Aradan geçen 175 yılda, Frang sadece bir para birimi değil, aynı zamanda İsviçre’nin ekonomik istikrarının ve ulusal birliğinin sembolü haline geldi.

Gulden mi, Frank mı? Kararın eşiğinde bir ülke

1848’de modern İsviçre devletinin kurulmasının ardından ülke genelinde geçerli tek bir para birimi ihtiyacı doğmuştu. O dönem Batı İsviçre kantonları, Bern ve Basel Fransız modeline dayalı Frank’ı savunurken, ülkenin diğer kesimleri Avusturya-Macaristan etkisindeki Gulden’i tercih ediyordu.

Uzun tartışmalar sonucunda, Basel'li bankacı Johann Jakob Speiser'in önerisiyle Frank tercih edildi. Speiser, Frank’ın İsviçre’ye dünya ekonomisine daha entegre bir kapı aralayacağı görüşündeydi. 7 Mayıs 1850’de çıkan yasa ile “Frank” resmen İsviçre’nin para birimi oldu.

Dijital Dönemde Zorluk: Fiziksel Para Geri Çekiliyor

Zaman içinde Frank, "istikrarlı", "güvenli liman", "aşırı değerli" ya da "baskı altında" gibi birçok sıfatla anıldı. Ancak modern çağda nakit para kullanımının hızla azalması, Frank’ın geleneksel yüzünü de tehdit ediyor. 2021 yılında 88 milyar frank olan banknot dolaşımı, 2024’te 73 milyar franka düştü. Dijital ödeme sistemleri (Twint, Apple Pay, vs.) özellikle gençler arasında yaygınlaştı.

Helvetia’dan Rappenspalter’e: Simgelerle Dolu Bir Tarih

İsviçre Frangı’nın madeni para tarafı da zengin bir kültürel simge taşıyor. 1850’de oturan Helvetia figürü ile başlayan bu gelenek, bugün ayakta duran Helvetia, “Fünfliber” üzerindeki çoban (çoğu zaman Wilhelm Tell sanılır), ve Libertas başı ile devam ediyor.

Keller-Sutter: Frank, Ulusal Kimliği Güçlendirdi

İsviçre Konfederasyonu Başkanı Karin Keller-Sutter, Frank’ın 175. yılına ilişkin yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı.

“İsviçre Frankı’nın kabulü, dayanışma ve iş birliğinin bir sonucuydu. Ortak faydanın bireysel çıkarlardan öne konulması, uzun vadede herkesin yararına oldu.”

Keller-Sutter, bu kararın ekonomik modernleşmenin önünü açtığını ve İsviçre’nin ulusal kimliğini güçlendirdiğini de vurguladı.