İçişleri ve Göç Komiseri Magnus Brunner’a hitaben yazılan mektupta, Avrupa’da yasa dışı yaşayan Afgan vatandaşlarının gönüllü ya da zorla geri gönderilmesi için Komisyon’a baskı yapılması istendi.

Belçika İltica ve Göç Bakanı Anneleen Van Bossuyt, cumartesi günü yaptığı açıklamada, Afganistan’da 2021’de Taliban’ın iktidara gelmesinden bu yana resmi bir geri dönüş anlaşması bulunmadığını, bu nedenle suçlu olanlar da dahil Afganları sınır dışı edemediklerini belirtti. Van Bossuyt, bunun AB ülkelerinin güvenliğini tehdit ettiğini ve iltica politikasına olan kamu güvenini zayıflattığını ifade etti.

Bu girişim, Belçika’nın öncülüğünde yürütülürken, Avusturya, Belçika, Bulgaristan, Güney Kıbrıs, Çek Cumhuriyeti, Estonya, Finlandiya, Almanya, Yunanistan, Macaristan, İrlanda, İtalya, Litvanya, Lüksemburg, Malta, Hollanda, Norveç, Polonya, Slovakya ve İsveç olmak üzere 19 ülke tarafından destekleniyor.

Söz konusu ülkeler, Avrupa Komisyonu’nun Afganların geri dönüşünü gündeminin öncelikli maddesi haline getirmesini ve Taliban rejimiyle geri dönüş politikaları konusunda müzakerelerde bulunmasını talep ediyor.

Van Bossuyt, AB’nin sınır ajansı Frontex’in, AB Yeniden Entegrasyon Programı aracılığıyla gönüllü geri dönüşleri organize etme ve destekleme görevini güçlendirmesini önerdi. Zorunlu geri dönüşlerde ise tehlikeli veya suçlu kabul edilen kişilerin öncelikli olmasını ve Komisyon, Avrupa Dış Eylem Servisi (EEAS) ile katılmak isteyen Üye Devletler arasında Afganistan’a ortak bir misyon düzenlenmesini önerdi.

2021’de Kabil’in düşüşünden bu yana, Taliban’ı Afganistan’ın meşru hükümeti olarak tanıyan tek ülke Rusya oldu. Almanya ise, Friedrich Merz’in muhafazakâr hükümeti tarafından yönetilmekte ve Afganların geri dönüşü konusunda Taliban ile anlaşma sağlama noktasına yakın. Temmuz ayında Merz hükümeti, 81 Afgan’ı sınır dışı eden bir uçuş düzenledi ve diğer Avrupa ülkelerinin de benzer adımlar atmasını bekliyor.

Ancak Almanya’nın bu uygulamaları, daha önce BM tarafından eleştirildi. BM Mülteci Ajansı sözcüsü Ravina Shamdasani, Afganistan’ın hâlâ “geri dönüş yasağı” altında olduğunu belirtirken, BM İnsan Hakları Ofisi’nden (OHCHR) Arafat Jamal, Afganistan’daki insan hakları ihlallerinin belgelendiğini ifade etti.