Yasak kararı, bölgede içme suyunda tehlikeli düzeyde tespit edilen PFAS (per- ve polifloroalkil maddeler) kimyasalları nedeniyle alındı.
Kaynak: Basel-Mülhausen Havalimanı ve Tatbikatlar
Kirliliğin kaynağı, Basel-Mülhausen Havalimanı’nda yıllar boyunca yapılan yangın söndürme tatbikatlarında kullanılan PFAS içeren köpükler olarak açıklandı. Bu maddeler yeraltı sularına karışarak içme suyunu kirletti. Yapılan ölçümlerde, PFAS değerlerinin litrede 0.1 mikrogram olarak belirlenen sınır değerin dört katına çıktığı belirlendi.
İsviçre Tarafı Güvende mi?
Basel ve Allschwil gibi İsviçre şehirlerinde yaşayanlar için şimdilik bir tehlike bulunmuyor. Bu şehirlerde içme suyu, yeraltı suyundan değil, Ren Nehri’nden elde ediliyor ve aktif karbon filtrelerle arıtılarak PFAS gibi maddeler büyük ölçüde uzaklaştırılıyor. Ancak Basel Kantonu Kimya Uzmanı Yves Parrat, yeraltı sularındaki PFAS varlığını "endişe verici" olarak değerlendiriyor ve bu maddelerin arıtılmasının teknik ve yasal açıdan çok zor olduğunu vurguluyor.
Fransa Eylem Planı Talep Ediyor
Fransa hükümeti, etkilenen 11 belediyeden yıl sonuna kadar içme suyundaki PFAS seviyelerini azaltacak bir plan sunmalarını istedi. Kısa vadede mobil arıtma sistemlerinin kurulması, orta vadede ise büyük çaplı filtreleme sistemlerinin devreye alınması hedefleniyor. Bu sistemlerin yatırım maliyetinin 20 milyon euro, yıllık işletme maliyetinin ise yaklaşık 600.000 euro olması bekleniyor. Bu nedenle, 2026’dan itibaren su fiyatlarında artış öngörülüyor.
PFAS Nedir ve Neden Tehlikelidir?
PFAS maddeleri, yangın köpüklerinden su geçirmez kumaşlara kadar birçok endüstriyel üründe kullanıldı. Ancak bu maddeler doğada çözünmediği ve vücutta biriktiği için "ebedi kimyasallar" olarak adlandırılıyor. Uzun vadede hormon bozuklukları, bağışıklık sistemi sorunları ve kanser gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabiliyor.
Federal Düzeyde Yeni Düzenleme Talepleri
İsviçre’de GLP’li Senatör Tiana Angelina Moser ve Merkez Partisi’nden Marianne Maret, PFAS ile mücadele için ulusal bir eylem planı ve net yasal sınırlar talep eden öneriler sundu. Amaç, kirlenmiş bölgelerin daha hızlı şekilde temizlenebilmesini sağlamak.
