste iyi hazırlanmıştı" dedi. Hava Filosu 11 Komutanı Yarbay Marco Schwarz da memnuniyetini dile getirdi. Ukrayna savaşına dikkat çeken Schwarz, bu tür eğitimlerin tekrar gerekli hale geldiğini belirtti: "Küresel güvenlik durumu değişti. Soğuk Savaş'ın sona ermesiyle birlikte tehdit senaryoları ve ordu görevleri değiştiğinden dolayı otoyollarda bu tür merkezi olmayan uygulamalara son verilmişti."</p><h4>"Alpha Uno" Tatbikatının Amacı</h4><p>Savunma Bakanlığına (VBS) göre, Hava Kuvvetleri bugün Payerne, Emmen LU ve Bern Oberland'daki Meiringen olmak üzere üç jet üssüne sahip. Bu sınırlı sayıdaki üs, Hava Kuvvetlerini savunmasız hale getiriyor. Tatbikatın amacı, merkezi olmayan operasyon yeteneklerini test etmek ve genişletmekti. Hava Kuvvetleri, savaş uçaklarının doğaçlama yerlerden kalkış ve iniş yapabilme yeteneklerini gözden geçirmek istiyor. Bu ihtiyacın ardında, Avrupa'daki kötüleşen güvenlik durumu ve ordunun savunma yeteneklerini güçlendirme isteği yatıyor.</p><h4>Gsoa'nın Eleştirisi</h4><p>Ordusuz İsviçre Grubu (Gsoa), tatbikatı sert bir şekilde eleştirdi. Yapılan açıklamada, ordunun gelecekte bu tür gereksiz ve "kaynak israfı" etkinliklerden kaçınması gerektiği belirtildi. Politikacıların, para harcamak yerine gerçekçi tehdit analizlerine dayalı politikalar geliştirmeleri gerektiği vurgulandı.</p>

İsviçre'nin savaş jetleri A1 otoyoluna iniş tatbikatı yaptı

İsviçre’de her yıl yaklaşık 800 çiftlik kapanıyor. Bu da günde ortalama iki çiftliğin faaliyetlerine son vermesi anlamına geliyor. Sadece Vaud Kantonu’nda her hafta bir çiftlik yok oluyor.

Tarımda sessiz bir çöküş

<p>SRF`in haberine göre bu dramatik istatistiklerin arkasında karmaşık bir gerçeklik yatıyor: Zorlayıcı bir tarımsal miras, artan ekonomik baskılar ve giderek azalan genç kuşak ilgisi.</p><h4>35 yılını verdiği çiftliği devredemedi</h4><p>Emmental kökenli 64 yaşındaki çiftçi Andreas Wüthrich, Vaud kantonunun Puidoux kasabasındaki çiftliğini 35 yıldır işletiyor. Şimdi emekliliğe hazırlanıyor ama yerine geçecek kimse bulamıyor. "Bu iş insanı gece gündüz bağlıyor" diyen Wüthrich, çocuklarından birinin çiftliği devralmasını ummuş. Ancak depresyonla mücadele eden en küçük oğlu, bu hayalden vazgeçmek zorunda kalmış. “Onu hayatta tutmak için ödediğimiz bedel belki de buydu,” diyerek yaşadığı zorluğu dile getiriyor.</p><h4>Artık çiftlikler çocuklara geçmiyor</h4><p>Wüthrich’in hikâyesi, İsviçre genelinde gittikçe yaygınlaşan bir durumu temsil ediyor. Bir zamanlar nesilden nesile geçen aile çiftlikleri, artık genç kuşaklar tarafından devralınmıyor. La Brévine’den genç çiftçi Yann da ailesinin beklentisini karşılayamamış. Lyme hastalığı nedeniyle çiftlik yaşamına devam edememiş olması, ailesini büyük bir hayal kırıklığına uğratmış.</p><h4>Çözüm: Aile dışı devirler ve hisse senetli yapılar</h4><p>Bazı çiftçiler bu çıkmazdan çıkmak için yenilikçi yollar arıyor. Vaux-sur-Morges’deki çiftliğini devretmek isteyen Claude-Alain Gebhard, bir anonim şirket kurarak devri kolaylaştırmayı seçmiş. “Bu yapı, sermayesi olmayan genç çiftçilere 100-150 bin frankla çiftlik sahibi olma imkânı tanıyor,” diyor Gebhard.</p><p>Bazı çiftçiler ise çocukları olmasa da çiftliklerinin ruhunu yaşatacak birini arıyor. Villarzel’den Luc Rossier, kendi değerlerine ve vizyonuna sadık kalacak bir dış mirasçı bulmak istiyor. “Benim izimi taşıyan bir şeyler kalsın istiyorum,” diyen Rossier, çiftliğini sadece toprağı değil, bir yaşam felsefesini devredeceği birine bırakmak istiyor.</p><h4>Devlet politikaları aileleri destekliyor</h4><p>Ancak tüm bu yaratıcı çözümlere rağmen, İsviçre’de çiftliklerin aile dışına devri hâlâ çok sınırlı. Çünkü Tarım Arazileri Hakkındaki Federal Kanun (BGBB), tarımsal işletmelerin aile içinde devrini destekliyor. Bu yasa sayesinde aile üyeleri, çiftlikleri piyasa değerinin altında, getiri değeriyle satın alabiliyor. Bu da dış yatırımcıların ya da genç çiftçilerin sisteme dahil olmasını oldukça zorlaştırıyor.</p><h4>Bir meslekten fazlası: Hayat biçimi</h4><p>İsviçre’nin tarım manzarası hızla değişiyor. Her kapanan çiftlik, sadece ekonomik bir işletme değil; bir hayat tarzı, bir gelenek ve çoğu zaman kuşaklar arası bir bağın kopması anlamına geliyor. Bu gidişatı tersine çevirmek için ise hem ekonomik yapının hem de gençlere sunulan perspektiflerin yeniden düşünülmesi gerekiyor.</p>

İsviçre'de her gün iki çiftlik kapanıyor

İsviçre’nin Almanca konuşulan kantonlarında 18 Mayıs Pazar günü seçmenler vergiden ulaşım altyapısına uzanan dört kritik oylamada kararını verdi. Basel-Ville, Zürih, Argau ve Thurgau’daki sonuçlar, kantonların ekonomik rekabet ile sosyal ihtiyaçlar arasında farklı dengeler kurduğunu gösterdi.

<h3>Basel-Ville: Bisiklet Öncelikli 40 km’lik Hat Onaylandı</h3><ul><li><strong>Karar:</strong> Seçmenlerin %59,2’si, hükümetin 40 km’lik “güvenli bisiklet koridoru” ağını içeren karşı teklifini kabul etti.</li><li><strong>Reddedilen:</strong> Sol partilerin desteklediği 50 km’lik daha iddialı inisiyatif %62,7 “hayır” aldı.</li><li><strong>Ek Vergi Dosyası:</strong> Uluslararası şirketler için OECD’nin minimum %15 kâr vergisine geçişi telafi eden kantonal düzenleme %63,2 onay aldı. Böylece Basel’de kurumlar vergisi oranı 13’ten 15’e yükselecek. Katılım %42,6.</li></ul><h3>Zürih: Kurumlar Vergisinde İndirim Hamlesi Durduruldu</h3><ul><li><strong>Karar:</strong> Hükümetin kurumlar vergisini %7’den %6’ya düşürme teklifi %54,5 “hayır” ile geri çevrildi.</li><li><strong>Arka Plan:</strong> Reform, Zürih’i İsviçre Merkezi’ndeki komşu kantonlarla rekabette avantajlı kılmayı hedefliyordu. Katılım %35,3.</li></ul><h3>Argau: Servet Vergisi Düşürüldü, Aile İndirimi Artırıldı</h3><ul><li><strong>Karar:</strong> Servet vergisinde indirim ile çocuk başına vergi indiriminin yükseltilmesini içeren paket %54,1 “evet” aldı.</li><li><strong>Eleştiriler:</strong> Sol ve Evanjelik partiler “zenginlere hediye” iddiasıyla referandum getirmişti.</li><li><strong>Savunma:</strong> Bürg parlamentosu, artan emlak vergisini dengelediğini ve orta sınıf aileleri rahatlattığını savundu. Katılım %31,6.</li></ul><h3>Thurgau: Emlak Vergisine Veda</h3><ul><li><strong>Karar:</strong> Mülk sahiplerinden alınan emlak (arsa) vergisi %69 “evet” ile tamamen kaldırıldı.</li><li><strong>Pozisyonlar:</strong> Bourgeois çoğunluk “mülk sahibi zaten servet ve değer kira vergisi ödüyor” diyerek destek verdi; kanton hükümeti karşı çıktı. Katılım %35.</li></ul><p>Bu sonuçlarla Basel-Ville, kentsel mobilite ve uluslararası vergi uyumunda “yeşil ışık” yakarken; Zürih rekabet gerekçeli vergi indirimine fren bastı. Argau ailelere vergi desteği sağlarken, Thurgau mülk sahiplerini önemli bir kalemden muaf tuttu. Sandıktan çıkan tablo, her kantonun kendi ekonomik ve toplumsal önceliklerini farklı yollarla dengelediğini bir kez daha gösterdi.</p>

İsviçre’nin Almanca konuşulan kantonlarında halk dört kritik oylamada kararını verdi

Sahte ürün ticareti küresel ekonomiyi tehdit edecek boyutlara ulaştı. Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD), sahtecilik piyasasının büyüklüğünü yaklaşık 400 milyar İsviçre frangı olarak tahmin ediyor. Ancak uzmanlar, bu rakamın buzdağının sadece görünen yüzü olduğuna dikkat çekiyor.

Sahte ürün ticareti

<p>OECD’nin yayımladığı son rapora göre, sahtecilik neredeyse tüm sektörleri etkiliyor: kıyafetler, ayakkabılar, çantalar, ilaçlar, kozmetik ürünler ve oyuncaklar sahtecilik ağlarının en çok hedef aldığı alanlar arasında yer alıyor. Tüketiciler çoğu zaman farkında olmadan bu ürünleri satın alırken, bu sahte ürünlerin yalnızca ekonomik değil, aynı zamanda ciddi sağlık ve güvenlik riskleri taşıdığı vurgulanıyor. Çünkü sahte ürünler, üretim standartlarına ve güvenlik normlarına uymuyor.</p><p><strong>Yeni Nesil Sahteciler Takibi Zorlaştırıyor</strong></p><p>OECD’de sahtecilikle mücadele grubunda görev yapan ekonomist Morgane Gaudiau’ya göre, sahteciler giderek daha sofistike yöntemler kullanıyor. “Üretim tesislerini artık tüketicilere daha yakın bölgelere taşıyorlar,” diyen Gaudiau, böylece hem dağıtım süresini kısalttıklarını hem de gümrük denetimlerinden daha kolay kaçabildiklerini ifade etti.</p><p>Ayrıca, sahte ürün üreticileri piyasada talep gören ürünlerin kopyalarını çok kısa sürede üreterek satışa sunabiliyor. Bu ürünler yalnızca kendi kurdukları web sitelerinde değil, aynı zamanda popüler e-ticaret platformlarında da yer buluyor. Bu durum, denetim organlarının işini daha da zorlaştırıyor.</p><p><strong>Gümrükler Kaynak Yetersizliğiyle Mücadele Ediyor</strong></p><p>Sahte ürünlerin tespiti ve engellenmesinde önemli rol oynayan gümrükler ise sıklıkla yetersiz kaynaklarla mücadele ediyor. Artan internet alışverişi ve küçük paketli gönderiler, sahte ürünlerin sınırdan geçişini kolaylaştırıyor.</p><p>OECD, uluslararası iş birliğinin ve dijital platformlarda daha sıkı düzenlemelerin önemini vurgularken, tüketicilere de bilinçli alışveriş çağrısında bulunuyor. Sahtecilik yalnızca markaların değil, toplum sağlığının da düşmanı olmaya devam ediyor.</p>

OECD’den alarm zili: Sahtecilik pazarı 400 milyar franka ulaştı

Aargau Kantonu'nda kadın ve erkek arasındaki ücret farkını azaltmayı hedefleyen bir halk inisiyatifi, 2025 oylamaları kapsamında gündeme taşındı. “Lohntransparenz-Initiative” (Ücret Şeffaflığı İnisiyatifi) adlı girişim, 50 ve üzeri çalışana sahip tüm işletmelerin zorunlu olarak cinsiyet temelli ücret analizleri yapmasını talep ediyor. 

Aargau’da eşit ücret için oylama

<p>“Lohntransparenz-Initiative” (Ücret Şeffaflığı İnisiyatifi) ile şu anda İsviçre genelinde sadece 100 ve üzeri çalışanı olan şirketler için geçerli.</p><h3>Hedef: Ücrette eşitlik</h3><p>İnisiyatif, Aargau’daki sendika çatısı kuruluşu <i>Arbeit Aargau</i> tarafından destekleniyor. Komiteye göre, kadınlar halen aynı işi yapmalarına rağmen erkeklere kıyasla daha az kazanıyor. Bu da Federal İstatistik Ofisi’nin (BfS) verileriyle doğrulanıyor: İsviçre genelinde ortalama brüt maaş erkeklerde 8’398 frank, kadınlarda ise 7’034 frank. Aradaki %16’lık farkın %48’i ise istatistiksel olarak açıklanamıyor.</p><p>Ayrıca inisiyatif, 2019’da lağvedilen Aargau Eşitlik Dairesi’nin (<i>Fachstelle für Gleichstellung</i>) yeniden kurulmasını istiyor. Bu birim, özellikle iş dünyasında kadın-erkek eşitliğini denetlemek ve teşvik etmekle görevliydi.</p><h3>Parlamento ve hükümet karşı çıkıyor</h3><p>Aargau Kantonsparlamentosu ve hükümeti ise inisiyatife karşı çıkıyor. Gerekçe olarak, ulusal düzeyde halihazırda geçerli olan uygulamaların yeterli olduğu ve yeni bir düzenlemenin küçük ve orta ölçekli şirketlere fazladan bürokratik yük getireceği belirtiliyor. Ayrıca, Aargau’daki şirketlerin komşu kantonlara göre dezavantajlı duruma düşebileceği vurgulanıyor.</p><p>Muhalefet cephesi, öneriyi “etkisiz ve gereksiz bir müdahale” olarak nitelendirirken, destekçiler bu adımın sadece sembolik olmadığını, iş yerinde gerçek bir dönüşüm başlatabileceğini savunuyor.</p><p>Oylama tarihi henüz kesinleşmemiş olsa da, kadın-erkek eşitliği ve iş dünyasındaki şeffaflık açısından bu inisiyatif Aargau’daki siyasi tartışmaların merkezine oturmuş durumda. Seçmenler, toplumsal adalet ile ekonomik özgürlük arasında bir denge kurmak zorunda kalacak.</p>

Şirketler daha fazla şeffaflıkla yükümlü mü olacak?

İsviçre’nin Zürih ve Lozan kentlerinde bugün binlerce inşaat işçisi sokaklara döküldü. Yaklaşık 3000 kişinin Zürih’te, 2000 kişinin ise Lozan’da katıldığı gösterilerde işçiler, artan iş yüküne karşı daha iyi ücret, aile dostu çalışma saatleri ve daha fazla saygı talebinde bulundular. 

Emeğimize saygı istiyoruz

<p>Eylemler, yıl sonunda sona erecek olan inşaat sektörüne ait ulusal çerçeve sözleşmesinin (Landesmantelvertrag) yenilenmesi öncesinde düzenlendi.</p><p>Gösterilerin ana sloganı “Emeğimize saygı” olurken, protestolar iş makineleriyle desteklendi ve İtalyanca işçi şarkıları eşliğinde gerçekleşti. Eylemlerde Unia ve Syna sendikalarının bayrakları dikkat çekerken, aralarında iklim grevcilerinin ve sosyalist hareketlerin de olduğu başka gruplar da destek verdi.</p><p>Syna Başkanı Yvonne Feri, Helvetiaplatz Meydanı’ndaki konuşmasında, artık işverenler bir adım atmalı diyerek talepleri sıraladı: daha yüksek maaşlar, ödenen yol ve ara molaları, daha kısa ve düzenli çalışma saatleri. Feri, “Şimdi sıra Baumeisterverband’ta (İsviçre İnşaatçılar Birliği)” diyerek işveren tarafına doğrudan seslendi.</p><p><strong>Grev çağrıları masada olabilir</strong><br>Unia ve Syna sendikalarının açıklamalarına göre, yaklaşık 80.000 işçiyi kapsayan yeni çerçeve sözleşmesinde zorlu müzakereler bekleniyor. Sendikalar iş yükünün son 10 yılda %20 arttığını, ancak çalışan sayısının sadece %1.5 arttığını belirtiyor. Bu da işçilerin daha uzun saatler ve daha zor koşullar altında çalıştığı anlamına geliyor. İsviçre Sendikalar Birliği Başkanı Pierre-Yves Maillard da bu baskının azaltılması gerektiğini vurguladı.</p><p>İsviçre İnşaatçılar Birliği (SBV) ise yeni sözleşmede daha esnek, sade bir yapı hedefliyor. SBV, işveren ve çalışanlara iş ilişkilerini bireysel olarak şekillendirebilme konusunda daha fazla serbesti tanınmasını talep ediyor. Bu, örneğin yıllık çalışma süresi, fazla mesai uygulamaları ve özel çalışma modellerinde geçerli olabilir.</p><p>Görüşmelerin başarısız olması halinde, sendikaların ilerleyen günlerde grev dahil olmak üzere daha sert eylemlere başvurabileceği değerlendiriliyor. Bugünkü kalabalık gösteriler, inşaat işçilerinin seslerinin duyulmasını istediklerini güçlü bir şekilde ortaya koydu.</p>

Zürich ve Lozan’da inşaat işçilerinden güçlü mesaj

İsviçre'de 2025 yılının ilk çeyreğinde istihdam edilen kişi sayısı 5,34 milyona ulaştı. Bu rakam, bir önceki yılın aynı dönemine göre %0,7 oranında bir artışa işaret ediyor. Veriler, İsviçre Federal İstatistik Ofisi (OFS) tarafından açıklandı.

İş gücü piyasası

<p>İstihdam artışı kadınlar arasında daha belirgin: Kadın çalışan sayısı %1 artarken, erkeklerde bu oran %0,5 olarak gerçekleşti. Tam zamanlı eşdeğer istihdam (EPT) verileri de benzer bir tablo çiziyor; kadınlarda %1,5’lik artışa karşılık erkeklerde yalnızca %0,1’lik bir artış gözlemlendi. Sezonluk dalgalanmalardan arındırıldığında, istihdamda %0,4’lük bir artış kaydedildi.</p><p>Buna karşın, Uluslararası Çalışma Örgütü (BIT) kriterlerine göre hesaplanan işsizlik oranı aynı dönemde %0,3 artarak %4,7’ye yükseldi. Bu oran, hala Avrupa Birliği ortalamasının (%6,1) oldukça altında kalsa da İsviçre için dikkat çekici bir yükseliş anlamına geliyor. Euro bölgesinde ise işsizlik %6,5’e geriledi.</p><p>Yabancı çalışanlar istihdam artışına önemli katkı sundu. 1,9 milyon yabancı çalışan ile bu grup %2,4’lük bir artış sergilerken, İsviçre vatandaşlarında %0,1 oranında bir duraklama kaydedildi. Oturum izinlerine göre yapılan değerlendirmede, tüm kategorilerde artış görülürken, yalnızca kısa süreli (12 aydan az) “L” oturum izni sahiplerinde azalma oldu.</p><p>OFS, yayımladığı verilerin Ekonomi Sekreterliği (Seco) tarafından aylık açıklanan işsizlik oranlarından farklı olduğunu hatırlattı. OFS'nin BIT'e dayalı verileri, uluslararası karşılaştırmalara olanak tanırken, Seco yalnızca bölgesel iş bulma merkezlerine kayıtlı işsizleri esas alıyor.</p><p>İş gücü piyasasında bu yılın ilk çeyreğinde yaşanan bu gelişmeler, özellikle kadın istihdamının artması ve yabancı çalışanların katkısı ile pozitif bir tablo çizse de, işsizlikteki yükseliş dikkatle izlenmeye devam ediyor.</p>

İsviçre’de istihdamda artış, işsizlikte hafif yükseliş

Federal Konsey (Bundesrat), enerji arz güvenliğini sağlamak amacıyla beş yeni gaz yedek santrali (Reservekraftwerke) inşa etmeyi planlıyor. Enerji Bakanı Albert Rösti, bu adımı "kritik senaryolarda elektrik sıkıntısını önlemek" için gerekli bir önlem olarak savunuyor.

Enerji

<p>Rösti’nin örnek gösterdiği risk senaryoları arasında gaz kıtlığı, sert kış koşulları, komşu ülkelerin elektrik ihracatını kısıtlaması ve nükleer santrallerde beklenmedik bakım çalışmaları yer alıyor.</p><p>Ancak bu karar, hem çevre koruma kuruluşları hem de enerji politikaları üzerine çalışan bazı ekonomik kuruluşlar tarafından eleştiriliyor. Özellikle çevreye zararlı emisyonlar nedeniyle endişe dile getirilirken, Swisscleantech adlı sürdürülebilirlik odaklı iş dünyası derneği de projeyi maliyet ve gereklilik açısından sorguluyor. Derneğin eş direktörü Michael Mandl, halihazırda mevcut altyapılarla yeterli kapasitenin sağlanabileceğini belirtiyor: "Özellikle bu tür santrallerin doğuracağı maliyetler göz önünde bulundurulduğunda, inşaatın gerekliliği ciddi şekilde sorgulanmalıdır."</p><p>Mandl, alternatif olarak hastaneler gibi kurumların zaten mevcut olan jeneratörlerinin merkezi şekilde yönetilerek devreye alınabileceğini ve büyük sanayi tesislerinden, acil durumlarda tüketimi düşürmeleri karşılığında tazminat ödenerek “tüketici rezervi” oluşturulabileceğini öne sürüyor. Bu sistemle gaz santrallerine duyulan ihtiyacın büyük ölçüde ortadan kalkabileceğini savunuyor.</p><p>Bununla birlikte hükümetin bu girişimi, parlamentoda henüz tartışılmakta olan yeni elektrik rezerv yasası (Stromreservegesetz) öncesinde alınmış bir karar olarak değerlendiriliyor. Söz konusu yasa tasarısı, Swisscleantech’in öne sürdüğü alternatif çözümleri de içeriyor. Ancak Bundesrat, bu seçeneklerin yetersiz kalabileceği kanaatinde olduğu için inisiyatif alarak yeni rezerv santralleri kurma yoluna gidiyor.</p><p>Yeni santrallerin ilki Aargau kantonundaki Eiken’de kurulacak. Tartışmalar devam ederken kamuoyunun gözü şimdi parlamentonun enerji politikası konusundaki nihai kararında.</p>

Hükümetin enerji alanında aldığı yeni kararlar kamuoyunda tartışma yarattı

İsviçre’nin Basel kentinde gerçekleştirilen 69. Eurovision Şarkı Yarışması’nın provalarında İsrail karşıtı tepkiler öne çıkarken, organizatörler yarı final yayınında protestoların izleyiciye yansımaması için çeşitli önlemler aldı.

Basel'de İsrail karşıtı protesto

<p>İsrail’in sahne aldığı ikinci yarı finalde, yayın sırasında seyircilere ait görüntülere yer verilmezken yalnızca İsrailli şarkıcı Yuval Raphael’in sesi ekrana yansıtıldı. Bu bölümde seyircilerin tepkileri sansürlenmiş oldu.</p><p>Toplamda 16 ülkenin sahne aldığı ikinci yarı finalin ardından Litvanya, İsrail, Ermenistan, Danimarka, Avusturya, Lüksemburg, Finlandiya, Letonya, Malta ve Yunanistan finale yükselirken; Avustralya, Karadağ, İrlanda, Letonya, Gürcistan, Çekya ve Sırbistan elendi. Büyük final, 17 Mayıs'ta düzenlenecek.</p><p>Sosyal medyada yayılan görüntülerde, ikinci yarı final provası sırasında seyircilerin İsrail temsilcisini yuhaladığı, Filistin bayraklarının açıldığı dikkat çekti. Güvenlik kaygısı taşıyan organizatörler, bayrak taşıyan izleyicileri alandan çıkardı.</p><p>İsrail'in Gazze'deki saldırılarına rağmen yarışmadan çıkarılmasına yönelik çağrılar dikkate alınmadı ve Raphael’in büyük finalde sahne alacağı netleşti. Avrupa Yayın Birliği (EBU), Ukrayna savaşı nedeniyle 2022’den bu yana Rusya'yı yarışmadan men etmesine karşın, benzer bir yaptırımı İsrail için uygulamaması sebebiyle çifte standart eleştirilerine maruz kalıyor.</p><p><strong>Basel’de İsrail karşıtı gösteriler devam ediyor</strong></p><p>Yarışmanın gerçekleştiği Basel’de, İsrail’in katılımını protesto eden gruplar, Filistin lehine gösteriler düzenlemeye devam ediyor. Güvenlik güçlerinin uyarısıyla alandan çıkarılan bazı protestocular, ardından tekrar toplanarak alanda Filistin’e destek eylemleri yaptı.</p><p>Eylemciler, Filistin bayrakları taşıyarak “Filistin’e özgürlük” ve “Soykırımı durdurun” sloganları attı. Bazı göstericilerin, ellerinde İsrail bayrağı taşıyan kişilere tepki gösterdiği belirtildi.</p><p>11 Mayıs’ta Basel Belediye Binası önünde düzenlenen Eurovision’un resmi açılış töreni de protestolara sahne olmuştu. 37 ülke delegasyonunun yer aldığı törende, çok sayıda Filistin destekçisi kalabalık alandaydı. Açılış sonrası katılımcılar klasik tramvaylarla “Eurovision köyüne” götürülmüştü.</p>

Eurovision’da İsrail için yayın tedbiri alındı

İsviçre'nin en kalabalık kantonu olan Zürih'te gençlik suçlarına dair son veriler, çelişkili bir tabloyu gözler önüne seriyor. Zürih Adalet Müdürlüğü’nün yayımladığı 2024 yılı verilerine göre, gençlik suçları genel olarak azalırken, suça karışan çocukların yaşının giderek düştüğü görülüyor.

10–14 yaş grubunda sorun büyük

<p>Geçtiğimiz yıl Zürih kantonunda toplam 6290 genç suç şüphelisi adli makamlara bildirildi. Bu sayı, bir önceki yıla göre %5’ten fazla bir düşüşe işaret ediyor. Şiddet suçlarında da benzer bir azalma gözlemlendi: 10 ila 17 yaş arası 954 genç, şiddet nedeniyle soruşturma geçirdi; bu da bir önceki yıla göre %4,3’lük bir düşüş anlamına geliyor.</p><h3>Çocuk yaşta suçluluk artıyor</h3><p>Olumlu görünen bu genel düşüşün gölgesinde ise endişe verici bir eğilim yer alıyor: Suça karışanların yaş ortalaması düşüyor. 2019 yılında adli soruşturma açılan gençlerin %19’u 10–14 yaş aralığındayken, bu oran 2024’te %28,8’e yükseldi.</p><p>Zürih Gençlik Savcılığı’ndan Monika Zimmerli’ye göre, bu yaş grubundaki suçlar genellikle toplu taşıma araçlarına biletsiz binme gibi hafif suçlardan oluşsa da, silah taklidiyle dolaşmak veya soygun gibi daha ciddi vakalar da görülüyor.</p><p>Zimmerli bu artışı açıklamanın zor olduğunu belirterek şu değerlendirmede bulundu: “Bu çocukların çoğunda aile içi sorunlar ya da okulda uyum problemleri var. Ayrıca fiziksel ve sosyal olarak daha erken olgunlaştıkları için daha fazla dışarı çıkıyorlar ve riskli davranışlarda bulunuyorlar.”</p><h3>Radikalleşme vakaları: Yeni bir sınav</h3><p>2024 yılında Zürih’te medyada geniş yankı uyandıran iki radikalleşme vakası da gençlik suçları konusunun gündeme taşınmasına neden oldu. Bunlardan biri, 15 yaşındaki bir gencin Zürich-Selnau’daki bir Ortodoks Yahudi’ye saldırısı; diğeri ise Zürih Pride etkinliği öncesinde iki gencin terör tehdidi oluşturmasıydı.<br>Gençlik savcılığı, bu olayların hem hukuki hem de medya baskısı açısından büyük bir sınav olduğunu vurguladı. Delil toplama sürecinin sınır ötesine taşması, süreci daha da karmaşık hale getirdi.</p><h3>Cezadan çok eğitim ve destek ön planda</h3><p>Zürih Gençlik Savcılığı, özellikle 10–14 yaş arası çocuklar için cezadan çok eğitici ve koruyucu tedbirlerin uygulanmasına öncelik veriyor. Bu amaçla aileler, okullar ve sosyal hizmet kurumlarıyla sıkı işbirliği yapılıyor.</p><p>Savcılık ayrıca, gençlik suçlarıyla mücadelede ulusal düzeyde daha koordineli bir yaklaşım gerektiğini savunarak, 2026 itibarıyla görev yapacak bir federal çalışma grubunun kurulmasına öncülük etti.</p>

Zürih’te endişe verici trend: Suça karışan çocukların yaşı düşüyor

İsviçre’de emlak piyasası uzun süredir yükseliş trendini sürdürüyor. İsviçre Federal İstatistik Ofisi'nin (OFS) son tahminlerine göre, ülke nüfusunun önümüzdeki 30 yılda 9 milyondan 10,5 milyona çıkması bekleniyor. Bu durum, konut yatırımlarının hâlâ cazip görülmesine neden oluyor.

Konut fiyatlarında artış

<p>Almanya, Fransa ve Avusturya gibi komşu ülkelerde konut fiyatları son dönemde düşüşe geçerken, İsviçre’de fiyat artışları devam ediyor. Bunun başlıca nedenlerinden biri, ülkenin süregelen nüfus artışı.&nbsp;</p><p>Ancak bazı uzmanlar, yaşlanan nüfusun ve özellikle baby-boomer kuşağının evlerini satışa çıkarmasıyla birlikte emlak piyasasında dengelerin değişebileceğini düşünüyor. ABD'de bu durum “gümüş tsunami” olarak adlandırılırken, İsviçre’de de benzer bir etki yaşanabilir mi sorusu gündemde.</p><h3>Risk Var Ama Sınırlı</h3><p>Uzmanlara göre, İsviçre genelinde büyük çaplı bir fiyat çöküşü beklenmemeli. Uzmanlar, yaşlanan nüfusun işgücü piyasasında yerinin yeni gelenlerle doldurulacağını belirtiyor. Bu da konut talebinde büyük bir düşüş yaşanmasının önüne geçiyor.</p><p>Özellikle Grisons, Bern Alpleri ve Ticino gibi nüfusun azaldığı dağlık bölgelerde, boş konut oranlarının artabileceği ve fiyatların düşebileceği öngörülüyor. Ancak ülkenin merkezî yerleşim yerlerinde hâlâ ciddi bir konut açığı bulunuyor.</p><h3>Artan Nüfus Konut Talebini Destekliyor</h3><p>Federal İstatistik Ofisi’nin projeksiyonlarına göre, düşük senaryolarda dahi İsviçre’nin nüfusu 2043 yılına kadar artmaya devam edecek. Bu da en az 20 yıl daha konut talebinin süreceğini ve emlak piyasasında büyük bir çöküş olasılığının düşük olduğunu gösteriyor.</p><p>Özetle, İsviçre’de emlak piyasasının demografik değişimden etkilenmesi kaçınılmaz olsa da, uzmanlar bu etkinin sınırlı ve bölgesel olacağını düşünüyor. Emlak yatırımcıları için riskler mevcut ancak nüfus artışı ve şehirleşme dinamikleri, talebi uzun vadede desteklemeye devam edecek.</p>

Demografik değişim İsviçre emlak piyasasını nasıl etkiler?

13 Mayıs Salı akşamı İsviçre'nin Basel kentinde düzenlenen 69. Eurovision Şarkı Yarışması'nın ilk yarı finalinde, İsveçli grup KAJ ile Hollandalı şarkıcı Claude performanslarıyla öne çıktı.

Eurovision 2025

<p>İsveçli üçlü KAJ, yarışmada "Bara Bada Bastu" adlı şarkısıyla sahne aldı ve izleyicilerin beğenisini topladı. Aynı gece, 21 yaşındaki Claude da "C’est La Vie" adlı şarkısıyla finale yükselen isimler arasında yer aldı. Claude’un performansı, Fransız kafe tarzındaki baladın Karayip ritimleriyle harmanlandığı enerjik bir şova dönüştü.</p><figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/c4b63da337741ddc2505d5113.jpg" width="1024" height="576"></figure><p>Claude’un bu başarısı, 2024’te Hollanda’yı temsil eden Joost Klein’ın yarışmadan diskalifiye edilmesinin ardından ülkesine yeniden güçlü bir temsil kazandırma umudu yarattı.</p><figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/c4b63da337741ddc2505d5114.jpg" width="1024" height="576"></figure><p>İlk yarı finalde toplam 15 ülke yarıştı; bunlardan 10’u final biletini alırken, 5 ülke elendi. Finale kalmayı başaran ülkeler arasında Ukrayna, Portekiz, Polonya ve Arnavutluk da yer aldı. Finale veda eden ülkeler ise Azerbaycan, Belçika, Hırvatistan, Kıbrıs ve Slovenya oldu.</p><p>Yarışmada dikkat çeken diğer performanslar arasında, İzlandalı rap kardeşler VAEB’in "Róa" adlı parçası ve Norveçli Kyle Alessandro’nun duygusal eseri "Lighter" öne çıktı. Ayrıca, San Marino’dan DJ Gabry Ponte "Tutta L’Italia" ve Estonya’dan Tommy Cash "Espresso Macchiato" adlı şarkılarıyla sahnedeydi.</p><p>İkinci yarı final, 16 Mayıs Perşembe günü gerçekleşecek. Bu aşamada yarışan ülkelerden bazıları daha finale çıkma şansı elde edecek ve Cumartesi günkü büyük finalde sahne alacak 26 ülke netleşecek.</p><p>Finalde yarışacak toplam 26 ülkenin 20’si halk oylamalarıyla belirlenecek. İsviçre’nin ev sahibi olması sebebiyle ve “Büyük Beşli” olarak anılan Fransa, Almanya, İtalya, İspanya ve Birleşik Krallık ise otomatik olarak finalde yer alacak.</p>

İsviçre Basel'deki ilk yarı finalde KAJ ve Claude dikkat çekti

İsviçre Federal Hükümeti (Bundesrat), Avrupa Birliği (AB) ile yürütülen görüşmeler kapsamında kişilerin serbest dolaşımına dair kritik bir adım attı. Buna göre, göçle ilgili belirli eşik değerler aşılırsa, İsviçre’nin kendi inisiyatifiyle koruma maddesini (Schutzklausel) devreye sokarak AB ülkelerinden gelen göçü sınırlayabileceği açıklandı.

Yasal süreç başlıyor

<p>İsviçre Federal Hükümeti (Bundesrat), Avrupa Birliği (AB) ile yürütülen görüşmeler kapsamında kişilerin serbest dolaşımına dair kritik bir adım attı. Buna göre, göçle ilgili belirli eşik değerler aşılırsa, İsviçre’nin kendi inisiyatifiyle koruma maddesini (Schutzklausel) devreye sokarak AB ülkelerinden gelen göçü sınırlayabileceği açıklandı.</p><h3><strong>Zorlayıcı koşullarda koruma mekanizması devrede</strong></h3><p>Adalet Bakanı Beat Jans tarafından kamuoyuna açıklanan plana göre, koruma maddesi yalnızca “tüm ülkeyi etkileyen ciddi ekonomik veya sosyal sorunlar” durumunda aktif hale getirilebilecek. Bu sorunlar arasında işsizlik oranlarındaki artış, sosyal yardım başvurularının çoğalması, konut sıkıntısı ve trafik yoğunluğu gibi göstergeler yer alıyor.</p><p>Jans, “Serbest dolaşım hakkı bizim için çok önemli, ancak toplumda oluşabilecek dengesizliklere karşı elimizde bir güvenlik mekanizması olması da şart,” ifadelerini kullandı.</p><h3><strong>Dört ana gösterge ve eşik değerler</strong></h3><p>Yeni düzenlemeye göre Federal Hükümet dört temel gösterge belirledi:</p><ul><li>AB’den İsviçre’ye net göç</li><li>Sınır ötesi çalışanların (Grenzgänger) sayısı</li><li>İşsizlik oranındaki artış</li><li>Sosyal yardım alanların oranı</li></ul><p>Bu göstergelerden herhangi biri yıl içinde belirlenen eşiği aşarsa, Bundesrat bu durumu değerlendirip, koruma maddesini uygulayıp uygulamama kararını verecek.</p><p>Göç Sekreteri Vincenzo Mascioli’nin verdiği bilgiye göre, bu göstergelere geçmişe yönelik uygulama yapılsaydı, 2002 yılından bu yana sekiz kez koruma maddesinin devreye alınması gerekirdi.</p><h3><strong>Brüksel'le karşılıklı önlemler mümkün</strong></h3><p>İsviçre bu adımı AB ile 2024 sonunda üzerinde mutabakata vardığı yeni koruma maddesi düzenlemesine dayanarak atıyor. Ancak bu durum, Brüksel’in de karşı önlemler alabilmesi anlamına geliyor. Örneğin İsviçre tek taraflı olarak bu sınırlamaları getirirse, AB de buna yanıt olarak yalnızca serbest dolaşımı değil, diğer bazı iç pazar anlaşmalarını da etkileyebilecek yaptırımlara başvurabilir. Tarım sektörü ise bu karşı önlemlerden muaf tutulacak.</p><h3><strong>Yasal süreç başlıyor</strong></h3><p>Bundesrat, Haziran 2025'te bu düzenlemeleri resmi olarak kamuoyunun ve ilgili kurumların görüşüne sunacak (Vernehmlassung). Ardından yasal değişiklikler Parlamento’ya sevk edilecek.</p><p>Bu gelişme, İsviçre-AB ilişkilerinde masada olan kapsamlı anlaşma paketinden önce atılan son büyük adım olarak değerlendiriliyor. Serbest dolaşım konusundaki bu esneklik sayesinde, Federal Hükümet hem iç kamuoyuna güven vermeyi hem de Brüksel'le olan pazarlıkta elini güçlendirmeyi amaçlıyor.</p>

İsviçre'den AB’ye sinyal: Zorlayıcı durumlarda göç sınırlanabilecek

İsviçre’de ekonomik büyümenin yavaş seyretmesi ve işsizlik oranında beklenen artış nedeniyle, Federal Hükümet (Bundesrat), kısa çalışma ödeneği süresini 2026 yılına kadar uzatma kararı aldı. 

Kısa çalışma ödeneği

<p>Alınan karara göre, işletmeler 1 Ağustos 2025’ten itibaren 18 ay boyunca kısa çalışma ödeneğinden faydalanmaya devam edebilecek. Bu uygulama 31 Temmuz 2026 tarihine kadar geçerli olacak.</p><p>Daha önce 1 Ağustos 2024 tarihinde devreye giren ve maksimum ödenek süresini bir yıldan 18 aya çıkaran uygulama böylece kesintisiz sürdürülecek. Hükümet, iş piyasasında yakın vadede bir toparlanma beklenmediğini vurgulayarak, yasal koşulların sürenin uzatılması için karşılandığını belirtti.</p><h3><strong>Küresel Belirsizlikler Büyümeyi Zorluyor</strong></h3><p>Federal Hükümet’e göre İsviçre ekonomisi şu sıralar ortalamanın altında bir büyüme performansı sergiliyor. Özellikle ABD’nin Nisan ayı başında İsviçre ürünlerine yönelik aldığı ek gümrük vergisi kararının etkileri, ekonomik görünümdeki olumsuzlukları artırıyor. Bu durum, 2025 ve 2026 yıllarında işsizlik oranlarında hafif bir artış yaşanmasına neden olabilir.</p><p>En fazla etkilenen sektörler arasında <strong>makine, elektrik ve metal (MEM) sanayi ile saatçilik endüstrisi</strong> bulunuyor. Bu sektörlerin, küresel talep daralmasına ve ticaret politikası belirsizliklerine karşı daha savunmasız olduğu ifade ediliyor.</p><h3><strong>İşten Çıkarmaların Önüne Geçilmeye Çalışılıyor</strong></h3><p>Kısa çalışma ödeneği uygulaması, ekonomik daralma veya geçici sipariş düşüşü nedeniyle tam kapasite çalışamayan işletmelere destek sağlıyor. Uygulama sayesinde, işverenlerin çalışanlarını işten çıkarmadan, belirli bir süre boyunca devlet desteğiyle maaşlarının bir kısmını karşılamaları mümkün oluyor.</p><p>İşten çıkarmaların önlenmesi ve istihdamın korunması amacıyla, İsviçre İşsizlik Sigortası bu tür geçici kriz dönemlerinde işletmelere kritik destek sunuyor. Bundesrat, alınan bu kararın özellikle krizden ağır etkilenen sektörlerdeki iş gücünü korumaya yönelik olduğunu vurguladı.</p>

Ekonomik belirsizlikler sürüyor: İsviçre kısa çalışma süresini uzattı

Greenpeace’in öncülüğünde İsviçre genelinde ilk kez gerçekleştirilen "The Big Plastic Count" (Büyük Plastik Sayımı) adlı araştırma, evsel plastik atıkların geri dönüşümündeki ciddi eksiklikleri gözler önüne serdi. 

Greenpeace raporu

<p>Araştırmaya göre, ülkede yılda yaklaşık 9 milyar adet plastik atık üretiliyor ve bu atıkların büyük çoğunluğu geri dönüştürülmüyor.</p><h3>Günde Kişi Başı 2,7 Plastik Atık</h3><p>Nisan ayı sonunda 26 kantonda yürütülen projeye 11.586 kişi katıldı. Bu kişiler arasında 4.498 hane ve 595 öğrenci yer aldı. Katılımcılar bir hafta boyunca evlerinde ürettikleri her plastik atığı saydı. Toplamda 215.463 adet plastik atık raporlandı. Bu da kişi başına günde ortalama 2,7 plastik atığa denk geliyor. Veriler ülke geneline uyarlandığında, İsviçre'de yılda yaklaşık 9 milyar plastik parça üretildiği tahmin ediliyor.</p><h3>Geri Dönüşüm Oranı %5’te Kaldı</h3><p>Çalışmanın çarpıcı sonuçlarından biri de plastiklerin akıbetine dair oldu. Earth Action tarafından sağlanan verilere göre, İsviçre’de plastik atıkların %73’ü yakılarak bertaraf ediliyor, %22’si yurtdışına ihraç ediliyor ve yalnızca %5’i ülkede geri dönüştürülüyor. Özellikle yiyecek ambalajlarında kullanılan yumuşak plastiklerin geri dönüşüm oranı %0,01’in bile altında kalıyor.</p><h3>Halk Endişeli: Sorumluluk Markalarda</h3><p>Araştırmaya katılanların %95’i, plastiklerin sağlık üzerindeki potansiyel etkilerinden endişe duyduklarını belirtti. Bu endişe özellikle çocuklar ve gelecek nesiller için yoğunlaşıyor. Katılımcıların %91’i ise plastik kullanımına alternatifler sunma sorumluluğunun markalar ve perakendecilerde olduğunu düşünüyor.</p><h3>Greenpeace: Acil Önlem Gerekli</h3><p>Greenpeace yetkilileri, bu verilerin plastik atık krizinin boyutunu açıkça ortaya koyduğunu belirterek, daha sıkı düzenlemeler ve kalıcı çözümler çağrısında bulundu. Çevre örgütü, özellikle geri dönüştürülemeyen plastiklerin kullanımının kısıtlanması ve üreticilere yönelik yasal sorumlulukların artırılması gerektiğini vurguladı.</p><p>İsviçre, çevre dostu politikalarıyla tanınsa da bu rapor, plastik atık konusunda alınması gereken uzun bir yol olduğunu gösteriyor.</p>

İsviçre'de plastik atıkların büyük çoğunluğu geri dönüştürülmüyor

İsviçre mesleki emeklilik sistemi, 2024 yılında başarılı bir yatırım performansıyla dikkat çekti. Emeklilik kurumlarının finansal durumu güçlenirken, aktif sigortalılar da bu olumlu gelişmelerden faydalandı. Sistemin sürdürülebilirliği için dikkatle izlenmesi gereken riskler ve yasal düzenleme ihtiyaçları da gündemde.

Emeklilik sistemi güçleniyor

<h3><strong>Yatırım Performansında Rekor: Ortalama %7,4 Getiri</strong></h3><p>Oberaufsichtskommission Berufliche Vorsorge (OAK BV) tarafından yayınlanan son rapora göre, 2024 yılı sonunda emeklilik fonlarının ortalama net yatırım getirisi %7,4 olarak gerçekleşti. Bu oran, 2023’teki %5,2'lik getirinin oldukça üzerinde.</p><p>Bu güçlü performans sayesinde, emeklilik kurumlarının ortalama fon yeterlilik oranı %114,7’ye yükseldi. Bu, kurumların yükümlülüklerini fazlasıyla karşılayabilecek durumda olduklarını gösteriyor. 2024 sonunda yalnızca %0,8’lik bir kesimin “açık” (underfunding) durumunda olduğu bildirildi. Bu oran 2023 yılında %7 idi.</p><h3><strong>Aktif Sigortalılara Daha Yüksek Faiz: %3,76</strong></h3><p>Yatırım getirilerinin artması, doğrudan sigortalılara da yansıdı. 2024 yılında çalışanların biriken emeklilik birikimlerine uygulanan ortalama faiz oranı %3,76 oldu. Bu oran, yasal asgari faiz oranı olan %1,25'in ve 2024 yılı enflasyon oranı olan %1,1’in oldukça üzerinde.</p><h3><strong>Piyasadaki Dalgalanmalara Karşı Uyarı: Rezervlere Dikkat</strong></h3><p>OAK BV, bu olumlu tabloya rağmen, özellikle ABD’nin uygulamaya koyduğu yeni gümrük tarifelerinin ve küresel ekonomik belirsizliklerin emeklilik sistemini 2025’te olumsuz etkileyebileceğine dikkat çekiyor. Kurumlar, olası kayıpları dengelemek için son yıllarda oluşturulan değer dalgalanma rezervlerine (Wertschwankungsreserven) başvurmak zorunda kalabilir.</p><p>Bu çerçevede, OAK BV yıl sonu itibarıyla kapsamlı bir stres testi gerçekleştirdi ve sistemin genel olarak güçlü bir direnç seviyesine sahip olduğunu belirtti.</p><h3><strong>Özel Odak: Ortak ve Toplu Emeklilik Kurumları</strong></h3><p>Raporda, İsviçre’deki çalışanların %75’inden fazlasını kapsayan ortak ve toplu emeklilik kurumlarına (Sammel- ve Gemeinschaftseinrichtungen) özel bir vurgu yapıldı. Bu kurumların, yeni müşteriler kazanmak adına uzun vadeli finansal istikrarı ikinci planda bırakabilecekleri ve çıkar çatışmalarına açık oldukları belirtildi.</p><p>Bu nedenle OAK BV, bu kurumlara yönelik daha sıkı kurallar getirdi. Özellikle, hangi faiz oranlarının gerçek bir “hizmet iyileştirmesi” sayılacağı tanımlanarak, kurumların spekülatif büyümesinin önüne geçilmeye çalışılıyor. Yeni düzenlemeler, çıkar çatışmalarını önleyerek katılımcıların menfaatlerini korumayı amaçlıyor.</p><h3><strong>Denetimde Birlik ve Yasal Reform Çağrısı</strong></h3><p>OAK BV, sekiz bölgesel denetim otoritesinin uygulamalarını ülke çapında standartlaştırmayı hedefliyor. Ayrıca, emeklilik sistemi içinde bazı alanlarda acil yasal reformlara ihtiyaç duyulduğu belirtildi. Bu alanlar arasında:</p><ul><li>Risk bazlı denetim uygulamaları</li><li>Denetim raporlarının kalitesi</li><li>Emeklilik aracılık faaliyetleri için net yasal çerçeveler</li></ul><p>Yapılması gereken bu reformlar, yürürlükteki BVG yapısal reform süreci kapsamında Federal Meclis ve hükümet tarafından değerlendirilecek.</p><h3><strong>Sonuç: Güçlü Bir Yıl, Fakat Temkinli Bir Gelecek</strong></h3><p>İsviçre’nin mesleki emeklilik sistemi 2024’teki güçlü yatırım yılıyla önemli kazanımlar elde etti. Ancak ekonomik dalgalanmalar, küresel belirsizlikler ve yapısal zorluklar, gelecekte sistemin dayanıklılığını test edecek. Bu bağlamda, şeffaflık, düzenleyici denetim ve yasal reformlar önümüzdeki dönemin ana gündem maddeleri olacak.</p>

İsviçre emeklilik fonları rekor getiri sağladı, reform gündemde

Yeni yapılan bir araştırmaya göre, erkeklerin kadınlara kıyasla aşık olma sürecinde daha hızlı davrandığını ortaya çıktı.

Aşkta zaman farkı

<p>Avustralya ve Yeni Zelanda’dan araştırmacılar, 18-25 yaş arasındaki 808 yetişkinle yaptıkları anketler sonucunda erkeklerin ortalama olarak kadınlardan yaklaşık bir ay önce aşık olduklarını belirledi.</p><p>Çalışmada, katılımcıların aşık olma zamanlaması, aşık olma yoğunluğu, kaç kez aşık oldukları ve partnerlerine karşı gösterdikleri takıntılı davranışlar gibi pek çok faktör değerlendirildi. İstatistikler, erkeklerin kadınlara göre daha erken aşık olmaya eğilimli olduklarını ortaya koydu.</p><p>Araştırmacılar, bu durumun erkeklerin partnerlerini çekmek için bağlılık göstermeye yönelik daha erken bir sorumluluk duygusuna sahip olmalarından kaynaklanabileceğini düşünüyor. Ayrıca erkeklerin kadınlardan daha sık aşık olduğu ancak bağlılık düzeylerinin biraz daha düşük olduğu görüldü.</p><p>Veriler aynı zamanda kadınların partnerlerine karşı daha yoğun takıntılı düşüncelere sahip olduğunu ve romantik duyguları erkeklere kıyasla daha derin yaşadığını gösterdi. Erkeklerin, ilişkinin resmileşmesinden önce aşık olma olasılıklarının da kadınlara göre daha yüksek olduğu belirtildi. Araştırmaya göre, erkek katılımcıların yüzde 30’u ilişki resmi olmadan önce aşık olurken, kadınlarda bu oran yüzde 20’nin altında kaldı.</p><p>Bu çalışma, biyolojik cinsiyetin aşkın ortaya çıkışı, gelişimi ve ifadesi üzerindeki etkisini araştırmak amacıyla, Avrupa, Kuzey Amerika ve Güney Afrika’daki 33 farklı ülkeden veri topladı. Araştırmanın yazarlarından Avustralya Ulusal Üniversitesi’nden antropolog Adam Bode, biyolojik cinsiyetin aşk sürecindeki rolüne odaklandıklarını ifade etti.</p>

Erkekler kadınlara kıyasla daha çabuk aşık oluyor

Son yıllarda birçok ülkede kamu yönetiminde küçülmeye yönelik çağrılar artıyor. ABD’de Donald Trump ve Elon Musk gibi isimler "aşırı bürokrasi"ye karşı sert söylemlerle öne çıkarken, Arjantin, Kanada, Birleşik Krallık ve Vietnam gibi ülkelerde kamu çalışanlarının sayısında kısıtlamalara gidiliyor. 

Uluslararası karşılaştırmayla gerçekler

<p>İsviçre’de de bazı siyasetçiler, benzer bir "bürokrasi tıraşı" için hazırlık sinyalleri veriyor.</p><p>Peki, İsviçre’de gerçekten "çok fazla memur" mu var?</p><p><strong>Rakamlar ne diyor?</strong></p><p>Liberal düşünce kuruluşu Avenir Suisse’e göre, İsviçre’de nüfusun %23’ü kamu sektöründe çalışıyor. Bu oran, bazı politikacılar tarafından "yüksek", "özel sektör aleyhine" ve "fazla maliyetli" olarak değerlendiriliyor. Ancak Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) aynı konuda farklı bir tablo çiziyor. OECD’nin tek bir tanım üzerinden tüm ülkeleri karşılaştırdığı verilere göre, İsviçre’de yalnızca her 10 çalışandan 1’i (yani %11,2’si) doğrudan kamu idaresinde görev yapıyor. Bu oranla İsviçre, OECD ülkeleri arasında kamu çalışanı oranı bakımından alt sıralarda yer alıyor.</p><p>Kıyaslama yapıldığında Almanya’da bu oran %12, Fransa’da %20, Norveç gibi Kuzey Avrupa ülkelerinde ise %30’un üzerine çıkıyor.</p><p><strong>Hangi çalışanlar "kamu personeli" sayılıyor?</strong></p><p>Farklı oranların ortaya çıkmasında kullanılan tanımlar büyük rol oynuyor. Avenir Suisse, kamu sektörüne dair analizine PTT (La Poste), İsviçre Demiryolları (CFF), üniversite hastaneleri, kamu yayıncısı SSR çalışanları ve tarımsal sübvansiyon alan çiftçileri de dahil ediyor. OECD ise yalnızca federal, kanton ve belediye düzeyindeki doğrudan kamu görevlerini hesaba katıyor.</p><p><strong>Kamu sektörü büyüyor mu?</strong></p><p>Bir diğer eleştiri de kamu sektörünün sürekli büyüdüğü yönünde. Ancak verilere göre bu da tam olarak doğru değil. 2003’ten 2023’e kadar olan 20 yıllık süreçte İsviçre nüfusu %20 artarken, federal düzeyde kamu personeli sayısı sadece %11,5 oranında yükseldi. Hatta nüfus artışına kıyasla, 1000 kişiye düşen kamu çalışanı sayısı 2004’te %4,6 iken, 2024’te %4,3’e geriledi.</p><p><strong>Kamu ve özel sektör birbirini tamamlıyor</strong></p><p>Avenir Suisse gibi bazı kuruluşlar kamu istihdamının özel sektörü olumsuz etkilediğini savunsa da, Avrupa Merkez Bankası’nın verileri bu görüşe tam olarak katılmıyor. Verilere göre, kamu sektöründeki maaş artışları özel sektördeki ücretleri de yukarı çekiyor. Örneğin, kamu maaşlarında %1’lik bir artış, özel sektörde %0,3’lük bir maaş artışına katkı sağlıyor. Benzer şekilde kamu sektöründeki istihdam artışı, özel sektör maaşlarını olumlu etkiliyor.</p><p><strong>Sonuç: İsviçre’de kamu fazlalığı yok</strong></p><p>Veriler, İsviçre’nin kamu personeli oranı bakımından Avrupa ülkeleri arasında mütevazı bir seviyede olduğunu ortaya koyuyor. Öyle görünüyor ki İsviçre, dijitalleşme ve kamu hizmetlerinde verimlilik gibi alanlara odaklanarak, bürokrasiyle mücadelede orantılı bir yol izliyor. Bürokrasiye "testereyle müdahale" yerine, ölçülü reformlarla ilerlemek tercih ediliyor.</p>

İsviçre’de memur sayısı fazla mı? 

Basel’de düzenlenen Eurovision Şarkı Yarışması`nda, opera sanatçısı JJ, “Wasted Love” adlı şarkısıyla toplam 436 puan toplayarak birinciliğe ulaştı. JJ, yarışma öncesinde de favoriler arasında gösteriliyordu.

İsviçre halk oylamasında sıfır çekti

<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/a5dbee741dc8e80806e71eb08.jpg" width="1024" height="576"></figure><p>Sahnedeki performansı, siyah-beyaz estetikle kurgulanmış bir deniz fırtınasını andırıyordu. Operatik sesini elektronik ritimlerle birleştiren sanatçı, gemi direğine tutunarak fırtınaya direnen bir denizciyi canlandırdı. Karakteristik yüksek sesi ve etkileyici sahne sunumuyla hem jüriyi hem de izleyicileri etkiledi.</p><figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/a5dbee741dc8e80806e71eb06.jpg" width="1024" height="576"></figure><p>İsviçre adına yarışan Freiburglu Zoë Më ise karışık bir sonuçla karşılaştı. Jüri oylamasında ikinci sıraya yükselen sanatçı, halk oylamasında ise sıfır puan aldı. Toplamda 214 puanla onuncu sıraya yerleşti. Yarışma sonrası yaptığı açıklamada Zoë Më, “Jüride ikinci olmak benim için her şey demek. Bu, şarkımın kompozisyonunun, sesimin ve sahne performansımın değer gördüğünü gösteriyor” dedi.</p><p>Yarışma, sadece sahne performanslarıyla değil, devasa kamu izlemeleri ve duygusal anlarla da hafızalara kazındı. Basel’deki atmosfer, Eurovision’un Avrupa’daki kültürel etkisini bir kez daha gözler önüne serdi.</p>

Eurovision Şarkı Yarışması`nı Avusturyalı sanatçı JJ kazandı

İsviçre’de son yıllarda hızla artan kira fiyatları, halkın yaşam kalitesini ciddi şekilde tehdit ederken, ülke çapında yankı uyandıracak yeni bir halk inisiyatifi gündemde!

"Konutta adalet” çağrısı

<p>“Mietpreis-Initiative” (Kira Fiyatı İnisiyatifi). Mieterinnen- und Mieterverband (MV – Kiracılar Derneği), SP’li siyasetçiler Carlo Sommaruga ve Jacqueline Badran liderliğinde başlattıkları kampanya ile “konutta adalet” çağrısı yapıyor. Amaç: Kiranın artık bir yatırım aracı değil, temel bir hak olarak görülmesini sağlamak.</p><h3>İnisiyatif ne istiyor?</h3><p>İsviçre'deki kiracıların sayısı nüfusun yarısından fazlasını oluşturuyor. Buna karşın konut piyasasında yaşanan kontrolsüz fiyat artışları, özellikle şehir merkezlerinde birçok kişi için barınmayı neredeyse lüks haline getirmiş durumda. İşte bu noktada devreye giren “Kira Fiyatı İnisiyatifi”, İsviçre Anayasası’na “maliyet esaslı kira” ilkesinin yerleştirilmesini talep ediyor.</p><p>Bu ilkeye göre ev sahipleri, kiracılardan yalnızca gerçek masraflarını (bakım, onarım, finansman gibi) ve makul bir kâr oranını talep edebilecek. Spekülatif kira artışları, piyasa değerine veya emlak fiyatlarındaki dalgalanmalara göre yapılan zamlar artık geçerli olmayacak.</p><h3>Devlet denetimi ve otomatik kontrol sistemi önerisi</h3><p>İnisiyatif yalnızca prensip düzeyinde kalmıyor. Aynı zamanda kiraların düzenli ve otomatik olarak denetlenmesi, gerektiğinde devlet müdahalesiyle düzeltilmesi öneriliyor. Bu, özellikle büyük şehirlerde fahiş artışları dizginlemeyi hedefliyor.</p><p>SP Ulusal Meclis Üyesi ve MV Yönetim Kurulu Üyesi Jacqueline Badran, girişimi şu sözlerle savundu: “Bugün İsviçre’de konut, bazı çevreler tarafından adeta para basma makinesi gibi kullanılıyor. Bu spekülatif çarkı durdurmak zorundayız.”</p><h3>360 frank fazla kira mı ödüyoruz?</h3><p>Mieterinnen- und Mieterverband’ın yakın zamanda yaptırdığı bir araştırmaya göre, İsviçre’de ortalama bir kiracı her ay yaklaşık 360 frank fazla kira ödüyor. MV Başkanı Carlo Sommaruga, bu durumu “sistematik haksız kazanç” olarak tanımlıyor: “Bu inisiyatif, sadece adil kiralama uygulamalarını getirmekle kalmayacak, aynı zamanda halkın alım gücünü koruyacak, sosyal adaleti güçlendirecek ve arsa spekülasyonlarının önüne geçecek.”</p><h3>Piyasadan eleştiriler de var</h3><p>Elbette bu öneriler emlak sahipleri ve yatırımcılar cephesinde büyük tartışma yaratmış durumda. Eleştirmenler, bu adımın serbest piyasa koşullarına aykırı olduğunu, yatırımları frenleyebileceğini savunuyor. Bazı uzmanlara göre ise sistemde esas ihtiyaç duyulan şey daha fazla sosyal konut üretimi ve teşvik mekanizmaları.</p><h3>İmza süreci başlıyor</h3><p>İnisiyatifin resmi imza kampanyası 3 Haziran 2025’te başlayacak. 18 ay içinde en az 100.000 geçerli imzanın toplanması gerekiyor. Bu hedefe ulaşılırsa, “Mietpreis-Initiative” birkaç yıl içinde ulusal referanduma sunulacak ve halkın oyuna sunulacak.</p><h3>Sosyal adalet mi piyasa müdahalesi mi?</h3><p>“Kira Fiyatı İnisiyatifi”, yalnızca emlak piyasasıyla ilgili değil; sosyal devlet, adalet, yaşam kalitesi ve insani barınma hakkı gibi çok daha derin meseleleri gündeme getiriyor. İsviçre’nin önümüzdeki yıllarda nasıl bir barınma politikası izleyeceği, bu inisiyatifin başarısıyla doğrudan bağlantılı olabilir.</p><p>Gelişmeleri takip etmekte fayda var: Bu yalnızca bir inisiyatif değil, aynı zamanda bir barınma hakkı mücadelesi.</p>

Kiracılar Derneği`nden yükselen kira krizine karşı tarihi adım

Amerika Birleşik Devletleri’nden bağımsız bir araştırmacı grubu, Ağrı’daki Tendürek Dağı’nda bulunan Durupınar sırtında Nuh’un Gemisi’nin kalıntılarını ortaya çıkarmayı amaçlayan bir proje başlattı.

Nuh’un Gemisi nerede?

<p>Durupınar sahası, Büyük Ağrı Dağı’nın (Atatürk Zirvesi olarak da bilinir) yaklaşık 29 kilometre güneyinde yer alıyor ve 164 metre uzunluğundaki şekliyle bir gemiyi andırdığı için dikkat çekiyor.</p><p>Bu görüntü, İslam, Yahudilik ve Hristiyanlık gibi semavi dinlerde geçen Nuh Tufanı anlatısıyla ilişkilendirilerek, buranın Hz. Nuh’un gemisinin karaya oturduğu yer olabileceği yönünde yorumlara neden oluyor.</p><p>Saha ilk kez 1948’de tanımlanmış, 1970’lerde ise amatör arkeolog olarak bilinen Ron Wyatt tarafından uluslararası ilgiye taşınmıştı. Wyatt, bu bölgenin Nuh’un Gemisi’nin durduğu yer olduğuna inanıyordu ve bu görüş, geniş yankı uyandırmıştı.</p><p>Wyatt ve bazı Türk araştırmacıların bölgede çeşitli çalışmalar yürüttüğü belirtilse de, bu araştırmaların sonuçları kamuoyuna sunulmadı. Buna rağmen bölgeye olan ilgi azalmadı.</p><p>Şimdi ise Kaliforniya merkezli bir araştırma ekibi, “Nuh'un Gemisi Tarama Projesi” adı altında bölgede incelemelerde bulunuyor. Ancak ekibin önceliği hemen kazıya başlamak değil; öncelikli hedef, sahayı korumak ve daha fazla bilimsel araştırmaya zemin hazırlamak.</p><p>Grup tarafından yapılan açıklamada, "Saha oldukça zorlu kış şartlarına sahip aktif bir toprak hareketi bölgesinde yer alıyor. Bu yüzden ilk adım olarak, daha fazla jeofizik analiz, karot örneklemeleri ve titiz planlama gerekiyor. Kazılar içinse yeterli bilimsel kanıt ve uygun koruma stratejisi oluşturulmadan harekete geçilmeyecek," denildi.</p><p>Araştırmacılar, önümüzdeki yıllarda Türkiye’deki üniversitelerle iş birliği içinde, tespit edilen yapıların doğal mı yoksa insan yapımı mı olduğunu anlamak adına toprak örneklemeleri ve radar taramaları gibi tahribatsız testler gerçekleştirmeyi planlıyor.</p><p>Buna karşın, şimdiye kadar yapılan hiçbir bilimsel çalışma, Durupınar sahasını Nuh Tufanı anlatısıyla doğrudan ilişkilendirecek net bulgular ortaya koymuş değil.</p><p>Ron Wyatt’a saha çalışmalarında eşlik eden araştırmacı David Fasold da, bölgenin formunun jeolojik süreçler sonucu oluştuğunu savunan bir makale yayımlamıştı.</p><p><strong>Nuh Tufanı'nın dinlerdeki yeri</strong></p><p>Nuh Tufanı anlatısı, yalnızca Kur’an’da değil, aynı zamanda Tevrat ve Kitab-ı Mukaddes’te de farklı versiyonlarıyla yer alıyor.</p><p>İslam Ansiklopedisi’ne göre, Kur’an’da geçen anlatıya göre Hz. Nuh, kavminin putperestliğe devam ettiğini görüp Allah’tan yardım ister. Allah, Nuh’a bir gemi yapmasını emreder. Rivayetlere göre, bu gemi Hint meşesi ağaçlarından yapılmıştır ve inşa süreci 40 yıl sürmüştür. Nuh, ailesinden sadece inananları ve her hayvan türünden birer çifti gemiye alır. Geminin kalkışıyla birlikte inanmayanlar tufanda boğularak helak olur. Bu kişiler arasında Hz. Nuh’un eşi ve oğlu da vardır.</p>

Araştırmacılar Ağrı'daki Tendürek Dağı'nda Nuh'un Gemisi'ni arıyor

Cenevre'de Rhône Nehri'nin yüzeyi önümüzdeki günlerde alışılmadık bir şekilde değişiyor. 27 Mayıs’a kadar sürecek kapsamlı bir operasyon dahilinde, Verbois Barajı’nın dip çamurları boşaltılıyor ve nehrin su seviyesi ciddi şekilde düşürülüyor. Bu işlemle birlikte Cenevre şehir merkezinde sel riskinin azaltılması hedefleniyor.

Rhône Nehri temizleniyor

<p>Üç-dört yılda bir gerçekleştirilen bu operasyon, Fransa ve İsviçre arasında ortaklaşa yürütülüyor ve yaklaşık 400 kişilik bir ekip tarafından hayata geçiriliyor. Bu 12 günlük süreçte, nehir yatağında biriken limon, kum ve çakıl gibi tortuların toplam 1,5 milyon metreküpü, yani yaklaşık 600 olimpik yüzme havuzu hacminde materyal, nehir akışıyla taşınarak uzaklaştırılacak.</p><p>Süreçte önce baraj kapakları açılarak nehrin seviyesi yaklaşık 12 metre düşürülüyor. Ardından Seujet Barajı'ndaki kapakların tamamen açılmasıyla birlikte Rhône’un debisi hızlanıyor ve birikmiş olan tüm siltler, şehir dışına doğru taşınıyor.</p><h3>Nehirde Her Türlü Aktivite Yasaklandı</h3><p>Operasyon boyunca Rhône ve Arve nehirlerinde yüzme, balık tutma, tekne gezisi gibi tüm faaliyetler kesin olarak yasaklandı. Ayrıca nehir kıyısındaki alanlara da girilmemesi çağrısı yapıldı.</p><h3>Balıklar Tehlikede mi?</h3><p>Her ne kadar Cenevre Sanayi Hizmetleri (SIG), balıklar için özel “sığınma bölgeleri” oluşturduklarını açıklasa da, balıkçılar bu önlemlerin yetersiz olduğunu savunuyor. Özellikle küçük balıkların bu ani değişime dayanamadığını ve birçok tür için ölümcül sonuçlar doğurduğunu dile getiriyorlar.</p><p>Birçok doğa koruma derneği ve çevre gönüllüsü, bu tür operasyonların ekosistemde ciddi tahribatlara yol açabileceği uyarısında bulunurken, yetkililer bu işlemin kaçınılmaz bir koruyucu önlem olduğunu belirtiyor. Zira silt ve çakıl birikimi, Rhône’un akışını yavaşlatarak olası şiddetli yağışlarda sel riskini önemli ölçüde artırıyor.</p><p>Cenevre halkı ise bir yandan doğayı koruma çağrısı yaparken, diğer yandan şehirlerini olası afetlere karşı koruyacak bu çalışmayı dikkatle takip ediyor.</p>

Sel riskine karşı büyük müdahale başladı

İsviçre kamuoyunda, Gazze’de yaşanan insani felakete karşı duyarlılığı artırmak amacıyla önemli bir adım atıldı. Bir grup duyarlı vatandaş tarafından başlatılan imza kampanyasıyla, İsviçre Parlamentosu ve Federal Hükümeti'ne güçlü bir çağrı yapılıyor: İsviçre, sessiz kalma. İnsanlık için harekete geç.

İsviçre halkından parlamentoya açık mektup

<h3>"Artık Yeter!" diyenler bir araya geliyor</h3><p>Kampanya metninde İsviçreli yetkililere, Gazze’de yaşanan ve bir soykırımın tüm işaretlerini taşıdığı öne sürülen saldırılar karşısında etkin diplomatik adımlar atılması isteniyor. Kampanya sahipleri, İsviçre’nin uluslararası hukuk ve insan hakları konusundaki geleneksel arabulucu rolünü hatırlatarak, ülkenin bu kriz karşısında sorumluluk üstlenmesini talep ediyor.</p><p>İsviçre’nin daha önce Rusya’ya uyguladığı yaptırımlar örnek gösterilerek, aynı tutarlılığın İsrail hükümetine karşı da gösterilmesi isteniyor. Ayrıca, Filistin’in bağımsız devlet olarak tanınması ve iki devletli çözüm sürecinin desteklenmesi öneriliyor.</p><h3>“Görmezden gelmek suça ortak olmaktır”</h3><p>İmza kampanyasında şu ifadeler dikkat çekiyor: “Gazze ve Filistin’de sivil halkın yaşadığı acılar her geçen gün büyürken, İsrail ordusu insani yardımların girişini engelliyor. Bu durum uluslararası hukukla açıkça çelişiyor. İsviçre’nin, özellikle Cenevre’deki BM kurumlarının ev sahibi olarak, insan haklarını savunmada özel bir sorumluluğu vardır.”</p><p>Kampanya, özellikle son aylarda İsviçre kamuoyunun artan endişelerini ve barış talebini siyasi iradeye yansıtmayı amaçlıyor. Yetkililere gönderilen açık mektupta, siyasi sessizliğin İsrail hükümetinin politikalarına örtülü onay anlamına geldiği belirtiliyor.</p><h3>Destek Çağrısı: “İsviçre, barışın sesi olmalı”</h3><p>Savaşın tarafı değil, barışın sesi olma sorumluluğu taşıyan İsviçre’nin, diplomatik ağırlığını daha güçlü kullanması gerektiğini savunan imza kampanyası, herkesi bu çağrıya destek vermeye davet ediyor.</p><p>Kampanyaya imza atmak ve sesinizi duyurmak için aşağıdaki bağlantıyı ziyaret edebilirsiniz:</p><p><a href="https://act.campax.org/petitions/schluss-mit-dem-sich-abzeichnenden-volkermord-in-gaza-palastina?source=whatsapp-share-button&amp;utm_campaign=blast2025-05-14&amp;utm_source=whatsapp&amp;share=ae5fee5d-1fb8-4ea8-8399-79491a1e16f5">https://act.campax.org/p/Gazze-icin-Sessiz-Kalma</a></p>

Gazze’deki sivil ölümler karşısında sessiz kalmayın!

İsviçre’deki buzullar bu yaz sezonuna alarm verici düzeyde düşük kar örtüsüyle giriyor. İsviçre Buzul Ölçüm Ağı Glamos tarafından yayınlanan son rapora göre, ülkedeki tüm bölgelerde kış sonunda ölçülen kar miktarları ortalamanın altında kaldı.

Glamos raporu

<p>Ölçülen 21 buzulun tamamında kar seviyeleri, 2010–2020 referans dönemine göre yüzde 0 ile 52 arasında daha düşük çıktı.</p><p>Genel tabloya bakıldığında, ülke genelindeki kar miktarı yüzde 13 oranında azaldı. En dramatik düşüş, doğu İsviçre'deki Silvrettagletscher'de görüldü – buzulun kar seviyesi normalin yüzde 52 altına gerileyerek rekor düzeyde düşük çıktı.</p><h3>Güney Alpler’de durum nispeten daha iyi</h3><p>Rapora göre, Tessin ve Güney Valais bölgelerinde kar miktarları referans seviyesine daha yakın veya hafif altında seyretti. Bu istisnai durumun sebebi olarak nisan ortasında yaşanan yoğun kar yağışı gösterildi.</p><p>Ancak genel tabloya rağmen, kar örtüsünün önceki iki yıldaki aşırı kuru kışlara kıyasla daha fazla olduğu kaydedildi. Buna rağmen uzmanlar, bu yıl da koruyucu kar tabakasının yaz aylarında erkenden eriyeceğini ve bunun buzulların erimesini hızlandıracağını öngörüyor.</p><h3>İlk kez yeni buzulda ölçüm yapıldı</h3><p><i>Glamos</i> ekibi bu yıl ilk kez Valais kantonundaki Giétroz Buzulunda da kar ölçümleri gerçekleştirdi. Ölçümler, yaz aylarında buzulların ne ölçüde eriyeceğine dair önemli veriler sunuyor.</p><p>Yetkililer, üst üste gelen kurak ve sıcak yılların ardından bu yıl da buzullar için tehlikenin geçmiş olmadığını vurguluyor. Özellikle kuzeydoğudaki buzulların bu yaz büyük ölçüde erime riski taşıdığı ifade ediliyor.</p>

İsviçre buzulları yaz aylarına zayıf kar örtüsüyle giriyor

İklim değişikliğine karşı umut vadeden teknolojisiyle ün kazanan İsviçreli Climeworks, krizle karşı karşıya. ETH Zürih’ten doğan bu yenilikçi şirket, atmosferden doğrudan karbondioksit çekmeyi hedefleyen dev filtreleme sistemleriyle bugüne dek 810 milyon dolarlık yatırım toplamayı başardı.

Climeworks krizde

<p>Ancak büyüme ivmesini sürdüremeyen firma, şimdi ciddi boyutta bir yeniden yapılanmaya gidiyor. Yüzlerce çalışanın işten çıkarılması gündemde.</p><h3><strong>Fazla hızlı büyümenin faturası: Toplu işten çıkarmalar</strong></h3><p>Kurucu ortak ve CEO Jan Wurzbacher, personel sayısının sürdürülebilirin ötesine geçtiğini açıkça dile getiriyor: “Finansal kaynaklarımız sınırsız değil.” Yaklaşık 500 çalışanı bulunan Climeworks, %10’dan fazlasını işten çıkarmayı planlıyor; bu oran İsviçre yasalarına göre toplu işten çıkarma kapsamına giriyor. Şirket şu anda yasal olarak zorunlu olan istişare sürecini yürütüyor. Bu sürecin sonunda kaç kişinin işsiz kalacağı netleşecek.</p><h3><strong>ABD planları dondu, yatırımlar askıda</strong></h3><p>Şirketin ABD’deki büyüme planları da ciddi bir darbe aldı. Özellikle Louisiana eyaletinde yapılması planlanan 500 milyon dolarlık dev tesis, yeni siyasi atmosfer nedeniyle askıya alındı. Bu projeyle 469 yeni istihdam yaratılması öngörülüyordu. Ancak Wurzbacher, Donald Trump’ın olası yeniden başkanlığı ışığında ABD kurumlarıyla koordinasyonun bozulduğunu ve muhatap bulmakta zorlandıklarını belirtiyor.</p><h3><strong>İzlanda’daki sonuçlar hayal kırıklığı yarattı</strong></h3><p>Climeworks’un vitrini niteliğindeki İzlanda’daki tesislerde işler yolunda gitmiyor. 2021’de açılan “Orca” ve 2024’te devreye giren “Mammoth” adlı CO₂ çekim tesisleri, vaat edilen performansın çok gerisinde kaldı. “Mammoth” tesisinin yıllık 36.000 ton CO₂ emmesi hedeflenirken, ilk yılında sadece 105 ton emebildiği ortaya çıktı.</p><p>Araştırmacı gazeteci Bjartmar Alexandersson, “verilerle yapılan açıklamalar arasında ciddi çelişkiler” bulunduğunu belirtiyor. Climeworks ise henüz tüm ekipmanların monte edilmediğini ve soğuk hava koşullarının beklenmedik teknik sorunlara yol açtığını savunuyor.</p><h3><strong>Teknoloji umut verici ama maliyetli</strong></h3><p>Uzmanlar, Climeworks’un üstesinden gelmeye çalıştığı teknolojik zorlukların benzersiz olduğunu kabul ediyor. St. Gallen Üniversitesi’nden Prof. Rolf Wüstenhagen, “Bu sistemler büyük potansiyele sahip, ama CO₂ gibi atmosferde düşük yoğunlukta bulunan bir gazı filtrelemek, hem teknik hem de ekonomik açıdan çok zor,” diyor. “Bu tür girişimlerde risk kaçınılmaz.”</p><h3><strong>İleri teknoloji – ama zaman ve kaynak gerekiyor</strong></h3><p>Climeworks’un geliştirdiği sistem, mikroskobik boyuttaki CO₂ moleküllerini filtrelerle yakalayarak özel tesislerde depolamayı amaçlıyor. Ancak bu süreç, yüksek enerji tüketimi ve karmaşık altyapı gerektirdiğinden, ticari ölçekte verimli hale gelmesi zaman alabilir.</p><h3><strong>Beklentilerle gerçekler çatıştı</strong></h3><p>Sonuç olarak, Climeworks’un karşı karşıya olduğu zorluklar, yenilikçi iklim çözümlerinde başarı ile istikrar arasındaki ince çizgiyi gözler önüne seriyor. Yatırımcı beklentileri, politik belirsizlikler ve teknik sıkıntıların birleşimi, yüksek motivasyonla kurulan bir girişimin yüzleşmek zorunda kaldığı gerçeklerle kesişiyor.</p><p>Toplu işten çıkarma süreci önümüzdeki hafta tamamlanacak. Şirketin geleceği, hem teknolojinin olgunlaşma hızı hem de küresel siyasetin nasıl şekilleneceğine bağlı olacak.</p>

İklim kahramanı Climeworks sarsılıyor: İşten çıkarmalar kapıda

Son yapılan bir anket, Avrupa’da trenle seyahat etme eğiliminin giderek güçlendiğini ortaya koydu. Uçak yolculukları ise sabit bir seyir izliyor; ankete katılanların yalnızca yüzde 2’si önümüzdeki beş yıl içinde daha fazla uçak yolculuğu yapmayı planlıyor.

Trenle seyahat artışı

<p>Demiryolu araçları üreten Hitachi Rail’in gerçekleştirdiği araştırma, trenin adeta bir "altın çağ" yaşadığını ve Avrupa halkının bu değişime güçlü destek verdiğini gösterdi. Ankete katılan 11 bin kişiden neredeyse yarısı, önümüzdeki beş yıl içinde trenle daha sık, uçakla ise daha az yolculuk yapmayı planladığını ifade etti.</p><p>Ankette öne çıkan bir diğer bulgu ise toplu taşımanın geleceğiyle ilgili. Katılımcıların yüzde 70’i, bağlantılar iyileştirilirse toplu taşıma araçlarını daha fazla kullanabileceklerini belirtirken; çoğunluk, bu ulaşım seçeneği daha pahalı olsa bile tercih etmeye hazır olduklarını söylüyor.</p><p>Araştırma, Avrupa ve Kuzey Amerika’da uzun mesafeli tren seferlerine olan ilginin artacağını gösteriyor. Hali hazırda 2,5 saatten uzun yolculukların yaklaşık yüzde 29’u trenle gerçekleştiriliyor. Bu oranın, önümüzdeki yıllarda daha da yükselmesi bekleniyor.</p><p>Önümüzdeki 12 ay içinde trenle seyahat etmeyi artırmayı düşünenlerin oranı yüzde 33 civarındayken, bu oran beş yıl içerisinde şehir bazında yüzde 49’a, ülke genelinde ise yüzde 40’a ulaşacak gibi görünüyor. Uçakla daha fazla seyahat etmeyi planlayanlar ise yalnızca yüzde 2 oranında kaldı.</p><p>Katılımcıların bir kısmı otomobil kullanımında da artış beklese de, bu artış tren yolculuklarına göre daha sınırlı kalacak gibi görünüyor.</p><p>Yüksek hızlı tren hatlarının bulunduğu bölgelerde, kısa mesafeli uçak seferlerine yönelik kısıtlamalara halkın desteği dikkat çekiyor. Katılımcıların yüzde 62’si bu tarz yasakları desteklerken, bu oran Avrupa’da yüzde 67’ye kadar çıkıyor.</p><p>Fransa, kısa mesafeli uçuş yasağını uygulamaya başlayan ilk ülkelerden biri olurken, İspanya’da da benzer bir düzenleme gündemde. Her iki ülkede de ankete katılanların yarısından fazlası bu yasaklara destek verirken, bazıları daha sıkı önlemleri de olumlu karşılayabileceklerini belirtti (İspanya’da yüzde 63, Fransa’da yüzde 56).</p><p>Araştırma ayrıca, demiryolu yatırımlarının kara ve hava yolu vergileriyle finanse edilmesi fikrine kamuoyunun genel olarak sıcak baktığını gösteriyor. Çoğu ülkede bu uygulamayı destekleyenlerin oranı, karşı çıkanları geçiyor.</p><p>Toplu taşıma kullanımının önündeki engeller arasında kalabalık ortamlar, fiyatlar ve konfor eksikliği gösterilse de, bağlantı imkanları geliştirilirse çok sayıda katılımcı toplu taşıma araçlarını daha fazla kullanacağını belirtiyor.</p><p>Hitachi Rail’in Küresel Pazarlar Başkanı Edoardo La Ficara, “Katılımcılar, önümüzdeki beş yıl içinde tren kullanımının, diğer ulaşım yöntemlerine kıyasla daha çok artacağını düşünüyor. Bu yönde alınacak siyasi ve altyapısal adımlara destek veriyorlar,” dedi. La Ficara, bu sürecin ulaşımda sürdürülebilir bir dönüşüm için büyük bir fırsat sunduğuna dikkat çekti.</p>

Avrupalılar, uçak yerine tren yolculuklarını tercih ediyor

İsviçre’nin önde gelen araştırma kurumu Paul Scherrer Enstitüsü, genetik bozuklukların tanısında ezber bozacak nitelikte bir yapay zeka sistemi geliştirdi. "Image2Reg" adı verilen bu yeni teknoloji, yalnızca mikroskobik hücre çekirdeği görüntülerine bakarak, genetik bozuklukları tespit edebiliyor. 

Yapay zeka ile hücre okuma

<p>Bu yenilik, özellikle kanser, Alzheimer gibi karmaşık hastalıkların erken teşhisinde ve kişiselleştirilmiş tedavi geliştirilmesinde devrim niteliği taşıyor.</p><h3>Mikroskoptan İlaca Giden Yol: Yeni Nesil Teşhis Aracı</h3><p>Geleneksel olarak, genetik bozuklukların anlaşılması gen ekspresyon analizleri veya DNA dizileme gibi pahalı ve zaman alıcı laboratuvar yöntemleri gerektiriyordu. Ancak PSI araştırmacılarının geliştirdiği bu yapay zeka sayesinde artık sadece hücre çekirdeğinin mikroskobik görüntüsünden genetik aktivite hakkında bilgi edinmek mümkün.</p><p>Çalışma, bilim dünyasının prestijli yayınlarından Cell Systems’ta yayımlandı. Projenin liderliğini Prof. G.V. Shivashankar (ETH Zürih &amp; PSI) ve Prof. Caroline Uhler (MIT &amp; Broad Institute) yürüttü. Ekipte genç araştırmacılar Daniel Paysan, Adityanarayanan Radhakrishnan ve Xinyi Zhang da yer aldı.</p><h3>Yapay Zeka, Hücredeki Genetik “İmza”yı Okuyor</h3><p>Sistem, ilk olarak Convolutional Neural Network (CNN) algoritmaları ile çalışarak hücre çekirdeğinde DNA’nın organizasyon biçimi olan kromatin yapısındaki küçük ama belirgin değişiklikleri analiz ediyor. Ardından yapay zeka, genlerin birbirleriyle olan ilişkilerini modelleyen bir biyolojik ağ oluşturuyor. Bu ağ, protein-protein etkileşimlerinden ve gen ekspresyon verilerinden besleniyor.</p><p>Son adımda ise, bu iki veri kümesi Neural Tangent Kernel (NTK) adı verilen bir matematiksel model aracılığıyla birleştiriliyor. Böylece, sadece bir hücre görüntüsünden genlerin nasıl çalıştığına dair detaylı bir harita çıkarılabiliyor.</p><h3>Başarı Oranı: Şansa Bırakılmayacak Kadar Yüksek</h3><p>Araştırma kapsamında yapay zeka, yaklaşık bir milyon hücre görüntüsü üzerinde eğitildi. Testlerde, 41 genin hangisinin değiştirilmiş olduğunu sadece görüntülere bakarak %26 doğruluk oranıyla tahmin edebildi. Şansa dayalı tahmin oranının %2 civarında olduğu düşünülürse, bu sonuç oldukça çarpıcı. Prof. Uhler’e göre, “Bu başarı, hücresel yapının aslında genetik işlevselliğe dair güçlü sinyaller taşıdığını gösteriyor. Görsel form ile biyolojik işlev arasındaki bağı kurmuş olduk.”</p><h3>Tıpta Yeni Ufuklar: Teşhis, Tedavi ve Fibrozis Umudu</h3><p>Araştırmacılar, bu teknolojiyi yalnızca akademik dünyada bırakmak istemiyor. PSI bünyesinden doğan yeni bir start-up şirket, özellikle tedavisi olmayan fibrozis hastalığı üzerinde çalışmalara başladı. Bu hastalıkta, organlardaki sağlıklı doku zamanla işlevsiz, sert dokularla yer değiştiriyor. Image2Reg teknolojisi ile hastalığın genetik etkileri daha erken saptanabilecek ve potansiyel ilaç hedefleri belirlenebilecek.</p><h3>PSI Hakkında</h3><p>Paul Scherrer Enstitüsü, İsviçre’nin en büyük çok alanlı araştırma merkezidir. 2300 çalışanıyla temel bilimlerden sağlık inovasyonlarına, enerji teknolojilerinden iklim araştırmalarına kadar geniş bir yelpazede faaliyet gösteriyor. Enstitü, aynı zamanda genç bilim insanlarının eğitimi ve gelişimi konusunda da öncü bir rol üstleniyor.</p><h3>Bilimle Görmenin Ötesine Geçmek</h3><p>Image2Reg’in başarısı, yalnızca bir teknolojik ilerleme değil, aynı zamanda modern tıbbın yeni bir yöne evrilmesinin de habercisi. Artık mikroskobun altında sadece hücre yapısı değil, genetik kader de okunabilir hale geliyor. İsviçre’nin sessiz dağ kasabalarından yükselen bu bilimsel başarı, küresel sağlık alanında çok daha büyük yankılar yaratmaya aday.</p>

Genetik bozuklukları tespit etmek daha kolay olacak

Özellikle ani gelişen astım krizleri gibi durumlarda gereken ilaçların zamanında temin edilememesi, çocuk sağlığı açısından ciddi riskler doğuruyordu. Federal makamlar şimdi bu soruna karşı önemli bir adım attı.

Yeni düzenleme

<p>İsviçre’de çocuklar için gerekli bazı ilaçların tedarikinde yaşanan sıkıntılar, uzun süredir ailelerin ve sağlık profesyonellerinin gündemindeydi.&nbsp;</p><p>Yeni düzenleme sayesinde, pediatri uzmanları ve aile hekimleri, artık bir hastaya özel reçete beklemeden gerekli çocuk ilaçlarını önceden sipariş ederek stok yapabilecek. Bu da acil durumlarda yaşanan beklemeleri azaltacak ve tedaviye daha hızlı başlanmasını sağlayacak.</p><h3>“Gece acilinde ilaca ulaşmak artık mümkün”</h3><p>Pediatrie Schweiz Başkanı ve Altstätten SG’de çocuk doktoru olan Dr. Philipp Jenny, uygulamayı özellikle küçük muayenehaneler için “hayati” olarak nitelendiriyor. Daha önce Swissmedic’ten yazılı onay ve gerekçe sunmadan ilaç siparişi verilemiyordu. Ancak artık, “Gerekli gördüğümüzde yurt dışından ilaç alıp önceden stoklayabiliyoruz. Örneğin, bir gece acilinde ağır bir astım krizi yaşandığında gerekli olan kortizon ilacını hemen verebileceğiz,” diyor.</p><h3>Geçici bir çözüm, köklü sorunlar duruyor</h3><p>Yeni düzenleme kısa vadeli rahatlama sağlasa da, uzun vadeli sorunları çözmekten uzak. Jenny, esas problemin İsviçre’de çocuklar için onaylanmış ilaç sayısının azlığı olduğuna dikkat çekiyor. Üreticiler, her ülke için ayrı ruhsat almak zorunda kalıyor ve bu süreç yüksek maliyet gerektiriyor. Özellikle az kullanılan ya da ticari getirisi sınırlı olan çocuk ilaçları için üreticiler İsviçre pazarını cazip bulmuyor.</p><p>Sonuç olarak, İsviçre’de çocuklar için piyasaya sunulan ilaç yelpazesi, komşu ülkelerle kıyaslandığında daha dar kalıyor.</p><h3>Alternatif çözümler: Hastane eczacılığı devrede</h3><p>Zürih Çocuk Hastanesi’nin baş eczacısı Angela Caduff, ilaç krizine karşı farklı bir yaklaşımı savunuyor: Formula-Arzneimittel, yani eczacılar tarafından belirli tariflere göre hazırlanan özel ilaçlar.</p><p>“Bu tür formülasyonlar hastane eczanelerinin temel işlevlerinden biridir ve özellikle kişiye özel doz ayarlamaları gerektiğinde büyük avantaj sağlar,” diyen Caduff, bunun küçük muayenehanelerde mümkün olmadığını da belirtiyor. Zira bağımsız çocuk doktorlarının çoğunun kendi eczanesi yok.</p><h3>Değerlendirme: Yerel çözümle global soruna yanıt aranıyor</h3><p>İsviçre’de uygulamaya alınan bu yeni düzenleme, çocuk ilaçlarında yaşanan arz daralmasına yönelik pratik bir çözüm sunsa da, kalıcı bir etki yaratabilmesi için ilaca erişimdeki yapısal sorunların da ele alınması gerekiyor. Özellikle küçük hasta gruplarına yönelik ilaçların geliştirilmesi ve ticarileştirilmesinde devlet destekli teşvik mekanizmalarının oluşturulması gerektiği görüşü, uzmanlar arasında yaygın kabul görüyor.</p>

İsviçre’de çocuk ilaçlarına erişim kolaylaşıyor

Cenevre, Vaud ve Valais kantonları, cinsel saldırı mağdurlarının 7/24 destek alabilecekleri danışma hizmetlerine daha kolay ulaşmalarını sağlamak amacıyla ortak bir farkındalık kampanyası başlattı. Kampanyanın ana mesajı ise net: “Utanç yeri değişmeli.”

7/24 danışma hizmeti

<p>Cenevre Sağlık ve Ulaşım Departmanı Başkanı Pierre Maudet, Pazartesi günü Rennaz’da düzenlenen basın toplantısında yaptığı açıklamada, söz konusu destek sisteminin yıllardır hastanelerde gizlilik içinde uygulandığını ancak kamuoyunun yeterince bilgilendirilmediğini vurguladı.</p><p>Üç kantonda da cinsel saldırı vakalarında ciddi artış yaşanıyor:</p><ul><li>Cenevre’de 2024’te %19 artışla 142 tecavüz vakası bildirildi.</li><li>Valais’de %45 artışla 50 vaka kaydedildi.</li><li>Vaud kantonundaysa %9’luk artışla 137 vaka yaşandı.</li></ul><p>Bu tablo karşısında kantonlar ortak siyasi eylem çağrısında bulunarak yeni kampanyayı hayata geçirdi.</p><h3>“Hukuki Başvuru Olmasa da Yardım Alabilirsiniz”</h3><p>Vaud Sağlık ve Sosyal Hizmetler Departmanı Başkanı Rebecca Ruiz, mağdurların adli süreç başlatmak istemeseler bile anında tıbbi ve psikolojik destek alma hakları olduğunu vurguladı. Ruiz, “Hızlı, kapsamlı ve disiplinlerarası destek sunan bir yapıdan bahsediyoruz” dedi.</p><p>Her bir mağdur, bir adli tıp uzmanı ile bir tıbbi doktor tarafından birlikte değerlendirilerek hem sağlık hizmeti alıyor hem de olayla ilgili resmi tıbbi kayıt tutuluyor. Bu da mağdurların olayın tekrar tekrar anlatılmasının önüne geçiyor. 2024 yılı içinde üç kantonda toplam 436 adli tıbbi rapor hazırlandı.</p><h3>Kampanya: “Ne Olursa Olsun Yardım Alabilirsin”</h3><p>HUG (Cenevre Üniversitesi Hastanesi) ve CHUV (Vaud Üniversitesi Hastanesi) tarafından 2018–2021 yıllarında yapılan bir araştırmanın sonuçlarına dayanan kampanya, saldırıların en çok 20-49 yaş arası kadınları hedef aldığını ve vakaların %58’inde saldırganın tanıdık biri olduğunu ortaya koyuyor.</p><p>Kampanya, özellikle tanışma uygulamaları, eğlence ortamları ve ev ortamında yaşanan saldırılara dikkat çekiyor. Mesajlar oldukça doğrudan:</p><ul><li>“Detaylar belirsiz olsa bile yardım alabilirsin.”</li><li>“Olay yatağında geçmiş olsa bile yardım alabilirsin.”</li><li>“Onu tanıyor olsan bile yardım alabilirsin.”</li><li>“Bir ‘swipe’ ile başlamış olsa bile yardım alabilirsin.”</li></ul><p>Kampanya, mağdurlara yalnız olmadıklarını ve her durumda profesyonel destek alabileceklerini hatırlatıyor. İsviçre'nin bu üç kantonundaki bu girişim, cinsel şiddetle mücadelede kararlı ve kapsayıcı bir yaklaşımın habercisi olarak görülüyor.</p>

Cinsel saldırı mağdurları için ortak kampanya: “Yardım alabilirsin”

Zürih’in Schwamendingen semtinde, yıllardır mahalleyi ikiye bölen A1 otobanı üzerine inşa edilen yeşil alan projesi tamamlandı. “Überlandpark” adı verilen park, 11 Mayıs Cumartesi günü düzenlenen törenle halkın kullanımına açıldı. 

Zürih’te tarihi dönüşüm

<p>950 metre uzunluğundaki parkın üstü artık çiçeklerle, ağaçlarla ve yürüyüş yollarıyla dolu; altındaysa her gün yaklaşık 120.000 araç otobanda ilerlemeye devam ediyor.</p><p>Zürih Belediye Başkanı Corine Mauch, açılış töreninde yaptığı konuşmada, “Burada inanılmaz bir doğa kokusu var, manzara çok güzel. Bu projeyle yıllardır süren büyük bir kentsel yarayı nihayet iyileştirmiş olduk” ifadelerini kullandı. Mauch, projenin yalnızca siyasi düzeyde değil, halkın inisiyatifiyle ve sabırlı mücadelesiyle hayata geçtiğini vurguladı.</p><p>Schwamendingen semti, 1980 yılından bu yana A1 otobanı tarafından fiziksel ve sosyal olarak ikiye bölünmüş durumdaydı. Bu duruma çözüm bulmak isteyen Einhausung Schwamendingen Derneği, uzun yıllar boyunca otoban üstünün kapatılması için girişimlerde bulunmuş ancak birçok kez reddedilmişti. Dernek Başkanı Jürg Rüegger, “Bu artık Schwamendingen’in küçük mucizesi” diyerek projenin gerçekleşmiş olmasından duyduğu mutluluğu dile getirdi.</p><figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/ab8551bb09df684b2b1913b27.jpg" width="1024" height="576"></figure><p>Projede yalnızca araç trafiğini kapatmakla kalınmadı, aynı zamanda bölge halkı için bir yaşam alanı yaratıldı. Parkta yürüyüş yolları, çocuk oyun alanları, banklar, bir kafe ve tuvalet alanları bulunuyor. Doğaya yakın bitki seçimiyle yaban arıları, kelebekler ve kertenkeleler gibi birçok küçük hayvan türüne de yaşam alanı sunulması amaçlandı.</p><p>Açılışın halka açık bölümüne binlerce kişi katıldı. Vatandaşlar parkın doğal görünümünü ve sunduğu sessizliği övdü, ancak daha fazla gölgelik alanın gerekli olduğunu belirttiler.</p><p>İsviçre Federal Konseyi’nden Albert Rösti de açılışa katılan isimler arasında yer aldı. Rösti, “Bu proje, ulaştırma altyapısını halkın ihtiyaçları ve doğayla uyumlu bir şekilde birleştiren örnek bir uygulamadır” diyerek federal hükümetin bu tip projelere verdiği desteği ifade etti. Projenin maliyeti yaklaşık 450 milyon İsviçre frangı olarak açıklanırken, bu tutarın yarısından fazlası federal hükümet tarafından karşılandı.</p><p>Ancak proje her yönüyle olumlu karşılanmadı. Bazı şehir meclisi üyeleri ve semt sakinleri, yaşam kalitesindeki artışın konut fiyatlarını da yükselteceğinden endişeli. Belediye Başkanı Mauch, bu endişeleri ciddiye aldıklarını belirterek, Schwamendingen’deki konutların önemli bir kısmının kooperatiflere ait olduğunu ve bu yapıların mevcut kiracılara yeni konutlar sunabileceğini ifade etti.</p><p>Şimdilik Schwamendingen halkı, otoban üzerindeki gri betonun yerini alan yemyeşil örtünün keyfini çıkarıyor. Proje, yalnızca bir ulaşım müdahalesi değil, aynı zamanda Zürih'in sürdürülebilir şehircilik anlayışının da güçlü bir örneği olarak gösteriliyor.</p>

Otoban üzerine yapılan park halkın hizmetine açıldı

İsviçre’de doğumların yaklaşık üçte biri sezaryenle gerçekleştiriliyor. Bu oran, 2023 yılına ait verileri yayımlayan İsviçre Federal İstatistik Ofisi (BFS) tarafından kamuoyuyla paylaşıldı. Verilere göre 2023 yılında toplam 79.200 doğumdan 14.600’ü planlı sezaryenle gerçekleştirildi.

Kantonlar arasında büyük farklar

<p>Bu da, planlı sezaryenlerin acil sezaryenlerden %55 daha yaygın olduğunu ortaya koyuyor.</p><h3>En Yüksek Sezaryen Oranı Schaffhausen’da</h3><p>Veriler, sezaryen oranlarının kantonlara göre büyük farklılıklar gösterdiğini de ortaya koyuyor. En yüksek oran %41 ile Schaffhausen kantonunda kaydedildi. Zürich ve Zug kantonlarında ise doğumların %40’ı sezaryenle gerçekleşti. Buna karşılık Thurgau, Appenzell Ausserrhoden ve Batı İsviçre kantonlarında bu oran %30’un altında kaldı. Özellikle Vaud (Waadt) kantonunda sezaryen oranı son 10 yılda 6,1 puan azalarak %27’ye, Cenevre (Genève) kantonunda ise 4,2 puan düşerek %29’a geriledi.</p><h3>Avrupa Karşılaştırması: İsviçre Üst Sıralarda</h3><p>BFS’ye göre İsviçre, %34’lük sezaryen oranıyla, İtalya ve Almanya ile birlikte bu doğum yönteminin en sık uygulandığı Avrupa ülkeleri arasında yer alıyor. Öte yandan İspanya, Fransa ve Kuzey Avrupa ülkelerinde sezaryen oranları belirgin şekilde daha düşük.</p><h3>Doğum İndüksiyonları Westschweiz’de Daha Yaygın</h3><p>Sezaryenin az olduğu kantonlarda bu kez doğumların yapay olarak başlatılması (indüksiyon) daha yaygın. Cenevre kantonunda doğumların %50’si yapay olarak başlatıldı. Buna karşın Nidwalden, Obwalden, Schwyz ve Graubünden gibi Orta İsviçre kantonlarında bu oran %22’nin altında kaldı.</p><p>Genel olarak 2023 yılında doğumların üçte biri yapay olarak başlatılırken, bu oran 10 yıl önce %25 civarındaydı. Verilere göre doğal seyirde gerçekleşen doğumlar, yapay olarak başlatılanlara kıyasla daha sık vajinal ve müdahalesiz gerçekleşti.</p><h3>Epidural Anestezi Artışta, Epizyotomi Azalıyor</h3><p>Rapora göre doğumların %50’si epidural anestezi (PDA) ile yapıldı. Bu oran 2014’te %38 idi. Yapay olarak başlatılan doğumların %66’sında PDA kullanıldı. Doğal doğumlarda bu oran %43’te kaldı.</p><p>Epizyotomi (doğum sırasında perine kesisi) uygulaması ise son 10 yılda %12,4 azalarak, yalnızca her 10 vajinal doğumdan 1’inde kullanılır hâle geldi. Hafif doku yırtılmaları %56’ya çıkarken, ağır yırtıklar %3’ün altında kaldı.</p>

İsviçre’de doğumların üçte biri sezaryenle gerçekleşiyor 

Vaud Kantonu'nda Yverdon-les-Bains halkı, 60 yılı aşkın süredir süregelen tartışmaların ardından Place d’Armes meydanının geleceğine dair kararını verdi. 18 Mayıs Pazar günü gerçekleştirilen halk oylamasında, yaklaşık 1000 araçlık bir yeraltı otoparkı inşası öngören halk inisiyatifi %55 oy oranıyla kabul edildi.

Çözülemeyen tartışmanın sonu

<p>Yüzeydeki park alanlarının kaldırılmasını ve otoparkın tamamen yeraltına taşınmasını talep eden inisiyatif, özellikle sağ partilerin ve şehir merkezindeki esnafın desteğini aldı. Destekçiler, bu projeyle şehir merkezindeki restoranlar, mağazalar ve hizmet işletmeleri için müşteri erişiminin kolaylaşacağını savunuyor.</p><h3>Belediyenin karşı projesi reddedildi</h3><p>Sol çoğunluğa sahip olan belediye meclisinin sunduğu karşı teklif ise %61 oranında reddedildi. Belediye, meydanın yeşil alanlarla dönüştürülmesini destekliyor olsa da, 1000 araçlık bir otoparkın aşırı olduğunu ve yasal çerçeveye uymadığını savunuyordu.</p><p>Ancak halkın tercihi, meydandaki araç trafiğini yeraltına alarak hem yüzeyin daha yaşanabilir hale getirilmesi hem de şehir içi ulaşım olanaklarının artırılması yönünde oldu. Projenin teknik ve çevresel detayları önümüzdeki süreçte netleşecek.</p><p>Bu oylama, Yverdon-les-Bains'in kentsel dönüşümünde yeni bir sayfa açarken, uzun yıllardır çözülemeyen bir tartışmanın da sonunu getiriyor.</p>

Halk 1000 araçlık yeraltı otoparkına onay verdi

Cenevre kantonunda 18 Mayıs 2025 Pazar günü gerçekleştirilen oylamalarda seçmenler önemli kantonal konularda sandık başına gitti. "J'y vis, j'y paie" başlıklı halk inisiyatifi ve onun karşı teklifi büyük farkla reddedilirken, güneş enerjisine geçişi teşvik eden karşı teklif ve üç anayasa değişikliği halkın onayını aldı.

Vergi paylaşım sistemi oylandı

<p>Oylamanın en dikkat çeken başlığı, İsviçre’de yalnızca Cenevre’de uygulanan benzersiz bir sistem olan, iş yeri ve ikamet yeri arasında paylaştırılan belediye vergisiydi. Halk Partisi (UDC) tarafından sunulan "J'y vis, j'y paie" inisiyatifi, belediye vergisinin yalnızca ikamet edilen yere aktarılmasını talep ediyordu. Ancak bu teklif seçmenin %79,64’ü tarafından reddedildi. Aynı şekilde, Belediyeler Birliği tarafından sunulan daha ılımlı karşı teklif de %51,63 "hayır" oyu aldı. Bu sonuçlarla birlikte mevcut vergi paylaşım sistemi korunmuş oldu.</p><h3>Güneş enerjisine destek</h3><p>Seçmenler, güneş enerjisine hızlı geçişi öngören bir halk inisiyatifine karşı sunulan karşı teklifi ise kabul etti. Bu teklif, çevresel geçişin daha planlı ve uygulanabilir bir çerçevede ilerlemesini sağlamak amacıyla hazırlanmıştı. Kabul edilen bu düzenleme, kanton genelinde yenilenebilir enerji yatırımlarını teşvik edecek.</p><h3>Anayasal değişiklikler onaylandı</h3><p>Oylamada üç anayasa değişikliği de kabul edildi. En dikkat çeken değişikliklerden biri, yargı organındaki hâkimlerin seçim süreçlerini basitleştirmeyi hedefleyen düzenleme oldu. Bu değişiklik %71,72 oranında destek buldu. Bir diğer anayasal düzenleme ise, yargıç adayları için Yargı Konseyi'nin ön görüş bildirme (préavis) sistemini kaldırmayı amaçlıyordu ve %88,61 oranında kabul edildi.</p><p>Cenevreli seçmenler böylece, idari vergi yapısının mevcut halini korurken, enerji dönüşümüne ve adli sistemde reformlara açık olduklarını gösterdi. Bu sonuçlar, kantonun sosyal dayanışma ve çevreci vizyonuna dair önemli mesajlar veriyor.</p>

Cenevre’de vergi inisiyatifi reddedildi, anayasa değişikliklerine yeşil ışık

Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı (YTB) tarafından organize edilen ve İsviçre Türk Toplumu’nun ev sahipliğinde gerçekleşen “Türkiye Stajları Tanıtım Programı”, gençlere yalnızca bir staj fırsatı değil; aynı zamanda Türkiye’nin savunma sanayisindeki millî atılımlarını tanıma imkânı sundu.

Gençlere Çağrı

<p>Programda, Türkiye’nin yerli ve millî savunma sanayisinin öncü kurumları olan TUSAŞ, Roketsan ve Havelsan temsilcileri tarafından yapılan sunumlar büyük ilgi gördü. Gençlerin karşısına yalnızca teknik başarılarla değil, aynı zamanda vizyoner bir yaklaşımla çıkan kurum temsilcileri, Türkiye’nin stratejik hedeflerine yön veren projeleri detaylarıyla paylaştı.</p><h3>Stajdan Fazlası: Geleceğe Katkı Çağrısı</h3><p>Program boyunca edindiğimiz izlenim, bu staj imkânlarının yalnızca kısa süreli mesleki tecrübelerle sınırlı olmadığı yönündeydi. TUSAŞ, Roketsan ve Havelsan gibi savunma devi kuruluşlar, gençlerin potansiyelini keşfetmek ve onları uzun vadede Türkiye’nin geleceğinde konumlandırmak amacıyla bu tür organizasyonlara büyük önem veriyor. Özellikle nitelikli, girişimci ve vizyon sahibi gençlerle doğrudan bağ kurmak, kurumların en güçlü hedeflerinden biri olarak öne çıkıyor.</p><p>Yapılan sunumlar sırasında, bu kurumlarımızın nasıl genç, dinamik ve üretken kadrolarla yol aldığına birebir şahit olduk. Her biri kendi alanında teknoloji üreten, dünya ile rekabet eden, yerli çözümler geliştiren yapılar olarak öne çıktı.</p><figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/a5dbee741dc8e80806e71eb03.jpg" width="1024" height="576"><figcaption>Programı yakından takip eden Başkonsolos Yardımcısı Furkan Yılmaz’a, Havelsan yetkilisi Zeynep Şeyma Altundal tarafından plaket taktim edildi</figcaption></figure><h3>İsviçre’deki Gençlere Çağrı: Türkiye Sizi Bekliyor</h3><p>YTB’nin desteklediği bu program aracılığıyla Türkiye, dünyanın dört bir yanındaki gençlere açık bir davette bulunuyor: “Gelin, ülkenizin geleceğinde söz sahibi olun.” Özellikle yurtdışında yaşayan gençlerin, Türkiye’nin en seçkin kurumlarında elde edeceği staj deneyimi, sadece kariyerlerine değil, kimliklerine ve aidiyet duygularına da değer katacak nitelikte.</p><p>Bu anlamlı etkinlik için başta YTB’ye, vizyon dolu sunumlarıyla ilham veren TUSAŞ, Roketsan ve Havelsan temsilcilerine teşekkür ediyor; programa ev sahipliği yapan İsviçre Türk Toplumu’na içten şükranlarımızı sunuyoruz.</p><h3>Önemli Not:</h3><p>Staj programına başvurmak isteyen adayların, 30 Mayıs 2025 tarihine kadar başvurularını tamamlamaları gerekiyor. Detaylı bilgi ve başvuru süreci için <a href="https://ytb.gov.tr/haberler/turkiye-stajlari-programi-2025">buraya</a> tıklayınız.</p><figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/a5dbee741dc8e80806e71eb05.jpg" width="1024" height="576"><figcaption>Etkinliğe, Başkonsolos Yardımcısı Furkan Yılmaz, İTT Başkanı Suat Şahin, SAF Başkanı Gökmen Gökdemir, Turkuaz ve Turquia 1912 öğrenci derneklerinden katılımcılar, akademisyenler, İsviçre’deki sivil toplum kuruluşlarının temsilcileri katıldı.</figcaption></figure>

 İsviçre’de “Türkiye Stajları Tanıtım Programı” gerçekleştirildi

17 Mayıs 2025 Cumartesi günü, Cenevre'de yüzlerce kişi Filistin halkıyla dayanışma göstermek için sokaklara döküldü. Place de Neuve'den başlayan yürüyüş, kentin merkezi noktalarında devam etti. Göstericiler İsrail'in Gazze'deki askeri operasyonlarını ve Batı Şeria'daki saldırılarını kınadı. 

Filistin'e destek

<p>Gösteride konuşan aktivistler, İsrail'in Filistin halkına yönelik uygulamalarını "etnik temizlik" ve "sömürgecilik" olarak nitelendirdi. Katılımcılar, İsrail'in cezasızlıkla hareket ettiğini ve uluslararası toplumun bu duruma sessiz kaldığını vurguladı. Yürüyüş boyunca taşınan pankartlarda "Filistin'e Özgürlük", "İsrail Apartheid'ine Son" ve "Gaza'yı Yalnız Bırakma" gibi sloganlar yer aldı.</p><p>Göstericiler, Fransızca, İngilizce ve Arapça dillerinde "Filistin'e Özgürlük", "Katil İsrail" ve "Gazze'de soykırım son bulsun" gibi sloganlar attı. Eylemciler, İsrail'in Lübnan ve Suriye'ye yönelik saldırılarına da tepki gösterdi.</p><p>Yürüyüş boyunca polis, yoğun güvenlik önlemleri aldı. Göstericiler, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'yu uyguladığı politikalar nedeniyle eleştirirken, Filistin'e destek mesajları içeren dövizler taşıdı. Etkinlik, Cenevre'deki Filistin yanlısı hareketlerin artan görünürlüğünü ve halk desteğini bir kez daha gözler önüne serdi. Organizatörler, benzer etkinliklerin önümüzdeki haftalarda da devam edeceğini belirtti.</p>

Filistin'e destek amacıyla büyük yürüyüş düzenlendi

Cenevre'nin prestijli tenis turnuvası Gonet Geneva Open, 17-24 Mayıs 2025 tarihleri arasında Parc des Eaux-Vives'te 10. yılını kutluyor. ATP 250 kategorisindeki bu toprak kort turnuvası, dünya sıralamasında ilk 50'de yer alan 16 oyuncunun katılımıyla dikkat çekiyor.

Tenisseverler mutlu

<p>Turnuvada öne çıkan isimler arasında, 24 Grand Slam şampiyonluğu bulunan Novak Djokovic, ATP 4 numarası Taylor Fritz, Tokyo 2021 Olimpiyatları gümüş madalyalı Karen Khachanov ve eski dünya 3 numarası Grigor Dimitrov yer alıyor. Ayrıca, genç yetenek Leo Borg da elemelerde mücadele edecek.</p><p>Turnuva programı şu şekilde:</p><ul><li>17-18 Mayıs: Elemeler</li><li>19-21 Mayıs: İlk ve ikinci tur maçları</li><li>22 Mayıs: Çeyrek finaller</li><li>23 Mayıs: Yarı finaller</li><li>24 Mayıs: Tekler ve çiftler finalleri</li></ul><figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/d9b777abdd634bf75f78cf000.jpg" width="1024" height="576"></figure><p>Gonet Geneva Open’ın 10. yılı kapsamında yalnızca kortlarda değil, Cenevre merkezde göl kenarında da tenis coşkusu yaşanıyor. Turnuvayı desteklemek amacıyla kurulan etkinlik platformları, 7’den 70’e herkesin ilgisini çekecek şekilde tasarlandı. Bu interaktif alanlarda, halka açık tenis ve padel dersleri, eğlenceli yarışmalar, çocuklara özel atölyeler ve profesyonel oyuncularla imza seansları düzenleniyor. Göl manzarası eşliğinde sporla iç içe geçirilen bu günler, Cenevre halkı tarafından büyük ilgi ve katılımla karşılanıyor.</p><figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/d9b777abdd634bf75f78cf001.jpg" width="1024" height="576"></figure><p>Etkinlik kapsamında, 16-18 Mayıs tarihleri arasında Quai Gustave-Ador'da "Tenis Köyü" kurulacak. Burada, ücretsiz tenis ve padel dersleri, tekerlekli sandalye tenis gösterileri ve ATP oyuncularıyla imza seansları düzenlenecek.</p><p>Bilet fiyatları 12 ila 165 İsviçre Frangı arasında değişiyor ve resmi satış noktaları üzerinden temin edilebilir. Turnuva maçları, Tennis TV platformu üzerinden canlı olarak izlenebilecek.</p><p>Daha fazla bilgi ve bilet satın almak için <a href="https://gonetgenevaopen.com/"><strong>resmi web sitesini</strong></a> ziyaret edebilirsiniz.</p>

Prestijli tenis turnuvası Gonet Geneva Open başladı

Cenevre’de ilkbaharın gelişiyle birlikte motorlu araçlardan kaynaklı yüksek ses kirliliği artarken, kanton yetkilileri 2025 yılı itibariyle bu soruna karşı daha katı denetimlere ve yaptırımlara başladı. Kentte bu hafta gerçekleştirilen ilk antigürültü denetimi, yeni kuralların ciddiyetini gözler önüne serdi.

Yeni yılda daha sert yaptırımlar

<p>Yapılan denetimlerde, motorunun çıkardığı yüksek ses nedeniyle bir motosikletli polislerin dikkatini çekti. Sonometre ile yapılan ölçümde, motosikletin 90 desibel sınırına karşın 107 desibel ses çıkardığı tespit edildi. Söz konusu motorun egzozunun da onaysız (homologasyon dışı) olduğu ortaya çıkınca sürücüye 1000 frankı aşkın para cezası kesildi ve araç olay yerinde trafikten men edilerek el konuldu.</p><h3>Yeni Kurallar, Yeni Yaptırımlar</h3><p>Cenevre’de teknik modifikasyonlar önceden de yasaktı, ancak 2025 itibarıyla, gereksiz gürültü çıkarmak – özellikle bilerek patlama sesi çıkaran egzozlar veya gazla oynama gibi davranışlar – doğrudan ceza sebebi oldu.</p><p>Cenevre polisi, her iki araçtan birinin bu yeni düzenlemelere uymadığını ve ihlal tespit edildiğini bildiriyor. Bu da kontrollerin daha da sıkılaştırılacağının sinyali.</p><h3>Gürültü, Bir Halk Sağlığı Meselesi</h3><p>Aşırı gürültü yalnızca bir rahatsızlık değil; aynı zamanda kamu sağlığı üzerinde ciddi etkileri olan bir çevresel tehdit. Yetkililer, Cenevre’de yollar ve konutlarda ses yalıtımı için yapılan yatırımları hatırlatarak, bu tür araçlara tolerans gösterilmeyeceğini vurguluyor.</p><h3>Radarlar Sırada mı?</h3><p>Cenevre’de geçtiğimiz yıl test edilen gürültü radarları, bu mücadelenin bir sonraki adımı olabilir. Ancak bu teknolojinin tam olarak devreye alınabilmesi için henüz yasal zemin oluşturulmuş değil.</p><p>Gürültüye karşı daha sessiz bir Cenevre hedefiyle başlayan bu uygulamalar, araç sahiplerine açık bir mesaj veriyor: Kurallara uymayanlar hem ceza hem de araç kaybıyla karşı karşıya kalacak.</p>

Gürültülü araçlara karşı daha sert yaptırımlar geliyor

Neuchâtel Kantonu, sağlık sektöründeki nitelikli personel açığını kapatmak amacıyla, 2032 yılına kadar 1100 yeni hemşire yetiştirmeyi hedefleyen kapsamlı bir eylem planı başlattı. Bu girişim, İsviçre genelinde kabul edilen hemşirelik inisiyatifi kapsamında hayata geçiriliyor.

İşgücüne katılım

<p>Yapılan açıklamaya göre, bu yeni hemşirelerin %60’ı Yüksek Okullar (HES), %40’ı ise Meslek Yüksek Okulları (ES)aracılığıyla eğitilecek. Eğitim sürecinin esnekleştirilmesi, bireysel pedagojik takip ve CFC sahibi ASSC öğrencileri için kısaltılmış eğitim yolları gibi destekleyici önlemler de planlanıyor.</p><h3>Kurumlara Eğitim Yükümlülüğü Geliyor</h3><p>2025 yılının ikinci yarısından itibaren, kantondaki sağlık kurumları (hastaneler, yaşlı bakımevleri - EMS ve evde bakım hizmetleri) hem ES ve HES öğrencileri hem de ASSC çırakları için eğitim verme yükümlülüğü altına girecek. Her bir stajyer için kurumlara haftalık 300 frank destek sağlanacak. Ayrıca eğitim süreci, uygulamalı eğitim uzmanları tarafından desteklenecek.</p><h3>Meslek Değiştirenler İçin Bireysel Destek</h3><p>Kanton, hemşirelik mesleğine yönelmek isteyen ancak başka mesleklerden gelen bireyler için de özel destek planlıyor. Meslek değişikliği, yeniden işgücüne katılım veya entegrasyon sürecinde olan bireyler, belirli koşullar altında bireysel mali yardım alabilecek. Bu yardımların geri ödeme koşulları da şeffaf şekilde tanımlanacak.</p><h3>Federal Destek ve Gelecek Planları</h3><p>Bölgede bu hedeflerin hayata geçirilmesi için Haziran 2024’te 21,1 milyon franklık bir bütçe Grand Conseil tarafından onaylanmıştı. 2024 ve 2025 yılları için 1,3 milyon franklık federal katkı da sağlanacak. Bu önlemlerin uygulanmasına dair ikinci değerlendirme raporu ise yaz aylarında Parlamento’ya sunulacak.</p><p>Neuchâtel yetkilileri, planlanan bu adımlar sayesinde hem sağlık sektöründeki personel açığını azaltmayı hem de mesleğin cazibesini artırmayı amaçlıyor.</p>

Neuchâtel 2032’ye kadar 1100 yeni hemşire yetiştirmeyi hedefliyor

ABD Başkanı Donald Trump, II. Dünya Savaşı'nda Amerika Birleşik Devletleri'nin üstlendiği önemli rolü vurguladı. Trump, "Biz olmasaydık, bugün hepimiz Almanca konuşuyor olurduk. Belki biraz da Japonca." ifadelerini kullandı.

İkinci Dünya savaşı hatırlatması

<p>Başkan Trump, görevde olsaydı 7 Ekim 2023’te yaşanan olaylar ile Rusya-Ukrayna Savaşı’nın gerçekleşmeyeceğini iddia etti. Trump, İran’ın o dönemde finansal sıkıntı içinde olduğunu ve Hamas gibi grupları destekleyemediğini savundu.</p><p>Afganistan'daki duruma da değinen Trump, "Başkan olsaydım Afganistan felaketi yaşanmazdı. Oradan onurlu ve güçlü bir şekilde çıkardık. Bagram Hava Üssü’nü elimizde tutardık. Çin’e yakınlığı nedeniyle burayı asla bırakmazdık, şu anda ise Çin kontrolünde." dedi.</p><p><strong>Hindistan-Pakistan barışına ABD aracılığı</strong></p><p>Hindistan ile Pakistan arasındaki uzun süredir devam eden çatışmaların ABD’nin arabuluculuğunda çözüme kavuştuğunu belirten Trump, "Yaklaşık bin yıldır savaşıyorlar. Ben bunu çözebilirim, her şeyi halledebilirim. Bu yüzden bana bırakın dedim." diye konuştu.</p><p>Trump, iki ülkenin ticaret konusundaki iş birliğine vurgu yaparak, "Savaşmak yerine ticaret yapalım dedik. Pakistan ve Hindistan bundan memnun oldu." ifadelerini kullandı.</p><p>Başkanlığının ilk döneminde DEAŞ’ı tamamen ortadan kaldırdığını söyleyen Trump, "Kısa sürede DEAŞ’ın yüzde 100’ünü yendik." dedi. Bu stratejiye karşı çıkanların bulunduğunu ancak bunun üzerine askeri yapıyı yeniden organize ettiğini aktardı.</p><p>Trump, ordu için "Gerçek generalleri istiyoruz, siyasi ya da sahte olanları değil." sözleriyle askerî kadro reformuna dikkat çekti.</p>

Trump: Biz olmasaydık hepimiz Almanca konuşuyor olurduk

Vaud Kantonu, zorunlu eğitim sisteminin işleyişine dair geniş kapsamlı bir değerlendirme başlattı. Online bir anket aracılığıyla gerçekleştirilen bu introspektif çalışma, özellikle lise olgunluk diplomasının (maturité gymnasiale) üç yıldan dört yıla çıkarılması planı öncesinde eğitimin mevcut durumunu analiz etmeyi amaçlıyor.

Zorunlu eğitimi masaya yatırıyor

<p>Ankette, öğrenci ve velilere yöneltilen sorular arasında "Öğrenciler sizce fazla mı yoksa yetersiz mi değerlendiriliyor?", "Okulun kullandığı iletişim yollarından memnun musunuz?", "Okulun görevleri sizce nedir?" gibi eğitim sisteminin temel unsurlarına dair sorular yer alıyor. Bu sorularla, 90 bini aşkın öğrenci, veliler ve öğretmenlerin görüşleri doğrultusunda sistemin bugünü ve yarını hakkında kapsamlı bir tablo oluşturulması hedefleniyor.</p><h3>“10, 11+4” Modeline Geçiş Hazırlığı</h3><p>2024 yılında başlatılan bu değerlendirme süreci, 2034 yılı itibarıyla hayata geçirilmesi planlanan ‘10, 11+4’ modeline temel oluşturacak. Bu yeni sistemde öğrenciler, 11. yılın sonunda olduğu gibi, 10. yılın sonunda da akademik başarılarına göre lise eğitimine geçiş yapabilecekler. Bu reform, öğrenciye daha erken uzmanlaşma ve yönelim imkânı sunmayı hedefliyor.</p><p>Bu çalışmanın teknik altyapısı için Vaud yönetimi, kamu politikalarının değerlendirilmesinde uzman bir özel danışmanlık şirketiyle iş birliği yaptı.</p><h3>Sendikadan Eleştirel Destek</h3><p>Genel anlamda çalışmayı destekleyen Vaud Kamu Hizmetleri Sendikası (SSP) ise bazı endişeleri dile getirdi. Sendika temsilcisi Isabelle Smekens, "Böyle derin bir reformdan önce gerçek bir durum tespiti yapılmalıydı. Anket önemli ama sadece çoktan seçmeli sorularla eğitimin tüm dinamiklerini kavrayamayız," diyerek öğretmenlerin sürece daha güçlü şekilde dahil edilmesi gerektiğini vurguladı.</p><p>Vaud yetkilileri ise anketin sadece bir başlangıç olduğunu, daha kapsamlı değerlendirme ve geri bildirimlerle reform sürecinin ilerletileceğini belirtiyor.</p><p>Kanton, eğitim sistemini yeniden kurgulamak ve geleceğe uygun hale getirmek için toplumun tüm kesimlerinden gelecek görüşlere büyük önem veriyor.</p>

Yeni eğitim modeli için büyük anket başladı

Cenevre'de Salı günü yüzlerce öğretmen ve özel eğitim personeli, çalışma saatlerinin yeniden düzenlenmesine karşı greve gitti. Öğretmen sendikaları, yeni düzenlemeyle birlikte iş yükünün artacağını ve eğitim mesleğinin doğasına aykırı bir uygulamaya zorlandıklarını belirtiyor.

Sloganlar eşliğinde yürüdüler

<p>Greve, 350 ilkokul öğretmeni ile 100’e yakın özel eğitim uzmanı katıldı. İkinci kademe ortaokul ve lise öğretmenlerinin de yaklaşık yarısının greve destek verdiği bildirildi. Günün sonunda yaklaşık 1500 kişilik kalabalık, Place Neuve’dan başlayarak şehir merkezinden yürüyüş düzenledi ve Eski Şehir’deki DIP (Kamu Eğitimi Departmanı) binası önüne kadar sloganlar eşliğinde yürüdü.</p><h3>“Muhasebeci mantığıyla eğitim yönetilmez”</h3><p>Sendikalar ve meslek kuruluşları, DIP tarafından hazırlanan yeni yönetmeliğin, öğretmenlerin çalışma süresini sadece sayı üzerinden değerlendiren bir “muhasebe mantığı” taşıdığını savunuyor. Yapılan açıklamalarda, bu düzenlemenin öğretmenlerin yükünü artıracağı, pedagojik görevlerin ders süresinden dışlanacağı ve gerçek iş yükünü yansıtmayan yapay hesaplamalara dayandığı ifade edildi.</p><h3>Özel eğitimcilerden sert tepki</h3><p>Mediko-pedagojik ofiste (OMP) görevli eğitimciler de tepkili. Yeni düzenlemeyle haftalık öğrenciyle geçirilen süre 28 saatten 32 saate çıkacak. Sendikalara göre bu artış, öğrencilerle bire bir çalışmanın yanı sıra hazırlık, analiz ve ebeveynlerle iletişim gibi kritik görevleri baltalayacak.</p><h3>“Gerçek bir müzakere istiyoruz”</h3><p>Sosyete Pédagogique Genevoise Başkanı Francesca Marchesini, “İki yıldır sesimizi duyuramıyoruz. Eğitim kalitesi, çalışma koşullarımıza bağlıdır” diyerek tepkisini dile getirdi. Ortaöğretim öğretmenleri sendikası sözcüsü Waël Almoman ise, “Gerçek bir müzakere talep ediyoruz” dedi.</p><h3>DIP: “Çalışma süresinde artış yok”</h3><p>DIP ise bu yorumlara itiraz ederek yeni düzenlemenin öğretmenlerin yıllık ders ve çalışma süresinde bir artış öngörmediğini savundu. Departmana göre, öğretmenlerden talep edilen saat sayısı ve görevler aynı kalacak.</p><p>Ancak sendikalar, uygulamanın sonuçlarının böyle olmayacağını, öğretmenlerin zaten sınırda olan iş yüklerinin daha da artacağını ifade ederek geri adım atılmasını talep ediyor. Grev sonrası taraflar arasında yeni bir diyalog süreci başlayıp başlamayacağı ise merak konusu.</p>

Cenevre'de öğretmenlerden iş yükü reformuna karşı grev

Vaud Kantonu Başsavcılığı, 2024 yılında şimdiye kadar görülmemiş yoğunlukta adli vakayla karşılaştı. Başlatılan soruşturma sayısı bir önceki yıla göre %10,7 artarak 22.728’e ulaştı. Özellikle ekonomik suçlar ve gençler arasında artan şiddet olayları dikkat çekiyor.

Şiddet eğilimi artışı

<p>Başsavcı Eric Kaltenrieder, Çarşamba günü Renens’teki Başsavcılık binasında düzenlenen basın toplantısında, 2024’ün adeta “rekorlar yılı” olduğunu belirtti. Sadece yeni açılan dosyalar değil, yıl sonu itibarıyla halen devam eden 10.963 dosya ile de yükün arttığını söyledi. Soruşturma sayısındaki artışın 2023’e kıyasla üç katına çıktığını vurguladı.</p><h3>Dijital Dolandırıcılıkta Patlama</h3><p>En büyük artış, %26,3 oranıyla ekonomik suçlarda görüldü. Kaltenrieder, bu artışın arkasında dijital dolandırıcılıkların, kredi kartı sahtekârlıklarının ve yaşlıları hedef alan çevrim içi tuzakların olduğunu açıkladı. Ayrıca kara para aklama ve sahte iflas beyanı gibi suçlarda da artış yaşandığı belirtildi.</p><h3>Genç Suçluların Sayısı ve Şiddeti Artıyor</h3><p>Gençler arasındaki suç oranının yanı sıra işlenen suçların ciddiyetinin de arttığına dikkat çeken Kaltenrieder, 2024 yılında Çocuk Mahkemesi’nde 25 vakada savcılık müdahalesi olduğunu ve bunun %25’lik bir artışı temsil ettiğini söyledi. Bu durum, genç suçlular arasında ciddi bir “şiddet eğilimi artışı” olarak yorumlandı.</p><h3>Diğer Suç Türlerinde de Ciddi Artış</h3><p>2024 yılında diğer suç kategorilerinde de çarpıcı artışlar kaydedildi:</p><ul><li><strong>Vücut bütünlüğüne karşı suçlar:</strong> +%17,1</li><li><strong>Trafik ihlalleri:</strong> +%16,5</li><li><strong>Onur kırıcı eylemler:</strong> +%14,1</li><li><strong>Aile içi şiddet:</strong> +%10,7</li><li><strong>Cinsel suçlar (özellikle pornografi):</strong> +%31,6</li><li><strong>Hırsızlık ve gasp:</strong> +%10,5</li></ul><p>Başsavcılığa göre bu genel artış, toplumun dijitalleşmesi, sosyal ilişkilerdeki dönüşüm, görüşlerdeki kutuplaşma ve artan adli başvuru eğilimi gibi değişimlerin bir yansıması. Ayrıca Vaud nüfusundaki büyüme de bu yük artışında etkili oldu.</p><p>Eric Kaltenrieder, bu eğilimlerin adli sistem üzerinde ciddi baskılar oluşturduğunu ve adaletin zamanında sağlanabilmesi için yeni çözümler üretilmesi gerektiğini belirtti.</p>

Vaud Kantonu’nda 2024 yılında adli soruşturmalarda patlama yaşandı

İsviçre’de aile yapıları ve toplumsal cinsiyet rollerine dair tutumlar son on yılda büyük bir değişim gösterdi. İsviçre Federal İstatistik Ofisi’nin (OFS) Salı günü yayımladığı araştırmaya göre, eşcinsel çiftlerin çocuk yetiştirme yeterliliği konusundaki kabul oranı önemli ölçüde arttı.

Geleneksel roller zayıflıyor

<p>2013 yılında 15-80 yaş arası bireylerin yalnızca %40’ı eşcinsel bir çiftin çocuğunu mutlu bir şekilde büyütebileceğini düşünürken, bu oran 2023’te %64’e yükseldi. Kadınlar arasında bu görüşü savunanların oranı %47’den %72’ye çıkarken, erkeklerde artış %32’den %56’ya ulaştı.</p><p>Bölgesel dağılıma göre en yüksek kabul oranı Almanca konuşulan bölgelerde görülürken (%65), bunu İsviçre Romandisi (%62) ve İtalyanca konuşulan bölgeler (%57) izledi.</p><h3>Geleneksel Roller Zayıflıyor</h3><p>Kadınların çocuk bakımında, erkeklerin ise evin geçimini sağlamada “doğuştan daha uygun” olduğuna dair geleneksel inançlar da son on yılda azalma gösterdi. 2013 yılında katılımcıların %39’u “erkeğin para kazanması gerektiğini”, %51’i ise “kadının çocuklarla daha iyi ilgileneceğini” düşünürken, bu oranlar 2023’te sırasıyla %24 ve %35’e düştü.</p><p>Katılımcıların %55’i, küçük çocuklu ailelerde iki ebeveynin de yarı zamanlı çalışmasını en uygun model olarak görüyor. Ancak uygulamada bu model yalnızca %13’lük bir oranda mevcut. En yaygın model, annenin yarı zamanlı, babanın ise tam zamanlı çalıştığı model olmaya devam ediyor (%46).</p><h3>Bölgesel Farklılıklar</h3><p>Yarı zamanlı çalışma modelinin en fazla destek gördüğü yerler Almanca (%56) ve Fransızca (%54) konuşulan bölgeler oldu. İtalyanca konuşulan bölgelerde ise bu oran %43. Tessin’de en çok tercih edilen model ise annenin yarı zamanlı, babanın tam zamanlı çalıştığı yapı (%41).</p><p>Babanın tek başına çalıştığı model ise ülke genelinde artık fazla desteklenmiyor. En az destek veren kesim ise İsviçre Romandisi olarak öne çıkıyor.</p><p>Araştırma, İsviçre toplumunun toplumsal cinsiyet rolleri ve aile yapıları konusundaki algısında önemli bir dönüşüm yaşandığını gösteriyor. Ancak toplumsal değişimin yasal ve pratik uygulamalara yansıması zaman alacağa benziyor.</p>

İsviçre’de aile ve toplumsal cinsiyet kalıpları geriliyor

ABD Başkanı Donald Trump, Suudi Arabistan'da yaptığı açıklamada, ülkesinin Suriye'ye yönelik uyguladığı yaptırımları kaldıracağını duyurdu.

Trump'tan Suriye kararı

<p>Bu karar, Trump’ın Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman ile yaptığı görüşmelerin ardından alındı. Bugün ise Trump, Suriye Devlet Başkanı Ahmed Şara ile bir araya gelerek bu önemli gelişmeyi görüşecek.</p><p>Trump, Riyad'da katıldığı Suudi Arabistan-ABD Ortak Yatırım Forumu'nda, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile telefon görüşmesi yaptığını belirterek, "Türkiye'nin lideri Erdoğan da benzer bir talepte bulunmuştu. Orta Doğu'daki diğer dostlarımız da aynı şekilde Suriye'ye yönelik yaptırımların kaldırılmasını istemişti," dedi.</p><p>Trump’ın bu açıklaması, Suriye'de sevinçle karşılandı. Suriye Dışişleri Bakanı Esad Hasan Şeybani, Trump'ın yaptırımları kaldırma kararını, Suriye halkı için tarihi bir dönüm noktası olarak değerlendirdi. Aynı şekilde, Arap ülkelerinden de olumlu tepkiler geldi. Kuveyt, Bahreyn, Ürdün, Filistin, Yemen, Lübnan ve Libya, bu adımı memnuniyetle karşıladıklarını açıkladı.</p><p>Kuveyt Dışişleri Bakanlığı, Trump’ın açıklamasını takdirle karşılayarak, Suudi Arabistan’ın bu süreçteki çabalarına övgüde bulundu. Bahreyn Kralı Hamed bin İsa Al Halife de, Trump’ın Suriye’ye yönelik yaptırımların kaldırılması kararını, Suriye halkı ve Cumhurbaşkanı Şara’yı tebrik ederek, olumlu bir adım olarak nitelendirdi.</p><p>Ürdün, Filistin, Lübnan ve Yemen gibi diğer Arap ülkeleri de Trump'ın bu kararını, Suriye'nin yeniden inşasına ve dünya ile ekonomik işbirliğini artırma yolunda atılmış önemli bir adım olarak değerlendirdi.</p><p>Son olarak, Libya Dışişleri Bakanlığı, Trump'ın açıklamasının, Suriye'nin uluslararası alanda yeniden entegrasyonu için önemli bir dönüm noktası olduğuna dikkat çekti. Bu gelişme, bölgedeki genel istikrarı ve işbirliğini pekiştirecek bir adım olarak görüldü.</p>

Trump, Suriye'ye uygulanan yaptırımları kaldırıyor

İsviçre’de her yıl yaklaşık 260 bin çocuk çeşitli kazalarda yaralanıyor. Bu kazaların bazıları ne yazık ki ölümle sonuçlanıyor: Her yıl 28 çocuk hayatını kaybederken, 280 çocuk da trafik kazalarında ağır yaralanıyor. 

Farkındalık kampanyası

<p>Bu veriler karşısında harekete geçen Kaza Önleme Bürosu (BPA), “Artık hiçbir çocuk kaza sonucu hayatını kaybetmemeli” çağrısıyla yeni bir farkındalık kampanyası başlattı.</p><h3>Ev Kazaları İçin Uyarı</h3><p>BPA, sadece trafik değil, evde meydana gelen kazaların da büyük tehlike yarattığını vurguluyor. Her yıl 60 bin çocuk evde yaşanan kazalar nedeniyle zarar görüyor. Bu nedenle, 0-6 yaş grubundaki çocuklara sahip aileler için özel olarak geliştirilen “OUUPS!” isimli program, ebeveynlere yönelik video ve önerilerle güvenli bir yaşam ortamı oluşturmayı hedefliyor. Ayrıca kreşler için yeni bir bilgilendirme materyali de hazırlanma aşamasında.</p><h3>Okul Çağındaki Çocuklara Yönelik Eğitim Araçları</h3><p>5-16 yaş arası çocuklara hitap eden “SafetyTools” isimli eğitim seti ise, kantonların müfredatına uygun olarak geliştirilmiş ücretsiz ve modüler içerikler sunuyor. Okullarda kazaların nasıl önlenebileceğine dair eğitim materyalleri sağlayan bu program, öğretmenler ve eğitimciler için önemli bir kaynak oluşturuyor.</p><h3>Trafik Güvenliği İçin “Pylonis”</h3><p>Trafikte güvenlik konusunda da çalışmalar yürüten BPA, “Pylonis” adlı programla çocuklara uygun içeriklerle yol güvenliği eğitimi sunuyor. Bu modern araçlarla çocukların trafikteki riskleri tanımaları ve güvenli davranış geliştirmeleri hedefleniyor.</p><h3>Toplumun Tümüne Çağrı</h3><p>BPA, çocuk kazalarını önlemenin yalnızca ailelerin ya da uzmanların değil, aynı zamanda okulların ve yerel yönetimlerin de sorumluluğunda olduğunu hatırlatıyor. Geliştirilen çeşitli araçlar ve programlarla, çocukları kazalardan korumak için herkesin elini taşın altına koyması gerektiği vurgulanıyor.</p><p>İsviçre’de çocukların güvenliği için sıfır can kaybı hedefiyle yola çıkan bu kampanya, farkındalık yaratmayı ve çocuklara daha güvenli bir yaşam alanı sunmayı amaçlıyor.</p>

İsviçre’de çocuk kazaları için hedef: Sıfır can kaybı

İsviçre bankacılık tarihine damgasını vuran "Bulgar kokaini" davası yeniden gündemde. 2022 yılında Credit Suisse, Bulgar kökenli bir suç örgütüyle ilişkili kara para aklama suçlamaları kapsamında 2 milyon frank para cezasına çarptırılmıştı. Ancak bankayı devralan UBS’in bu davadan Kasım 2024’te beraat etmesi, İsviçre makamlarının tepkisine yol açtı. 

Piyasalar takipte

<p>Federal Savcılık, bu karara itiraz ederek 7 Mart 2025 tarihinde İsviçre Federal Mahkemesi’ne temyiz başvurusunda bulundu.</p><h3>Skandalın Arka Planı</h3><p>“Bulgar kokaini” dosyası, Credit Suisse’in kara para aklamaya karşı yürütmesi gereken kontrollerde ciddi ihmaller bulunduğuna işaret ediyor. Suç örgütüyle bağlantılı finansal işlemleri tespit edemeyen banka, 2022’de mahkum edilmişti. Bu dava, Credit Suisse’in itibarını zedeleyen çok sayıda skandaldan sadece biriydi.</p><h3>UBS’in Süreci ve Beraat Kararı</h3><p>Credit Suisse’in Mart 2023’te piyasalarda yaşanan panik sonucu iflasın eşiğine gelmesiyle, İsviçre makamları devreye girerek acil müdahaleyle UBS’in bankayı satın almasını sağlamıştı. Bu satın almayla UBS, devam eden davaları da devralmış oldu.</p><p>Ancak Kasım 2024’te, Federal Ceza Mahkemesi'nin temyiz dairesi UBS’i suçsuz buldu. Gerekçe olarak ise davanın kilit tanığı olan eski Credit Suisse çalışanının vefat etmiş olması gösterildi. Mahkeme, bu durumun olayların net olarak aydınlatılmasını engellediğini ve savunma hakkının ihlali anlamına geleceğini belirtti. Böylece UBS beraat etti.</p><h3>Çifte Temyiz</h3><p>UBS, konuyla ilgili kamuya açıklama yapmaktan kaçındı. Ancak 2025 birinci çeyrek mali raporunda, kararın ardından kendilerinin de temyize başvurduklarını belirtti. Böylece dosya, hem Federal Savcılık hem de UBS tarafından temyize taşınmış oldu.</p><p>Şimdi gözler İsviçre Federal Mahkemesi’nin vereceği nihai kararda. Bu dava, hem hukuk dünyasında hem de bankacılık sektöründe büyük yankı uyandırmaya devam ediyor. Pusula Swiss olarak gelişmeleri takip etmeyi sürdüreceğiz.</p>

UBS davasında yeni gelişme: İsviçre Federal Savcılığı’ndan temyiz başvurusu

Ukrayna’nın 40 aya yaklaşan savaş ortamında yeniden inşaası sadece askeri ya da siyasi bir mesele değil; aynı zamanda büyük bir ekonomik seferberlik gerektiriyor. Bu bağlamda Ukrayna’da faaliyet gösteren 1.200’den fazla Türk şirketiyle Türk iş dünyası önemli bir rol oynuyor. 

Türk iş dünyası Ukrayna’da neden lider?

<p>TÜRKONFED International Başkanı  ve Türkiye Ukrayna İş İnsanları Derneği (TUİD) Başkanı Burak Pehlivan, savaşın başından bu yana bölgedeki ekonomik dayanıklılığın artırılması için aktif rol üstlenen en önemli isimlerden biri. Pehlivan ile Cenevre’de düzenlenen İsviçre-Türkiye Ticaret ve Sanayi Odası (CCIST) etkinliği sonrasında Ukrayna’nın yeniden inşaası, Türk yatırımları ve gelecek vizyonu üzerine konuştuk.</p><p><i><strong>Röportaj:</strong> Özgür Mumcular </i></p><ul><li><strong>Burak Pehlivan kimdir? Kendinizi bize kısaca tanıtır mısınız?</strong> </li></ul><p>1978 İstanbul doğumluyum. İstanbul Erkek Lisesi ve ardından İTÜ Endüstri Mühendisliği mezunuyum. 2016’dan bu yana TUİD başkanlığını yürütüyorum. Aynı zamanda 5 kıta ve 79 ülkedeki Türk iş dünyası derneklerini bir araya getiren TÜRKONFED International’ın başkanıyım. Ukrayna’da mühendislik ve yenilenebilir enerji sektörlerinde yatırımlarım bulunuyor.</p><ul><li><strong>Ukrayna’daki savaş süreci boyunca Türk iş dünyasının faaliyetlerini nasıl değerlendirirsiniz?</strong> </li></ul><p>Ukrayna’da, faaliyet gösteren 1.200 civarındaki Türk firmasının, ülkedeki toplam yatırımları 5 milyar $’ı aşıyor. Türkiye Ukrayna İş İnsanları Derneği ise üyeleri vasıtasıyla bu yatırımların %95’den fazlasını temsil ediyor.&nbsp; Ukrayna’da, 2024 yılında açılan 1.109 yabancı sahipli firmanın %20’si Türkler tarafından açıldı. Savaşın başlaması sonrası başta enerji, makine ve altyapı olmak üzere 500 milyon $'a ulaşan yeni Türk yatırımına tanıklık ettik. Son 5 yılda ve savaş döneminde Türk sermayesi Ukrayna’daki en büyük yabancı sermaye yatırımcısı haline geldi. Savaş başladığında Türk firmaları 30 binin üzerinde Ukrayna vatandaşını istihdam ediyordu. Türk şirketleri Ukrayna’ya savaş döneminde de inanmaya ve yatırım yapmaya devam ettiler, ediyorlar.</p><ul><li><strong>40 aya yaklaşan bir savaş sürecinde TUİD olarak en büyük zorluklarınız nelerdi? Süreç içerisinde&nbsp;TUİD’in somut destekleri neler oldu?</strong> </li></ul><p>En büyük zorluklardan biri güvenlik ve istikrarı sağlamak, diğeri ise moral kaybını önlemekti. TUİD olarak üyelerimize düzenli bilgi akışı sağladık, uluslararası iş forumları düzenledik ve yatırımcıların sahada kalmasını destekledik. Daha savaşın ilk aylarında bile farkındalığın artması ve gerekli pozisyonların alınabilmesi için Türk iş dünyası olarak faaliyetlerimizi hızlandırdık. 2022 yılı Temmuz ayında, Ukrayna’daki Amerikan, Alman, Fransız, Avusturya, Büyük Britanya, Çin, Kanada, Türk ve İsveç iş dernek ve ticaret odalarının ve Ukrayna Ticaret ve Sanayi Odası’nın oluşturduğu International Council of Business Associations and Chambers in Ukraine olarak 30 ülkeden 1000’in üzerinde iş insanın katıldığı, onur konuğunun ise 45 milyon üyesiyle Dünya’nın en büyük iş insanları organizasyonu olan ICC’nin genel sekreteri John Denton’un olduğu o güne kadar Ukrayna hakkında özel sektör tarafından düzenlenen en büyük yeniden imar ve inşaa forumunun düzenlenmesinde Türkiye Ukrayna İş İnsanları Derneği (TUİD) olarak önemli rol oynadık. 2022 yılının Eylül ayındaysa, 1,5 milyon üye firmayla Türkiye’nin en büyük iş insanları örgütü olan Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB), Ukrayna’daki en büyük iş organizasyonu, Ukrayna Ticaret ve Sanayi Odası ve TUİD olarak, Ukrayna’da savaş sonrası düzenlenen ilk iş forumu olan Türkiye Ukrayna İş Forumunu Lviv’de birlikte düzenledik.&nbsp;</p><ul><li><strong>Ukrayna’nın yeniden inşaası için 524 milyar dolarlık bir maliyet öngörülüyor. Bu sürece Türk iş dünyası nasıl katkı sunabilir?</strong> </li></ul><p>Savaşın tüm yıkıcı etkisine rağmen, Batı’nın güçlü desteği ve Ukrayna halkının yüksek dayanıklılığı ile bugün için Ukrayna ekonomisinde stabilizasyon sağlandı.&nbsp;Ülkenin döviz rezervleri 40 milyar $ ile tarihinin en yüksek seviyelerinde, makro ekonomik göstergeler istikrarlı. Enflasyon ve faizler kontrol altında, reel ücretlerde, özellikle de yurtdışına yoğun göçten de dolayı son üç yıllık dönemde artış dahi yaşandı. Türk firmaları daha şimdiden savaş sırasında 500 milyon doların üzerinde yatırım yaptı. İnşaat, enerji, lojistik gibi sektörlerde tecrübemiz büyük. Ukrayna’nın yeniden inşaasında Türk firmalarının sahadaki kabiliyeti ve hızı kritik katkı sağlayacak.</p><ul><li><strong>Savaş öncesi ve sonrası Ukrayna’daki Türk yatırımlarında hangi değişimler yaşandı?</strong> </li></ul><p>Savaş öncesinde yatırımlar daha dengeliydi, savaşla birlikte enerji, altyapı ve makine sektörlerine yönelim arttı.&nbsp;Rusya’nın Ukrayna’nın enerji altyapısını hedef alan hava saldırılarının sonucunda, ülkenin enerji altyapısının bir kısmı zarar gördü. Türkiye, başta trafolar ve güç sistemleri olmak üzere, Ukrayna’nın elektrik altyapısına dönük malzeme alımında en büyük iki tedarikçisinden biri oldu. Türk enerji şirketleri şu anda ülkenin yenilenebilir enerji kaynaklı elektriğinin %8’sini üretiyor. Türkiye, Ukrayna’nın enerji güvenliğine en çok katkı sağlayan ülkelerin şüphesiz başında geliyor.</p><figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/62240add26471fa1d6dc52209.jpg" width="1024" height="576"></figure><ul><li><strong>Stratejik sektörlerde Türkiye-Ukrayna iş birliğinin potansiyelini nasıl görüyorsunuz?</strong> </li></ul><p>Türk inşaat ve altyapı şirketleri, Ukrayna’da toplam tutarı 10,4 milyar doları aşan, aralarında ülkenin en büyük havalimanı, en modern stadyumu, binlerce kilometre yol ve otoyol inşaatı, ulaştırma köprüleri, raylı sistemler, yüz binlerce metrekarelik yaşam alanları, alışveriş merkezleri, beş yıldızlı oteller, enerji santralleri ve endüstriyel tesislerin de bulunduğu 300’den fazla altyapı ve üstyapı projesini başarıyla tamamladılar. Bugün için Türkiye, inşaat firmalarının yaptığı iş hacmiyle, Ukrayna’da tüm ülkeler arasında birinci sırada. Savaş döneminde Ukrayna’da hem konut inşaatı hem de altyapı sektörlerinde faaliyetler gösteren tüm yabancı inşaat firmaları Türk firmaları. Dünyanın en büyük 250 uluslararası müteahhitlik firması arasında 44 Türk şirketinin yer aldığı, Türk firmalarının Ukrayna’nın bağımsızlığından bu yana ülkede çalıştığı ve iki ülke arasındaki coğrafi yakınlık da göz önüne alındığında, böyle bir sonucun ortaya çıkması hiç de şaşırtıcı değil.&nbsp;</p><ul><li><strong>CCIST’in davetlisi olarak 7 Mayıs 2025 tarihinde Cenevre’de katıldığınız toplantıda “Savaşın bitmesini beklememeliyiz” diyorsunuz. Bu çağrınızı biraz açar mısınız?</strong> </li></ul><p>Ukrayna’nın yatırıma, istihdama ve üretime her zamankinden daha fazla ihtiyaç duyduğu bir dönemde, mevcut yatırımların korunması, yeni yatırımların çekilmesi için yeniden inşaa faaliyetlerinin savaş sırasında bile sürdürülmesi kritik öneme sahip. Görece güvenli bölgelerde inşaat ve üretim faaliyetleri sürdürülmeli. Bu, ülkeye hem ekonomik canlılık hem moral kazandırır.</p><ul><li><strong>Türk firmalarının Ukrayna’da finansmana erişim konusunda yaşadığı zorluklar var mı?</strong> </li></ul><p>Savaş ortamında finansmana erişim zorlu olabilir. Ancak Türk firmalarının güvenilirliği sayesinde uluslararası finans kuruluşlarıyla bazı projeler ilerliyor. Üçlü iş birlikleri bu noktada stratejik avantaj sağlıyor.</p><ul><li><strong>Türkiye-Japonya-Ukrayna ve Türkiye-Polonya-Ukrayna gibi üçlü iş modelleri üzerinde çalışıyorsunuz. İsviçre’nin de içinde olduğu böyle bir üçlü modeli bize açıklar mısınız?</strong> </li></ul><p>Bu yöndeki çalışmalarımızı ilk olarak Japonya ile başlattık. 2023 yılının Eylül ayında, İstanbul’da, Japonya’dan 7 Sogo Shosha’nın, JBIC, JETRO ve JICA’nın katılımlarıyla, bu anlamda Ukrayna’daki ilk organizasyonu yaptık.&nbsp;Tabi haklı olarak sorulabilir, Japon firmaları mesela neden Ukrayna firmalarıyla doğrudan çalışmıyor, niye üçlü işbirliklerine ihtiyaç var? Çünkü ortakların birbirini tanıması, birbirlerine güvenmesi için zamana ihtiyaç var. Mesela Türk ve Japon firmaları dünyanın farklı coğrafyalarında 50 yıldır birlikte çalışıyorlar.&nbsp;Japon şirketlerinin finansmana erişim ve teknolojik imkanlarıyla Türk inşaat şirketlerinin tecrübe ve yeteneklerini, Ukrayna’da sahip oldukları nitelikli iş gücü ve makine parklarından kaynaklanan avantajlarını, deneyim ve birikimlerini bir araya getirdiğimiz bu platform, Ukrayna’nın yeniden inşaasına dönük çabaların hızlandırılmasında, bu noktada üçlü işbirliklerinin geliştirilmesinde şüphesiz değerli bir kilometre taşı olmuştu. İsviçreli firmaların finansal ve teknolojik gücü, Türk firmalarının sahadaki kabiliyetiyle birleşirse; sadece Ukrayna’da değil Orta Asya, Afrika ve Balkanlar gibi birçok bölgede ortak projeler üretilebilir.&nbsp;İsviçre Ukrayna’ya savaşının başlangıcından bu yana insani yardım, mali destek, yeniden inşaa, mayın temizleme, yaptırımlar ve diplomatik girişimler yoluyla önemli katkılar sağladı. İsviçre şirketleri küresel ölçekte makine, ekipman, mühendislik, gibi sektörlerde sahip olduğu teknolojik imkanlar ve getirdiği inovatif çözümlerle rekabetçi ürünlere sahip.&nbsp;İsviçreli firmalar uygun finansmana hızlı ve güçlü erişimi ve teknolojik avantajları ve Türk inşaat ve altyapı şirketlerinin Ukrayna’daki deneyimi, birikimi, sahadaki binlerce makine ekipmanla ve binlerce uzmanla oluşan iş yapma kabiliyeti birleştiğinde Ukrayna firmalarının da katılımıyla özellikle makine ekipman tedariki, altyapı yatırımları ve teknoloji alanlarında üçlü işbirlikleri oluşturabilir; böylece bölgede uzun vadeli kalkınma sağlanabilir.</p><ul><li><strong>Cenevre’deki “Rebuilding Ukraine” toplantınızı nasıl değerlendirirsiniz?</strong> </li></ul><p>İsviçre yalnızca İsviçre, Cenevre de yalnızca Cenevre değil. Cenevre, aralarında Dünya Ticaret Örgütü'nün de yer aldığı birçok uluslararası kurumun merkezi olarak diplomatik, ticari, ekonomik, finansal ağırlığı çok yüksek bir şehir. Nitekim, 1985’de kurulan İsviçre Türkiye Ticaret ve Sanayi Odası’nın, yurtdışındaki en eski Türk iş organizasyonlarından birinin, belki de hala faaliyette olan en eskisinin Cenevre’de kurulması da bu anlamda tesadüf değil. Burada attığımız adım Türk, İsviçre ve Ukrayna firmaları arasındaki potansiyel işbirlikleri için kuşkusuz bir altyapı hazırlayacaktır.&nbsp;İsviçre Türkiye Ticaret ve Sanayi Odası’na bu vizyonist adımları ve değerli organizasyonları için tekrar teşekkür ediyorum. Ateşkes sonrası büyük ölçekli inşaa projeleri ve kamu-özel sektör ortaklıkları başlayacak. Türk firmaları bu döneme güçlü şekilde hazırlıklı girmeli.</p><ul><li><strong>Son olarak, Pusula Swiss okurlarına ve Türk iş dünyasına Ukrayna’ya yatırım yapma çağrınızı nasıl özetlersiniz?</strong> </li></ul><p>Ukrayna’da ateşkesin ne zaman ve hangi şartlarda yürürlüğe gireceği, Ukrayna’nın yeniden imar ve inşaasının biçimi ve boyutları konusunda belirleyici olacaktır. &nbsp;Şimdiden pozisyon alan, risk alan firmalar kazananlar olacak. Ukrayna'nın, uzun vadede Avrupa'nın en önemli kalkınma alanlarından biri olacağına inanıyorum.</p><p><i>Fotoğraflar: Kay de Groot</i></p>

TUİD Başkanı Burak Pehlivan: “Savaş devam ederken de yatırım yapılabilir”

Deprem senaryolarına farklı bir bakış açısı getiren Prof. Dr. Şener Üşümezsoy, Kuzey Anadolu Fayı’nın Marmara Denizi’ndeki yapısının sanıldığı gibi olmadığını söylüyor. Üşümezsoy’a göre Marmara’nın kuzeyinde kırılmamış ve büyük deprem üretecek aktif bir fay segmenti bulunmuyor. En fazla 6,5 büyüklüğünde bir depremin mümkün olduğunu belirtiyor.

Prof.Dr. Şener Üşümezsoy’dan deprem analizi

<p>Prof.Dr. Üşümezsoy, diğer birçok jeologdan farklı olarak, Marmara’da büyük bir deprem olacağı yönündeki genel görüşe itiraz etmiş ve bu senaryoların bilimsel temelden yoksun olduğunu savunmuştur. Jeolojik veriler, tarihsel kayıtlar ve saha gözlemlerini bir arada değerlendirerek alternatif deprem modelleri geliştirmiştir. “İstanbul Depremi” ve “Vatandaş için Deprem Rehberi” gibi kitaplarıyla deprem bilincinin yaygınlaşmasına katkı sağlamıştır.</p><p>Marmara’da beklenen büyük deprem yıllardır aynı şekilde anlatılıyor ve bu tekrar eden senaryolar, ister istemez hepimizi tedirgin ediyor. Prof. Dr. Şener Üşümezsoy, bu konuya dair merak edilen tüm soruları yanıtladı.</p><p><strong>Röportaj:</strong> Ferah Koçak Erdoğan</p><ul><li><strong>Hocam, yıllardır Marmara’da büyük bir deprem beklentisi gündemde. Sizin bu konuda farklı düşündüğünüzü biliyoruz. Öncelikle Marmara’daki fay yapısı neden bu kadar tartışmalı?</strong></li></ul><p>Marmara'daki deprem sorunu ve bu konudaki ikilemler, aslında Marmara'daki fay yapısının diğer bölgelerden farklı oluşmasından kaynaklanmaktadır.</p><p>Kuzey Anadolu Fayı’nın doğu kesimi, Yalova-Çınarcık’tan güneye doğru dönerek Bandırma üzerinden Ege Denizi'ne ulaşan bir kol oluşturur. Diğer bir kol ise Silivri'den başlayarak Saros Körfezi, Gaziköy ve Halkidiki'ye kadar uzanır. Bu iki kol arasında, yani Yalova ile Küçükçekmece arasında aktif bir fay bulunmamaktadır. Ancak bazı araştırmacılar, Kuzey Anadolu Fayı’nı düz bir hat şeklinde düşündüklerinden, bu iki nokta arasına hayali bir fay hattı yerleştirmeye çalışmaktadırlar. Bu nedenle fayın yeri sürekli olarak değiştirilmektedir. Kimi çalışmalarda fay hattı tam ortadan geçirilmekte, kimilerindeyse daha kuzeye kaydırılmaktadır.</p><ul><li><strong>Kuzey Anadolu Fayı Marmara Denizi’nde nasıl bir rota izliyor? Bu hattın iki ayrı kola ayrıldığını söylüyorsunuz, biraz açar mısınız?</strong></li></ul><p>Bu yaklaşımlara karşılık olarak, biz MSSCB'de (Mikro Sismik Saha Çalışmaları Birimi), Kuzey Anadolu Fayı'nın Çınarcık çukuru ve Marmara çukurlarının (özellikle Tekirdağ Çukuru) güneyinden geçtiğini, bu hattın plaka sınırı olarak değerlendirilmesi gerektiğini ve Saros’tan Halkidiki’ye kadar uzandığını ortaya koyduk. Ancak Marmara'nın kuzey kıyısına yakın olan Adalar Fayı, Silivri Fayı ve Tekirdağ Fayı başlangıçta bu ana sistemle ilişkilendirildi ve bu bölgede büyük bir deprem olacağı öngörüldü.</p><ul><li><strong>1999 depreminden sonra sıkça dile getirilen 'Marmara’da büyük deprem olacak' iddiası neye dayanıyordu? Neden yanlış olduğunu düşünüyorsunuz?</strong></li></ul><p>1999 yılından sonra, Marmara'da 30 yıl içinde 7'nin üzerinde depremler olacağı ve bu durumun yüzde 60 olasılıkla gerçekleşeceği yönünde söylemler ortaya atıldı. Ancak bu varsayımlar daha sonra yapılan çalışmalarla çürütüldü. Çünkü bu çalışmaları gerçekleştiren bilim insanları da hatalı varsayımlarda bulunduklarını kabul ettiler. Tarihi verilere göre, 1894 yılında Çınarcık Çukuru olarak adlandırılan bölgede bir fay kırılmıştır. 1912 yılında ise Tekirdağ segmenti kırılmıştır.&nbsp;</p><ul><li><strong>Silivri ile Yeşilköy arasında kalan yaklaşık 50 kilometrelik fay segmenti çok konuşuluyor. Bu bölüm gerçekten 7 ve üzeri büyüklükte bir deprem üretebilir mi?</strong></li></ul><p>Şu an Marmara’da kırılmamış tek bölüm, Silivri ile Yeşilköy arasında kalan yaklaşık 50 kilometrelik bir fay parçasıdır. Ancak bu fayın uzunluğu ve özellikleri nedeniyle, 7 büyüklüğünde bir deprem üretmesi beklenmemektedir. Çünkü bu fayın kitlenme derinliği 10 kilometreden daha azdır ve bu nedenle en fazla 6,5 büyüklüğünde bir deprem yaratabilir. Bazı araştırmalarda Silivri ile Büyükçekmece arasında, Kumburgaz’dan Büyükçekmece’ye ve oradan Yeşilköy’e uzanan bir fay hattı olduğu iddia edilmiştir. Ancak benim yaptığım çalışmalarda, Büyükçekmece ile Yeşilköy arasında, Marmara Denizi içindeki Beylikdüzü sırtı olarak bilinen bölgede aktif bir fay bulunmadığı ortaya konmuştur. Buna rağmen bazı araştırmacılar burada bir fay olduğunu savunmuşlardır.</p><p><strong>Geçtiğimiz depremler bu iki tezi doğrulamıştır:</strong></p><ul><li>Orta sırt üzerindeki fay iki parçadan oluşmaktadır ve 6,5 büyüklüğünün altında depremler üretmektedir.</li><li>Bu depremden sonra Beylikdüzü sırtı üzerinde hiçbir artçı deprem meydana gelmemiştir. Eğer burada stres birikimi olsaydı, artçı depremler mutlaka gözlenirdi.</li></ul><p>1999 depreminden sonra Çınarcık Çukuru içinde bazı küçük faylar kırılmış ve buralarda stres birikimi olmuştur. Ancak Adalar Fayı’nda herhangi bir artçı deprem gözlenmemiştir. Bu da bu fayda stres olmadığını gösterir.</p><ul><li><strong>Marmara Denizi’nde kısa ya da orta vadede büyük bir deprem bekliyor musunuz?</strong></li></ul><p>Bugünkü bulgular, Kuzey Marmara’da bu yüzyılda büyük bir deprem yaratacak aktif bir fay bulunmadığını göstermektedir. Diyelim ki bu bölgede ikinci bir fay daha var, bu durumda bile 6,2 büyüklüğünden büyük bir deprem üretmesi mümkün değildir. Diğer yandan Güney Marmara’da, Kuzey Anadolu Fayı’nın güney kolu Bandırma’dan başlayarak Sarıköy ve Gönen’e kadar uzanmaktadır. Gönen’den sonra Yenice’ye giden bir hat ve bu hatta paralel olarak Kazdağları'na doğru yönelen başka bir hat daha vardır. Bu faylar, Ege’deki Skiros Hattı’na doğru devam eder. Yani bölgede iki ayrı fay kuşağı vardır ve aralarında boşluk bulunmaktadır; bu faylar birbiriyle birleşmemiştir.Ancak bazı araştırmacılar, ısrarla bu fayları Adalar Fayı üzerinden birleştirmeye çalışmış ve bu da büyük ölçüde yanlış yorumlara yol açmıştır.</p><ul><li><strong>Tarihsel depremler üzerine yapılan analizlerde 1894 depremi yeterince dikkate alınıyor mu? Bu depremin önemi nedir?</strong></li></ul><p>1999 sonrası ortaya atılan bir diğer varsayım ise Marmara Denizi’ndeki fayların 1766 yılından bu yana kırılmamış olduğu ve bu nedenle ortalama 250 yılda bir kırıldığı yönündeki kronolojik varsayımdı. Bu düşünceye göre Marmara’nın tamamının boydan boya kırılarak 7,8 büyüklüğünde bir deprem oluşturacağı, hatta Yeşilköy’den Gaziköy’e kadar uzanacak 110 kilometrelik bir fay parçasının 7,4 veya 7,5 büyüklüğünde bir deprem yaratacağı iddia edilmiştir.</p><p>Ancak daha sonra yapılan ayrıntılı çalışmalardan sonra 1894 yılında Çınarcık Çukuru’nun güney kıyısında 60 kilometrelik bir fay parçasının kırıldığını ve 1912’de de Tekirdağ’da benzer büyüklükte bir segmentin kırıldığını ortaya koymuştur. Dolayısıyla Marmara’da kırılmamış olarak kalan tek fay parçası, Silivri ile Kumburgaz arasındaki segmenttir.</p><p>Tarihçilerin bu konuda yaptığı çalışmalar da önemlidir. Örneğin Murat Bardakçı ve Erhan Afyoncu, tarih kaynaklarına göre 1894 yılında deprem olduğunu söylediler. Ve 1894 depremi, 1766’daki depremden altı kat daha fazla bina yıkımına yol açmıştır. Tarihçilerin bu gerçekleri ortaya koymaları, Marmara ile ilgili yanlış varsayımların çürütülmesinde önemli bir rol oynamıştır.</p>

Prof.Dr. Şener Üşümezsoy: "Kuzey Marmara’da 7’lik deprem beklenmiyor"

Sanatçı, akademisyen ve bestekâr Osman Nuri Özpekel, Türk sanat müziğinin yaşayan hafızalarından biri. İsviçre’de kurduğu Zürich Özpekel Meşk Topluluğu ile bu kültürel mirası Avrupa’da da yaşatmaya devam ediyor.

Müzikle yoğrulmuş bir hayat

<p>Erzurum’dan İstanbul’a, üniversite korolarından TRT repertuarına uzanan derin bir sanat yolculuğu… Uduyla, besteleriyle ve müzik tarihi üzerine çalışmalarıyla Türk sanat müziğine iz bırakan bir isim Osman Nuri Özpekel. Klasik ekolün titizliğini modern zamanların duyarlılığıyla birleştiren Özpekel, sanatseverlerle İsviçre’de buluşuyor. Zürih’te kurduğu <i>Zürich Özpekel Meşk Topluluğu</i> ile hem geleneği yaşatıyor hem de yeni bir coğrafyada müziğin birleştirici gücünü ortaya koyuyor.</p><p>17 Mayıs 2025’te gerçekleşecek “Kürdilihicazkâr Faslı &amp; Solo Şarkılar Dinletisi” öncesi, usta sanatçıyla müzikle yoğrulmuş hayatını, bestelerini, ve İsviçre’deki sanatsal faaliyetlerini konuştuk.</p><p><i>Söyleşi: Özgür Mumcular</i></p><ul><li><strong>Osman Nuri Özpekel kimdir? Kendinizi bize tanıtır mısınız?</strong></li></ul><p>Bu sorunuza aşağıdaki güncel matbu biyografimi sunarak cevap vermek isterim:</p><p>1957’de Erzurum’da doğdum. Hem İstanbul Üniversitesi Türkoloji Bölümü’nde hem de Belediye Konservatuvarı’nda eğitim aldım. Genç yaşta ud ile tanıştım; zamanla bu yol beni hem sahneye hem de akademiye taşıdı. Yıllarca Devlet Korosu’nda ud sanatçılığı yaptım, ud öğretmenliğiyle nice öğrenciyle meşk ettim. Bestecilik yolculuğumda klasik ve neoklasik ekollerden beslendim; bazıları TRT repertuarına giren birçok eser besteledim. Müziği, edebiyatı ve arşivciliği bir araya getiren yayınlarım oldu. Şimdilerde Zürih’te kurduğum Özpekel Meşk Topluluğu’yla çalışıyor; bir ömrün birikimini paylaşmaya devam ediyorum.</p><figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/0e1df912efe06a57e28244709.jpg" width="1024" height="576"><figcaption><i>Pera Müzesi konserinden bir anı</i></figcaption></figure><ul><li><strong>Sayın Özpekel, öncelikle İsviçre’deki müzikseverlerle buluşacağınız değerli etkinliğinizden başlayalım. 17 Mayıs 2025 akşamı düzenlenecek konserin hazırlık süreci nasıl geçti?</strong></li></ul><p>Topluluk üyelerimizin fedâkârâne ve azimli devamları ile düzenli çalışmaları sâyesinde sürecimiz çok başarılı geçti. Hiç bir maddi desteğimiz olmadığından, tamamen grup üyelerinin gayreti ile ve ayda sadece bir defa ders yapmamıza rağmen beş ay gibi bir sürede bu konserimize hazırlandık.</p><ul><li><strong>Kürdilihicazkâr faslıyla başlayacak olan bu konserin repertuarını oluştururken nasıl bir seçim süreci izlediniz? Eserlerde önceliğiniz ne oldu?</strong></li></ul><p>Öncelikle Fasıl kavramının ne olduğunu öğrencilerime izah ederek, günlük şarkılardan uzaklaşmalarına öncülük ettim. Başlangıçta ağır gelen bu eserleri öğrendikçe hepsi çok sevdi. Benim amacım gerçek manada Türk müziği repertuarı, solfeji, nazariyatı ve usûllerini Zürih’li müzikseverler ve genç kuşaklara öğretebilmektir.</p><figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/0e1df912efe06a57e2824470a.jpg" width="1024" height="576"><figcaption><i>Zürich Özpekel Meşk Topluluğu üyeleri ile birlikte bir anı</i></figcaption></figure><ul><li><strong>Zürich-Özpekel Topluluğu nasıl kuruldu? İsviçre’de böyle bir topluluğu oluşturma fikri nasıl doğdu?</strong></li></ul><p>Bu topluluğu kurmadan önce iki yıl Zürih Türk Musiki Cemiyeti’nin hocalığını yaptım. Çok başarılı konserler ve çalışmalar yaptık. Pandemi sonrası oluşan genel krizde cemiyetimizin etkinlikleri de akamete uğradı. O çalışmalarımız sona erince ben de bu işe gönül veren bazı arkadaş ve öğrencilerimle hiç bir maddi karşılık beklemeden bu topluluğu kurdum.&nbsp;</p><ul><li><strong>“Meşk” kültürü özellikle Türk sanat müziğinde çok kıymetli bir kavram. Topluluğunuz bu geleneği İsviçre’de nasıl yaşatıyor?</strong></li></ul><p>Benim esas amacım Türk müziğinin bu meşk geleneğini yaşatmak zaten. Yani her eseri hocanın ağzından, sazından ve okuyuş üslûbundan öğretmek. Bu konserimiz bunun ilk örneği olacak Zürih’te.&nbsp;</p><figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/0e1df912efe06a57e28244708.jpg" width="1024" height="576"><figcaption><i>Bir afiş ve bir dede-torun anısı</i></figcaption></figure><ul><li><strong>İstanbul’daki uzun yıllara dayanan sanat hayatınızdan sonra İsviçre’de sanatla bağ kurmak sizde nasıl bir duygu yarattı? Kültürel ortamı nasıl buluyorsunuz?</strong></li></ul><p>Ben yaklaşık 10 yıldır Zürih’teki müzik etkinliklerine katılıyorum. Zürih Türk Musiki Cemiyeti’nde önce saz sanatçısı, sonra repetitör, sonra da hoca olarak görevler yaptım. Ud, mızraplı ve yaylı tanbur hocalığım yıllardır devam ediyor ve çok kıymetli öğrenciler yetiştirdim. Bunlardan bazıları bugün hocalık yapmaya başladı bile. Kültürel ortamın her zaman sanatın yüksek seviyelerde tutularak yaşatılacağına inanıyorum ve bu yolda başarıyla yürüdüğümü düşünüyorum.&nbsp;</p><ul><li><strong>Ud sizin hem eğitimini verdiğiniz hem de büyük bir tutkuyla icra ettiğiniz bir enstrüman. Bu enstrümanın sizin hayatınızdaki yeri nedir?</strong></li></ul><p>Ud ve edebiyat benim hayatımın vazgeçilmez iki öğesidir. Ud 50 yıllık, edebiyat 45 yıllık en yakın iki arkadaşım ve samimi dostlarımdır.&nbsp;</p><ul><li><strong>Özellikle klasik ve neoklasik Türk müziği anlayışınızla birçok özgün eser bestelediniz. İsviçre’de bu tarz eserlerin karşılığını nasıl buluyorsunuz?</strong></li></ul><p>Biliyorsunuz dünyanın bütün ülkelerinde klasik müzik dinleyici sayısı sâdece yüzde üçtür. 42 yıl hizmet verdiğim Devlet Klasik Türk Müziği Korosu’nda da bu böyle idi. Biz Zürich Musiki Cemiyeti olarak 12. yüzyıl bestekârı Abdülkadir Meragi’den başlayan Itri ve Dede Efendi ile başlayan konserler verdik. Başlangıçta ilgi gören bu konserlerin dinleyicisi malesef sonraları azaldı hatta tükendi. Bu sebeple daha ilgi çekici bir repertuar hazırladım. Bu da Zürih’teki diğer müzik grupları için bir öncülük olur belki.&nbsp;</p><ul><li><strong>Etkinliğinizde dinleyici katılımıyla birlikte Rast şarkılar da seslendirilecek. Bu interaktif yaklaşımı tercih etmenizin özel bir nedeni var mı?</strong></li></ul><p>Evet var; dinleyici sahnedeki performansa katılabildiği ölçüde konsere ilgi duyuyor. Rast makamındaki çok bilinen eserlerin seçilmesi bu sebeptendir.</p><figure class="image"><img style="aspect-ratio:1280/720;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/0e1df912efe06a57e2824470c.jpg" width="1280" height="720"><figcaption><i>Pera Müzesi konserinde mahur faslı ve bir şarkı notası</i></figcaption></figure><ul><li><strong>Sizin bestelemiş olduğunuz “Nur-Efzâ” gibi özgün makamlarınız da var. Bu yaratım sürecini biraz anlatır mısınız?</strong></li></ul><p>Bu tamamen tesadüf eseri oluşan bir makamdır. Benden eşimin arzu ettiği, Ferahfeza makamındaki bir şarkıyı bestelemek isterken Acem Aşiran makamı ile başlayıp Yegah pesinde&nbsp; Buselik ile kalan Ferahfeza makamı yerine farkında olmadan Mahur makamı ile başlayıp Hüseyni Aşiran perdesinde Buselik ile kalan bir şarkı yapmışım. Rahmetli hocam İsmail Hakkı Özkan bunu tesbit ederek <i>“Evladım, sen yeni bir makam bulmuşsun tebrik ederim” </i>dedi. Ben de bu makama şarkıyı benden isteyen eşim Ayşe Nur’un ismine izafeten Nur-Efzâ adını verdim.</p><ul><li><strong>İsviçre’de klasik Türk müziğiyle ilgilenen gençler ya da amatör müzisyenlerle bir araya geliyor musunuz? Onlara yönelik eğitim veya atölye çalışmaları planlıyor musunuz?</strong></li></ul><p>Bu en büyük hayâlim. Şu an iki tanbur, üç ud öğrencim var. Bunun duyurulması ve yayılması için tavassut ederseniz size çok müteşekkir kalırım.</p><figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/0e1df912efe06a57e28244705.jpg" width="1024" height="576"><figcaption><i>Pera Müzesi konserinde mahur faslı ve Naime Moosbrugger ile meşk dersi</i></figcaption></figure><ul><li><strong>Türk müziğinin Avrupa’daki geleceği hakkında ne düşünüyorsunuz? Özellikle yeni kuşaklara aktarım konusunda neler yapılmalı sizce?</strong></li></ul><p>Özellikle Almanya’da çok başarılı konserler ve çalışmalar yapılıyor bu konuda. Yaş düzeyini ne kadar alt kuşaklara çekebilirsek o kadar başarılı oluruz diye düşünüyorum. Bu; on iki, on altı yaş seviyelerinde olursa ileriye yönelik büyük proje yatırımları gerçekleşebilir.&nbsp;</p><ul><li><strong>Bir yandan edebiyat geçmişiniz, yazarlığınız da var. Müzik ile edebiyat sizin dünyanızda nasıl buluşuyor?</strong></li></ul><p>Daha önce de arz ettiğim gibi bu ikisi hatta üçü birbirinden ayrılmaz ve kenetlenmiş kültür ve sanat dallarıdır. Edebiyatın müziğe, müziğin edebiyata olan katkısı bütün dünya kültürlerinde malumdur. Müzik bilmeseydi Yahya Kemal o şiirleri yazamazdı. Edebiyat bilmeseydi Selahattin Pınar o besteleri yapamazdı.</p><ul><li><strong>Son olarak, Pusula Swiss okurlarına ve İsviçre’de yaşayan Türk toplumuna iletmek istediğiniz bir mesaj var mı?</strong></li></ul><p>Kendilerine sonsuz sevgi ve saygılarımı iletiyor, Türk müziği ve kültürü adına yapılan kalitesi yüksek her etkinliğe dinleyici ve izleyici olarak katkıda bulunmalarını diliyorum.</p><p>Size de bu söyleşiniz için sonsuz teşekkürlerimi arz ederim.</p>

Meşk, makam ve mânâ: Osman Nuri Özpekel'in sanatla örülmüş yolculuğu

Yurt dışında yaşayan Türk çocuklarının ana dillerini öğrenmeleri ve kültürel bağlarını güçlendirmeleri, kimlik gelişimleri açısından büyük önem taşıyor. Bu misyonu üstlenen derneklerden biri de Basel ve Çevresi Türk Okulları Aile Birliği. 

<p>Türkçe eğitiminin yanı sıra, kültürel etkinlikler, sosyal projeler ve uluslararası iş birlikleriyle toplum bilincini artırmaya yönelik faaliyetler düzenleyen dernek, hem çocukların hem de ailelerin bir araya gelmesini sağlıyor.</p><p>Bu önemli çalışmaların detaylarını ve Türkçe eğitiminin İsviçre’deki yerini Basel ve Çevresi Türk Okulları Aile Birliği Başkanı Kamuran Efe ile gerçekleştirdiğimiz keyifli söyleşide konuştuk. Başkan Efe, eğitim sürecinden derneğin projelerine kadar pek çok konuda önemli bilgiler paylaştı.</p><p><i>Söyleşi: Özgür Mumcular</i></p><ul><li><strong>Basel ve Çevresi Türk Okulları Aile Birliği'ni bize kısaca tanıtır mısınız?</strong></li></ul><p>Derneğimiz uzun yıllardır gönüllülük esasıyla faaliyet gösteren bir topluluk olarak, çocuklarımızın Türk dili ve kültürünü öğrenmesine katkı sağlamaktadır. Herkese açık bir yapıya sahip olan derneğimiz, Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı öğretmenlerle koordineli bir şekilde öğrencilere ücretsiz Türkçe dersleri sunmaktadır.</p><figure class="image"><img style="aspect-ratio:2048/1152;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67c97694ded4f.jpeg" width="2048" height="1152"></figure><ul><li><strong>Türkçe dersleri hangi seviyelerde veriliyor ve öğrenciler bu derslerden nasıl yararlanabiliyor?</strong></li></ul><p>Aileler ile kurduğumuz güçlü bağ sayesinde derslerimiz anasınıfından başlayarak 8. sınıfın sonuna kadar devam etmektedir. Alanında uzman olan öğretmenlerle, sertifikalandırma sürecini de içeren bir eğitim programı uyguluyoruz. Her sınıfta bir gönüllü veli belirleyerek eğitimde veli katılımını da teşvik ediyoruz.</p><ul><li><strong>Dernek sadece eğitimle mi sınırlı, yoksa farklı etkinlikler de düzenliyor musunuz?</strong></li></ul><p>Eğitimin yanı sıra yıl boyunca farklı etkinlikler de düzenliyoruz. En önemli organizasyonlardan biri 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı kutlamalarıdır. Her yıl Basel Marktplatz’da gerçekleşen kutlama. İsviçre’nin farklı kantonlarından, Fransa ve Almanya’dan yoğun katılımın olduğu etkinlikte, sahne gösterileri ve Türk mutfağının tanıtıldığı yemek stantları büyük ilgi görüyor.</p><p>Bu yıl da Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı'nı coşkuyla kutlamak amacıyla, 4 Mayıs'ta Markplatz'ta bir etkinlik düzenlemek için başvurumuzu yaptık. Bu özel günün çocuklarımıza ve milletimize olan anlamını bir kez daha vurgulamak, eğlenceli ve anlamlı bir kutlama gerçekleştirmek için sabırsızlanıyoruz. Başvurumuzun sonucunu heyecanla bekliyor ve bu önemli günün coşkusunu tüm topluluğumuzla paylaşmayı dört gözle bekliyoruz.</p><figure class="image"><img style="aspect-ratio:2048/1152;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67c9693fc026e.jpeg" width="2048" height="1152"></figure><p>Türkçe derslerine katılan öğrenciler için sinema, bowling, buz pateni gibi sosyal etkinlikler de düzenleniyoruz. Bu organizasyonlar, öğrenciler, veliler ve dernek yetkilileri arasındaki bağı güçlendirmeyi amaçlıyor.&nbsp;</p><ul><li><strong>Yakın zamanda yeni projeleriniz oldu mu?</strong></li></ul><p>Evet, 2024 yılında, Bern Eğitim Müşavirliği'nin değerli desteğiyle kantonlar arası bir bilgi yarışması düzenledik. Bu etkinliğin amacı, öğrencilerimizin bilgi birikimlerini artırmak ve eğitime olan ilgilerini canlı tutmaktı. Büyük bir ilgiyle gerçekleşen bu yarışma, gençlerimizin öğrenmeye olan tutkularını pekiştirirken, eğitici ve keyifli bir deneyim sundu. Bu yıl da, yaz tatilinin ardından yarışmanın ikincisini düzenlemeyi planlıyoruz. Hedefimiz, her geçen yıl daha fazla öğrenciyi bu heyecan verici etkinliğe dahil ederek, eğitimdeki başarıyı pekiştirmek ve öğrencilerimizin yeteneklerini sergileyebilecekleri bir platform oluşturmak.</p><figure class="image"><img style="aspect-ratio:2048/1152;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67c96955d33ad.jpeg" width="2048" height="1152"></figure><ul><li><strong>Mezun olan öğrencilere yönelik neler yapıyorsunuz?</strong></li></ul><p>Mezun olan gençlerimizin etkinliklerimizde ve proje çalışmalarında gönüllü olarak yer almalarını sağlıyoruz. Bu deneyim, ilerleyen dönemde kariyer gelişimlerinde, CV'lerinde yer aldığında onlara artı bir katkı sağladığını yaşayarak gözlemliyoruz.</p><p>Sertifika alan öğrencilerimizin bu belgeleri iş hayatında da avantaj sağlamaktadır. Ayrıca, kimlik oluşumuna katkı sağlamak için öğrencilerimizi Türk tarihine ve kültürüne yakınlaştırmayı amaçlıyoruz.</p><figure class="image"><img style="aspect-ratio:2048/1152;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67c9699ca3546.jpeg" width="2048" height="1152"></figure><p>2023 yılı, mezun öğrencilerimiz için unutulmaz bir deneyime dönüşen bir yıl oldu. Bu özel dönemi taçlandırmak adına, 26 mezun öğrencimizi Çanakkale’ye anlam dolu bir geziye götürdük. Tarihin derin izlerini taşıyan bu topraklarda, geçmişin ve bugünün birleşiminde keyifli anılar biriktirdik. Gençlerimiz, Çanakkale'nin eşsiz atmosferinde tarih ile iç içe olmanın heyecanını yaşarken, hem kültürel bir keşif yaptılar hem de unutulmaz bir deneyim kazandılar.</p><figure class="image"><img style="aspect-ratio:2048/1152;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67c969ad62fbf.jpeg" width="2048" height="1152"></figure><p>2024 yılında mezun olanlar ve halk oyunları grubumuz, Europa Park gezisiyle ödüllendirildi. Öğrenciler, bu özel etkinlikte hem eğlenceli vakit geçirdi hem de şimdiye kadar gösterdikleri çabanın karşılığını aldı.&nbsp;</p><figure class="image"><img style="aspect-ratio:2048/1152;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67c96971c35c6.jpeg" width="2048" height="1152"></figure><ul><li><strong>Dernek bünyesinde gerçekleştirdiğiniz başka projeleriniz var mı?</strong></li></ul><p>Sosyal sorumluluk projeleri kapsamında Türkiye’deki okullara da destek veriyoruz. İskenderun’da bir okul ile kardeş okul olarak bağlantı kurduk ve 2023 yılında düzenlediğimiz kampanya ile okulun kütüphanesini ve spor kompleksini yeniledik. 2024 yılında da maddi destek sağlayarak dayanışma ruhunu sürdürdük.</p><ul><li><strong>30 Mayıs'ta Basel'de düzenlenecek Avrupa Gençlik Korosu Festivali'ne de katılıyorsunuz. Bu etkinlik hakkında bilgi verebilir misiniz?</strong></li></ul><p>Basel Kantonuna bağlı projelerde yer almak gurur verici. Festivalde Boğaziçi Gençlik Korosu 1 saatlik konser verecek. Boğaziçi Üniversitesi öğrencilerinden oluşan koronun amacı, müziği birleştirici bir araç olarak kullanarak, gençlerin kültürel mirası tanıması ve sanatla iç içe büyümeleridir. Boğaziçi Gençlik Korosu, hem ulusal hem de uluslararası platformlarda başarılar elde etmiş ve dinleyicilerine unutulmaz konserler sunmuştur ve biz de festival kapsamında 10 farklı kültürel stant organize ederek Türk kültürünü tanıtacağız.</p><ul><li><strong>Öğrenciler ve velileri için başka ne tür etkinlikler düzenliyorsunuz?</strong></li></ul><p>Basel Stadt Kantonuna bağlı olarak işçi hakları, okul sistemi, emeklilik, kiracı hakları ve mesleki eğitim gibi konuları kapsayan bilgilendirme seminerleri düzenliyoruz. Bu seminerlerde, katılımcılara yetkili kişiler tarafından doğru bilgiye ulaşma imkânı sunuluyor.</p><figure class="image"><img style="aspect-ratio:2048/1152;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67c969c23ca55.jpeg" width="2048" height="1152"></figure><p>Ayrıca, öğrencilerin Türkçe ve Türk kültürüne olan ilgisini artırmak amacıyla öğretmenler tarafından farklı kütüphanelerde belirli aralıklarla masal okuma etkinlikleri düzenliyoruz. Velilerin ve öğrencilerin yoğun ilgi gösterdiği bu etkinlikler, çocukların eğlenerek öğrenmesini sağlarken, dil gelişimlerine de katkıda bulunuyor.</p><figure class="image"><img style="aspect-ratio:2048/1152;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67c969d6e49e4.jpeg" width="2048" height="1152"></figure><figure class="image"><img style="aspect-ratio:2048/1152;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67c969e1916dd.jpeg" width="2048" height="1152"></figure><ul><li><strong>Dernek olarak karşılaştığınız en büyük zorluklar nelerdir?</strong></li></ul><p>İsviçre’de yaşayan Türk nüfusunun sayısına rağmen, Türkçe derslerine katılım oranının düşük olması önemli bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu noktada, ailelerin daha fazla sorumluluk alarak çocuklarını Türkçe eğitimine yönlendirmeleri büyük bir önem taşımaktadır. Unutulmamalıdır ki, Basel Eğitim Dairesi de kurslarımıza büyük bir destek sağlamaktadır ve bu destek, Türkçe öğretiminin güçlenmesi için büyük bir fırsat sunmaktadır.&nbsp;</p><ul><li><strong>Son olarak okurlarımıza vermek istediğiniz mesajlar nelerdir?</strong></li></ul><p>Basel ve Çevresi Türk Okulları Aile Birliği olarak özverili çalışmalarımızla, dayanışma içinde hareket ederek faaliyetlerimizi sürdürmekteyiz. Ailelerin, çocuklarını Türkçe eğitimine yönlendirmeleri, onların kültürel kimliklerini koruyarak geleceklerine sağlam bir temel atmalarına büyük katkı sağlayacaktır. Bu konuda ailelerin daha fazla sorumluluk alarak, Türkçe derslerine katılımı artırmaları son derece önemlidir. Gazetenizin değerli okurlarının da bu konuya hassasiyetle yaklaşarak, bu sürece destek olmalarını bekliyoruz. Birlikte, çocuklarımıza sadece dil değil, aynı zamanda kültürel bir miras bırakmak, onların gelecek nesillere sağlam bir kimlik ile ilerlemelerini sağlamak adına önemli bir adım olacaktır. Hep birlikte, daha güçlü bir Türkçe eğitimi için el birliğiyle çaba sarf etmek, çocuklarımızın geleceği adına çok değerli bir adım olacaktır.</p><p>Derneğimizle iletişime geçmek için aşağıdaki kanallar üzerinden bize ulaşabilirsiniz:</p><p><a href="https://www.facebook.com/baselturkailebirligi/">Facebook</a><br><a href="https://www.instagram.com/turkokullaribasel/">Instagram</a></p>

Basel ve Çevresi Türk Okulları Aile Birliği: Türk kültürünü yaşatmaya devam ediyor

19 yaşında olan Aysu Boztoprak, Kantonsschule Zofingen'de son sınıf öğrencisi olarak eğitim hayatına devam ediyor. Kimya ve kozmetik alanlarına duyduğu ilgi, onu kullandığı ürünlerin içeriklerini araştırmaya yönlendirdi. Bakım ürünlerinde kullanılan koruyucu fenoksietanol konulu çalışması Kanti Zofingen'in ödüllü projelerinden biri oldu.

<p>İsviçre'de doğan ve yetişen Aysu Boztoprak, okulda elde ettiği başarılarıyla İsviçre medyasında kendine yer buldu. Bu tutkusu sayesinde, bakım ürünlerinde kullanılan koruyucu fenoksietanol için alternatif bir reçete geliştirdi ve bu çalışması Kanti Zofingen'in ödüllü projelerinden biri oldu.</p><p>Genç ve yetenekli Aysu Boztoprak ile gerçekleştirdiğimiz röportajda, başarısının arkasındaki hikayeyi, kimya ve kozmetik alanlarına olan ilgisini ve gelecek hedeflerini konuştuk. Kendisiyle yaptığımız keyifli söyleşiyi siz değerli okuyucularımızla paylaşmaktan büyük mutluluk duyuyoruz.</p><ul><li><strong>Bize kendinizi tanıtır mısınız?</strong><br>Adım Aysu, 19 yaşındayım, İsviçre'de doğup büyüdüm, şu an kantonsschule Zonfingen'de sonuncu sınıftayım.</li><li><strong>Fenoksietanol gibi koruyucu maddelerle ilgili bir alternatif geliştirmeye nasıl karar verdiniz? Bu konuda sizi motive eden neydi?</strong><br>Kimya ve kozmetik ilgimi çektiği için, kullandığım ürünlerin içerisindeki maddeleri hep araştırıyorum, ve fenoksietanol en sık rastlanan maddelerden biridir. Ayrıca bizim için pek de sağlıklı değil, bu yüzden benim için yapılacak en mantıklı şey bir alternatif bulmaktı. Motivasyonum daha iyi ve sağlıklı içeriklere sahip ürünlere olan ilgimdi, ayrıca laboratuvarda kendim bir şeyler yaratma arzusu da vardı.</li></ul><figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67c03ef7ba00e.png" width="1024" height="576"></figure><ul><li><strong>Bu alternatifi geliştirme süreciniz nasıl başladı?</strong><br>Her şeyden önce, fenoksietanol hakkında çok kapsamlı bir araştırma ve analiz yaptım. Çok sayıda resmi bilimsel rapor okudum. Ve sonunda, bir fenoksietanol uzmanı oldum. Etkilerinin, artılarının ve eksilerinin ne olduğunu biliyordum. Fenoksietanolün yerini alacak başka bir madde için etkinlik, kararlılık ve sağlık koşullarını yerine getirmesi gerekiyordu. Ayrıca bir dermatologla ve doğal kozmetik şirketleri Weleda ve Dr Hauschka ile temasa geçtim. Sonunda esansiyel yağlar ve bitki özleri gibi doğal bileşenler fikrini buldum. Bu durumu fark ettiğimde, bu koşulu yerine getirebilecek içerikler için arama ve araştırmalarıma devam ettim.</li><li><strong>Araştırma aşamalarında karşılaştığınız en büyük zorluklar nelerdi?</strong><br>Dürüst olmak gerekirse, fenoksietanol hakkında bu kadar çok veri ve bilgi olacağını beklemiyordum. Çok bunaldım ve verilerimi anlamlı bir şekilde yapılandırmakta zorlandım. Uzun bir süre izimi kaybettim. Ayrıca çalışmamın en başında oluşturduğum yönlendirici soruları da tamamen gözden kaçırdım. Ve çalışmam yaklaşık 100 kaynağa dayanıyor. İntihal nedeniyle bu kaynaklara çok dikkat etmem ve doğru şekilde alıntı yapmam gerekiyordu ki bu da zordu. Ancak, büyük bir disiplin ve gözümün önündeki net hedeflerle tüm zorlukların üstesinden gelebildim.</li></ul><figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67c03f0823840.png" width="1024" height="576"></figure><ul><li><strong>Kendi başınıza bu projeyi geliştirmek için nasıl bir yol haritası oluşturduğunuzdan bahseder misiniz?</strong><br>Mümkün olduğunca planlı ve mantıklı bir şekilde ilerlemeye çalıştım. İşe başlamadan önce kabaca bir zaman çizelgesi hazırlamıştım. Fenoksietanolün alternatifi üzerinde çalışmadan önce fenoksietanol ile ilgili tüm verileri toplamam gerektiğini biliyordum ve daha sonra teorik bir alternatif formülasyona sahip olduğumda, sıra onu laboratuvarda yapmaya geldi ve yaptıktan sonra elbette test edilmesi gerekiyordu.</li><li><strong>Bu projeyi okulda veya başka bir yerde sunarken aldığınız geri dönüşler nelerdi?</strong><br>Başından beri hem çevremden hem de öğretmenlerimden hep olumlu geri bildirimler aldım. Projemi sunduğumda okul ve okul yönetimi de çalışmamdan çok etkilendi ve bu da ödül almasına neden oldu. Bununla gurur duyduğumu söylemeliyim.</li></ul><figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67c03f1c8b5f7.png" width="1024" height="576"></figure><ul><li><strong>Fenoksietanolun cilt bakım ürünlerinde kullanımı hakkında ne gibi endişeler ve eleştiriler var? Bu endişelere nasıl bir çözüm sundunuz?</strong><br>Çok yüksek konsantrasyonlarda, fenoksietanol oldukça alerjik bir etkiye sahip olabilir ve cildi tahriş edebilir. Hücrelerimizde hücre ölümüne yol açabilir ve aslında kanserle de bir bağlantısı vardır. Ancak çalışmanın kilit noktası, fenoksietanolün bu toksik özelliklere sahip olmasına rağmen, cilt bakımında yalnızca %1'lik bir konsantrasyona kadar kullanılabileceğini ve bu konsantrasyonda yan etkilerin minimum düzeyde olduğunu ortaya koymaktı. Farkında olunması gereken tek şey kümülatif etkilerdir, yani fenoksietanol neredeyse her üründe bulunduğundan ve bazı tüketiciler bu ürünleri günlük olarak kullandığından, fenoksietanolün toksik etkileri kümülatif olabilir. Ancak, kesin etkiler belirsizdir. Ben sadece bu toksik yan etkileri olmayan fenoksietanol alternatifi bir koruyucu geliştirdim. Ancak verebileceğim en iyi tavsiye, prensip olarak fenoksietanol içeren ürünlerden korkmamanız gerektiğidir, çünkü neredeyse tüm tüketiciler herhangi bir yan etki yaşamayacaktır, ancak bu <i>kümülatif etkilerden kaçınmak için günlük olarak kullanılan her ürünün fenoksietanol içermediğinden</i> emin olabilirsiniz.</li></ul><figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67c03f2be3a12.png" width="1024" height="576"></figure><ul><li><strong>Geliştirdiğiniz reçetenin çevre dostu olma yönü de var mı? Bu çalışmada sürdürülebilirlik nasıl bir yer tutuyor?</strong><br>Dürüst olmak gerekirse, sürdürülebilirliği dikkate almadım. İçerik ve ürün geliştirme sürecinin arkasında genellikle büyük şirketler ve ekipler olduğunu unutmamalıyız. Hepsini kendi başıma yaptım ve çevre dostu olma ve sürdürülebilirliği son yıl projemin bir parçası olarak dahil etmem mümkün değildi. Bununla birlikte, sürdürülebilirliğin öneminin bir savunucusuyum ve yaptığım her şeyde buna sadık kalmaya çalışıyorum. Özellikle, fenoksietanol sentetik bir madde olduğu için, alternatifimin burada daha iyi olduğunu söyleyebilirim, ancak alternatifin endüstriyel üretimi ile karşılaştırıldığında, fenoksietanol ile aynı sürdürülebilirlik değerlerine sahip olmaya yakındır.</li><li><strong>Gelecekte bilimsel araştırmalara veya biyoteknoloji alanına devam etmeyi düşünüyor musunuz? Bu projeden sonra hangi alanlarda araştırmalar yapmayı planlıyorsunuz?</strong><br>Gelecekte bilimsel araştırma ve biyoloji alanında çalışmak istiyorum. Ancak kozmetik sektöründe çalışmayı tercih ederim. Kendi ürünlerimi piyasaya sürmeyi de hayal edebiliyorum. Ama bu muhtemelen 10 yıl uzakta gibi görünüyor. Yakın gelecekte ciddi bir araştırma yapma planım yok. Ama bir şey ilgimi çekerse, her zaman hobi olarak araştırma yaparım, evde deneyler yapabilirim veya kendi ürün versiyonlarımı yapmaya ve her şeyi kendi üzerimde test etmeye çalışırım.</li><li><strong>Bu projeyi geliştirme sürecinde size en çok kimler destek oldu? Ailenizden veya öğretmenlerinizden aldığınız yardımlar nasıl oldu?</strong><br>Tabii ki mentor öğretmenim vardı, ilk temas noktam oydu ve her şeyi ona bildirmek zorundaydım. Ama neredeyse kendi başıma çalışmama izin verdi. Her şeye kendim karar vermeme ve kendimi yönlendirmeme izin verildi. Ama yine de bana çok yardımcı oldu ve her zaman sorularıma cevap verebildi ve çalışmalarımı kontrol etmeye devam etti. Arkadaşlarım da bana yardımcı oldu. Bana her zaman inandılar ve eksik hissettiğimde bana her zaman motivasyon verdiler. Onlara okumaları için çalışmalarımı verdim ve onların geri dönüşlerini almaya devam ettim, ayrıca sunumumu benim için 3 kez dinlemek zorunda kaldılar... Çalışmamı teslim ettiğim gün bir hata fark ettim ve o gün arkadaşlarımdan biri hayatımı kurtardı. Çevrem için çok minnettarım ve beni gerçekten destekleyen doğru insanları bulduğum için kendimi çok şanslı görüyorum.&nbsp;</li></ul><figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67c03f5301f68.png" width="1024" height="576"></figure><p>Ailem de bana yardımcı oldu, özellikle de proje teslimimden birkaç gün önce işle meşgul olduğumda benimle ilgilenen ve hatta gecenin bir yarısı çalışmamı yazdıran annem. O olmasaydı bu da mümkün olmazdı. İnanılmaz bir etkisi olan diğer kişi ise annemin arkadaşı (ben de onu arkadaşım olarak görüyorum) teslimden önceki son birkaç gün beni evinde ağırladı ve tüm çalışmaları benimle birlikte gözden geçirerek bana çok değerli geri bildirimlerde bulundu. Kuzenimi de unutmamalıyım. 100 kaynağımla ilgili büyük bir karmaşa yaşadığımda saatlerce benimle birlikte inceledi ve her soruma cevap verebildi. Bu çalışma bana yardımcı olan tüm bu insanların etkileşiminin bir ürünüdür, bunu tek başıma başaramazdım.</p><ul><li><strong>Genç bir öğrenci olarak, bilim ve inovasyon konusunda diğer öğrencilere neler tavsiye edersiniz? Kendilerini geliştirmeleri için hangi adımları atmalılar?</strong><br>Ben kesinlikle bir uzman değilim. Sanırım, önemli olan ilgi. Eğer birisi yeterince ilgileniyorsa, o kişi araştırmak isteyecek ve bunu yapmaktan mutluluk duyacaktır. Bilim ve inovasyon büyük konular. Herkesin kendini sınırlaması ve kalbine yakın olana odaklanması bir avantaj olacaktır. Ve tabii ki kaynaklarınızı kullanmak mantıklı olacaktır. Hepimiz 2025 yılında yaşadığımız ve internete kolay erişimimiz olduğu için çok şanslıyız. Her şey hakkında ÇOK fazla bilgi var. Bu medyayı ve verileri tüketmek önemli. Ancak bunu ciddiye almak istiyorsanız, kesinlikle bunun teşvik edildiği bir okula kaydolmanız ve benim yaptığım gibi öğretmenlerle çalışmaya devam etmeniz gerekir.</li><li><strong>Bu projeyi İsviçre medyasına yansıtan haberler hakkında ne düşünüyorsunuz? Medyanın ilgisi projeye olan motivasyonunuzu nasıl etkiledi?</strong><br>Medyanın çalışmalarımla ilgilenmesinden elbette çok mutluyum. Bu, çalışmalarım ve kendim için bir resmiyet yarattı. Ama medyanın ilgisi benim motivasyonumu etkilemiyor. Bunu bir hedef olarak belirlemedim. Kendi ilgimden dolayı yaptım.</li><li><strong>Bu tür bilimsel çalışmaların gençler için önemini nasıl görüyorsunuz? Geleceğin bilim insanları için bu gibi projelerin yolu nasıl açılabilir?</strong><br>Ciddi bilimsel çalışmanın nasıl bir şey olduğunu anladım. Gelecekte, en azından benimkinde, bundan daha fazlası olacak ve kendi adıma, bu işlerin nasıl yürüdüğünü ve nasıl ilerleyeceğimi şimdi biliyorum. Elbette herkes için farklıdır ama benim için önemli olan artık kendi yaptığım gerçek bir şeyi elimde tutuyor olmam. Benim adıma, bana ait bir şey. Bu beni mutlu ediyor ve gururlandırıyor ve bence bu başlı başına önemli ve faydalı. Bence okullar bizi geleceğe hazırlamak için bu tür projeleri teşvik etmekten sorumlu. Okulumun bunu çok iyi başardığını düşünüyorum. Bu tür projeleri yapmanın başka bir yolunu göremiyorum.&nbsp;Eğitime ve bunu geliştirecek kurumlara erişim çok kritik bir noktayı oluşturuyor.</li></ul><p>&nbsp;</p>