
AB Komisyonu’ndan yapılan duyuruya göre, sistem altı aylık bir geçiş süreciyle tüm sınır geçiş noktalarında tam anlamıyla işler hale getirilecek.
Yeni sistemin amacı, Schengen Bölgesi’ne giriş yapan AB vatandaşı olmayan yolcuların hareketlerini dijital ortamda takip etmek. EES, bu kişilerin pasaport bilgileri, parmak izleri, yüz taramaları ve giriş-çıkış tarihlerini elektronik olarak kaydedecek. Böylece, 90 günlük yasal kalış süresinin aşımı kolaylıkla tespit edilebilecek ve düzensiz giriş çıkışlarla daha etkin mücadele edilebilecek.
AB Komisyonu’nun Teknolojik Egemenlik, Güvenlik ve Demokrasi’den Sorumlu Başkan Yardımcısı Henna Virkkunen, “Bu adım, Avrupa’yı dünyanın en gelişmiş seyahat merkezlerinden biri yapma hedefimize bir adım daha yaklaştırıyor,” açıklamasında bulundu. Virkkunen, sistemin güvenli, verimli ve yolcu dostu olması için ulaşım sektörü ve üye ülkelerle yakın iş birliği içinde çalışıldığını vurguladı.
Yeni sistemle birlikte, AB dışından gelen ziyaretçiler, her sınır geçişinde pasaport ya da seyahat belgelerini self-servis kiosklar aracılığıyla taratmak zorunda kalacak. AB vatandaşları, oturma izni sahipleri ve uzun süreli vizeliler ise sistemin dışında tutulacak.
İlk kayıt işlemi sırasında ziyaretçilerin biyometrik verileri (yüz ve parmak izi) ile seyahat bilgileri alınacak. Bu veriler üç yıl boyunca sistemde saklanacak ve kişi tekrar giriş yaptığında, verilerle eşleştirme gerçekleştirilecek.
Yoğunluk ve Gecikme Endişesi
Yolcuların en büyük merak konusu, bu dijital sistemin özellikle havaalanları, kara sınırları ve limanlar gibi yoğun geçiş noktalarında kuyruklara ve gecikmelere yol açıp açmayacağı. Bu noktada AB yetkilileri, sistemin sorunsuz ve etkili şekilde uygulanabilmesi için bilgilendirme kampanyaları ve farkındalık çalışmaları yapılacağını, üye ülkelerle iş birliğinin süreceğini belirtti.
Eurostar gecikmelere karşı önlem alıyor
Fransa ile İngiltere arasında Manş Tüneli üzerinden tren seferleri gerçekleştiren Eurostar, sistemin uygulamaya geçmesiyle yaşanabilecek gecikelere karşı hazırlıklarını sürdürüyor. Özellikle Londra St Pancras istasyonu gibi kapasitesi sınırlı noktalarda, yolcuların trenlerine yarım saat erken alınması planlanıyor. Ayrıca sınır güvenliği personeli iki katına çıkarılıyor; mevcut 24 kioska ek olarak 49 yeni self-servis cihazı kurulacak. Bu yeni cihazlar istasyonun farklı bölümlerine yerleştirilecek ve özel eğitimli görevlilerce yönetilecek.
EES’in ardından ETIAS uygulamaya girecek
Yeni giriş-çıkış sisteminin ardından, 2026 yılının sonlarına doğru Avrupa Seyahat Bilgi ve Yetkilendirme Sistemi (ETIAS) devreye girecek. Ancak sistemin zorunlu hale gelmesi 2027'yi bulacak. Bu uygulamayla, vizesiz AB dışı ülkelerden gelen yolcuların Schengen bölgesine giriş yapmadan önce çevrimiçi başvuru yapması ve 20 euro ücret ödemesi gerekecek. Elde edilen izin, dijital olarak pasaportla eşleştirilecek ve 3 yıl boyunca geçerli olacak. 18 yaş altı ve 70 yaş üstü kişiler ise ücret ödemeden başvuru yapmak zorunda kalacak.
AB’nin hedefi daha güvenli ve etkin sınır yönetimi
AB Komisyonu, EES’in yürürlüğe girmesiyle birlikte, Birliğin daha güvenli ve verimli bir sınır yönetimi sistemi kurma yolunda büyük bir adım attığını vurguluyor. Yeni sistemin sınır görevlileri, yolcular ve ulaşım şirketlerinin işleyişine kolaylık sağlayacak şekilde kademeli olarak uygulanacağı belirtiliyor.
EES sayesinde AB, hem yasa dışı girişlerle mücadelede etkinlik sağlayacak hem de seyahat güvenliğini artıracak. Sistem tamamlandığında, Schengen bölgesine giriş yapan üçüncü ülke vatandaşları, gelişmiş biyometrik kontrol ve dijital izleme sayesinde daha düzenli ve şeffaf bir sürece tabi tutulacak.