
Birleşmiş Milletler (BM) İnsani İşler Koordinasyon Ofisi (UNOCHA), 2024’te 383 insani yardım çalışanının öldürüldüğünü ve bunun bir yıl içinde kayıtlara geçen en yüksek sayı olduğunu duyurdu.
UNOCHA, 19 Ağustos Dünya İnsani Yardım Günü kapsamında yaptığı yazılı açıklamada, geçen yıl meydana gelen can kayıplarını “şok edici” olarak nitelendirdi.
Açıklamada, insani yardım çalışanlarına yönelik saldırıların çatışma ve kriz bölgelerindeki tüm siviller için bir uyarı niteliğinde olduğu vurgulandı. Çalışanların, yaşananlara karşı acil adımlar atılması çağrısı yaptığı belirtilerek şu ifadelere yer verildi:
“Hayatını kaybedenlerin çoğu, toplumlarına hizmet eden yerel personeldi. Bu kişiler görev başındayken veya evlerinde hedef alındı. 2024’te ayrıca 308 kişi yaralandı, 125 kişi kaçırıldı, 45 kişi gözaltına alındı.”
BM verilerine göre, 2024’teki ölümler 2023’e kıyasla yüzde 31 artış gösterdi. En fazla kayıp, 181 kişiyle Gazze’de yaşandı. Sudan’daki çatışmalar nedeniyle de 60 yardım çalışanı hayatını kaybetti.
2025’te tablo değişmedi
UNOCHA, yardım çalışanlarına yönelik şiddetin 2024’te 21 ülkede arttığını ve bu eğilimin 2025’te de sürdüğünü bildirdi. 14 Ağustos itibarıyla 265 yardım çalışanının öldürüldüğü, bu saldırıların uluslararası insani hukukun ihlali olduğu belirtildi. Bu durumun, savaş ve felaket bölgelerinde hayatta kalmaya çalışan milyonlarca insanın yaşam kaynaklarını tehlikeye attığı ifade edildi.
BM Güvenlik Konseyi’nin Mayıs 2024’te kabul ettiği 2730 sayılı karar hatırlatılarak, tarafların ve devletlerin insani yardım çalışanlarını koruma sorumluluğunu teyit ettiği, ancak ihlallerin bağımsız soruşturmalarla ele alınması gerektiği vurgulandı. Açıklamada, hesap verebilirlik konusunda hâlâ büyük eksiklikler olduğunun altı çizildi.
“Şiddet son bulmalı”
BM Acil Yardım Koordinatörü Tom Fletcher da saldırıların aslında yardım alan insanlara yönelik olduğunu belirterek, şu ifadeleri kullandı:
“Bu ölçekte ve hiçbir sorumluluk yüklenmeden yapılan saldırılar, uluslararası toplumun kayıtsızlığının utanç verici bir göstergesidir. İnsani yardım topluluğu olarak, gücü elinde bulunduranlara sesleniyoruz: İnsanlık için harekete geçin, sivilleri ve yardım çalışanlarını koruyun, failleri yargı önüne çıkarın. Yardım çalışanlarına yönelik şiddet kaçınılmaz değildir; son bulmalıdır.”