Zihni zinde tutmak için çoğunlukla Sudoku, bulmaca çözme ya da hafıza oyunları gibi zihinsel aktiviteler akla gelse de uzmanlara göre beslenme şekli, bilişsel işleyiş üzerinde en az bu egzersizler kadar etkili. Zaman zaman sağlıksız yiyecekler tüketmek ciddi bir sorun yaratmasa da, nörologlar bazı yiyecek ve içeceklerin mümkün olduğunca sınırlanmasını öneriyor. Huffpost’a konuşan birçok uzman, kaçınılması gereken bu ürünleri sıraladı.

1. Protein tozu

Günlük içeceklerine protein tozu ekleyenlere uyarıda bulunan sinirbilimci Friederike Fabritius, pek çok protein tozunda yapay tatlandırıcıların bulunduğunu ve bunların bağırsak mikrobiyotasına zarar verebildiğini aktarıyor. Fabritius, bağırsak sağlığının beyin işlevleriyle doğrudan bağlantılı olduğunu vurgulayarak, “Sinir ileticilerinin önemli bir kısmı bağırsakta üretiliyor; dolayısıyla mikrobiyomdaki bozulmalar zihinsel sağlığı etkiliyor” diyor.

2. Gazlı içecekler

Nörolog Dr. Shaheen Lakhan, gazlı içecekleri “beyin için en riskli besin gruplarından biri” olarak değerlendiriyor. Lakhan’a göre bu içecekler yüksek şeker içerikleri nedeniyle beyni besleyen damarları yıpratıyor, uzun vadede inme ve demans ihtimalini yükseltiyor; kısa vadede ise huzursuzluk, inflamasyon, uyku bozuklukları ve kötü ruh hâline sebep olabiliyor. Lakhan ayrıca, diyet ürünlerin de masum olmadığını belirtiyor: “Sıfır kalorili tatlandırıcılar bile beyni strese sokarak gerçek şekere karşı aşırı istek yaratıyor.”

3. Margarin

NYU Langone Concussion Center’dan nörolog Dr. Shae Datta, margarinin içindeki trans yağlar nedeniyle bu üründen uzak durduğunu ifade ediyor. Trans yağlar kalp-damar sağlığına zarar verdikleri gibi beyne giden damarlar üzerinde de olumsuz etki yaratıyor. Neurology dergisinde yayımlanan araştırmalar, kandaki trans yağ oranı yüksek olan ileri yaş bireylerde demans riskinin arttığını gösteriyor.

4. Bira

Tufts Medical Center’dan Dr. Byran Ho, birayı “tamamen boş kalori” olarak niteliyor. Ho’ya göre alkol nörotoksik bir madde olduğu için az miktarda tüketim bile sinir hücrelerinde hasara yol açabiliyor. Biranın besleyici bir değer taşımadığını da özellikle vurguluyor.

5. Kafeinsiz kahve

Kafeinsiz kahvenin zararlı olup olmadığı, kafeinin nasıl uzaklaştırıldığına bağlı. Nörobilimci Sean Callan, kafeini solventle ayrıştırılan kahvelere karşı dikkatli olunması gerektiğini belirtiyor. Callan’a göre bu kimyasallar kansere veya sinir sistemi hasarına neden olabiliyor ve bazıları plasentadan geçerek hamileler için ciddi risk oluşturabiliyor. Tüketicilerin markaların içeriklerini checkyourdecaf.org üzerinden kontrol etmesi tavsiye ediliyor.

6. Patates kızartması

Nörolog Dr. Pedram Navab, yağda kızartılmış patatesi tamamen hayatından çıkardığını ifade ediyor. Bunun sebebi, aşırı yağlı kızartmaların beyin damarlarına zarar vermesi, kan-beyin bariyerini zayıflatması ve hipokampus gibi öğrenme-hafıza bölgelerine hasar verebilmesi. Bu etkilerin uzun vadede bilişsel düşüşe yol açabileceği belirtiliyor.

Uzmanlar, protein tozu veya kafeinsiz kahve gibi bırakılması zor ürünlerde daha sağlıklı alternatiflere yönelmeyi önerirken, gazlı içecekler ve patates kızartması gibi ürünlerin ise tamamen bırakılmasa bile olabildiğince seyrek tüketilmesini tavsiye ediyor.