Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Putin’le yaptığı telefon görüşmesinde Türkiye'nin barış görüşmelerine ev sahipliği yapmaya hazır olduğunu vurguladı. Ukrayna lideri Volodimir Zelenskiy de Putin’in teklifine olumlu karşılık vererek, "15 Mayıs Perşembe günü Putin’i Türkiye’de bekliyor olacağım" dedi.
Putin’in açıklamasıyla diplomasi trafiği hızlandı
Putin, 10 Mayıs akşamı yaptığı konuşmada, 2022’de kesintiye uğrayan doğrudan görüşmelerin 15 Mayıs’ta İstanbul’da, ön koşulsuz şekilde yeniden başlatılması önerisini kamuoyuna duyurdu. Bu gelişmeyle birlikte diplomatik temaslar yoğunlaştı.
Erdoğan: Barış görüşmeleri için Türkiye hazır
Putin'in önerisi uluslararası alanda geniş yankı uyandırırken, Cumhurbaşkanı Erdoğan, Rus liderle yaptığı telefon görüşmesinde Türkiye'nin müzakerelere yeniden ev sahipliği yapmaktan memnuniyet duyacağını belirtti. Kremlin'den yapılan açıklamada, liderlerin 15 Mayıs’taki olası İstanbul görüşmesini detaylıca ele aldığı aktarıldı.
Zelenskiy: Ateşkesin sağlanmasını bekliyoruz
Zelenskiy, Putin’in teklifine yanıt olarak yaptığı açıklamada, “Diplomasi için gereken ortamın sağlanması adına yarından itibaren kalıcı bir ateşkes bekliyoruz. Daha fazla can kaybının anlamı yok. Perşembe günü Türkiye’de olacağım ve Putin’i bekliyor olacağım. Umarım bu kez Rusya bir bahane üretmez” dedi.
Trump’tan Açıklama: “Ukrayna bu teklifi derhal kabul etmeli”
ABD Başkanı Donald Trump, Putin’in İstanbul’da yapılacak barış görüşmeleri çağrısına ilişkin olarak, Ukrayna’nın bu fırsatı “hemen” değerlendirmesi gerektiğini ifade etti. Trump, müzakerelerin en azından bir anlaşmanın mümkün olup olmadığını göstereceğini belirtti. “Eğer anlaşma mümkün değilse, ABD ve Avrupa liderleri bunu bilerek gerekli adımları atabilir” dedi. Ayrıca, Putin’in İkinci Dünya Savaşı’nın yıl dönümünde düzenlenen kutlamalarla meşgul olduğunu, fakat müzakere önerisinin ciddiye alınması gerektiğini sözlerine ekledi.
ABD Dışişleri Bakanı Rubio Türkiye’ye geliyor
Barış sürecine ilişkin gelişmeler yaşanırken, ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio’nun 14-16 Mayıs tarihlerinde Türkiye’ye geleceği açıklandı. Ziyaretin amacı, NATO Dışişleri Bakanları Gayriresmi Toplantısı’na katılmak ve Rusya-Ukrayna Savaşı’nın sona erdirilmesine yönelik görüşmeleri desteklemek.
Rusya ve Ukrayna arasında 24 Şubat 2022'de başlayan savaşın ardından taraflar ilk olarak 28 Şubat’ta Belarus’ta masaya oturmuştu ancak sonuç alınamamıştı. Mart 2022’de ise Türkiye'nin arabuluculuğunda Antalya Diplomasi Forumu’nda Lavrov ve Kuleba yüz yüze görüşmüş, daha sonra İstanbul’da bir başka buluşma gerçekleşmişti. Ancak bu süreç de Mayıs 2022'de kesintiye uğradı.
Donald Trump’ın yeniden ABD Başkanı olarak göreve gelmesiyle birlikte Moskova-Kiev hattında temaslar hız kazanmıştı. Trump, Putin’le telefonda, Zelenskiy ile de yüz yüze görüşmeler gerçekleştirdi. Ancak 28 Şubat’ta Beyaz Saray’da gerçekleşen ve iptal edilen ortak basın toplantısıyla sonuçlanan sert tartışma, ilişkilerdeki gerilimi gözler önüne serdi. Zelenskiy'nin güvenlik garantileri talebi Trump ile arasında krize neden olmuş, mineral anlaşmasının da rafa kalkmasına yol açmıştı.
Zelenskiy ile Trump arasındaki ilişkiler son dönemde normale dönse de, somut bir barış adımı atılamadı. İki lider son olarak 3 Mayıs’ta Papa Francis’in cenazesinde kısa süreli bir temas kurdu.
