Eurovision Şarkı Yarışması’nın Basel ayağı öncesinde sosyal medyada yayılan çağrılara göre, ESC haftasında dört protesto eylemi düzenlenecek. Bunlar arasında final gecesi için planlanan “büyük bir gösteri” de var. Gösteriler, Pro-Filistin aktivistleri tarafından “Escalate for Palestine” (Filistin için Gerilim Yarat) sloganıyla duyuruldu. Aktivistler, Gazze’deki savaş nedeniyle İsrail’in yarışmadan çıkarılmasını talep ediyor. Ancak bu gösteriler için resmi izin alınmadı ve Basel-Stadt Kantonu Polisi’yle herhangi bir temas kurulmadı.

Bu protesto çağrıları sert ama şaşırtıcı değil. 2024 yılında İsveç’in Malmö kentinde düzenlenen Eurovision sırasında da benzer boykot çağrıları yapılmış ve İsrail’in yarışmadan çıkarılması talep edilmişti. O dönem de BDS (Boykot, Yatırımların Geri Çekilmesi ve Yaptırımlar) hareketi başı çekmişti. Malmö'de binlerce kişi hem yarı final hem de final günlerinde sokaklara dökülmüştü.

Orta Doğu’daki durumun geçen yıldan bu yana yatışmaması nedeniyle, ESC’nin siyasallaşması Basel’de de devam ediyor. 2025 Nisan başında yaklaşık 20 Avrupa Parlamentosu üyesi, Avrupa Yayın Birliği’nden (EBU) İsrail’in yarışmadan çıkarılmasını talep etti. İspanyol kamu yayıncısı RTVE de bu katılımın yeniden değerlendirilmesini isteyen bir açık mektup yayımladı. Ancak EBU bu talepleri kesin bir dille reddetti.

Sosyal medyada yayılan son gösteri çağrıları sadece İsviçre’deki öğrenci ve sol gruplardan değil, aynı zamanda İsveç, İzlanda ve Fransa’daki uluslararası BDS ağlarından geliyor.

“Bu gösterilere şaşırmadık”

İsviçre Yahudi Toplumu Federasyonu (SIG) Genel Sekreteri Jonathan Kreutner, “Bu gösterilerin duyurulmasına hiç şaşırmadık,” diyerek şöyle devam etti: “Basel’in üç ülkenin kesişim noktasında bulunması, yurtdışından gelen gruplar için propaganda yapmak adına elverişli bir zemin oluşturuyor.”

BDS İsviçre destekliyor ama Escalate protestolarını değil

BDS İsviçre, ESC’nin boykot edilmesini savunmakla birlikte, “Escalate for Palestine” protestolarını desteklemediğini açıkladı. Kuruluş, “BDS olarak, İsrail’e savaş suçlarını aklamak için defalarca platform sağladığı için Eurovision’un boykot edilmesini talep ediyoruz,” dedi.

BDS hareketi Almanya ve Avusturya'da resmi olarak antisemitik olarak kabul ediliyor. İsviçre’de ise antisemitik eğilimler taşıdığı görüşü baskın. SIG Genel Sekreteri Kreutner, “BDS antisemitik kalıplar ve yöntemler kullanıyor,” diyor ve 7 Ekim 2023’teki Hamas saldırısından sonra bu hareketin daha da radikalleştiğini belirtiyor. Kreutner, bu grupların saldırıyı küçümsediğini, Holokost benzetmeleri yaptığını ve İsrail’in varlık hakkını tanımadığını savunuyor.

Öte yandan BDS İsviçre bu suçlamaları reddediyor: “BDS, her türlü ırkçılık, ayrımcılık, antisemitizm ve İslamofobiye karşı duran antırkçı bir harekettir.”

Juso İsviçre ESC boykotunu desteklemiyor

İsviçre Sosyalist Gençliği (Juso), Eylül 2024’ten bu yana BDS’yi destekleyen tek siyasi yapı. Ancak bu karar hem kamuoyundan hem de aşırılık uzmanlarından yoğun eleştiri aldı. Uzmanlar, bu desteğin antisemitizmi anti-İsrail eleştirisi kisvesi altında meşrulaştırdığını savundu.

Juso, ESC protestolarını ve boykot çağrılarını desteklemediklerini duyurdu. Juso İsviçre Başkanı Mirjam Hostetmann, “İsrail’in insan hakları ve uluslararası hukuk ihlallerine rağmen ESC’den hâlâ çıkarılmaması anlaşılmaz. Ancak Juso bu boykotu desteklemiyor,” dedi.

Basel Polisi gösterileri yasaklamayacak

Protestolara kaç kişinin katılacağı henüz bilinmiyor. Basel-Stadt Kantonu Polisi, “polis taktikleri gereği” konuya dair özel değerlendirme ve tedbirleri açıklamıyor.

Basel Güvenlik Direktörü Stephanie Eymann, polisin yalnızca ESC için değil, genel olarak Yahudi topluluğuyla sürekli temas halinde olduğunu söyledi. “Basel’de Yahudi toplumunun güvenliği polisin sabit görev alanlarından biridir. Bu İsviçre’de eşsizdir,” dedi.

Buna rağmen, ESC süresince genel bir protesto yasağı getirilmeyeceğini belirtti. “İfade özgürlüğüne büyük önem veriyoruz. Sekiz gün boyunca gösteri yasağı uygulayamayız,” diyen Eymann, bu tavır nedeniyle “Never Again Is Now” (Nain) adlı İsviçreli bir STK tarafından eleştirildi.

7 Ekim saldırısından sağ kurtulanlar Basel’de

Şubat ayında, 7 Ekim 2023 Hamas saldırısından sağ kurtulan altı kişinin, İsrail’in ESC adayı Yuval Raphael’i Basel’de destekleyeceği açıklanmıştı. Raphael de saldırıdan sağ kurtulanlar arasında yer alıyor. Ancak geçen yılın adayı Eden Golan’ın aksine, Raphael doğrudan boykot ya da protesto çağrılarında hedef alınmadı.

SIG Genel Sekreteri Kreutner, bunun taktiksel bir tercih olduğunu düşünüyor: “Raphael’in yaşadıkları terördür ve bu, protestocuların özellikle kaçındığı bir konudur. Çünkü Raphael’i anmak, 7 Ekim’de yaşananları gündeme getirmek demektir. Bu da onların inandırıcılığını zedeleyecektir.”