
Bakanlığın çarşamba günü yayımladığı mektupta, Washington yönetiminin Ankara’ya uyguladığı CAATSA yaptırımlarının devam ettiğine dikkat çekildi.
ABD Temsilciler Meclisi’nden Demokrat Chris Pappas’ın öncülüğünde 40 milletvekili, Dışişleri Bakanı Marco Rubio’ya bir mektup göndererek, Türkiye’nin ABD’nin ulusal güvenliğiyle ilgili yasa ve politikalarını ihlal etmesinin önüne geçilmesini talep etti.
Bakanlığın mektubunda, “Türkiye’nin Rus yapımı S-400 hava savunma sistemini satın alması nedeniyle duyduğumuz memnuniyetsizliği ilettik. CAATSA yaptırımlarının uygulanmasına ilişkin değerlendirmelerimizin bir parçası olarak atılması gereken adımları açıkça belirttik” ifadelerine yer verildi.
Mektupta ayrıca Türkiye’nin uzun süredir NATO müttefiki olduğu ve ittifakın görevlerine önemli katkılar sağladığı vurgulanarak, ABD-Türkiye savunma ilişkilerinin hem ABD’nin hem de NATO’nun güvenliği açısından kritik öneme sahip olduğu belirtildi.
Türkiye, S-400 alımı sonrası ABD’nin Hasımlarıyla Yaptırımlar Yoluyla Mücadele Yasası (CAATSA) çerçevesinde yaptırımlara maruz kalmış ve F-35 programından çıkarılmıştı. Bunun ardından Ankara, 40 yeni F-16 uçağı ile mevcut 79 F-16’nın modernizasyonu için ABD’ye başvurdu.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, ABD Başkanı Donald Trump ile 16 Mart’ta yaptığı telefon görüşmesinde, CAATSA yaptırımlarının kaldırılması gerektiğini söylediği kaydedildi. Bloomberg’in haberine göre Erdoğan, Nisan ayında ABD’yi ziyaret ederek Trump ile yüz yüze görüşmek istediğini iletmişti.
Son yıllarda ABD-Türkiye ilişkileri, Doğu Akdeniz, Suriye ve Gazze politikaları ile Türkiye’nin Rusya’dan S-400 alımı gibi konular nedeniyle gerilmiş, bu durum ABD’nin yaptırımlarına ve Türkiye’nin 2019’da F-35 programından çıkarılmasına yol açmıştı. Daha sonra Ankara, 40 Block-70 F-16 uçağı ve 79 modernizasyon kiti alımı için ABD ile anlaşma sağlamış, İsveç’in NATO üyeliğine onayı da bu süreci kolaylaştırmıştı.
Erdoğan ayrıca Türkiye’nin tedarik zincirlerinde sağladığı avantajlara işaret ederek, Ukrayna-Rusya savaşında kritik öneme sahip 155 mm’lik mühimmat üretimi ve tedarikindeki iş birliğini örnek gösterdi.
ABD, Rusya’ya yönelik yaptırımları ihlal eden bazı Türk şirket ve bireylere de CAATSA kapsamında yaptırımlar uygulamıştı. Savunma Sanayii Başkanlığı ve dönemin başkanı İsmail Demir’in de aralarında bulunduğu dört kurum yetkilisi, 2021’de “Rusya ile ilişkiler” nedeniyle yaptırımlara tabi tutulmuştu.