Rekor seviyedeki servet aktarımından Körfez ülkelerinin yükselen kültürel etkisine, Avrupa’daki büyük sergilere ve İsviçre müzelerinin programlarına kadar geniş bir yelpazede hareketli bir yıl bekleniyor.

Miras Servetleri Sanat Piyasasını Şekillendiriyor

UBS’nin son araştırmasına göre, dünya genelinde süper zenginler tarihin en büyük servet transferlerinden birini başlatmış durumda. Milyarlarca dolar değerindeki varlıklar çocuklara, torunlara ve eşlere devrediliyor. En büyük miras aktarımının ABD’den gelmesi beklenirken, onu Hindistan, Fransa, Almanya ve İsviçre izliyor. İsviçre’de önümüzdeki 15 yılda 165 milyar frankın el değiştirmesi öngörülüyor.

“Art Basel & UBS Global Collecting Survey 2025” raporu ise sanat koleksiyonerlerinin davranışlarında iki önemli eğilim tespit ediyor:

• Varlıklı koleksiyonerler servetlerinin ortalama %20’sini sanata yatırıyor (2024’te %15’ti).
• 50 milyon dolar üzeri servete sahip koleksiyonerlerde bu oran %28.
• Z kuşağı koleksiyonerleri ise ortalama %26 ile dikkat çekici bir yatırım iştahı gösteriyor.

Ayrıca koleksiyonerlerin %84’ü sanat mirası devralmış durumda; bu eserler koleksiyonlarının yaklaşık üçte birini oluşturuyor. Z kuşağında miras kalan eserleri elinde tutma oranı %90’a ulaşıyor.

Sanat Piyasasında İyileşme: “Vorsichtiger Optimismus” Yerini “Optimismus”a Bırakıyor

2025’in ikinci yarısında müzayede piyasasında belirgin bir toparlanma yaşandı. Art Basel Miami Beach’teki güçlü satışlar, Paris ve Londra’daki fuarlarda gözlenen eğilimleri doğruladı. Christie’s ve Sotheby’s gibi büyük müzayede evleri, sanat eserlerindeki yavaşlamayı telafi etmek için lüks segmentine ağırlık verdi.

Bu strateji sonuç verdi:

• Christie’s’in Cenevre mücevher müzayedeleri Mayıs’ta 72 milyon dolar, Kasım’da 60 milyon dolar getirdi.
• Aralık ayında Londra’da bir Fabergé yumurtası 22,9 milyon sterline satılarak rekor kırdı.
• Cenevre’deki “Mellon Blue” adlı 9,51 karatlık mavi elmas 25,6 milyon dolara alıcı buldu.

Kültürel Güç Kayması: Sanatın Yeni Merkezi Körfez Bölgesi

2026’da sanat dünyasının coğrafi ağırlık merkezi giderek Körfez ülkelerine kayıyor. Art Basel, Şubat ayında ilk kez Katar’da düzenlenecek. Kasım ayında ise Frieze, Abu Dabi’de kendi fuarını açacak. Sotheby’s de bölgede ilk “Collectors’ Week” etkinliğini gerçekleştirdi.

Katar ve BAE’deki kültürel yatırımlar dikkat çekici:

• Abu Dabi, Louvre’un ardından Zayed National Museum ve yeni bir Doğa Tarihi Müzesi açtı.
• Art Review’ın “Dünyanın En Etkili 100 Sanat Kişiliği” listesinde Körfez’den iki isim ilk üçte yer aldı:
  • Şeyha Al-Mayassa (Katar Müzeleri Başkanı) – 2. sıra
  • Şeyha Hoor Al Qasimi (Sharjah Art Foundation Başkanı) – 3. sıra

Düşük vergi ve gümrük avantajları, bölgeyi Asya, Afrika, Avrupa ve Orta Doğu elitleri için cazip bir sanat merkezi hâline getiriyor.

Avrupa Hâlâ Sahnede: Venedik Bienali ve İsviçre’nin Katılımı

1. Venedik Bienali, Mayıs 2026’da büyük ilgiyle bekleniyor. Bienalin sanat direktörü olarak seçilen İsviçre-Kamerun kökenli Koyo Kouoh’un ani ölümü, sanat dünyasında büyük bir boşluk yarattı. Geçici küratörler, Kouoh’nun vizyonunu koruyacaklarını açıklıyor.

İsviçre Pavyonu ise bu yıl kolektif bir yaklaşımla temsil ediliyor. “The Unfinished Business of Living Together” adlı proje, 1978 tarihli bir Telearena tartışma programından yola çıkarak toplumsal aidiyet, tolerans ve bölünme temalarını inceliyor.

2026’da İsviçre Müzelerinde Öne Çıkan Sergiler

Kunsthaus Zürich

• Lygia Clark – Neokonkretten kopuş ve deneysel sanatın öncüsü
• Alice Bailly – Modernizmin erken dönem kadın sanatçılarından
• Maria Lassnig & Edvard Munch – Cesur bir karşılaştırmalı sergi
• Emil Bührle Koleksiyonu – 20 Mart’tan itibaren yeni eserler ve köken araştırması bölümü

Kunstmuseum Basel

• Helen Frankenthaler retrospektifi (Nisan–Ağustos)
• Roy Lichtenstein baskı eserleri
• “The First Homosexuals 1869–1939” – Cinsiyet ve arzu tarihine ışık tutan kapsamlı bir sergi

MAH Genève

• Elles: Contemporary Australian Indigenous Women Artists – Avustralya’nın yerli kadın sanatçılarından güçlü bir seçki

MCBA Lausanne

• Otobong Nkanga retrospektifi – Postkolonyal çağdaş sanatın önde gelen isimlerinden

Zentrum Paul Klee, Bern

• Roberto Burle Marx – Brezilyalı peyzaj mimarının modern tasarıma katkıları
• Kurt Schwitters – Dada’dan konstrüktivizme uzanan çok disiplinli bir kariyer