Son dönemde yapay zeka ile bestelenen, şarkı sözleri yazılan ve albüm kapakları tasarlanan sahte rock grubu Velvet Sundown, gerçek müzik üretimiyle dijital üretim arasındaki çizginin nasıl bulanıklaştığına dair tartışmaları yeniden gündeme taşıdı. Bu da müzisyenlerin dinleyicilerine karşı ne kadar şeffaf olması gerektiği sorusunu beraberinde getirdi.
Yapay zeka yazılımları müzik endüstrisinde uzun süredir kullanılıyor, ancak Suno ve Udio gibi sistemler sayesinde artık herkes yalnızca birkaç komutla şarkı üretebiliyor. Bu kolaylık, sektörün temel dinamiklerini kökten değiştirme potansiyeline sahip.
Bazı kullanıcılar, dinledikleri şarkının bir insan mı yoksa makine tarafından mı yapıldığını fark etmek istemezken, merak edenler için şarkının üretim süreciyle ilgili bazı ipuçları mevcut.
İz sürmek mümkün mü?
Deezer'ın Ar-Ge Müdürü Manuel Mousallam’a göre, bir şarkının yapay zeka ürünü olup olmadığını anlamanın ilk yolu, dışsal ipuçlarına bakmak. Örneğin şarkıcı ya da grubun sosyal medya hesapları mevcut mu? Hesaplar varsa ne kadar aktif ve geçmişe dönük hangi içerikler var? Gerçek bir konser düzenlemişler mi, YouTube'da performans videoları bulunuyor mu veya bilinen bir plak şirketiyle çalışmışlar mı?
Ayrıca bazı müzisyenler, oluşturdukları parçaları Suno ya da Udio gibi platformlarda başkalarının da erişimine açık şekilde paylaşabiliyor. Bu da şarkının kaynağına ulaşmak için kullanılabilecek bir başka yöntem.
Etiketlere Dikkat
Deezer, yapay zeka ile oluşturulan müzikleri tanıyabilmek için bir etiketleme sistemi geliştirerek, bu tür içerikleri dinleyicilere açıkça bildiriyor. Uygulamada ve web sitesinde, bazı şarkılar "yapay zeka tarafından oluşturulan içerik" etiketiyle işaretleniyor.
Şirketin CEO'suna göre bu etiketleme, seslerdeki küçük ama ayırt edici kalıpları tespit eden özel bir teknolojiye dayanıyor. Haziran ayında devreye giren bu sistemle kaç şarkının etiketlendiği açıklanmasa da, her gün yüklenen parçaların yaklaşık yüzde 18’inin yapay zeka tarafından üretildiği belirtiliyor.
Sözlere göz atın
Yapay zeka müzik araçları, hem melodi hem de söz yazabiliyor. Ancak bazı deneyimli kullanıcılar, yapay zekanın yazdığı sözlerin genellikle zayıf yapıda olduğunu ve bunun yerine kendi sözlerini eklemeyi tercih ettiklerini söylüyor. Kötü uyak düzenleri, tekrar eden ifadeler ya da anlam bütünlüğü eksikliği bir parçanın insan eliyle yazılmamış olabileceğini gösterebilir.
Philadelphia'da yaşayan Lukas Rams, "Sleeping with Wolves" adlı yapay zeka grubunun üç albümünü Suno kullanarak oluşturdu. Rams, yapay zeka şarkılarında sıkça “neon”, “gölgeler” ve “fısıltılar” gibi kelimelerin yer aldığını belirtiyor. Bu kelimelerin varlığı, onun gözünde şarkının yapay zeka ürünü olduğuna işaret.
Kesin bir yol var mı?
Ancak uzmanlar, yapay zekayla oluşturulmuş müziği tanımanın kolay bir yolu olmadığını vurguluyor. Deezer'dan Mousallam, teknolojinin çok hızlı geliştiğini ve artık yalnızca kulağa dayanarak bir şarkının gerçek mi yapay mı olduğunu anlamanın zorlaştığını ifade ediyor.
Suno ve Udio gibi araçlar sürekli olarak güncellendiği için daha önce tanı koymada kullanılan işaretler, örneğin yapay yankı gibi detaylar, artık güvenilir bir gösterge değil.
