Almanya Şansölyesi Friedrich Merz, ülkelerindeki iç savaşın sona erdiğini belirterek, Suriyelilerin artık Almanya’da sığınma hakkı talep etmeleri için geçerli bir gerekçelerinin kalmadığını açıkladı. Merz, Suriyelileri kendi ülkelerine dönmeye ve yeniden inşa sürecine katkıda bulunmaya teşvik edeceklerini ifade etti.

Suriye’de 14 yıl süren iç savaş boyunca Almanya, Avrupa Birliği ülkeleri arasında en çok mülteciyi kabul eden ülke olmuştu. Ancak Merz ve koalisyon ortakları, Beşar Esad yönetiminin yaklaşık 11 ay önce devrilmesiyle birlikte durumun değiştiğini savunuyor.

Merz, salı akşamı yaptığı açıklamada, Almanya’da yaşayan bir milyondan fazla Suriyelinin gönüllü olarak ülkelerine döneceğini ümit ettiklerini belirterek, “Artık Almanya’da iltica gerekçesi kalmadı. Bu nedenle geri gönderme sürecini başlatabiliriz” dedi. Ülkelerine dönmeyi reddedenlerin ise yakın zamanda sınır dışı edilebileceğini sözlerine ekledi.

Ancak Merz’in açıklamaları, geçen hafta Şam’a giderek temaslarda bulunan Almanya Dışişleri Bakanı Johann Wadephul’un sözleriyle çelişiyor. Wadephul, Suriye’de yıkım ve istikrarsızlığın devam ettiğini ve bu koşullarda “onurlu bir yaşamın hayal edilemeyeceğini” ifade etmişti.

Wadephul’un bu açıklaması, hükümetin göç karşıtı seçmenleri yatıştırmak için izlediği sert çizgiden farklı bir yaklaşım olarak parti içinden eleştiriler aldı. Bazı Hristiyan Demokrat Parti üyeleri, Wadephul’un sözlerinin, Suriyelilerin ülkesine geri dönme kararını olumsuz etkileyebileceğini savundu.

Almanya’da kitlesel geri dönüşlerin ülke üzerindeki etkisi de tartışma konusu. Ülkede yüz binlerce Suriyeli toplumla entegre olmuş, Almanca öğrenmiş ve iş gücüne katılmış durumda. Özellikle sağlık sektöründe çalışan 7 binden fazla Suriyeli doktor, kırsal bölgelerde yaşanan açıkları kapattı.

Federal hükümetin desteğiyle, bu yılın ilk yarısında sadece 1000 Suriyeli ülkelerine dönebildi. Mülteciler konusundaki tartışma, önümüzdeki yıl yapılacak beş eyalet seçimi öncesinde daha da önem kazanıyor. Aşırı sağcı AfD partisinin Hristiyan Demokratlarla kıyasıya yarıştığı bazı eyaletlerde iktidara gelme olasılığı gündemde.

Tartışmalar, Berlin’de hafta sonu 22 yaşındaki bir Suriyelinin intihar saldırısı planladığı iddiasıyla tutuklanması sonrası yeniden alevlendi. Olay, kamuoyunda güvenlik ve göç tartışmalarını artırdı.

AfD eş başkanı Alice Weidel, Wadephul’un Suriyelilere yönelik empatik açıklamalarını eleştirerek, “İslamcı şiddet mağdurlarına atılmış bir tokat” olarak nitelendirdi.

Merz, pazartesi günü Suriye’nin geçici Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara’yı Almanya’ya davet ettiğini ve ülkede suç kaydı bulunan Suriyelilerin geri gönderilmesi konusunu görüşmek istediğini açıkladı. Wadephul ise salı günü yaptığı açıklamada, aralarındaki görüş ayrılığını küçümseyerek, “Suriye dâhil tüm ülkelerden sınır dışı edilenlerin sayısını artırmak hükümetin ortak hedefidir” dedi.