Yeni öneriler arasında, sığınma hakkı kazanan kişilerin kalıcı oturum için başvuruda bulunmadan önce 20 yıl bekleme zorunluluğu getirilmesi de bulunuyor. Ayrıca mülteci statüsü sahiplerinin durumları düzenli aralıklarla gözden geçirilecek; ülkelerinin güvenli kabul edilmesi hâlinde geri dönmeleri talep edilecek.
BBC’nin Sunday with Laura Kuenssberg programına konuşan Mahmood, yasadışı göçün İngiltere’yi “parçalayacak boyutta” etkilediğini ifade etti. Muhalefetteki Muhafazakâr Parti sözcüsü Chris Philp ise yasa dışı göçmenlerin bir hafta içinde sınır dışı edileceğini savundu.
Bu değişikliklerin hedefi, İngiltere’yi yasadışı göç için daha az cazip hâle getirmek. Böylece küçük teknelerle yapılan geçişlerin ve iltica başvurularının azalması bekleniyor. Mahmood’un açıklayacağı planın ayrıntıları henüz kamuoyuna yansımadı.
Bakan, bazı sığınmacılara İngiliz vatandaşlarına göre daha avantajlı şartlar sunulduğunu ve bunun “adil olmadığını” belirterek sistemin dengelenmesi gerektiğini vurguladı: “Yasadışı göç, ülkemizde toplumsal bölünmelere yol açıyor. Eğer iltica sistemine destek devam edecekse, harekete geçmemiz gerekiyor.”
Mevcut sistemde sığınmacılar beş yıl sonra süresiz oturum başvurusunda bulunabiliyor. Mahmood, bu sürenin 20 yıla çıkarılmasını istiyor. Yeni düzenlemelere göre, mülteci statüleri iki buçuk yıl sonra yeniden incelenecek ve ardından düzenli gözden geçirmeler yapılacak.
Bakan, yasal ve güvenli yollarla gelen, çalışan ve topluma katkıda bulunan sığınmacıların daha erken kalıcı oturum başvurusunda bulunabileceğini belirtti; ancak ayrıntı vermedi. Politikanın, Avrupa’da katı iltica sistemiyle bilinen Danimarka’dan esinlendiği bildiriliyor.
Mahmood’un sert yaklaşımı, bazı İşçi Partisi milletvekillerinden eleştiri aldı. Clive Lewis, Danimarka modelinin aşırı sağ söylemlerini yansıttığını ve sol eğilimli seçmenlerin başka partilere yönelebileceğini savundu. Bakan ise eleştiriyi reddetti ve göçmen bir aileden geldiğini hatırlatarak konuyu “ahlaki bir görev” olarak nitelendirdi.
Mevcut sistemde sığınmacıların yalnızca yüzde 10’u çalışma hakkına sahipken, kendi geçimlerini sağlamaları beklenmiyor. Bakan, bunun bazı durumlarda sosyal konutlarda yaşayan İngiliz vatandaşlarından daha avantajlı hâle getirdiğini belirtti.
Mülteci Konseyi CEO’su Enver Solomon ise 20 yıllık bekleme süresinin insanları caydırmayacağını, aksine onlarca yıl belirsizlik içinde bırakacağını söyledi: “Kontrollü ve adil bir sistem için makul sürelerde karar alınmalı ve sığınmacılar topluma katkı sağlayabilmeli.”
Son verilere göre, İngiltere’de son 12 ayda 109 bin 343 kişi iltica başvurusunda bulundu. Bu sayı bir önceki yıla göre yüzde 17 artış gösterdi. İçişleri Bakanlığı verilerine göre son bir haftada 1069 göçmen İngiltere’ye ulaştı. Mahmood’un Bakanlık görevine başlamasından bu yana küçük teknelerle ülkeye gelenlerin sayısı 10 bin 289’a ulaştı. Bu yıl toplam başvuru sayısı ise şimdiden 39 bini geçti.
Geçen yılın tamamı ile karşılaştırıldığında, 2025 rakamları 2024 ve 2023 yıllarının tamamından yüksek, ancak 2022’nin aynı dönemine göre bir miktar düşük seyrediyor.
