Turgut

İsviçre Maliye Bakanı Karin Keller-Sutter, 2024 yılı bütçe sonuçlarını kamuoyuyla paylaştı. Açıklanan verilere göre, federal bütçe beklenenden 2,5 milyar İsviçre frangı daha iyi gerçekleşti.

Son beş yıl içinde ilk kez bütçede fazla verilirken, hükümetin borç azaltma hedeflerine önemli bir katkı sağlandı.Bu gelişme, federal hükümetin önümüzdeki dönemde uygulamaya koymayı planladığı yıllık 4 milyar franklık tasarruf paketi üzerinde tartışmalara neden oldu. Uzun vadeli mali sürdürülebilirliği sağlamak amacıyla hazırlanan bu plan, hem siyasi partilerden hem de çeşitli sektörlerden yoğun eleştiriler aldı.<h3>Tasarruf Paketi Üzerindeki Baskılar Artıyor</h3>Federal Konsey tarafından önerilen tasarruf paketi, çeşitli kesimler tarafından tepkiyle karşılandı:<ul><li>Yeşiller Partisi, çevreci projelere ayrılan bütçenin azaltılmasına karşı çıkarken, planlanan kesintilere yönelik referandum çağrısında bulundu.</li><li>Üniversiteler ve araştırma kuruluşları, eğitim ve araştırma bütçesindeki kesintilerin İsviçre’nin ekonomik rekabet gücünü olumsuz etkileyeceğini savundu.</li><li>FDP (Hür Demokratlar Partisi), ikinci ve üçüncü emeklilik sigortalarındaki fonlardan çekilen miktarlara ek vergi uygulanması planına karşı çıktı.</li></ul>Ekonomistlere göre, hükümetin bütçe fazlası vermesi, tasarruf önlemlerinin gerekliliğini tartışmalı hale getirebilir. Son 15 yılın 11’inde bütçe sonuçlarının beklenenden daha iyi çıkması, tasarruf politikalarının uygulanabilirliğini sorgulayan çevrelerin elini güçlendirdi.<h3>Küresel Ekonomik Belirsizlikler Bütçeyi Nasıl Etkileyecek?</h3>Hükümetin tasarruf politikaları oluştururken küresel ekonomik belirsizlikleri de göz önünde bulundurması gerekiyor. Uzmanlara göre, İsviçre’nin mali geleceğini şekillendirecek kritik faktörler şunlar:<ul><li>ABD’de Donald Trump’ın olası yeni gümrük tarifeleri, İsviçre ekonomisi üzerinde baskı oluşturabilir.</li><li>İsviçre-AB ilişkilerindeki belirsizlikler, ticaret ve yatırım akışlarını etkileyebilir.</li><li>Küresel jeopolitik krizler ve savaşlar, İsviçre’nin mali politikaları üzerinde doğrudan etkili olabilir.</li></ul>Bu belirsizliklere ek olarak, ülke içinde de bütçe üzerindeki baskılar artmaya devam ediyor. Emeklilik sigortası (AHV) sisteminin genişletilmesi ve savunma bütçesinin artırılması, devlet harcamalarını artıran unsurlar olarak öne çıkıyor.<h3>Maliye Bakanlığı Dengeli Bir Politika Arayışında</h3>Maliye Bakanı Karin Keller-Sutter, hükümetin mali disiplini korurken sosyal ve ekonomik kalkınmayı desteklemeye devam edeceğini belirtti. Ancak, mevcut bütçe fazlasına rağmen orta ve uzun vadeli mali istikrarı sağlamak için tasarruf tedbirlerinin kaçınılmaz olduğu görüşünü yineledi.Bu çerçevede, hükümetin nasıl bir yol izleyeceği, parlamentoda ve kamuoyunda devam eden tartışmalarla şekillenecek. Tasarruf paketinin yeniden gözden geçirilip geçirilmeyeceği, önümüzdeki aylarda netlik kazanacak.

İsviçre’de bütçe fazlası: Hükümetin tasarruf planları tartışma yarattı

İsviçre Dışişleri Bakanlığı, Gazze’ye yönelik insani yardımların engellenmesine karşı tutumunu bir kez daha açıkça dile getirdi. Aralarında Almanya, Avusturya ve İngiltere’nin de bulunduğu 20’den fazla ülkenin ortak açıklamayla İsrail’e yaptığı çağrıya İsviçre imza atmasa da, benzer endişeleri taşıdığı bildirildi.

İsviçre'den İsrail'e çağrı

EDA Orta Doğu ve Kuzey Afrika Departmanı Başkanı Büyükelçi Monika Schmutz Kirgöz, SRF’ye yaptığı açıklamada, "İsviçre bu açıklamada yer alan birçok noktaya katılıyor. Hatta bir ay önce İsrail’in Bern Büyükelçisi’ni çağırarak bu insani ablukanın hemen sona erdirilmesini talep ettik" dedi.<h3>Yeni vakıf, çok fazla soru işareti taşıyor</h3>ABD’nin öncülüğünde kurulan ve merkezi İsviçre’nin Cenevre kentinde bulunması planlanan "Gaza Humanitarian Foundation" adlı yeni oluşumun yardımların özel güvenlikli bölgelerde dağıtılması yönündeki planları ise İsviçre tarafından temkinli karşılandı. Schmutz Kirgöz’e göre bu vakıfla ilgili net bilgi eksikliği ciddi bir sorun teşkil ediyor: “ABD’nin Tel Aviv’de düzenlediği sadece bir bilgilendirme toplantısı oldu ve burada yeterince somut bilgi verilmedi. Ayrıca vakıf henüz faaliyete geçmiş değil.”EDA, bu nedenle İsviçre’nin söz konusu vakfa katılımını şu an için “kesinlikle mümkün görmüyor”. İsviçre, bunun yerine doğrudan ve engelsiz insani yardımların girişini savunuyor.<h3>İsviçre: 6000 kamyon hazır, günde en az 600 girmeli</h3>Schmutz Kirgöz, yardımların Gazze’ye girebilmesi için İsrail’den acil izin talep ettiklerini belirterek, mevcut girişlerin yetersiz olduğunu vurguladı: “Pazartesi günü sadece 6, salı günü 97, çarşamba ise 100 kamyon girdi. Oysa her gün en az 600 kamyona ihtiyaç var. 6000 kamyon zaten yardım için hazır bekliyor.”<h3>İsviçre’nin tutumu açık: Blokaj kaldırılsın</h3>İsviçre'nin, Cenevre Sözleşmeleri’nin garantör ülkesi olarak daha açık tavır göstermesi gerektiği yönündeki eleştirilerle ilgili konuşan Schmutz Kirgöz, “Biz son derece netiz. Hem İsrail’e hem uluslararası kamuoyuna doğrudan ve güçlü mesajlar veriyoruz” dedi.İsviçre ayrıca dün aldığı kararla, Filistinli sivillere yönelik insani yardım çalışmaları için 20 milyon İsviçre Frangı tahsis etti.

İsviçre: Gazze'ye yardımın önündeki engeller derhal kaldırılmalı

Zürih kantonunda bir yıl önce başlatılan ve İsviçre’nin en büyük regüle esrar satışını test eden pilot proje, yasa dışı pazar üzerinde baskı kurmaya başladı. Çalışmaya katılan yaklaşık 3000 kişinin büyük çoğunluğu esrar ihtiyaçlarını artık yasal yollarla temin ediyor.

 İlk yılın değerlendirmesi 

Kamuoyuyla paylaşılan ilk verilere göre, katılımcıların %90’ından fazlası esrar ürünlerini projeye dahil olan dokuz eczane ya da üç özel mağazadan satın alıyor. Katılımcıların yalnızca yarısı zaman zaman yasa dışı kaynaklardan da alım yaptıklarını belirtiyor. Araştırmayı yürüten uzmanlara göre bu durum, yasa dışı esrar pazarını ciddi şekilde zorluyor.Yasal ve Bilinçli TüketimAraştırmanın başındaki doktor Thilo Beck, katılımcıların artık karanlık pazara bağımlı kalmadan, damgalanma korkusu yaşamadan, bilgi alarak ve yargılanmadan ürün tükettiklerini vurguladı. Katılımcıların alışkanlıkları da değişmeye başladı. Özellikle düşük THC oranına sahip ürünler – ki bunlar genellikle yasa dışı pazarda bulunmaz – tercih edilmeye başlandı. Bu ürünler, kullanıcılar arasında daha sağlıklı ve daha iyi hissettiren seçenekler olarak öne çıkıyor.Farklı Ürünler İlgi GörüyorProje kapsamında %5 ila %25 arasında değişen THC oranına sahip esrar ürünleri satışa sunuluyor. Özellikle THC içeren jöle şekerlemeler ve pralin çikolatalar büyük ilgi görüyor. Bu ürünler, katılımcıların daha az sigara içerek tüketim yapmalarını sağlıyor. Bu da kalp-damar ve akciğer rahatsızlıkları olan kullanıcılar için büyük bir avantaj sağlıyor.Toplumun Tüm Kesimleri Katılıyorİlk yıl sonunda toplamda yaklaşık 37 kilogram THC içeren esrar ürünü satıldı. En çok tercih edilen ürünler ise esrar çiçekleri, haşhaş, jöle şekerler ve pralinler oldu.Projenin yöneticisi ve Swiss Cannabis Research Derneği Başkanı Paul-Lukas Good, sonuçlardan duyduğu memnuniyeti dile getirerek, “Katılımcılar toplumun her kesiminden: Oğlunuz, kızınız ya da büyükanneniz olabilir,” ifadelerini kullandı. Katılımcıların esrarı bilinçli bir şekilde tükettiğini ve İsviçre’de yasal esrar satışını desteklediklerini de sözlerine ekledi.

Zürih’te regüle esrar satışı pilot projesi sonuçları

Federal Mahkeme, İsviçre'de uzun yıllardır yaşayan bir Türk vatandaşının vatandaşlık başvurusunun beş yıl süreyle askıya alınmasına yönelik Devlet Göç Sekreterliği (SEM) kararını iptal etti. SEM, bu kararı başvuru sahibi kişinin vatandaşlık sürecinde işlediği bir trafik suçu gerekçesiyle almıştı. 

Vatandaşlıkta bütünsel değerlendirme şart

Federal Mahkeme, SEM’in yalnızca bu cezayı esas alarak karar veremeyeceğine hükmetti ve bireysel bir değerlendirme yapılması gerektiğini vurguladı.Bu kararı değerlendiren kamusal hukuk ve göç hukuku uzmanı, emekli profesör Peter Uebersax, kararın yalnızca ilgili başvuru sahibi için değil, İsviçre’de vatandaşlık almak isteyen tüm göçmenler için önemli sonuçlar doğurabileceğini belirtti.<h3>uzman yorumu: bireysel durumlar öne çıkmalı</h3>Prof. Dr. Uebersax, Federal Mahkeme’nin daha önceki kararlarında da entegrasyon kriterlerinin bir bütün olarak değerlendirilmesi gerektiğine dikkat çektiğini hatırlatarak, bu davanın da bu içtihatla uyumlu olduğunu söyledi: “Vatandaşlık başvurularında sadece sabıka kaydına ya da tekil bir entegrasyon kriterine odaklanmak, hukuka uygun değil. Mahkeme, SEM’in bunu yapamayacağını açıkça ifade etti.”Bu kararın en dikkat çekici yönü, Mahkeme’nin SEM’in resmi kılavuzu olan “Handbuch Bürgerrecht” (Vatandaşlık El Kitabı) üzerindeki etkisidir. El kitabı, belirli suç türlerine karşı sabit bekleme süreleri öngörüyordu. Ancak Mahkeme, bu uygulamayı hukuka aykırı bularak her başvurunun bireysel olarak değerlendirilmesi gerektiğini vurguladı.<h3>el kitabı değişmek zorunda kalabilir</h3>Prof. Uebersax’a göre bu karar, SEM’in el kitabını gözden geçirmesini zorunlu kılacak: “SEM artık sabit bekleme süreleriyle hareket edemez. Belki bundan sonra maksimum süreler belirlenir ama istisnalara açık bir sistem olması gerekecek. Çünkü vatandaşlık gibi önemli bir kararda bireyin genel entegrasyon durumu dikkate alınmalıdır.”<h3>cezanın niteliği ve kasıt farkı gözetilmeli</h3>Bu karar, hafif suçlar nedeniyle vatandaşlık başvurusu yapma hakkı elinden alınan göçmenler için de umut verici bir gelişme oldu. Prof. Uebersax, küçük çaplı ve özellikle kasıtsız suçlarla daha ciddi suçlar arasında ayrım yapılması gerektiğine dikkat çekti: “Elbette ağır bir suç işleyen bir kişinin vatandaşlık alması düşünülemez. Ancak basit bir trafik suçu, hele ki kasıtlı değilse, yıllarca vatandaşlık hakkını bekletmek için yeterli neden değildir.”<h3>vatandaşlıkta bireysel adalet dönemi</h3>Mahkeme kararının ardından SEM’in uygulamalarında ciddi bir değişiklik yapmak zorunda kalacağı düşünülüyor. Bu kararın ardından vatandaşlık başvurularında daha insani ve bütüncül bir yaklaşımın benimsenmesi bekleniyor.Prof. Uebersax şu sözlerle özetliyor: “Bu karar, hukuk devletinin bir gereğidir. Kararların daha kişiye özel ve adil olması, idari işleyiş açısından daha zor olabilir ama vatandaşlık gibi hayati bir konuda bu tür özenli değerlendirme elzemdir.”

Bir trafik suçu nedeniyle beş yıl boyu vatandaşlık hakkı bekletilemez

İsviçre Finans Piyasası Denetleme Kurumu (Finma), bankaların ipotek kredisi verme kriterlerinde ciddi yetersizlikler tespit etti. Dün yayımladığı denetim bildirisinde Finma, birçok finans kuruluşunun kredi geri ödeme riski ve gayrimenkul değerleme riski konularında fazla esnek davrandığını belirtti.

Finma’dan ipotek uyarısı

<h3>Finma’dan uyarı: ipotek kredilerinde riskler göz ardı ediliyor</h3>Finma, bankaların ipotek kredisi verirken karar alma alanlarını gereğinden fazla kullandıklarını ifade etti. Denetim kurumuna göre, kurum içi politikalarında borç geri ödeme (tragbarkeitskriterien) kriterleri çok gevşek belirleniyor. Dahası, bankalar sıklıkla bu kendi belirledikleri kriterlerin dışında da yüksek oranlarda finansman sağlıyor – yani “policy exception” adı verilen uygulamalar yaygınlaşıyor.Ayrıca gayrimenkul değerlemesinde de benzer bir gevşeklik dikkat çekiyor. Özellikle getiri sağlayan emlaklar (renditeliegenschaften) için daha düşük sermaye oranlarının kullanılması, değerlemelerdeki güvenliği zayıflatıyor. Finma bu bağlamda, sektörün kendi kendine oluşturduğu düzenlemeleri “denetimsel asgari standart” olarak kabul ettiğini, ancak bankaların bu standartları iç politikalarında gerektiğinde daha da sıkılaştırması gerektiğini vurguladı.<h3>Reputasyon riski de büyüyor</h3>Finma yalnızca finansal risklere değil, itibar risklerine de dikkat çekti. Bankaların, kredi verdikleri müşterilerle ilgili olası reputasyon risklerini sistematik bir şekilde tespit etmeleri ve bu risklerin uzmanlarca şeffaf bir biçimde anlaşılabilir olmasını sağlamaları gerekiyor.<h3>Kurallara uymak yetmez, risk bazlı iç denetim de şart</h3>Finma, yalnızca sektörün kendi düzenlemelerine (Selbstregulierung) uymanın yeterli olmayacağını belirtiyor. Bankaların ayrıca, kredi türlerine göre özel risklere uygun iç düzenlemeler yapması gerektiği hatırlatılıyor. Getiri amaçlı taşınmazlar için daha düşük ipotek oranları belirlenmeli, geri ödeme koşulları (amortisation) ise daha sıkı tutulmalı.Bu bulgular, Finma’nın 2024 yılı boyunca 27 banka ve 18 sigorta şirketi ile yürüttüğü kapsamlı anket çalışması ve 6 saha denetimine dayanıyor. Ayrıca 13 bankada ipotek stres testleri gerçekleştirildiği bildiriliyor.

İsviçre’de bankalara sert uyarı: Kredi kuralları gevşek, risk yüksek

İsviçre genelinde son 10-20 yılda art arda kapanan doğumhaneler, gelecek ebeveynler için doğrudan sonuçlar doğuruyor. Finansal zorluklar ve personel eksikliği nedeniyle birçok doğumhane kapatılarak büyük hastanelerde hizmetlerin birleştirilmesi eğilimi öne çıkıyor.

Doğuma ulaşım zorlaşıyor

Son olarak bu baharda, Bern kantonuna bağlı Frutigen’deki doğumhane kapılarını kapattı. Ancak bu vaka tekil değil: Zweisimmen, Belp ve Moutier gibi bölgelerde de benzer kapanmalar yaşandı. Romand bölgesinde de Aigle ve Vevey doğumhaneleri kapanarak Rennaz’daki Riviera-Chablais Hastanesi’ne entegre edildi. Aynı şekilde, Riaz doğumhanesi de Fribourg Hastanesi’ne taşınan doğumlarla birlikte faaliyetlerine son verdi.Bu kapanmaların başlıca nedeni, küçük doğumhanelerin artık kârlı olmaması. Ayrıca, bir doğumhanenin 7/24 çalışabilmesi için en az sekiz nitelikli personelin – kadın doğum uzmanı, anestezist, ebe ve çocuk doktoru dahil – görevlendirilmesi gerekiyor. Bu da özellikle kırsal bölgelerde büyük bir insan kaynağı sorunu yaratıyor.Bununla birlikte, kapanan doğumhaneler nedeniyle ailelerin doğuma giderken katetmeleri gereken mesafe de artıyor. Uzmanlar, doğuma ulaşım süresinin mümkünse 30-45 dakikayı, en fazla bir saati aşmaması gerektiği görüşünde birleşiyor.<h3>Alternatif Çözümler</h3>Bazı hastaneler bu duruma alternatif çözümler sunuyor. Örneğin, Thoune Hastanesi, uzak vadilerde yaşayan ebeveyn adaylarına, doğumdan birkaç gün önce şehirdeki bir otelde konaklama imkânı tanıyor ve bu masraflar hastane tarafından karşılanıyor. Benzer şekilde Lozan’daki CHUV da “Hôtel des patients” adı verilen bir program sunuyor. Bu çözümler, hem yolda oluşabilecek riskleri azaltıyor hem de doğum sürecinde ebeveynlerin yaşadığı stresi düşürüyor.Ancak uzmanlar, bir doğumhaneye yakın olmanın sadece doğum için değil, aynı zamanda doğum merkezlerinin yanında yer alabilecek doğum evlerinin (maison de naissance) sürdürülebilirliği açısından da kritik olduğunu belirtiyor. Bu nedenle her kapanan doğumhane, sadece tıbbi değil, aynı zamanda sosyal bir boşluk da yaratıyor.

İsviçre'de doğumhane kapanmaları gelecek ebeveynleri etkiliyor

Jeologların olası toprak kayması uyarısının ardından Alpler'deki Blatten köyü boşaltıldı, bölgede yaşayan insanlar ve hayvanlar güvenlik önlemleriyle tahliye edildi.

Köy tahliye edildi

İsviçre'nin güneyinde yer alan bir Alp köyünde jeologların heyelan riski konusunda yaptığı uyarıların ardından tahliyelere başlandı. Blatten köyünde yaşayan yaklaşık 300 kişi güvenlik önlemleri kapsamında Salı günü bölgeden çıkarıldı.Loetschental vadisindeki köyde yapılan tahliye sırasında 52 inek de kurtarıldı. Hayvanlardan bazıları helikopterle tahliye edilirken, diğerleri yürüyerek ya da araçlarla taşındı.Ayrıca, köy çevresindeki yürüyüş yollarına geçici olarak erişim kısıtlaması getirildi. Uzmanlar, köyün üst kısmındaki yamaçta toprak hareketliliği tespit edildiğini, bu nedenle alana izleme sistemleri yerleştirildiğini ifade etti.

İsviçre'de heyelan riski: Köy ve hayvanlar tahliye edildi

İsviçre'de federal parlamenterlerin, özel olarak onlar için geliştirilecek bir yapay zekâ asistanı kullanabilmeleri gündemde. Ulusal Konsey Güvenlik Politikası Komisyonu, bu yönde resmi bir talepte bulundu. 

Yapay zekâ parlamentoya giriyor mu?

Gerekçe ise net: Hassas bilgilerin yabancı platformlara taşınmasının ve veri güvenliğinin riske atılmasının önüne geçmek.Komisyon, parlamenterlerin mevcut pazardaki yapay zekâ araçlarını – örneğin ChatGPT veya Claude – halihazırda kullandıklarını, ancak bu kullanımın özellikle gizli belgeler söz konusu olduğunda güvenlik riskleri doğurduğunu vurguluyor. Federal düzeyde geliştirilecek bağımsız bir yapay zekâ aracının, bu boşluğu doldurması hedefleniyor.Gizli Veriler, Açık TehlikelerUlusal Konsey üyesi ve önerinin sahibi Isabelle Chappuis (Le Centre/VD), yapay zekâ asistanlarının günlük işleri kolaylaştırdığını ancak güvenlik açısından kaygı verici olduğunu belirtiyor. RTS 19h30 programına konuşan Chappuis, “Şirket çalışanları da patronlarından habersiz bu araçları kullanıyor. Parlamenterler de farklı değil. Ancak burada devlet sırları söz konusu olabilir,” diyerek olası tehlikelere dikkat çekti.Performans ve Etkinlik EndişesiCenevre Üniversitesi’nde dijital hukuk profesörü olan Yaniv Benhamou da bu konuda temkinli. “Küçük araç, küçük veri, düşük performans,” diyen Benhamou, büyük dil modelleriyle (LLM) çalışan sistemlerin çok daha etkili olduğuna işaret etti. Federal yönetimin elindeki veri miktarının sınırlı olması, geliştirilecek yerel sistemin performansını düşürebilir.UDC'den Eleştiri: 'Gereksiz Bir Yatırım'Halkçı Demokrat Parti (UDC) ise bu girişime mesafeli yaklaşıyor. Parti yetkilileri, her parlamenterin yılda 30 bin frankı aşkın bir bütçeyle asistan çalıştırabildiğini ve bu tür teknolojik yatırımların gereksiz olduğunu savunuyor. UDC’ye göre, mevcut insan kaynağıyla işler gayet iyi yürüyor.Ancak federal yönetimin geliştirdiği modelleri temel alarak daha güvenli ve uygun maliyetli bir çözüm sunulabileceği de konuşuluyor. İsviçre Parlamentosu’nun, dijital dönüşümün hızlandığı bu dönemde nasıl bir karar vereceği merakla bekleniyor.

 İsviçre Federal Meclisi kendi dijital asistanını tartışıyor

Yılın ilk üç ayında sağlık harcamalarında %5’e yakın artış yaşandı. Ancak bu artışın sorumluluğunu ne doktorlar, ne hastaneler, ne Spitex hizmetleri, ne de eczaneler kabul ediyor. Her biri farklı gerekçelerle artışı açıklıyor.

Sigorta primleri

2025 sonbaharında İsviçre'de sağlık sigortası primlerine yeni bir zam dalgası bekleniyor.<h4>Federal Sağlık Dairesi (BAG): Sağlık Giderleri Yine Arttı</h4>Federal Sağlık Dairesi (BAG) tarafından yayınlanan yeni verilere göre, İsviçre’de sağlık masrafları 2025’in ilk çeyreğinde ortalama %5 oranında arttı. En büyük artış doktor muayenelerinde görüldü: Hasta başına maliyet bir yılda 49 Frank yükseldi. Hastanelerde bu artış 38 Frank, psikoterapistler, podologlar ve ergoterapistler gibi “diğer sağlık hizmet sağlayıcıları” içinse 25 Frank olarak hesaplandı.Yüzdelik olarak en büyük artış ise Spitex (evde bakım hizmetleri) alanında yaşandı.<h4>Doktorlar: Yaşlanan Nüfus ve Artan Kronik Hastalıklar Etkili</h4>İsviçre Tabipler Birliği (FMH), artışın ardında yatan temel nedenin yaşlanan nüfus ve artan kronik hastalık vakaları olduğunu belirtiyor. Özellikle “baby boomer” kuşağı olarak bilinen nüfusun yaşlanması, sağlık hizmetlerine olan talebi artırıyor.FMH ayrıca, hastaneye yatış yerine giderek daha fazla ayakta tedavi yöntemlerinin tercih edildiğine dikkat çekiyor. Ayakta tedaviler zorunlu sağlık sigortası (OKP) kapsamında tamamen karşılanırken, yatarak tedaviler vergi yoluyla kısmen finanse ediliyor. Bu durum sigorta primlerini doğrudan etkiliyor. 2028’de yürürlüğe girecek olan EFAS reformunun bu yükü azaltması bekleniyor.<h4>Hastaneler: “Talep Arttı, Biz Tasarruf Sağlıyoruz”</h4>İsviçre Hastaneler Birliği (H+) da artışı, artan nüfus, yaşlılık ve tıbbi hizmetlere olan yüksek taleple açıklıyor. Buna ek olarak teknolojik gelişmelerin de maliyetleri artırdığı ifade ediliyor. H+ sözcüsü Dorit Djelid’e göre, hastaneler istatistiksel olarak harcamaları sabit tutmayı başarıyor.Ayrıca Djelid, hastanelerin ayakta tedaviye geçişle maliyet artışını yavaşlattığını, ancak ambulant tarifelerin düşük olması sebebiyle bu geçişin sınırlı kaldığını vurguluyor. Dijitalleşme sayesinde verimliliğin arttığını ancak bürokrasinin de arttığını belirtiyor.<h4>Spitex: Yaşlılar Evde Kalmak İstiyor, Bu da Masraflı</h4>Evde bakım hizmeti sunan Spitex kuruluşları %11,2 ile sağlık harcamalarındaki en büyük artış oranına sahip. Spitex İsviçre, yaşlanan nüfusun mümkün olduğunca evde bağımsız yaşamak istemesinin bu duruma neden olduğunu ifade ediyor. Ayrıca, politik olarak teşvik edilen “ayakta tedavi öncelikli” yaklaşım nedeniyle hastane ve huzurevi başvurularının geciktiğini belirtiyor.Spitex ayrıca, daha karmaşık sağlık durumlarının artık evde yönetildiğini ve 64 yaş altı bireylerin de Spitex hizmetlerinden daha fazla faydalandığını vurguluyor. Bu hizmetler pahalı olabilir ama yine de hastane ya da huzurevi masraflarına göre daha ekonomik kabul ediliyor.<h4>Aile Bireylerine Maaş: Yeni Bir Maliyet Kalemi</h4>Bir diğer dikkat çekici nokta da, hasta akrabalarına bakım veren aile üyelerine ücret ödenmesi. Federal Mahkeme'nin kararları doğrultusunda bu kişiler, verdikleri temel bakım hizmetleri (örneğin kalkış, yemek yedirme, kişisel temizlik) için zorunlu sağlık sigortası üzerinden ödeme alabiliyor. Spitex İsviçre bu durumun artan bir trend olduğunu, hatta bazı özel şirketlerin yalnızca aile bireylerini işe alarak bu hizmeti sunduğunu belirtiyor. Bu nedenle daha net finansman kuralları talep ediliyor.<h4>Eczaneler: Kronik Hastalıklar Artıyor, Talep Yükseliyor</h4>Eczane masrafları da 21 Frank arttı. İsviçre Eczacılar Birliği (Pharmasuisse), bu artışın da kronik hastalıklardaki artışla ve yaşlanan nüfusla ilişkili olduğunu belirtiyor.

İsviçre’de sağlık masrafları yükselişte – Herkes suçlamaları reddediyor

İsviçre’de her yıl yaklaşık 800 çiftlik kapanıyor. Bu da günde ortalama iki çiftliğin faaliyetlerine son vermesi anlamına geliyor. Sadece Vaud Kantonu’nda her hafta bir çiftlik yok oluyor.

Tarımda sessiz bir çöküş

SRF`in haberine göre bu dramatik istatistiklerin arkasında karmaşık bir gerçeklik yatıyor: Zorlayıcı bir tarımsal miras, artan ekonomik baskılar ve giderek azalan genç kuşak ilgisi.<h4>35 yılını verdiği çiftliği devredemedi</h4>Emmental kökenli 64 yaşındaki çiftçi Andreas Wüthrich, Vaud kantonunun Puidoux kasabasındaki çiftliğini 35 yıldır işletiyor. Şimdi emekliliğe hazırlanıyor ama yerine geçecek kimse bulamıyor. "Bu iş insanı gece gündüz bağlıyor" diyen Wüthrich, çocuklarından birinin çiftliği devralmasını ummuş. Ancak depresyonla mücadele eden en küçük oğlu, bu hayalden vazgeçmek zorunda kalmış. “Onu hayatta tutmak için ödediğimiz bedel belki de buydu,” diyerek yaşadığı zorluğu dile getiriyor.<h4>Artık çiftlikler çocuklara geçmiyor</h4>Wüthrich’in hikâyesi, İsviçre genelinde gittikçe yaygınlaşan bir durumu temsil ediyor. Bir zamanlar nesilden nesile geçen aile çiftlikleri, artık genç kuşaklar tarafından devralınmıyor. La Brévine’den genç çiftçi Yann da ailesinin beklentisini karşılayamamış. Lyme hastalığı nedeniyle çiftlik yaşamına devam edememiş olması, ailesini büyük bir hayal kırıklığına uğratmış.<h4>Çözüm: Aile dışı devirler ve hisse senetli yapılar</h4>Bazı çiftçiler bu çıkmazdan çıkmak için yenilikçi yollar arıyor. Vaux-sur-Morges’deki çiftliğini devretmek isteyen Claude-Alain Gebhard, bir anonim şirket kurarak devri kolaylaştırmayı seçmiş. “Bu yapı, sermayesi olmayan genç çiftçilere 100-150 bin frankla çiftlik sahibi olma imkânı tanıyor,” diyor Gebhard.Bazı çiftçiler ise çocukları olmasa da çiftliklerinin ruhunu yaşatacak birini arıyor. Villarzel’den Luc Rossier, kendi değerlerine ve vizyonuna sadık kalacak bir dış mirasçı bulmak istiyor. “Benim izimi taşıyan bir şeyler kalsın istiyorum,” diyen Rossier, çiftliğini sadece toprağı değil, bir yaşam felsefesini devredeceği birine bırakmak istiyor.<h4>Devlet politikaları aileleri destekliyor</h4>Ancak tüm bu yaratıcı çözümlere rağmen, İsviçre’de çiftliklerin aile dışına devri hâlâ çok sınırlı. Çünkü Tarım Arazileri Hakkındaki Federal Kanun (BGBB), tarımsal işletmelerin aile içinde devrini destekliyor. Bu yasa sayesinde aile üyeleri, çiftlikleri piyasa değerinin altında, getiri değeriyle satın alabiliyor. Bu da dış yatırımcıların ya da genç çiftçilerin sisteme dahil olmasını oldukça zorlaştırıyor.<h4>Bir meslekten fazlası: Hayat biçimi</h4>İsviçre’nin tarım manzarası hızla değişiyor. Her kapanan çiftlik, sadece ekonomik bir işletme değil; bir hayat tarzı, bir gelenek ve çoğu zaman kuşaklar arası bir bağın kopması anlamına geliyor. Bu gidişatı tersine çevirmek için ise hem ekonomik yapının hem de gençlere sunulan perspektiflerin yeniden düşünülmesi gerekiyor.

İsviçre'de her gün iki çiftlik kapanıyor

İsviçre’nin Almanca konuşulan kantonlarında 18 Mayıs Pazar günü seçmenler vergiden ulaşım altyapısına uzanan dört kritik oylamada kararını verdi. Basel-Ville, Zürih, Argau ve Thurgau’daki sonuçlar, kantonların ekonomik rekabet ile sosyal ihtiyaçlar arasında farklı dengeler kurduğunu gösterdi.

<h3>Basel-Ville: Bisiklet Öncelikli 40 km’lik Hat Onaylandı</h3><ul><li>Karar: Seçmenlerin %59,2’si, hükümetin 40 km’lik “güvenli bisiklet koridoru” ağını içeren karşı teklifini kabul etti.</li><li>Reddedilen: Sol partilerin desteklediği 50 km’lik daha iddialı inisiyatif %62,7 “hayır” aldı.</li><li>Ek Vergi Dosyası: Uluslararası şirketler için OECD’nin minimum %15 kâr vergisine geçişi telafi eden kantonal düzenleme %63,2 onay aldı. Böylece Basel’de kurumlar vergisi oranı 13’ten 15’e yükselecek. Katılım %42,6.</li></ul><h3>Zürih: Kurumlar Vergisinde İndirim Hamlesi Durduruldu</h3><ul><li>Karar: Hükümetin kurumlar vergisini %7’den %6’ya düşürme teklifi %54,5 “hayır” ile geri çevrildi.</li><li>Arka Plan: Reform, Zürih’i İsviçre Merkezi’ndeki komşu kantonlarla rekabette avantajlı kılmayı hedefliyordu. Katılım %35,3.</li></ul><h3>Argau: Servet Vergisi Düşürüldü, Aile İndirimi Artırıldı</h3><ul><li>Karar: Servet vergisinde indirim ile çocuk başına vergi indiriminin yükseltilmesini içeren paket %54,1 “evet” aldı.</li><li>Eleştiriler: Sol ve Evanjelik partiler “zenginlere hediye” iddiasıyla referandum getirmişti.</li><li>Savunma: Bürg parlamentosu, artan emlak vergisini dengelediğini ve orta sınıf aileleri rahatlattığını savundu. Katılım %31,6.</li></ul><h3>Thurgau: Emlak Vergisine Veda</h3><ul><li>Karar: Mülk sahiplerinden alınan emlak (arsa) vergisi %69 “evet” ile tamamen kaldırıldı.</li><li>Pozisyonlar: Bourgeois çoğunluk “mülk sahibi zaten servet ve değer kira vergisi ödüyor” diyerek destek verdi; kanton hükümeti karşı çıktı. Katılım %35.</li></ul>Bu sonuçlarla Basel-Ville, kentsel mobilite ve uluslararası vergi uyumunda “yeşil ışık” yakarken; Zürih rekabet gerekçeli vergi indirimine fren bastı. Argau ailelere vergi desteği sağlarken, Thurgau mülk sahiplerini önemli bir kalemden muaf tuttu. Sandıktan çıkan tablo, her kantonun kendi ekonomik ve toplumsal önceliklerini farklı yollarla dengelediğini bir kez daha gösterdi.

İsviçre’nin Almanca konuşulan kantonlarında halk dört kritik oylamada kararını verdi

Sahte ürün ticareti küresel ekonomiyi tehdit edecek boyutlara ulaştı. Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD), sahtecilik piyasasının büyüklüğünü yaklaşık 400 milyar İsviçre frangı olarak tahmin ediyor. Ancak uzmanlar, bu rakamın buzdağının sadece görünen yüzü olduğuna dikkat çekiyor.

Sahte ürün ticareti

OECD’nin yayımladığı son rapora göre, sahtecilik neredeyse tüm sektörleri etkiliyor: kıyafetler, ayakkabılar, çantalar, ilaçlar, kozmetik ürünler ve oyuncaklar sahtecilik ağlarının en çok hedef aldığı alanlar arasında yer alıyor. Tüketiciler çoğu zaman farkında olmadan bu ürünleri satın alırken, bu sahte ürünlerin yalnızca ekonomik değil, aynı zamanda ciddi sağlık ve güvenlik riskleri taşıdığı vurgulanıyor. Çünkü sahte ürünler, üretim standartlarına ve güvenlik normlarına uymuyor.Yeni Nesil Sahteciler Takibi ZorlaştırıyorOECD’de sahtecilikle mücadele grubunda görev yapan ekonomist Morgane Gaudiau’ya göre, sahteciler giderek daha sofistike yöntemler kullanıyor. “Üretim tesislerini artık tüketicilere daha yakın bölgelere taşıyorlar,” diyen Gaudiau, böylece hem dağıtım süresini kısalttıklarını hem de gümrük denetimlerinden daha kolay kaçabildiklerini ifade etti.Ayrıca, sahte ürün üreticileri piyasada talep gören ürünlerin kopyalarını çok kısa sürede üreterek satışa sunabiliyor. Bu ürünler yalnızca kendi kurdukları web sitelerinde değil, aynı zamanda popüler e-ticaret platformlarında da yer buluyor. Bu durum, denetim organlarının işini daha da zorlaştırıyor.Gümrükler Kaynak Yetersizliğiyle Mücadele EdiyorSahte ürünlerin tespiti ve engellenmesinde önemli rol oynayan gümrükler ise sıklıkla yetersiz kaynaklarla mücadele ediyor. Artan internet alışverişi ve küçük paketli gönderiler, sahte ürünlerin sınırdan geçişini kolaylaştırıyor.OECD, uluslararası iş birliğinin ve dijital platformlarda daha sıkı düzenlemelerin önemini vurgularken, tüketicilere de bilinçli alışveriş çağrısında bulunuyor. Sahtecilik yalnızca markaların değil, toplum sağlığının da düşmanı olmaya devam ediyor.

OECD’den alarm zili: Sahtecilik pazarı 400 milyar franka ulaştı

Aargau Kantonu'nda kadın ve erkek arasındaki ücret farkını azaltmayı hedefleyen bir halk inisiyatifi, 2025 oylamaları kapsamında gündeme taşındı. “Lohntransparenz-Initiative” (Ücret Şeffaflığı İnisiyatifi) adlı girişim, 50 ve üzeri çalışana sahip tüm işletmelerin zorunlu olarak cinsiyet temelli ücret analizleri yapmasını talep ediyor. 

Aargau’da eşit ücret için oylama

“Lohntransparenz-Initiative” (Ücret Şeffaflığı İnisiyatifi) ile şu anda İsviçre genelinde sadece 100 ve üzeri çalışanı olan şirketler için geçerli.<h3>Hedef: Ücrette eşitlik</h3>İnisiyatif, Aargau’daki sendika çatısı kuruluşu Arbeit Aargau tarafından destekleniyor. Komiteye göre, kadınlar halen aynı işi yapmalarına rağmen erkeklere kıyasla daha az kazanıyor. Bu da Federal İstatistik Ofisi’nin (BfS) verileriyle doğrulanıyor: İsviçre genelinde ortalama brüt maaş erkeklerde 8’398 frank, kadınlarda ise 7’034 frank. Aradaki %16’lık farkın %48’i ise istatistiksel olarak açıklanamıyor.Ayrıca inisiyatif, 2019’da lağvedilen Aargau Eşitlik Dairesi’nin (Fachstelle für Gleichstellung) yeniden kurulmasını istiyor. Bu birim, özellikle iş dünyasında kadın-erkek eşitliğini denetlemek ve teşvik etmekle görevliydi.<h3>Parlamento ve hükümet karşı çıkıyor</h3>Aargau Kantonsparlamentosu ve hükümeti ise inisiyatife karşı çıkıyor. Gerekçe olarak, ulusal düzeyde halihazırda geçerli olan uygulamaların yeterli olduğu ve yeni bir düzenlemenin küçük ve orta ölçekli şirketlere fazladan bürokratik yük getireceği belirtiliyor. Ayrıca, Aargau’daki şirketlerin komşu kantonlara göre dezavantajlı duruma düşebileceği vurgulanıyor.Muhalefet cephesi, öneriyi “etkisiz ve gereksiz bir müdahale” olarak nitelendirirken, destekçiler bu adımın sadece sembolik olmadığını, iş yerinde gerçek bir dönüşüm başlatabileceğini savunuyor.Oylama tarihi henüz kesinleşmemiş olsa da, kadın-erkek eşitliği ve iş dünyasındaki şeffaflık açısından bu inisiyatif Aargau’daki siyasi tartışmaların merkezine oturmuş durumda. Seçmenler, toplumsal adalet ile ekonomik özgürlük arasında bir denge kurmak zorunda kalacak.

Şirketler daha fazla şeffaflıkla yükümlü mü olacak?

İsviçre’nin Zürih ve Lozan kentlerinde bugün binlerce inşaat işçisi sokaklara döküldü. Yaklaşık 3000 kişinin Zürih’te, 2000 kişinin ise Lozan’da katıldığı gösterilerde işçiler, artan iş yüküne karşı daha iyi ücret, aile dostu çalışma saatleri ve daha fazla saygı talebinde bulundular. 

Emeğimize saygı istiyoruz

Eylemler, yıl sonunda sona erecek olan inşaat sektörüne ait ulusal çerçeve sözleşmesinin (Landesmantelvertrag) yenilenmesi öncesinde düzenlendi.Gösterilerin ana sloganı “Emeğimize saygı” olurken, protestolar iş makineleriyle desteklendi ve İtalyanca işçi şarkıları eşliğinde gerçekleşti. Eylemlerde Unia ve Syna sendikalarının bayrakları dikkat çekerken, aralarında iklim grevcilerinin ve sosyalist hareketlerin de olduğu başka gruplar da destek verdi.Syna Başkanı Yvonne Feri, Helvetiaplatz Meydanı’ndaki konuşmasında, artık işverenler bir adım atmalı diyerek talepleri sıraladı: daha yüksek maaşlar, ödenen yol ve ara molaları, daha kısa ve düzenli çalışma saatleri. Feri, “Şimdi sıra Baumeisterverband’ta (İsviçre İnşaatçılar Birliği)” diyerek işveren tarafına doğrudan seslendi.Grev çağrıları masada olabilir Unia ve Syna sendikalarının açıklamalarına göre, yaklaşık 80.000 işçiyi kapsayan yeni çerçeve sözleşmesinde zorlu müzakereler bekleniyor. Sendikalar iş yükünün son 10 yılda %20 arttığını, ancak çalışan sayısının sadece %1.5 arttığını belirtiyor. Bu da işçilerin daha uzun saatler ve daha zor koşullar altında çalıştığı anlamına geliyor. İsviçre Sendikalar Birliği Başkanı Pierre-Yves Maillard da bu baskının azaltılması gerektiğini vurguladı.İsviçre İnşaatçılar Birliği (SBV) ise yeni sözleşmede daha esnek, sade bir yapı hedefliyor. SBV, işveren ve çalışanlara iş ilişkilerini bireysel olarak şekillendirebilme konusunda daha fazla serbesti tanınmasını talep ediyor. Bu, örneğin yıllık çalışma süresi, fazla mesai uygulamaları ve özel çalışma modellerinde geçerli olabilir.Görüşmelerin başarısız olması halinde, sendikaların ilerleyen günlerde grev dahil olmak üzere daha sert eylemlere başvurabileceği değerlendiriliyor. Bugünkü kalabalık gösteriler, inşaat işçilerinin seslerinin duyulmasını istediklerini güçlü bir şekilde ortaya koydu.

Zürich ve Lozan’da inşaat işçilerinden güçlü mesaj

İsviçre'de 2025 yılının ilk çeyreğinde istihdam edilen kişi sayısı 5,34 milyona ulaştı. Bu rakam, bir önceki yılın aynı dönemine göre %0,7 oranında bir artışa işaret ediyor. Veriler, İsviçre Federal İstatistik Ofisi (OFS) tarafından açıklandı.

İş gücü piyasası

İstihdam artışı kadınlar arasında daha belirgin: Kadın çalışan sayısı %1 artarken, erkeklerde bu oran %0,5 olarak gerçekleşti. Tam zamanlı eşdeğer istihdam (EPT) verileri de benzer bir tablo çiziyor; kadınlarda %1,5’lik artışa karşılık erkeklerde yalnızca %0,1’lik bir artış gözlemlendi. Sezonluk dalgalanmalardan arındırıldığında, istihdamda %0,4’lük bir artış kaydedildi.Buna karşın, Uluslararası Çalışma Örgütü (BIT) kriterlerine göre hesaplanan işsizlik oranı aynı dönemde %0,3 artarak %4,7’ye yükseldi. Bu oran, hala Avrupa Birliği ortalamasının (%6,1) oldukça altında kalsa da İsviçre için dikkat çekici bir yükseliş anlamına geliyor. Euro bölgesinde ise işsizlik %6,5’e geriledi.Yabancı çalışanlar istihdam artışına önemli katkı sundu. 1,9 milyon yabancı çalışan ile bu grup %2,4’lük bir artış sergilerken, İsviçre vatandaşlarında %0,1 oranında bir duraklama kaydedildi. Oturum izinlerine göre yapılan değerlendirmede, tüm kategorilerde artış görülürken, yalnızca kısa süreli (12 aydan az) “L” oturum izni sahiplerinde azalma oldu.OFS, yayımladığı verilerin Ekonomi Sekreterliği (Seco) tarafından aylık açıklanan işsizlik oranlarından farklı olduğunu hatırlattı. OFS'nin BIT'e dayalı verileri, uluslararası karşılaştırmalara olanak tanırken, Seco yalnızca bölgesel iş bulma merkezlerine kayıtlı işsizleri esas alıyor.İş gücü piyasasında bu yılın ilk çeyreğinde yaşanan bu gelişmeler, özellikle kadın istihdamının artması ve yabancı çalışanların katkısı ile pozitif bir tablo çizse de, işsizlikteki yükseliş dikkatle izlenmeye devam ediyor.

İsviçre’de istihdamda artış, işsizlikte hafif yükseliş

Federal Konsey (Bundesrat), enerji arz güvenliğini sağlamak amacıyla beş yeni gaz yedek santrali (Reservekraftwerke) inşa etmeyi planlıyor. Enerji Bakanı Albert Rösti, bu adımı "kritik senaryolarda elektrik sıkıntısını önlemek" için gerekli bir önlem olarak savunuyor.

Enerji

Rösti’nin örnek gösterdiği risk senaryoları arasında gaz kıtlığı, sert kış koşulları, komşu ülkelerin elektrik ihracatını kısıtlaması ve nükleer santrallerde beklenmedik bakım çalışmaları yer alıyor.Ancak bu karar, hem çevre koruma kuruluşları hem de enerji politikaları üzerine çalışan bazı ekonomik kuruluşlar tarafından eleştiriliyor. Özellikle çevreye zararlı emisyonlar nedeniyle endişe dile getirilirken, Swisscleantech adlı sürdürülebilirlik odaklı iş dünyası derneği de projeyi maliyet ve gereklilik açısından sorguluyor. Derneğin eş direktörü Michael Mandl, halihazırda mevcut altyapılarla yeterli kapasitenin sağlanabileceğini belirtiyor: "Özellikle bu tür santrallerin doğuracağı maliyetler göz önünde bulundurulduğunda, inşaatın gerekliliği ciddi şekilde sorgulanmalıdır."Mandl, alternatif olarak hastaneler gibi kurumların zaten mevcut olan jeneratörlerinin merkezi şekilde yönetilerek devreye alınabileceğini ve büyük sanayi tesislerinden, acil durumlarda tüketimi düşürmeleri karşılığında tazminat ödenerek “tüketici rezervi” oluşturulabileceğini öne sürüyor. Bu sistemle gaz santrallerine duyulan ihtiyacın büyük ölçüde ortadan kalkabileceğini savunuyor.Bununla birlikte hükümetin bu girişimi, parlamentoda henüz tartışılmakta olan yeni elektrik rezerv yasası (Stromreservegesetz) öncesinde alınmış bir karar olarak değerlendiriliyor. Söz konusu yasa tasarısı, Swisscleantech’in öne sürdüğü alternatif çözümleri de içeriyor. Ancak Bundesrat, bu seçeneklerin yetersiz kalabileceği kanaatinde olduğu için inisiyatif alarak yeni rezerv santralleri kurma yoluna gidiyor.Yeni santrallerin ilki Aargau kantonundaki Eiken’de kurulacak. Tartışmalar devam ederken kamuoyunun gözü şimdi parlamentonun enerji politikası konusundaki nihai kararında.

Hükümetin enerji alanında aldığı yeni kararlar kamuoyunda tartışma yarattı

Cenevre'de Uber ile çalışan şoförlerin, İsviçre'deki "İstihdam Hizmeti ve Hizmet Kiralama Yasası"na (LSE) tabi olduğu, Federal Mahkeme tarafından resmen onaylandı. Bu karar, Cenevre Kantonu Ekonomi ve İstihdam Dairesi’nin (DEE) duruşunu güçlendirirken, sektördeki kuralların daha net hale gelmesini sağladı.

Federal Mahkeme son noktayı koydu

Karar, Uber’in yerel iş ortağı olan MITC Mobility adlı şirketin yaptığı itirazın reddedilmesiyle alındı. Şirket, faaliyetlerinin LSE kapsamına alınmaması gerektiğini savunuyordu. Ancak Federal Mahkeme, Mart 2024’te Cenevre Adalet Mahkemesi’nin verdiği kararı onayladı ve MITC’nin, Uber şoförlerini yönlendirme biçiminin, hizmet kiralama kapsamına girdiğini belirtti.“Kurallı Rekabet” VurgusuCenevre Ekonomi ve İstihdam Dairesi Başkanı Delphine Bachmann, kararın ardından yaptığı açıklamada, platformların artık şoförlerine planlanmış çalışma saatleri ve maksimum %5 fazla mesaiyle düzenli sözleşmeler sunmak zorunda kalacaklarını belirtti. RTS’ye konuşan Bachmann, "Amaç bu platformların varlığını engellemek değil, onları adil rekabet kuralları içinde çalışmaya zorlamaktır," dedi.Şeffaflık ve Çalışan Koruması Ön PlandaLSE yasası, çalışanların daha iyi korunmasını amaçlıyor. Planlı çalışma saatleri, çalışanların gelirlerini önceden tahmin etmelerine olanak tanıyor. Ayrıca, hizmet kiralama şirketlerinin ticaret siciline kayıtlı olması, uygun fiziksel ofis alanına sahip olması ve çalışanlarla yasal sözleşmeler yapması zorunlu hale geliyor.MITC Uyum Sürecine GirecekFederal Mahkeme, MITC'nin UberEats iş modeline benzer bir yapıda olduğunu tespit etti. Bu durumda Uber platformunun yalnızca sipariş yönlendirme değil, aynı zamanda yönetsel bir rol üstlendiği, yani operasyonel kararların çoğunu verdiği ifade edildi. Böylece MITC, bir hizmet kiralama şirketi olarak sınıflandırıldı.MITC Mobility kararı kabul ettiğini ve LSE kapsamında faaliyet izni almak üzere gerekli adımları atacağını açıkladı.Bu karar, Cenevre başta olmak üzere İsviçre genelinde dijital platformların işleyişine dair önemli bir emsal teşkil ediyor. Uber benzeri tüm hizmetlerin yasal çerçevede denetlenmesi ve çalışanların haklarının korunması açısından kritik bir dönüm noktası olarak değerlendiriliyor.

Uber şoförleri Cenevre’de hizmet yasasına tabi

İsviçre’de dijitalleşmenin toplum üzerindeki etkileri tartışma konusu olmaya devam ediyor. Bu yılki Mobiliar Dijital Barometresi sonuçlarına göre, İsviçre halkının üçte ikisi dijitalleşmenin toplumsal uyumu tehdit ettiğini düşünüyor. 

Her 10 kişiden 8’i okullarda kısıtlama istiyor

Araştırmaya katılanların yüzde 80’i sosyal medya üzerinden yayılan manipülasyon ve dezenformasyonu ciddi bir risk olarak görüyor.<h3>Sosyal medya endişesi: Kutuplaşma, yalnızlık ve bilgi kirliliği</h3>Ankete katılanların yarısı, sosyal medyanın sosyal etkileşimi zayıflattığını ve toplumsal kutuplaşmayı artırdığını ifade ediyor. Özellikle Instagram, TikTok ve X (eski adıyla Twitter) gibi platformlar eleştirilerin merkezinde yer alıyor. Katılımcıların yüzde 39’u sosyal medyayı “rahatsız edici” bulurken, yalnızca yüzde 31’i “olumlu” olarak değerlendiriyor.Bu nedenle toplumda dijital dengeye yönelik güçlü bir talep var. Katılımcıların yüzde 80’i okullarda dijital kısıtlamalar (örneğin cep telefonu yasağı) ve özel çevrimdışı alanlar oluşturulmasını destekliyor.Uzmanlar bu durumu şöyle yorumluyor: “Her nesil, teknolojik gelişmelerle ilgili olarak belirli bir ‘günah keçisi’ yaratır. Şu anda bu rolü sosyal medya üstlenmiş durumda – ve bence bu, geçmişte oyunlara atfedilen suçlamalardan çok daha haklı bir endişe. Çünkü sosyal medyanın toplumsal etkileri çok daha derin ve yaygın.”<h3>Dijitalleşmede umut vadeden alanlar da var</h3>Araştırma sonuçları yalnızca kaygılara odaklanmıyor. Dijitalleşmenin fırsatlar sunduğunu düşünenlerin oranı da oldukça yüksek. Katılımcıların yüzde 76’sı dijitalleşmenin kamu yönetiminde şeffaflığı ve modernliği artırdığına inanıyor. Eğitim alanında yeni erişim imkanları (yüzde 65) ve yerel topluluk katılımı gibi konularda da dijital çözümler olumlu bulunuyor.Zihinsel sağlık konusunda da birçok dijital uygulama destekleyici olarak değerlendiriliyor. Katılımcıların üçte ikisi; sağlık, organizasyon ve iletişim uygulamalarının genel yaşam kalitelerine olumlu katkı sağladığını belirtiyor.<h3>Oyunların imajı değişiyor</h3>Araştırmanın dikkat çeken bir diğer sonucu ise bilgisayar oyunlarına ilişkin algının önemli ölçüde iyileşmiş olması. Katılımcıların neredeyse yarısı, oyunları olumlu değerlendiriyor. Hatta her üç kişiden biri her gün en az bir kez oyun oynadığını belirtiyor. Oyun oynayanların yarısı bunun kendi psikolojik sağlıkları üzerinde pozitif etkisi olduğunu söylüyor.Bu sonuçlar, geçmişte şiddet olaylarının nedeni olarak sıkça gösterilen oyunların toplum nezdinde artık daha olumlu bir yer edindiğine işaret ediyor.

2025 dijitalleşme araştırması: Sosyal medyaya yönelik endişeler artıyor

İsviçre’de yapılan bir araştırma, halkın siyasetle daha yakından ilgilenmeye hazır olduğunu ortaya koydu. Basel Üniversitesi Ekonomi Fakültesi tarafından yayımlanan ve SSR’nin ulusal çapta gerçekleştirdiği ankete dayanan çalışmaya göre, halkın %44’ü bir siyasi görev üstlenmeyi az ya da çok düşündüğünü belirtiyor. 

Yeni araştırma

Ayrıca %42’si, böyle bir teklif gelmesi halinde siyasete atılabileceğini ifade ediyor.Araştırmacılar, bu oranların İsviçre’de "gizli siyasal angajman" seviyesinin oldukça yüksek olduğunu gösterdiğini belirtiyor. Bu kavram, adaylıkla sonuçlansın ya da sonuçlanmasın, vatandaşların bir siyasi görev üstlenmeye yönelik içsel motivasyonunu tanımlıyor.<h3>Yerel Bağ, Siyasi İstekle Doğrudan İlişkili</h3>Araştırma, yerel topluluklarla güçlü bağ kuran bireylerin siyasete daha meyilli olduğunu gösteriyor. Özellikle ev sahibi olmak ya da bir dernekte gönüllü çalışmak gibi yerel düzeydeki ekonomik ve sosyal yatırımların, siyasete yönelmeyi teşvik ettiği vurgulanıyor.Küçük yerleşim yerlerinde ise siyasal katılım isteğinin daha yüksek olduğu görülüyor. Bu durum, küçük topluluklarda dayanışma hissinin daha güçlü olması ve sorunların daha doğrudan algılanmasıyla açıklanıyor. Araştırmacılar, bu eğilimin küçük belediyelerde yaşanan siyasi aday eksikliğini kısmen telafi ettiğini belirtiyor.<h3>Dil Bölgeleri Arasında Farklılıklar</h3>Araştırma, siyasal katılım isteğinin dil bölgeleri arasında da farklılık gösterdiğine dikkat çekiyor. Ortalama olarak Fransızca konuşulan bölgelerde siyasi angajman isteği, Almanca konuşulan bölgeler ve Ticino’ya kıyasla daha düşük seviyede.Ancak İsviçre Almancası konuşulan kantonlar arasında da önemli farklılıklar gözlemleniyor. Romandiyedeki kantonlar daha homojen bir tablo çizerken, Ticino siyasi angajman açısından oldukça yüksek bir seviyede bulunuyor.2023 Federal Seçimlerinde 6000 kişinin Ulusal Konsey üyeliği için aday olması, bu "gizli" katılım isteğinin pratiğe döküldüğüne dair önemli bir işaret olarak görülüyor. Benzer eğilimler 2022 Bern Büyük Konsey seçimlerinde ve 2025 Mart ayında yapılan Cenevre belediye seçimlerinde de gözlemlendi.Bu bulgular, İsviçre’deki demokrasinin temellerinin hâlâ güçlü olduğunu ve halkın siyasete aktif katılım için hazır beklediğini gösteriyor.

İsviçre halkının yarısı siyasete atılmaya hazır

Posta ve telekomünikasyon trafiğinin gözetimine ilişkin iki yönetmelikte yapılması planlanan değişiklikler, yalnızca siyasi çevrelerde değil, teknoloji dünyasında da ciddi tartışmalara yol açtı. Şifreli e-posta hizmeti sunan Proton, bu düzenlemelerin yürürlüğe girmesi halinde Cenevre’den taşınabileceğini açıkladı.

E-posta hizmeti

Andy Yen, dünya genelinde 100 milyon kullanıcıya ulaşan Proton’un kurucusu olarak, RTS’ye yaptığı açıklamada bu projeyi “açıkça özel hayatın gizliliğine yönelik ciddi bir ihlal” olarak nitelendirdi.Yeni düzenlemeyle birlikte Threema, WhatsApp veya Proton gibi şifreli mesajlaşma hizmetlerinin, kullanıcı verilerini tanımlama ve saklama yükümlülüğü getiriliyor. Yen, bu uygulamanın AB ve ABD’de yasa dışı olarak değerlendirildiğini, Avrupa’da buna benzer yasanın yalnızca Rusya’da bulunduğunu vurguladı.Yen, “Bu düzenleme yürürlüğe girerse, İsviçre’den ayrılmaktan başka seçeneğimiz kalmaz,” diyerek, böyle bir yasanın şirketin faaliyetlerini sürdürülemez kılacağını belirtti. “Google’ın ABD’deki merkezinden bile daha güvensiz bir konumda oluruz. Bu, bizim iş modelimiz için kabul edilemez bir durum.”İsviçre makamları, gözetim taleplerinin hala mahkeme onayıyla gerçekleşeceğini savunuyor. Ancak Yen, buna itiraz ederek, “Bu doğru değil. Gözetim taleplerinin büyük çoğunluğu bir hâkim tarafından onaylanmıyor,” dedi.Yen yine de umutlu bir mesaj vererek, “Eğer Bern’deki yetkililer, Proton gibi şirketlerin İsviçre’de ve dünya çapında rekabetçi kalmasını sağlayacak makul kurallar benimserse, biz de burada kalır ve İsviçre’ye yatırım yapmaya devam ederiz,” ifadelerini kullandı.

Yeni veri gözetimi düzenlemesi: Proton, İsviçre’den ayrılma tehdidinde bulundu

Zürih Kantonu’nda oylamaya sunulan şirket vergilerinin yüzde 1 oranında düşürülmesine yönelik teklif, halkın çoğunluğu tarafından reddedildi. Uzun yıllardır özellikle ekonomik açıdan güçlü kantonlarda hâkim olan “ekonomiye faydalı olan, halka da fayda sağlar” anlayışının, bu kez Zürih’te karşılık bulmadığı görülüyor.

Şirket vergileri

SVP'nin (İsviçre Halk Partisi) güçlü olduğu kırsal bölgelerde bile öneriye yeterli destek gelmedi. Büyükşehirlerde ise sol partilerin öne sürdüğü “vergi kayıplarının kamu hizmetlerine zarar vereceği” uyarısı etkili oldu. Seçmenlerin büyük bölümü, devlet kasasında oluşacak kaybın, büyük şirketler için yaratılacak potansiyel faydadan daha ağır bastığını düşündü.Basel’de farklı bir tabloZürih’teki red kararının aksine, aynı gün Basel-Stadt Kantonu'nda yapılan oylamada benzer bir vergi düzenlemesi kabul edildi. Ancak Basel’deki teklif sadece doğrudan bir vergi indirimi öngörmüyordu. OECD’nin küresel asgari kurumlar vergisi uygulamasıyla birlikte daha fazla vergi ödeyecek olan küçük ve orta ölçekli şirketlere destek vermeyi amaçlayan daha kapsamlı bir teşvik paketi sunuluyordu.Basel ekonomisinin Zürih’e kıyasla daha az çeşitlilik göstermesi ve özellikle ilaç sektörüne olan yüksek bağımlılığı, geniş bir siyasi yelpazede desteğin sağlanmasına neden oldu.Sonuç: Ekonomik öneriler hâlâ karşılık bulabiliyorBu durum, ekonomik çıkarları savunan tekliflerin hâlâ seçmen nezdinde karşılık bulabildiğini gösteriyor. Ancak bunun için, teklifin genel kamu yararını gözettiği ve sadece büyük sermaye çevrelerine avantaj sağlamadığı yönünde güçlü bir inanç oluşturması gerekiyor. Halk, artık yalnızca vergi indirimleriyle değil, ekonomik yapıyı güçlendirecek bütüncül yaklaşımlarla ikna edilebiliyor.

Zürih Kantonu’nda vergi indirimi önerisi reddedildi.

Yeni yapılan bir araştırmaya göre, erkeklerin kadınlara kıyasla aşık olma sürecinde daha hızlı davrandığını ortaya çıktı.

Aşkta zaman farkı

Avustralya ve Yeni Zelanda’dan araştırmacılar, 18-25 yaş arasındaki 808 yetişkinle yaptıkları anketler sonucunda erkeklerin ortalama olarak kadınlardan yaklaşık bir ay önce aşık olduklarını belirledi.Çalışmada, katılımcıların aşık olma zamanlaması, aşık olma yoğunluğu, kaç kez aşık oldukları ve partnerlerine karşı gösterdikleri takıntılı davranışlar gibi pek çok faktör değerlendirildi. İstatistikler, erkeklerin kadınlara göre daha erken aşık olmaya eğilimli olduklarını ortaya koydu.Araştırmacılar, bu durumun erkeklerin partnerlerini çekmek için bağlılık göstermeye yönelik daha erken bir sorumluluk duygusuna sahip olmalarından kaynaklanabileceğini düşünüyor. Ayrıca erkeklerin kadınlardan daha sık aşık olduğu ancak bağlılık düzeylerinin biraz daha düşük olduğu görüldü.Veriler aynı zamanda kadınların partnerlerine karşı daha yoğun takıntılı düşüncelere sahip olduğunu ve romantik duyguları erkeklere kıyasla daha derin yaşadığını gösterdi. Erkeklerin, ilişkinin resmileşmesinden önce aşık olma olasılıklarının da kadınlara göre daha yüksek olduğu belirtildi. Araştırmaya göre, erkek katılımcıların yüzde 30’u ilişki resmi olmadan önce aşık olurken, kadınlarda bu oran yüzde 20’nin altında kaldı.Bu çalışma, biyolojik cinsiyetin aşkın ortaya çıkışı, gelişimi ve ifadesi üzerindeki etkisini araştırmak amacıyla, Avrupa, Kuzey Amerika ve Güney Afrika’daki 33 farklı ülkeden veri topladı. Araştırmanın yazarlarından Avustralya Ulusal Üniversitesi’nden antropolog Adam Bode, biyolojik cinsiyetin aşk sürecindeki rolüne odaklandıklarını ifade etti.

Erkekler kadınlara kıyasla daha çabuk aşık oluyor

Son yıllarda birçok ülkede kamu yönetiminde küçülmeye yönelik çağrılar artıyor. ABD’de Donald Trump ve Elon Musk gibi isimler "aşırı bürokrasi"ye karşı sert söylemlerle öne çıkarken, Arjantin, Kanada, Birleşik Krallık ve Vietnam gibi ülkelerde kamu çalışanlarının sayısında kısıtlamalara gidiliyor. 

Uluslararası karşılaştırmayla gerçekler

İsviçre’de de bazı siyasetçiler, benzer bir "bürokrasi tıraşı" için hazırlık sinyalleri veriyor.Peki, İsviçre’de gerçekten "çok fazla memur" mu var?Rakamlar ne diyor?Liberal düşünce kuruluşu Avenir Suisse’e göre, İsviçre’de nüfusun %23’ü kamu sektöründe çalışıyor. Bu oran, bazı politikacılar tarafından "yüksek", "özel sektör aleyhine" ve "fazla maliyetli" olarak değerlendiriliyor. Ancak Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) aynı konuda farklı bir tablo çiziyor. OECD’nin tek bir tanım üzerinden tüm ülkeleri karşılaştırdığı verilere göre, İsviçre’de yalnızca her 10 çalışandan 1’i (yani %11,2’si) doğrudan kamu idaresinde görev yapıyor. Bu oranla İsviçre, OECD ülkeleri arasında kamu çalışanı oranı bakımından alt sıralarda yer alıyor.Kıyaslama yapıldığında Almanya’da bu oran %12, Fransa’da %20, Norveç gibi Kuzey Avrupa ülkelerinde ise %30’un üzerine çıkıyor.Hangi çalışanlar "kamu personeli" sayılıyor?Farklı oranların ortaya çıkmasında kullanılan tanımlar büyük rol oynuyor. Avenir Suisse, kamu sektörüne dair analizine PTT (La Poste), İsviçre Demiryolları (CFF), üniversite hastaneleri, kamu yayıncısı SSR çalışanları ve tarımsal sübvansiyon alan çiftçileri de dahil ediyor. OECD ise yalnızca federal, kanton ve belediye düzeyindeki doğrudan kamu görevlerini hesaba katıyor.Kamu sektörü büyüyor mu?Bir diğer eleştiri de kamu sektörünün sürekli büyüdüğü yönünde. Ancak verilere göre bu da tam olarak doğru değil. 2003’ten 2023’e kadar olan 20 yıllık süreçte İsviçre nüfusu %20 artarken, federal düzeyde kamu personeli sayısı sadece %11,5 oranında yükseldi. Hatta nüfus artışına kıyasla, 1000 kişiye düşen kamu çalışanı sayısı 2004’te %4,6 iken, 2024’te %4,3’e geriledi.Kamu ve özel sektör birbirini tamamlıyorAvenir Suisse gibi bazı kuruluşlar kamu istihdamının özel sektörü olumsuz etkilediğini savunsa da, Avrupa Merkez Bankası’nın verileri bu görüşe tam olarak katılmıyor. Verilere göre, kamu sektöründeki maaş artışları özel sektördeki ücretleri de yukarı çekiyor. Örneğin, kamu maaşlarında %1’lik bir artış, özel sektörde %0,3’lük bir maaş artışına katkı sağlıyor. Benzer şekilde kamu sektöründeki istihdam artışı, özel sektör maaşlarını olumlu etkiliyor.Sonuç: İsviçre’de kamu fazlalığı yokVeriler, İsviçre’nin kamu personeli oranı bakımından Avrupa ülkeleri arasında mütevazı bir seviyede olduğunu ortaya koyuyor. Öyle görünüyor ki İsviçre, dijitalleşme ve kamu hizmetlerinde verimlilik gibi alanlara odaklanarak, bürokrasiyle mücadelede orantılı bir yol izliyor. Bürokrasiye "testereyle müdahale" yerine, ölçülü reformlarla ilerlemek tercih ediliyor.

İsviçre’de memur sayısı fazla mı? 

Basel’de düzenlenen Eurovision Şarkı Yarışması`nda, opera sanatçısı JJ, “Wasted Love” adlı şarkısıyla toplam 436 puan toplayarak birinciliğe ulaştı. JJ, yarışma öncesinde de favoriler arasında gösteriliyordu.

İsviçre halk oylamasında sıfır çekti

<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/a5dbee741dc8e80806e71eb08.jpg" width="1024" height="576"></figure>Sahnedeki performansı, siyah-beyaz estetikle kurgulanmış bir deniz fırtınasını andırıyordu. Operatik sesini elektronik ritimlerle birleştiren sanatçı, gemi direğine tutunarak fırtınaya direnen bir denizciyi canlandırdı. Karakteristik yüksek sesi ve etkileyici sahne sunumuyla hem jüriyi hem de izleyicileri etkiledi.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/a5dbee741dc8e80806e71eb06.jpg" width="1024" height="576"></figure>İsviçre adına yarışan Freiburglu Zoë Më ise karışık bir sonuçla karşılaştı. Jüri oylamasında ikinci sıraya yükselen sanatçı, halk oylamasında ise sıfır puan aldı. Toplamda 214 puanla onuncu sıraya yerleşti. Yarışma sonrası yaptığı açıklamada Zoë Më, “Jüride ikinci olmak benim için her şey demek. Bu, şarkımın kompozisyonunun, sesimin ve sahne performansımın değer gördüğünü gösteriyor” dedi.Yarışma, sadece sahne performanslarıyla değil, devasa kamu izlemeleri ve duygusal anlarla da hafızalara kazındı. Basel’deki atmosfer, Eurovision’un Avrupa’daki kültürel etkisini bir kez daha gözler önüne serdi.

Eurovision Şarkı Yarışması`nı Avusturyalı sanatçı JJ kazandı

İsviçre’de son yıllarda hızla artan kira fiyatları, halkın yaşam kalitesini ciddi şekilde tehdit ederken, ülke çapında yankı uyandıracak yeni bir halk inisiyatifi gündemde!

"Konutta adalet” çağrısı

“Mietpreis-Initiative” (Kira Fiyatı İnisiyatifi). Mieterinnen- und Mieterverband (MV – Kiracılar Derneği), SP’li siyasetçiler Carlo Sommaruga ve Jacqueline Badran liderliğinde başlattıkları kampanya ile “konutta adalet” çağrısı yapıyor. Amaç: Kiranın artık bir yatırım aracı değil, temel bir hak olarak görülmesini sağlamak.<h3>İnisiyatif ne istiyor?</h3>İsviçre'deki kiracıların sayısı nüfusun yarısından fazlasını oluşturuyor. Buna karşın konut piyasasında yaşanan kontrolsüz fiyat artışları, özellikle şehir merkezlerinde birçok kişi için barınmayı neredeyse lüks haline getirmiş durumda. İşte bu noktada devreye giren “Kira Fiyatı İnisiyatifi”, İsviçre Anayasası’na “maliyet esaslı kira” ilkesinin yerleştirilmesini talep ediyor.Bu ilkeye göre ev sahipleri, kiracılardan yalnızca gerçek masraflarını (bakım, onarım, finansman gibi) ve makul bir kâr oranını talep edebilecek. Spekülatif kira artışları, piyasa değerine veya emlak fiyatlarındaki dalgalanmalara göre yapılan zamlar artık geçerli olmayacak.<h3>Devlet denetimi ve otomatik kontrol sistemi önerisi</h3>İnisiyatif yalnızca prensip düzeyinde kalmıyor. Aynı zamanda kiraların düzenli ve otomatik olarak denetlenmesi, gerektiğinde devlet müdahalesiyle düzeltilmesi öneriliyor. Bu, özellikle büyük şehirlerde fahiş artışları dizginlemeyi hedefliyor.SP Ulusal Meclis Üyesi ve MV Yönetim Kurulu Üyesi Jacqueline Badran, girişimi şu sözlerle savundu: “Bugün İsviçre’de konut, bazı çevreler tarafından adeta para basma makinesi gibi kullanılıyor. Bu spekülatif çarkı durdurmak zorundayız.”<h3>360 frank fazla kira mı ödüyoruz?</h3>Mieterinnen- und Mieterverband’ın yakın zamanda yaptırdığı bir araştırmaya göre, İsviçre’de ortalama bir kiracı her ay yaklaşık 360 frank fazla kira ödüyor. MV Başkanı Carlo Sommaruga, bu durumu “sistematik haksız kazanç” olarak tanımlıyor: “Bu inisiyatif, sadece adil kiralama uygulamalarını getirmekle kalmayacak, aynı zamanda halkın alım gücünü koruyacak, sosyal adaleti güçlendirecek ve arsa spekülasyonlarının önüne geçecek.”<h3>Piyasadan eleştiriler de var</h3>Elbette bu öneriler emlak sahipleri ve yatırımcılar cephesinde büyük tartışma yaratmış durumda. Eleştirmenler, bu adımın serbest piyasa koşullarına aykırı olduğunu, yatırımları frenleyebileceğini savunuyor. Bazı uzmanlara göre ise sistemde esas ihtiyaç duyulan şey daha fazla sosyal konut üretimi ve teşvik mekanizmaları.<h3>İmza süreci başlıyor</h3>İnisiyatifin resmi imza kampanyası 3 Haziran 2025’te başlayacak. 18 ay içinde en az 100.000 geçerli imzanın toplanması gerekiyor. Bu hedefe ulaşılırsa, “Mietpreis-Initiative” birkaç yıl içinde ulusal referanduma sunulacak ve halkın oyuna sunulacak.<h3>Sosyal adalet mi piyasa müdahalesi mi?</h3>“Kira Fiyatı İnisiyatifi”, yalnızca emlak piyasasıyla ilgili değil; sosyal devlet, adalet, yaşam kalitesi ve insani barınma hakkı gibi çok daha derin meseleleri gündeme getiriyor. İsviçre’nin önümüzdeki yıllarda nasıl bir barınma politikası izleyeceği, bu inisiyatifin başarısıyla doğrudan bağlantılı olabilir.Gelişmeleri takip etmekte fayda var: Bu yalnızca bir inisiyatif değil, aynı zamanda bir barınma hakkı mücadelesi.

Kiracılar Derneği`nden yükselen kira krizine karşı tarihi adım

Amerika Birleşik Devletleri’nden bağımsız bir araştırmacı grubu, Ağrı’daki Tendürek Dağı’nda bulunan Durupınar sırtında Nuh’un Gemisi’nin kalıntılarını ortaya çıkarmayı amaçlayan bir proje başlattı.

Nuh’un Gemisi nerede?

Durupınar sahası, Büyük Ağrı Dağı’nın (Atatürk Zirvesi olarak da bilinir) yaklaşık 29 kilometre güneyinde yer alıyor ve 164 metre uzunluğundaki şekliyle bir gemiyi andırdığı için dikkat çekiyor.Bu görüntü, İslam, Yahudilik ve Hristiyanlık gibi semavi dinlerde geçen Nuh Tufanı anlatısıyla ilişkilendirilerek, buranın Hz. Nuh’un gemisinin karaya oturduğu yer olabileceği yönünde yorumlara neden oluyor.Saha ilk kez 1948’de tanımlanmış, 1970’lerde ise amatör arkeolog olarak bilinen Ron Wyatt tarafından uluslararası ilgiye taşınmıştı. Wyatt, bu bölgenin Nuh’un Gemisi’nin durduğu yer olduğuna inanıyordu ve bu görüş, geniş yankı uyandırmıştı.Wyatt ve bazı Türk araştırmacıların bölgede çeşitli çalışmalar yürüttüğü belirtilse de, bu araştırmaların sonuçları kamuoyuna sunulmadı. Buna rağmen bölgeye olan ilgi azalmadı.Şimdi ise Kaliforniya merkezli bir araştırma ekibi, “Nuh'un Gemisi Tarama Projesi” adı altında bölgede incelemelerde bulunuyor. Ancak ekibin önceliği hemen kazıya başlamak değil; öncelikli hedef, sahayı korumak ve daha fazla bilimsel araştırmaya zemin hazırlamak.Grup tarafından yapılan açıklamada, "Saha oldukça zorlu kış şartlarına sahip aktif bir toprak hareketi bölgesinde yer alıyor. Bu yüzden ilk adım olarak, daha fazla jeofizik analiz, karot örneklemeleri ve titiz planlama gerekiyor. Kazılar içinse yeterli bilimsel kanıt ve uygun koruma stratejisi oluşturulmadan harekete geçilmeyecek," denildi.Araştırmacılar, önümüzdeki yıllarda Türkiye’deki üniversitelerle iş birliği içinde, tespit edilen yapıların doğal mı yoksa insan yapımı mı olduğunu anlamak adına toprak örneklemeleri ve radar taramaları gibi tahribatsız testler gerçekleştirmeyi planlıyor.Buna karşın, şimdiye kadar yapılan hiçbir bilimsel çalışma, Durupınar sahasını Nuh Tufanı anlatısıyla doğrudan ilişkilendirecek net bulgular ortaya koymuş değil.Ron Wyatt’a saha çalışmalarında eşlik eden araştırmacı David Fasold da, bölgenin formunun jeolojik süreçler sonucu oluştuğunu savunan bir makale yayımlamıştı.Nuh Tufanı'nın dinlerdeki yeriNuh Tufanı anlatısı, yalnızca Kur’an’da değil, aynı zamanda Tevrat ve Kitab-ı Mukaddes’te de farklı versiyonlarıyla yer alıyor.İslam Ansiklopedisi’ne göre, Kur’an’da geçen anlatıya göre Hz. Nuh, kavminin putperestliğe devam ettiğini görüp Allah’tan yardım ister. Allah, Nuh’a bir gemi yapmasını emreder. Rivayetlere göre, bu gemi Hint meşesi ağaçlarından yapılmıştır ve inşa süreci 40 yıl sürmüştür. Nuh, ailesinden sadece inananları ve her hayvan türünden birer çifti gemiye alır. Geminin kalkışıyla birlikte inanmayanlar tufanda boğularak helak olur. Bu kişiler arasında Hz. Nuh’un eşi ve oğlu da vardır.

Araştırmacılar Ağrı'daki Tendürek Dağı'nda Nuh'un Gemisi'ni arıyor

Cenevre'de Rhône Nehri'nin yüzeyi önümüzdeki günlerde alışılmadık bir şekilde değişiyor. 27 Mayıs’a kadar sürecek kapsamlı bir operasyon dahilinde, Verbois Barajı’nın dip çamurları boşaltılıyor ve nehrin su seviyesi ciddi şekilde düşürülüyor. Bu işlemle birlikte Cenevre şehir merkezinde sel riskinin azaltılması hedefleniyor.

Rhône Nehri temizleniyor

Üç-dört yılda bir gerçekleştirilen bu operasyon, Fransa ve İsviçre arasında ortaklaşa yürütülüyor ve yaklaşık 400 kişilik bir ekip tarafından hayata geçiriliyor. Bu 12 günlük süreçte, nehir yatağında biriken limon, kum ve çakıl gibi tortuların toplam 1,5 milyon metreküpü, yani yaklaşık 600 olimpik yüzme havuzu hacminde materyal, nehir akışıyla taşınarak uzaklaştırılacak.Süreçte önce baraj kapakları açılarak nehrin seviyesi yaklaşık 12 metre düşürülüyor. Ardından Seujet Barajı'ndaki kapakların tamamen açılmasıyla birlikte Rhône’un debisi hızlanıyor ve birikmiş olan tüm siltler, şehir dışına doğru taşınıyor.<h3>Nehirde Her Türlü Aktivite Yasaklandı</h3>Operasyon boyunca Rhône ve Arve nehirlerinde yüzme, balık tutma, tekne gezisi gibi tüm faaliyetler kesin olarak yasaklandı. Ayrıca nehir kıyısındaki alanlara da girilmemesi çağrısı yapıldı.<h3>Balıklar Tehlikede mi?</h3>Her ne kadar Cenevre Sanayi Hizmetleri (SIG), balıklar için özel “sığınma bölgeleri” oluşturduklarını açıklasa da, balıkçılar bu önlemlerin yetersiz olduğunu savunuyor. Özellikle küçük balıkların bu ani değişime dayanamadığını ve birçok tür için ölümcül sonuçlar doğurduğunu dile getiriyorlar.Birçok doğa koruma derneği ve çevre gönüllüsü, bu tür operasyonların ekosistemde ciddi tahribatlara yol açabileceği uyarısında bulunurken, yetkililer bu işlemin kaçınılmaz bir koruyucu önlem olduğunu belirtiyor. Zira silt ve çakıl birikimi, Rhône’un akışını yavaşlatarak olası şiddetli yağışlarda sel riskini önemli ölçüde artırıyor.Cenevre halkı ise bir yandan doğayı koruma çağrısı yaparken, diğer yandan şehirlerini olası afetlere karşı koruyacak bu çalışmayı dikkatle takip ediyor.

Sel riskine karşı büyük müdahale başladı

İsviçre kamuoyunda, Gazze’de yaşanan insani felakete karşı duyarlılığı artırmak amacıyla önemli bir adım atıldı. Bir grup duyarlı vatandaş tarafından başlatılan imza kampanyasıyla, İsviçre Parlamentosu ve Federal Hükümeti'ne güçlü bir çağrı yapılıyor: İsviçre, sessiz kalma. İnsanlık için harekete geç.

İsviçre halkından parlamentoya açık mektup

<h3>"Artık Yeter!" diyenler bir araya geliyor</h3>Kampanya metninde İsviçreli yetkililere, Gazze’de yaşanan ve bir soykırımın tüm işaretlerini taşıdığı öne sürülen saldırılar karşısında etkin diplomatik adımlar atılması isteniyor. Kampanya sahipleri, İsviçre’nin uluslararası hukuk ve insan hakları konusundaki geleneksel arabulucu rolünü hatırlatarak, ülkenin bu kriz karşısında sorumluluk üstlenmesini talep ediyor.İsviçre’nin daha önce Rusya’ya uyguladığı yaptırımlar örnek gösterilerek, aynı tutarlılığın İsrail hükümetine karşı da gösterilmesi isteniyor. Ayrıca, Filistin’in bağımsız devlet olarak tanınması ve iki devletli çözüm sürecinin desteklenmesi öneriliyor.<h3>“Görmezden gelmek suça ortak olmaktır”</h3>İmza kampanyasında şu ifadeler dikkat çekiyor: “Gazze ve Filistin’de sivil halkın yaşadığı acılar her geçen gün büyürken, İsrail ordusu insani yardımların girişini engelliyor. Bu durum uluslararası hukukla açıkça çelişiyor. İsviçre’nin, özellikle Cenevre’deki BM kurumlarının ev sahibi olarak, insan haklarını savunmada özel bir sorumluluğu vardır.”Kampanya, özellikle son aylarda İsviçre kamuoyunun artan endişelerini ve barış talebini siyasi iradeye yansıtmayı amaçlıyor. Yetkililere gönderilen açık mektupta, siyasi sessizliğin İsrail hükümetinin politikalarına örtülü onay anlamına geldiği belirtiliyor.<h3>Destek Çağrısı: “İsviçre, barışın sesi olmalı”</h3>Savaşın tarafı değil, barışın sesi olma sorumluluğu taşıyan İsviçre’nin, diplomatik ağırlığını daha güçlü kullanması gerektiğini savunan imza kampanyası, herkesi bu çağrıya destek vermeye davet ediyor.Kampanyaya imza atmak ve sesinizi duyurmak için aşağıdaki bağlantıyı ziyaret edebilirsiniz:<a href="https://act.campax.org/petitions/schluss-mit-dem-sich-abzeichnenden-volkermord-in-gaza-palastina?source=whatsapp-share-button&amp;utm_campaign=blast2025-05-14&amp;utm_source=whatsapp&amp;share=ae5fee5d-1fb8-4ea8-8399-79491a1e16f5">https://act.campax.org/p/Gazze-icin-Sessiz-Kalma</a>

Gazze’deki sivil ölümler karşısında sessiz kalmayın!

İsviçre’deki buzullar bu yaz sezonuna alarm verici düzeyde düşük kar örtüsüyle giriyor. İsviçre Buzul Ölçüm Ağı Glamos tarafından yayınlanan son rapora göre, ülkedeki tüm bölgelerde kış sonunda ölçülen kar miktarları ortalamanın altında kaldı.

Glamos raporu

Ölçülen 21 buzulun tamamında kar seviyeleri, 2010–2020 referans dönemine göre yüzde 0 ile 52 arasında daha düşük çıktı.Genel tabloya bakıldığında, ülke genelindeki kar miktarı yüzde 13 oranında azaldı. En dramatik düşüş, doğu İsviçre'deki Silvrettagletscher'de görüldü – buzulun kar seviyesi normalin yüzde 52 altına gerileyerek rekor düzeyde düşük çıktı.<h3>Güney Alpler’de durum nispeten daha iyi</h3>Rapora göre, Tessin ve Güney Valais bölgelerinde kar miktarları referans seviyesine daha yakın veya hafif altında seyretti. Bu istisnai durumun sebebi olarak nisan ortasında yaşanan yoğun kar yağışı gösterildi.Ancak genel tabloya rağmen, kar örtüsünün önceki iki yıldaki aşırı kuru kışlara kıyasla daha fazla olduğu kaydedildi. Buna rağmen uzmanlar, bu yıl da koruyucu kar tabakasının yaz aylarında erkenden eriyeceğini ve bunun buzulların erimesini hızlandıracağını öngörüyor.<h3>İlk kez yeni buzulda ölçüm yapıldı</h3>Glamos ekibi bu yıl ilk kez Valais kantonundaki Giétroz Buzulunda da kar ölçümleri gerçekleştirdi. Ölçümler, yaz aylarında buzulların ne ölçüde eriyeceğine dair önemli veriler sunuyor.Yetkililer, üst üste gelen kurak ve sıcak yılların ardından bu yıl da buzullar için tehlikenin geçmiş olmadığını vurguluyor. Özellikle kuzeydoğudaki buzulların bu yaz büyük ölçüde erime riski taşıdığı ifade ediliyor.

İsviçre buzulları yaz aylarına zayıf kar örtüsüyle giriyor

İklim değişikliğine karşı umut vadeden teknolojisiyle ün kazanan İsviçreli Climeworks, krizle karşı karşıya. ETH Zürih’ten doğan bu yenilikçi şirket, atmosferden doğrudan karbondioksit çekmeyi hedefleyen dev filtreleme sistemleriyle bugüne dek 810 milyon dolarlık yatırım toplamayı başardı.

Climeworks krizde

Ancak büyüme ivmesini sürdüremeyen firma, şimdi ciddi boyutta bir yeniden yapılanmaya gidiyor. Yüzlerce çalışanın işten çıkarılması gündemde.<h3>Fazla hızlı büyümenin faturası: Toplu işten çıkarmalar</h3>Kurucu ortak ve CEO Jan Wurzbacher, personel sayısının sürdürülebilirin ötesine geçtiğini açıkça dile getiriyor: “Finansal kaynaklarımız sınırsız değil.” Yaklaşık 500 çalışanı bulunan Climeworks, %10’dan fazlasını işten çıkarmayı planlıyor; bu oran İsviçre yasalarına göre toplu işten çıkarma kapsamına giriyor. Şirket şu anda yasal olarak zorunlu olan istişare sürecini yürütüyor. Bu sürecin sonunda kaç kişinin işsiz kalacağı netleşecek.<h3>ABD planları dondu, yatırımlar askıda</h3>Şirketin ABD’deki büyüme planları da ciddi bir darbe aldı. Özellikle Louisiana eyaletinde yapılması planlanan 500 milyon dolarlık dev tesis, yeni siyasi atmosfer nedeniyle askıya alındı. Bu projeyle 469 yeni istihdam yaratılması öngörülüyordu. Ancak Wurzbacher, Donald Trump’ın olası yeniden başkanlığı ışığında ABD kurumlarıyla koordinasyonun bozulduğunu ve muhatap bulmakta zorlandıklarını belirtiyor.<h3>İzlanda’daki sonuçlar hayal kırıklığı yarattı</h3>Climeworks’un vitrini niteliğindeki İzlanda’daki tesislerde işler yolunda gitmiyor. 2021’de açılan “Orca” ve 2024’te devreye giren “Mammoth” adlı CO₂ çekim tesisleri, vaat edilen performansın çok gerisinde kaldı. “Mammoth” tesisinin yıllık 36.000 ton CO₂ emmesi hedeflenirken, ilk yılında sadece 105 ton emebildiği ortaya çıktı.Araştırmacı gazeteci Bjartmar Alexandersson, “verilerle yapılan açıklamalar arasında ciddi çelişkiler” bulunduğunu belirtiyor. Climeworks ise henüz tüm ekipmanların monte edilmediğini ve soğuk hava koşullarının beklenmedik teknik sorunlara yol açtığını savunuyor.<h3>Teknoloji umut verici ama maliyetli</h3>Uzmanlar, Climeworks’un üstesinden gelmeye çalıştığı teknolojik zorlukların benzersiz olduğunu kabul ediyor. St. Gallen Üniversitesi’nden Prof. Rolf Wüstenhagen, “Bu sistemler büyük potansiyele sahip, ama CO₂ gibi atmosferde düşük yoğunlukta bulunan bir gazı filtrelemek, hem teknik hem de ekonomik açıdan çok zor,” diyor. “Bu tür girişimlerde risk kaçınılmaz.”<h3>İleri teknoloji – ama zaman ve kaynak gerekiyor</h3>Climeworks’un geliştirdiği sistem, mikroskobik boyuttaki CO₂ moleküllerini filtrelerle yakalayarak özel tesislerde depolamayı amaçlıyor. Ancak bu süreç, yüksek enerji tüketimi ve karmaşık altyapı gerektirdiğinden, ticari ölçekte verimli hale gelmesi zaman alabilir.<h3>Beklentilerle gerçekler çatıştı</h3>Sonuç olarak, Climeworks’un karşı karşıya olduğu zorluklar, yenilikçi iklim çözümlerinde başarı ile istikrar arasındaki ince çizgiyi gözler önüne seriyor. Yatırımcı beklentileri, politik belirsizlikler ve teknik sıkıntıların birleşimi, yüksek motivasyonla kurulan bir girişimin yüzleşmek zorunda kaldığı gerçeklerle kesişiyor.Toplu işten çıkarma süreci önümüzdeki hafta tamamlanacak. Şirketin geleceği, hem teknolojinin olgunlaşma hızı hem de küresel siyasetin nasıl şekilleneceğine bağlı olacak.

İklim kahramanı Climeworks sarsılıyor: İşten çıkarmalar kapıda

Son yapılan bir anket, Avrupa’da trenle seyahat etme eğiliminin giderek güçlendiğini ortaya koydu. Uçak yolculukları ise sabit bir seyir izliyor; ankete katılanların yalnızca yüzde 2’si önümüzdeki beş yıl içinde daha fazla uçak yolculuğu yapmayı planlıyor.

Trenle seyahat artışı

Demiryolu araçları üreten Hitachi Rail’in gerçekleştirdiği araştırma, trenin adeta bir "altın çağ" yaşadığını ve Avrupa halkının bu değişime güçlü destek verdiğini gösterdi. Ankete katılan 11 bin kişiden neredeyse yarısı, önümüzdeki beş yıl içinde trenle daha sık, uçakla ise daha az yolculuk yapmayı planladığını ifade etti.Ankette öne çıkan bir diğer bulgu ise toplu taşımanın geleceğiyle ilgili. Katılımcıların yüzde 70’i, bağlantılar iyileştirilirse toplu taşıma araçlarını daha fazla kullanabileceklerini belirtirken; çoğunluk, bu ulaşım seçeneği daha pahalı olsa bile tercih etmeye hazır olduklarını söylüyor.Araştırma, Avrupa ve Kuzey Amerika’da uzun mesafeli tren seferlerine olan ilginin artacağını gösteriyor. Hali hazırda 2,5 saatten uzun yolculukların yaklaşık yüzde 29’u trenle gerçekleştiriliyor. Bu oranın, önümüzdeki yıllarda daha da yükselmesi bekleniyor.Önümüzdeki 12 ay içinde trenle seyahat etmeyi artırmayı düşünenlerin oranı yüzde 33 civarındayken, bu oran beş yıl içerisinde şehir bazında yüzde 49’a, ülke genelinde ise yüzde 40’a ulaşacak gibi görünüyor. Uçakla daha fazla seyahat etmeyi planlayanlar ise yalnızca yüzde 2 oranında kaldı.Katılımcıların bir kısmı otomobil kullanımında da artış beklese de, bu artış tren yolculuklarına göre daha sınırlı kalacak gibi görünüyor.Yüksek hızlı tren hatlarının bulunduğu bölgelerde, kısa mesafeli uçak seferlerine yönelik kısıtlamalara halkın desteği dikkat çekiyor. Katılımcıların yüzde 62’si bu tarz yasakları desteklerken, bu oran Avrupa’da yüzde 67’ye kadar çıkıyor.Fransa, kısa mesafeli uçuş yasağını uygulamaya başlayan ilk ülkelerden biri olurken, İspanya’da da benzer bir düzenleme gündemde. Her iki ülkede de ankete katılanların yarısından fazlası bu yasaklara destek verirken, bazıları daha sıkı önlemleri de olumlu karşılayabileceklerini belirtti (İspanya’da yüzde 63, Fransa’da yüzde 56).Araştırma ayrıca, demiryolu yatırımlarının kara ve hava yolu vergileriyle finanse edilmesi fikrine kamuoyunun genel olarak sıcak baktığını gösteriyor. Çoğu ülkede bu uygulamayı destekleyenlerin oranı, karşı çıkanları geçiyor.Toplu taşıma kullanımının önündeki engeller arasında kalabalık ortamlar, fiyatlar ve konfor eksikliği gösterilse de, bağlantı imkanları geliştirilirse çok sayıda katılımcı toplu taşıma araçlarını daha fazla kullanacağını belirtiyor.Hitachi Rail’in Küresel Pazarlar Başkanı Edoardo La Ficara, “Katılımcılar, önümüzdeki beş yıl içinde tren kullanımının, diğer ulaşım yöntemlerine kıyasla daha çok artacağını düşünüyor. Bu yönde alınacak siyasi ve altyapısal adımlara destek veriyorlar,” dedi. La Ficara, bu sürecin ulaşımda sürdürülebilir bir dönüşüm için büyük bir fırsat sunduğuna dikkat çekti.

Avrupalılar, uçak yerine tren yolculuklarını tercih ediyor

ABD'li Senatör Adam Schiff, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun tutuklanmasına tepki göstererek, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı demokratik ilkelerden uzaklaşmakla eleştirdi ve bu duruma ilişkin Senato’ya bir tasarı sundu.

İmamoğlu için tasarı

Schiff, İmamoğlu’na yöneltilen yolsuzluk suçlamalarının ya inandırıcı kanıtlarla desteklenmesi ya da İmamoğlu’nun derhal serbest bırakılması gerektiğini dile getirdi. Ayrıca tasarıda, Erdoğan yönetiminin demokrasiye aykırı adımlar attığına dikkat çekilerek, diğer senatörlerden destek istendi.Reuters tarafından görülen ve Schiff tarafından dün akşam sunulan tasarıda, Erdoğan ve ilgili güvenlik yetkililerine çağrıda bulunularak, İmamoğlu’nun özgürlüğünün sağlanması veya suçlamaların somut delillerle açıklanması talep edildi. Tasarıda, Türkiye’nin demokratik değerlere bağlı kalması gerektiği de vurgulandı.Schiff yaptığı açıklamada, İmamoğlu’nun tutukluluğunun yanı sıra Türkiye’de çok sayıda gazeteci ve muhalifin baskı altında olduğunu ve bu durumun Erdoğan döneminde demokrasinin gerilediğinin bir göstergesi olduğunu ifade etti. Senato’nun bu konuda açık ve güçlü bir mesaj vermesi gerektiğini söyledi.Tasarıda ayrıca, ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio’ya da seslenilerek, tutuklamalara dair açıklama yapması ve Türkiye ile bu konuda diplomatik temas kurması talep edildi.ABD Dışişleri Bakanlığı ve Rubio, daha önce bu davaya ilişkin yalnızca sınırlı açıklamalarda bulunmuş ve genel olarak Türkiye’nin bir NATO müttefiki olarak insan haklarına saygı göstermesi gerektiğini belirtmişti.

ABD Senatosu'nda Ekrem İmamoğlu için tasarı sunuldu

Laténa (Neuchâtel) Belediyesi, 22 Mayıs Perşembe günü yaptığı açıklamada, musluk suyunun içilmemesi, yemek yapımında ya da çamaşır yıkamada kullanılmaması yönünde halkı uyardı. Uyarı, Marin, Épagnier, Thielle, Wavre ve Saint-Blaise bölgelerinde yaşayanları kapsarken, Hauterive ve Enges sakinleri bu önlemden muaf tutuldu.

Laboratuvar analizleri

Belediye yetkilileri, içme suyu şebekesinde kontaminasyon olabileceğinden şüphelendiklerini belirtti. İlk belirtilere göre, su tüketen bazı bireyler sağlık sorunları yaşamış ve Çarşamba’yı Perşembe’ye bağlayan gece hastaneye kaldırılmış durumda. Yetkililer, hastaların sağlık durumlarının ağır olmadığını, ancak kontrollerin sürdüğünü ifade etti.Analizler Devam EdiyorSu örnekleri üzerinde laboratuvar analizleri başlatılmış durumda. Kesin sonuçlar henüz paylaşılmazken, yetkililer durum netleşene kadar önlem amaçlı olarak musluk suyunun hiçbir şekilde kullanılmamasını öneriyor.Bilgi Hattı KurulduBelediye, halkı düzenli olarak bilgilendireceğini duyururken, soruları olan vatandaşlar için özel bir bilgilendirme hattı da kuruldu: 032 886 66 05 numaralı telefon hattı üzerinden bilgi alınabilecek.Güncel gelişmeler Alertswiss uygulaması ve belediye iletişim kanalları üzerinden takip edilebilecek. Kamu sağlığını tehdit eden bu durumla ilgili daha ayrıntılı bilgi ilerleyen saatlerde kamuoyuyla paylaşılacak.

Laténa (NE) Belediyesi musluk suyunun tüketilmemesini tavsiye etti

Valais Kantonu, 22 Mayıs Perşembe günü öğle saatlerinden itibaren büyük çaplı bir siber saldırının hedefi oldu. Yetkililer tarafından yapılan açıklamaya göre, güvenlik amacıyla kantonun internet sitesi çevrimdışı duruma alındı. Şu ana kadar herhangi bir veri sızıntısı ya da zarar tespit edilmedi.

Bilgi sistemleri güvenliği

Kantonun Bilişim Hizmetleri Şefi Claude-Alain Berclaz, saldırganların kısa süreliğine Valais Devleti’ne ait internet ve intranet sitelerinde geniş erişim haklarına sahip olduğunu belirtti. Bu erişim sayesinde site üzerinde değişiklik yapılabilmesi mümkün olsa da, şu ana kadar böyle bir müdahalenin gerçekleştiğine dair herhangi bir işaret bulunmadığını vurguladı. "Bu ölçekte bir saldırıyla ilk kez karşılaşıyoruz," diyen Berclaz, saldırının kaynağı ya da sorumlularının henüz belirlenemediğini söyledi.Sistemlerde Sızıntı YokValais Kantonu yetkilileri, yapılan ilk incelemelere göre saldırının yalnızca web sitesiyle sınırlı kaldığını ve kantonun diğer bilgi sistemlerine herhangi bir sızma olmadığını açıkladı. Ayrıca kanton içindeki operasyonel faaliyetlerin normal şekilde sürdüğü, iç işleyişin etkilenmediği bildirildi.Siber Güvenlik Önlemleri SıkılaştırıldıOlayın ardından kanton yönetimi, tüm bilgi sistemlerinin güvenliğini sağlamak amacıyla gerekli siber güvenlik protokollerini devreye soktu. Halihazırda sistemlerin yeniden devreye alınması için yoğun bir çalışma yürütülüyor. Yetkililer, "İnternet altyapımızı mümkün olan en kısa sürede tekrar erişilebilir hale getirmek için tüm kaynaklarımızı kullanıyoruz," ifadelerini kullandı.Kanton, tüm kamu kurumlarına yönelik artan dijital tehditler karşısında, iyi uygulama standartlarının sistematik biçimde uygulandığını ve dijital altyapının daha da güçlendirileceğini vurguladı.Saldırı henüz üstlenilmedi. Olayla ilgili teknik analizler ve soruşturma devam ediyor.

Valais Kantonu’nun resmi sitesi siber saldırıya uğradı

Vaud Kantonu’nda kamu yönetimindeki memur sayısının artış hızı, bütçede yaklaşık 370 milyon frank açık varken, siyasi gündemin en tartışmalı konularından biri haline geldi. 2018 ile 2024 yılları arasında kanton nüfusu %7 oranında artarken, Vaud Kantonu İdaresi’ndeki (ACV) tam zamanlı eşdeğer pozisyon (EPT) sayısı yaklaşık %13 oranında yükseldi. 

Kamu görevlerinin artışı

Bu artış oranı, nüfus artışının neredeyse iki katı.Kamuya açık veriler üzerinden yapılan bu hesaplama, kanton meclisinde ciddi yankı uyandırdı. 6 Mayıs’ta, sağ partilerin çoğunluğunu oluşturduğu Büyük Konsey, UDC (Demokratik Merkez Birliği) tarafından sunulan iki postulatı kabul etti.İnceleme ve işe alım frenlemesi talebiBu postulatlardan ilki, Cédric Weissert tarafından sunuldu ve ACV’deki pozisyonların verimliliğinin bağımsız bir dış denetimle analiz edilmesini talep ediyor. İkinci öneri ise Fabrice Moscheni’den geldi ve ACV bünyesinde yeni personel alımlarının yavaşlatılmasını öngörüyor. 2024 itibarıyla bu yapı içinde yaklaşık 20.300 EPT pozisyonu bulunuyor (CHUV, Lozan Üniversitesi ve Yüksek Okullar hariç).Bu durum sadece Vaud’a özgü değilSöz konusu eğilim yalnızca Vaud kantonuyla sınırlı değil. Örneğin Fribourg Kantonu’nda da 2018–2024 döneminde nüfus %9 artarken, kamu idaresindeki pozisyon sayısı %12 yükseldi.“Görevler arttı ve karmaşıklaştı”Bu gelişmeleri şaşırtıcı bulmayan uzmanlar da var. Lozan Üniversitesi Kamu Yönetimi Yüksek Enstitüsü’nden (IDHEAP) insan kaynakları profesörü David Giauque, kamu görevlerinin sayısının artmasının, yalnızca nüfus artışıyla değil, devletin yüklenmek zorunda olduğu görevlerin çeşitlenmesi ve karmaşıklaşmasıyla ilgili olduğunu vurguluyor. Giauque’ye göre, çevre koruma, dijitalleşme, yaşlanan nüfus, veri güvenliği ve kentsel planlama gibi alanlardaki yeni zorluklar, kamu kurumlarının daha fazla insan gücüne ihtiyaç duymasına neden oluyor.

Memur sayısı nüfustan iki kat hızlı artıyor

İskandinav ülkeleri – başta Norveç, İsveç, Danimarka ve Finlandiya – yıllardır dünyanın en mutlu, en eşitlikçi ve en sürdürülebilir toplumları arasında yer alıyor. Peki bu başarılarının arkasındaki sır ne? Uzmanlar, bu başarının tesadüf değil, uzun vadeli sosyal ve ekonomik politikaların sonucu olduğunu vurguluyor.

İskandinav ülkeleri

İsveç’te yaşayan gazeteci Ottilia Ferey, İskandinav toplumlarının refahını sağlayan temel faktörleri birkaç başlık altında özetliyor. İlk sırada güçlü bir kamu hizmetleri altyapısı var. Eğitim, sağlık, ulaşım ve sosyal yardımlar gibi temel hizmetlere herkesin kolay erişimi, vatandaşların günlük yaşamlarında büyük bir güvenlik ve konfor sağlıyor.Bu sistemin en önemli dayanağı ise devletle birey arasındaki yüksek güven ilişkisi. Kuzey Avrupa ülkelerinde halk, kamu kurumlarının şeffaflığına ve işleyişine büyük ölçüde güveniyor. Bu da vatandaşların hem devlete hem de birbirlerine karşı dayanışma içinde olmalarına katkı sağlıyor.İkinci önemli unsur ise uzun vadeli ve sürdürülebilir ekonomik planlamalar. Özellikle Norveç’te, doğalgaz ve petrol gelirleri kısa vadeli harcamalar yerine egemen varlık fonunda toplanarak geleceğe yatırım yapılıyor. Bu fon, eğitim, teknoloji, çevre ve yenilikçi projeler gibi alanlara aktarılıyor ve ekonomik istikrarı destekliyor.Ayrıca cinsiyet eşitliği de mutluluğun temel taşlarından biri olarak görülüyor. İsveç örneğinde olduğu gibi, çiftlere tanınan 480 günlük ebeveyn izni, aile yaşamı ile kariyer arasındaki dengeyi mümkün kılıyor. Kadınların iş gücüne daha etkin katılımı, aile içi sorumlulukların paylaşımı ve çocuk bakımının toplumsal düzeyde desteklenmesi, toplumsal refahı artırıyor.İskandinav ülkeleri için mutluluk, bireysel zenginlikten çok, kolektif refah, adaletli paylaşım ve güven duygusuyla ilişkili. Sosyal politikaların etkili işleyişi, ekonomik planlamanın uzun vadeye yayılması ve toplumsal güvenin güçlülüğü, bu ülkeleri dünyanın en yaşanabilir yerlerinden biri haline getiriyor.Kuzey ülkelerinin başarısı, sadece refah seviyesini değil, adil ve dayanışmacı bir toplum inşa etmenin mümkün olduğunu da gözler önüne seriyor.

Kuzey ülkelerinin mutluluk sırrı nedir?

Avrupa Konseyi Genel Sekreteri ve eski İsviçre Cumhurbaşkanı Alain Berset, Euronews'e verdiği özel röportajda, Avrupa’nın yeni bir kırılma noktasına gelmeden önce “demokrasi temelli bir pakt” inşa etmesi gerektiğini ifade ediyor.

Avrupa için uyarı

Romanya’nın yeni cumhurbaşkanının seçilmesi sadece ulusal bir mesele değildi. Bu seçim; Ukrayna’ya sağlanacak askeri yardımlardan, komşu ülkelerin toprak bütünlüğüne ve Avrupa’nın güvenlik stratejisinin yönüne kadar geniş bir etki alanına sahipti.Nicușor Dan’ın seçim zaferi kısa süreli bir rahatlama sağlamış olabilir, ancak Avrupa’da derinleşen ayrışmalar ve hızla değişen siyasi dinamikler devam ediyor.Geçtiğimiz hafta Tiran’da düzenlenen Avrupa Siyasi Topluluğu Zirvesi’nde, 40’tan fazla Avrupa lideriyle bir araya gelen Berset, zirvede güvenlik, istikrar ve demokratik yapının dayanıklılığının temel gündem maddeleri olduğunu belirtiyor.<h3>Güvenliğin temeli: Ortak değerler</h3>Avrupa’nın güvenlik yapısı artık daha görünür bir şekilde tehdit altında. Ancak bu güvenliğin temelinde sadece silahlı savunma değil, ortak demokratik değerler bulunuyor. Avrupa Konseyi'nin temel inancı, kalıcı güvenliğin ancak demokrasi, insan hakları ve hukukun üstünlüğüyle sağlanabileceği yönünde.Günümüzde terör, göçmen krizi ve siber saldırılar gibi karmaşık tehditlerle karşı karşıyayız. Artık “sert” ve “yumuşak” güvenlik ayrımı geçmişte kaldı. Avrupa, merkezine değerleri yerleştiren yeni bir “demokratik güvenlik” stratejisine ihtiyaç duyuyor.Avrupa Birliği'nin savunma bütçesi 800 milyar euroyu bulmuş durumda. Ancak aynı düzeyde kararlılık, demokratik yapıların korunması için de gösterilmeli.<h3>Tehlike sadece dışarıdan gelmiyor</h3>Avrupa'nın güvenliği yalnızca dış tehditlerle sınırlı değil. İçerideki siyasi parçalanmalar da ciddi bir tehdit oluşturuyor. Geleneksel partiler gerilerken, aşırı uçlar sahneye çıkıyor ve demokratik düzenin yerini anti-pozisyonlara dayalı siyaset alıyor: Avrupa karşıtı, göçmen karşıtı, sistem karşıtı...İngiltere’de Kemi Badenoch’un Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ni ulusal güvenliği zayıflattığı gerekçesiyle hedef alması ya da ABD’de Başkan Yardımcısı JD Vance’in ifade özgürlüğüne getirilen sınırlamaları “Batı’ya tehdit” olarak tanımlaması, bu eğilimleri net biçimde ortaya koyuyor.Buradaki asıl tehlike, demokrasinin sunduğu araçların -yasalar, kurumlar, özgürlükler- yine demokrasiye karşı kullanılması. Güvenlik adı altında temel hak ve özgürlüklerin kısıtlanması, muhalefetin susturulması ve kamuoyunun güvenlik önceliğine ikna edilmesi bu riski daha da artırıyor.Pek çok Avrupa ülkesinde "yabancı etki yasaları" gibi yasal düzenlemeler yürürlüğe giriyor. Bu önlemlerin amacı güvenliği sağlamak olabilir; ancak bu uygulamalar, muhalefeti bastırmak ya da sivil alanı daraltmak için kullanılmamalı. Hukukun üstünlüğü tüm üye ülkelerde aynı standartlarla uygulanmalı. Aksi halde halkın güveni zedelenir, Avrupa'nın uluslararası itibarı zayıflar.<h3>Yeni bir demokratik pakt: Eğitim, koruma, yenilik</h3>Berset, Avrupa'nın demokratik yapısını korumak için "Yeni Bir Demokratik Pakt" öneriyor. Bu pakt üç ana başlık üzerine inşa edilmeli:Genç bireyleri doğru bilgiyle donatmak ve dezenformasyona karşı dirençli hale getirmek gerekiyor. Algoritmalara teslim edilen kamusal alan, hakikat ve ifade özgürlüğü arasındaki dengeyi bozuyor. Bu nedenle, Avrupa Konseyi bünyesinde dezenformasyon ve yabancı etkiye karşı yeni bir sözleşme hazırlanmalı.Demokrasinin geri çekildiği yerlerde onu güçlendirmek şart. Gazetecilere yönelik saldırılar, adalete müdahale ve seçimlerin güvenilirliğinin zedelenmesi gibi tehditler karşısında Demokratik Dayanıklılık Fonu devreye girmeli.Demokratik kurumlar, hızla değişen ve sınır ötesi tehditlere karşı esneklik kazanmalı. Avrupa Konseyi ile Avrupa Siyasi Topluluğu birlikte hareket ederek demokratik güvenliği Avrupa'nın öncelikli meselesi haline getirmeli.Alain Berset, yazısında II. Dünya Savaşı’ndan sonra Buchenwald kampında hayatta kalanların yazdığı “Bir daha asla” sözünü hatırlatarak, bu ifadenin yeni bir çağrının temeli olması gerektiğini vurguluyor. Avrupa’nın geçmişteki karanlık dönemlere geri dönmemesi için, demokratik güvenliği öncelik haline getiren yeni bir uzlaşıya ihtiyaç var.

Alain Berset: Güvenliğin temeli demokrasidir

Bu yıl Eurovision Şarkı Yarışması'nda zafer kazanan Avusturyalı sanatçı JJ, İsrail’in 2026’da düzenlenecek yarışmaya katılmaması gerektiğini savundu.

JJ’den İsrail tepkisi

24 yaşındaki şarkıcı, İspanyol gazetesi El País’e verdiği röportajda, "Gelecek yıl Viyana'da, İsrail’in katılmadığı bir Eurovision hayal ediyorum. Ancak bu konuda karar EBU’ya ait. Biz sanatçılar sadece görüşümüzü dile getirebiliriz" ifadelerini kullandı.Gerçek adı Johannes Pietsch olan JJ, “Wasted Love” adlı pop-opera şarkısıyla yarışmayı kazandı. Finalde kazananın son ana kadar belli olmadığı oylamada JJ, İsrail temsilcisi Yuval Raphael ile başa baş yarıştı.JJ, zaferinin ardından Viyana Havalimanı’nda kendisini karşılayan kalabalığa gülümseyerek selam gönderdi. İsrail’in Gazze Şeridi’nde sürdürdüğü operasyonlar nedeniyle yarışmaya katılımı, yarışma öncesinde birçok kesimden eleştiri almıştı.İspanya Başbakanı Pedro Sánchez de konuya dahil olarak, İsrail'in yarışmadan çıkarılması gerektiğini söyledi. Sánchez, Rusya'nın Ukrayna’ya 2022’de başlattığı saldırı sonrası yarışmadan dışlandığını hatırlatarak, kültürel alanda çifte standart uygulanmaması gerektiğini vurguladı.Madrid’de düzenlediği basın toplantısında Sánchez şu ifadeleri kullandı: “Üç yıl önce Rusya Eurovision’a katılamamıştı, bu nedenle bugün de İsrail’in katılmaması gerekiyor.”Oylama Sürecine Eleştiriler Artıyorİspanya'nın devlet yayıncısı RTVE, oylama sürecinin şeffaf biçimde denetlenmesi gerektiğini savunarak, ülkelerin dış etkilerden bağımsız şekilde oy kullanıp kullanmadığına dair endişelerini dile getirdi. İsrail, yarışma sırasında İspanya’dan en yüksek puan olan 12’yi aldı.İrlanda, Belçika ve Finlandiya’daki bazı yayın kuruluşları da oylamayla ilgili kaygılarını kamuoyuyla paylaştı.JJ, El País’e yaptığı açıklamada oylamayla ilgili eleştirilere katıldığını ve televizyon oylamasında daha fazla açıklık olması gerektiğini belirtti. "Bu yıl olan bitenler gerçekten tuhaftı," dedi. Ayrıca geçen yılın galibi İsviçreli Nemo’nun, İsrail’in yarışmadan men edilmesi yönündeki görüşlerine destek verdiğini de ifade etti.Klasik müzik eğitimi almış olan JJ, "Eurovision’un özellikle oylama sistemi ve katılımcı ülkeler konusunda bazı değişikliklere gitmesi gerekiyor," şeklinde konuştu.İsrailli Raphael'den henüz yanıt yokYarışmada ikinci olan İsrailli şarkıcı Yuval Raphael, JJ'nin açıklamalarına henüz bir yanıt vermedi. 2023’te Hamas’ın düzenlediği Nova Müzik Festivali saldırısından sağ kurtulan Raphael, final gecesinde seslendirdiği “New Day Will Rise” adlı şarkısıyla 38 ülkeden 34’ünden puan aldı.Raphael, Instagram hesabından yaptığı paylaşımda, “Başardık! Hala bu süreci tam olarak sindirebilmiş değilim ama kendimi hiç bu kadar güçlü hissetmemiştim,” dedi ve destek veren herkese teşekkür etti.Yarışmayı organize eden Avrupa Yayın Birliği (EBU), etkinliğin siyasi içeriklerden bağımsız olması gerektiğini belirtti, ancak JJ'nin çağrısıyla ilgili henüz resmi bir açıklama yapmadı.

JJ’den Eurovision’a İsrail’in men edilmesi çağrısı

Avrupa’nın en büyük tüketici örgütü olan Avrupa Tüketici Birliği (BEUC), bazı havayolu şirketlerinin kabin bagajları için hukuka aykırı ücretler talep ettiğini belirterek Avrupa Birliği (AB) Komisyonu ve AB Tüketici Koruma Otoriteleri Ağı’na resmi şikayette bulundu.

Tüketici bagaj şikayeti

BEUC ve bağlı 45 tüketici derneği, EasyJet, Norwegian Air Shuttle, Ryanair, Transavia, Volotea, Vueling ve Wizz Air adlı yedi havayolu firmasının bu uygulamalarını ihlal olarak değerlendiriyor. Açıklamada, bu firmaların özellikle makul ölçülerdeki kabin bagajları için ücret talep etmelerinin AB mahkemelerinin kararlarına aykırı olduğu vurgulandı.AB genelinde havacılık sektörüne yönelik ticari uygulamalar hakkında soruşturma açılması gerektiğine dikkat çekilen açıklamada, tüketicilerin bilet satın alırken küçük bir eşya veya el bagajının dahil olduğunu beklediği belirtildi. Anlaşmazlıkların önüne geçmek amacıyla, kabin bagajlarının uygun boyut ve ağırlıklarının net şekilde tanımlanması gerektiği ifade edildi.Hatırlatmak gerekirse, Avrupa Adalet Divanı 2014 yılında aldığı kararda, el bagajının makul boyutlarda ve güvenlik standartlarına uygun olması koşuluyla, fiyat artışına tabi tutulamayacağını hükme bağlamıştı.Avrupa ülkelerinde havayolu şirketlerinin bagaj uygulamalarındaki farklılıklar yolcular için bazen sorunlara yol açıyor.

Havayolu firmalarının kabin bagaj ücretleri AB’ye şikayet edildi

AB ve Arap diplomatları işgal altındaki Batı Şeria'nın Cenin kentinde İsrail ateşi altında kaldı. Avrupa Birliğinden ve Arap ülkelerinden bir grup diplomatın Batı Şeria'daki Cenin mülteci kampını ziyareti esnasında İsrail askerlerinin yabancı diplomatların yakınına ateş açması Avrupa'dan ve dünyadan büyük tepki çekti.

AB ve Arap diplomatlar İsrail ateşi altında kaldı

Avrupa Birliği, Arap ve Asya ülkelerinden gelen diplomatların yer aldığı resmi heyet, işgal altındaki Batı Şeria'nın Cenin mülteci kampını ziyaret ederken İsrail askerlerinin ateşi altında kaldı. Olayda yaralanan olmadı ancak bölgeden gelen görüntülerde diplomatların panikle siper aldığı ve silah seslerinin net şekilde duyulduğu görüldü.Diplomatlar, İsrail’in dört aydır sürdürdüğü askeri operasyonun neden olduğu yıkımı ve insani krizi yerinde görmek üzere bölgedeydi. Filistin Yönetimi ve çok sayıda ülke, ateş açıldığını doğrularken; uluslararası toplumdan olayın şeffaf bir şekilde soruşturulması çağrıları geldi.<figure class="image image-style-side"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/7b5191b992efe0554b44c9f01.png" width="1024" height="576"></figure><h4>İsrail: “Heyet Rota Dışına Çıktı”</h4>İsrail ordusu (IDF) olayla ilgili yaptığı açıklamada, heyetin daha önce kararlaştırılmış güzergâhtan saptığını ve izinsiz bir bölgeye girdiğini öne sürdü. Konuya ilişkin bir ön soruşturma başlatıldığını ve diplomatlara detaylı bilgilendirme yapılacağını duyurdu.İsrail Sivil Yönetimi yetkilileri, olaya karışan subayların ilgili ülkelerin temsilcileriyle birebir görüşeceğini ifade etti.<h4>Sahadan Görüntüler: Silahlar Diplomata Doğrultulmuş</h4>Al Jazeera haber ajansı muhabiri Hamdah Salhut’a göre, olay İsrail’in Batı Şeria’daki sivillere karşı artan baskısını ve şiddeti gözler önüne seriyor. Kanalın haber ajansı Sanad tarafından doğrulanan video görüntülerinde, iki İsrail askerinin tüfeklerini heyetteki diplomatlara doğrulttuğu açıkça görülüyor. Röportaj veren diplomatların yakınında silah sesleri duyulması üzerine grup panikle siper alıyor.<h4>Uluslararası Kınamalar Peş Peşe Geldi</h4>Olay dünya genelinde sert tepkilere neden oldu. Türkiye Dışişleri Bakanlığı, saldırıyı “en güçlü şekilde” kınadı ve derhal soruşturma başlatılmasını talep etti. Açıklamada, “Diplomatların hayatını tehlikeye atan bu saldırı, İsrail'in uluslararası hukuku ve insan haklarını sistematik olarak hiçe saydığını gösteriyor” denildi.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/7b5191b992efe0554b44c9f02.jpg" width="1024" height="576"></figure>Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Noel Barrot, olayın “kabul edilemez” olduğunu belirterek İsrail büyükelçisini açıklama yapmak üzere çağırdı. İrlanda Dışişleri Bakanı Simon Harris, grupta iki İrlandalı diplomatın bulunduğunu vurgulayarak “şok edici ve dehşet verici” ifadelerini kullandı. İspanya da benzer şekilde İsrail büyükelçisini çağırdı ve “açıklık ve hesap verebilirlik” istedi.İtalya Başbakanı Giorgia Meloni’nin hükümeti, ateş altına alınanlar arasında yardımcı konsoloslarının da olduğunu açıkladı. Avrupa Birliği dış politika şefi Kaja Kallas, uyarı ateşinin bile “kabul edilemez” olduğunu söyledi ve Gazze’deki insani felaket nedeniyle İsrail ile AB arasındaki ticaret anlaşmasının yeniden gözden geçirildiğini duyurdu.<h4>Arap Dünyasından Güçlü Tepki</h4>Ürdün Dışişleri Bakanlığı, uluslararası toplumu İsrail’in saldırganlığını durdurmak için yasal ve ahlaki sorumluluklarını yerine getirmeye çağırdı. Suudi Arabistan, BM Güvenlik Konseyi'ne İsrail'in sivillere ve diplomatik misyonlara yönelik ihlallerine son verilmesi çağrısında bulundu.<h4>Cenin ve Kuzey Batı Şeria Kuşatma Altında</h4>Cenin, Tulkarem ve Nur Şems bölgeleri, Ocak 2025’ten bu yana İsrail’in büyük ölçekli askeri operasyonlarının odak noktası haline geldi. BM İnsani İşler Koordinasyon Ofisi’ne göre, sadece kuzey Batı Şeria’da yaklaşık 40.000 Filistinli yerinden edildi. Bölgedeki yıkımın boyutu her geçen gün artarken, uluslararası toplum ise ateşkes ve hesap verebilirlik taleplerini sürdürüyor.

İsrail Batı Şeria'da yabancı diplomatlara ateş açtı!

ABD’nin başkenti Washington’da İsrail Büyükelçiliği’nde görev yapan iki personel, gerçekleştirilen silahlı saldırıda yaşamını yitirdi. Saldırının ardından şüpheli gözaltına alınırken, olay büyük yankı uyandırdı.

ABD Başkanı Donald Trump, saldırının ardından yaptığı açıklamada, olayın antisemitizme dayandığını belirterek, “Bu korkunç saldırılar derhal sona ermeli. Nefret ve radikalizmin Amerika’da yeri yok” dedi.ABD İç Güvenlik Bakanı Kristi Noem, sosyal medya platformu X üzerinden yaptığı paylaşımda, iki elçilik çalışanının Washington’daki Yahudi Müzesi yakınlarında “anlamsızca” öldürüldüğünü belirtti. Noem, faile ilişkin soruşturmanın sürdüğünü ve adaletin sağlanacağını vurguladı.İsrail Büyükelçisi’nin saldırı sonrası Başkan Trump ile görüştüğü aktarıldı. İsrail Dışişleri Bakanlığı da, ABD’li makamlarla temas halinde olduklarını duyurdu.Trump, Truth Social üzerinden yaptığı paylaşımda, saldırıyı sert bir dille kınayarak, “Hayatını kaybedenlerin ailelerine başsağlığı diliyorum. Böyle olayların yaşanması çok üzücü. Tanrı hepimizi korusun.” ifadelerini kullandı.İsrail Büyükelçisi, öldürülen iki kişinin nişanlı olduğunu ve evlenmeye hazırlandıklarını açıkladı.Saldırgan gözaltına alındı Washington Polis Şefi Pamela Smith, saldırıdan önce müze çevresinde dolaşan şüphelinin polis ekiplerince yakalandığını söyledi. Gözaltına alınan kişinin 30 yaşındaki Elias Rodriguez olduğu tespit edildi. Smith, zanlının gözaltındayken “Özgür Filistin” sloganları attığını ifade etti.Rodriguez’in daha önce polisle herhangi bir temasının bulunmadığı da bildirildi.İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog ve ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio da saldırıyı kınayan açıklamalarda bulundu.

ABD'de İsrail Büyükelçiliği çalışanlarına silahlı saldırı

Almanya'da terör örgütü PKK üyesi bir kişinin tutuklandığı açıklandı.

Almanya'da PKK Soruşturması: Yüksel K. Tutuklandı

Almanya Federal Başsavcılığı, terör örgütü PKK’ya yönelik yürütülen soruşturma kapsamında Yüksel K. adlı şahsın tutuklandığını duyurdu. Yapılan açıklamada, Yüksel K. hakkında Almanya Ceza Kanunu’nun ilgili maddeleri uyarınca "yabancı bir terör örgütü üyesi olmak ve örgüt adına faaliyet yürütmek" suçlamalarıyla 4 Nisan 2025 tarihli mahkeme kararı bulunduğu bildirildi.<h3>Evine Operasyon Düzenlendi</h3>Mahkeme kararının ardından Yüksel K., Bremen kentindeki ikametinde polis tarafından gözaltına alındı. Gözaltı işlemi sonrası çıkarıldığı mahkeme tarafından tutuklanarak Bremen'deki cezaevine gönderildi.<h3>PKK'nın Avrupa Yapılanmasında Yönetici Rolü Üstlendi</h3>Federal Başsavcılık, Yüksel K.’nın Haziran 2016 ile Temmuz 2023 tarihleri arasında PKK’nın Almanya’daki yapılanmasında aktif rol aldığını bildirdi. Açıklamada, şahsın örgütün Avrupa’daki propaganda faaliyetlerini koordine etmekle görevli olduğu ve yönetici pozisyonunda bulunduğu kaydedildi.<h3>PKK'nın Sözde Avrupa Yöneticileriyle İrtibat Halindeydi</h3>Ayrıca Yüksel K.’nın, terör örgütünün Avrupa’daki sözde yöneticileriyle doğrudan bağlantı içinde olduğu da vurgulandı. Alman makamları, bu tür bağlantıların terörle mücadele kapsamında ciddiyetle takip edildiğini belirtti.

Almanya fedaral savcılığından PKK operasyonu

İsviçre Federal Demiryolları (CFF), Aralık 2025’te yürürlüğe girecek yeni saat düzenlemesiyle özellikle Batı İsviçre (Romandie) ve Kuzeybatı İsviçre arasındaki bağlantılarda önemli iyileştirmeler sunmaya hazırlanıyor. Bu değişiklikle birlikte, Basel ile Lozan arasındaki doğrudan tren seferi yeniden başlatılacak.

Doğrudan ulaşım

Yeni düzenlemeye göre, IC 51 hattında her saat başı bir tren, Lozan ile Basel arasında doğrudan ulaşım sağlayacak. Tren, Jura eteğinden ve Delémont üzerinden geçecek. Bu bağlantı, 2025 Eylül ayında tamamlanacak olan Grellingen ile Duggingen (BL) arasındaki çift hat inşaatının ardından mümkün hale gelecek.Ayrıca, Bienne, Delémont ve Basel arasında yarım saatlik sefer sıklığına geçilecek. Bu gelişme, Romandie ve Basel arasındaki ulaşımın hem hızını hem de sıklığını artıracak.<h3>Vaud, Jura ve Bern Bölgesinde Altyapı Çalışmaları</h3>Yeni saat düzenlemesine ek olarak, 2026 yılında ülke genelinde birçok bakım ve yenileme çalışması da planlanıyor. CFF, bu çalışmaların çoğunun seferleri etkilemeyeceğini belirtiyor. Ancak bazı bölgelerde özel önlemler alınacak:<ul><li>Vaud Kantonu’nda Puidoux ile Grandvaux arasında rayların yenilenmesi nedeniyle Ocak-Haziran 2026 tarihleri arasında tek hat işletmesi uygulanacak. Bu durum S40, S41 ve R7–R9 hatlarını etkileyecek.</li><li>Broye hattı üzerindeki modernizasyon çalışmaları 30 Mayıs–18 Temmuz 2026 tarihleri arasında Payerne ile Morat arasında otobüslerle ulaşımı gerektirecek.</li><li>Jura ve Jura Bernois bölgesinde Sonceboz–Moutier hattı, Eylül 2026’dan Eylül 2027’ye kadar tamamen yenilenecek. Bu sürede otobüsle ulaşım sağlanacak.</li></ul><h3>Halkın Görüşüne Sunuluyor</h3>Yeni saat düzenlemesi 14 Aralık 2025 tarihinde yürürlüğe girecek. 23 Mayıs–9 Haziran tarihleri arasında, proje halkın ve kantonların görüşüne sunulacak. Federal Ulaştırma Ofisi (OFT), sunulan taleplerin mümkün olduğunca dikkate alınacağını ve sonraki yılların planlamasına entegre edilebileceğini belirtti.Yeni düzenlemelerle birlikte Romandie bölgesi, daha sık ve doğrudan bağlantılara sahip olacak; bu da bölge halkı ve işletmeler için önemli bir ulaşım avantajı sağlayacak.

Basel-Lozan direkt tren hattı geri dönüyor

Fribourg Kantonu ile tıbbi radyoloji teknisyenleri (TRM) arasında maaş artışı talepleri nedeniyle başlayan gerilim sürüyor. Kantonal hükümet, mevcut ücret değerlendirme sisteminde aksaklıklar olduğunu kabul etti ancak geriye dönük kararlarını değiştirmeyeceğini belirtti. Bu durum, yalnızca TRM’leri değil, diğer sağlık çalışanlarını da etkiliyor.

Sendikalar tepkili

Tartışmaların merkezinde, devletin çeşitli meslek gruplarına ödenecek maaşları değerlendiren Değerlendirme Komisyonu yer alıyor. Dokuz üyeden oluşan bu organın TRM’ler için yaptığı düşük maaş önerisi, sendikaların tepkisini çekti. Kamu Hizmeti Sendikası (SSP) bölge sekreteri Gaétan Zurkinden, komisyonun yapısının yasalara uygun olmadığını savunarak, “Bu oldukça çelişkili bir durum. Bir yandan komisyonun yasaya uygun olmadığını kabul ediyorlar, öte yandan bu yapıdan çıkan kararları uygulamakta ısrar ediyorlar” dedi.Zurkinden ayrıca komisyonun işveren tarafına ağırlık verdiğini, bu nedenle adil bir değerlendirme yapılmadığını ve hükümetin sağlık alanındaki meslek gruplarına yönelik ücret iyileştirmelerine hala isteksiz olduğunu vurguladı.<h3>Diğer Sağlık Mesleklerini de Etkiliyor</h3>Süreç yalnızca TRM’leri değil; hemşireler, ebeler, fizyoterapistler ve ergoterapistler gibi sağlık profesyonellerini de doğrudan etkiliyor. Fribourg Hükümeti, şu anda değerlendirme aşamasında olan tüm maaş iyileştirme taleplerini askıya aldığını açıkladı. Daha önce yaz aylarında açıklanması beklenen kararların, belirsiz bir süre ertelendiği ifade ediliyor.<h3>Gelecek İçin “Ayarlama” Sözü</h3>Fribourg Kantonu, mevcut sistemin “yeniden değerlendirilmesi” gerektiğini kabul ederken, yalnızca geleceğe yönelik düzeltmeler yapmayı planladığını belirtiyor. Ancak geçmişte alınan kararların değişmeyeceği vurgulanıyor.Bu gelişmeler, sağlık sektöründeki adaletsizlik algısını derinleştirirken, yaz aylarına doğru grev veya yeni protesto ihtimallerini de gündeme getiriyor. Kamuoyunda ise kanton yönetiminin şeffaf ve kapsayıcı bir değerlendirme süreci başlatması yönünde çağrılar artıyor.

Sağlık çalışanları ile kantonal yönetim arasındaki gerilim sürüyor

Avrupa Komisyonu, iltica talebi reddedilen bireylerin, kişisel bağları olmasa dahi, Avrupa Birliği tarafından "güvenli" kabul edilen üçüncü ülkelere gönderilmesine imkân tanıyan bir yasa değişikliği teklifinde bulundu.

Sığınmacıya alternatif adresler

İnsan hakları savunucuları ise bu adımın sığınma hakkını zayıflatacağı görüşünde.Avrupa Birliği’nin yürütme organı olan Komisyon, bu yeni düzenlemenin, iltica işlemlerini hızlandırarak, üye ülkelerin üzerindeki sığınma başvurusu yükünü hafifletmeyi hedeflediğini bildirdi.Şu anda yürürlükte olan kurallara göre, bir kişinin üçüncü bir ülkeye gönderilebilmesi için o ülkeyle kişisel, coğrafi ya da hukuki bir bağı olması gerekiyor. Yeni öneri, bu koşulu ortadan kaldırarak gönderim sürecini kolaylaştırmayı amaçlıyor.AB’nin İçişleri ve Göçten Sorumlu Komiseri Magnus Brunner, önerilen düzenlemeyle birlikte “Güvenli Üçüncü Ülke” kavramının yeniden şekillendirildiğini ve bunun üye devletlere iltica süreçlerini daha verimli şekilde yürütme konusunda ek bir araç sunacağını dile getirdi. Brunner, sürecin AB’nin temel değerleri ve insan haklarına bağlılık ilkesi çerçevesinde yürütüleceğinin altını çizdi.Bu teklif, özellikle 2015 yılında çoğunluğunu Suriyelilerin oluşturduğu bir milyondan fazla sığınmacının Akdeniz üzerinden AB’ye ulaşmasının ardından artan göç karşıtı politikaların bir yansıması olarak değerlendiriliyor. Üye ülkeler, özellikle sınır dışı etme süreçleri ve yeni gelişlerin engellenmesi konusunda ortak hareket etmeye çalışıyor.İtiraz sürecinde kalma hakkı da kısıtlanacakYeni yasa taslağına göre, iltica talebi reddedilen kişilerin itiraz süreci devam ederken AB topraklarında kalmaları artık otomatik olarak mümkün olmayacak.Amnesty International (Uluslararası Af Örgütü), teklife sert tepki gösterdi. Kuruluşun AB Göç ve İltica Danışmanı Olivia Sundberg Diez, düzenlemenin ilticaya erişimi zorlaştıracağını, bireysel hakları tehdit edeceğini ve Avrupa'nın insan hakları denetimi dışında kalan ülkelerde keyfi gözaltılar ile geri gönderme uygulamalarına zemin hazırlayabileceğini söyledi.Yasa teklifi, 2023 yılında kabul edilen AB Göç ve İltica Paktı'nın bir uzantısı olarak sunuldu ve 2026 yılında yürürlüğe girmesi öngörülüyor. Ancak uygulamaya konulabilmesi için hem Avrupa Parlamentosu'nun hem de üye ülkelerin onayından geçmesi gerekiyor.Avrupa Komisyonu, Nisan ayında insan hakları sicilleri sıkça eleştirilen Mısır ve Tunus’u, iltica talebi reddedilen kişilerin gönderilebileceği "güvenli ülkeler" listesine dahil etmişti. Mart ayında da, sığınmacıların sınır dışı edilmeyi bekleyecekleri AB dışı merkezlerin kurulması önerilmişti.

AB'den göçmen politikalarında yeni tartışma başlatacak hamle

Avrupa Birliği (AB) Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas, AB dışişleri ve savunma bakanlarının bir araya geleceği toplantı öncesinde, Suriye’ye uygulanan yaptırımların kaldırılması yönünde karar alınmasını umduğunu açıkladı.

Yaptırımlar kaldırılacak mı?

Kallas, bakanların Suriye’ye yönelik ekonomik yaptırımların kaldırılmasını görüşeceğini belirterek, “Umarım bugün bu konuda uzlaşmaya varabiliriz,” dedi.Toplantı öncesinde gazetecilere konuşan Kallas, AB ülkeleri arasında bu konuya dair yoğun tartışmalar olduğunu söyledi. Suriye’deki mevcut hükümetin doğru yolda ilerleyip ilerlemediği konusunda endişeler bulunduğunu ancak başka bir seçeneğin kalmadığını vurguladı. Kallas, “Ya rejime ülkeyi istikrara kavuşturma imkanı tanıyacağız ya da bunu yapmazsak, Afganistan’da yaşananların benzeri bir durumla karşılaşacağız,” ifadelerini kullandı.Kallas ayrıca, ABD’nin Suriye’ye yönelik yaptırımları kaldırma kararını olumlu bir gelişme olarak değerlendirdi ve AB’nin bu alanda öncü rol üstlendiğini belirtti.AB’nin Suriye’ye yönelik yaptırımları, iç savaşın başlamasının ardından Mayıs 2011’de yürürlüğe girmişti. Bu yaptırımlar, insan hakları ihlalleri nedeniyle rejimle bağlantılı kişilere yönelik seyahat yasakları ve malvarlığı dondurmalarını kapsıyordu. Rejimin üst düzey isimleri de hedef alınmıştı.Ayrıca, AB sektörel yaptırımlar kapsamında Suriye’den ham petrol ve petrol ürünlerinin ithalatını yasaklamış, hem askeri hem de sivil amaçlı bazı malların ihracatını kısıtlamıştı. Yaptırımlar, bazı altyapı ve finansman projelerini de kapsıyordu.AB, 24 Şubat’ta ise bankacılık, enerji ve ulaşım sektörlerini hedef alan yaptırımları geçici olarak askıya alma kararı almıştı.Yetkililer, Suriye’ye yönelik yaptırımların kaldırılmasının geçici ve geri alınabilir olduğunu, bölgedeki gelişmelerin yakından izlenmeye devam edeceğini belirtiyor.

Kaja Kallas: Suriye’ye yaptırımların kaldırılması tek çözüm

Ukrayna’nın 40 aya yaklaşan savaş ortamında yeniden inşaası sadece askeri ya da siyasi bir mesele değil; aynı zamanda büyük bir ekonomik seferberlik gerektiriyor. Bu bağlamda Ukrayna’da faaliyet gösteren 1.200’den fazla Türk şirketiyle Türk iş dünyası önemli bir rol oynuyor. 

Türk iş dünyası Ukrayna’da neden lider?

TÜRKONFED International Başkanı  ve Türkiye Ukrayna İş İnsanları Derneği (TUİD) Başkanı Burak Pehlivan, savaşın başından bu yana bölgedeki ekonomik dayanıklılığın artırılması için aktif rol üstlenen en önemli isimlerden biri. Pehlivan ile Cenevre’de düzenlenen İsviçre-Türkiye Ticaret ve Sanayi Odası (CCIST) etkinliği sonrasında Ukrayna’nın yeniden inşaası, Türk yatırımları ve gelecek vizyonu üzerine konuştuk.Röportaj: Özgür Mumcular <ul><li>Burak Pehlivan kimdir? Kendinizi bize kısaca tanıtır mısınız? </li></ul>1978 İstanbul doğumluyum. İstanbul Erkek Lisesi ve ardından İTÜ Endüstri Mühendisliği mezunuyum. 2016’dan bu yana TUİD başkanlığını yürütüyorum. Aynı zamanda 5 kıta ve 79 ülkedeki Türk iş dünyası derneklerini bir araya getiren TÜRKONFED International’ın başkanıyım. Ukrayna’da mühendislik ve yenilenebilir enerji sektörlerinde yatırımlarım bulunuyor.<ul><li>Ukrayna’daki savaş süreci boyunca Türk iş dünyasının faaliyetlerini nasıl değerlendirirsiniz? </li></ul>Ukrayna’da, faaliyet gösteren 1.200 civarındaki Türk firmasının, ülkedeki toplam yatırımları 5 milyar $’ı aşıyor. Türkiye Ukrayna İş İnsanları Derneği ise üyeleri vasıtasıyla bu yatırımların %95’den fazlasını temsil ediyor.&nbsp; Ukrayna’da, 2024 yılında açılan 1.109 yabancı sahipli firmanın %20’si Türkler tarafından açıldı. Savaşın başlaması sonrası başta enerji, makine ve altyapı olmak üzere 500 milyon $'a ulaşan yeni Türk yatırımına tanıklık ettik. Son 5 yılda ve savaş döneminde Türk sermayesi Ukrayna’daki en büyük yabancı sermaye yatırımcısı haline geldi. Savaş başladığında Türk firmaları 30 binin üzerinde Ukrayna vatandaşını istihdam ediyordu. Türk şirketleri Ukrayna’ya savaş döneminde de inanmaya ve yatırım yapmaya devam ettiler, ediyorlar.<ul><li>40 aya yaklaşan bir savaş sürecinde TUİD olarak en büyük zorluklarınız nelerdi? Süreç içerisinde&nbsp;TUİD’in somut destekleri neler oldu? </li></ul>En büyük zorluklardan biri güvenlik ve istikrarı sağlamak, diğeri ise moral kaybını önlemekti. TUİD olarak üyelerimize düzenli bilgi akışı sağladık, uluslararası iş forumları düzenledik ve yatırımcıların sahada kalmasını destekledik. Daha savaşın ilk aylarında bile farkındalığın artması ve gerekli pozisyonların alınabilmesi için Türk iş dünyası olarak faaliyetlerimizi hızlandırdık. 2022 yılı Temmuz ayında, Ukrayna’daki Amerikan, Alman, Fransız, Avusturya, Büyük Britanya, Çin, Kanada, Türk ve İsveç iş dernek ve ticaret odalarının ve Ukrayna Ticaret ve Sanayi Odası’nın oluşturduğu International Council of Business Associations and Chambers in Ukraine olarak 30 ülkeden 1000’in üzerinde iş insanın katıldığı, onur konuğunun ise 45 milyon üyesiyle Dünya’nın en büyük iş insanları organizasyonu olan ICC’nin genel sekreteri John Denton’un olduğu o güne kadar Ukrayna hakkında özel sektör tarafından düzenlenen en büyük yeniden imar ve inşaa forumunun düzenlenmesinde Türkiye Ukrayna İş İnsanları Derneği (TUİD) olarak önemli rol oynadık. 2022 yılının Eylül ayındaysa, 1,5 milyon üye firmayla Türkiye’nin en büyük iş insanları örgütü olan Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB), Ukrayna’daki en büyük iş organizasyonu, Ukrayna Ticaret ve Sanayi Odası ve TUİD olarak, Ukrayna’da savaş sonrası düzenlenen ilk iş forumu olan Türkiye Ukrayna İş Forumunu Lviv’de birlikte düzenledik.&nbsp;<ul><li>Ukrayna’nın yeniden inşaası için 524 milyar dolarlık bir maliyet öngörülüyor. Bu sürece Türk iş dünyası nasıl katkı sunabilir? </li></ul>Savaşın tüm yıkıcı etkisine rağmen, Batı’nın güçlü desteği ve Ukrayna halkının yüksek dayanıklılığı ile bugün için Ukrayna ekonomisinde stabilizasyon sağlandı.&nbsp;Ülkenin döviz rezervleri 40 milyar $ ile tarihinin en yüksek seviyelerinde, makro ekonomik göstergeler istikrarlı. Enflasyon ve faizler kontrol altında, reel ücretlerde, özellikle de yurtdışına yoğun göçten de dolayı son üç yıllık dönemde artış dahi yaşandı. Türk firmaları daha şimdiden savaş sırasında 500 milyon doların üzerinde yatırım yaptı. İnşaat, enerji, lojistik gibi sektörlerde tecrübemiz büyük. Ukrayna’nın yeniden inşaasında Türk firmalarının sahadaki kabiliyeti ve hızı kritik katkı sağlayacak.<ul><li>Savaş öncesi ve sonrası Ukrayna’daki Türk yatırımlarında hangi değişimler yaşandı? </li></ul>Savaş öncesinde yatırımlar daha dengeliydi, savaşla birlikte enerji, altyapı ve makine sektörlerine yönelim arttı.&nbsp;Rusya’nın Ukrayna’nın enerji altyapısını hedef alan hava saldırılarının sonucunda, ülkenin enerji altyapısının bir kısmı zarar gördü. Türkiye, başta trafolar ve güç sistemleri olmak üzere, Ukrayna’nın elektrik altyapısına dönük malzeme alımında en büyük iki tedarikçisinden biri oldu. Türk enerji şirketleri şu anda ülkenin yenilenebilir enerji kaynaklı elektriğinin %8’sini üretiyor. Türkiye, Ukrayna’nın enerji güvenliğine en çok katkı sağlayan ülkelerin şüphesiz başında geliyor.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/62240add26471fa1d6dc52209.jpg" width="1024" height="576"></figure><ul><li>Stratejik sektörlerde Türkiye-Ukrayna iş birliğinin potansiyelini nasıl görüyorsunuz? </li></ul>Türk inşaat ve altyapı şirketleri, Ukrayna’da toplam tutarı 10,4 milyar doları aşan, aralarında ülkenin en büyük havalimanı, en modern stadyumu, binlerce kilometre yol ve otoyol inşaatı, ulaştırma köprüleri, raylı sistemler, yüz binlerce metrekarelik yaşam alanları, alışveriş merkezleri, beş yıldızlı oteller, enerji santralleri ve endüstriyel tesislerin de bulunduğu 300’den fazla altyapı ve üstyapı projesini başarıyla tamamladılar. Bugün için Türkiye, inşaat firmalarının yaptığı iş hacmiyle, Ukrayna’da tüm ülkeler arasında birinci sırada. Savaş döneminde Ukrayna’da hem konut inşaatı hem de altyapı sektörlerinde faaliyetler gösteren tüm yabancı inşaat firmaları Türk firmaları. Dünyanın en büyük 250 uluslararası müteahhitlik firması arasında 44 Türk şirketinin yer aldığı, Türk firmalarının Ukrayna’nın bağımsızlığından bu yana ülkede çalıştığı ve iki ülke arasındaki coğrafi yakınlık da göz önüne alındığında, böyle bir sonucun ortaya çıkması hiç de şaşırtıcı değil.&nbsp;<ul><li>CCIST’in davetlisi olarak 7 Mayıs 2025 tarihinde Cenevre’de katıldığınız toplantıda “Savaşın bitmesini beklememeliyiz” diyorsunuz. Bu çağrınızı biraz açar mısınız? </li></ul>Ukrayna’nın yatırıma, istihdama ve üretime her zamankinden daha fazla ihtiyaç duyduğu bir dönemde, mevcut yatırımların korunması, yeni yatırımların çekilmesi için yeniden inşaa faaliyetlerinin savaş sırasında bile sürdürülmesi kritik öneme sahip. Görece güvenli bölgelerde inşaat ve üretim faaliyetleri sürdürülmeli. Bu, ülkeye hem ekonomik canlılık hem moral kazandırır.<ul><li>Türk firmalarının Ukrayna’da finansmana erişim konusunda yaşadığı zorluklar var mı? </li></ul>Savaş ortamında finansmana erişim zorlu olabilir. Ancak Türk firmalarının güvenilirliği sayesinde uluslararası finans kuruluşlarıyla bazı projeler ilerliyor. Üçlü iş birlikleri bu noktada stratejik avantaj sağlıyor.<ul><li>Türkiye-Japonya-Ukrayna ve Türkiye-Polonya-Ukrayna gibi üçlü iş modelleri üzerinde çalışıyorsunuz. İsviçre’nin de içinde olduğu böyle bir üçlü modeli bize açıklar mısınız? </li></ul>Bu yöndeki çalışmalarımızı ilk olarak Japonya ile başlattık. 2023 yılının Eylül ayında, İstanbul’da, Japonya’dan 7 Sogo Shosha’nın, JBIC, JETRO ve JICA’nın katılımlarıyla, bu anlamda Ukrayna’daki ilk organizasyonu yaptık.&nbsp;Tabi haklı olarak sorulabilir, Japon firmaları mesela neden Ukrayna firmalarıyla doğrudan çalışmıyor, niye üçlü işbirliklerine ihtiyaç var? Çünkü ortakların birbirini tanıması, birbirlerine güvenmesi için zamana ihtiyaç var. Mesela Türk ve Japon firmaları dünyanın farklı coğrafyalarında 50 yıldır birlikte çalışıyorlar.&nbsp;Japon şirketlerinin finansmana erişim ve teknolojik imkanlarıyla Türk inşaat şirketlerinin tecrübe ve yeteneklerini, Ukrayna’da sahip oldukları nitelikli iş gücü ve makine parklarından kaynaklanan avantajlarını, deneyim ve birikimlerini bir araya getirdiğimiz bu platform, Ukrayna’nın yeniden inşaasına dönük çabaların hızlandırılmasında, bu noktada üçlü işbirliklerinin geliştirilmesinde şüphesiz değerli bir kilometre taşı olmuştu. İsviçreli firmaların finansal ve teknolojik gücü, Türk firmalarının sahadaki kabiliyetiyle birleşirse; sadece Ukrayna’da değil Orta Asya, Afrika ve Balkanlar gibi birçok bölgede ortak projeler üretilebilir.&nbsp;İsviçre Ukrayna’ya savaşının başlangıcından bu yana insani yardım, mali destek, yeniden inşaa, mayın temizleme, yaptırımlar ve diplomatik girişimler yoluyla önemli katkılar sağladı. İsviçre şirketleri küresel ölçekte makine, ekipman, mühendislik, gibi sektörlerde sahip olduğu teknolojik imkanlar ve getirdiği inovatif çözümlerle rekabetçi ürünlere sahip.&nbsp;İsviçreli firmalar uygun finansmana hızlı ve güçlü erişimi ve teknolojik avantajları ve Türk inşaat ve altyapı şirketlerinin Ukrayna’daki deneyimi, birikimi, sahadaki binlerce makine ekipmanla ve binlerce uzmanla oluşan iş yapma kabiliyeti birleştiğinde Ukrayna firmalarının da katılımıyla özellikle makine ekipman tedariki, altyapı yatırımları ve teknoloji alanlarında üçlü işbirlikleri oluşturabilir; böylece bölgede uzun vadeli kalkınma sağlanabilir.<ul><li>Cenevre’deki “Rebuilding Ukraine” toplantınızı nasıl değerlendirirsiniz? </li></ul>İsviçre yalnızca İsviçre, Cenevre de yalnızca Cenevre değil. Cenevre, aralarında Dünya Ticaret Örgütü'nün de yer aldığı birçok uluslararası kurumun merkezi olarak diplomatik, ticari, ekonomik, finansal ağırlığı çok yüksek bir şehir. Nitekim, 1985’de kurulan İsviçre Türkiye Ticaret ve Sanayi Odası’nın, yurtdışındaki en eski Türk iş organizasyonlarından birinin, belki de hala faaliyette olan en eskisinin Cenevre’de kurulması da bu anlamda tesadüf değil. Burada attığımız adım Türk, İsviçre ve Ukrayna firmaları arasındaki potansiyel işbirlikleri için kuşkusuz bir altyapı hazırlayacaktır.&nbsp;İsviçre Türkiye Ticaret ve Sanayi Odası’na bu vizyonist adımları ve değerli organizasyonları için tekrar teşekkür ediyorum. Ateşkes sonrası büyük ölçekli inşaa projeleri ve kamu-özel sektör ortaklıkları başlayacak. Türk firmaları bu döneme güçlü şekilde hazırlıklı girmeli.<ul><li>Son olarak, Pusula Swiss okurlarına ve Türk iş dünyasına Ukrayna’ya yatırım yapma çağrınızı nasıl özetlersiniz? </li></ul>Ukrayna’da ateşkesin ne zaman ve hangi şartlarda yürürlüğe gireceği, Ukrayna’nın yeniden imar ve inşaasının biçimi ve boyutları konusunda belirleyici olacaktır. &nbsp;Şimdiden pozisyon alan, risk alan firmalar kazananlar olacak. Ukrayna'nın, uzun vadede Avrupa'nın en önemli kalkınma alanlarından biri olacağına inanıyorum.Fotoğraflar: Kay de Groot

TUİD Başkanı Burak Pehlivan: “Savaş devam ederken de yatırım yapılabilir”

Deprem senaryolarına farklı bir bakış açısı getiren Prof. Dr. Şener Üşümezsoy, Kuzey Anadolu Fayı’nın Marmara Denizi’ndeki yapısının sanıldığı gibi olmadığını söylüyor. Üşümezsoy’a göre Marmara’nın kuzeyinde kırılmamış ve büyük deprem üretecek aktif bir fay segmenti bulunmuyor. En fazla 6,5 büyüklüğünde bir depremin mümkün olduğunu belirtiyor.

Prof.Dr. Şener Üşümezsoy’dan deprem analizi

Prof.Dr. Üşümezsoy, diğer birçok jeologdan farklı olarak, Marmara’da büyük bir deprem olacağı yönündeki genel görüşe itiraz etmiş ve bu senaryoların bilimsel temelden yoksun olduğunu savunmuştur. Jeolojik veriler, tarihsel kayıtlar ve saha gözlemlerini bir arada değerlendirerek alternatif deprem modelleri geliştirmiştir. “İstanbul Depremi” ve “Vatandaş için Deprem Rehberi” gibi kitaplarıyla deprem bilincinin yaygınlaşmasına katkı sağlamıştır.Marmara’da beklenen büyük deprem yıllardır aynı şekilde anlatılıyor ve bu tekrar eden senaryolar, ister istemez hepimizi tedirgin ediyor. Prof. Dr. Şener Üşümezsoy, bu konuya dair merak edilen tüm soruları yanıtladı.Röportaj: Ferah Koçak Erdoğan<ul><li>Hocam, yıllardır Marmara’da büyük bir deprem beklentisi gündemde. Sizin bu konuda farklı düşündüğünüzü biliyoruz. Öncelikle Marmara’daki fay yapısı neden bu kadar tartışmalı?</li></ul>Marmara'daki deprem sorunu ve bu konudaki ikilemler, aslında Marmara'daki fay yapısının diğer bölgelerden farklı oluşmasından kaynaklanmaktadır.Kuzey Anadolu Fayı’nın doğu kesimi, Yalova-Çınarcık’tan güneye doğru dönerek Bandırma üzerinden Ege Denizi'ne ulaşan bir kol oluşturur. Diğer bir kol ise Silivri'den başlayarak Saros Körfezi, Gaziköy ve Halkidiki'ye kadar uzanır. Bu iki kol arasında, yani Yalova ile Küçükçekmece arasında aktif bir fay bulunmamaktadır. Ancak bazı araştırmacılar, Kuzey Anadolu Fayı’nı düz bir hat şeklinde düşündüklerinden, bu iki nokta arasına hayali bir fay hattı yerleştirmeye çalışmaktadırlar. Bu nedenle fayın yeri sürekli olarak değiştirilmektedir. Kimi çalışmalarda fay hattı tam ortadan geçirilmekte, kimilerindeyse daha kuzeye kaydırılmaktadır.<ul><li>Kuzey Anadolu Fayı Marmara Denizi’nde nasıl bir rota izliyor? Bu hattın iki ayrı kola ayrıldığını söylüyorsunuz, biraz açar mısınız?</li></ul>Bu yaklaşımlara karşılık olarak, biz MSSCB'de (Mikro Sismik Saha Çalışmaları Birimi), Kuzey Anadolu Fayı'nın Çınarcık çukuru ve Marmara çukurlarının (özellikle Tekirdağ Çukuru) güneyinden geçtiğini, bu hattın plaka sınırı olarak değerlendirilmesi gerektiğini ve Saros’tan Halkidiki’ye kadar uzandığını ortaya koyduk. Ancak Marmara'nın kuzey kıyısına yakın olan Adalar Fayı, Silivri Fayı ve Tekirdağ Fayı başlangıçta bu ana sistemle ilişkilendirildi ve bu bölgede büyük bir deprem olacağı öngörüldü.<ul><li>1999 depreminden sonra sıkça dile getirilen 'Marmara’da büyük deprem olacak' iddiası neye dayanıyordu? Neden yanlış olduğunu düşünüyorsunuz?</li></ul>1999 yılından sonra, Marmara'da 30 yıl içinde 7'nin üzerinde depremler olacağı ve bu durumun yüzde 60 olasılıkla gerçekleşeceği yönünde söylemler ortaya atıldı. Ancak bu varsayımlar daha sonra yapılan çalışmalarla çürütüldü. Çünkü bu çalışmaları gerçekleştiren bilim insanları da hatalı varsayımlarda bulunduklarını kabul ettiler. Tarihi verilere göre, 1894 yılında Çınarcık Çukuru olarak adlandırılan bölgede bir fay kırılmıştır. 1912 yılında ise Tekirdağ segmenti kırılmıştır.&nbsp;<ul><li>Silivri ile Yeşilköy arasında kalan yaklaşık 50 kilometrelik fay segmenti çok konuşuluyor. Bu bölüm gerçekten 7 ve üzeri büyüklükte bir deprem üretebilir mi?</li></ul>Şu an Marmara’da kırılmamış tek bölüm, Silivri ile Yeşilköy arasında kalan yaklaşık 50 kilometrelik bir fay parçasıdır. Ancak bu fayın uzunluğu ve özellikleri nedeniyle, 7 büyüklüğünde bir deprem üretmesi beklenmemektedir. Çünkü bu fayın kitlenme derinliği 10 kilometreden daha azdır ve bu nedenle en fazla 6,5 büyüklüğünde bir deprem yaratabilir. Bazı araştırmalarda Silivri ile Büyükçekmece arasında, Kumburgaz’dan Büyükçekmece’ye ve oradan Yeşilköy’e uzanan bir fay hattı olduğu iddia edilmiştir. Ancak benim yaptığım çalışmalarda, Büyükçekmece ile Yeşilköy arasında, Marmara Denizi içindeki Beylikdüzü sırtı olarak bilinen bölgede aktif bir fay bulunmadığı ortaya konmuştur. Buna rağmen bazı araştırmacılar burada bir fay olduğunu savunmuşlardır.Geçtiğimiz depremler bu iki tezi doğrulamıştır:<ul><li>Orta sırt üzerindeki fay iki parçadan oluşmaktadır ve 6,5 büyüklüğünün altında depremler üretmektedir.</li><li>Bu depremden sonra Beylikdüzü sırtı üzerinde hiçbir artçı deprem meydana gelmemiştir. Eğer burada stres birikimi olsaydı, artçı depremler mutlaka gözlenirdi.</li></ul>1999 depreminden sonra Çınarcık Çukuru içinde bazı küçük faylar kırılmış ve buralarda stres birikimi olmuştur. Ancak Adalar Fayı’nda herhangi bir artçı deprem gözlenmemiştir. Bu da bu fayda stres olmadığını gösterir.<ul><li>Marmara Denizi’nde kısa ya da orta vadede büyük bir deprem bekliyor musunuz?</li></ul>Bugünkü bulgular, Kuzey Marmara’da bu yüzyılda büyük bir deprem yaratacak aktif bir fay bulunmadığını göstermektedir. Diyelim ki bu bölgede ikinci bir fay daha var, bu durumda bile 6,2 büyüklüğünden büyük bir deprem üretmesi mümkün değildir. Diğer yandan Güney Marmara’da, Kuzey Anadolu Fayı’nın güney kolu Bandırma’dan başlayarak Sarıköy ve Gönen’e kadar uzanmaktadır. Gönen’den sonra Yenice’ye giden bir hat ve bu hatta paralel olarak Kazdağları'na doğru yönelen başka bir hat daha vardır. Bu faylar, Ege’deki Skiros Hattı’na doğru devam eder. Yani bölgede iki ayrı fay kuşağı vardır ve aralarında boşluk bulunmaktadır; bu faylar birbiriyle birleşmemiştir.Ancak bazı araştırmacılar, ısrarla bu fayları Adalar Fayı üzerinden birleştirmeye çalışmış ve bu da büyük ölçüde yanlış yorumlara yol açmıştır.<ul><li>Tarihsel depremler üzerine yapılan analizlerde 1894 depremi yeterince dikkate alınıyor mu? Bu depremin önemi nedir?</li></ul>1999 sonrası ortaya atılan bir diğer varsayım ise Marmara Denizi’ndeki fayların 1766 yılından bu yana kırılmamış olduğu ve bu nedenle ortalama 250 yılda bir kırıldığı yönündeki kronolojik varsayımdı. Bu düşünceye göre Marmara’nın tamamının boydan boya kırılarak 7,8 büyüklüğünde bir deprem oluşturacağı, hatta Yeşilköy’den Gaziköy’e kadar uzanacak 110 kilometrelik bir fay parçasının 7,4 veya 7,5 büyüklüğünde bir deprem yaratacağı iddia edilmiştir.Ancak daha sonra yapılan ayrıntılı çalışmalardan sonra 1894 yılında Çınarcık Çukuru’nun güney kıyısında 60 kilometrelik bir fay parçasının kırıldığını ve 1912’de de Tekirdağ’da benzer büyüklükte bir segmentin kırıldığını ortaya koymuştur. Dolayısıyla Marmara’da kırılmamış olarak kalan tek fay parçası, Silivri ile Kumburgaz arasındaki segmenttir.Tarihçilerin bu konuda yaptığı çalışmalar da önemlidir. Örneğin Murat Bardakçı ve Erhan Afyoncu, tarih kaynaklarına göre 1894 yılında deprem olduğunu söylediler. Ve 1894 depremi, 1766’daki depremden altı kat daha fazla bina yıkımına yol açmıştır. Tarihçilerin bu gerçekleri ortaya koymaları, Marmara ile ilgili yanlış varsayımların çürütülmesinde önemli bir rol oynamıştır.

Prof.Dr. Şener Üşümezsoy: "Kuzey Marmara’da 7’lik deprem beklenmiyor"

Sanatçı, akademisyen ve bestekâr Osman Nuri Özpekel, Türk sanat müziğinin yaşayan hafızalarından biri. İsviçre’de kurduğu Zürich Özpekel Meşk Topluluğu ile bu kültürel mirası Avrupa’da da yaşatmaya devam ediyor.

Müzikle yoğrulmuş bir hayat

Erzurum’dan İstanbul’a, üniversite korolarından TRT repertuarına uzanan derin bir sanat yolculuğu… Uduyla, besteleriyle ve müzik tarihi üzerine çalışmalarıyla Türk sanat müziğine iz bırakan bir isim Osman Nuri Özpekel. Klasik ekolün titizliğini modern zamanların duyarlılığıyla birleştiren Özpekel, sanatseverlerle İsviçre’de buluşuyor. Zürih’te kurduğu Zürich Özpekel Meşk Topluluğu ile hem geleneği yaşatıyor hem de yeni bir coğrafyada müziğin birleştirici gücünü ortaya koyuyor.17 Mayıs 2025’te gerçekleşecek “Kürdilihicazkâr Faslı &amp; Solo Şarkılar Dinletisi” öncesi, usta sanatçıyla müzikle yoğrulmuş hayatını, bestelerini, ve İsviçre’deki sanatsal faaliyetlerini konuştuk.Söyleşi: Özgür Mumcular<ul><li>Osman Nuri Özpekel kimdir? Kendinizi bize tanıtır mısınız?</li></ul>Bu sorunuza aşağıdaki güncel matbu biyografimi sunarak cevap vermek isterim:1957’de Erzurum’da doğdum. Hem İstanbul Üniversitesi Türkoloji Bölümü’nde hem de Belediye Konservatuvarı’nda eğitim aldım. Genç yaşta ud ile tanıştım; zamanla bu yol beni hem sahneye hem de akademiye taşıdı. Yıllarca Devlet Korosu’nda ud sanatçılığı yaptım, ud öğretmenliğiyle nice öğrenciyle meşk ettim. Bestecilik yolculuğumda klasik ve neoklasik ekollerden beslendim; bazıları TRT repertuarına giren birçok eser besteledim. Müziği, edebiyatı ve arşivciliği bir araya getiren yayınlarım oldu. Şimdilerde Zürih’te kurduğum Özpekel Meşk Topluluğu’yla çalışıyor; bir ömrün birikimini paylaşmaya devam ediyorum.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/0e1df912efe06a57e28244709.jpg" width="1024" height="576"><figcaption>Pera Müzesi konserinden bir anı</figcaption></figure><ul><li>Sayın Özpekel, öncelikle İsviçre’deki müzikseverlerle buluşacağınız değerli etkinliğinizden başlayalım. 17 Mayıs 2025 akşamı düzenlenecek konserin hazırlık süreci nasıl geçti?</li></ul>Topluluk üyelerimizin fedâkârâne ve azimli devamları ile düzenli çalışmaları sâyesinde sürecimiz çok başarılı geçti. Hiç bir maddi desteğimiz olmadığından, tamamen grup üyelerinin gayreti ile ve ayda sadece bir defa ders yapmamıza rağmen beş ay gibi bir sürede bu konserimize hazırlandık.<ul><li>Kürdilihicazkâr faslıyla başlayacak olan bu konserin repertuarını oluştururken nasıl bir seçim süreci izlediniz? Eserlerde önceliğiniz ne oldu?</li></ul>Öncelikle Fasıl kavramının ne olduğunu öğrencilerime izah ederek, günlük şarkılardan uzaklaşmalarına öncülük ettim. Başlangıçta ağır gelen bu eserleri öğrendikçe hepsi çok sevdi. Benim amacım gerçek manada Türk müziği repertuarı, solfeji, nazariyatı ve usûllerini Zürih’li müzikseverler ve genç kuşaklara öğretebilmektir.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/0e1df912efe06a57e2824470a.jpg" width="1024" height="576"><figcaption>Zürich Özpekel Meşk Topluluğu üyeleri ile birlikte bir anı</figcaption></figure><ul><li>Zürich-Özpekel Topluluğu nasıl kuruldu? İsviçre’de böyle bir topluluğu oluşturma fikri nasıl doğdu?</li></ul>Bu topluluğu kurmadan önce iki yıl Zürih Türk Musiki Cemiyeti’nin hocalığını yaptım. Çok başarılı konserler ve çalışmalar yaptık. Pandemi sonrası oluşan genel krizde cemiyetimizin etkinlikleri de akamete uğradı. O çalışmalarımız sona erince ben de bu işe gönül veren bazı arkadaş ve öğrencilerimle hiç bir maddi karşılık beklemeden bu topluluğu kurdum.&nbsp;<ul><li>“Meşk” kültürü özellikle Türk sanat müziğinde çok kıymetli bir kavram. Topluluğunuz bu geleneği İsviçre’de nasıl yaşatıyor?</li></ul>Benim esas amacım Türk müziğinin bu meşk geleneğini yaşatmak zaten. Yani her eseri hocanın ağzından, sazından ve okuyuş üslûbundan öğretmek. Bu konserimiz bunun ilk örneği olacak Zürih’te.&nbsp;<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/0e1df912efe06a57e28244708.jpg" width="1024" height="576"><figcaption>Bir afiş ve bir dede-torun anısı</figcaption></figure><ul><li>İstanbul’daki uzun yıllara dayanan sanat hayatınızdan sonra İsviçre’de sanatla bağ kurmak sizde nasıl bir duygu yarattı? Kültürel ortamı nasıl buluyorsunuz?</li></ul>Ben yaklaşık 10 yıldır Zürih’teki müzik etkinliklerine katılıyorum. Zürih Türk Musiki Cemiyeti’nde önce saz sanatçısı, sonra repetitör, sonra da hoca olarak görevler yaptım. Ud, mızraplı ve yaylı tanbur hocalığım yıllardır devam ediyor ve çok kıymetli öğrenciler yetiştirdim. Bunlardan bazıları bugün hocalık yapmaya başladı bile. Kültürel ortamın her zaman sanatın yüksek seviyelerde tutularak yaşatılacağına inanıyorum ve bu yolda başarıyla yürüdüğümü düşünüyorum.&nbsp;<ul><li>Ud sizin hem eğitimini verdiğiniz hem de büyük bir tutkuyla icra ettiğiniz bir enstrüman. Bu enstrümanın sizin hayatınızdaki yeri nedir?</li></ul>Ud ve edebiyat benim hayatımın vazgeçilmez iki öğesidir. Ud 50 yıllık, edebiyat 45 yıllık en yakın iki arkadaşım ve samimi dostlarımdır.&nbsp;<ul><li>Özellikle klasik ve neoklasik Türk müziği anlayışınızla birçok özgün eser bestelediniz. İsviçre’de bu tarz eserlerin karşılığını nasıl buluyorsunuz?</li></ul>Biliyorsunuz dünyanın bütün ülkelerinde klasik müzik dinleyici sayısı sâdece yüzde üçtür. 42 yıl hizmet verdiğim Devlet Klasik Türk Müziği Korosu’nda da bu böyle idi. Biz Zürich Musiki Cemiyeti olarak 12. yüzyıl bestekârı Abdülkadir Meragi’den başlayan Itri ve Dede Efendi ile başlayan konserler verdik. Başlangıçta ilgi gören bu konserlerin dinleyicisi malesef sonraları azaldı hatta tükendi. Bu sebeple daha ilgi çekici bir repertuar hazırladım. Bu da Zürih’teki diğer müzik grupları için bir öncülük olur belki.&nbsp;<ul><li>Etkinliğinizde dinleyici katılımıyla birlikte Rast şarkılar da seslendirilecek. Bu interaktif yaklaşımı tercih etmenizin özel bir nedeni var mı?</li></ul>Evet var; dinleyici sahnedeki performansa katılabildiği ölçüde konsere ilgi duyuyor. Rast makamındaki çok bilinen eserlerin seçilmesi bu sebeptendir.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1280/720;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/0e1df912efe06a57e2824470c.jpg" width="1280" height="720"><figcaption>Pera Müzesi konserinde mahur faslı ve bir şarkı notası</figcaption></figure><ul><li>Sizin bestelemiş olduğunuz “Nur-Efzâ” gibi özgün makamlarınız da var. Bu yaratım sürecini biraz anlatır mısınız?</li></ul>Bu tamamen tesadüf eseri oluşan bir makamdır. Benden eşimin arzu ettiği, Ferahfeza makamındaki bir şarkıyı bestelemek isterken Acem Aşiran makamı ile başlayıp Yegah pesinde&nbsp; Buselik ile kalan Ferahfeza makamı yerine farkında olmadan Mahur makamı ile başlayıp Hüseyni Aşiran perdesinde Buselik ile kalan bir şarkı yapmışım. Rahmetli hocam İsmail Hakkı Özkan bunu tesbit ederek “Evladım, sen yeni bir makam bulmuşsun tebrik ederim” dedi. Ben de bu makama şarkıyı benden isteyen eşim Ayşe Nur’un ismine izafeten Nur-Efzâ adını verdim.<ul><li>İsviçre’de klasik Türk müziğiyle ilgilenen gençler ya da amatör müzisyenlerle bir araya geliyor musunuz? Onlara yönelik eğitim veya atölye çalışmaları planlıyor musunuz?</li></ul>Bu en büyük hayâlim. Şu an iki tanbur, üç ud öğrencim var. Bunun duyurulması ve yayılması için tavassut ederseniz size çok müteşekkir kalırım.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/0e1df912efe06a57e28244705.jpg" width="1024" height="576"><figcaption>Pera Müzesi konserinde mahur faslı ve Naime Moosbrugger ile meşk dersi</figcaption></figure><ul><li>Türk müziğinin Avrupa’daki geleceği hakkında ne düşünüyorsunuz? Özellikle yeni kuşaklara aktarım konusunda neler yapılmalı sizce?</li></ul>Özellikle Almanya’da çok başarılı konserler ve çalışmalar yapılıyor bu konuda. Yaş düzeyini ne kadar alt kuşaklara çekebilirsek o kadar başarılı oluruz diye düşünüyorum. Bu; on iki, on altı yaş seviyelerinde olursa ileriye yönelik büyük proje yatırımları gerçekleşebilir.&nbsp;<ul><li>Bir yandan edebiyat geçmişiniz, yazarlığınız da var. Müzik ile edebiyat sizin dünyanızda nasıl buluşuyor?</li></ul>Daha önce de arz ettiğim gibi bu ikisi hatta üçü birbirinden ayrılmaz ve kenetlenmiş kültür ve sanat dallarıdır. Edebiyatın müziğe, müziğin edebiyata olan katkısı bütün dünya kültürlerinde malumdur. Müzik bilmeseydi Yahya Kemal o şiirleri yazamazdı. Edebiyat bilmeseydi Selahattin Pınar o besteleri yapamazdı.<ul><li>Son olarak, Pusula Swiss okurlarına ve İsviçre’de yaşayan Türk toplumuna iletmek istediğiniz bir mesaj var mı?</li></ul>Kendilerine sonsuz sevgi ve saygılarımı iletiyor, Türk müziği ve kültürü adına yapılan kalitesi yüksek her etkinliğe dinleyici ve izleyici olarak katkıda bulunmalarını diliyorum.Size de bu söyleşiniz için sonsuz teşekkürlerimi arz ederim.

Meşk, makam ve mânâ: Osman Nuri Özpekel'in sanatla örülmüş yolculuğu

Yurt dışında yaşayan Türk çocuklarının ana dillerini öğrenmeleri ve kültürel bağlarını güçlendirmeleri, kimlik gelişimleri açısından büyük önem taşıyor. Bu misyonu üstlenen derneklerden biri de Basel ve Çevresi Türk Okulları Aile Birliği. 

Türkçe eğitiminin yanı sıra, kültürel etkinlikler, sosyal projeler ve uluslararası iş birlikleriyle toplum bilincini artırmaya yönelik faaliyetler düzenleyen dernek, hem çocukların hem de ailelerin bir araya gelmesini sağlıyor.Bu önemli çalışmaların detaylarını ve Türkçe eğitiminin İsviçre’deki yerini Basel ve Çevresi Türk Okulları Aile Birliği Başkanı Kamuran Efe ile gerçekleştirdiğimiz keyifli söyleşide konuştuk. Başkan Efe, eğitim sürecinden derneğin projelerine kadar pek çok konuda önemli bilgiler paylaştı.Söyleşi: Özgür Mumcular<ul><li>Basel ve Çevresi Türk Okulları Aile Birliği'ni bize kısaca tanıtır mısınız?</li></ul>Derneğimiz uzun yıllardır gönüllülük esasıyla faaliyet gösteren bir topluluk olarak, çocuklarımızın Türk dili ve kültürünü öğrenmesine katkı sağlamaktadır. Herkese açık bir yapıya sahip olan derneğimiz, Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı öğretmenlerle koordineli bir şekilde öğrencilere ücretsiz Türkçe dersleri sunmaktadır.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:2048/1152;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67c97694ded4f.jpeg" width="2048" height="1152"></figure><ul><li>Türkçe dersleri hangi seviyelerde veriliyor ve öğrenciler bu derslerden nasıl yararlanabiliyor?</li></ul>Aileler ile kurduğumuz güçlü bağ sayesinde derslerimiz anasınıfından başlayarak 8. sınıfın sonuna kadar devam etmektedir. Alanında uzman olan öğretmenlerle, sertifikalandırma sürecini de içeren bir eğitim programı uyguluyoruz. Her sınıfta bir gönüllü veli belirleyerek eğitimde veli katılımını da teşvik ediyoruz.<ul><li>Dernek sadece eğitimle mi sınırlı, yoksa farklı etkinlikler de düzenliyor musunuz?</li></ul>Eğitimin yanı sıra yıl boyunca farklı etkinlikler de düzenliyoruz. En önemli organizasyonlardan biri 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı kutlamalarıdır. Her yıl Basel Marktplatz’da gerçekleşen kutlama. İsviçre’nin farklı kantonlarından, Fransa ve Almanya’dan yoğun katılımın olduğu etkinlikte, sahne gösterileri ve Türk mutfağının tanıtıldığı yemek stantları büyük ilgi görüyor.Bu yıl da Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı'nı coşkuyla kutlamak amacıyla, 4 Mayıs'ta Markplatz'ta bir etkinlik düzenlemek için başvurumuzu yaptık. Bu özel günün çocuklarımıza ve milletimize olan anlamını bir kez daha vurgulamak, eğlenceli ve anlamlı bir kutlama gerçekleştirmek için sabırsızlanıyoruz. Başvurumuzun sonucunu heyecanla bekliyor ve bu önemli günün coşkusunu tüm topluluğumuzla paylaşmayı dört gözle bekliyoruz.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:2048/1152;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67c9693fc026e.jpeg" width="2048" height="1152"></figure>Türkçe derslerine katılan öğrenciler için sinema, bowling, buz pateni gibi sosyal etkinlikler de düzenleniyoruz. Bu organizasyonlar, öğrenciler, veliler ve dernek yetkilileri arasındaki bağı güçlendirmeyi amaçlıyor.&nbsp;<ul><li>Yakın zamanda yeni projeleriniz oldu mu?</li></ul>Evet, 2024 yılında, Bern Eğitim Müşavirliği'nin değerli desteğiyle kantonlar arası bir bilgi yarışması düzenledik. Bu etkinliğin amacı, öğrencilerimizin bilgi birikimlerini artırmak ve eğitime olan ilgilerini canlı tutmaktı. Büyük bir ilgiyle gerçekleşen bu yarışma, gençlerimizin öğrenmeye olan tutkularını pekiştirirken, eğitici ve keyifli bir deneyim sundu. Bu yıl da, yaz tatilinin ardından yarışmanın ikincisini düzenlemeyi planlıyoruz. Hedefimiz, her geçen yıl daha fazla öğrenciyi bu heyecan verici etkinliğe dahil ederek, eğitimdeki başarıyı pekiştirmek ve öğrencilerimizin yeteneklerini sergileyebilecekleri bir platform oluşturmak.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:2048/1152;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67c96955d33ad.jpeg" width="2048" height="1152"></figure><ul><li>Mezun olan öğrencilere yönelik neler yapıyorsunuz?</li></ul>Mezun olan gençlerimizin etkinliklerimizde ve proje çalışmalarında gönüllü olarak yer almalarını sağlıyoruz. Bu deneyim, ilerleyen dönemde kariyer gelişimlerinde, CV'lerinde yer aldığında onlara artı bir katkı sağladığını yaşayarak gözlemliyoruz.Sertifika alan öğrencilerimizin bu belgeleri iş hayatında da avantaj sağlamaktadır. Ayrıca, kimlik oluşumuna katkı sağlamak için öğrencilerimizi Türk tarihine ve kültürüne yakınlaştırmayı amaçlıyoruz.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:2048/1152;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67c9699ca3546.jpeg" width="2048" height="1152"></figure>2023 yılı, mezun öğrencilerimiz için unutulmaz bir deneyime dönüşen bir yıl oldu. Bu özel dönemi taçlandırmak adına, 26 mezun öğrencimizi Çanakkale’ye anlam dolu bir geziye götürdük. Tarihin derin izlerini taşıyan bu topraklarda, geçmişin ve bugünün birleşiminde keyifli anılar biriktirdik. Gençlerimiz, Çanakkale'nin eşsiz atmosferinde tarih ile iç içe olmanın heyecanını yaşarken, hem kültürel bir keşif yaptılar hem de unutulmaz bir deneyim kazandılar.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:2048/1152;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67c969ad62fbf.jpeg" width="2048" height="1152"></figure>2024 yılında mezun olanlar ve halk oyunları grubumuz, Europa Park gezisiyle ödüllendirildi. Öğrenciler, bu özel etkinlikte hem eğlenceli vakit geçirdi hem de şimdiye kadar gösterdikleri çabanın karşılığını aldı.&nbsp;<figure class="image"><img style="aspect-ratio:2048/1152;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67c96971c35c6.jpeg" width="2048" height="1152"></figure><ul><li>Dernek bünyesinde gerçekleştirdiğiniz başka projeleriniz var mı?</li></ul>Sosyal sorumluluk projeleri kapsamında Türkiye’deki okullara da destek veriyoruz. İskenderun’da bir okul ile kardeş okul olarak bağlantı kurduk ve 2023 yılında düzenlediğimiz kampanya ile okulun kütüphanesini ve spor kompleksini yeniledik. 2024 yılında da maddi destek sağlayarak dayanışma ruhunu sürdürdük.<ul><li>30 Mayıs'ta Basel'de düzenlenecek Avrupa Gençlik Korosu Festivali'ne de katılıyorsunuz. Bu etkinlik hakkında bilgi verebilir misiniz?</li></ul>Basel Kantonuna bağlı projelerde yer almak gurur verici. Festivalde Boğaziçi Gençlik Korosu 1 saatlik konser verecek. Boğaziçi Üniversitesi öğrencilerinden oluşan koronun amacı, müziği birleştirici bir araç olarak kullanarak, gençlerin kültürel mirası tanıması ve sanatla iç içe büyümeleridir. Boğaziçi Gençlik Korosu, hem ulusal hem de uluslararası platformlarda başarılar elde etmiş ve dinleyicilerine unutulmaz konserler sunmuştur ve biz de festival kapsamında 10 farklı kültürel stant organize ederek Türk kültürünü tanıtacağız.<ul><li>Öğrenciler ve velileri için başka ne tür etkinlikler düzenliyorsunuz?</li></ul>Basel Stadt Kantonuna bağlı olarak işçi hakları, okul sistemi, emeklilik, kiracı hakları ve mesleki eğitim gibi konuları kapsayan bilgilendirme seminerleri düzenliyoruz. Bu seminerlerde, katılımcılara yetkili kişiler tarafından doğru bilgiye ulaşma imkânı sunuluyor.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:2048/1152;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67c969c23ca55.jpeg" width="2048" height="1152"></figure>Ayrıca, öğrencilerin Türkçe ve Türk kültürüne olan ilgisini artırmak amacıyla öğretmenler tarafından farklı kütüphanelerde belirli aralıklarla masal okuma etkinlikleri düzenliyoruz. Velilerin ve öğrencilerin yoğun ilgi gösterdiği bu etkinlikler, çocukların eğlenerek öğrenmesini sağlarken, dil gelişimlerine de katkıda bulunuyor.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:2048/1152;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67c969d6e49e4.jpeg" width="2048" height="1152"></figure><figure class="image"><img style="aspect-ratio:2048/1152;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67c969e1916dd.jpeg" width="2048" height="1152"></figure><ul><li>Dernek olarak karşılaştığınız en büyük zorluklar nelerdir?</li></ul>İsviçre’de yaşayan Türk nüfusunun sayısına rağmen, Türkçe derslerine katılım oranının düşük olması önemli bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu noktada, ailelerin daha fazla sorumluluk alarak çocuklarını Türkçe eğitimine yönlendirmeleri büyük bir önem taşımaktadır. Unutulmamalıdır ki, Basel Eğitim Dairesi de kurslarımıza büyük bir destek sağlamaktadır ve bu destek, Türkçe öğretiminin güçlenmesi için büyük bir fırsat sunmaktadır.&nbsp;<ul><li>Son olarak okurlarımıza vermek istediğiniz mesajlar nelerdir?</li></ul>Basel ve Çevresi Türk Okulları Aile Birliği olarak özverili çalışmalarımızla, dayanışma içinde hareket ederek faaliyetlerimizi sürdürmekteyiz. Ailelerin, çocuklarını Türkçe eğitimine yönlendirmeleri, onların kültürel kimliklerini koruyarak geleceklerine sağlam bir temel atmalarına büyük katkı sağlayacaktır. Bu konuda ailelerin daha fazla sorumluluk alarak, Türkçe derslerine katılımı artırmaları son derece önemlidir. Gazetenizin değerli okurlarının da bu konuya hassasiyetle yaklaşarak, bu sürece destek olmalarını bekliyoruz. Birlikte, çocuklarımıza sadece dil değil, aynı zamanda kültürel bir miras bırakmak, onların gelecek nesillere sağlam bir kimlik ile ilerlemelerini sağlamak adına önemli bir adım olacaktır. Hep birlikte, daha güçlü bir Türkçe eğitimi için el birliğiyle çaba sarf etmek, çocuklarımızın geleceği adına çok değerli bir adım olacaktır.Derneğimizle iletişime geçmek için aşağıdaki kanallar üzerinden bize ulaşabilirsiniz:<a href="https://www.facebook.com/baselturkailebirligi/">Facebook</a> <a href="https://www.instagram.com/turkokullaribasel/">Instagram</a>

Basel ve Çevresi Türk Okulları Aile Birliği: Türk kültürünü yaşatmaya devam ediyor

19 yaşında olan Aysu Boztoprak, Kantonsschule Zofingen'de son sınıf öğrencisi olarak eğitim hayatına devam ediyor. Kimya ve kozmetik alanlarına duyduğu ilgi, onu kullandığı ürünlerin içeriklerini araştırmaya yönlendirdi. Bakım ürünlerinde kullanılan koruyucu fenoksietanol konulu çalışması Kanti Zofingen'in ödüllü projelerinden biri oldu.

İsviçre'de doğan ve yetişen Aysu Boztoprak, okulda elde ettiği başarılarıyla İsviçre medyasında kendine yer buldu. Bu tutkusu sayesinde, bakım ürünlerinde kullanılan koruyucu fenoksietanol için alternatif bir reçete geliştirdi ve bu çalışması Kanti Zofingen'in ödüllü projelerinden biri oldu.Genç ve yetenekli Aysu Boztoprak ile gerçekleştirdiğimiz röportajda, başarısının arkasındaki hikayeyi, kimya ve kozmetik alanlarına olan ilgisini ve gelecek hedeflerini konuştuk. Kendisiyle yaptığımız keyifli söyleşiyi siz değerli okuyucularımızla paylaşmaktan büyük mutluluk duyuyoruz.<ul><li>Bize kendinizi tanıtır mısınız? Adım Aysu, 19 yaşındayım, İsviçre'de doğup büyüdüm, şu an kantonsschule Zonfingen'de sonuncu sınıftayım.</li><li>Fenoksietanol gibi koruyucu maddelerle ilgili bir alternatif geliştirmeye nasıl karar verdiniz? Bu konuda sizi motive eden neydi? Kimya ve kozmetik ilgimi çektiği için, kullandığım ürünlerin içerisindeki maddeleri hep araştırıyorum, ve fenoksietanol en sık rastlanan maddelerden biridir. Ayrıca bizim için pek de sağlıklı değil, bu yüzden benim için yapılacak en mantıklı şey bir alternatif bulmaktı. Motivasyonum daha iyi ve sağlıklı içeriklere sahip ürünlere olan ilgimdi, ayrıca laboratuvarda kendim bir şeyler yaratma arzusu da vardı.</li></ul><figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67c03ef7ba00e.png" width="1024" height="576"></figure><ul><li>Bu alternatifi geliştirme süreciniz nasıl başladı? Her şeyden önce, fenoksietanol hakkında çok kapsamlı bir araştırma ve analiz yaptım. Çok sayıda resmi bilimsel rapor okudum. Ve sonunda, bir fenoksietanol uzmanı oldum. Etkilerinin, artılarının ve eksilerinin ne olduğunu biliyordum. Fenoksietanolün yerini alacak başka bir madde için etkinlik, kararlılık ve sağlık koşullarını yerine getirmesi gerekiyordu. Ayrıca bir dermatologla ve doğal kozmetik şirketleri Weleda ve Dr Hauschka ile temasa geçtim. Sonunda esansiyel yağlar ve bitki özleri gibi doğal bileşenler fikrini buldum. Bu durumu fark ettiğimde, bu koşulu yerine getirebilecek içerikler için arama ve araştırmalarıma devam ettim.</li><li>Araştırma aşamalarında karşılaştığınız en büyük zorluklar nelerdi? Dürüst olmak gerekirse, fenoksietanol hakkında bu kadar çok veri ve bilgi olacağını beklemiyordum. Çok bunaldım ve verilerimi anlamlı bir şekilde yapılandırmakta zorlandım. Uzun bir süre izimi kaybettim. Ayrıca çalışmamın en başında oluşturduğum yönlendirici soruları da tamamen gözden kaçırdım. Ve çalışmam yaklaşık 100 kaynağa dayanıyor. İntihal nedeniyle bu kaynaklara çok dikkat etmem ve doğru şekilde alıntı yapmam gerekiyordu ki bu da zordu. Ancak, büyük bir disiplin ve gözümün önündeki net hedeflerle tüm zorlukların üstesinden gelebildim.</li></ul><figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67c03f0823840.png" width="1024" height="576"></figure><ul><li>Kendi başınıza bu projeyi geliştirmek için nasıl bir yol haritası oluşturduğunuzdan bahseder misiniz? Mümkün olduğunca planlı ve mantıklı bir şekilde ilerlemeye çalıştım. İşe başlamadan önce kabaca bir zaman çizelgesi hazırlamıştım. Fenoksietanolün alternatifi üzerinde çalışmadan önce fenoksietanol ile ilgili tüm verileri toplamam gerektiğini biliyordum ve daha sonra teorik bir alternatif formülasyona sahip olduğumda, sıra onu laboratuvarda yapmaya geldi ve yaptıktan sonra elbette test edilmesi gerekiyordu.</li><li>Bu projeyi okulda veya başka bir yerde sunarken aldığınız geri dönüşler nelerdi? Başından beri hem çevremden hem de öğretmenlerimden hep olumlu geri bildirimler aldım. Projemi sunduğumda okul ve okul yönetimi de çalışmamdan çok etkilendi ve bu da ödül almasına neden oldu. Bununla gurur duyduğumu söylemeliyim.</li></ul><figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67c03f1c8b5f7.png" width="1024" height="576"></figure><ul><li>Fenoksietanolun cilt bakım ürünlerinde kullanımı hakkında ne gibi endişeler ve eleştiriler var? Bu endişelere nasıl bir çözüm sundunuz? Çok yüksek konsantrasyonlarda, fenoksietanol oldukça alerjik bir etkiye sahip olabilir ve cildi tahriş edebilir. Hücrelerimizde hücre ölümüne yol açabilir ve aslında kanserle de bir bağlantısı vardır. Ancak çalışmanın kilit noktası, fenoksietanolün bu toksik özelliklere sahip olmasına rağmen, cilt bakımında yalnızca %1'lik bir konsantrasyona kadar kullanılabileceğini ve bu konsantrasyonda yan etkilerin minimum düzeyde olduğunu ortaya koymaktı. Farkında olunması gereken tek şey kümülatif etkilerdir, yani fenoksietanol neredeyse her üründe bulunduğundan ve bazı tüketiciler bu ürünleri günlük olarak kullandığından, fenoksietanolün toksik etkileri kümülatif olabilir. Ancak, kesin etkiler belirsizdir. Ben sadece bu toksik yan etkileri olmayan fenoksietanol alternatifi bir koruyucu geliştirdim. Ancak verebileceğim en iyi tavsiye, prensip olarak fenoksietanol içeren ürünlerden korkmamanız gerektiğidir, çünkü neredeyse tüm tüketiciler herhangi bir yan etki yaşamayacaktır, ancak bu kümülatif etkilerden kaçınmak için günlük olarak kullanılan her ürünün fenoksietanol içermediğinden emin olabilirsiniz.</li></ul><figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67c03f2be3a12.png" width="1024" height="576"></figure><ul><li>Geliştirdiğiniz reçetenin çevre dostu olma yönü de var mı? Bu çalışmada sürdürülebilirlik nasıl bir yer tutuyor? Dürüst olmak gerekirse, sürdürülebilirliği dikkate almadım. İçerik ve ürün geliştirme sürecinin arkasında genellikle büyük şirketler ve ekipler olduğunu unutmamalıyız. Hepsini kendi başıma yaptım ve çevre dostu olma ve sürdürülebilirliği son yıl projemin bir parçası olarak dahil etmem mümkün değildi. Bununla birlikte, sürdürülebilirliğin öneminin bir savunucusuyum ve yaptığım her şeyde buna sadık kalmaya çalışıyorum. Özellikle, fenoksietanol sentetik bir madde olduğu için, alternatifimin burada daha iyi olduğunu söyleyebilirim, ancak alternatifin endüstriyel üretimi ile karşılaştırıldığında, fenoksietanol ile aynı sürdürülebilirlik değerlerine sahip olmaya yakındır.</li><li>Gelecekte bilimsel araştırmalara veya biyoteknoloji alanına devam etmeyi düşünüyor musunuz? Bu projeden sonra hangi alanlarda araştırmalar yapmayı planlıyorsunuz? Gelecekte bilimsel araştırma ve biyoloji alanında çalışmak istiyorum. Ancak kozmetik sektöründe çalışmayı tercih ederim. Kendi ürünlerimi piyasaya sürmeyi de hayal edebiliyorum. Ama bu muhtemelen 10 yıl uzakta gibi görünüyor. Yakın gelecekte ciddi bir araştırma yapma planım yok. Ama bir şey ilgimi çekerse, her zaman hobi olarak araştırma yaparım, evde deneyler yapabilirim veya kendi ürün versiyonlarımı yapmaya ve her şeyi kendi üzerimde test etmeye çalışırım.</li><li>Bu projeyi geliştirme sürecinde size en çok kimler destek oldu? Ailenizden veya öğretmenlerinizden aldığınız yardımlar nasıl oldu? Tabii ki mentor öğretmenim vardı, ilk temas noktam oydu ve her şeyi ona bildirmek zorundaydım. Ama neredeyse kendi başıma çalışmama izin verdi. Her şeye kendim karar vermeme ve kendimi yönlendirmeme izin verildi. Ama yine de bana çok yardımcı oldu ve her zaman sorularıma cevap verebildi ve çalışmalarımı kontrol etmeye devam etti. Arkadaşlarım da bana yardımcı oldu. Bana her zaman inandılar ve eksik hissettiğimde bana her zaman motivasyon verdiler. Onlara okumaları için çalışmalarımı verdim ve onların geri dönüşlerini almaya devam ettim, ayrıca sunumumu benim için 3 kez dinlemek zorunda kaldılar... Çalışmamı teslim ettiğim gün bir hata fark ettim ve o gün arkadaşlarımdan biri hayatımı kurtardı. Çevrem için çok minnettarım ve beni gerçekten destekleyen doğru insanları bulduğum için kendimi çok şanslı görüyorum.&nbsp;</li></ul><figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67c03f5301f68.png" width="1024" height="576"></figure>Ailem de bana yardımcı oldu, özellikle de proje teslimimden birkaç gün önce işle meşgul olduğumda benimle ilgilenen ve hatta gecenin bir yarısı çalışmamı yazdıran annem. O olmasaydı bu da mümkün olmazdı. İnanılmaz bir etkisi olan diğer kişi ise annemin arkadaşı (ben de onu arkadaşım olarak görüyorum) teslimden önceki son birkaç gün beni evinde ağırladı ve tüm çalışmaları benimle birlikte gözden geçirerek bana çok değerli geri bildirimlerde bulundu. Kuzenimi de unutmamalıyım. 100 kaynağımla ilgili büyük bir karmaşa yaşadığımda saatlerce benimle birlikte inceledi ve her soruma cevap verebildi. Bu çalışma bana yardımcı olan tüm bu insanların etkileşiminin bir ürünüdür, bunu tek başıma başaramazdım.<ul><li>Genç bir öğrenci olarak, bilim ve inovasyon konusunda diğer öğrencilere neler tavsiye edersiniz? Kendilerini geliştirmeleri için hangi adımları atmalılar? Ben kesinlikle bir uzman değilim. Sanırım, önemli olan ilgi. Eğer birisi yeterince ilgileniyorsa, o kişi araştırmak isteyecek ve bunu yapmaktan mutluluk duyacaktır. Bilim ve inovasyon büyük konular. Herkesin kendini sınırlaması ve kalbine yakın olana odaklanması bir avantaj olacaktır. Ve tabii ki kaynaklarınızı kullanmak mantıklı olacaktır. Hepimiz 2025 yılında yaşadığımız ve internete kolay erişimimiz olduğu için çok şanslıyız. Her şey hakkında ÇOK fazla bilgi var. Bu medyayı ve verileri tüketmek önemli. Ancak bunu ciddiye almak istiyorsanız, kesinlikle bunun teşvik edildiği bir okula kaydolmanız ve benim yaptığım gibi öğretmenlerle çalışmaya devam etmeniz gerekir.</li><li>Bu projeyi İsviçre medyasına yansıtan haberler hakkında ne düşünüyorsunuz? Medyanın ilgisi projeye olan motivasyonunuzu nasıl etkiledi? Medyanın çalışmalarımla ilgilenmesinden elbette çok mutluyum. Bu, çalışmalarım ve kendim için bir resmiyet yarattı. Ama medyanın ilgisi benim motivasyonumu etkilemiyor. Bunu bir hedef olarak belirlemedim. Kendi ilgimden dolayı yaptım.</li><li>Bu tür bilimsel çalışmaların gençler için önemini nasıl görüyorsunuz? Geleceğin bilim insanları için bu gibi projelerin yolu nasıl açılabilir? Ciddi bilimsel çalışmanın nasıl bir şey olduğunu anladım. Gelecekte, en azından benimkinde, bundan daha fazlası olacak ve kendi adıma, bu işlerin nasıl yürüdüğünü ve nasıl ilerleyeceğimi şimdi biliyorum. Elbette herkes için farklıdır ama benim için önemli olan artık kendi yaptığım gerçek bir şeyi elimde tutuyor olmam. Benim adıma, bana ait bir şey. Bu beni mutlu ediyor ve gururlandırıyor ve bence bu başlı başına önemli ve faydalı. Bence okullar bizi geleceğe hazırlamak için bu tür projeleri teşvik etmekten sorumlu. Okulumun bunu çok iyi başardığını düşünüyorum. Bu tür projeleri yapmanın başka bir yolunu göremiyorum.&nbsp;Eğitime ve bunu geliştirecek kurumlara erişim çok kritik bir noktayı oluşturuyor.</li></ul>&nbsp;

Kantonsschule Zofingen öğrencisi Aysu Boztoprak, bilimsel başarısıyla gururlandırdı!

Eğitimci, akademisyen, siyasetçi, diplomat ve sanatçı… Aşkın Asan’ın hayatı, birbirinden farklı ama birbiriyle güçlü bir şekilde bağlantılı pek çok alanın içinde geçmiş.

Trabzon’da başlayan eğitim yolculuğu, Amerika’dan Birleşik Arap Emirlikleri’ne, Umman’dan Endonezya’ya uzanan uluslararası bir kariyere dönüşmüş. Akademik dünyada öğretmen yetiştirmekten üniversite yönetmeye, siyasette milletvekilliğinden bakan yardımcılığına, büyükelçilik görevine kadar birçok önemli sorumluluk üstlenmiş.Ancak tüm bu yoğun tempoya rağmen, onun en büyük önceliklerinden biri her zaman eğitim olmuş. Geleceğin öğretmenlerini yetiştirmekten sosyal politikalar geliştirmeye, Türkiye’yi uluslararası arenada temsil etmeye kadar farklı alanlarda etkili çalışmalar yürütmüş. Bugün ise tüm bu birikimini sanatla birleştirerek yeni bir yolculuğa çıkıyor.Aşkın Asan ile akademiden diplomasiye, siyasetten sanata uzanan ilham verici hayat hikayesini ve gelecek planlarını konuştuk.<ul><li>Aşkın Asan kimdir? Kendinizi bize tanıtır mısınız?</li></ul>Trabzon’da doğdum. Liseyi Of’ta birincilikle bitirdikten sonra, eğitimime Riyad Eğitim Fakültesi’nde devam ettim. Akademik yolculuğumu Amerika Birleşik Devletleri'nde yüksek lisans yaparak sürdürdüm ve ardından Samsun 19 Mayıs Üniversitesi’nde doktora derecemi tamamladım. Öğretmenlik mesleğine büyük bir tutku ile bağlı kalarak, KTÜ Fatih Eğitim Fakültesi’nde 12 yıl boyunca geleceğin öğretmenlerini yetiştirdim. Sonrasında, akademik deneyimimi uluslararası arenaya taşıyarak önce Birleşik Arap Emirlikleri’nde, ardından da Umman’da üniversitede akademisyen olarak görev yaptım.Sadece akademik hayatta değil, siyasi ve diplomatik alanlarda da aktif roller üstlendim. 2007 Genel Seçimlerinde Ankara Milletvekili olarak Türkiye’ye hizmet etme fırsatı buldum. 2011 yılında Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Bakan Yardımcılığı görevine atanarak sosyal politikalar alanında önemli çalışmalara imza attım. 2016 yılında Avrasya Üniversitesi Rektörü olarak akademik yönetimde görev alırken, 2022 yılında Jakarta Büyükelçisi olarak atanarak Türkiye’yi uluslararası düzeyde temsil etme onurunu yaşadım.Hayatım boyunca eğitime, toplumsal gelişime ve uluslararası ilişkilere katkı sağlamaya adanmış bir yol izledim. Bunun yanı sıra, en büyük mutluluk kaynağım olan ailemle de gurur duyuyorum. Üç evlat sahibi bir anne ve iki tatlı torunun sevgi dolu büyükannesiyim.&nbsp;<figure class="image"><img style="aspect-ratio:2048/1152;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67b598f4c907d.jpeg" width="2048" height="1152"></figure><ul><li>Çocukluğunuzda sanata olan ilginiz nasıl başladı? Trabzon'un doğal güzelliklerinin sanatınız üzerinde nasıl bir etkisi oldu?</li></ul>Yeteneğimin keşfi lise yıllarına dayanır. Resim öğretmenimin desteği ve yönlendirmesi, sanatsal gelişimimde büyük rol oynadı. Ailem de bu süreçte beni her zaman destekledi. Resim yaparken annemin perdeleri ve halılar boyanırdı, ama o hiç sesini çıkarmaz, bana anlayışla yaklaşırdı. Babam ise eve dönerken cebinde benim için yağlı boya tüpleri getirirdi. Onların bu teşviki, sanata olan bağlılığımı daha da güçlendirdi.Trabzon’un eşsiz doğal güzellikleri, manzara resmetme tutkumun en büyük ilham kaynağı oldu. Karadeniz’in yemyeşil yaylaları, renk renk açan çiçekleri ve doğanın büyüleyici dokusu, sanatıma derin bir ruh kattı. Doğanın sunduğu bu benzersiz manzaralar, fırçamın her darbesine yansıdı ve beni her zaman besleyen, geliştiren bir kaynak oldu. Sanat benim için sadece bir ifade biçimi değil, aynı zamanda çiçeklerle kurduğum özel bir bağın da yansımasıdır.<ul><li>Akademik ve siyasi kariyerinizde elde ettiğiniz başarılar, sanatla olan ilişkinizi nasıl şekillendirdi?</li></ul>Aslında sanata, özellikle resme ayıracak fazla vaktim olmadı. İş hayatım boyunca son derece yoğun çalıştım. Bakan Yardımcılığı görevim sırasında, toplumun en dezavantajlı kesimlerinin sorunlarını ele alıp çözümler üretmeye odaklanmıştık. Adeta nefes alacak zamanımız yoktu; üstelik bakanlık da yeni kuruluyordu, bu yüzden sorumluluklarımız daha da ağırdı.Bütün bu koşuşturma içinde, sadece terapi amacıyla elime fırçamı aldığım anlar oldu. Ancak çoğu zaman vicdan azabı ile yarım bırakıyordum resimlerimi—çünkü ulaşmamız gereken, hayatına dokunmamız gereken onca insan varken, sanata ayırdığım vakti kendime bir lüks gibi görüyordum. Sanatla ilişkim hep emekliliğe ertelediğim bir teselli, içimde eksikliğini hissettiğim ama tam anlamıyla sahip çıkamadığım bir tutku olarak kaldı.<ul><li>Emekli olduktan sonra sanata odaklanma kararınız nasıl oluştu? Bu yeni dönemi nasıl değerlendiriyorsunuz?</li></ul>Sanata odaklanma kararını aslında meslek hayatımın en başında almıştım. Yoğun iş temposu içinde bu tutkuma yeterince vakit ayıramayacağımı biliyor, emeklilik yıllarımda sanatı hayatımın merkezine koymayı hayal ediyordum. Bu düşüncemi yıllarca günlük konuşmalarımda dile getirdim, çevremdekiler de sanata olan ilgimi hep yakından biliyordu. Şimdi ise yıllardır içimde büyüttüğüm bu hayali gerçeğe dönüştürmenin huzurunu yaşıyorum.&nbsp;Mecnun’un Leyla’sına kavuşması gibi oldu; kaybolmuş bir parçayı yeniden bulmak gibi. Şimdi her gün resim yapıyorum, sanki içimde yıllardır biriken tüm renkler ve duygular tuvale akmak için sabırsızlanıyor.Daha önce sanat dersleri almıştım, ama hâlâ eksik kalan bir şey olmasın diye atölyelere ve workshoplara katılıyorum. Yine de çoğu zaman öğrenmekten çok öğretmenin içinde buluyorum kendimi. Sanat müzelerinde saatlerce vakit geçiriyor, her bir eserin içinde kendime dair yeni anlamlar keşfediyorum. Sanat artık sadece bir uğraş değil, benim için bir tutku, bir yaşam biçimi haline geldi.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:2048/1152;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67b599033fc28.jpeg" width="2048" height="1152"></figure><ul><li>Resim yapma sürecinizde, kendinizi en çok hangi duygusal durumlarla ifade ediyorsunuz?</li></ul>Resim yapma sürecimde en çok huzur, özlem ve hayranlık duygularıyla kendimi ifade ediyorum. Doğaya ve hayata duyduğum derin hayranlık, fırçamın her darbesinde kendini gösteriyor. Özellikle çiçekler ve doğa manzaraları benim için bir ilham kaynağı; onların renkleri, dokusu ve zarafeti beni büyülüyor.Aynı zamanda resimlerimde özlem duygusu da belirgin bir şekilde hissediliyor. Bazen geçmişe, bazen ise hiç gitmediğim ama ruhen yakın hissettiğim yerlere olan özlemimi tuvalime yansıtıyorum. Bu süreç, iç dünyamla yüzleşmemi ve duygularımı renklere dökmemi sağlıyor.Huzur ise resim yaparken en çok hissettiğim ve eserlerime de yansıyan duygu. Boyaların ve fırçaların arasında kaybolduğumda zaman duruyor, zihnimdeki tüm karmaşa yerini dinginliğe bırakıyor. Sanat benim için sadece bir ifade biçimi değil, aynı zamanda içsel bir yolculuk ve ruhumu besleyen bir sığınak.<ul><li>Aile hayatınızın sanatınıza nasıl bir etkisi oldu? Sanatınızda ailenizden aldığınız ilhamı nasıl tanımlarsınız?&nbsp;</li></ul>Ailemin sanata olan katkısı ve desteği benim için çok değerli. Sanırım yetenek, bir yandan doğuştan gelen bir armağan, bir yandan da çevresel etkilerle beslenen bir miras. Benden önce resim yapan bir aile büyüğümüz olmasa da, anneciğimin işlediği kanaviçeler, seçtiği renkler ve yarattığı desenler hafızama kazınmış durumda. Onun el emeğiyle ortaya çıkardığı zarif motifler, belki de farkında olmadan sanata olan ilgimi şekillendirdi.Bu sanatsal yön, ailemizde benden sonraki nesillere de geçti. Kızım Hilal de bir ressam ve yeğenlerim de resim yapmaya büyük bir tutkuyla bağlılar. Onların sanat yolculuklarını desteklemek, deneyimlerimi paylaşmak ve ilham kaynağı olabilmek benim için büyük bir mutluluk. Sanat, bizim için sadece bireysel bir ifade biçimi değil, aynı zamanda kuşaklar arasında güçlü bir bağ kuran ortak bir dil haline geldi.<ul><li>Emekliliğinizde sanata daha fazla vakit ayırarak nasıl bir değişim yaşadınız?&nbsp;Hayatınızda sanata daha fazla yer açmak sizi nasıl hissettiriyor?</li></ul>Sanata daha fazla yer açmak, iç dünyama daha yakından bakmamı sağladı. Renklerle, fırçalarla ifade ettiğim duygular, yılların birikimini, özlemlerimi ve hayranlıklarımı tuvalde somutlaştırıyor. Kendimi daha özgür, daha üretken ve daha huzurlu hissediyorum. Sanat benim için bir terapi, bir kaçış noktası değil; aksine, kendimi en çok bulduğum, en çok var olduğumu hissettiğim alan. Bu süreç, bana zamanın değerini, anın kıymetini ve üretmenin verdiği eşsiz tatmini yeniden hatırlattı.<ul><li>Çiçek resmetmeye olan tutkunuz, size huzur ve ilham veren bir şey mi? Çiçeklerin sanatsal bir sembolü var mı sizin için?</li></ul>Her çiçek, kendine özgü bir hikâye anlatıyor; bazıları umut ve yeniden doğuşu simgelerken, bazıları melankoli ve özlemi yansıtıyor.Sanatımda çiçeklerin özel bir sembolü var. Onlar, hayatın geçiciliğini, güzelliğin anlık ama unutulmaz etkisini temsil ediyor. Bir çiçeğin tomurcuktan açılışa kadar geçen süreci, insan hayatının döngüsüne çok benziyor—büyüme, olgunlaşma ve kaçınılmaz bir sona ulaşma. Çiçekleri resmetmek, bana anın kıymetini hatırlatıyor; her fırça darbesiyle doğanın mucizesine bir kez daha tanıklık ediyorum. Bu yüzden, çiçekler benim için sadece bir resim konusu değil, aynı zamanda hayatı ve sanatı anlamlandırmamı sağlayan güçlü bir metafor.<ul><li>Sanatınızda izlediğiniz teknikler ve tarz hakkında bize biraz bilgi verebilir misiniz?</li></ul>Daha çok akrilik boya ile çalışıyorum çünkü hızlı kuruması, dinamik bir akış sağlaması ve katmanlar oluşturmayı kolaylaştırması bana büyük bir özgürlük sunuyor. Akriliğin esnek yapısı sayesinde renkleri üst üste ekleyerek derinlik yaratabiliyor, dokularla oynayarak resimlerime daha canlı bir ifade kazandırabiliyorum.Ayrıca, modeling paste kullanarak eserlerime neredeyse heykelsi bir doku kazandırıyorum. Bu teknikle adeta bir heykeltıraş gibi yüzey üzerinde tekstürel detaylar oluşturuyor, resimlerime üç boyutlu bir etki veriyorum. Dokular o kadar belirgin ve dokunulabilir hale geliyor ki, izleyicinin elini uzatıp hissetmek isteyeceği bir boyut kazanıyor.&nbsp;<figure class="image"><img style="aspect-ratio:2048/1152;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67b5990f33acc.jpeg" width="2048" height="1152"></figure><ul><li>Cenevre'de yaşamak, sanatınıza nasıl bir ilham kaynağı oldu? Bu şehrin sanatsal atmosferi, çalışmalarınızı nasıl etkiliyor?</li></ul>Cenevre’de yaşamak, sanatımı derinden besleyen bir deneyim oldu. Şehrin tarihi dokusu, göl manzarası, etkileyici doğası ve kültürel çeşitliliği, ilham kaynağımın zenginleşmesini sağladı. Cenevre’nin sakin ve dingin atmosferi, resimlerime huzuru yansıtmama yardımcı olurken, şehrin sanat galerileri, müzeleri ve sanat etkinlikleri de sanatsal bakış açımı geliştirmeme katkı sağlıyor.Ancak beni en çok büyüleyen şeylerden biri Alp Dağları'nın eşsiz çiçekleri oldu. Her mevsimde farklı bir renk şöleni sunan bu zarif bitkiler, resimlerime doğal bir şiirsellik katıyor. Baharın gelişiyle açan Edelweiss, Gentian ve Alpine Aster gibi çiçekler, doğanın gücünü ve zarafetini aynı anda yansıtan semboller haline geldi.<ul><li>Genç sanatçılara veya sanata yeni başlayanlara tavsiyeleriniz neler olurdu?</li></ul>Sanata yeni başlayan veya genç sanatçılara en önemli tavsiyem, sabırlı olmaları ve kendilerini keşfetme sürecine zaman tanımalarıdır. Sanat, bir yolculuktur ve her fırça darbesi, her deneme, sizi kendi özgün tarzınıza biraz daha yaklaştırır. Bu yüzden mükemmel olmayı hedeflemek yerine, sürecin tadını çıkarmak ve denemekten korkmamak gerekir.Ayrıca, gözlem yeteneğinizi geliştirin. Doğayı, insanları, şehirleri, duyguları dikkatlice izleyin. Gördüğünüz her detay, sanatınıza ilham verecek bir parçadır. Sanat müzelerini, sergileri ziyaret edin, farklı akımları inceleyin, ancak en önemlisi kendi sesinizi bulun. Taklit etmek yerine, sizi ve duygularınızı en iyi ifade eden stili keşfetmeye çalışın.Teknik olarak ise malzemelerle cesurca deneyler yapın. Sadece klasik tekniklerle sınırlı kalmayın; farklı boyalar, dokular, malzemeler ve hatta dijital sanat gibi yeni alanları keşfedin. Her teknik, size farklı bir ifade biçimi sunar.Ve belki de en önemlisi: Sanat, bir tutkudur ama aynı zamanda disiplin gerektirir. İlhamın gelmesini beklemek yerine, düzenli olarak çalışmayı alışkanlık haline getirin. Küçük eskizler bile olsa, her gün bir şeyler üretmek sizi daha iyi bir sanatçı yapar.Son olarak, eleştirilere açık olun ama sanatınızı eleştiriler doğrultusunda tamamen değiştirmeyin. Sanat kişisel bir ifade biçimidir; sizin hikayenizi en iyi yine siz anlatabilirsiniz. Bu yüzden kendinize güvenin, sanattan keyif alın ve yaratıcılığınızı özgür bırakın!