
Çarşamba sabahı saat 09:30, Appenzell köyünün tam ortasındaki bira fabrikası meydanı. Bir önceki günkü büyük sığır şovunun ardından sıra "Gässschau"ya, yani keçi şovuna geldi. Bu şovun odağında, "kritik" düzeyde tehlikede olarak sınıflandırılan tek İsviçre keçi ırkı olan Appenzeller keçisi var.
Köklü bir geçmişe sahip olan keçi şovu 1913'ten beri düzenleniyor. Hayvanlar değerlendiriliyor ve ödüllendiriliyor. Ancak keçiler bira fabrikası meydanında sergilenmeden önce muayeneden geçmek zorunda. Daha doğrusu, oradaki bir uzmanın açıkladığı gibi: "Sözde tüberküloz (Pseudotuberculosis) için sağlık kontrolünden geçiyorlar."
"Gässschau"da sergilenen hayvanların büyük çoğunluğu Appenzell Innerrhoden kantonunda yaşıyor. Bir önceki gün buradaki sığır şovunda sahnenin merkezinde inekler varken, bugün odağı keçiler oluşturuyor. Ziyaretçi yoğunluğu ise hayvanların büyüklüğüne paralel olarak daha az; gün boyunca birkaç yüz meraklı bira fabrikası meydanında dolaşıyor.
Zaten her şey büyük kardeşi olan sığır şovundan daha küçük ölçekli. Hayvan sayısı da öyle. Emekli çiftçi Bruno Hersche, "Eskiden daha çok keçi vardı. Bugün birçok çiftçinin artık zamanı yok. Bir emekli için bu güzel bir uğraş, kötü ücretli bir hobi" diyor. Keçilerden artık para kazanılmadığını belirtiyor.
Neslin tükenmesine karşı taahhüt
Keçi sayısı az kaldı. Innerrhoder Ziegenzuchtgenossenschaft (Innerrhoden Keçi Yetiştiriciliği Kooperatifi) Başkanı Bruno Signer, tüm İsviçre genelinde hala yaklaşık 1000 adet bu keçiden kaldığını söylüyor. "'Pro Specie Rara'ya (Nadir Türler için Kuruluş) göre, bu tür nesli tükenme tehlikesi altında." Bir diğer sorunun da kurt olduğunu belirtiyor: "Günümüzde yırtıcı hayvanların varlığında keçi yetiştirmek kolaylaşmıyor. Keçileri koruyabilmek için çaba göstermemiz gerekiyor."
Çocukların bu işin içinde olmasının önemli olduğunu vurguluyor: "Çocuklar en önemli halka. Bugün burada birçok çocuk var. Ve keçilerden keyif almalarını istiyoruz, böylece 20 yıl sonra hala Gässschau'ya gelsinler." Federal hükümet ve birliklerin yanı sıra, Appenzell Innerrhoden kantonu da Appenzeller keçisini koruma çabalarını mali olarak destekliyor.
Buna en önemli katkılardan birini "Gässschau" ve dağ çiftçiliği geleneği sağlıyor. Keçiler bugün hala yaylaya çıkışın (Alpaufzug) ayrılmaz bir parçası.
Güzellik ödülünü kim kazanacak?
Bira fabrikası meydanındaki "Gässschau"da Appenzeller keçileri düzgün sıralar halinde bağlanmış, temizce tımar edilmiş ve uzun beyaz kürkleriyle sergileniyor.
Meydandaki uzman Hansruedi Niederer, görsel kriterleri şöyle açıklıyor: "Güzel bir Appenzeller keçisinin iyi bir yan kısmı (flank), düzgün bir kürkü, iyi asılı ve öne doğru güzelce kaynaşmış bir memesi olmalı. Ayrıca karnının alt kısmında güzel bir çizgiye ve buna uygun bir yürüyüşe sahip olmalı. Yani güzel, düz, paralel bir şekilde yürümeli, güzel ve kapalı toynakları olmalı."
Kazananın kim olduğu Appenzeller "Gässschau"da ikinci planda. Yıllık şov, geleneklere yönelik farkındalığın yanı sıra, tehlike altındaki türlere yönelik farkındalığı da artırıyor. Ve böylece 110 yılı aşkın süredir Appenzeller keçisinin neslinin tükenmemesine yardımcı oluyor.