Turgut

Türk mutfağını ve aşçılık kültürünü İsviçre’de tanıtmak, geliştirmek ve gelecek nesillere aktarmak amacıyla kurulan İsviçre Türk Aşçılar Derneği, 14 Eylül 2025 Pazar günü Zürich’teki Mus-Et Restoran’da ilk Genel Kurul toplantısını gerçekleştirdi.

Türk Gastronomisi için yeni dönem

Genel Kurul’da derneğin tüzüğü kabul edilerek resmi adımlar atıldı. Yapılan seçimler sonucunda Yönetim Kurulu ve Denetim Kurulu belirlendi.Toplantıda, Başkan Mustafa Yılmaz önderliğinde Yönetim Kurulu’na Yaşar Can Aygün, Sedat Cömert ve Bahar Gökbender seçilirken; Denetim Kurulu’na ise Emrah Otman ve Restoran Valentin’s sahibi Sezai Canazlar getirildi. Böylece dernek, daha güçlü ve etkin bir yapıya kavuştu.Başkan Mustafa Yılmaz yaptığı açıklamada şu ifadelere yer verdi: “Amacımız, Türk mutfağının eşsiz lezzetlerini ve aşçılarımızın ustalığını İsviçre’de en iyi şekilde temsil etmek. Kültürümüzü yaşatırken aynı zamanda İsviçre’deki gastronomi dünyasına katkı sunmayı hedefliyoruz. Ayrıca derneğimizin kapıları yalnızca Türk toplumuna değil, gastronomi sektöründe faaliyet gösteren herkese açıktır. Üye olmak isteyen tüm profesyonellere davetimiz vardır.”<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/492bf5a5ca70f96604ecbc809.jpg" width="1024" height="576"></figure>Toplantıya katılan üyeler, Türk mutfağının uluslararası alanda hak ettiği değeri görmesi için birlikte hareket etmenin önemine vurgu yaptılar.İsviçre Türk Aşçılar Derneği, önümüzdeki dönemde düzenleyeceği etkinlikler, yarışmalar ve eğitim çalışmalarıyla hem Türkiye’yi hem de İsviçre’de yaşayan Türk toplumunu gururla temsil etmeyi sürdürecek.

İsviçre Türk Aşçılar Derneği, genel kurul ile resmen faaliyete geçti

İsviçre’de yapılan araştırmalar, her on gençten birinin okulda sistematik olarak zorbalığa maruz kaldığını ortaya koyuyor. Bu durum yalnızca günlük sıkıntılar değil, aynı zamanda geri dönüşü olmayan trajedilere yol açabiliyor. 

Zorbalıkla mücadele

22 yaşındaki Morane, yıllarca süren zorbalıkların ardından 2023’te yaşamına son verdi. Annesi Mélanie Comby, kızının ardından **“Morane Derneği”**ni kurarak okullarda farkındalık çalışmaları yürütüyor ve gençlere, sözlerin ve davranışların hayati sonuçları olabileceğini anlatıyor.Zorbalık mağdurlarının yanı sıra, yıllar sonra pişmanlıkla hatıralarını paylaşan eski zorbalardan gelen itiraflar da sorunun boyutlarını gözler önüne seriyor. İsviçre’de bugün tüm kantonlarda zorbalıkla mücadele planları uygulanıyor; örneğin Valais kantonu, mücadeleyi okul yasasına dahil ederek hukuki teminat altına aldı.“Morane Derneği” ayrıca 7/24 açık bir telefon hattı ile haftada 5–7 yardım çağrısı alıyor ve mağdurları uzman kurumlara yönlendiriyor. Uzmanlar, bu çabaların yalnızca önleyici değil, aynı zamanda iyileştirici olduğunu, çocukların yeniden özgüven kazanmasına yardımcı olduğunu vurguluyor.

İsviçre’de her 10 gençten biri okulda zorbalığa uğruyor

İsviçre’de Federal Hükümet, aile yapılarındaki çeşitliliği dikkate alarak üvey çocukların evlat edinilmesini kolaylaştıracak yeni bir yasal düzenleme hazırladı. 

Federal Hükümetten yeni düzenleme

Buna göre, doğumdan itibaren çocuğun hem biyolojik ebeveyni hem de evlat edinmek isteyen eşle birlikte yaşaması durumunda, bugüne kadar zorunlu olan bir yıllık “bakım yılı” şartı kaldırılacak.Adalet Bakanlığı tarafından hazırlanan ve Federal Hükümet tarafından onaylanan yasa tasarısı, artık Parlamento’nun gündemine taşındı. Tasarı, özellikle “Eşcinsel evlilik” yasasının kabulüyle ortaya çıkan yeni aile modellerine uyum sağlamayı hedefliyor. Bu sayede eşcinsel çiftler, çocuk evlat edinme sürecinde heteroseksüel çiftlerle aynı haklara sahip olacak.<h3>Yasanın Getirdikleri</h3><ul><li>Bir yıllık bakım yılı şartı kalkıyor: Eğer çocuk, doğumdan itibaren biyolojik ebeveyni ve üvey ebeveyniyle aynı evde büyüdüyse, evlat edinme süreci hızlanacak.</li><li>Üç yıl birlikte yaşama şartı korunuyor: Çiftlerin evlat edinmeden önce en az üç yıl birlikte yaşamış olmaları gerekecek.</li><li>Adopsiyon prosedürü değişmiyor: Federal Hükümet, prosedürün altı ayda tamamlanması yönündeki önerileri şimdilik kabul etmedi. Çocuğun biyolojik kökenini öğrenme hakkının korunması gerektiği vurgulandı.</li></ul><h3>Çocuğun Hakları Önde Tutuluyor</h3>Verilen tepkiler arasında en çok öne çıkan endişe, çocukların biyolojik ebeveynlerini tanıma hakkının zedelenmesi oldu. Hükümet, bu konunun ayrı olarak yürütülen soybağı hukukunun reform çalışmaları kapsamında ele alınacağını ve güvence altına alınacağını açıkladı.<h3>Sonraki Adımlar</h3>Yeni düzenleme, Parlamento’da görüşülecek ve kabul edilmesi halinde Zivilgesetzbuch (ZGB) / İsviçre Medeni Kanunu’nda gerekli değişiklikler yapılacak. Böylece, özellikle aynı cinsiyetten ebeveynlerin oluşturduğu ailelerde çocukların statüsü daha hızlı ve güvenli bir şekilde yasal çerçeveye kavuşturulmuş olacak.

İsviçre’de üvey çocukların evlat edinilmesi kolaylaşıyor

İsviçre Parlamentosu’nun sonbahar oturumunda aile politikaları öne çıktı. Senato, Kita İnisiyatifi’ni reddetti ancak dolaylı karşı öneri üzerinde değişiklikler yaparak Ulusal Konsey’e yaklaştı. Karar, çocuk bakımının finansmanı ve federal katkının kapsamı açısından belirleyici olacak.

Çocuk bakımı için daha az para

İsviçre Parlamentosu’nda çocuk bakımına yönelik politikalar yeniden gündeme geldi. Senato, ailelerin çocuk bakım masraflarını hafifletmeyi amaçlayan Kita İnisiyatifi’ni reddetti. Ancak aynı zamanda, Ulusal Konsey tarafından desteklenen dolaylı karşı öneri üzerinde düzenlemeler yaparak iki meclis arasındaki farkı azalttı.İnisiyatif, her çocuk için günlük 100 frank tutarında bir destek öngörüyordu. Federal Konsey ise bu öneriye karşı çıktı. Gerekçe olarak, girişimin kantonlar ve belediyelerle görev paylaşımına aykırı olduğu ve milyarlarca franklık ek maliyet doğuracağı ifade edildi. Yine de hükümet, çocuk bakımında finansman ihtiyacını kabul ederek tartışmaları parlamentoya bıraktı.Senato, perşembe günü yaptığı görüşmede, engelli çocuklar için ek bakım yerlerinin sağlanmasını ve program anlaşmalarının yasaya eklenmesini kararlaştırdı. Ayrıca federal hükümetin katkısını ilk dört yıl için 100 milyon frankla sınırlandırmak istedi. Ulusal Konsey ise bu miktarın iki katına çıkarılmasını talep ediyor.Oylama sonucunda Senato, 28’e karşı 11 oyla ve 1 çekimserlikle Kita İnisiyatifi’ni reddetti. Böylece inisiyatifin resmi olarak görüşülmesi 2027 yılına ertelendi. Dolaylı karşı öneri üzerindeki farklılıklar ise önümüzdeki kış oturumunda Ulusal Konsey’de yeniden ele alınacak.

Senato Kita İnisiyatifi’ni reddetti: Ailelere beklenen destek ertelendi

Dünya giderek daha fazla kriz, savaş ve belirsizlikle sarsılıyor. Federal Başkan Karin Keller-Sutter, İsviçre’nin bu ortamda nasıl yol alması gerektiğini anlattı. İstatistikler ise son 20 yılın küresel değişimlerini çarpıcı şekilde ortaya koyuyor.

Dünya gerçekten daha mı çılgın hale geldi, yoksa sadece öyle mi hissediyoruz? İsviçre Radyo ve Televizyon Kurumu (SRF), onuncu yılını kutlayan SRFglobal programı kapsamında bu sorunun peşine düştü. Federal Başkan Karin Keller-Sutter, dünya siyasetindeki sarsıntılara ve İsviçre’nin konumuna dair değerlendirmelerde bulundu.<h3>«Ne zaman dünya çılgın değildi ki?»</h3>Keller-Sutter, “Dünya zaten hiçbir zaman tam anlamıyla düzenli ve sakin olmadı” diyerek söze başladı. İki dünya savaşı, Yugoslavya’daki kanlı çatışmalar ve Soğuk Savaş’ın mirası, tarihte her kuşağın büyük krizlerle yüzleştiğini gösteriyor. Ona göre 1989’da Berlin Duvarı’nın yıkılmasından sonra ortaya çıkan “ebedi barış” beklentisi bir yanılsamaydı. Dünya şimdi yeniden “çıplak güç siyaseti” dönemine dönmüş durumda.<h3>İsviçre’nin denge politikası</h3>Günümüzde ABD ve Çin arasındaki rekabet, küçük ve dışa bağımlı ülkeler için zor kararları beraberinde getiriyor. İsviçre, Federal Başkan’a göre, taraf seçmek yerine çeşitliliğe dayalı ilişkiler sürdürmek istiyor: “Avrupa Birliği ile en önemli ticaret ortaklığımız var, ABD ile dengeli ilişkiler kuruyoruz ve Çin’le serbest ticaret anlaşmamızı yenileme sürecindeyiz. Bunun yanında Hindistan ve Mercosur ile de yeni anlaşmalar imzaladık.”<h3>Avrupa Birliği: «Defalarca ölü ilan edildi, ama hâlâ ayakta»</h3>Keller-Sutter, Avrupa’nın jeopolitik zayıflığına rağmen hâlâ ekonomik açıdan İsviçre için vazgeçilmez olduğuna dikkat çekiyor: “450 milyon nüfuslu bir pazar ve İsviçre’nin en büyük ticaret ortağı. Avrupa güçlü olursa biz de kazanırız.” Ancak borç yükü ve sosyal baskılar nedeniyle AB’nin kendi içinde ciddi sınavlarla karşı karşıya olduğuna da işaret ediyor.<h3>Göç, yaşlanan nüfus ve işgücü açığı</h3>İsviçre’nin gelecekteki en büyük zorluklarından biri göç ve demografi. Keller-Sutter’a göre mesele siyah-beyaz değil: “Yaşlanan nüfus işgücü açığını büyütüyor, bu yüzden göçe ihtiyacımız var. Ancak göç çok hızlı olursa ya da entegrasyonda zorluklar çıkarsa, bu toplumsal sorunlara yol açabiliyor.” İsviçre halkı, diyor Keller-Sutter, katkı sağlayan göçmenleri takdir ediyor; ancak ayrımı yapmak kolay değil.<h3>Demokrasi cazibesini kaybediyor mu?</h3>Küresel ölçekte demokrasilerin sayısı azalırken, otokratik yönetimler artıyor. Buna rağmen Keller-Sutter, demokrasinin hâlâ büyük bir çekim gücü olduğuna inanıyor: “Neden insanlar Batı’ya gelmek istiyor? Çünkü demokrasi, refah ve özgürlük getiriyor. Ama demokrasi kendiliğinden var olan bir değer değil; emek ister. İsviçre’nin doğrudan demokrasisi bunun en iyi örneği.”<h3>Pandeminin izleri</h3>Keller-Sutter, pandemi döneminde alınan sert önlemlerin toplumsal güveni sarstığını kabul ediyor. “O günkü bilgilerle hareket ettik, ama insanlar kendilerini kısıtlanmış hissetti. Bu, devlete karşı beklentileri ve eleştirileri artırdı.”<h3>Geleceğe bakış: endişe mi, umut mu?</h3>Federal Başkan, geleceğe kaygıyla değil, temkinli bir umutla bakıyor: “İsviçre’nin gücü hukuk devleti, doğrudan demokrasi ve uluslararası güvenilirliğidir. Değerlerimize sadık kalırsak, orta ve uzun vadede başarılı oluruz.”<h2>Küresel Veriler Ne Diyor?</h2>SRF’nin derlediği istatistikler, dünya düzeninin son 20 yılda nasıl dalgalandığını ortaya koyuyor:<ul><li>Savaş ve çatışmalar: 2000’lerin başında nispeten düşük seyreden savaş kayıpları, Suriye savaşı, Ukrayna krizi ve Gazze’deki çatışmalarla yeniden arttı.</li><li>Doğal afetler: Küçük görünen ama sık yaşanan fırtına, sel ve yangınlar, uzun vadede devasa ekonomik kayıplar doğurdu.</li><li>Demokrasi geriliyor: 2004’te dünya nüfusunun yarısı demokrasilerde yaşarken, bugün “yarı-demokratik” veya otokratik yönetimlerde yaşayanların oranı arttı. Hindistan’ın “demokrasiden seçimli otokrasiye” kayması en çarpıcı örnek.</li><li>Yoksulluk: Aşırı yoksulluk azalsa da 800 milyon insan hâlâ günde 3 doların altında yaşıyor.</li><li>Borsalar: Son 20 yılda küresel piyasa değeri üçe katlandı – ama bu artış eşitsizlikleri de büyüttü.</li><li>Göç: 2024’te 304 milyon insan uluslararası göçmendi. Çoğu iş için göç ederken, 124 milyon kişi savaş ve krizler nedeniyle kaçmak zorunda kaldı.</li><li>İnternet: 20 yılda 800 milyondan 5,5 milyara ulaştı; bu da dünya nüfusunun %68’i demek. Ancak Asya ve Afrika’da hâlâ yüz milyonlarca kişi çevrimdışı.</li></ul>

Federal Başkan Keller-Sutter: «Demokrasi emek ister, kendiliğinden var olmaz»

İsviçre’de kan zehirlenmesi (sepsis) riski hâlâ yeterince ciddiye alınmıyor. İsviçre Sepsis Programı (Swiss Sepsis Program, SSP) tarafından yayımlanan yeni rapora göre, her yıl 20 binden fazla kişi sepsis nedeniyle hastanelerde tedavi görüyor. Ancak yaklaşık 4000 hasta hayatını kaybediyor.

Felç ve kalp krizi kadar ölümcül

SSP raporunun başyazarı Nora Lüthi, sepsisin kalp krizi ya da felç kadar acil ve hayati bir durum olduğunu vurguladı. Buna rağmen toplumda ve sağlık sisteminde hâlen yeterince hızlı ve etkili şekilde müdahale edilmediğine dikkat çekildi.Milyarlarca franklık yük Rapora göre, sepsis vakalarının yaklaşık %40’ı yoğun bakımda tedavi ediliyor. Bir vakanın ortalama tedavi maliyeti 50 bin frankı buluyor. Bu da yıllık toplamda 1 milyar franktan fazla sağlık giderine yol açıyor. Rehabilitasyon, uzun vadeli komplikasyonların tedavisi ve takip masrafları da eklendiğinde, rakamın 2 milyar franka ulaştığı tahmin ediliyor.Sepsis özellikle bebekler ve yaşlılarda hayati risk oluşturuyor. Son yıllarda tıp alanındaki ilerlemelere rağmen ölümlerin sayısı kayda değer biçimde azalmış değil.Ortak sorumluluk SSP, Zürih Üniversitesi Çocuk Hastanesi, Bern Inselspital ve Lozan CHUV tarafından yürütülüyor. Program, İsviçre Sağlık Sistemi Kalite Komisyonu tarafından finanse ediliyor.

İsviçre’de her yıl 4000 kişi kan zehirlenmesinden ölüyor

İsviçre Elektrik Komisyonu (Elcom), 2026 yılı için elektrik fiyatlarını açıkladı. Buna göre, haneler gelecek yıl ortalama %4 daha az elektrik ücreti ödeyecek. Ancak fiyat farkları bölgelere göre oldukça büyük kalmaya devam ediyor.

Schaffhausen en pahalı, Zug en ucuz

Schaffhausen kantonunda elektrik en pahalı olurken, Zug kantonu en ucuz elektrik fiyatlarıyla öne çıkıyor. Bir dört kişilik ailenin yıllık ortalama 4500 kilovat saatlik tüketiminde bu fark, 1500 İsviçre Frangına kadar ulaşabiliyor.Fiyatların düşmesinin nedeni, 2022’deki enerji krizinde imzalanan pahalı elektrik tedarik sözleşmelerinin sona ermesi. Elcom Direktörü Urs Meister, «Enerji fiyatları 2022 krizi öncesine kıyasla neredeyse iki kat yüksek seviyede sabitlendi. Bu yüzden önümüzdeki yıllarda fiyatların daha da düşmesini beklemiyoruz» dedi.Bununla birlikte enerji sağlayıcıları giderek daha sık dinamik tarife modellerine yöneliyor. Yenilenebilir enerji (güneş ve rüzgâr) kaynaklarının artmasıyla birlikte, fiyatlar günün farklı saatlerinde çeyrek saatlik aralıklarla değişebiliyor. Amaç, tüketimi daha dengeli dağıtmak ve maliyetli şebeke yatırımlarını azaltmak.Avrupa karşılaştırmasında İsviçre, elektrik fiyatlarında İtalya’dan ucuz, Almanya’dan biraz daha pahalı, Fransa’dan ise belirgin şekilde daha yüksek seviyede kalıyor.

İsviçre’de elektrik fiyatları 2026’da ortalama %4 düşecek

İsviçre’de askerlik yerine sivil hizmet (Zivildienst) seçenlerin sayısındaki artış siyasetin gündemine oturdu. Federal Konsey ve Parlamento, sivil hizmete geçişi zorlaştıracak yeni kuralları tartışıyor.

Sivil hizmet tartışması büyüyor

Buna göre, sivil hizmete geçenlerin her yıl zorunlu görev üstlenmesi ve en az 150 gün hizmet yapması gerekecek. Federal Konsey, bu önlemlerle yıllık başvuruların 7000’den 4000’e düşeceğini öngörüyor.Ancak bazı çevreler daha da ileri gidiyor. Panzer Subaylar Derneği Başkanı Erich Muff, sivil hizmetin tamamen kaldırılmasını ve sivil hizmet ile sivil koruma hizmetinin tek bir “afet hizmeti” altında birleştirilmesini talep ediyor. Böylece bugün yaşlı bakım evleri, okullar veya çevre projelerinde yapılan görevler sona erebilir.Askerî Dernekler Federasyonu Başkanı Stefan Holenstein ise sivil hizmetin kaldırılmasına karşı çıkıyor, ancak 2009’da kaldırılan vicdan testinin yeniden uygulanmasını istiyor. Holenstein’a göre mevcut sistem gençlere fiilen “seçim özgürlüğü” tanıyor ve askerlikten kaçışı kolaylaştırıyor.Gençler ise ikiye bölünmüş durumda. Marc Blum, askerliğin ardından sivil hizmete geçerek Appenzell’de çevre projelerine katıldığını belirtiyor: “Bence yaptığım iş, ülkeye askerlik kadar katkı sağlıyor.” Endonezya’da orangutan koruma projesinde çalışan eski subay Dario Huber ise farklı düşünüyor: “Orangutanların korunmaya İsviçre halkından biraz daha fazla ihtiyacı var.”Sivil hizmetin geleceği 24 Eylül’de Ständerat’ın oylamasıyla netleşecek.

Askerlik mi, sivil hizmet mi? İsviçre’de gençler ikiye bölündü

İsviçre’de çalışanların maaşları 2025 yılında ortalama %2,3 oranında arttı. Federal İstatistik Dairesi’nin (BFS) ilk tahminlerine göre, bu artış enflasyon oranının üzerinde gerçekleşti. Ekonomistlerin yıl sonu için öngördüğü enflasyonun %0,1 ila %0,3 arasında kalması bekleniyor. 

İsviçre’de alım gücü artıyor

Böylece reel ücretlerde de artış yaşanacağı ve çalışanların alım gücünün yükseleceği öngörülüyor.BFS, rakamları biriken ücret verileri üzerinden hesaplıyor. Yetkililer, açıklanan verilerin ilk tahminler olduğunu ve ilerleyen dönemlerde revize edilebileceğini belirtti.2024 yılında nominal ücretler %1,8 artmış, yıllık enflasyon %1,1 olarak gerçekleşmişti. Böylece reel ücretlerde %0,7 oranında bir yükseliş kaydedilmişti. Ancak ondan önceki iki yılda reel ücretlerde gerileme olmuştu.Uzmanlara göre, 2025’teki ücret artışı hem hanehalkı bütçelerine nefes aldıracak hem de iç talebe pozitif katkı sağlayacak.

BFS ilk tahminlerini açıkladı: Maaşlar enflasyona karşı güçlü

İsviçre Ulusal Bankası (SNB), etik ilkelere bağlı olduğunu vurgulasa da, İsrail ile askeri alanda işbirliği yapan ve uluslararası alanda yoğun şekilde eleştirilen dokuz şirkete yatırım yaptığı ortaya çıktı. Bunlar arasında Caterpillar, Elbit Systems ve Leonardo gibi devler bulunuyor.

SNB’nin yatırım politikası sorgulanıyor

<h3>Caterpillar örneği: “Buldozerler savaş aracı”</h3>BM’nin Filistin Özel Raportörü Francesca Albanese, Caterpillar’ın zırhlı buldozerlerini İsrail ordusunun “nükleer silahları” olarak nitelendirerek, 2000 yılından bu yana neredeyse tüm askeri operasyonlarda kullanıldığını belirtiyor.SRF Investigativ’in araştırmasına göre SNB, 2025’in ilk yarısında bu şirketlere ait hisselere sahipti. Albanese ve diğer uzmanlar, söz konusu firmaların insan hakları ihlallerinde dolaylı sorumluluk taşıdığını savunuyor.<h3>Yatırımcılar ellerinden çıkarıyor</h3>Özellikle İskandinav ülkeleri, İngiltere ve Hollanda’daki büyük yatırımcılar, Caterpillar ve Elbit Systems gibi şirketlerdeki hisselerini son aylarda elden çıkardı. Norveç Merkez Bankası, Caterpillar’daki yatırımlarını geri çekerken gerekçesini şu sözlerle açıkladı:“Bu ürünlerin uluslararası insancıl hukukun sistematik ihlallerinde kullanıldığına dair hiçbir şüphe yoktur.”<h3>SNB’nin etik ilkeleri ve çelişki</h3>SNB, kendi ilkelerine göre “temel insan haklarını ağır şekilde ihlal eden şirketlerden menkul kıymet almayacağını” kamuoyuna açıkça duyuruyor. Ancak mevcut yatırımlar, bu prensiple çeliştiği gerekçesiyle eleştiriliyor.<h3>Gazze’de artan uluslararası baskı</h3>Gazze’de 2023’ten bu yana devam eden savaşta, İsrail yönetimine karşı uluslararası eleştiriler artıyor. Çeşitli devletler İsrail’i “orantısız güç kullanmakla” ve insani yardımı engellemekle suçluyor. Uluslararası Ceza Mahkemesi, İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu hakkında savaş suçu soruşturması yürütüyor.<h3>Uzmanlardan uyarı: “SNB’nin sorumluluğu açık”</h3>Finans matematiği profesörü Marc Chesney, SNB’nin bu yatırımlara son vermesi gerektiğini vurguladı:“Gaza bağlamında insan hakları ihlallerinden bahsetmek hafif kalır. Ortada katliam ve açlık var. SNB’nin bu şirketlerle ilişkisini kesmesi şart.”Diğer bazı uzmanlar ise SNB’nin siyasi değil, ekonomik bir kurum olduğuna dikkat çekerek, böyle bir değişimin yalnızca siyasi kararlarla mümkün olabileceğini savunuyor.SNB ise gelen sorulara doğrudan yanıt vermekten kaçındı ve yalnızca genel sürdürülebilirlik raporuna ve fiyat istikrarını koruma görevine atıfta bulundu.

İsviçre Merkez Bankası'ndan İsrail’le işbirliği yapan şirketlere tartışmalı yatırımlar

İsviçre Parlamentosu, bankacılık sektöründe üst düzey yöneticilere ödenen maaş ve primlerin sınırlandırılmasına yönelik tartışmalara başladı. Eyaletler Konseyi konuyu gündeme alırken, Ulusal Konsey ilk oturumda sınırlamaya hafifletilmiş bir versiyonuyla onay verdi.

Son karar Eyaletler Konseyi’nde

<h3>Primler kısıtlanacak, başarı yoksa ödeme de yok</h3>SVP’li Jakob Stark’ın sunduğu ve Eyaletler Konseyi tarafından kabul edilen ilk öneri, yıllık 3,5 milyon franklık üst sınır öngörüyordu. Ancak Ulusal Konsey, bu kesin üst limiti reddetti. Bunun yerine, ödemelerin «yanlış teşviklere yol açmaması» gerektiğini ve özellikle değişken primlerin (bonusların) şirket başarısız olduğunda tamamen kaldırılması gerektiğini kabul etti.<h3>Federal Konsey de destek veriyor</h3>İlk haliyle karşı çıkan Federal Konsey, yeni düzenlemeyi desteklediğini açıkladı. SP’li Samira Marti’nin, yeniden 3,5 milyonluk üst sınıra dönülmesi yönündeki önerisi ise 132’ye karşı 63 oyla reddedildi. Dosya şimdi tekrar Eyaletler Konseyi’ne geri gönderildi.<h3>CS krizi sonrası düzenlemeler hız kazandı</h3>Parlamentoda bankacılık düzenlemeleri, özellikle Credit Suisse krizinin ardından daha da önem kazandı. 2026’nın ilk yarısında görüşe sunulacak «bankacılık istikrar paketi» kapsamında, Finma’nın yetkilerinin artırılması, SNB’nin denetim gücünün genişletilmesi ve sermaye ile likidite kolaylıklarının sınırlandırılması da planlanıyor.Maliye Bakanı Karin Keller-Sutter, daha sıkı sermaye gerekliliklerinin hızlı biçimde yürürlüğe girmesi için doğrudan yönetmeliklerle düzenleme yapılmasını önerdi. Ancak bazı parlamenterler bu yöntemin uzun vadeli tartışmaları engelleyebileceği konusunda uyarıda bulundu.<h3>Gözler Eyaletler Konseyi’nde</h3>Banka yöneticilerinin maaş ve bonuslarının sınırlandırılmasına yönelik düzenleme, önümüzdeki günlerde yeniden Eyaletler Konseyi’nde ele alınacak. Alınacak karar, bankacılık sektöründeki ücret politikalarının geleceği açısından belirleyici olacak.

Parlamento, banka yöneticilerinin maaşlarını gündemine aldı

İsviçre’de polis memurları, ulusal arama sistemi Ripol’da artık aranan kişilerin ten rengini giremeyecek. Federal makamlar, bu özelliği yabancı bir kurumun resmi şikâyeti üzerine kaldırdı.

Karar neden alındı?

Federal Polis Dairesi (Fedpol) tarafından yapılan açıklamada, ten renginin aramalarda neredeyse hiç kullanılmadığı ve tanımlamada yeterince güvenilir olmadığı belirtildi. Uluslararası arama sistemlerinde de bu bilginin yer almadığı, çünkü fotoğrafların çok daha kesin bir tanımlama sunduğu ifade edildi.<h3>Kullanımı %1’in Altında</h3>Verilere göre, ten rengi bugüne kadar Ripol kayıtlarının %1’inden azında yer aldı. Bu nedenle polislerin soruşturmalarda ciddi bir kayba uğramayacağı düşünülüyor. Fedpol ayrıca, “çok katmanlı bir toplumda bu tür bir tanımın tartışmalı olduğunu ve farklı algılara yol açabileceğini” vurguladı.<h3>Irkçı Profil Oluşturma Endişesi</h3>Karar, İsviçre’de uzun süredir tartışılan “Racial Profiling” (ırkçı profil oluşturma) konusunu yeniden gündeme getirdi. Bu durum, kişilerin davranışları yerine ten rengi, etnik köken, din veya köken ülkesine göre şüpheli görülmesi anlamına geliyor. İsviçre İnsan Hakları Yetkinlik Merkezi’nin 2017’de yayımladığı raporda da, aramalarda kişilerin yalnızca ten rengine veya etnik kökenine göre tanımlanmasının kesinlikle sakıncalı olduğuna dikkat çekilmişti.

İsviçre polisi artık arama kayıtlarında ten rengini belirtemeyecek

İsviçre’de başlayan sonbahar oturumu, ülkenin geleceğini yakından ilgilendiren beş kritik gündem maddesine sahne olacak. Federal Meclis’te özellikle göç, emeklilik, vergi adaleti, toplu dava hakkı ve yabancı yatırımlar konularında hararetli tartışmalar bekleniyor.

Siyasette sert sonbahar tartışmaları

<h3>1. «10 Milyon İsviçre» tartışması</h3>SVP’nin gündeme getirdiği “Sürdürülebilirlik İnisiyatifi”, İsviçre nüfusunun 10 milyonu aşmamasını talep ediyor. Ulusal Konsey bu konuda üçüncü oturum haftasında iki gün sürecek yoğun bir tartışma yapacak. Federal Konsey ve çoğunluk, inisiyatifin reddedilmesini isterken, SVP kabul edilmesi gerektiğini savunuyor. Orta Parti’den bazı üyeler ise karşı teklif hazırlanmasından yana.<h3>2. 13. AHV emeklilik maaşı nasıl finanse edilecek?</h3>Halkın oylama ile kabul ettiği 13. AHV maaşının nasıl finanse edileceği ikinci büyük tartışma konusu. Sosyal Güvenlik Komisyonu, yalnızca %0,7 oranında bir KDV artışı öneriyor. Federal Konsey bu artışın süresiz olmasını isterken, komisyon 2030 yılına kadar sınırlandırılmasını talep ediyor. Ständerat ise yaz oturumunda KDV artışına ek olarak daha yüksek maaş kesintileri de içeren bir modelden yana olduğunu açıklamıştı.<h3>3. «Sammelklagen» yani toplu davalara ret</h3>ABD’de yaygın olan toplu davaların İsviçre’ye getirilmesi önerisi büyük tartışma yarattı. Ulusal Konsey yaz oturumunda bu düzenlemeye karşı çıkarak süreci durdurdu. Şimdi Ständerat’ın da aynı yönde karar alması bekleniyor. Böylece Federal Konsey’in getirdiği Zivilprozessordnung değişikliği tamamen gündemden kalkabilir.<h3>4. Evliler için vergi adaleti</h3>Mitte Partisi’nin «Eşit Federal Vergiler» inisiyatifi, evli çiftlerin vergi beyannamelerinde gelirlerini birlikte beyan etmeye devam etmesini ve bekar çiftlere göre dezavantajlı konumda olmamalarını talep ediyor. Federal Konsey bu öneriye karşı çıkıyor ve bireysel vergilendirme modelini savunuyor. Ulusal Konsey’deki komisyon oylaması da oldukça kıl payı geçti: 13’e 12.<h3>5. «Lex China» tehlikede</h3>Yabancı yatırımların İsviçre’de devlet tarafından denetlenmesini öngören yasa tasarısı, geçtiğimiz kış oturumunda Ulusal Konsey’den geçmişti. Ancak Ständerat’ın ekonomi komisyonu bu düzenlemeyi frenlemek istiyor. Küçük meclisin üçüncü oturum haftasında tasarıya girmeme kararı alması halinde, “Lex China” olarak bilinen düzenleme tamamen rafa kalkabilir.

İsviçre Parlamentosu’nda sıcak gündem: Göç, emeklilik ve vergiler tartışılıyor

İsviçre’de kiralar ve ev fiyatları yıllardır yükseliyor, konut sıkıntısı ise giderek artıyor. Yeni bir araştırma, bu gelişmelerde göçün nasıl bir rol oynadığını mercek altına aldı. Sonuç: Yabancıların konut tercihleri, İsviçrelilerden önemli ölçüde farklı.

Nüfus artışı kiraları nasıl etkiliyor?

<h3>Nüfus 25 Yılda 2 Milyon Arttı</h3>İsviçre’nin nüfusu son 25 yılda 7,2 milyondan 9 milyonun üzerine çıktı. Yeni işlerin üçte ikisi 2024 yılında yabancılar tarafından dolduruldu. Özellikle komşu ülkelerden gelen yüksek vasıflı çalışanlar, İsviçre işgücü piyasasında önemli bir boşluğu kapatıyor.<h3>Göçmenlerin Konut Tercihleri</h3><ul><li>Kentler ve aglomerasyonlar önde: Yabancılar kırsala daha az ilgi gösteriyor. İsviçrelilerin %40’ı köye taşınmayı düşünürken, yabancılarda bu oran yalnızca %33. Çoğu, şehirle köy arasındaki uygun fiyatlı ve iyi ulaşım bağlantılarına sahip bölgeleri tercih ediyor.</li><li>Büyük şehirler cazibe merkezi: Zürih, Cenevre ve Basel yüksek kiralara ve konut sıkıntısına rağmen göçmenlerin ilk adresi. Uluslararası şirketlerin merkezleri bu kentlerde yoğunlaştığı için nitelikli çalışanlar da burada toplanıyor.</li><li>Pratik kriterler ön planda: Göçmenler için işe yakınlık, ulaşım imkânları ve okul varlığı en önemli faktörler. Çoğu genç yaşta ve çocuk sahibi olduğundan, bu kriterler daha belirleyici oluyor.</li><li>Daha sık taşınıyorlar: Özellikle komşu ülkelerden gelenler, iş fırsatları ve daha uygun kira arayışı nedeniyle daha fazla ev değiştiriyor.</li><li>Daha az alan kullanıyorlar: İsviçreliler ortalama kişi başı 1,9 oda kullanırken, yabancılarda bu rakam 1,4. Dolayısıyla yabancı haneler daha küçük evlerde yaşıyor.</li><li>Ev sahibi olma oranı düşük: İsviçre’de uzun yıllar yaşayan göçmenlerin çoğu dahi kiracı kalmaya devam ediyor. Daha genç yaş ortalaması, geçici oturumlar ve sınırlı mali imkânlar bunda etkili.</li></ul><h3>Göçün Fiyatlara Etkisi</h3>Araştırmayı yürüten Wüest Partner’e göre, nüfustaki %1’lik artış:<ul><li>Tek ailelik evlerin fiyatını %0,88,</li><li>Kat mülkiyetli dairelerin fiyatını %1,37,</li><li>Kiraları ise %1 yükseltiyor.</li></ul>Buna rağmen uzmanlar, faiz oranları ve referans faizi gibi faktörlerin fiyatlar üzerinde çok daha güçlü bir etki yaptığını vurguluyor.

Göçmenlerin konut tercihleri İsviçre piyasasını şekillendiriyor

Haziran ayında Enerji Bakanı Albert Rösti’nin Norveç ile imzaladığı anlaşmanın ardından, şimdi Danimarka ikinci resmi ortak ülke oldu. Böylece İsviçre, “Carbon Capture and Storage” (CCS) teknolojisi için iki Kuzey Avrupa ülkesine güveniyor.

İsviçre’nin iklim hedefleri

İsviçre’nin 2050 yılına kadar net sıfır emisyon hedefine ulaşabilmesi için yurt dışında büyük miktarlarda karbondioksit (CO₂) depolaması gerekiyor. Haziran ayında Enerji Bakanı Albert Rösti’nin Norveç ile imzaladığı anlaşmanın ardından, şimdi Danimarka ikinci resmi ortak ülke oldu. Böylece İsviçre, “Carbon Capture and Storage” (CCS) teknolojisi için iki Kuzey Avrupa ülkesine güveniyor.<h3>Ne zaman başlayacak?</h3>Yasal altyapılar hazır durumda. Özel şirketler, teorik olarak Norveçli ve Danimarkalı işletmecilerle hemen anlaşma yapabilir. Ancak fiili uygulamanın başlaması birkaç yıl alacak. İlk kamu destekli projelerden biri Zürih’in Werdhölzli arıtma tesisinde yürütülüyor. Buradan çıkacak bir kısım CO₂, 2028’den itibaren Danimarka’da yer altına enjekte edilecek. Norveç için henüz somut proje bulunmuyor, zira taşıma mesafeleri çok daha uzun.<h3>CO₂ nasıl taşınacak?</h3>Karbondioksit sıvı ya da gaz halinde özel konteynerlere doldurulup kamyon, tren veya gemiyle kuzeye gönderilecek. Ancak bu süreç hâlâ çok pahalı: Şu anki projelerde ton başına yaklaşık 600 frank maliyet öngörülüyor. Gelecekte ihtiyaç duyulacak büyük hacimler için tren ve gemi taşımacılığı yeterli olmayacak. Bu nedenle AB, önümüzdeki yıllarda kapsamlı bir CO₂ boru hattı sistemi kurmayı planlıyor.<h3>İsviçre kendi CO₂’sini depolayamaz mı?</h3>Bugün İsviçre’de bazı karbon yakalama yöntemleri kullanılıyor, örneğin yıkım betonunda CO₂ bağlama. Ancak uzun vadeli yer altı depolama için uygun alanlar sınırlı. Zürih’in Trüllikon bölgesinde eski bir Nagra sondaj kuyusunda pilot proje yürütülüyor. Burada CO₂’nin yer altına enjekte edilip zeminin sızdırmazlığı test ediliyor.İsviçre’de petrol ve doğalgaz üretimi hiç yapılmadığı için, Norveç ve Danimarka’daki gibi boşaltılmış doğal yer altı rezervuarları bulunmuyor. Bu nedenle ülke kendi topraklarında en fazla 3 milyon ton CO₂ depolayabilir. Ancak 2050’de toplam 7 milyon ton CO₂’nin yakalanıp depolanması gerekecek. Yani İsviçre, ihtiyacın yarısından fazlasını yurt dışında çözmek zorunda.<h3>Küresel ölçekte ne anlama geliyor?</h3>Eleştiriler, İsviçre’nin yaptığı bu çabaların Çin veya ABD gibi dev ülkelerin salımlarına kıyasla küçük kaldığını vurguluyor. Ancak uzmanlara göre İsviçre, Paris İklim Anlaşması çerçevesinde 2050’ye kadar net sıfır sözü verdi ve kişi başına düşen CO₂ salımı da dünya ortalamasının üzerinde. Bu nedenle sorumluluğu büyük.Dünya genelinde enerji dönüşümü yavaş ilerlese de geri döndürülemez bir süreç olarak görülüyor. ABD’de yeni hükümete rağmen salımlar düşmeye devam ediyor, Çin’de de ekonomik gerekçelerle yakın gelecekte emisyonların azalmaya başlaması bekleniyor.

Zürih’ten Danimarka’ya karbon yolculuğu: İlk depolama 2028’de başlıyor

İsviçre’de işgücü piyasası köklü bir dönüşümden geçiyor. Cornel Müller, Eva Pauline Bossow, Matthias Mölleney ve Antoinette Weibel’in katılımıyla gerçekleşen canlı sohbette, iş arama süreci ve geleceğin mesleklerine ilişkin kritik sorular yanıtlandı.

İsviçre işgücü piyasası

Ortaya çıkan beş temel bulgu, iş dünyasında yön arayanlara rehber niteliğinde.<h3>1. Geleceği en güvenli meslekler</h3>İşsizlik tartışmasında sıkça sorulan soru, üniversite mezunlarının mı yoksa mesleki eğitim almış kişilerin mi daha avantajlı olduğudur. HSG İş ve Çalışma Dünyaları Araştırma Enstitüsü Direktörü Antoinette Weibel, üç alanın geleceğe en dayanıklı olduğunu vurguluyor: el sanatları ve teknik işler, sağlık ve bakım meslekleri ile eleştirel düşünme ve yaratıcılık gerektiren alanlar. “Sağlam bir meslek eğitimi, değişen dünyada başarının anahtarıdır” diyor Weibel.<h3>2. Geleceğin becerileri</h3>Eva Pauline Bossow, iş dünyasında öne çıkacak temel yetenekleri sıraladı: problem çözme, yaratıcılık, dijital okuryazarlık, ekip çalışması, merak ve direnç (resilienz). Matematik ve dil becerilerinin yanında, MINT (Matematik, Bilişim, Doğa bilimleri, Teknoloji) alanlarını sanat ve ekonomiyle birleştirmek ve disiplinler arası iletişimi güçlendirmek gerektiğini belirtti.<h3>3. Personel geliştirme: Yetenek açığına çözüm</h3>Weibel’e göre şirketlerin ilk stratejisi mevcut çalışanlarını geliştirmek olmalı. Sistematik bir eğitim ve gelişim programı, yalnızca çalışan bağlılığını değil, aynı zamanda yetenek çekimini de artırıyor. Nitelikli adayların, maaş ve işyerinin konumundan sonra en çok baktığı kriterin gelişim fırsatları olduğu vurgulandı.<h3>4. Gençler için doğru iş seçimi</h3>Kariyer yolunun başında olan gençler için doğru iş seçmek zorlayıcı olabilir. Cornel Müller, gençlere tutkularını izlemelerini tavsiye ediyor: “Öncelikle sizi heyecanlandıran alana yönelin, gerisi eğitim ve sürekli öğrenme ile gelir.” Ona göre geleceğe dair kaygılar, esnek uyum sağlama becerisi sayesinde aşılabilir.<h3>5. Quereinstieg: Kariyer değişikliğinde başarı</h3>Farklı bir mesleğe yönelmek isteyenlerin iş bulmada zorlanacağı düşünülse de, Matthias Mölleney bunun mümkün olduğunu söylüyor: “Quereinsteiger’lar yeteneklerini görünür kılmalı. Gönüllü faaliyetler, mesleki ağlar veya projelerde aktif rol almak fark yaratır.” Ona göre klasik diplomaların dışında kazanılan becerilerin belgelenmesi ve sergilenmesi, iş değişiminde kritik rol oynuyor.

İsviçre iş piyasasında iş arayanlara 5 kritik tavsiye

14 Eylül Pazar günü Basel ve çevresinde yaşayan vatandaşlar, Alevi Bektaşi Kültür Birliği’nin düzenlediği pazar kahvaltısında bir araya geldi.

Toplumu birleştiren sofra

Katılımın oldukça yüksek olduğu etkinlikte, Türk kahvaltısının zengin lezzetleri masalara taşındı. Misafirler keyifli sohbetler eşliğinde yeni dostluklar kurdu ve toplumsal dayanışmanın güzel bir örneğini sergiledi.Derneğin Yönetim Kurulu Üyesi ve aynı zamanda Dış İlişkiler Komisyonu Başkanı Leyla Yıldız, kahvaltı organizasyonlarının her ay düzenli olarak gerçekleştirileceğini belirtti. Yıldız, bu buluşmaların yalnızca Alevi toplumu için değil, aynı zamanda bölgedeki tüm Türk toplumu için de önemli bir birliktelik fırsatı sunduğunu vurgulayarak, “Kapılarımız herkese açık” dedi.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/58aed403484f7ec5185173c01.jpg" width="1024" height="576"><figcaption>Alevi Bektaşi Kültür Derneği Dış İlişkiler Komisyonu Başkanı Leyla Yıldız</figcaption></figure>Alevi Kültür Merkezi, bulunduğu bölgede Alevi inanç ve kültürünün yaşatılması, korunması ve gelecek nesillere aktarılması için çalışmalar yürütüyor. Bunun yanı sıra, toplumsal yaşamın farklı alanlarında da faaliyet gösteriyor. Merkez; inançsal hizmetlerin yanı sıra sosyal, kültürel ve siyasal konularda bilgilendirmeler yapıyor, insan haklarına saygılı yerel ve göçmen demokratik kitle örgütleriyle ortak projeler yürütüyor.Basel’deki pazar kahvaltısı, sadece lezzetli bir sofranın değil, aynı zamanda dayanışma, kaynaşma ve kültürel bağların güçlenmesinin de sembolü oldu.

Basel’de Alevi Bektaşi Kültür Birliği’nden birleştirici kahvaltı etkinliği

ETH Zürih’te yabancı öğrenciler için eğitim ücretleri bu dönem ilk kez 730 franktan 2190 franka yükseltildi. Buna rağmen başvurularda herhangi bir düşüş yaşanmadı. Üniversite yönetimi, uzun vadede bu artışın etkilerini dikkatle takip edeceklerini duyurdu.

Ücret artışı caydırmadı

Yeni dönemde yaklaşık 3650 öğrenci ETH’de öğrenim görmeye başladı. Bunların %80’i İsviçre’de, %20’si ise yurtdışında lise eğitimini tamamladı. Yabancı öğrencilerin büyük çoğunluğunu Almanya ve Avusturya’dan gelenler oluşturuyor. Rektör Günther Dissertori, “İlk gözlemlerde öğrenci sayılarında bir değişiklik olmadı. Ancak artışın orta ve uzun vadede etkisini göstereceğini öngörüyoruz” açıklamasını yaptı.Ücret artışı, federal hükümetin ETH alanında yaptığı tasarruf programının bir parçası. Parlamento da kararı destekleyerek yasal düzenleme yaptı. Amaç, bütçe açığını telafi etmek için üniversitelerin gelirlerini artırması.<h3>&nbsp;</h3>

ETH Zürih’te harçlar 3 katına çıktı ama yabancı öğrenci sayısında değişme yok

1970’lerin ortasında İsviçre’de gençlerin askerlik iradesi sorgulanıyordu. Tüketim toplumu içinde yetişmiş, otorite karşıtı bir kuşak, orduyu sorguluyor ve geleneksel değerlerle bağlarını zayıflatıyordu. Bugün hâlâ benzer tartışmalar güncelliğini koruyor.

Gençliğin askerlik iradesi sorgulanıyor

<h3>“Hayal et, savaş var – ama kimse gitmek istemiyor”</h3>1974 yılında, Soğuk Savaş tüm şiddetiyle sürerken İsviçre’de gençler zorunlu askerlikten giderek daha fazla uzak durmaya başladı. Bern’de mikrofon uzatılan bir genç, “Gerçekten anlamıyorum, neden 17 hafta askerlik yapmak zorundayım?” diyerek tepki göstermişti. Askerliği reddetmenin hapis cezasına yol açtığı bir dönemde bile gençler gönülsüzdü. Bir başka genç ise “Tamam geldim ve görevimi yapıyorum, ama bunu asla içten kabul etmeyeceğim” diyordu.<h3>Orduya Mesafeli Bir Kuşak</h3>1960’ların sonunda yükselen 68 hareketi, özgürlükçü ve otorite karşıtı bir ruhu beraberinde getirdi. O güne kadar “silahlı tarafsızlık” ve “vatan savunması” kavramları İsviçre toplumunun merkezinde yer alıyordu. Ancak yeni nesil, körü körüne disiplin ve otoriteye boyun eğmek istemiyordu. Karl Saurer’in hazırladığı ve İsviçre Televizyonu tarafından yayınlanmayan “Ruhe” (Sükûnet) adlı belgesel, ordunun korku üzerine inşa edilmiş bir kurum olduğunu ve gençlerin uyum sağlamaya zorlandığını anlatıyordu.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/492bf5a5ca70f96604ecbc804.jpg" width="1024" height="576"></figure><h3>Değişen Ordu, Bitmeyen Eleştiriler</h3>Artan tepkiler karşısında ordu reform yapmak zorunda kaldı. Gereksiz disiplin uygulamaları kaldırıldı, örneğin askerlerin saçlarını artık üniforma yakasına kadar uzatmasına izin verildi. Ancak bu değişiklikler gençler arasında büyük bir memnuniyet yaratmadı. Bir asker, televizyon kamerasına “Beni askerlik prensipte hiç ilgilendirmiyor, sıkıcı buluyorum” derken, bir diğeri “Duyduğum kadar kötü değil” diyordu.1970’lerdeki bu eleştiriler, ilerleyen yıllarda toplumun geniş kesimlerine yayıldı. 1989’daki orduyu kaldırma referandumunda İsviçre halkının %35,6’sı “evet” oyu verdi. Bu sonuç, ordunun meşruiyetinin geniş kesimlerce tartışıldığını açıkça gösterdi.<h3>Günümüzde Durum</h3>Yarım yüzyıl sonra yapılan anketler de gençlerin orduya bakışındaki mesafenin sürdüğünü ortaya koyuyor. Son araştırmalara göre, İsviçrelilerin yalnızca %41’i ülke bir savaş durumuna girerse vatanı savunmaya hazır olduğunu söylüyor. Bu oran, hem geçmişteki hem de günümüzdeki tartışmaların ortak noktasını özetliyor: Genç kuşaklar, askerlik görevine her zaman mesafeli oldu ve bu eğilim bugün de devam ediyor.

1970’lerden günümüze: İsviçre’de orduya gönülsüzlük

Avrupa’daki otomobil üreticileri, elektrikli araçlara geçiş sürecinde artan gümrük vergileri ve sertleşen rekabet nedeniyle zor günler geçiriyor.

Otomotivde kritik dönem

Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, sektörün geleceğine dair değerlendirmeler yapmak üzere Cuma günü otomotiv devleriyle bir araya gelmeye hazırlanıyor.Trump yönetiminin getirdiği tarifeler, Çin’in güçlü rekabeti ve elektrikli araç kullanımını teşvik eden fakat maliyetli yükümlülükler getiren yerel düzenlemeler, Avrupa’nın otomotiv endüstrisini baskı altında bırakıyor.Avrupa Birliği’nde (AB) Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’nın yüzde 7’sinden fazlasını karşılayan ve 13 milyondan fazla kişiye istihdam sağlayan sektör, daha çevreci ulaşım modellerine geçerken aynı zamanda küresel rekabette güçlü kalmaya çalışıyor. Bu nedenle AB’nin alacağı yeni kararlar, otomotiv endüstrisinin geleceğini doğrudan belirleyecek nitelikte.<h3>Satış verileri ve eğilimler</h3>Avrupa Otomobil Üreticileri Derneği’nin (ACEA) açıkladığı verilere göre, 2025’in ilk yedi ayında AB’de yeni araç kayıtları geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 0,7 düşüş gösterdi.Temmuz 2025’te satışlar yüzde 7,4 artış kaydederken, Volkswagen ve Renault güçlü bir performans sergiledi; Stellantis ise gerileme yaşadı. Tesla’nın satışları ise yüzde 40,2 oranında düşerek dikkat çekti.Yılın ilk yedi ayında AB genelinde bir milyondan fazla bataryalı elektrikli araç kaydedildi. Plug-in hibritler Ocak 2023’ten bu yana en hızlı büyümeyi yakalarken, bataryalı elektrikli modeller son bir yılın en büyük artışını gerçekleştirdi.AB’nin dört büyük otomotiv pazarından üçünde, yani Almanya’da (%38,4), Belçika’da (%17,6) ve Hollanda’da (%6,5), bataryalı elektrikli araç satışları artış gösterdi.Toplamda, bataryalı elektrikli, hibrit ve plug-in hibrit araçların kaydı sırasıyla yüzde 39,1, yüzde 56,9 ve yüzde 14,3 yükseldi. Bu araçların toplam pazar payı Temmuz 2024’te yüzde 51,1 iken, Temmuz 2025’te yüzde 59,8’e çıktı.Tesla’nın Avrupa’daki pazar payı ise yüzde 1,3’ten yüzde 0,7’ye geriledi. Buna karşın Çinli BYD, satışlarını üç kat artırarak yüzde 1,2 pazar payına ulaştı ve ilk kez Tesla’yı geride bıraktı.<h3>Alman üreticiler baskı altında</h3>Alman markalar, korumacı ticaret politikalarının en çok etkilediği üreticiler arasında yer alıyor. Artan tarifeler, tedarik zincirinde maliyetleri yükseltirken, özellikle Volkswagen gibi firmalar Çinli üreticilerle rekabet edebilmek için fabrikalarında kapasite azaltımı ve yeniden yapılanma masraflarıyla karşı karşıya kalıyor.Volkswagen’den yapılan açıklamada, rekabetin inovasyonu teşvik ettiği vurgulandı. Sözcü, “Çinli üreticilerin Avrupa pazarının özel koşullarına uyum sağlaması gerektiği açık. Çin’deki teknolojilerin doğrudan kopyalanması burada mümkün değil,” dedi.Yeni gümrük düzenlemeleri, Avrupalı üreticiler için belirsizlik yaratıyor; maliyetler, tedarik zinciri güvenliği ve piyasa dengeleri konusunda öngörü yapmayı zorlaştırıyor.Volkswagen Grubu ise bu durumu fırsata çevirebileceklerini ve rekabeti güvenle karşılayabileceklerini belirtiyor. Grup ayrıca, AB Komisyonu ile ABD hükümeti arasındaki son mutabakatı olumlu bulduğunu açıkladı.Trump’ın Nisan ayında Avrupa’dan ithal edilen araçlara yüzde 27,5 vergi koyması Alman üreticilere milyarlarca dolara mal olmuştu. Daha sonra bu oran yüzde 15’e indirildi ancak uygulamaya henüz geçilmedi.Volkswagen, ABD yönetiminden bu tarifelerin 1 Ağustos’tan itibaren geriye dönük şekilde garanti altına alınmasını talep ediyor. Sözcüye göre, bu adım şirketlerin daha büyük mali yüklerle karşılaşmasını önlemenin tek yolu.

Avrupa'da otomobil satışlarında yükselen ve gerileyen markalar

Almanya’nın en kalabalık eyaleti olan ve 18 milyondan fazla kişinin yaşadığı Kuzey Ren Vestfalya’da (KRV), 14 Eylül’de gerçekleştirilecek yerel seçimler ile uyum meclisi seçimlerinde çok sayıda Türk kökenli aday da yarışacak.

KRV’de Türk adaylar

Köln’de yaşayan Türkler, AA muhabirine yaptıkları değerlendirmelerde, özellikle aşırı sağın oylarını artırdığı bir dönemde siyasi katılımın önemine dikkat çekerek herkesi sandığa gitmeye çağırdı.Alman bir şirkette yönetici olan Metin Aydın, Türk toplumunun eyalet seçimlerine aktif katılım göstermesinin kritik olduğunu söyledi. Aydın, aşırı sağcı Almanya için Alternatif (AfD) Partisinin yükselişine karşı en etkili yolun demokratik hakların kullanılması olduğunu vurguladı. “Türkler bu ülkenin sorunlarına çözüm üretebilecek güçlü bir topluluk. Bu etkinliğini siyasette de göstermeli” dedi.AfD gibi aşırı sağ partilerin yalnızca Almanya’da değil, Avrupa genelinde de yükseldiğini belirten Aydın, bu görüşlerin sadece göçmenlere değil, Alman toplumunun bütününe zarar verdiğini, sağduyulu vatandaşların demokratik yollarla buna karşı durabileceğini ifade etti.“Kimliklerle oy kullanılabilir” Köln Uyum Meclisi üyesi Ali Esen, “Liste Güven” olarak 25 yıldır şehirde insanları milli ve manevi değerlere bağlı kalarak temsil ettiklerini ve yeniden aday olduklarını açıkladı.Uyum meclislerinin göçmen kökenlilere verilen tek siyasi hak olduğuna dikkat çeken Esen, bu yapıların tüm kurumlarla iletişim kurabilme imkânı sunduğunu söyledi.14 Eylül’de yapılacak seçimlerde vatandaşlara mutlaka oy kullanmaları çağrısında bulunan Esen, “Mektupları çöpe atan ya da oy kullanmayanlar, bağlı oldukları mahalledeki okullara giderek kimlikleriyle oy verebilir. Alman vatandaşlığı olanlar ise hem belediye başkanını hem de belediye meclisi üyelerini seçme hakkına sahiptir” diye konuştu.“Sandıkta en güçlü cevabı vereceğiz” Bergheim Uyum Meclisi üyesi Erhan Şahin de herkesi sandığa davet ederek, aşırı sağın yükselişine karşı en güçlü yanıtın seçimlerde verilebileceğini söyledi.Heimat Bergheim grubuyla yeniden aday olduklarını aktaran Şahin, “Biz iş insanları, öğrenciler, esnaflar, akademisyenlerden oluşan bir ekibiz. Futbol tribünlerinde, gençlerle, ailelerle birlikteyiz; ders yardımlarında öğrencilerin yanındayız. Toplumun sorunlarını birebir görüyor ve bunları meclise taşıyabilecek bir yapıya sahibiz” dedi.Şahin, aşırı sağın yükselişini kaygıyla izlediklerini ancak çözüm odaklı bir bakış açısıyla hareket ettiklerini belirtti: “AfD gibi partiler iktidara gelirse göçmenlere yönelik kısıtlamalar getirebilir. Biz buna en güzel cevabı sandıkta vereceğiz.”Türk adaylar öne çıkıyor 14 Eylül’de seçmenler, belediye ve ilçe meclisleri ile belediye başkanlarını belirleyecek. Alman vatandaşlarıyla birlikte Avrupa Birliği vatandaşları da oy kullanabilecek. Belediye başkanlığı seçimlerinde adayın ilk turda yüzde 50’yi aşamaması durumunda 28 Eylül’de ikinci tur yapılacak.Türk kökenli seçmenlerin yoğun olduğu Köln, Bonn, Duisburg, Gelsenkirchen ve Solingen gibi şehirlerde, Türk kökenli belediye başkanı adayları da yarışacak.Aynı gün yapılacak uyum meclisi seçimlerinde ise Alman vatandaşlığı bulunmayan göçmenler de oy kullanabilecek. Belediye bazında yetkileri farklılık gösterse de uyum meclisleri, göçmenlerin eğitim, kültür, eşitlik ve ayrımcılıkla mücadele gibi konularda seslerini duyurmalarına aracılık ederek belediyelerle köprü görevi görüyor.

Almanya’nın KRV Eyaletinde Türk adaylar seçime hazırlanıyor

İsrail’in 2026 Eurovision Şarkı Yarışması’na katılmasına izin verilmesi durumunda bazı ülkelerin yarışmadan çekileceğini ya da katılımlarını yeniden değerlendireceklerini açıklamasıyla tepkiler giderek artıyor.

Avrupa’dan İsrail tepkisi

Gazze’deki saldırılarını sürdüren İsrail’in Eurovision’a kabul edilmesine karşı Avrupa’daki pek çok kamu yayıncısı tepki gösterdi. Bu ülkeler, İsrail’in katılması halinde kendi temsilcilerini yarışmaya göndermeyeceklerini duyurdu.İspanya Kültür Bakanı Ernest Urtasun, bir televizyon programında yaptığı açıklamada, “Eğer İsrail yarışmaya katılırsa İspanya’nın da bu konuda somut adımlar atması gerekir” diyerek ülkesinin katılımını sorguladıklarını ifade etti. Urtasun, son kararın devlet televizyonu RTVE tarafından verileceğini, ayrıca İspanya’nın daha önce İsrail’in yarışmadan men edilmesini resmi olarak talep ettiğini hatırlattı.İrlanda: “Katılmamız vicdansızlık olur” İrlanda kamu yayıncısı RTE, İsrail’in Eurovision’da yer alması halinde kendilerinin çekileceğini açıkladı. RTE’nin duyurusunda, temmuz ayında yapılan Avrupa Yayın Birliği (EBU) toplantısında birçok üyenin bu konudaki endişelerini dile getirdiği belirtildi. İrlanda tarafı, Gazze’deki ölümler karşısında yarışmaya katılmanın “vicdansızlık” olacağını vurguladı. Ayrıca gazetecilerin hedef alınması, yabancı basına yönelik kısıtlamalar ve esirlerin durumu konusundaki kaygılara dikkat çekildi.Slovenya: Filistin halkıyla dayanışma Slovenya’nın kamu yayıncısı RTV de benzer bir açıklama yaparak, İsrail’in yarışmaya dahil edilmesi durumunda ülkenin Eurovision’a katılmayacağını duyurdu. RTV, bu kararın Filistinlilerle dayanışma amacı taşıdığını bildirdi.İzlanda kararsız İzlanda yayın kuruluşu RUV, İsrail’in katılımı halinde kendi katılımlarını sorgulayacaklarını ifade etti. Açıklamada, ülkenin Gazze’deki insani krizi göz önünde bulundurarak Avrupa’daki genel tutuma paralel hareket edeceği vurgulandı.Hollanda: Katılmamız mümkün değil Hollanda kamu yayıncısı AVROTROS ise İsrail’in yarışmaya dahil edilmesi halinde Hollanda’nın Eurovision’a katılmasının “imkânsız” olduğunu açıkladı. Yapılan açıklamada, “Gazze’de süren acılar karşısında İsrail’in katılımı hiçbir şekilde meşru gösterilemez” denildi. Ayrıca İsrail’in son Eurovision’u siyasi bir propaganda aracına dönüştürdüğü ve bunun yayıncının temel değerleriyle çeliştiği kaydedildi.Belçika aralıkta karar verecek Belçika da İsrail’in yarışmaya katılımıyla ilgili kaygılarını dile getirdi. Flamanca yayın yapan VRT, diğer ülkelerin tutumunu desteklediklerini açıklarken, yarışmaya katılıp katılmama kararının Fransızca yayın yapan RTBF tarafından aralık ayında verileceğini duyurdu.

İsrail’in Eurovision’a katılımına tepkiler büyüyor

Avrupa genelinde 2025’in ilk yarısında sığınma başvurularında önemli bir azalma yaşandı. 29 Avrupa ülkesi (AB üyesi devletler, Norveç ve İsviçre) toplamda 399 bin sığınma başvurusu kaydetti. 

Suriye’den gelenler azaldı

Bu rakam, 2024’ün aynı dönemine göre yüzde 23’lük bir düşüşe işaret ediyor. Ancak İsviçre’deki gerileme Avrupa ortalamasının altında kaldı.<h3>Neden Avrupa’da Düşüş Daha Belirgin?</h3>Avrupa Birliği Sığınma Ajansı’na (EUAA) göre en önemli neden, Suriye’deki siyasi değişim. Uzun yıllardır ülkeyi yöneten Beşar Esad rejiminin devrilmesinin ardından, Avrupa’ya yönelen Suriyeli göçmen sayısı belirgin şekilde azaldı. Böylece, Suriye artık Avrupa’da en çok başvuru yapılan ülke konumunu kaybetti.Bunun yanında Afganistan, Türkiye ve Bangladeş’ten gelen başvurularda da düşüş gözlemlendi. Ancak farklı bir eğilim de dikkat çekiyor: Venezuela’dan Avrupa’ya gelen başvurular hızla artışta. Sadece İspanya’da, başvuran Venezuelalıların oranı yüzde 94’e ulaştı. Bu nedenle Almanya uzun yıllar sonra ilk kez en çok başvuru alan ülke olmaktan çıktı. 2025’in ilk yarısında en fazla başvuru Fransa (77.842) ve İspanya’da (77.448) kaydedildi.<h3>İsviçre’de Rakamlar</h3>İsviçre’de 2025’in ilk altı ayında 11.641 sığınma başvurusu kayıtlara geçti. Bu, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 18’lik bir düşüş anlamına geliyor. Ancak Avrupa’daki ortalama gerileme (yüzde 23) dikkate alındığında, İsviçre’deki düşüşün daha sınırlı kaldığı görülüyor.Bunun temel nedeni, İsviçre’nin geçmişte Suriyeli başvurularında büyük paya sahip olmaması. Bu nedenle Suriye kaynaklı düşüş İsviçre’yi daha az etkiledi. İsviçre’de sığınmacıların çoğunluğu Afganistan (%26), Eritre (%13) ve Türkiye’den (%11) geliyor.<h3>Güney Amerika Göçünün İsviçre’ye Etkisi</h3>Venezuela’dan Avrupa’ya artan göç dalgası İsviçre’ye şu an için sınırlı etki ediyor. Dil ve kültürel nedenlerle Venezuelalıların büyük bölümü İspanya’da kalıyor. Bu nedenle İsviçre’nin Venezuela kaynaklı göçten doğrudan etkilenmesi beklenmiyor.Buna karşın, Türkiye üzerinden Avrupa’ya ulaşan göçmenlerdeki azalma İsviçre için daha büyük önem taşıyor. İran, Irak, Türkiye ve Afganistan’dan gelen başvuruların azalması, Türk makamlarının düzensiz göçe karşı daha sert önlemler almasıyla bağlantılı.<h3>Yıl Sonu Beklentileri</h3>Federal Göç Sekreterliği (SEM), 2025 yılı için toplam 24 bin sığınma başvurusu ve 12 bin geçici koruma (Statü S) başvurusu öngörüyor. Bu rakamlar, 2024’e kıyasla yaklaşık yüzde 14’lük bir düşüşe işaret ediyor. Ancak uzmanlar, her yıl olduğu gibi yaz sonu ve sonbaharda başvurularda yeniden artış yaşanabileceğine dikkat çekiyor.

İsviçre’de sığınma başvurularında yüzde 18 düşüş

2016 yılında Graubünden’deki Spöl Nehri, baraj bakım çalışmaları sırasında sızan kanserojen PCB maddesi ile kirlenmişti. Şimdi temizlik için ilk adım atılıyor: yaklaşık 12 bin alabalık, helikopterlerle güvenli bir bölgeye taşınıyor.

Spöl Nehri’nde temizlik başlıyor

Graubünden’deki İsviçre Ulusal Parkı’nın içinden geçen Spöl Nehri, 2016 yılında büyük bir çevre felaketiyle karşı karşıya kalmıştı. Punt dal Gall barajında yapılan bakım çalışmaları sırasında kanserojen etkisiyle bilinen poliklorlu bifeniller (PCB) nehre sızmış, yaklaşık beş kilometrelik bölüm ciddi şekilde kirlenmişti. Aradan geçen dokuz yılın ardından, bölgenin temizlenmesi için kapsamlı hazırlıklar başladı.<h3>12 Bin Balık Helikopterle Taşınıyor</h3>Temizlik çalışmalarına geçilebilmesi için ilk adım, nehirdeki canlıların güvenli bir şekilde taşınması oldu. Yaklaşık 12 bin alabalığın helikopterlerle nehrin daha aşağı bölümlerine nakledilmesi planlanıyor. Bunun için 20 kişilik uzman bir ekip, balıkları önce ağlarla tek tek yakalıyor. Daha sonra su dolu özel varillere yerleştirilen balıklar, helikopterlerle birkaç kilometre uzağa taşınıp yeniden suya bırakılıyor. Bu operasyonun maliyetinin yaklaşık 400 bin frank olduğu belirtiliyor.<h3>Temizlik Nasıl Yapılacak?</h3>Balıkların taşınmasının ardından nehir yatağının su seviyesi düşürülecek ve çalışma alanı tamamen kurutulacak. Ardından nehirdeki tortular, yani taş, kum ve çamur tabakası, tek tek ayrıştırılacak. Küçük parçalar Aargau’daki özel bir tesiste yakılarak imha edilecek, büyük taşlar ise temizlendikten sonra yeniden nehre bırakılacak. Yetkililer, çalışmalardan sonra PCB maddesinin yaklaşık yüzde 5’inin kalacağını, bunun da ekosisteme zarar vermeyecek düzeyde olacağını ifade ediyor.<h3>Milyonluk Bir Proje</h3>Spöl Nehri’nin temizliği için 20 milyon franklık bir bütçe şimdiden ayrılmış durumda. Bu kaynak, Engadiner Kraftwerke (EKW) tarafından karşılanıyor. Ancak kirliliğe yol açan 2016’daki inşaat çalışmalarıyla ilgili sorumluluk tartışmaları halen devam ediyor. EKW ile o dönemde bakım işlerini yürüten inşaat firması arasında hukuki süreç sürerken, kimin kesin olarak sorumlu tutulacağı henüz belli değil.<h3>Ulusal Park İçin Tarihi Müdahale</h3>İsviçre Ulusal Parkı, 111 yıllık tarihinde birçok tartışmalı proje görmüş olsa da Spöl Nehri’ndeki bu temizlik operasyonu, doğrudan ekosistemi etkileyen en büyük müdahalelerden biri olarak öne çıkıyor. Ulusal Park Direktörü Ruedi Haller, “Bu ölçekte bir girişim park tarihinde ender görülür. Ancak doğanın korunması açısından zorunludur” dedi.<h3>Süreç Yıllar Alacak</h3>Çalışmaların 2026 baharında başlaması ve iki inşaat sezonu sürmesi bekleniyor. Nehir tamamen temizlendikten sonra kapsamlı ölçümler yapılacak. Uzmanlar, bu sürecin birkaç yıl alacağını ve nihai sonucun sabırla beklenmesi gerektiğini vurguluyor.

12 bin balık helikopterlerle güvenli bölgeye taşınıyor

İsviçre’de sabıka kaydı almak isteyenler için yeni bir risk gündemde. Resmî kurumun sunduğu 17 franklık hizmet yerine, internet üzerindeki özel siteler iki katına varan ücretlerle işlem yapıyor. Federal hükümet konuyla ilgili olarak vatandaşları uyaran bir duyuru yaptı.

Özel sağlayıcılar pahalı ve riskli olabilir

İsviçre’de sabıka kaydı (Strafregisterauszug) almak isteyenler bunu doğrudan Adalet Federal Dairesi (Bundesamt für Justiz – BJ) üzerinden veya postanelerdeki gişelerden kolayca yapabiliyor. Resmî başvurunun ücreti 17 frank ve belge tercihe göre posta yoluyla ya da e-posta üzerinden PDF olarak teslim ediliyor.Ancak son dönemde internet üzerinde çeşitli özel hizmet sağlayıcılar ortaya çıktı. Bu siteler, başvuru formunu doldurma, imzalama ve göndermede kolaylık sağladıklarını iddia ediyor. Kullanıcılar kimlik kopyalarını yükleyip süreci çevrim içi tamamlayabiliyor. Fakat bu hizmetin bedeli genellikle resmî başvuru ücretinin neredeyse iki katına çıkıyor.BJ sözcüsü Ingrid Ryser, SRF’nin «Espresso» programında, son aylarda bu özel siteler hakkında çok sayıda şikâyet aldıklarını açıkladı. Özellikle şeffaflık eksikliği ve sitelerin kendilerini resmî kurum gibi göstermeleri eleştiriliyor. Ayrıca, kişisel ve hassas verilerin üçüncü taraflarla paylaşılmasının ciddi bir veri güvenliği riski barındırdığına dikkat çekiliyor.BJ’nin sitesinde dört özel örnek firma listeleniyor:<ul><li>Strafregisterauszug.info</li><li>strafregister-online.info</li><li>meinauszug.ch</li><li>e-strafregisterauszug.ch</li></ul>İlk ikisinin Almanya merkezli, diğer ikisinin ise Bern’de bir firma tarafından işletildiği belirtiliyor. Bern merkezli şirketin avukatı Andreas Dietschi ise iddiaları reddederek, fiyat farkını baştan itibaren açıkça duyurduklarını savundu. Şirketin hizmeti yaklaşık 35 frank tutuyor.Bununla birlikte, resmi kurumlar özellikle Adalet Federal Dairesi’nin doğrudan sunduğu yolları kullanmayı tavsiye ediyor. Hem daha ucuz hem de daha güvenli bir süreç sağlanıyor. Ayrıca şu sıralar yüksek talep nedeniyle sabıka kayıtlarının teslimatında gecikmeler yaşandığı da bildiriliyor.

Federal hükümetten uyarı: Sabıka kaydı özel sitelerden alınmasın

Avrupa Parlamentosu’nda (AP), ABD’li Cumhuriyetçi muhafazakâr aktivist Charlie Kirk için saygı duruşu talebinin reddedilmesi tansiyonu yükseltti.

AP’de Kirk gerginliği

Aşırı sağcı Avrupa Muhafazakârları ve Reformistleri (ECR) grubundan milletvekili Charlie Weimers, bir oturumda söz alarak uğradığı silahlı saldırı sonucu hayatını kaybeden Kirk’ü övgüyle andı. Weimers, “Siyasi şiddeti ve şiddeti körükleyen söylemleri kesin bir dille kınamalıyız. Onun anısını yaşatmak için lütfen benimle birlikte ayağa kalkıp dua edin.” ifadeleriyle parlamenterleri saygı duruşuna davet etti.Ancak AP Başkan Yardımcısı Katarina Barley, bu konunun daha önce görüşüldüğünü ve AP Başkanı Roberta Metsola’nın böyle bir uygulamaya izin vermediğini hatırlattı. Bu açıklamanın ardından bazı milletvekilleri tepki göstererek seslerini yükseltti ve yaklaşık 20 saniye boyunca masalarına vurdu.Barley’in Metsola’nın kararına bağlı kalacağını yeniden vurgulaması üzerine bir kısım milletvekili protestoya devam ederken, bazıları ise alkışla destek verdi.Charlie Kirk suikastı ABD Başkanı Donald Trump’a verdiği güçlü destekle bilinen Kirk, Utah Valley Üniversitesi’nde katıldığı bir programda silahlı saldırıya uğramış ve hayatını kaybetmişti.Kirk, ABD’deki Cumhuriyetçi muhafazakâr çevrelerdeki etkili rolünün yanı sıra İsrail’e olan güçlü desteğiyle de tanınıyordu.Saldırının ardından Trump, “Büyük, hatta efsanevi Charlie Kirk hayatını kaybetti. Amerika’da gençliği Charlie kadar anlayan kimse yoktu. Charlie, seni seviyoruz.” sözleriyle üzüntüsünü dile getirdi. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu da yaptığı açıklamada Kirk için dua ettiğini ifade etti.

Avrupa Parlamentosu’nda ‘Charlie Kirk’ tartışması

 İsviçre’nin büyük şehirlerinde konut bulmak giderek zorlaşıyor. Özellikle küçük ve orta gelir grubundaki insanlar için uygun fiyatlı evler neredeyse yok denecek kadar az. Buna karşın yüksek kiralı, lüks standarttaki yeni daireler ise aylarca boş kalıyor.

Konut krizi büyüyor

Zürih’te uygun fiyatlı bir daire ilanı yayımlandığında, ev sahipleri kısa sürede yüzlerce başvuru alıyor. Bazı ilanlar yoğun talep nedeniyle kısa süre içinde geri çekiliyor. Öte yandan lüks segmentte durum tam tersi: Yeni yapılan çok sayıda daire boş kalıyor.Örneğin, Zürih-Witikon’daki Buchholzstrasse konut projesinde 127 dairenin 34’ü hâlâ boş. Kiralar 3,5 odalı daireler için 3090–4090 frank arasında, 5,5 odalı bir daire için ise 4790 frank. Zürih-Seefeld’de UBS’ye ait yeni bir projede 3,5 odalı daireler 5500 ila 6400 frank arasında fiyatlandırıldı, fakat Ağustos’tan beri dört daire hâlâ kiracı bulamadı.İmmobilien uzmanı Donato Scognamiglio durumu şöyle özetliyor: “Bir daire boş kalıyorsa ya kalitesi yetersizdir ya da fiyatı çok yüksektir. Bugün konut piyasasında lüks projeler talebin gerisinde.”Orta sınıf ve düşük gelir grupları uygun konut için zorlu bir mücadele verirken, lüks segmentteki inşaat projeleri beklenen ilgiyi görmüyor. Uzmanlara göre yatırımcılar, toplumsal ihtiyacı karşılamaktan çok, yüksek kârlılık getiren prestij projelere yöneliyor.

Orta gelirli ev bulamıyor, lüks daireler boş duruyor

Yakın zamanda Avrupa’nın güneyinde Uber uygulaması üzerinden helikopter yolculuğu mümkün olacak. Elektrikli hava taksi şirketi Joby Aviation, çarşamba günü yaptığı açıklamada Blade Air Mobility’ye ait helikopterlerin 2026’dan itibaren Uber aracılığıyla kullanılabileceğini duyurdu.

Uber'de helikopter dönemi

Henüz hangi hatlarda hizmet verileceği açıklanmadı. Ancak Blade’in geçtiğimiz yıl New York ve Avrupa’nın güney kentlerinde özellikle havaalanı bağlantıları dahil 50 binden fazla yolcu taşıdığı aktarıldı. Şirketin Avrupa’daki en popüler seferlerinden biri ise Nice-Monako hattı. Uber işbirliği kapsamında hangi güzergâhların uygulamaya ekleneceği ise netleşmedi.Joby Aviation’ın kurucusu ve CEO’su JoeBen Bevirt, “Blade’i Uber’e entegre etmek, ortaklığımızda doğal bir sonraki adım. Sessiz ve sıfır emisyonlu hava araçlarımızın hizmete girmesi için de zemin hazırlıyoruz,” dedi. Bevirt ayrıca, “Uber’in küresel platformunu Blade’in güçlü ağıyla birleştirerek hava ulaşımında yeni bir dönemin kapılarını açıyoruz,” ifadelerini kullandı.Geçtiğimiz ay Joby, Blade’in yolcu taşımacılığı operasyonunu devraldı. Ancak organ nakillerinde kullanılan medikal taşımacılık hizmeti Blade’de kalmaya devam edecek.Uber ile Joby’nin işbirliği yeni değil. İki şirket 2019’dan bu yana şehir içi hava taşımacılığı alanında birlikte çalışıyor.Uber Başkanı ve COO’su Andrew Macdonald, “Uber’in kuruluşundan beri şehirlerde güvenli, sessiz ve çevre dostu hava ulaşımının mümkün olacağına inanıyoruz. Uber’in global ölçeğini Joby’nin uzmanlığıyla birleştirerek müşterilerimize yolculuğun yeni neslini sunmaktan mutluluk duyuyoruz,” açıklamasını yaptı.

Uber uygulamasıyla Avrupa’da helikoptere binmek mümkün olacak

Köpek sahipleri için sıkça tartışılan bir konu yeniden gündemde: “Köpekler her yerde tasmasız dolaşabilir mi?” İsviçre’de bu sorunun cevabı kantondan kantona değişiyor.

Tasmasız Köpek tartışması

Kanton Schwyz’de örneğin kesin bir kural var: Köpekler her yerde – sokakta, yürüyüş yollarında ve ormanda – tasmalı olmak zorunda. Ancak çoğu kantonda durum daha karmaşık. Kanton Glarus’ta yıl boyu ormanlarda ve orman yakınında tasma zorunluluğu varken, Obwalden ve Nidwalden’de bu kural sadece ilkbaharda üreme dönemi veya yıl sonunda “vahşi yaşam sessizlik bölgelerinde” geçerli.Kanton Zürih’te ise ilkbahardaki üreme dönemi dışında, köpeklerin gece karanlığında kısa mesafede tutulması ve her an kontrol edilebilir olması zorunlu.Köpek sahipleri sorumluluk taşıyor Yasalar tasmanın uzunluğunu belirlemiyor. Sahipler köpeklerini kısa tasma ya da uzun gezdirme ipi (Schleppleine) ile dolaştırabiliyor, ancak her durumda kontrol altında tutmaları gerekiyor.Farklı kantonal ve yerel düzenlemeler nedeniyle köpek sahiplerinin kendi yaşadıkları kanton ve belediyede geçerli kuralları öğrenmeleri şart. “Tiere im Recht” vakfı, tüm kantonlarda geçerli köpek haklarına dair kapsamlı bir rehber hazırladı.

İsviçre’de tasmasız Köpek gezdirme: Nerede serbest, nerede yasak?

Eylül ayı İsviçre’de adeta bir sürpriz kutusu gibi: Bir gün yazı hatırlatan sıcaklıklar yaşanırken, ertesi gün sonbaharın serin havası hâkim olabiliyor. 

Flip-Flop mu, yağmurluk mu?

Geçtiğimiz hafta sonu sabahları serin ve yer yer sisli geçerken, öğleden sonraları tişörtle gezilecek ya da göllerde yüzülecek kadar sıcak oldu.Önümüzdeki günlerde havanın değişken ve son döneme kıyasla daha serin olması bekleniyor. Ancak meteoroloji modellerine göre önümüzdeki hafta başında bir yüksek basınç alanı oluşarak yaz sıcaklıklarını yeniden getirebilir.<h3>Gölde Yüzmek Hâlâ Mümkün</h3>Birçok açık hava havuzu Eylül’ün üçüncü pazarına kadar açık kalmaya devam ediyor. Göl sularının sıcaklığı ise hâlâ 20 derecenin biraz üzerinde. Bu da yazdan kalma günlerde yüzmeyi mümkün kılıyor.<h3>İstatistikler Ne Diyor?</h3>MeteoSchweiz’in uzun yıllar ortalamasına göre Eylül ayında hâlâ birkaç 25 derecenin üzerindeki “yaz günü” yaşanabiliyor. Lugano’da bu yıl şimdiden beş yaz günü kaydedildi ve neredeyse yıllık ortalamaya ulaşıldı. İsviçre’nin kuzeyinde ise hâlâ birkaç yaz günü yaşanması bekleniyor.<ul><li>Basel: 2 gün (norm: 5,2)</li><li>Chur: 1 gün (norm: 4,7)</li><li>Zürih: 0 gün (norm: 4)</li></ul><h3>Dağlarda Sonbahar Keyfi</h3>Sıcak günlerde göllerde serinlemek mümkün olsa da, Eylül ayı dağlarda yürüyüş için de ideal kabul ediliyor. Çünkü:<ul><li>Gök gürültülü sağanak riski daha az</li><li>Görüş mesafesi yüksek, Mittelland’da sis varken dağlarda açık hava</li><li>Sıcaklıklar genellikle ova ile benzer</li></ul>

Dağlarda yürüyüş, gölde yüzme: Eylül iki mevsimi bir arada sunuyor

Filistinli Gazeteciler Sendikası Başkanı Nasır Ebu Bekir, İsrail’in saldırılarının sürdüğü Gazze Şeridi’nde tarihin en ağır gazeteci katliamının gerçekleştiğini açıkladı.

Gazeteciler hedef alınıyor

Fransa’nın Bretigny-sur-Orge kentinde düzenlenen L’humanité Festivali kapsamında gerçekleştirilen “Filistinli Gazetecilere Açık Çek” başlıklı oturuma Ebu Bekir’in yanı sıra, AFP için uzun yıllar Gazze’de görev yapmış Filistinli gazeteci Adel Zaanoun da katıldı.Konuşmasında İsrail ordusunun özellikle gazetecileri hedef aldığını belirten Ebu Bekir, “Sendika başkanıyım ama arkadaşlarımın öldürülmesini engelleyemiyorum. Her dakika hangisinin yaralandığını öğrenmek için bekliyorum” ifadelerini kullandı. Şu anda 1500 Filistinli gazetecinin çatışmaların ortasında görev yaptığını dile getirdi.Ebu Bekir, bugüne kadar 250 gazetecinin öldürüldüğünü, yüzlercesinin yaralandığını, 200’ünün tutuklandığını ve çok sayıda medya kuruluşunun yıkıldığını aktararak, “2. Dünya Savaşı’nda bile bu kadar gazeteci ölmedi. Bu, tarihin en büyük gazeteci katliamıdır” dedi.İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’yu savaş suçu işlemekle suçlayan Ebu Bekir, “Gazeteciler kasıtlı olarak hedef alınıyor. Netanyahu, dünyanın Gazze’de olup bitenleri öğrenmesini engellemek için doğrudan tanıklık eden Filistinli gazetecileri öldürüyor” diye konuştu.Adel Zaanoun ise bölgede yaşananlara bizzat tanıklık ettiğini, evini kaybettiğini ve diğer gazeteciler gibi yıkıntılar arasında görev yaptığını anlattı. Zaanoun, “Gazetecilik zaten zorlu bir meslek ama hem gazeteci hem Gazzeli olmak acıların en büyüğü. Bizler de insanız” dedi.Zaanoun, Gazze’de haber yapan gazetecilerin sık sık ailelerinden kayıplar verdiğini, yaralı yakınlarına rağmen görev başında kalmaya çalıştıklarını vurguladı. Gazetecilerin açlık, bombardıman ve saldırılar altında çalıştığını söyleyerek, dünyaya bu dramı aktarmaya devam ettiklerini belirtti.

Filistinli Gazeteciler Sendika: “Gazze’de gazeteci katliamı yaşanıyor”

Gazze’ye insani yardım ulaştırmayı ve İsrail ablukasını aşmayı amaçlayan Küresel Sumud Filosu, olumsuz hava koşulları sebebiyle Tunus’tan planlanan çıkışını bugün öğleden sonraya erteledi.

Gazze yardım filosu

Filo yönetim kurulu üyesi Halid Bucuma, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, “31 Ağustos’ta İspanya’dan hareket eden ve Tunus’taki Sidi Busaid Limanı’na ulaşan tekneler ile buradan katılacak gemilerden hazır olan iki tekne Binzert Limanı’na giriş yaptı. Hava muhalefeti nedeniyle Gazze’ye çıkış 13 Eylül öğleden sonraya ertelendi” ifadelerini kullandı.Bucuma, Sidi Busaid Limanı’nda bekleyen diğer teknelerin de hareketten önce Binzert’e ulaşacağını belirtti. Dün gece geç saatlerde kente gelen tekneler ise halkın coşkulu karşılamasıyla limana giriş yaptı.Planlanan hareket ertelenmişti Küresel Sumud Filosu’nun 10 Eylül’de Tunus’tan Gazze’ye açılması bekleniyordu. Ancak kötü hava nedeniyle tarih ertelendi. Tunus resmi haber ajansı TAP’a konuşan filo delegasyonu üyesi Dr. Muhammed Emin Binnur, küçük ve orta büyüklükteki teknelerin mevcut hava şartlarında Akdeniz’e açılmasının güvenli olmadığını belirtmiş, hareketin iki gün ertelendiğini açıklamıştı.Filo saldırılara uğradı Öte yandan, Tunus’taki filo 8 ve 9 Eylül gecelerinde düzenlenen dron saldırılarına hedef olmuştu.50’den fazla ülkeden destek Filo; “Özgürlük Filosu Koalisyonu”, “Küresel Gazze Hareketi”, “Mağrib Sumud Konvoyu” ve Malezya merkezli “Sumud Nusantara” gibi organizasyonların katılımıyla oluşturuldu. Yaklaşık 50 ülkeden yüzlerce aktivist Gazze’ye doğru yola çıkmaya hazırlanıyor. Geçmişte tek tek Gazze’ye ulaşmaya çalışan gemiler İsrail müdahalesiyle karşılaşmış, teknelere el konulmuş ve aktivistler sınır dışı edilmişti. Bu nedenle Sumud Filosu, şimdiye dek organize edilen en geniş katılımlı filo olma özelliğini taşıyor.Arapça’da “direnç” ve “kararlılık” anlamlarına gelen Sumud, 1967 Altı Gün Savaşı sonrası Filistinlilerin işgale karşı topraklarında kalma ve kimliklerini koruma mücadelesini ifade eden bir kavram olarak öne çıkıyor.Mağrib Konvoyu’ndan gecikme tepkisi Tunus’tan filoya katılacak Mağrib Sumud Konvoyu’nun yürütme kurulu üyesi Gassan el-Henşiri, teknelerin limandan çıkışında “nedensiz” gecikmeler yaşandığını dile getirdi. Henşiri, 31 Ağustos’ta İspanya’dan çıkan ve 7 Eylül’de Tunus’a ulaşan 22 teknenin Binzert’e varışını tamamladığını, ancak Mağrib filosuna ait 23 teknenin hâlâ bekletildiğini söyledi. “Yetkililerin kolaylık sağlamasına rağmen anlaşılmaz gecikmeler yaşıyoruz. Sanki bilinçli bir engelleme var ama sebebini bilmiyoruz. Bir an önce Binzert’e gidip Gazze yolculuğuna katılmak istiyoruz” dedi.Henşiri, 23 tekneden oluşan Mağrib konvoyunda Tunuslu, Cezayirli, Faslı, Moritanyalı, Kuveytli ve Bahreynli katılımcıların bulunduğunu, aralarında doktorlar, yazarlar, sanatçılar ve kanaat önderlerinin yer aldığını kaydetti. Basın toplantısının ardından filo gönüllüleri teknelere binmeye başladı.

Sumud Filosu Gazze için Tunus’tan yola çıkacak

İspanya'nın, İsrail'in Eurovision'a katılması durumunda yarışmayı boykot edeceği yönündeki açıklamasının ardından bir boykot çağrısı da İrlanda'dan geldi.

Eurovision krizi başladı

İrlanda kamu yayıncısı RTE, 2026 Eurovision Şarkı Yarışması’nda İsrail’in katılımına izin verilmesi durumunda İrlanda’nın yarışmaya katılmayacağını açıkladı.RTE’den yapılan açıklamada, temmuz ayında gerçekleştirilen Avrupa Yayın Birliği (EBU) genel kurulunda birçok üyenin İsrail’in Eurovision’a katılımıyla ilgili kaygılarını dile getirdiği ifade edildi.EBU’nun yarışmadan çekilme süresini uzatması ve ceza uygulamaması konusundaki yaklaşımından memnuniyet duyulduğu belirtilirken, “İsrail’in yarışmaya devam etmesi halinde İrlanda’nın 2026 Eurovision’a katılmayacağını, nihai kararımızı EBU’nun alacağı kararın ardından açıklayacağız” denildi.Açıklamada ayrıca, Gazze’de yaşanan can kayıpları ve bölgedeki durum karşısında İrlanda’nın yarışmaya katılmasının vicdansızca olacağı vurgulandı. RTE, Gazze’de gazetecilerin hedef alınarak öldürülmesinden, yabancı gazetecilerin girişine izin verilmemesinden ve bölgede kalan esirlerin durumundan endişe duyduğunu ifade etti.

İrlanda’dan Eurovision çağrısı: “İsrail katılırsa biz yokuz”

İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz’ın cep telefonu numarası sosyal medyada sızdırıldı. Numarasının paylaşılmasının ardından bakan, çok sayıda kişi tarafından Türkiye’den görüntülü arandı.

Katz’a görüntülü arama

Türk sosyal medya kullanıcılarının Katz’ı araması, İsrail basınında da geniş yer buldu. İsrail devlet televizyonu KAN, aramaların Türk hackerlar tarafından gerçekleştirildiğini, Katz’ın aramayı cevapladığını ve görüşmeye ait fotoğrafların yayınlandığını aktardı.Sosyal medyada bakanın numarasının paylaşılması sonrası çok sayıda tehdit mesajı gönderildiği iddia edildi. Katz, gelen görüntülü aramanın ekran görüntüsünü kendi sosyal medya hesabında paylaştı.Yedioth Ahronoth gazetesi de, bakanın cevapladığı görüntülü aramanın ekran görüntüsünün sosyal medyada dolaşıma girdiğini yazdı. Katz’ın uzun yıllardır aynı numarayı kullandığı ve bu numaranın geçmişte çeşitli gruplar tarafından paylaşıldığı belirtildi.Basına yansıyan gelişmelerin ardından sosyal medya hesabından açıklama yapan Katz, dünyanın farklı ülkelerinden organize şekilde telefonuna mesajlar ve aramalar bırakıldığını ifade etti.

Türk hackerlar İsrail Savunma Bakanı'nı görüntülü aramayla ifşa etti

Rusya’ya ait insansız hava araçlarının Polonya hava sahasını ihlal etmesi üzerine NATO ülkeleri alarma geçti ve doğu sınırlarını güçlendirmek için harekete geçti.

Rus İHA ihlali

Olay, İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana Polonya’nın NATO çerçevesinde doğrudan çatışmaya en yakın anı olarak değerlendiriliyor.Polonya Savunma Bakanlığı’nın aktardığına göre, Çarşamba sabahı üç Rus İHA’sı Polonya hava sahasına giriş yaptı ve kısa süre içinde düşürüldü. Bunun dışında farklı bölgelerde de başka İHA’lar tespit edildi.Bölgeye takviye birlikler gönderiliyor Gelişmelerin ardından Hollanda ve Çekya, Polonya’ya hava savunma sistemleri göndereceklerini açıkladı. Almanya ise Litvanya’ya bir tugay konuşlandırarak Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik saldırılarının erken tespitini sağlamayı hedefliyor.Berlin yönetimi ayrıca Polonya üzerinde daha sık hava devriyeleri gerçekleştireceğini ve NATO’nun doğu kanadındaki askeri varlığını genişleteceğini duyurdu.Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron da üç Rafale savaş uçağının Polonya hava sahasının korunmasına katkı sağlayacağını belirtti. Macron, “Rusya’nın artan tehditlerine boyun eğmeyeceğiz” ifadelerini kullandı.Polonya Savunma Bakanı Władysław Kosiniak-Kamysz, parlamentodaki konuşmasında destek açıklayan ülkeleri tek tek sıraladı. Buna göre Hollanda 300 asker, hava savunma sistemleri ve topçu birlikleri; Çek Cumhuriyeti ise 100 asker ve helikopter gönderecek.Öte yandan bugün başlaması planlanan Rusya-Belarus ortak askeri tatbikatı “Zapad 2025”, bölgede tansiyonu daha da yükseltti. Polonya, tatbikat nedeniyle gece yarısından itibaren Belarus sınırını kapatma kararı aldı.

Avrupa’da gerilim artıyor: NATO doğuya asker yığıyor

Pazar günü öğle saatlerinde Biancograt’ta trajik bir dağ kazası meydana geldi. 53 yaşındaki bir İtalyan dağcı yaklaşık 500 metre yükseklikten düşerek hayatını kaybetti.

Graubünden’de dağ kazası

Kazanın, Piz Bernina zirvesine Tschiervahütte’den tırmanış yapan iki kişilik bir ekibin iniş noktasında, öğle saatlerine doğru gerçekleştiği bildirildi. Önde ilerleyen 53 yaşındaki dağcı, Biancograt’ın sonundaki ip iniş noktasında dengesini kaybederek boşluğa düştü.Olay yerine hızla intikal eden Rega ekibi, dağcının cansız bedenini kurtardı. Yanındaki arkadaşı da helikopterle güvenli bir şekilde vadiye indirildi ve psikolojik destek için Care Team Grischun tarafından tedavi altına alındı.Kanton Graubünden Polisi’ne bağlı uzman ekipler ve İsviçre Alp Kulübü’nün (SAC) helikopter kurtarma uzmanı, olay yerinde incelemelerde bulundu.

İtalyan dağcı (53) Biancograt’ta yaşamını yitirdi

İspanya Kültür Bakanı Ernest Urtasun, İsrail’in yarışmadan men edilmemesi halinde ülkesinin Eurovision 2026’ya katılmayacağını açıkladı. Böylece İspanya, daha önce aynı yönde tehditte bulunan Slovenya’ya destek vermiş oldu.

Eurovision Şarkı Yarışması

“İsrail’in uluslararası etkinliklere hiçbir şey yaşanmamış gibi katılımını normalleştiremeyiz” diyen Urtasun, TVE’de yayınlanan La hora de La 1 programında yaptığı açıklamada, İsrail’in katılımını kabul edilemez bulduğunu vurguladı.Kültür Bakanı, “Eurovision ya da Vuelta a España gibi organizasyonlar bir ülkenin temsilini içeriyor. Bu nedenle geçen yıl İsrail-Premier Tech bisiklet takımına yönelik protestoların benzeri tepkiler şaşırtıcı değil” sözleriyle değerlendirmede bulundu.Urtasun açıklamasını şöyle sürdürdü: “Eurovision’da bireysel bir sanatçı değil, ülkesini temsilen bir katılımcı sahne alıyor. Eğer İsrail’i ihraç etmeyi başaramazsak, biz de gerekli adımı atmak zorunda kalacağız.”İspanyol basınına göre Urtasun, Başbakan Pedro Sanchez’in daha önce Avrupa Yayın Birliği’ne (EBU) İsrail’in yasaklanması çağrısında bulunduğunu da hatırlattı. Sanchez, geçtiğimiz Mayıs ayında Rusya’nın Ukrayna işgali sonrası tereddütsüz şekilde Eurovision’dan men edildiğini anımsatarak, Gazze savaşı nedeniyle İsrail için de aynı kararın alınması gerektiğini dile getirmişti.Urtasun, Gazze’de yaşananları “soykırım” olarak nitelendirdi, bunun antisemitizmle karıştırılmaması gerektiğini belirterek İsrail’i “soykırımcı bir hükümet” olmakla suçladı.Öte yandan Bakan, nihai kararın İspanyol Radyo ve Televizyon Kurumu RTVE’ye ait olduğunu ifade etti. RTVE’nin de geçen yıl yarışmanın ardından İsrail’in katılımına ilişkin endişelerini EBU’ya ilettiği biliniyor.Artan kamuoyu baskısı ve protestolar, Eurovision’un büyük bir krizle karşı karşıya olduğunu gösteriyor. Zira Slovenya devlet televizyonu RTVSLO da İsrail yarışmaya dahil edilirse çekilebileceklerini duyurmuştu. RTVSLO Direktörü Ksenija Horvat, bu konuda EBU’ya birçok kez kaygılarını aktardıklarını belirtti.Slovenya, geçtiğimiz yıl 70’ten fazla eski Eurovision katılımcısının imzaladığı ve İsrail ile yayıncısı KAN’ın yasaklanmasını talep eden açık mektuba destek vermişti. Ayrıca geçtiğimiz yılın Eurovision şampiyonu Avusturyalı sanatçı JJ de İsrail’in yarışmadan men edilmesi gerektiğini savundu.EBU, herhangi bir yaptırımla karşılaşmadan çekilmek isteyen ülkeler için son tarihi Aralık ayına kadar uzattı. İsrail’in katılıp katılamayacağına dair kesin karar ise Genel Kurul’da verilecek.

İspanya, İsrail yarışmaya katılırsa Eurovision 2026’dan çekileceğini duyurdu

9 Eylül 2025’te Katar’ın başkenti Doha’ya düzenlenen İsrail saldırısının ardından, Wall Street Journal (WSJ), Mısır ve Türkiye’nin Hamas’ı olası saldırılar konusunda önceden bilgilendirdiğini yazdı. 

İsrail'in Katar saldırısı

Habere göre Kahire ve Ankara, Hamas heyetine özellikle ABD’nin Gazze’de sunduğu ateşkes teklifini görüşmek üzere bulundukları Doha’da güvenlik önlemlerini artırmaları çağrısında bulundu.WSJ’nin haberinde, Hamas’ın üst düzey isimlerini hedef aldığı belirtilen operasyonun başarı ihtimalinin düşük görüldüğü, buna rağmen İsrail’in uzun menzilli mühimmat taşıyan 10 savaş uçağıyla saldırıyı gerçekleştirdiği aktarıldı. Füzelerin, Katar hava sahasına girilmeden ateşlendiği bilgisi verildi. Ancak uçakların hangi güzergâhı kullandığı tartışma yarattı. Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri, savaş uçaklarının kendi topraklarından geçmediğini hızla açıkladı.En çok merak edilen sorulardan biri ise “Bu operasyondan kimlerin haberdar olduğu?” oldu. El-Araby al-Jadeed gazetesine konuşan bir Hamas yetkilisi, Türkiye’nin kendilerini olası saldırılara karşı uyardığını ve özellikle son takasla serbest bırakılanlar da dâhil olmak üzere üst düzey yöneticilerin güvenlik önlemlerini artırmalarını istediğini ifade etti.WSJ’ye göre İsrail, saldırı başlamadan birkaç dakika önce Beyaz Saray’a bilgi verdi fakat hedefin kimliğini açıklamadı. Katar’ın saldırıdan haberdar olduğu yönündeki iddialar ise ülke tarafından yalanlandı. Katar Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Macid el-Ansari, X platformunda yaptığı paylaşımda “Katar saldırıdan önce bilgilendirilmedi. ABD’li yetkiliden gelen ilk bilgi, patlamaların duyulduğu anda ulaştı” ifadelerini kullandı.Aynı gazetenin daha önce yayımladığı bir başka haberde ise, Kahire’nin, İsrail tehdidi nedeniyle neredeyse sürekli Mısır’da yaşayan Filistin İslami Cihad Hareketi lideri Ziyad en-Nehhale’ye yönelik olası suikast konusunda uyarıda bulunduğu aktarılmıştı. Mısır, Gazze’deki ateşkes görüşmelerinde yürüttüğü arabuluculuk çerçevesinde Nehhale’ye sürekli oturma hakkı tanımıştı.Bir Hamas yetkilisi ise, yalnızca Mısır ve Türkiye’nin değil, hareketin siyasi büro üyelerini barındıran pek çok ülkenin daha güvenlik tedbirlerini artırma çağrısı yaptığını belirtti.Öte yandan saldırı sonrası İsrail’in siyasi ve askeri kanatları arasında da görüş ayrılığı yaşandı. İsrail basınına göre Mossad Başkanı operasyonun zamanlamasına karşı çıkarken, Şin Bet Başkanı ve Başbakan Binyamin Netanyahu saldırıya destek verdi.

İsrail’in Katar saldırısı öncesi Hamas’a Türkiye ve Mısır uyarısı

Avrupa Parlamentosu (AP) üyeleri, Avrupa Birliği’nin (AB) İsrail’in Gazze’de uyguladığı soykırım karşısındaki sessizliğini ve hareketsizliğini sert sözlerle eleştirdi. 

Avrupa'nın Gazze sessizliği

Parlamenterler, Tel Aviv’e silah ambargosu uygulanması ve AB-İsrail Ortaklık Anlaşması’nın askıya alınması çağrısında bulundu.AP’nin yaz tatili sonrası düzenlenen ilk Genel Kurul oturumunda konuşan Belçikalı vekil Marc Botenga, “Gazze kırılma noktasında” başlıklı oturumda, Avrupa’nın “katliamları desteklediğini” dile getirdi. Botenga, AB’nin İsrail’e milyonlarca avro ve silah yardımı sağlamaya devam ettiğini belirterek, “Eğer bir ahlaki pusuladan söz edilecekse, bu artık Avrupa kurumlarında değil, Gazze’de yaşananlara karşı harekete geçen halkın elindedir. Burada yaşanan şey, gözlerimizin önünde gerçekleşen bir soykırımdır” ifadelerini kullandı.AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas’ı da eleştiren Botenga, “İsrail bakanıyla insani yardım konusunu konuştuğunuzu söylüyorsunuz. Ancak o günden bu yana Gazze’de kıtlık derinleşti. Gazze artık kıtlıkla boğuşuyor” dedi.Fransız milletvekili ve AP’deki Sol grubun başkanı Manon Aubry ise, Gazze’de son yüzyılın en ağır insani felaketlerinden birinin yaşandığını vurguladı. Aubry, parlamentonun Gazze’deki soykırımı gündeme almasının 700 günü bulduğunu hatırlatarak, “Binlerce çocuk öldürüldükten, yüzlerce gazeteci katledildikten ve Netanyahu Batı Şeria’da da soykırım planlarını genişletme kararı aldıktan sonra bu konuyu tartışıyoruz” dedi.Aubry, yalnızca kınamanın değil, somut adımların atılması gerektiğini vurgulayarak, “Silah ambargosu uygulanmalı. Fransa İsrail’e rekor sayıda silah gönderdi. İnsan hakları ihlallerini kabul ettiğiniz halde Ortaklık Anlaşması neden hâlâ yürürlükte?” diye sordu. Ayrıca, İspanya’dan Gazze’ye doğru yola çıkan Küresel Sumud Filosu’nun AB liderlerinden daha cesur olduğunu belirterek, filonun diplomatik koruma altına alınmasını istedi.Aubry, “Gazze için 700 gün daha beklenemez. O zamana kadar orada ne insan kalacak, ne barınak, ne de hastane… Halk, ölülerini defnedecek topraktan bile yoksun bırakıldı” sözleriyle aciliyet vurgusu yaptı. Avrupalı liderlerin ahlaki değerlerini kaybettiğini ifade eden Aubry, geç olmadan harekete geçilmesi çağrısında bulundu.İspanyol parlamenter ve Filistin Delegasyonu üyesi Ana Miranda Paz da konuşmasında Kallas’ın “soykırım” kelimesini kullanmamasını eleştirdi. Paz, “Artık çocukların öldürülmesini görmekten bıkan insanlar bu kelimeyi yüksek sesle söylüyor. Ancak Avrupa’daki Filistin yanlısı gösterilere polis şiddetle müdahale ediyor. Soykırımı dile getirdiğimiz için gözaltına alındığımız bir dünyada yaşıyoruz. Bu büyük bir yanlış, ama bu soykırım sona erene kadar mücadeleye devam edeceğim” dedi.

AP milletvekillerinden Gazze’deki soykırıma karşı AB’ye sert eleştiri

ABD Başkanı Donald Trump, başkent Washington’da akşam yemeği için gittiği restoranda, Gazze’de İsrail’e verdiği destek nedeniyle protesto edildi.

Washington’da Trump protestosu

Trump, şehrin daha güvenli olduğunu göstermek amacıyla düzenlenen bu ziyarette Başkan Yardımcısı JD Vance ve bazı kabine üyeleriyle birlikteydi. Restorana giriş yaptığı sırada, savaş karşıtı kadınların oluşturduğu CodePink isimli sivil toplum örgütünün üyeleri, Trump’a tepki gösterdi.Protestocular, “Filistin’e özgürlük, Washington’a özgürlük” sloganları atarken, Gazze’de insanların açlıktan öldüğünü dile getirdi. Bazı göstericiler ise Trump’ı “bugünün Hitleri” şeklinde nitelendirdi.Trump, bir süre sessizce protestocuları izledikten sonra eliyle işaret ederek güvenlik görevlilerinden göstericilerin dışarı çıkarılmasını istedi. Restorandan uzaklaştırılan eylemciler, Filistin ve Gazze lehine sloganlarını dışarıda da sürdürdü.

Trump, gittiği restoranda Gazze’deki politikaları nedeniyle protesto edildi

Birleşmiş Milletler (BM) Filistin Özel Raportörü Francesca Albanese, Gazze’ye uygulanan İsrail ablukasını kırmak amacıyla yola çıkan Küresel Sumud Filosu’nun ana gemisine, Tunus’ta limanda beklerken dron saldırısı düzenlendiğini duyurdu.

Sumud Filosu

Albanese, ABD merkezli X sosyal medya platformunda yaptığı açıklamada, 31 Ağustos’ta İspanya’dan hareket eden filoya ait ana teknenin hedef alındığını, limana doğru gelen diğer iki geminin de acil korumaya ihtiyaç duyduğunu belirtti.<h3>“Geminin bir bölümü alev aldı”</h3>Filistin’le dayanışma amacıyla 44’ten fazla ülkenin desteğiyle oluşturulan filonun Tunus Deklarasyonu İcra Üyesi Vail Nevvar, sosyal medya üzerinden yaptığı canlı yayında saldırıyı doğruladı. Nevvar, “Tunus’un Sidi Busaid Limanı’nda İspanya’dan gelen gemilerden birine insansız hava aracıyla saldırı düzenlendi. Teknenin bir bölümü alev aldı. Aktivistlerden aldığımız bilgiye göre dron, gemiye yangın çıkarıcı bir madde fırlattı.” ifadelerini kullandı.Saldırının ardından güvenlik güçleri limana giriş ve çıkışları kapattı. Tunus makamları ise olaya dair henüz resmi bir açıklama yapmadı.<h3>Filo yönetiminden açıklama</h3>Filo yetkilileri, İspanya’dan gelen en büyük geminin İsrail’e ait bir İHA tarafından hedef alındığını duyurdu. Filonun yöneticilerinden Nebil Şenufi, AA muhabirine yaptığı açıklamada, geminin kaptanının da saldırıyı teyit ettiğini aktardı.Filo yönetimi ayrıca Facebook hesabından yaptığı paylaşımda, “En büyük gemimize Siyonist bir İHA saldırısı düzenlendi.” ifadesine yer verdi. Şenufi, yayımlanan bir videoda “Gemide kimse zarar görmedi, yalnızca ön kısımda küçük çaplı hasar oluştu. Bu tür bir saldırıyı bekliyorduk ancak açık denizde olacağını tahmin etmiştik.” dedi.“Bu saldırı, Gazze’ye yelken açma kararlılığımızı daha da pekiştirdi.” diyen Şenufi, tüm baskılara rağmen filonun yola çıkmaya devam edeceğini vurguladı.<h3>Çarşamba günü hareket planı</h3>Filo, 10 Eylül Çarşamba günü Tunus’tan Gazze’ye doğru yola çıkmayı planlıyor. İspanya’dan gelen gemiler 7 Eylül’de Tunus açıklarına ulaşmış, buradaki teknelerle birleşerek İtalya üzerinden Gazze rotasına devam edecekleri açıklanmıştı.Tunus’ta 1 Eylül’den bu yana hazırlık yapan 150 kadar aktivist ile farklı ülkelerden gelen gönüllüler arasında çok sayıda Türk de bulunuyor.

BM Raportörü Albanese: Küresel Sumud Filosu’na dron saldırısı düzenlendi

İspanya hükümeti, 7 Ekim 2023’te Hamas’ın İsrail’in güneyine düzenlediği ve yaklaşık 1200 kişinin hayatını kaybettiği saldırıyla yeniden başlayan Gazze savaşına karşı en sert tavır alan ülkelerden biri oldu.

Gazze için yardımlar artırılıyor

Başbakan Pedro Sánchez, Gazze’de süren savaşla ilgili İsrail’e yönelik eleştirilerini yoğunlaştırarak hükümetin yeni adımlarını açıkladı. Sánchez, alınan önlemlerin hem Gazze’deki insani dramı vurgulamak hem de İsrail hükümeti üzerindeki baskıyı artırmak amacı taşıdığını söyledi.Sánchez, “Bu bir savunma hakkı değil, bir saldırı bile değil; çaresiz bir halkın yok edilmesidir. Uluslararası hukuk hiçe sayılıyor ve dünya bu trajediyi durdurmakta başarısız oluyor” ifadelerini kullandı.Yeni kararlar arasında, Ekim 2023’ten bu yana fiilen uygulanan silah ambargosunun resmileştirilmesi, İsrail ordusuna yakıt taşıyan gemilerin İspanya limanlarından geçişinin yasaklanması ve 2026’da Gazze’ye gönderilecek insani yardımın 150 milyon avroya çıkarılması bulunuyor. Bu düzenlemelerin yürürlüğe girmesi için İspanya Parlamentosu’nun onayı gerekiyor.Bunun yanı sıra, BM’nin Filistinlilere Yardım Ajansı UNRWA’ya yapılacak yardımların artırılması ve İsrail’in işgal altındaki bölgelerde ürettiği ürünlere ambargo uygulanması da planlanıyor. Ayrıca, Sánchez’in “soykırım” olarak nitelediği saldırılarda doğrudan rol oynayan kişilerin İspanya’ya girişine izin verilmeyecek.Sánchez, “Biliyoruz ki bu önlemler savaşı bitirmeyecek. Ancak Netanyahu hükümetine yönelik baskıyı artırarak Filistin halkının acılarını bir nebze olsun hafifleteceğini umuyoruz” dedi.İsrail’den sert tepki İsrail Dışişleri Bakanı Gideon Sa’ar, İspanya’nın kararlarını “antisemitik” olarak niteledi ve Sánchez’in kendi partisindeki yolsuzluk skandallarını unutturmak istediğini öne sürdü. Sa’ar ayrıca, İspanya Çalışma Bakanı Yolanda Díaz ve Gençlik Bakanı Sira Rego’nun İsrail’e girişini yasakladıklarını açıkladı.Geçtiğimiz yıl İspanya, Norveç ve İrlanda ile birlikte Filistin devletini resmen tanımıştı. Ayrıca, İsrail’in Gazze’de işlediği iddia edilen soykırım nedeniyle BM mahkemesine başvuran ilk Avrupa ülkesi olmuştu.Sa’ar, İspanya’nın kararlarının İsrail üzerinde ciddi bir etki yaratmayacağını belirterek, “İsrail topraklarını korumak için İspanya’ya ihtiyacımız yok” ifadelerini kullandı.Sánchez ve hükümeti, Gazze savaşının başlamasından bu yana İsrail’e karşı en açık eleştirileri dile getiren Avrupa liderleri arasında öne çıkıyor.

İspanya’dan İsrail’e silah ambargosu

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ve birçok uluslararası sivil toplum kuruluşu, Gazze’deki hasta ve yaralı çocukların acilen bölgeden çıkarılması gerektiği vurguluyor. Ancak bazı Avrupa hükümetleri, güvenlik endişeleri ve göç politikalarına etkileri nedeniyle bu çağrılara temkinli yaklaşıyor.

Ahlak mı güvenlik mi?

DSÖ’nün verilerine göre Gazze’de 15 bin 600’den fazla kişi çoğu ağır hastalıklarla boğuşan ya da çatışmalarda yaralanan hastalar tıbbi tahliyeye ihtiyaç duyuyor. Buna rağmen, 7 Ekim’deki Hamas saldırısından bu yana yalnızca 350’den az hasta, çoğunluğu çocuk olmak üzere Avrupa’ya götürülebildi.Almanya, Danimarka ve Avusturya gibi ülkeler ya hiç hasta kabul etmedi ya da çok sınırlı sayıda kişiyi aldı. Bazı yetkililer, bu kişilere ve refakatçilerine sağlanacak barınma imkanlarının ülkelerin güvenlik ve göç politikaları açısından ek sorunlar yaratabileceğini dile getiriyor.<h3>“Ahlaki değil, yasal zorunluluk”</h3>Belçika Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Maxime Prévot, Euronews’e yaptığı açıklamada, “Tıbbi tahliyeler göç meselesiyle bağlantılı ve bu durum birçok Avrupa ülkesinde kaygı uyandırıyor. Ancak bu artık yalnızca ahlaki değil, aynı zamanda yasal bir taahhüt. Bu ailelere güçlü destek vermeliyiz,” dedi.Belçika’nın şu ana kadar Gazze’den sadece 14 hasta kabul ettiğini doğrulayan Prévot, ilerleyen dönemde daha fazla hastaya kapılarını açmayı planladıklarını belirtti.Tahliyeleri sahada yürüten Sınır Tanımayan Doktorlar (MSF) da benzer bir sorun yaşandığını açıkladı. MSF’den Dr. Hani Isleem, “Bazı ülkeler siyasi sonuçlardan çekiniyor, ayrıca hastaların geri dönüş hakkını güvence altına almak istiyorlar. Bu, en büyük engelimiz,” diye konuştu.<h3>Sağlık sistemi çökmüş durumda</h3>DSÖ verilerine göre Ekim 2023’ten bu yana 919 hasta ve refakatçisi, 16 DSÖ üyesi ve 11 AB ülkesine nakledildi. Aralarında Türkiye, İtalya, Fransa, Almanya, İspanya, İngiltere ve İsviçre’nin de bulunduğu ülkeler tahliyelere katkıda bulundu.İsrail’in saldırıları nedeniyle Gazze’de sağlık altyapısının tamamen çöktüğünü belirten Isleem, hastanelerin sadece temel tedavi verebildiğini ve ağır hastaların listesinin sürekli uzadığını söyledi.<h3>En fazla hasta İtalya’da</h3>AB ülkeleri arasında en fazla hastayı kabul eden ülke İtalya oldu; bugüne kadar 187 kişi ülkeye getirildi. İspanya 45, Romanya ise 42 hasta kabul etti. Ancak DSÖ, bu rakamların çok yetersiz olduğunu vurgulayarak daha fazla ülkenin devreye girmesi gerektiğini belirtti.İtalya Savunma Bakanlığı, 13 Ağustos’ta 31 çocuk ve yaklaşık 120 refakatçinin ülkeye taşındığını ve farklı şehirlerdeki hastanelere yerleştirildiğini açıkladı. İtalyan Dışişleri Bakanlığı ise bu çocukların çoğunun ağır yaralanmalar, ampütasyonlar, beyin hasarı, lösemi ya da yetersiz beslenme gibi sorunlar yaşadığını ve Gazze’de tedavi imkânı bulunmadığını ifade etti.Katı göç politikalarıyla bilinen İtalya, buna rağmen hastalara oturma izni vereceğini, eğitim ve sağlık hizmetlerinden yararlanarak “insanca bir yaşam” sürmelerini sağlayacağını duyurdu.<h3>Diğer ülkeler çekimser</h3>Avrupa’daki birçok ülke ise sıkı göç politikalarından taviz vermek istemiyor. Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen, artan eleştirilere rağmen Gazze’den hasta kabul etmeme yönündeki tavrını korudu.

Gazze’den çocuk tahliyeleri Avrupa’da siyasi tartışma yarattı

Endonezya’nın İsviçre ve Lihtenştayn Büyükelçisi Ngurah Swajaya, 20 Minuten’e verdiği özel röportajda hem kendi yaşam öyküsünü hem de iki ülke arasındaki ilişkilerin potansiyelini anlattı. 

Minare ve burka yasakları

63 yaşındaki diplomat, büyüdüğü Bali’deki çocukluk yıllarından, plastik atık sorununa ve İsviçre’nin Endonezya’dan öğrenebileceği noktalara kadar geniş bir yelpazede görüşlerini paylaştı.<h3>Diplomasiye giden beklenmedik yol</h3>Bali’nin kuzeyinde, Singaraja yakınlarında doğup büyüyen Swajaya, kırsal kökenine rağmen sıkı çalışma, disiplin ve inanç sayesinde diplomasi kariyerine adım attığını söyledi. “En büyük çocuk olarak aileme örnek olmak zorundaydım. Bu sorumluluk beni motive etti” dedi.<h3>Plastik atık ve sürdürülebilirlik</h3>Turizmin hızla geliştiği Bali’de altyapının geri planda kaldığını kabul eden Swajaya, özellikle atık yönetimi ve temiz içme suyu alanlarında İsviçre’nin bilgi ve deneyiminden çok şey öğrenebileceklerini vurguladı. Bu bağlamda serbest ticaret anlaşmasının yatırımları teşvik etmede önemli rol oynayacağını belirtti.<h3>«Çeşitlilik içinde birlik» mesajı</h3>Swajaya, İsviçre ile Endonezya arasında benzerlikler bulunduğunu ifade ederek, Endonezya’nın 17.000 ada, 700 dil ve altı farklı dini barındırdığını hatırlattı. “Bizim en büyük gücümüz uyum içinde yaşamak. İsviçre de bu birlik ruhundan ilham alabilir” dedi. Özellikle minare ve burka yasakları üzerinden, İsviçre’nin çoğulculuğa daha fazla önem vermesi gerektiğini vurguladı.<h3>İsviçre’de yaşam</h3>İki yıldır Bern yakınlarındaki Gümligen’de görev yapan büyükelçi, İsviçre’de yaşamaktan mutluluk duyduğunu söyledi. “Havanın temizliği inanılmaz. Ayrıca karı çok seviyorum, ama kayak yapmayı hiç öğrenemedim” dedi. Boş zamanlarında golf oynayan Swajaya, motosiklet tutkusunu da sürdürdüğünü ekledi.

«İsviçre, Endonezya’dan ders alabilir» – Büyükelçi Swajaya’dan mesaj

ABD Başkanı Donald Trump, Ukrayna’ya yönelik büyük bir hava saldırısının ardından yönetiminin Rusya’ya karşı ikinci bir gümrük vergisi aşamasına geçmeye hazır olduğunu işaret etti.

Ukrayna-Rusya savaşı

Trump, Pazar günü yaptığı açıklamada, bazı Avrupalı liderlerin Ukrayna’daki savaşı sonlandırmayı görüşmek üzere Pazartesi veya Salı günü ABD’yi ziyaret edeceğini duyurdu. Hangi liderlerin geleceğine dair detay vermedi.Ayrıca Trump, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile “yakında” bir görüşme yapacağını belirtti ve Moskova’ya karşı uygulanan yaptırımların Ukrayna’ya yönelik geniş çaplı işgal nedeniyle ikinci aşamaya taşınmaya hazır olduğunu ifade etti.Bu açıklamalar, Rusya’nın Ukrayna’ya şimdiye kadarki en büyük hava saldırısını gerçekleştirmesiyle geldi. Saldırıda en az 4 kişi hayatını kaybederken, Kiev’deki ana hükümet binasında yangın çıktı.Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy, Pazar günü saldırıyı sert sözlerle kınadı ve liderlerin, kurumların ve uluslararası toplulukların taziyelerinin somut ve güçlü eylemlerle desteklenmesi gerektiğini vurguladı.Zelenskiy sosyal medyada, “Rusya ve Rusya ile bağlantılı kişiler için yaptırımlar, ağır gümrük vergileri ve ticari kısıtlamalar uygulanmalı. Etkisi hissedilmeli. Asıl ikna edici olan budur” ifadelerini kullandı.Aynı gün Hazine Bakanı Scott Bessent, ABD’nin Rus ekonomisini çökertmek amacıyla Rus petrolü satın alan ülkelere ek yaptırımlar uygulamak için Avrupa ile işbirliğine açık olduğunu belirtti. NBC News’in “Meet the Press” programında konuşan Bessent, “Rusya üzerindeki baskıyı artırmaya hazırız, ancak Avrupalı ortaklarımızın da bizimle hareket etmesi gerekiyor” dedi.Bessent ayrıca, “Şu anda Ukrayna ordusunun dayanıklılığı ile Rus ekonomisinin dayanıklılığı arasında bir yarış söz konusu. ABD ve AB ek yaptırımlar uygular, Rus petrolü alan ülkelere ikincil gümrük vergisi getirirse, Rus ekonomisi tamamen çökecektir” diye ekledi.Avrupa Birliği ise Moskova’nın Şubat 2022’de başlattığı tam ölçekli işgalin ardından Rus petrol ve gaz alımlarını azaltmaya başlamıştı. Haziran ayında Brüksel, kalan Rus enerjisi alımlarının kademeli olarak durdurulması için 2027 yılına kadar bir takvim açıkladı.

Trump: Avrupa liderleri Ukrayna savaşını sonlandırmak için ABD’ye gelecek

İsviçre’nin prestijli teknik üniversitelerinden EPFL’de tamamladığı doktora çalışmasıyla bilim dünyasında dikkatleri üzerine çeken Nergiz Şahin Solmaz, 2025 EUROMAR Konferansı’nda verilen Raymond Andrew Ödülü’nün bu yılki sahibi oldu.

Başarıya uzanan yol

Nergiz Şahin Solmaz’ın Samsun Bafra’da başlayan başarı hikayesi, ailesinin İstanbul’a taşınma kararıyla ivme kazandı. Yatılı okulda edindiği disiplin ve Türkiye’nin önde gelen mühendislik fakültelerinde aldığı eğitimle şekillenen bu yolculuk, İTÜ’deki çift anadal programıyla bilim tutkusuna dönüştü. Akademik hedefleri onu İsviçre’ye, Avrupa’nın ileri teknoloji merkezlerine taşıdı. Bugün, bilimi insanlığa faydaya dönüştürme hedefiyle çalışan Solmaz’ın bu yolculuğu, 2025 EUROMAR Konferansı’nda verilen Raymond Andrew Ödülü ile taçlandı.Manyetik rezonans alanında en iyi doktora tezine verilen bu ödülle, genç bilim insanı sadece akademik bir başarıya değil, aynı zamanda teknolojiye erişimi demokratikleştirmeye yönelik vizyoner bir çalışmaya da imza attı.İstanbul Teknik Üniversitesi’nden başlayan mühendislik yolculuğunu İsviçre’de ileri düzey araştırmalara taşıyan Solmaz, tek yongada (single-chip) Elektron Spin ve Nükleer Manyetik Rezonans dedektörlerini entegre eden öncü projesiyle büyük takdir topladı. Kendisiyle hem bu çığır açan araştırmasını hem de bir Türk kadın mühendisin İsviçre’deki başarı hikâyesini konuştuk.Röportaj: Özgür Mumcular - Ferah Koçak ErdoğanNergiz Hanım sizi tanıyabilir miyiz?Samsun Bafra doğumluyum ve dört kardeşin en küçüğüyüm. Üç yaşındayken İstanbul’a taşındık ve ilkokulu Kağıthane Hasdal İlköğretim Okulu’nda okudum. Lise eğitimimi, Çapa Anadolu Öğretmen Lisesi’nde yatılı olarak tamamladım. Üniversite giriş sınavında Türkiye genelinde 300. olarak İTÜ Elektronik Mühendisliği bölümüne üçüncü sıradan girdim ve İTÜ Vakfı ile Türk Eğitim Vakfı’ndan üstün başarı bursları aldım.Üniversitede Elektronik Mühendisliği ile birlikte Kontrol Mühendisliği çift anadal programını tamamladım. Lisans eğitimim sırasında VLSI Laboratuvarı’nda çalışarak devre tasarımına ilk adımlarımı attım. Yüksek lisans dönemimde, uzay uygulamaları için kriyojenik sıcaklıklara ve radyasyona dayanıklı radyo frekansı devre tasarımı üzerine araştırmalar yürüttüm.Üniversite yıllarında eşimle tanıştım ve evlenerek İsviçre’ye birlikte taşındık. Doktora eğitimimi EPFL’de tamamladım ve burada manyetik rezonans sensörleri için entegre devre tasarımına odaklandım. Amerika, İtalya, Almanya, Fransa ve Finlandiya’da düzenlenen konferanslara katıldım ve konuşmacı olarak davet edildim.&nbsp;Yaklaşık bir buçuk yıldır, akademiyle endüstri arasında bir köprü kuran CSEM’de görev alıyorum. Temel amacım; ileri teknolojiler geliştirmek, onları erişilebilir kılmak ve bilimsel yenilikler ile gerçek dünya problemlerine somut çözümler üreterek insanlığa katkı sağlamak.Gelecekte, daha bağımsız araştırmalar yürütebileceğim bir konuma ulaşmayı hedefliyorum.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/31eb92bc7b5b4ee63b53d3600.jpg" width="1024" height="576"></figure>Raymond Andrew Ödülü’nü kazandığınızı ilk duyduğunuzda neler hissettiniz? Bu ödül sizin için ne ifade ediyor?Bu ödülü kazandığımı ilk duyduğumda büyük bir mutluluk ve onur hissettim. Elektronik mühendisliği altyapısıyla manyetik rezonans alanına adım attığımda önümde pek çok belirsizlik vardı. Bu alana yeni giren bir araştırmacı olarak kendimi ne kadar geliştirebileceğimi ve bilimsel topluluk tarafından nasıl karşılanacağımı bilemiyordum. Raymond Andrew Ödülü, manyetik rezonans alanında doktorasını tamamlayan genç araştırmacılara verilen çok prestijli bir ödül ve benim için hem bir motivasyon kaynağı hem de bu alanda doğru yolda olduğumun güzel bir göstergesi.Doktora tezinizde geliştirdiğiniz “Single Chip Dynamic Nuclear Polarization Microsystems” teknolojisinin bilimsel dünyaya katkısını nasıl özetlersiniz?Bu teknoloji, dinamik nükleer polarizasyon (DNP) yöntemini çip ölçeğinde minyatürize ederek manyetik rezonansın hassasiyet sınırlarını genişletmeyi amaçlıyor. Yani, daha düşük maliyetli, daha kompakt ve yaygın kullanılabilir manyetik rezonans cihazlarının önünü açıyor. Bu sayede laboratuvar dışına taşabilecek, daha erişilebilir ölçüm ve analiz imkânları yaratmayı hedefliyoruz.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/31eb92bc7b5b4ee63b53d3601.jpg" width="1024" height="576"></figure>Bu araştırma sürecinde sizi en çok zorlayan teknik ya da teorik engel neydi ve bunu nasıl aştınız?En zorlu kısımlardan biri, yüksek frekansta çalışan DNP deneylerini gerçekleştirmekti. Hem deney düzenekleri hem de kullandığımız malzemeler benim için yeniydi ve tasarladığım devrenin doğru çalıştığını göstermek için ön testler yapmak gerekiyordu. Deneyleri yürütürken bir yandan da hangi malzemenin hangi sonucu vereceğini öngörmeye, bunu güncel yayınlardan edindiğimiz bilgilerle birleştirerek en uygun deney planını oluşturmaya çalışıyorduk. Farklı fiziksel süreçleri aynı anda kontrol etmek karmaşık bir süreçti ama bu engelleri disiplinler arası bir yaklaşımla, sabırla ve ekip çalışmasıyla aşabildik. Bu süreç uzun ama öğretici oldu.&nbsp;Projenizin, özellikle DNP teknolojisinin yaygınlaştırılması ve erişilebilir kılınması açısından gelecekte nasıl etkiler yaratmasını bekliyorsunuz?Özellikle yüksek frekansta çalışan DNP test ekipmanları oldukça pahalı ve dünyada sadece sayılı üniversite ve araştırma merkezi bu ekipmanlara sahip olabilecek bütçeye sahip. Doktora tezimde tasarladığımız DNP çipleri sayesinde, yüksek maliyetli gyrotronlara ve mikrodalga dalga kılavuzlarına ihtiyaç duymadan bu deneyleri gerçekleştirebildik.&nbsp;Umudum, bu teknolojinin sadece büyük laboratuvarlarla sınırlı kalmayıp daha küçük araştırma gruplarında ve hatta klinik uygulamalarda da kullanılabilir hale gelmesi. DNP, manyetik rezonans sinyalini yüzlerce kat artırabiliyor; bu da daha hızlı ve daha detaylı ölçümler yapılmasına imkân tanıyor. Böylece hem deney süreleri kısalıyor hem de daha önce mümkün olmayan, çok kısa ömürlü ve hızlı gerçekleşen dinamik süreçler takip edilebiliyor. Uzun vadede, bu teknolojinin tıp, malzeme bilimi ve biyosensörler gibi alanlarda yeni fırsatlar yaratacağına inanıyorum.İTÜ’den EPFL’ye uzanan yolculuğunuzda sizi bu alana yönlendiren motivasyon neydi?İTÜ’de lisans eğitimim sırasında elektromanyetik dalgalar, radyo frekansı devreleri gibi konularda sağlam bir altyapı edindim. Bunun yanında, kuantum fiziğinin geniş uygulama alanları tam olarak kavrayamasam da her zaman ilgimi çekiyordu. Doktora konusu seçerken EPFL’de karşıma bu alanda çalışma fırsatı çıktı. Neredeyse hiç bilmediğim bir konuda doktora yapmak başta oldukça ürkütücüydü.&nbsp;Ancak manyetik rezonansın neredeyse sınırsız uygulama alanına sahip olması ve bir elektronik mühendisi olarak bu alana kendi katkımı sunma ihtimali beni çok heyecanlandırdı. EPFL bu tür araştırmalar için çok uygun bir ortam sunuyor; deneysel olanaklarımız oldukça ileri düzeyde. Bu alanda beni en çok motive eden şey ise temel bilimin, yenilikçi mühendislikle birleşerek somut bir ürüne dönüşebilmesi.Doktora süreciniz boyunca sizi en çok etkileyen kişi ya da olay neydi?Yüksek frekansta çalışan DNP deneylerini başarıyla gerçekleştirmek oldukça uzun zaman aldı. Bir dönem, deneylerden elde ettiğimiz verileri yorumlamakta çok zorlandık ve doğrudan neden beklediğimiz DNP etkisini gözlemleyemediğimizi anlamıyorduk. Danışman hocamla aylar boyunca deneme ve sonuç değerlendirme süreci yürüttük. Her seferinde yeni bir yorum geliştiriyor, o yorumu doğrulamak için yeni bir deney ya da matematiksel hesaplama yapıyorduk. Doğru cevaba ulaşana kadar pek çok yanlış varsayımı test ettik.&nbsp;Tüm bunlar olurken büyük bir merak ve heyecanla yeni olasılıklar üretmeye devam ettik. Pes etmeyi hiç düşünmedik çünkü cevabı mutlaka bulacağımıza inanıyorduk. Danışman hocamla, daha önce birlikte yürüttüğümüz deneylerde de bana aşıladığı bu yaklaşım, neredeyse her akşam laboratuvardan çıkarken ‘Çözümü bulacağız, yarın görüşürüz’ diyerek bitirdiğimiz uzun tartışmaların bir parçasıydı. Bu süreç bana yalnızca mühendislik ve tasarımın değil, bilimsel araştırmanın da ne kadar keyifle ve azimle yürütülebileceğini gösterdi.Kadın bir mühendis ve araştırmacı olarak bilim dünyasında karşılaştığınız zorluklar oldu mu? Bunlarla nasıl baş ettiniz?Açıkçası bu konuda kendimi şanslı azınlık içinde görüyorum. Hayatım boyunca ailemden, öğretmenlerimden ve arkadaşlarımdan güçlü bir destek hissettim. Hiçbir zaman ‘bunu sen yapamazsın ama bir erkek yapar’ gibi bir düşünce bana aşılanmadı; yeteneklerim küçümsenmedi. Aksine öğretmenlerimin özel ilgisi ve kazandığım burslar bu özgüveni pekiştirdi. Egitim hayatım boyunca arkadaşlarımdan, asistanlardan ve hocalarımdan her zaman saygı ve destek gördüm. Türkiye’de kız öğrencilerin çalışkan ve başarılı olduğu yönündeki yaygın algının da bu anlamda bana moral verdiğini söyleyebilirim.EPFL’ye geldiğimde de içinde yer aldığım laboratuvar ortamında ve hocalarımla çalışırken hep yeteneklerime değer verildiğini hissettim. Bunun yanında EPFL’de kadın araştırmacılara destek sağlayan ‘Fix the Leaky Pipeline’ programına katıldım. Bu sayede harika kadın araştırmacılarla tanıştım ve aslında pek çok kadının bilim dünyasında ne tür engellerle yüz yüze kaldığını yakından gördüm. Bu süreçte ben de kendi kendime koyduğum görünmez sınırların farkına vardım. Bu, hâlâ üzerinde çalışmaya ve kendimi geliştirmeye devam ettiğim bir alan.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/31eb92bc7b5b4ee63b53d3603.jpg" width="1024" height="576"></figure>Sizin gibi yüksek teknoloji alanlarında çalışmak isteyen gençlere ne gibi tavsiyelerde bulunursunuz?Meraklı olun, soru sormaktan çekinmeyin ve hata yapmaktan korkmayın. Yeni bir alana girerken yeteneklerinizden şüphe etmeyin, cesur olun. Ben hiçbir başarının sadece büyük bir zekânın ürünü olduğuna inanmıyorum; ama her başarının mutlaka büyük bir emeğin sonucu olduğundan eminim.&nbsp;İyi bir ekipte yer almak ve farklı disiplinlerden insanlarla çalışmak vizyonunuzu inanılmaz derecede genişletir. Mümkünse farklı alanlarda araştırma yapan insanlarla iletişim kurun, onlardan öğrenin. Ve unutmayın: Sabır çok önemli. Büyük fikirler bir günde gerçeğe dönüşmez, ama emekle, inatla ve merakla mutlaka yolunu bulur.Akademide mi kalmayı düşünüyorsunuz yoksa endüstride de çalışmalar yapmak istiyor musunuz?Şu anda çalıştığım kurum olan CSEM, akademi ile endüstri arasında tam anlamıyla bir köprü görevi görüyor. Doktora sonrasında araştırmalarımı burada yürütüyorum. İçinde yer aldığım grup bugüne kadar birçok başarılı tasarıma imza atmış, içinden start-up şirketler çıkarmış bir ekip.&nbsp;Bu farklı ortam, uzun zamandır fırsat bulamadığım alanlarda kendimi geliştirmeme imkân sağlıyor. Grubumuzda elektronik devre tasarımında 20 yılı aşkın deneyime sahip mühendislerle çalışıyorum ve onlarla yaptığım fikir alışverişleri manyetik rezonans alanında uygulanabilir yeni fikirler ortaya çıkarıyor.Aslında yüksek lisansım sırasında da bir süre İTÜ Teknopark’taki Mikroelektronik firmasında yarı zamanlı çalışmış ve oradaki tecrübeli mühendislerden çok şey öğrenmiştim. Hatta o dönemde edindiğim pratik bilgilerin, doktora sırasında tasarladığım devrelerin başarıyla çalışmasında kritik rol oynadığına inanıyorum.Demek istediğim şu ki: akademi ve endüstri, birbirini sürekli besleyen ve birlikte ilerleyen iki DNA sarmalı gibidir. Benim gönlümde uzun vadede akademi var; çünkü bir ürünü geliştirmekten ziyade, sıfırdan yepyeni bir ürünün gerçeğe dönüşebileceğini göstermek bana çok daha heyecan verici geliyor. Tabii en büyük hayalim, bu fikirlerin sadece laboratuvarda kalmayıp bir gün gerçek dünyaya taşınarak birilerine, ne kadar küçük olursa olsun, somut bir fayda sağlaması.Araştırma konularınız arasında özellikle ilginizi çeken, gelecekte derinleşmeyi planladığınız yeni bir teknoloji ya da alan var mı?Şu anda kuantum algılama ve biyouyumlu mikro sistemler alanı özellikle ilgimi çekiyor. Manyetik rezonans tekniklerini biyomedikal cihazlarla birleştirmek önemli fırsatlar sunabilir ve bu yönde derinleşmeyi hedefliyorum. Bu alanda ilerlemek için iş birlikleri geliştirmem ve yapılabilecekler konusunda kendimi daha fazla beslemem gerektiğinin farkındayım.&nbsp;Şu anda bilgi ve yetkinlik alanım doğrultusunda alana katkı sağlayacağına inandığım devreleri tasarlamaya devam ediyorum. Kısa vadede, geniş sıcaklık aralığında çalışabilen, farklı yöntemleri ve frekansları aynı çipte bir araya getiren gelişmiş manyetik rezonans devreleri tasarlamayı hedefliyorum. Böylece pek çok farklı deney tek bir çip ile gerçekleştirilebilecek.Uluslararası iş birliklerinin araştırmalarınızdaki yeri nedir? Türkiye’deki üniversitelerle ortak projeler yürütmeyi düşünüyor musunuz?Uluslararası iş birliklerinin degerini gittikce daha iyi anliyorum. Farklı bakış açıları ve teknik imkanlar bir araya geldiğinde çok daha yaratıcı çözümler üretilebiliyor. Gelecekte Türkiye’deki üniversitelerle de ortak projelerde yer almayı çok isterim. Bu tür bağların hem bilgi paylaşımı hem de insan kaynağı açısından büyük katkı sağladığına inanıyorum.Kendi kariyer hikayenizi düşündüğünüzde, geriye dönüp genç Nergiz’e bir cümleyle ne söylemek isterdiniz?Kendine güven ve fikirlerinin pesinden kosmaktan asla çekinme. Daima açık iletişimden yana ol; sorunları ertelemeden, güzel bir iletişimle çöz. Yıllar önce İTÜ’den bir hocamın bana söylediği bir sözün ne kadar doğru olduğunu her geçen gün daha iyi anlıyorum: ‘Ne olmak istiyorsan, o olacaksın.’ Çok basit ama benim için çok güçlü bir cümle. Hâlâ kendime sık sık bunu hatırlatıyorum.

Bir Türk kadınının bilimde çığır açan devrimi

Modernleşme denince akla genellikle teknolojik gelişmeler, eğitim reformları ve hukukta yapılan değişiklikler gelir. Ancak tarihî süreçler sadece görünen yüzlerden ibaret değildir. Bir toplumun dönüşümünde, yüksek sesle konuşmayan ama derin izler bırakan aktörler de vardır. 

Sessiz aktörler

Pusula Swiss olarak, Osmanlı’nın son döneminde hem devletin çeşitli kademelerinde görev almış hem de tasavvuf geleneğine sıkı sıkıya bağlı kalmış bu "sessiz aktörler"i gündeme taşımak istedik.&nbsp;Harvard Üniversitesi’nde doktora sonrası araştırmalarını sürdüren ve Osmanlı’nın geç dönem sûfî bürokratları üzerine kapsamlı çalışmalar yürüten Dr. Arzu Eylül Yalçınkaya ile gerçekleştirdiğimiz bu röportaj, modernleşme ile maneviyat arasında kurulmuş köprülerin izini sürüyor.Pusula Swiss: Sayın Yalçınkaya, bize öncelikle akademik geçmişinizden ve sizi “sûfî bürokratlar” gibi özel bir alana yönlendiren sebeplerden bahseder misiniz?Dr. Arzu Eylül Yalçınkaya: Elbette. Lisans ve yüksek lisans eğitimim sırasında Osmanlı düşünce tarihi ve tasavvuf geleneği benim ana ilgi alanımdı. Doktora tezimi Ken’ân Rifâʿî üzerine hazırladım. Ardından Üsküdar Üniversitesi Tasavvuf Araştırmaları Enstitüsü’nde akademik kariyerime başladım. 2022-2024 arasında Harvard Üniversitesi Ortadoğu Çalışmaları Merkezi’nde (CMES) doktora sonrası araştırmalarımı yürüttüm. Halen Harvard Universitesi kaynaklarıyla sabbatical sürecimdeyim ve doktora sonrası araştırmalarımı yayın haline getiriyorum. Burada geç Osmanlı ve erken Cumhuriyet döneminde sûfî entelektüellerin devlet ve toplum üzerindeki etkilerini inceledim. Bu konuyu seçmemin en büyük nedeni, tarih yazımında çoğu zaman göz ardı edilen bu aktörlerin, modernleşme sürecinin manevî ve ahlâkî yüzünü temsil etmesiydi.Pusula Swiss: "Sûfî bürokrat" kavramı ilk bakışta tezat gibi görünüyor. Bu tanımı biraz açar mısınız?Dr. Arzu Eylül Yalçınkaya: Haklısınız, kulağa zıt gibi geliyor. Bir yanda mistik hayatın sadeliğini benimseyen sûfîler, diğer yanda seküler devlet düzeni içinde görev yapan bürokratlar... Ancak Osmanlı toplumunda bu ikilik düşündüğümüz kadar keskin değildi. 19. yüzyılın sonlarında ve 20. yüzyıl başlarında birçok devlet adamı aynı zamanda bir tarikata mensuptu. Bu kişiler hem mektepler açıyor, eğitim reformları yapıyor hem de dergâhlarda zikir halkalarına katılıyor, Mesnevî okutuyorlardı. Onların çok yönlü kimlikleri sayesinde devletin teknik modernleşmesi ile toplumun manevî değerleri arasında bir denge sağlandı.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/4cd25ef3a8c8b7b7fcc50c819.jpg" width="1024" height="576"></figure>Pusula Swiss: Bu sûfî bürokratlar Osmanlı modernleşmesine ne tür katkılar sundular? Reformlara karşı mıydılar yoksa desteklediler mi?Dr. Arzu Eylül Yalçınkaya: Bu noktada geleneksel anlatılarla yüzleşmemiz gerekiyor. Osmanlı modernleşmesini genellikle seküler, Batıcı elitlerin projesi gibi görürüz. Ancak gerçekte sûfî entelektüeller bu sürecin tam içindeydiler. Örneğin, Aşçı Dede İbrahim Halil Efendi'nin hatıratında Japonya'nın modernleşmesinden övgüyle bahsedilir. Bu isimler reformları bir tür dinî sorumluluk olarak gördüler. Gazetelerde yazılar yazdılar, halka yeniliklerin gerekçelerini anlattılar. Modernleşmenin vicdanı oldular diyebiliriz. Yaptıkları iş, sadece modern kurumları savunmak değil; bu kurumlara manevî ve ahlâkî içerikler kazandırmaktı.Pusula Swiss: Örnek olarak kimleri sayabiliriz?Dr. Arzu Eylül Yalçınkaya: Ken’ân Rifâʿî bu profilin en çarpıcı örneği. Galatasaray Sultanîsi mezunu, aynı zamanda şeyh. Maarif Nezareti’nde müfettişlik yapmış, vilayetlerde maarif müdürlüğü görevinde bulunmuş. İstanbul’da Ümmü Ken’an Dergâhı’nı kurmuş. Cumhuriyet’in radikal reformlarına dahi anlayışla yaklaşmış biri. "Gerçek tekke kalptedir" diyerek, zahiri kurumların değil, tasavvufun özünün korunmasını savunmuştur. Hem klasik Türk musikisine hem de Batı müziğine ilgi göstermiş, piyano çalmış ve ilahiler bestelemiştir.Veled Çelebi İzbudak da önemli bir örnek. Mevlânâ soyundan gelen bir Mevlevî şeyhi, ama aynı zamanda II. Meşrutiyet’ten itibaren Modernleşme süreçlerinde aktif olarak yer almış, Cumhuriyet döneminde de milletvekili olarak görev almış bir dil âlimi. Türk Dil Kurumu’nda çalışmış, 12 ciltlik bir sözlük hazırlamış. Mevlânâ Dergâhı'nın müzeye dönüştürülmesinde de adı geçiyor. Onun hikâyesi, sûfî kimliğin ulus-devlet reformlarıyla çatışmadığını, tam tersine bu sürece içeriden katkı sunduğunu gösteriyor.Pusula Swiss: Daha az bilinen ama önemli isimlerden de bahseder misiniz?Dr. Arzu Eylül Yalçınkaya: Mehmet Şemseddin Ulusoy, Bursa’da Halvetî-Misrî Dergâhı'nın son şeyhi. Şiirlerinde modern toplumun meselelerini tasavvuf perspektifinden değerlendirmiş. Aşçı Dede İbrahim Halil, II. Abdülhamid döneminde hem mutfakta hizmet etmiş hem de hatıratında dönemin reform tartışmalarına yer vermiştir. Bu metinler, sufîlerin dünyadan kopuk olmadığını, aksine yenilikleri takip ettiklerini gösteriyor.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/4cd25ef3a8c8b7b7fcc50c81a.jpg" width="1024" height="576"></figure>Tâhirü’l-Mevlevî ise tam bir entelektüel. Hem mevlevî hem de eğitimci, şair ve yayıncı. 1912’de yazdığı "Teşebbüs-i Şahsî" romanı, tasavvufun çalışma ve girişimcilik ahlâkıyla nasıl örtüştüğünü gösteriyor. O, “çalışmak da ibadettir” anlayışıyla sûfîlerin üretken bireyler olmasını savunmuş.Pusula Swiss: Günümüz için bu “sessiz aktörler”in ne gibi bir anlamı olabilir sizce?Dr. Arzu Eylül Yalçınkaya: Bu isimler bize çok şey söylüyor. Öncelikle tarihî süreçlerde seküler ve dindar ayrımının bu kadar keskin olmadığını hatırlatıyorlar. Modernleşme, manevî değerlerle çatışmak zorunda değil. Aksine, etik ilkelerle desteklendiğinde daha kalıcı hale geliyor. Ken’ân Rifâʿî gibi bir isim hem Batılı yaşam tarzına açık hem de tasavvufun özüne sadık kalabiliyorsa, bu bizler için çok güçlü bir mesaj. Kamu hizmetinde, eğitimde ya da kültürde çalışan herkes için ilham verici. Sessiz aktörlerin geçmişte söyledikleri, bugün de içimizde yankılanıyor. Bu yüzden onları hatırlamak, sadece tarihî bir borç değil; aynı zamanda toplumsal bilinç ve geleceğe yönelik vizyon açısından da çok değerli.Pusula Swiss: Çok teşekkür ederiz bu derinlikli ve ufuk açıcı sohbet için.Dr. Arzu Eylül Yalçınkaya: Ben teşekkür ederim. Bu tür konulara yer vermeniz, geçmişle bugün arasında kurduğumuz bağların güçlenmesine katkı sağlıyor.

Tasavvufla reform arasında: Sessiz bir dönüşümün izinde

AK Parti Kahramanmaraş Milletvekili Prof. Dr. Mehmet Şahin ile Türkiye’nin güncel siyasetinden Sivil Anayasa çalışmalarına, terörle mücadeleden İBB’deki yolsuzluk iddialarına ve bölgesel gerilimlerin odağındaki İsrail-İran krizine kadar pek çok önemli konuyu konuştuk.

Demokrasi için birlik

Sorularımızı yanıtlayan Prof.Dr. Mehmet Şahin, AK Parti’nin politikalarını ve bölgesel gelişmelere bakışını detaylı bir şekilde paylaştı. Röportajımızda, Türkiye’nin hem iç hem de dış gündemine dair kritik değerlendirmeler yer alıyor.Röportaj: Ferah Koçak Erdoğan<ul><li>Sayın Şahin, Türkiye siyaseti son dönemde yeniden ‘Yeni Anayasa’ tartışmalarına sahne oluyor. AK Parti bu sürece nasıl yaklaşıyor? Mevcut sistemde hangi temel değişiklikleri gerekli görüyorsunuz?</li></ul>Türk siyasetinde Sivil Anayasa Türkiye’nin gündeminden hiç düşmedi. Çünkü bugüne kadar Türk milletine hiç Anayasa yaptırmadılar. Türkiye’de daha çok darbelerden sonra (1960-1980 darbelerini hatırlayalım) darbecilerin yaptığı Anayasa oldu ve bu Anayasa darbeci ruhunu hep korudu. Sivil siyaset sivil bir Anayasa yapmayı istedi ve bunu her zaman gündeme taşıdı, şimdide gündemde olduğunu görüyoruz.&nbsp;Bu konuda özellikle Ak Parti’nin geldiği andan itibaren zaman zaman bazı girişimleri oldu. Geçmiş zamanda hatırlayalım bazı partiler 60 maddede anlaştılar, sonra CHP’nin geri adım attığı dönemler olmuştu. Son dönemde yine Ak Parti gündeme getirdi Sivil Anayasayı. Bu konuda siyasi partiler TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş Bey tarafından ziyaret edildi. Türkiye’de siyasal bir gelişim ve dönüşüm yaşanıyor. Kastettiğim şu; 2017 yılında önemli bir sistem değişikliğine gidildi. Bunu muhalefet, maalesef rejim değişikliği olarak yorumladı. Bu rejim değişikliği değil bir sistem değişikliğiydi.&nbsp;2017 yılında madem bir sistem değişikliği yapıldı bunu bir Anayasa ile taçlandırmak gibi bir niyet de var. Sivil bir Anayasanın yapılması için tüm siyasi partiler özellikle Meclis’te olanlar ( tabi olmayanlarda) ziyaret ediliyor. Onların desteği çok önemli. Çünkü bugün baktığımızda yüzde 95’in üzerinde Milli İradenin Meclise yansıdığını görüyoruz.&nbsp; Sivil bir Anayasa oluşmasında tabiki siyasi partilerin desteği önemli çünkü Türkiye’nin demokratikleşmesi açısından çok büyük katkı sağlar. Ak Parti’nin ve Cumhur İttifakının çabası da bu yöndedir.&nbsp;<ul><li>AK Parti’nin uzun süredir yürüttüğü terörle mücadele politikasında son dönemde bir değişiklik söz konusu mu? ‘Terörsüz bir Türkiye’ hedefi doğrultusunda PKK’nın silah bırakması ve Abdullah Öcalan’ın çeşitli taleplerinin gündeme gelmesi bu süreci nasıl etkiliyor?</li></ul>Ak Parti’nin terörle mücadelesinde bir değişiklik yok. Terörle mücadelede zaten en ufak bir zafiyet de yok.&nbsp; Özellikle hatırlayalım 2014-2015 yıllarında hendek sürecinden sonra Türkiye terörle mücadelede bir konsept değişikliğine gitti. Terörle mücadele geçmiş yıllarda genellikle ülke sınırları içinde yapılır, terörün bir anda gelmesi beklenirdi.&nbsp;Ak Parti konsept değişikliğine giderek terörü kaynağında yok etme stratejisini benimsedi. Türkiye, terör örgütünün rahatlıkla Türkiye içine gelip terör faaliyetinde bulunmaması için Suriye’ de 5-6 operasyon yaptı. Aynı zamanda Irak’ta kendisine yakın sınırlarda bir 30-35 km’lik bir alanı tamamen kontrol eder hale geldi. Burada üsler kurdu ve bunu da geçen dönem kapattı kilidi de kapattı. Bunlara Pençe Kilit operasyonları adı verilmişti. Bu, terörle mücadelede Türkiye’ye çok büyük bir katkı sağladı. Ne tür katkı sağladı; tabii elinde imkanlar da oldu. Özellikle savunma sanayindeki elde etmiş olduğu imkân da Türkiye’ye hem konsept değişikliği hem savunma sanayindeki imkân hem de burada sağlam bir iradenin bir araya gelmesi terörle mücadelede Türkiye’nin elini oldukça güçlendirdi.&nbsp;Bir yandan da diplomasi yürüttü onu da söylemekte fayda var.&nbsp; Bunlar devam ederken, bölgede meydana gelen değişiklikleri de göz önünde bulundurmak hem terörle mücadelede yakalanan ivme hem de başta Suriye olmak üzere bölgemizde yaşanan gelişmeler, Türkiye’nin yeni bir sürecin başlaması sürecine doğru evrilmesini sağladı.&nbsp;Terörsüz Türkiye kavramıyla birlikte Türkiye, bir anlamda yaklaşık 40 yıldır mücadele ettiği terör örgütünün sonlanması konusunda bir inisiyatif aldı. Burada MHP’nin Genel Başkanı sayın Devlet Bahçeli’nin almış olduğu güçlü inisiyatif sayın Cumhurbaşkanı’mızın desteği ve birlikte hareket etmeleri özellikle kimsenin beklemediği acaba olur mu diye şüpheyle baktığı bir dönemde PKK terör örgütünün silah bırakma ve kendini feshetme kararıyla süreç belli bir noktaya geldi. Ki; bu benim beklediğimin de çok üzerinde gidiyor. Çünkü bende de belli şüpheler vardı.&nbsp;Terörsüz Türkiye kavramını, terör sorununu artık çözmüş bir Türkiye olarak yorumlayabiliriz. Ama terörsüz Türkiye tek başına sadece Türkiye’yi kapsamıyor, terörsüz bölge kapsamını da bunun içine almak gerekiyor. Çünkü PKK’nın yürütmüş olduğu faaliyetler sahip oldukları angajmanlar Irak ve Suriye’deki varlığını da göz önünde bulundurduğumuzda bu terörsüz Türkiye’nin, terörsüz bölgeyi de kapsadığını rahatlıkla görebiliriz. Burada alınan yeni inisiyatif ve ortaya çıkan yaklaşıma baktığımızda benim beklediğimin daha üzerinde gittiğini görüyoruz. Yalnız terörsüz Türkiye terörle mücadeleyi bırakmak değildir. Terörle mücadeleyi, elde edilen imkânı ve fırsatı taçlandırma girişimi olarak okumak daha doğrudur.&nbsp;<ul><li>Son dönemde İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu hakkında devam eden dava süreci ve bazı CHP'li belediyelere yönelik yapılan operasyonlar, kamuoyunda "siyasi baskı" tartışmalarına neden oldu. Siz bu süreci nasıl değerlendiriyorsunuz? Hukuki süreçlerin siyasallaştığı yönündeki eleştirileri doğru buluyor musunuz?</li></ul>Ben doğru bulmuyorum. İBB merkezli olarak yürütülen bir yolsuzluk operasyonu var. Ama CHP: 'biz bunları görmeyelim, bunu bir siyasi operasyonmuş gibi yansıtalım' yaklaşımıyla bir tavır takınıyor. İlk önce, '3-5 gizli tanık üzerinden yürütülmeye çalışılan bir proje' diye sunmaya çalıştılar.&nbsp;Oysa bu, 20’nin üzerinde suçunu itiraf eden itirafçının olduğu bir durum. Bunlar sıradan insanlar değiller. Ekrem İmamoğlu’nun Beylikdüzü’nden bugüne birlikte çalıştığı ekipten insanlar da bu işin içinde. Ve bunlar diyor ki, bunu mealen dile getiriyorum: 'biz birlikte yolsuzluk yaptık, tamam Belediye başkanlığını kazandık ama birlikte İstanbul’u birlikte soyduk' diyorlar ve bunu detaylı bir şekilde anlatıyorlar.&nbsp;Ama CHP’li siyasetçiler ve onları destekleyen kişiler bu medya, akademi veya farklı alanlardan olabilir yapılan açıklamaları görmezden gelip doğrudan bunun siyasi bir operasyon olduğu yönünde bir algı yürütmeye çalışıyorlar. CHP’nin, hem partisinin yolsuzlukla anılmaması hem de İstanbul’daki süreci siyasi bir süreçmiş gibi anlatma çabası var. Ama ben, iddianame ortaya çıktıktan sonraki süreçte artık kimsenin bunu savunamaz duruma geleceğini düşünüyorum. Her gün bir iş insanı veya birlikte çalıştıkları bir kişi, itirafçı olarak ortaya çıkıyor. İtirafçı olduklarında da 'biz birlikte şu tarihte şunları yaptık' bilgisiyle bunu ortaya koyuyorlar.&nbsp;Bu ortadayken, bunların siyasi bir yönü var demek ve Cumhuriyet Savcılığı’nın bir şey yapmamasını beklemek kimse tarafından kabul edilemez. CHP’nin, bunu siyasi bir operasyon gibi anlatma konusunda bir çabası var. Ama zamanla bu işten pişman olacaklarını ve kendilerinin bile savunamayacağı bir resmin ortaya çıkacağını düşünüyorum.<ul><li>İsrail’in İran’a yönelik saldırısıyla birlikte Ortadoğu yeni bir kırılma eşiğine geldi. Türkiye bu kriz karşısında nasıl bir dış politika refleksi göstermeli?</li></ul>Ben, Ortadoğu’daki bu siyasi türbülansın her geçen gün artan bir hızla devam ettiğini düşünüyorum. Biz bunu uzun süredir yaşıyoruz. Bu süreçte Türkiye taraf olmamak için elinden geleni yapıyor. Bir taraftan da ortaya çıkan bu yangınları çözmek için diplomasiyi devreye koyduğunu görüyoruz. Bunu Ukrayna Rusya, Ortadoğu’daki gruplar, devletler arasındaki ilişkilerde veya uluslararası alanda yürütmüş olduğu diplomaside görebilirsiniz. Fakat bir taraftan diplomasiyi yürütürken diğer yandan aynı bölgede olduğunuzdan dolayı sessiz kalamıyorsunuz.&nbsp;Burada yapmanız geren şey kapasiteniz artırmanız. Bu coğrafyada yaşıyorsanız, maalesef bu cümle de bana ait, “Ortadoğu’da siyaset silahla yapılıyor”. Tabii burada dış politikayı kastediyorum. Bölgesel politikayı kastediyorum. Eğer Ortadoğu’da başkasının gücüne dayanarak varlık göstermeye çalışıyorsanız varlık gösteremezsiniz. Yani sizin istihbarat ve askeri kapasitenizin büyük oranda başka ülkelere bağımlı olmaması gerekiyor. Türkiye’nin, son dönemde özellikle hem askeri yeteneklerini artırması hem de savunma sanayi konusundaki bağımlılığını azaltması ve bunu yüzde 80’in üzerinde kendi kaynaklarına dayandırmasının ne kadar önemli olduğu; İsrail’in İran’a saldırması veya bölgedeki yaşanan son gelişmelerle birlikte daha net bir şekilde ortaya çıkmıştır, diyebiliriz.&nbsp;Türkiye’nin kendi savunma yeteneklerini hızla artırdığını ve bu konuda ciddi bir çaba harcadığını görüyorum. Bir taraftan diplomasi yürütürken, Ortadoğu’daki çatışmalar devam ettiğinde bunların bir parçası olmadan, bu krizleri sönümlendirme konusunda diplomasi çabası sürerken; diğer taraftan da kendi gücünü ve kapasitesini artırmaya yönelik bir çaba içinde olduğunu görüyoruz ve doğrusu da budur.&nbsp;<ul><li>Avrupa ülkeleri ‘gerilimi düşürün’ çağrısı yapıyor. Türkiye’nin bölgesel barış adına diplomatik bir arabulucu rolü üstlenmesi mümkün mü?</li></ul>Avrupa uluslararası politikada maalesef artık yok. Hatta ilginç bir şey söyleyeceğim Avrupa artık Avrupa sorununda bile yok. Ukrayna bir Avrupa sorunu ve Ukrayna ile ilgili bir masa kuruluyor, bu masada ABD, Rusya ve Türkiye var ama Avrupa yok. Hatta bir araya geldikleri zaman Avrupa ne diyor diye bakan da yok. Bu Avrupa ve dünya için çok kötü. Ben Avrupa’nın diplomasinin içinde olmalarını olumlu bulurum ama maalesef ortaya koydukları durum bu şekilde.&nbsp;Avrupa dışı bir konu olan meseleye geldiğimizde Avrupa’nın özellikle Gazze konusunda; Avrupa halklarının aldığı tavrı çok olumlu buluyorum. Maalesef Avrupa’daki halkın aldığı inisiyatifi yöneticiler alamadı. Ve kendi değer ve yetkilerini İsrail konusunda Gazze’de kaybettiler. Avrupa’dan gelen söylem dünyada ve bölgede çoğu kişinin ilgisini çekmiyor.&nbsp;Türkiye’nin arabuluculuk veya kolaylaştırıcılık konusuna gelince, Türkiye ve İran bölgesel anlamda iki önemli ülke ve hemen hemen her konuyu görüşürler. Ama Gazze meselesinden dolayı, Türkiye ile İsrail’in&nbsp; arasında böyle bir ilişki tarzı yok. Bundan dolayı Türkiye’nin Ukrayna meselesinde olduğu gibi hem Ukrayna ile hem de Rusya ile ilişkileri iyi ve her iki ülke Türkiye’nin tavrına önem veriyor. Ama Türkiye ve İsrail arasında bir güven sorunu var. Bunun zor olacağını düşünüyorum.<ul><li>Bu çatışma ortamı, Türkiye’nin İran’la ve İsrail’le olan ikili ilişkilerini nasıl etkileyebilir? Özellikle enerji, güvenlik ve ticaret boyutunda yeni riskler ya da fırsatlar doğabilir mi?</li></ul>Her olumsuz gelişme Türkiye’yi de olumsuz etkiliyor. Ortadoğu ülkeleri enerji üreten ülkeler ve İran’da bunların içerisinde. İran 1979 yılından bugüne kadar belli konularda ambargo uygulanan bir ülke. Komşunuza ambargo uygulanması size de uygulanması anlamına geliyor. Irak ve Suriye’de de aynısı yapıldı.&nbsp;Düşünsenize siz doğu ve güneydeki komşularınızla istediğiniz gibi ticaret yapamıyorsunuz veya bu konuda belli engeller olduğunu görüyorsunuz. Bunun bir maliyeti oluyor. Son dönemde özellikle enerji fiyatlarının artması konusunda Türkiye hiç işin içinde olmamasına rağmen bölge ve enerjiye ihtiyacı olan bir ülke olmasından dolayı diğer kalemleri bıraksak bile enerjide bir maliyetin ortaya çıktığını son bir kaç günde maalesef görüyoruz.&nbsp;<ul><li>İran-İsrail arasındaki çatışma savaşa dönüşürse Türkiye ve Avrupa’yı yeni bir göç dalgası bekliyor diyebilir miyiz?</li></ul>Şu anda savaşa dönüşmüş durumda. Göç dalgasının oluşabilmesi için İran topraklarının yoğun bir şekilde istikrarsızlaşması gerekir. İsrail’in yapacağı bir saldırıyla değil, başta ABD olmak üzere başka ülkelerinde savaşa dahil olmasıyla istikrasız bir yapının oluşmasıyla göç dalgası oluşabilir. Ben İsrail’in günlük belli noktalara atış yaparak burada bir göç dalgası oluşturabileceğini sanmıyorum.<ul><li>Yurt dışında yaşayan vatandaşlarımızın zaman zaman siyasi farklılıklar nedeniyle kutuplaşabildiğini görüyoruz. Bu konuda onlara ne tür bir mesaj vermek istersiniz? Sizce Türkiye için birlik duygusunu nasıl güçlendirebilirler?</li></ul>Biz farklı siyasi partilerdeyiz ve bu demokrasinin bir gereğidir. Biz düşman değiliz. Farklı siyasi kimliklere sahip olmak ülke hakkında farklı görüşlere sahip olmamız anlamına gelir. Şu şekilde düşünmeyin; bu farklı siyasi partililer ekranlarda mecliste birbirlerine hep sert cümleler söylüyorlar. Ama şunu unutmayın; biz ekran dışında bir araya geldiğimiz zaman birbirimiz hastalığıyla ilgileniriz. Birlikte oturur yemek yeriz aynı masada buluşuruz. Çocuklarımızı sorarız ve birbirimize yardım ederiz.&nbsp;Yurtdışındaki vatandaşlarımız dışarda oldukları için kimliklerini hem siyasi kimliklerini hem de diğer kimliklerini daha sert yaşıyorlar. Bunu bıraksınlar. Biz siyasi rakibiz, düşman değiliz ama hepimiz Türkiye sevdalısıyız. Olaylara bu şekilde bakmalarında fayda vardır diye düşünüyorum. Ülkelerine de o şekilde yaklaşsınlar. Çünkü siyasi partiler ister iktidarda olsunlar ister muhalefette olsunlar milletin desteğiyle geliyorlar. Kutuplaşmayı bıraksınlar diye düşünüyorum. Kamera olmadığı zaman o kutuplaşma yok.&nbsp;Yurtdışındaki değerli vatandaşlarımızda bu perspektiften bakarlarsa olaylara daha iyi olur diye düşünüyoruz. Biz tüm vatandaşlarımızı seviyoruz. Ben kendi seçim bölgemde, Kahramanmaraş’tan bir talep geldiğinde ak parti mi ya da cumhur ittifakının üyesi midir diye bakmam. Hatta vatandaş siyasi kimliğini gündeme getirdiği zaman da neden bunu açıklıyorsun diye kızdığımda oldu. Bu yüzden bize gelen her talep vatandaşımızın talebidir. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olması ve bu ülkeye sevdalı olması yeterli. Bu şekilde yaklaşırlarsa kutuplaşmayı da bırakırlar ve ülkelerine çok daha iyi hizmet ederler.&nbsp;&nbsp;Yurt dışında farklı STK’larda yapılanmalar var. Tabii ki bu yapılanma olacak, tıpkı bizim farklı siyasi partilerde olduğumuz gibi. Ancak konu Türkiye olduğunda, lütfen birlikte hareket etsinler. Bizim onlardan isteğimiz bu olur.

Ak Parti Milletvekili Prof. Dr. Mehmet Şahin: "Biz siyasi rakibiz, düşman değiliz"

İstanbul’dan Cenevre’ye, daktilo tuşlarından uluslararası yönetim masalarına uzanan sıra dışı bir kariyer öyküsü Hülya Kurt’unki… Almanya’da başlayan, Türkiye’de şekillenen ve İsviçre’de yükselen bu yolculuk, yalnızca profesyonel bir başarı hikâyesi değil; aynı zamanda içsel dönüşümün, cesaretin ve tutkunun da kanıtı.

From zero to hero

Tutkusunu mesleğe dönüştüren kadın: Hülya Kurt’un hayat yolculuğu

İsviçre'de yaşayan, Türkiye’ye ve sokak hayvanlarına yürekten bağlı bir grup hayvanseverin kurduğu Pets in Turkey, yıllardır terk edilmiş kedi ve köpeklere umut olmayı sürdürüyor. Sadece bir kurtarma operasyonu değil, aynı zamanda kalpten bir dayanışma hareketi olan bu organizasyon, Türkiye'deki sokak hayvanlarına yeni bir yaşam şansı sunuyor. 

Pets in Turkey’nin sessiz kahramanı

Barınaklardaki iyi olmayan koşullar, yetersiz yasalar ve toplumdaki bilinç eksikliğiyle mücadele eden ekip, sevgi, sabır ve kararlılıkla bu karanlık tabloya ışık tutuyor.Bu hareketin arkasındaki isimlerden biri de Sibel Akın. İsviçre merkezli kurulan bu yardım ağının kurucusu ve yöneticisi olan Akın, sadece bir hayvansever değil, aynı zamanda bir organizatör ve umut taşıyan bir yol arkadaşı. Onunla hayvanların yaşadığı zorlukları, "Pets in Turkey"in misyonunu, Avrupa'da sahiplenme sürecini ve sanatla birleşen bağış projelerini konuştuk. İşte kalpten gelen bir mücadeleye dair ilham verici bir röportaj, buyrun…Röportaj:&nbsp;Özgür Mumcular<ul><li>Sibel Hanım, öncelikle sizi tanıyabilir miyiz?&nbsp;</li></ul>Ben 58 yaşındayım, İstanbul da doğdum ve büyüdüm ancak çok genç yaşlarda eğitim için yurtdışına çıktım sonra İstanbul’da kısa bir iş deneyimim olduysa da 30 yıldan fazladır İsviçre’de eşim ve 2 oğlumla yaşıyorum. Boğaziçi Üniversitesi’nde yöneticilik, Colorado State Üniversitesi’nde işletme okudum ve IUG’de (Int Uni in Geneva) medya ve iletişim üzerine yüksek lisans yaptım. Uzun yıllar reklam sektöründe çalıştım, daha sonra kendi danışmanlık şirketim oldu ve 2016 yılında devrettim.&nbsp;<ul><li>"Pets in Turkey" oluşumunu kurma fikri nasıl ortaya çıktı?</li></ul>Benim uzun yıllar Türkiye’deki bu sahipsiz ve terk edilen hayvanlar probleminden haberim yoktu. Hatta biz ilk goldenımızı ve sonra da Jack Russell köpeğimizi Fransa’da üreticiden almıştık, o derece konuya hakim değildim. Ancak 2010 yılında ilk defa Çeşme’de bir yazlığımız oldu ve orada geçirdiğimiz il yazımızda hepimiz şok olduk! Sokaklarda gördüğümüz onca perişan köpek ve kedi bizi çok üzdü. Ve gene o yaz diğer köpeğimiz Molly ile yolumuz kesişti. O bizim ilk kurtardığımız köpek oldu. İşlemler vs her şeyi onun sayesinde el yordamı ile öğrendim ve Şubat 2011’de Molly’yi Cenevre’ye getirdik. Hayvanlara yardım etme fikri de böylece gelişmeye başladı…<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/8226eda3df4b333ee0de44e13.jpg" width="1024" height="576"></figure><ul><li>İsviçre’de yaşayıp Türkiye’deki sokak hayvanlarına yardım eli uzatmak güçlü bir bağ gerektiriyor. Bu bağ sizde nasıl oluştu?</li></ul>Hayvanları çok seviyorum ve bir toplumun en zayıf halkasının çocuklar ve hayvanlar olduğunu düşünüyorum özellikle de bazı toplumlarda, birilerinin onlara yardım elini uzatması ve onların sessiz çığlıklarını duyurması gerekiyor.<ul><li>Türkiye'deki sokak hayvanlarıyla ilgili durum sizce neden bu kadar ciddi ve çözümsüz kalıyor? En büyük sorun nedir?</li></ul>En büyük sorun yanlış devlet politikaları, yıllarca işini yapmamış olan bütün belediyeler ve maalesef hayvana saygı göstermeyen insanların çoğunlukta olması. Çok uzun zaman önce kolayca çözülebilecek bir sorunu bugünlere getirip şimdi de suçsuz hayvanlara bedel ödetiyorlar. 20 sene önce yürürlüğe giren 5199 nolu hayvan hakları yasası eksiksiz uygulansaydı ve sistematik kısırlaştırma yapılsaydı, aynı zamanda insanları da ciddi bir denetlemeye tabii tutup sokağa atmanın önüne geçilseydi, bugün böyle bir sorun yaşamazdık diye düşünüyorum.<ul><li>Pets in Turkey olarak bu soruna nasıl müdahale ediyorsunuz? Hangi aşamalarda devreye giriyorsunuz?</li></ul>Bizim kuruluştan beri amacımız terkedileni kurtarmak ve sahiplendirmek oldu ama yurtiçinde değil; onu yapan bir sürü başka dernek var zaten, biz Avrupa’ya yuvalandırıp kurtardıklarımıza, gerçekten de bir köpeğe ya da kediye yakışır bir hayat sunmak istiyoruz. Tabii bunun yanı sıra sokakta tedavi ettirdiklerimiz, kısırlaştırdıklarımız, deprem vs gibi durumlarda yardım eli uzattıklarımız da ayrı.<ul><li>Türkiye’deki iş birliklerinizden biraz bahseder misiniz? Ne zamandır ve nasıl bir destek sağlıyorsunuz?</li></ul>Yerel barınak gönüllüleri ya da kurtarma yapan şahıslarla senelerdir beraber çalışıyoruz, bazen ilanda gördüğümüz bazen de bize haber verdikleri hayvanı kurtarıp pet transfer ile İzmir’e getirtiyoruz, burada çalıştığımız bir klinik var; orada kontrol-test-tedavi yapılıyor, sonra aşı programına başlanıp ya yine senelerdir çalıştığımız pansiyona ya da Urla’daki büyük ırk yaşam alanımıza alıyoruz. En az 4 ay beklemeleri gerekiyor, Avrupa için işlemleri ancak bitiyor.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/8226eda3df4b333ee0de44e14.jpg" width="1024" height="576"></figure><ul><li>İsviçre'deki etkinliklerinizden biri olan geleneksel piknik buluşmaları hayvanseverleri bir araya getiriyor. Bu yılki Cenevre etkinliği nasıl geçti? Katılımcı ilgisi nasıldı?</li></ul>Bu yıl etkinliğimizin beşincisi gerçekleşti, herhalde en renkli ve kalabalık olanı bu oldu, tekrar herkese katılım ve desteklerinden dolayı teşekkür ederiz.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/8226eda3df4b333ee0de44e15.jpg" width="1024" height="576"></figure><ul><li>Raise Your Paw ile olan ortaklığınız neyi hedefliyor? Bu ortaklık size ne tür olanaklar sağlıyor?</li></ul>Bu aslında organik bir ortaklık, yola biz PIT ekibi olarak çıktık hep beraber ancak bir süre sonra Zürih tarafında dili Almanca olan bir yapı olmasının daha kolay olacağını gördük ve RYP böyle doğdu. Biz tüm operasyonlarımızı ortak yürütüyoruz. Urla’daki yaşam alanını da ortak kullanıyoruz, sürekli iletişim halindeyiz.<ul><li>Hayvan sahiplenme süreci Avrupa’da oldukça sıkı kurallara bağlı. Türkiye’den bir köpek veya kedi sahiplenmek isteyen biri hangi adımları izlemeli?</li></ul>Aslında biz o hazırlığı önceden kendileri için yapıyoruz, istenilenlere çok hakimiz ve kurtarmadan itibaren bir hayvanın çiplenmesi, kaydı, kuduz aşısı, titre testi gibi hepsini yapıp sonra yuva arıyoruz. Bilinmesi gereken, sağlıklı bir hayvan için en az 4 aylık bir süreç ve o sürede güvenli bir şekilde bakılması gerekiyor.<ul><li>Evcil hayvanların uçakla Avrupa’ya getirilmesi konusunda nelere dikkat ediyorsunuz? Bu süreç güvenli mi?</li></ul>Biz o konuda şanslıyız çünkü İzmir’deyiz ve SunExpress seferleri ile çok güvenli bir şekilde Avrupa’nın her yerine gönderebiliyoruz.<ul><li>Derneğinizde sanatla evcil hayvanları birleştiren çok özel bir çalışma da oldu. Ressam İzim Çetindağ’ın köpek ve kedi portrelerinden biraz bahsedebilir misiniz? Bu fikir nasıl doğdu?</li></ul>Evet bu çok güzel bir proje, sevgili İzim zaten bizim bir üyemiz, corona sırasında sahiplendirmeler ve seyahatler durunca biz çok zor bir durumda kalmıştık, finansal olarak da çok zordu o günler… İzim, tam o sırada bu fikirle bize geldi – sahipli kedi ve köpeklerin portrelerini yapıp gelirin büyük kısmını bize bağışladı; hala daha yapmaya devam ediyor. Hem ortaya <a href="https://izimcetindag.com/category/pet-portrait/">muhteşem eserler</a> çıktı hem de bize kaynak yaratılmış olduğu için çok teşekkür ederiz.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/8226eda3df4b333ee0de44e16.jpg" width="1024" height="576"></figure><ul><li>Gönüllü olmak ya da bağış yapmak isteyenler size nasıl ulaşabilir, nasıl katkı sağlayabilirler?&nbsp;Bize her zaman sosyal medya hesaplarımızdan ya da dernek e-mailinden ulaşabilirler: <a href="mailto:info@petsinturkey.org">info@petsinturkey.org</a>Instagram: <a href="https://www.instagram.com/petsinturkey/">@petsinturkey</a></li><li>Son olarak, İsviçre’deki ya da Türkiye’deki hayvanseverlere iletmek istediğiniz bir mesaj var mı?İsviçre’deki hayvanseverler lütfen ama lütfen artık üreticiden kedi ve köpek almayın! Dünyada her gün binlerce hayvan bir aile göremeden uyutuluyor, bu kabul edilir bir şey değil! Mutlaka içlerinde size arkadaş olacak bir can vardır. Ve elinizden geldiğince bizler gibi oluşumlara destek olun.Türkiye’deki hayvanseverler hep beraber mücadeleye devam! Elimizden geldiğince kurtaracağız, yılmayacağız ve bir gün gerçekten hayvanların haklarının da olduğu günleri göreceğiz.</li></ul>

Sibel Akın’ın gözünden Pets in Turkey: Bir patinin ardındaki hikaye

Çocukların sağlığı söz konusu olduğunda, ailelerin en çok endişelendiği konuların başında nörolojik sorunlar geliyor. Epilepsiden prematüre takibine, SMA’dan çocukluk çağı migrenine kadar birçok alanda hem bilimsel gelişmeleri hem de sahadaki deneyimiyle önemli katkılar sunan bir isimle, Prof. Dr. Ayşe Tosun ile bir araya geldik. 