SRF: Birliğiniz yaklaşık 900 gıda ürününde PFAS araştırdı. Bu çalışmanın nedeni neydi?
Breitenmoser: Geçen yıl İsviçre’de et, balık ve yumurtada PFAS için yeni üst sınırlar belirlendi. Biz de İsviçre piyasasının durumunu görmek istedik. Tüketici alışkanlıklarını yansıtacak şekilde büyük perakendecilerden, haftalık pazarlardan ve doğrudan üreticilerden ürün topladık.
SRF: Sonuçlar sürpriz oldu mu?
Breitenmoser: Olumlu anlamda şaşırdık. Bazı bölgesel vakalar nedeniyle tabloyu kestiremiyorduk. Çalışma gösteriyor ki İsviçre genelinde yaygın bir PFAS sorunu yok. Ürünlerin büyük çoğunluğu yüksek düzeyde kirlenmiş değil.
Zugersee’de balık satışının yasaklanması ulusal çalışmayla bağlantılı mı?
Geçtiğimiz günlerde Zug Kantonu, Zugersee’den çıkan egli ve turna balıklarının aşırı kirlilik nedeniyle artık satılamayacağını duyurdu.
Breitenmoser: Bu, tamamen bölgesel bir araştırmanın sonucudur ve bizim ulusal çalışmamızla doğrudan bağlantılı değildir. Ulusal çalışmada, ticari olarak satışa sunulan balıklar arasında yalnızca bir örnekte sınır aşımı tespit ettik. Ancak Zug örneği, yer yer çok yüksek kirlilik düzeylerinin olabileceğini ve nedenlerinin araştırılması gerektiğini gösteriyor.
“Rindfleisch'te (sığır eti) sorun daha büyük” yorumu doğru mu?
Ulusal çalışmada beş sığır eti numunesi dikkat çekti.
Breitenmoser: Bu sonuçtan genelleme yapılamaz. Sığır etinde daha büyük bir sorun olduğunu söyleyemeyiz. Bunun bir nedeni, örneklerin yüzde 70’inin İsviçre üretimi olması. Ancak başka kantonlardan bildiğimiz gibi, yerel yoğunluk noktaları olduğunu doğruluyor. Bu bölgeleri tespit edip müdahale etmek gerekiyor.
“Tam bir rahatlama değil, ancak kısmi bir olumlu tablo var”
SRF: O halde sonuç bir rahatlama mı?
Breitenmoser: Bir ölçüde evet. İsviçre’de satılan ürünler genel olarak güvenli. Ancak tüm kategorilerde PFAS tespit etmiş olmamız ve yerel sorunların varlığı endişe verici. Konuyu ciddiyetle takip etmek gerekiyor.
Ulusal PFAS eylem planı hâlâ gerekli
Kanton gıda kimyagerleri birliği uzun süredir ulusal bir PFAS stratejisi talep ediyordu.
Breitenmoser: Bu talep hâlâ acil. Siyaset, sanayi, tarım ve bilim dahil tüm paydaşların ortak hareket etmesi gerekiyor. Amaç, PFAS kullanımını mümkün olduğunca azaltmak olmalı. Bu maddelerin en iyisi hiç çevreye karışmamasıdır.
“PFAS mesleki hayatım boyunca gündemimde olacak”
SRF: PFAS sizi daha ne kadar meşgul eder?
Breitenmoser: Muhtemelen tüm meslek hayatım boyunca.
