Avrupa ekonomisi yılın ikinci çeyreğinde ivme kaybetti; büyüme oranı oldukça düşük kaldı ve sanayi üretimi keskin şekilde geriledi. Bu durum, bölgedeki toparlanmanın ivme kaybettiği endişelerini artırdı.

Avrupa İstatistik Ofisi Eurostat’ın perşembe günü açıkladığı ikinci tahmine göre, Euro Bölgesi’nde mevsimsel etkilerden arındırılmış GSYH, haziran sonuna kadar olan üç aylık dönemde yalnızca %0,1 arttı. Bu rakam, ilk açıklanan verilerle aynı düzeyde gerçekleşti. Avrupa Birliği genelinde ise büyüme oranı %0,2 ile önceki tahminlere paralel oldu.

Bu veriler, güçlü ihracat sayesinde yılın ilk çeyreğinde Euro Bölgesi’nde %0,6, AB genelinde ise %0,5 büyüme kaydedilen tabloya kıyasla ciddi bir yavaşlamaya işaret ediyor.

Buna karşılık ABD ekonomisi, ilk çeyrekteki hafif daralmanın ardından ikinci çeyrekte %0,7’lik çeyreklik büyüme yakaladı. Yıllık bazda bakıldığında, Euro Bölgesi’nin %1,4’lük büyümesi, ABD’nin %2’lik temposunun gerisinde kaldı.

Ülkeler arası farklılıklar

Genel tabloya bakıldığında toparlanmanın Euro Bölgesi’nde dengesiz şekilde ilerlediği görülüyor.

İspanya, güçlü iç talep ve yatırımlar sayesinde çeyreklik bazda %0,7 büyüyerek ilk sırada yer aldı. Portekiz %0,6 ile onu izlerken, Fransa %0,3’lük sınırlı bir artış kaydetti.

Buna karşın, bölgenin en büyük ekonomisi Almanya ile üçüncü büyük ekonomisi İtalya %0,1 oranında daraldı. Almanya’daki küçülme, özellikle inşaat ve sermaye mallarındaki yatırımların zayıflığına bağlanırken; İtalya’da üretim, düşük tüketim ve yavaşlayan sanayi faaliyetlerinden olumsuz etkilendi.

İrlanda %1’lik üretim düşüşüyle en sert gerilemeyi yaşayan ülke oldu.

Doğu Avrupa’da ise tablo daha parlaktı. Romanya %1,2, Polonya ise %0,8 büyüyerek güçlü iç talep ve AB’nin Yeni Nesil Avrupa (NGEU) fonlarından gelen destekten yararlandı.

Sanayi üretiminde sert düşüş

Haziran ayında Euro Bölgesi sanayi üretimi %1,3 gerileyerek mayıs ayındaki %1,1’lik artışın tersine döndü. Beklenti %1’lik daha sınırlı bir düşüştü.

Gerileme geniş çaplı oldu: Sermaye malları üretimi %2,2, dayanıksız tüketim malları üretimi ise %4,7 azaldı. AB genelinde üretim %1 düştü. Aylık bazda en sert düşüş %11,3 ile İrlanda’da gerçekleşti; Portekiz ve Litvanya da dikkate değer kayıplar yaşadı. Öte yandan Belçika, Fransa ve İsveç’te üretim artış gösterdi.

ABD ile fark ve yatırımcı eğilimleri

Euro Bölgesi, hem üretim hem verimlilik artışında ABD’nin gerisinde kalsa da Goldman Sachs, yatırımcı algısının Avrupa lehine değişmeye başladığını belirtiyor.

Ekonomistler Giovanni Pierdomenico ve Sven Jari Stehn, Almanya’nın mali politikasındaki yön değişimi ve ABD’de artan ekonomik belirsizliklerin yatırımcı tutumlarını etkilediğini vurguluyor.

Goldman Sachs, yıl başından bu yana 2027 için Euro Bölgesi büyüme tahminini %1,2 artırırken, ABD için beklentisini %1,7 aşağı çekti. Avrupa’ya yönelik portföy yatırımları hız kazanırken, euro dolar karşısında değer kazandı.

Uzun vadeli zorluklar ve fırsatlar

Olumlu hava artarken, Avrupa halen önemli yapısal sorunlarla karşı karşıya.

Yüksek enerji maliyetleri, özellikle gaz ve elektrik fiyatları, rekabet gücünü zayıflatıyor. Yenilikçi sektörlere yetersiz yatırım, karmaşık düzenlemeler ve düşük verimlilik artışları da potansiyeli sınırlıyor. Çin’in, eskiden önemli bir pazar iken artık ciddi bir rakip hâline gelmesi de üretim tabanını zor durumda bırakıyor.

Buna rağmen, umut veren gelişmeler var. NGEU fonları ve Almanya’nın 500 milyar euroluk altyapı planı, orta vadede büyümeyi destekleyebilir. Avrupa, ilaç sektöründe liderliğini sürdürürken; sermaye piyasalarının entegrasyonu, dijitalleşme ve yeşil altyapı yatırımlarında da ciddi bir potansiyele sahip.

Pierdomenico’ya göre, artan kamu yatırımları, ilaç ve yeşil teknolojilerdeki liderlik, finansal piyasa reformları ve iç pazarın derinleşmesi Avrupa’nın ekonomik performansını iyileştirme fırsatı sunuyor.

Avrupa Komisyonu’nun, Draghi ve Letta raporlarıyla desteklenen “Rekabetçilik Pusulası” çerçevesinde tek pazarı güçlendirme girişimleri de gelecekteki büyümenin anahtar adımları arasında görülüyor.

Goldman Sachs, 2025-2028 dönemi için Euro Bölgesi büyümesini piyasa beklentilerinin üzerinde öngörerek orta vadede pozitif duruşunu koruyor.