Ferah

Türkiye’nin son dönemde İspanya ve İtalya ile geliştirdiği ilişkiler, Atina’da endişeyle karşılandı. Yunan basını, Ankara’nın AB ülkeleriyle sorunları devam ederken, Güney Avrupa’nın iki önemli ülkesiyle işbirliğini güçlendirmesine dikkat çekti. Kathimerini gazetesi, bu durumun Yunanistan için “kaygı verici” olduğunu yazdı.

Atina’da Türkiye endişesi

Haberde, Türkiye ile İspanya arasındaki uzun süreli yakın ilişkiler hatırlatıldı. Türkiye’nin ilk havuzlu helikopter gemisi TCG Anadolu’nun İspanyol modelinden uyarlandığı ve iki ülkenin birlikte 300 metrelik MUGEM projesi geliştirdiği aktarıldı. Ayrıca, İspanya’nın kendi alacağı Eurofighter savaş uçaklarının teslimini erteleyerek Türkiye’nin 40 savaş uçağı tedarikini hızlandırdığına dikkat çekildi.İtalya ile stratejik ortaklıkKathimerini, Türkiye-İtalya ilişkilerine de vurgu yaptı. Haberde, Baykar’ın Haziran ayında İtalyan Piaggio Aerospace’i satın aldığı, Leonardo ile de ortak işbirliği adımı attığı kaydedildi. Bu işbirliğinin uydu, helikopter ve füze teknolojilerini de kapsadığı belirtildi.Savunmanın ötesine geçen işbirliğiYunan basınında, Türkiye’nin bu işbirliklerinin sadece savunma alanıyla sınırlı kalmadığı da öne çıkarıldı. Ankara ile Roma’nın Libya konusunda ortak hareket ettiği, Madrid’in ise Orta Doğu politikasında Türkiye ile benzer çizgide ilerlediği yazıldı.

Türkiye’nin İspanya ve İtalya ile yakınlaşması Yunanistan’ı rahatsız etti

İsviçre’de işçi haklarını savunan çatı örgüt Travail.Suisse, 2026 yılı için tüm çalışanlara yüzde 2 oranında maaş artışı yapılmasını talep etti. 

Sendikadan işverenlere çağrı

Sendika Başkanı Adrian Wüthrich, yaptığı açıklamada son on yılda maaşların neredeyse hiç artmadığını ve çalışanların satın alma gücünün giderek zayıfladığını vurguladı.<h3>Artan yaşam maliyetleri baskı oluşturuyor</h3>Sendikaya göre, özellikle sağlık sigortası primleri ve kira giderlerindeki sürekli artış, çalışanlar üzerinde ciddi bir yük oluşturuyor. Wüthrich, “Çalışanların yaşam maliyetleri sürekli artarken, maaşların bu artışlara uyum sağlamaması büyük bir haksızlıktır. Şirketlerin çoğunda gerekli ekonomik alan mevcut, bu nedenle çalışanlar için adil bir maaş artışı kaçınılmazdır” dedi.<h3>Ekonomi büyüyor, ücretler geride kalıyor</h3>Travail.Suisse’in ekonomi politikaları sorumlusu Thomas Bauer, işverenlerin birçok sektörde son yıllarda fiyat artışlarını maaşlara yeterince yansıtmadığını belirterek, özellikle sağlık sektörü ve inşaat sektöründe telafi edici daha yüksek zam taleplerinin gündeme gelebileceğini açıkladı. Bauer, “Maaşlar uzun süredir geride kaldı. Artık net bir karşı hareketin zamanı geldi” ifadelerini kullandı.<h3>Talep edilen zam gerekçeleri</h3><ul><li>Yaşam maliyetlerindeki artış (özellikle sağlık sigortası primleri ve kiralar)</li><li>İsviçre ekonomisinin büyümesi ve şirketlerde mevcut kaynakların bulunması</li><li>Maaşların son yıllarda neredeyse hiç artmamış olması</li><li>Çalışanların satın alma gücünün korunması ve iç piyasada talebin desteklenmesi</li></ul>Sendika, taleplerinin yalnızca çalışanların yaşam standardını korumak için değil, aynı zamanda ülke ekonomisinde iç talebi güçlendirmek için de hayati önem taşıdığını belirtiyor.

İsviçre’de işçi sendikasından yüzde 2 maaş artışı talebi

İsviçre’de sağlık sistemi alarm veriyor. Yurt dışından gelen doktorların diploma denklik süreçlerinde yaşanan bürokrasi engeli, ülkedeki doktor açığını daha da büyütüyor. 

Diploma denkliği daha hızlı olmalı

Şu anda yabancı doktorların İsviçre’de çalışabilmesi için diplomalarının onaylanması gerekiyor. Ancak başvuruların incelenmesi altı aya kadar uzayabiliyor. Bu durum hem hastaneleri hem de hasta bakımını olumsuz etkiliyor.Yabancı Doktorların Yarısı Almanya’dan Geçtiğimiz yıl İsviçre’de 42 binden fazla doktor görev yaptı. Bunların yüzde 41’i eğitimini yurt dışında tamamladı. En büyük grup ise yüzde 49 ile Almanya’dan gelen doktorlardan oluşuyor.Hastaneler ve Klinikler Tepkili İsviçre Hastaneler Birliği H+, mevcut durumun sağlık hizmetlerini riske attığını belirtiyor. Dernek sözcüsü Aurel Köpfli, “Stellen können nicht besetzt werden, was die Versorgungssicherheit gefährdet – Kadrolar doldurulamıyor, bu da hizmet güvenliğini tehdit ediyor” diyerek sürecin en fazla iki ila üç ay içinde tamamlanması gerektiğini vurguladı.Örneğin St. Gallen Kanton Hastanesi’nde bazı acil olmayan ameliyatlarda gecikmeler yaşanıyor. Inselspital gibi büyük merkezlerde ise mevcut doktorlar, bekleyen meslektaşlarının yerine çalışmak zorunda kalıyor. Bu da personel üzerindeki yükü artırıyor.Gruppenpraxis’ler de Etkilendi Medbase ve Sanacare gibi büyük grup muayenehaneleri de durumdan şikâyetçi. Yetersiz kadrolar nedeniyle yeni hasta kabulünde zorlandıklarını ve bürokratik engellerin doğrudan bekleme sürelerini uzattığını belirtiyorlar.Doktorlar İçin Çifte Yük İsviçre Tabipler Birliği (FMH), sürecin hem finansal hem de mesleki açıdan doktorları zorladığını ifade ediyor. Diploma denklik kontrolleri hasta güvenliği açısından gerekli olsa da mevcut hız kabul edilemez bulunuyor.BAG’den Açıklama: Süreç Hızlanacak Federal Sağlık Dairesi (BAG), başvuru sayısındaki beklenmedik artış ve personel eksikliği nedeniyle gecikmelerin yaşandığını kabul etti. Ancak yıl sonuna kadar tüm birikmiş dosyaların işleme alınacağını, yeni sistemle denklik işlemlerinin üç aydan kısa sürede tamamlanacağını açıkladı.

Bürokrasi krizi İsviçre’de doktor açığını daha da derinleştiriyor

İsviçre’de demokrasi tek tip bir sistem değil, bölgelere ve kantonlara göre değişen farklı yüzleri var. Lozan Üniversitesi’nden demokrasi ve federalizm uzmanı Sean Müller, ülkenin neredeyse 3000 ayrı demokrasiye sahip olduğunu belirterek İsviçre’deki farklı uygulamaları değerlendirdi.

200 kişilik köyde bile parlamento zorunlu

Farklı Demokrasiler, Farklı Kültürler Müller’e göre İsviçre’de 26 kanton ve yaklaşık 2000 belediye bulunuyor ve her biri kendi demokratik kararlarını alma yetkisine sahip. Bu nedenle “İsviçre’de tek bir demokrasi değil, binlerce demokrasi var” diyor.Batı İsviçre ve Ticino’da ağırlıklı olarak temsilî demokrasi öne çıkıyor. Yani vatandaşlar seçtikleri temsilciler aracılığıyla kararların alınmasını sağlıyor. Buna karşılık, özellikle kırsal Almanca konuşulan bölgelerde doğrudan demokrasi daha güçlü. Burada vatandaşlar sandık başında ya da doğrudan halk toplantılarında karar veriyor.Örneğin, 203 kişinin yaşadığı Les Planchettes köyünde bile kanton kuralları gereği mutlaka bir parlamento bulunmak zorunda. Müller’e göre bu, temsilî demokrasinin en uç noktadaki uygulamalarından biri.Katılım Sorunu: Sandığa Gitmeyen Yarısı İsviçre demokrasisinin en büyük sorunlarından biri ise katılım oranlarının düşüklüğü. Müller, “Oy kullanma hakkına sahip kişilerin yarısından fazlası seçim ve referandumlara katılmıyor” diyerek bunun demokrasi için ciddi bir eksiklik olduğuna dikkat çekiyor.Çözüm Arayışları: Yurttaş Panelleri Müller’e göre, yurttaşların sürece daha aktif katılımını sağlamak için yurttaş panelleri (Bürgerräte) doğrudan demokrasi ile birleştirilebilir. Bu panellerde kura ile seçilen yurttaşlar karmaşık bir yasa tasarısını inceleyip tarafsız bir şekilde artı ve eksi yönlerini halka sunuyor.Sion, Uster ve Wetzikon’da yapılan denemelerde, panellerin hazırladığı anlaşılır ve güvenilir açıklamaların halkın ilgisini artırdığı gözlemlendi. Müller, “Vatandaşların yaptığı açıklamalar, politikacılarınkinden daha inandırıcı olabiliyor çünkü onların yeniden seçilme kaygısı yok” diyerek bu yöntemin İsviçre demokrasisine yeni bir soluk getirebileceğini vurguluyor.

İsviçre’de demokrasi: Kantonlar ve belediyeler kendi yolunu çiziyor

Oberengadin’de yapılan referandumda seçmenler, 38 milyon franklık yatırım kredisi ve 20 milyon franklık garanti yükümlülüğünü kabul etti. Toplamda %54,36 oranında “Evet” oyu ile proje hayata geçirilecek. Katılım oranı ise %45,64 olarak kaydedildi.

38 milyon franklık yatırım

Her ne kadar Bever, La Punt Chamues-ch, Pontresina, S-chanf, Zuoz ve hatta havalimanının bulunduğu Samedan gibi altı belediye projeye karşı çıksa da, oylamada bölgesel toplam oylar dikkate alındığı için sonuç değişmedi. Destek veren belediyeler arasında Celerina, Madulain, Sils, Silvaplana ve St. Moritz yer aldı.68,5 milyon franklık dev yatırım Yenileme kapsamında, 2031 yılına kadar iki yeni operasyon merkezi ve uçak hangarları, modern bir kontrol kulesi, apron genişletme ve yenileme çalışmaları ile kilometrelerce uzunluğunda güvenlik çitleri yapılacak. Projenin toplam maliyeti 68,5 milyon frank olacak. Bunun 38 milyon frankını Oberengadin’deki 11 belediye üstlenirken, geri kalan kısmı federal hükümet, kanton ve banka kredileri ile karşılanacak. Ayrıca İsviçre hava kurtarma kuruluşu Rega, kendi bütçesiyle yeni bir üs inşa edecek.2017’deki eski karar iptal edildi Seçmenler aynı gün yapılan ikinci bir oylamada ise 2017 yılında onaylanan eski havalimanı yenileme planını %74 oyla iptal etti. O dönemde daha düşük bütçeli bir proje kabul edilmiş ancak maliyetlerin hızla artması ve şeffaflık tartışmaları nedeniyle sert muhalefetle karşılaşmıştı.“Ekonomi ve güvenlik için önemli bir adım” Belediyeler arası havalimanı konferansının başkanı Christian Brantschen, alınan kararın Engadin ekonomisi ve bölgenin güvenlik altyapısı için önemli bir dönüm noktası olduğunu belirtti. Brantschen, “Artık uzun zamandır beklenen modernizasyon çalışmalarına başlayabiliriz. Samedan Havalimanı, gelecekte de bölge için hem ekonomik bir motor hem de benzersiz bir prestij unsuru olmaya devam edecek” dedi.

Uzun süredir tartışılan Samedan Projesi referandumla onaylandı

İsviçre’de çalışanlar için 2026 yılı olumlu haberlerle geliyor. ETH Zürih’e bağlı Konjonkturforschungsstelle (KOF) tarafından yapılan ankete göre, işverenler önümüzdeki yıl maaşlarda ortalama %1,3’lük bir artış bekliyor. 

Maaşlar ortalama %1,3 artacak

Tahmin edilen %0,5’lik enflasyon dikkate alındığında, çalışanların reel gelirlerinde %0,8 oranında artış öngörülüyor.Bu artış, üst üste üçüncü kez reel maaşlarda yükseliş yaşanacağı anlamına geliyor. 2021–2023 yılları arasındaki kayıpların ardından, çalışanlar bir nebze olsun telafi şansı bulacak.İnşaat sektörü zirvede En yüksek maaş artışının %1,7 ile inşaat sektöründe gerçekleşmesi bekleniyor. Bu durum, hem nitelikli iş gücü eksikliğine hem de güçlü sendikal yapıya bağlanıyor. Otelcilik, gastronomi, ilaç ve finans sektörlerinde de ortalamanın üzerinde artışlar öngörülüyor.Zorlanan sektörler: ihracata dayalı sanayi Buna karşılık, perakende ve toptan ticaret ile bazı sanayi kollarında maaş artışlarının %1’in altında kalacağı tahmin ediliyor. Özellikle saatçilik ve makine imalatı gibi ABD gümrük vergilerinden etkilenen ihracat sektörlerinde iş kayıpları bile gündemde.Boni öne çıkıyor, maaş artışları sınırlı kalıyor KOF’un değerlendirmesine göre, her çalışan bu artışlardan aynı ölçüde faydalanamayacak. Şirketler giderek daha fazla bireysel prim (bonus) sistemine yöneliyor ve toplu maaş artışlarını sınırlı tutuyor. Bu durum, maaş beklentisi karşılanmayan çalışanların iş değiştirmesine yol açabilir.&nbsp;

İnşaat sektörü maaş zamlarında zirveye çıkıyor

Cuma akşamı Basel’in eski şehir bölgesi, binlerce müzikseveri ağırladı. Em Bebbi sy Jazz festivaline katılanlar, sıcaktan etkilenmeden dar sokaklarda caz, gospel ve Latin ritimlerinin keyfini çıkardı.

Basel’de müzik şöleni

Em Bebbi sy Jazz festivalinde Basel halkı, müzik ve dansın ritmiyle adeta şehrin sokaklarında kayboldular. Spalenberg’in dar ve tarihi taş sokakları binlerce insanla dolarken, halk farklı sahnelerde birbirinden renkli performansları izleme şansı buldu. Andreasplatz’ta Küba müziği eşliğinde sahneye çıkan izleyiciler, küçük bir dans yarışmasına katılarak geceye neşe kattı. İnsanlar, sıcak havaya rağmen sokaklarda müziğin ve dansın enerjisiyle unutulmaz bir gece yaşadı.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/826c431b99f20ff5ef52d6f0d.jpg" width="1024" height="576"></figure>Festival, adının çağrıştırdığı cazın ötesinde çeşitlilik sundu. Andreasplatz’ta Latin müziği sahnedeydi. Küba Son grubu Los Capitanes del Son ve Ritmo Jazz Group izleyicileri sahneye davet ederek mini dans yarışmaları düzenledi. Bu yıl sahneye çıkan genç bir kız dakikalarca alkışlandı.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/826c431b99f20ff5ef52d6f0c.jpg" width="1024" height="576"></figure>Spalenberg ve Heuberg köşesindeki dört doğaçlama sahnede farklı gruplar performans verdi. Restless Legs grubu, New Orleans sokak gruplarından esinlenen enerjik müzikleriyle izleyicileri coşturdu.Brunnen am Gemsberg’de Muhi Tahiri &amp; Friends, Romaların romantik ve melankolik ezgilerini seslendirdi. Leonhardskirche’de Oyenga Gospel Korosu, klasik gospel ve film müzikleriyle izleyicilerden büyük ilgi gördü.Müzik Müzesi avlusunda Jitterbugs Basel’in düzenlediği ücretsiz swing ve sosyal dans kursu, gecenin neşesini artırdı. Gerbergässli’de sahne alan Ed Elastic Brass Band ise festivalin finalini coşkulu bir performansla yaptı.Em Bebbi sy Jazz, Basel’in sokaklarını müzikle doldurmayı başardı ve katılımcılara unutulmaz bir gece yaşattı. Sıcak havaya rağmen Baselliler geç saatlere kadar müziğin tadını doyasıya çıkardı.

Basel sokakları müzik ve dansla şenlendi

İsviçre’de şehir içi ana yollarda Tempo 30 uygulamasının sürdürülmesi için başlatılan imza kampanyası büyük ilgi gördü. Uygulamanın korunmasını isteyen 22 bin kişi, imzalarını içeren dilekçeyi Cuma günü federal makamlara sundu.

22 bin imza teslim edildi

Petisyon, Verkehrsclub Schweiz (VCS) tarafından başlatıldı. VCS, Federal Meclis’te kabul edilen bir girişimin, ana yollarda Tempo 30 bölgelerinin oluşturulmasını “neredeyse imkânsız” hale getireceğini belirtiyor. Ulaştırma Bakanı Albert Rösti, bu girişimi desteklemek için yönetmelik değişikliğine hazırlanıyor.VCS ise bunun halk oylamasını bypass eden, yani doğrudan referanduma gitmesini engelleyen bir adım olduğunu vurgulayarak, bunun “demokratik haklara ciddi bir tehdit” oluşturduğunu savunuyor.Uzman raporlarına göre Tempo 30 uygulaması, hem trafik kazalarını azaltıyor hem de gürültü seviyesini düşürüyor. Ayrıca, bu bölgelerin oluşturulması bugüne kadar belirli prosedürlere bağlı yürütüldü: Öncelikle fayda, gereklilik ve denge unsurları bir raporla belgeleniyor, ardından nihai karar kanton makamlarına bırakılıyordu.VCS, şehir ve belediyelerin bu haklarının elinden alınmaması gerektiğini belirtiyor. Aynı zamanda İsviçre Belediyeler Birliği ve Kentler Birliği de Federal Konsey’in planlarına karşı çıkıyor.

İsviçreliler Tempo 30’un kaldırılmasına karşı çıkıyor

28 Eylül’de halk oylamasına sunulacak varsayılan kira vergisi (Eigenmietwert) düzenlemesiyle birlikte ev sahipleri artık kendi evlerinde oturdukları için ek vergi ödemek zorunda kalmayacak. 

Keller-Sutter’dan açıklama

Bu değişiklik, aynı zamanda vergi beyannamelerinde bugüne kadar yapılan bazı indirimlerin ortadan kalkması anlamına geliyor.Bundespräsidentin Karin Keller-Sutter, Cuma günü yaptığı açıklamada paketin dengeli olduğunu savundu: “Bu öneri dengeli bir çözümdür. Varsayılan kira vergisini kaldırırken, aynı zamanda konut bakım masrafları ve ipotek faizlerini de düşme hakkı sona ermek zorunda. ‘Hem vergiyi kaldırıp hem tüm indirimleri koruma’ dönemi artık geride kaldı.”<h3>Vergi kaybı ve yeni yük tartışması</h3>Uzman tahminlerine göre düzenleme, federal hükümet, kantonlar ve belediyeler için yılda yaklaşık 1,8 milyar franklık vergi kaybına yol açabilir. Faiz oranları yükselirse kayıplar azalabilir, ancak mevcut seviyede kalması halinde bütçeye ek yük getireceği kesin.Keller-Sutter bu noktada kantonların devreye sokabileceği “ikinci konut vergisi” ile gelir açığının kısmen telafi edilebileceğini belirtti: “Bu düzenleme kısa vadede maliyete yol açabilir. Ama kantonlar ikinci konutlardan alınacak vergilerle bunu dengeleyebilir.”<h3>Yoğun muhalefet</h3>Sosyal Demokrat Parti (SP), Yeşiller, kiracı dernekleri ve bazı sağ partili muhalifler düzenlemeye karşı çıkıyor. Eleştirilerin odak noktası, yüksek vergi kayıplarının nihayetinde halka yeni vergiler olarak yansıyacağı yönünde.SP Eşbaşkanı Cédric Wermuth, parlamentonun hazırladığı paketi “aceleye getirilmiş ve hatalı” olarak nitelendirdi: “Varsayılan kira vergisinin kaldırılması, azınlıktaki ev sahiplerine vergi indirimi sağlarken, büyük çoğunluğa yüzlerce frank ek yük getirecek.”<h3>Destek verenler</h3>Öte yandan SVP, FDP, merkez partiler ve ev sahipleri dernekleri düzenlemeyi destekliyor. “Wohnen ohne Sorgen – Sorunsuz Yaşam” sloganıyla yürütülen kampanya, özellikle ev sahiplerinin yaşam maliyetlerinin azaltılmasına odaklanıyor.<h3>Son söz sandıkta</h3>Keller-Sutter, bu kez konunun halkın önüne gelmesinden memnun olduğunu söyledi: “Sonuç ne olursa olsun bu mesele uzun süreliğine netleşecek. Eğer ‘evet’ çıkarsa uygulanır, eğer ‘hayır’ çıkarsa varsayılan kira vergisinin kaldırılması uzun süre tartışma dışı kalır.”&nbsp;<h3>&nbsp;</h3>

Kira vergisi referandumu yaklaşırken tansiyon yükseliyor

Graubünden Kantonu hükümeti, Chur kentinde uyuşturucu bağımlılarına yönelik iletişim ve danışma merkezi kurulmasına onay verdi. Merkez, şehirde planlanan denetimli uyuşturucu tüketim odası ile birlikte işletilecek.

Evsizlere ve bağımlılara destek

Perşembe günü yapılan açıklamaya göre, merkezin ihtiyaç duyduğu merkezi konumdaki binanın tadilatı için kanton, 1,2 milyon İsviçre frangı tutarında mali destek sağlayacak. İşletme görevi, Überlebenshilfe Graubünden adlı derneğe verilecek.Yeni merkez, yılın 365 günü saat 11.00 ile 19.00 arasında hizmet verecek. Amaç, bağımlılık yaşayan kişilere barınma, gıda, sağlık ve sosyal destek gibi hizmetleri kolay ve erişilebilir şekilde sunmak.Sunulacak hizmetler arasında dinlenme ve geri çekilme alanları, sokak mutfağı, danışmanlık, yönlendirme, temel tıbbi bakım, uyuşturucu kullanım ekipmanlarının dağıtımı ve toplanması, iş bulma desteği, kişisel bakım ve çamaşır yıkama imkânları yer alıyor. Evsizler, merkezi posta adresi olarak kullanabilecek ve eşyalarını güvenli şekilde saklayabilecek.Merkezin Seilerbahnweg 7 adresinde yer alacağı ve inşaat izninin şimdiden alındığı belirtildi. Çalışmaların Şubat 2026’ya kadar tamamlanması ve merkezin Mart 2026’da faaliyete başlaması planlanıyor.Chur Belediye Meclis Üyesi Patrick Degiacomi (SP), kararın uzun zamandır beklediklerini belirterek, “Artık tam hız ilerliyoruz” dedi.

Chur’da bağımlılar için düşük eşikli yardım merkezi kuruluyor

Zürih Kantonu Sağlık Müdürlüğü, evde bakım hizmetlerinde görev alan aile üyelerine ilişkin daha katı kurallar getirdi. Yeni düzenlemeye göre, bakım veren aile bireylerinin bir yıl içinde bakım yardım kursunu tamamlaması zorunlu olacak. 

Spitex hizmetlerinde ücretler düşüyor

Ayrıca, diplomalı hemşirelerin bu kişileri düzenli olarak denetlemesi gerekecek.Sağlık Müdürlüğü, Perşembe günü yaptığı açıklamada, düzenlemelerin “net çerçeve koşulları” oluşturmayı amaçladığını belirtti. Aile üyeleri tarafından yapılan bakımın genel olarak başarılı olduğunu ancak kalite, finansman ve şeffaflık açısından yeni zorluklar ortaya çıktığını vurguladı.Mali Destek Azalıyor Daha önce, belediye ile Spitex (evde bakım) kuruluşu arasında hizmet sözleşmesi bulunmadığında, aile üyelerinin verdiği bakım için saat başına yaklaşık 30 İsviçre frangı ödeniyordu. Yeni düzenlemeyle bu ücret yaklaşık 16 franga düşürülecek.Düzenli Takip Zorunluluğu Yeni kurallara göre, diplomalı hemşireler bakım veren aile üyelerini en az iki haftada bir telefonla, ayda bir de bizzat yerinde ziyaret edecek. Amaç, bakım kalitesinin sürdürülebilirliğini sağlamak.Bu adımların, hem belediyelerin üzerindeki mali yükü azaltması hem de bakım hizmetlerinde standartları yükseltmesi hedefleniyor. Ancak bazı çevreler, bu değişikliklerin bakım veren aileler için ek yük oluşturabileceğini savunuyor.

Zürih Kantonu, evde bakımda aile üyelerine yönelik kuralları sıkılaştırıyor

İsviçre’nin ABD’den satın aldığı F-35 savaş uçaklarının maliyeti, planlananın çok üzerine çıkıyor. Federal Hükümet, ABD ile yaptığı tüm görüşmelere rağmen fiyatı düşüremedi.

Hükümet ek finansman arayışında

Daha önce halkın onayıyla belirlenen 6 milyar franklık sabit fiyat artık geçerli değil. Mevcut tahminlere göre ek maliyetler 750 milyon ile 1,3 milyar frank arasında olacak.Siyasi Cepheler Karşı Karşıya Sol partiler, artan maliyetlerin kabul edilmesi halinde ikinci bir halk oylaması yapılmasını istiyor. SP Ulusal Meclis Üyesi Mattea Meyer, “Bu arka kapıdan fiyat artırımı olur. Halk tekrar söz sahibi olmalı” dedi. Sağ partiler ise hukuki olarak yeni bir oylamaya gerek olmadığını savunuyor. FDP’li Heinz Theiler, “Hukuki olarak ek finansman, halk oylaması olmadan Armeebotschaft (ordu bütçe yasası) üzerinden sağlanabilir” ifadelerini kullandı.Üç Olası Çözüm Federal Hükümet, artan maliyetler karşısında üç seçeneği değerlendiriyor:<ol><li>36 uçağın altında bir sayı satın almak</li><li>İsviçre sanayisine verilecek karşı alım anlaşmalarını azaltmak</li><li>Ek finansman talep etmek</li></ol>Orta Parti Başkanı Philipp Matthias Bregy, “Halk oylaması şart değil, ama seçenekler ve ek maliyetin miktarı kararımızda etkili olacak” dedi. Savunma Bakanlığı’na bağlı bir çalışma grubu kasım ayı sonuna kadar önerilerini sunacak.Hukuki Durum ve Demokrasi Tartışması SRF Federal Meclis muhabiri Andy Müller’e göre, yasal olarak hükümetin ek maliyet için referandum yapma zorunluluğu yok. Ancak demokrasi açısından hassasiyet oluşabilir; zira halk 6 milyar frankı onaylamıştı. Ek finansman, referandum hakkı tanıyacak şekilde de düzenlenebilir.İsviçre’de savunma harcamaları konusunda doğrudan demokrasi uygulaması geçmişte siyasi gerilimlere yol açmıştı. F-35 alımı da bu geleneğin en güncel örneklerinden biri olarak öne çıkıyor.

F-35 maliyetleri artıyor: İkinci halk oylaması gündemde mi?

İsviçre Merkez Bankası (BNS), 10. seri banknotlar için hazırlanan taslakları kamuoyuyla paylaştı.

Çevrimiçi anket

13 Ağustos – 7 Eylül tarihleri arasında, çevrim içi olarak düzenlenecek anketle 12 farklı tasarım arasından halkın favorileri belirlenecek.BNS, anketin bağımsız bir araştırma kuruluşu tarafından yürütüleceğini, halkın yanı sıra dışarıdan davet edilen uzman jürinin de değerlendirmelere katılacağını açıkladı. İlk turda seçilecek en iyi altı tasarım, ikinci aşamada ticari uygulanabilirlik ve teknik detaylar açısından yeniden değerlendirilecek.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/ef3db0e004a77baf6d1685505.jpg" width="1024" height="576"></figure>Ekim 2024’te başlatılan tasarım yarışmasının teması “İsviçre, tüm görkemiyle” olarak belirlendi. Bu tema, ülkenin benzersiz topoğrafyasını ve farklı yüksekliklerdeki yaşam çeşitliliğini yansıtmayı hedefliyor. Tasarımlar, hayvan figürlerinden doğal kaya oluşumlarına, çocuk çizimi tarzındaki renkli konseptlerden daha klasik çizgilere kadar geniş bir yelpazeye sahip.BNS’nin mevcut 9. serisi 2016’dan itibaren kademeli olarak dolaşıma girmiş, son olarak 100 franklık banknot 2019’da piyasaya sürülmüştü. O dönemde modern ve soyut tasarım anlayışı, fazla “insansız” bulunarak tartışmalara yol açmıştı. Yeni serinin nihai tasarımı ise 2026 başında açıklanacak.Ankete ulaşmak için <a href="https://www.nouvelleseriedebillets.ch/?lang=en">tıklayınız</a>.

BNS, yeni banknot tasarımlarını halkın oyuna sunuyor

İsviçre'de 13 Ağustos 2025 tarihinde, ülkenin neredeyse tüm bölgelerinde yılın en sıcak günü kaydedildi.

Rekor sıcaklık

İsviçre Federal Meteoroloji ve Klimatoloji Ofisi (MeteoSwiss), bu tarihte bazı bölgelerde sıcaklıkların 35°C'yi aştığını duyurdu .MeteoSwiss, ülkede etkili olan sıcak hava dalgasına ilişkin olarak Amerikan X şirketinin sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, bazı bölgelerde sıcaklıkların 35 dereceyi aştığı bildirildi.Özellikle ülkenin batı ve orta kesimlerinde etkili olan bu sıcak hava dalgasının, yılın en sıcak günü olarak kayıtlara geçtiği belirtildi.Uzmanlar, 2025 yazının son yılların en sıcak yazlarından biri olabileceğini ve İsviçre'nin bir yüksek sıcaklıktan diğerine geçiş yaparak sıcak hava dalgalarının etkisi altında kaldığını belirtiyorlar .Bu olağanüstü sıcaklıklar, özellikle yaşlılar, çocuklar ve kronik hastalığı olan bireyler için sağlık risklerini artırmaktadır. Yetkililer, vatandaşları aşırı sıcaklardan korunmak için gerekli önlemleri almaya ve bol su içmeye teşvik etmektedir.

İsviçre'de yılın en sıcak günü yaşandı

İsviçre’de yeni eğitim-öğretim yılı henüz başlamışken, aşırı sıcaklar sınıfları boşaltıyor. Birçok öğretmen, dersleri bahçede yapıyor, öğrencileri hortumla serinletiyor ya da doğrudan yüzme havuzuna götürüyor. 

Okullarda Sıcak Alarmı

Bazı kantonlar, öğretmenlere öğrencileri havuza, ormana veya okulun bodrum katına yönlendirmelerini tavsiye ediyor.Ancak İsviçre Öğretmenler Birliği Başkanı Dagmar Rösler, bu çözümlerin yetersiz olduğunu söylüyor:“Bütün ders saatini havuzda geçiremeyiz, çünkü öğrencilere öğretmemiz gereken bir müfredat var. Bodrum katında ders yapmak da çözüm değil; on sınıfı birden bodruma indirdiğinizi düşünün, orada verimli öğrenme mümkün olmaz.”Rösler’e göre artan sıcak hava dalgaları, okullarda kalıcı çözümleri zorunlu kılıyor. Bu nedenle yeni inşa edilecek veya yenilenecek okul binalarında havalandırma sistemleri ve klima cihazlarının zorunlu hale getirilmesini talep ediyor. Bazı belediyelerin maliyet nedeniyle yeni havalandırma projelerini iptal ettiğini belirten Rösler, kantonların sıcaklık ölçümleri yaparak nerelere klima veya havalandırma kurulması gerektiğini net olarak belirlemesi ve bu projeler için bütçe ayırması gerektiğini vurguluyor.Bugün okulların çoğundan belediyeler sorumlu ve pek çok belediyenin ek maliyetleri karşılayacak bütçesi yok. Rösler ise hatırlatıyor:“Burada konu, çocuklarımızın, gençlerimizin ve öğretmenlerimizin rahat bir ortamda öğrenim görebilmesi.”Elektrik tüketimi nedeniyle klimalara getirilen eleştirilerin farkında olduğunu belirten Rösler, bazı okullarda bu sistemlerin güneş enerjisiyle çalıştırıldığını da ekliyor.Alternatif önlemler arasında yaz tatilinin ertelenmesi veya uzatılması da gündeme geliyor. Ancak sıcakların hangi döneme denk geleceğini önceden kestirmek zor. Örneğin bu yıl tatilden önce hava çok sıcaktı, tatil sonrası da sıcaklar geri geldi. Rösler, “Belki de diğer ülkelerde olduğu gibi esnek tatil planlamalarına açık olmalıyız” diyor. Ancak bu durumda sonbahar tatillerinin kaldırılabileceğini, bunun da çocuklar ve aileler için sonuçlarının iyi düşünülmesi gerektiğini vurguluyor.Şu anda “okul ve sıcak” konusu kantonlar arasında farklı şekilde ele alınıyor. Basel-Stadt tatil takviminde değişiklik olasılığını incelerken, Bern bu fikre sıcak bakmıyor. Kantonlar arası toplantılarda ise konunun her belediye ve kantonun kendi yetkisi içinde olduğu belirtiliyor. Ancak Rösler, ülke genelinde artan sıcaklara karşı merkezi bir planlama yapılması gerektiğini savunuyor.

Öğretmenler birliği’nden kantonlara klima ve havalandırma çağrısı

İsviçre Federal Konseyi, 2025 yılı için öngörülen bütçe açığının tahminlerden çok daha düşük olacağını duyurdu. 

Bütçe tasarruf programı

Yıl başında 800 milyon frank olarak beklenen açık, son veriler ışığında 200 milyon franka geriledi. Ancak hükümet, bu iyileşmenin bütçe tasarruf programını ortadan kaldırmadığını vurguladı.Bu olumlu gelişmenin başlıca nedeni, federal doğrudan vergi gelirlerindeki artış oldu. Geçen yıl beklentilerin üzerinde gerçekleşen vergi tahsilatı, 2025 tahminlerine 1,5 milyar franklık ek katkı sağladı. Özellikle 2022 ve 2023 yıllarında Cenevre merkezli enerji ve emtia ticareti yapan şirketlerden elde edilen kurumlar vergisi gelirleri, bu artışta belirleyici rol oynadı. Hükümet, bu 900 milyon franklık katkının “tek seferlik ve geçici” olduğunu belirtti. Buna karşın KDV gelirlerinin 200 milyon frank azalması bekleniyor.Horizon Europe Katkısı ve Harcama Artışı Yıl içindeki ek ödenek talepleri, harcamaların 200 milyon frank artmasına yol açtı. Bu artışın önemli bir kısmını, AB’nin araştırma ve inovasyon programı olan Horizon Europe’a ayrılan 666 milyon franklık katkı oluşturuyor. Federal Konsey, borç freni uygulamasının başladığı 2003 yılından bu yana ilk kez olağan harcamaların bütçelenen miktarı aşabileceğini bildirdi.Son tahminlere göre, olağan bütçe 500 milyon frank açık yerine 700 milyon frank fazla verecek. Bu, önceki öngörülere kıyasla 1,2 milyar franklık bir iyileşme anlamına geliyor.Tasarruf Planı Devam Ediyor Mali tablo olumlu görünse de hükümet, “Bütçe Hafifletme Programı 27”nin uygulanmasının zorunlu olduğunu ve önümüzdeki yıllarda milyarlarca franklık açık riskinin devam ettiğini açıkladı.Olağanüstü bütçede ise durum farklı. İsviçre Federal Demiryolları’nın (SBB) mali yapısını güçlendirmek amacıyla tek seferlik 850 milyon franklık ödeme yapılması, açığı büyüttü. Buna rağmen, İsviçre Merkez Bankası’nın (BNS) kâr dağıtımından gelen 200 milyon franklık ek gelir, bütçeye bir nebze nefes aldırdı.

2025 Federal bütçe açığı beklenenden daha düşük olacak

İsviçre işgücü piyasası 2025 yılının ikinci çeyreğinde karışık bir tablo sergiledi. İstihdam edilen kişi sayısı artarken, işsizlik oranı da belirgin şekilde yükseldi.

İşgücü piyasasında karışık tablo

İstihdamdaki Artış Sınırlı Kaldı Federal İstatistik Ofisi’nin (BFS) verilerine göre, ülkede ikinci çeyrek itibarıyla 5,361 milyon kişi çalışıyor. Bu, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 0,6’lık bir artış anlamına geliyor. Tam zamanlı iş eşdeğerine çevrildiğinde artış oranı yüzde 0,5 olarak kaydedildi. Ancak mevsimsel etkilerden arındırıldığında, istihdam bir önceki çeyreğe göre büyük ölçüde sabit kaldı.Büyümenin Motoru: Yabancı Çalışanlar Artışın ana kaynağı, İsviçre’de çalışan yabancı işçiler oldu. Yabancı çalışan sayısı bir yılda yüzde 2,3 artarak 1,873 milyona ulaştı. Özellikle oturma izni olan yabancılarda yüzde 5,6 ve sınır ötesi çalışanlarda yüzde 1,7 artış yaşandı. Buna karşın kısa süreli oturma iznine sahip çalışanların sayısı yüzde 6,1 düştü.İsviçre vatandaşlarının istihdamı ise aynı dönemde yüzde 0,3 azalarak 3,488 milyona geriledi. Cinsiyet bazında bakıldığında, kadınlarda istihdam artışı yüzde 0,8 ile erkeklerden (yüzde 0,4) daha yüksek oldu.İşsizlik Oranı Yükselişte İstihdamdaki artışa rağmen, Uluslararası Çalışma Örgütü’nün (ILO) kriterlerine göre işsizlik oranı yüzde 4,0’dan 4,6’ya yükseldi. Bu da ülkede 237 bin kişinin işsiz olduğu anlamına geliyor; bu rakam bir yıl öncesine göre 34 bin daha fazla.İşsizlik hem erkeklerde (yüzde 3,8’den 4,6’ya) hem de kadınlarda (yüzde 4,2’den 4,6’ya) arttı. Özellikle gençler arasında durum dikkat çekici: 15–24 yaş arası genç işsizlik oranı yüzde 5,9’dan 7,6’ya yükseldi. Buna rağmen İsviçre, AB ortalaması olan yüzde 14,6’nın oldukça altında kalmayı sürdürüyor.Resmi İşsizlik Daha Düşük ILO’nun hesapladığı işsizlik oranı, yalnızca resmi olarak işsiz kaydı bulunan kişileri dikkate alan İsviçre’nin kendi resmi işsizlik oranından daha yüksek çıkıyor. Federal veriler, Temmuz 2025 itibarıyla resmi işsizlik oranının yüzde 2,7 olduğunu gösteriyor.

İsviçre’de işsizlik 4,6’ya yükseldi, genç işsizliği %7,6’ya çıktı

İsviçre’de etkili olan sıcak hava dalgası önümüzdeki hafta yerini yağmur ve gök gürültülü fırtınalara bırakacak. Bu hafta sonu yaz son kez yüzünü gösterirken, güneşin tadını çıkarmak isteyenlerin acele etmesi gerekiyor.

Çarşambadan itibaren yağmur ve fırtına

Geçtiğimiz günlerde 30 derecenin üzerindeki sıcaklıklarla bunaltıcı bir hal alan hava, özellikle gölgede kalamayanları zorladı. Ancak yazdan hoşlanmayanlar için beklenen serinlik yolda. Meteoroloji raporlarına göre çarşambadan itibaren sağanak yağışlar ve fırtınalarla birlikte sıcaklıklar düşmeye başlayacak.<h3>Hafta Sonu Son Yaz Keyfi</h3>Cumartesi günü İsviçre’nin birçok bölgesinde sıcaklık 25 ile 29 derece arasında değişecek. Özellikle Valais bölgesinde termometreler yeniden 30 derecenin üzerine çıkacak. Ancak öğleden sonra kuzeyden gelen gök gürültülü sağanak yağışlar etkili olacak. Kısa sürede şiddetli yağış ve kuvvetli rüzgârlar bekleniyor.Pazar günü ise özellikle Alplerin güneyi ve Engadin bölgesi güneşli ve kuru geçecek. Alp kuzeyinde ve Valais’te ise sabah saatlerinde bulutlu ve yer yer yağışlı bir hava hâkim olacak. Öğleden sonra güneş tekrar kendini gösterecek.<h3>Çarşambadan İtibaren Serinleme</h3>SRF Meteo’nun tahminlerine göre çarşamba günü hem Alplerin kuzeyinde hem de güneyinde yer yer şiddetli sağanaklar ve fırtınalar görülecek. Perşembe günü de bulutlu ve yağışlı hava devam edecek.Sıcaklıklar da belirgin şekilde düşecek: Çarşamba günü 25 derece civarında, perşembe günü ise bazı bölgelerde yalnızca 20 derece bekleniyor. Bu da yazın yavaş yavaş yerini sonbahar havasına bırakacağının habercisi.

Hafta sonunun tadını çıkarın: Haftaya yağmur ve fırtına geliyor

Aargau Kantonu hükümeti, bireysel vergilendirme sistemine karşı çıkarak bu konuda kanton halk oylaması (Kantonsreferendum) talep ettiğini açıkladı. 

Vergi reformu

Aargau Hükümeti, konuyla ilgili önerisini geçtiğimiz Cuma günü yaptığı açıklamada duyurdu. Buna göre karar, 23 Eylül’de Aargau Kantonu Meclisi’nde (Büyük Meclis / Grosser Rat) görüşülecek.Amaç: “Evlilik cezası”nı kaldırmak Bireysel vergilendirme ile evli ve bekar çiftler arasındaki vergi farkı olarak bilinen “evlilik cezası” ortadan kaldırılmak isteniyor. Ancak Aargau hükümeti, sistem değişikliğinin yeni eşitsizliklere yol açacağı görüşünde.%30 daha fazla vergi dosyası Açıklamaya göre, bu köklü reform hem vergi mükellefleri hem de kanton için büyük bir ek yük getirecek. Aargau’da incelenmesi gereken vergi dosyalarının sayısı 140.000 artarak bugünkü rakamların %30 üzerine çıkacak.Hükümete göre, reformun hedefleri daha basit yöntemlerle de gerçekleştirilebilirdi. Örneğin, pek çok kantonda ve Aargau’da zaten uygulanan “gelir bölüşüm yöntemi” (Splitting-Verfahren) veya tarifelerde yapılacak düzenlemelerle evlilik cezası hızlı şekilde ortadan kaldırılabilir.Diğer kantonlarda da benzer girişimler var Aargau hükümeti, “Federal düzeydeki eksiklikler nedeniyle tüm kantonların vergi sistemlerini tamamen değiştirmeleri anlaşılır bir durum değil” açıklamasında bulundu.En az 11 kantonda daha benzer halk oylaması girişimleri devam ediyor. Kanton halk oylamasının gerçekleşmesi için en az sekiz kantonun bu yönde karar alması gerekiyor. Bu durumda bireysel vergilendirme konusu ülke çapında halk oylamasına götürülecek.

Aargau Kantonu bireysel vergilendirmeye karşı 

Yeni bir eve taşınırken anahtar teslimi, kiracılar için hem hukuki hem de duygusal açıdan önemli bir andır. Uzmanlara göre, ev sahipleri tüm anahtarları kiracıya vermek zorunda. 

Kira hukuku

Kiracının onayı olmadan ev sahibi ya da apartman görevlisinin yedek anahtar bulundurması yasaktır. İsviçre Kiracılar Derneği’nden hukukçu Fabian Gloor, “Bunun tek istisnası kiracının açıkça onay vermesidir” diyor.Yedek Anahtar Anlaşması Nasıl Olmalı? Ev sahibinin acil durumlar için bir anahtar bulundurması ancak yazılı ve gönüllülük esasına dayalı bir anlaşmayla mümkün. Örneğin yalnız yaşayan bir kiracının anahtarını kaybetmesi durumunda, yedek anahtar işe yarayabilir. Ancak kira sözleşmesine eklenen hazır maddeler geçersizdir. Gloor, “En doğrusu, ayrı bir belgeyle yazılı anlaşma yapılmasıdır” diye belirtiyor.İzinsiz Giriş Suçtur Ev sahibinin kiracının evine haber vermeden girmesi, ev ihlali (Hausfriedensbruch) suçu kapsamına giriyor. Kiracılar bu durumda polise şikâyette bulunabiliyor. Yasaya göre ev sahibinin eve girme hakkı sadece bakım, yeniden kiralama veya satış gibi zorunlu durumlarla sınırlı.Uygulamada Neler Oluyor? Kiracılar Derneği’ne göre, izinsiz giriş vakaları nadir görülüyor. Çoğunlukla bireysel ev sahiplerinde yaşanırken, profesyonel emlak yönetimleri yasal kurallara uyuyor.Kiracılar Ne Yapmalı? Eğer ev sahibinin habersiz şekilde yedek anahtar bulundurduğundan şüpheleniliyorsa, önce diyalog kurulmalı ve anahtarın iadesi istenmeli. Sorun çözülmezse şikâyet ya da hukuki süreç gündeme gelebilir. Kiracı kendi inisiyatifiyle kilidi değiştirebilir; ancak yasal olarak taşınmadan önce orijinal kilit silindirini yeniden takmak zorundadır.

Kiracının rızası olmadan ev sahibinin yedek anahtarı olamaz

ABD Başkanı Donald Trump’ın uyguladığı gümrük politikaları, küresel ticarette yeni bir dönemin başlangıcı olarak değerlendiriliyor. 

Kazanırken kaybettiren sistem

Halbuki son on yıl içinde Dünya Ticaret Örgütü (WTO) gibi kuruluşların öncülüğünde gümrük vergilerinin düşürülmesiyle dünya ticaretinde büyük bir ivme yakalanmıştı. Ancak Amsterdam Üniversitesi’nden ekonomist Milan Babić, bu düzenin hızla değiştiğini vurguluyor.Serbest Ticaretin Sonu Mu? Babić’e göre, uzun süre “serbest ticaret herkes için faydalıdır” anlayışı hâkimdi. Bu çerçevede gümrük engelleri azaltıldı ve ticaret küresel ölçekte büyüdü. Ancak Trump’ın politikalarıyla birlikte ticaret artık stratejik çıkarlar üzerinden şekillenmeye başladı. Özellikle çip ve yarı iletkenler gibi stratejik sektörlerde ticaret, teknoloji yarışında belirleyici rol oynuyor.Kazananlar ve Kaybedenler Trump’ın gümrük vergilerinden kısa vadede ABD fayda sağlasa da, ithalatçılar ve ihracatçılar üzerindeki etkileri belirsizliğini koruyor. Babić, bu süreçte yeni ittifakların doğabileceğine dikkat çekiyor: “Ülkeler ABD yerine birbirleriyle daha çok ticaret yapabilir, hatta ABD dışında yeni serbest ticaret bölgeleri oluşabilir.” Bu durum, uzun vadede ABD ekonomisi ve tüketicileri için olumsuz sonuçlar doğurabilir.Yeni Küresel Ekonomik Düzen Trump’ın ortalama %15–20 aralığındaki gümrük tarifeleri küresel ticareti tamamen durdurmasa da, ekonomistlere göre bu politikalar protektionizmi ve ekonomik milliyetçiliği güçlendiriyor. Babić, gelecekte küresel ekonominin artık bir “kazan-kazan” modeli yerine sıfır toplamlı bir oyun olarak algılanacağını belirtiyor: “Bir taraf kazandığında, diğer taraf kaybedecek.”

Küresel ticaretin yönü değişiyor: Serbest ticaretin sonu mu?

İsviçre’nin çok kültürlü yapısı günlük yaşama da yansıyor. Federal İstatistik Dairesi’nin (BFS) Dil, Din ve Kültür Araştırması 2024 sonuçlarına göre, İsviçre’de yaşayanların üçte ikisi günlük hayatında düzenli olarak birden fazla dil kullanıyor.

Çocuklar evde iki dille büyüyor

Araştırmaya göre, en çok çokdilli yaşayan bölge Romandie oldu. Fransızca konuşulan bu bölgede halkın %66’sı birden fazla dili düzenli olarak kullanıyor. İsviçre’nin resmi dilleri dışında en yaygın yabancı dil ise İngilizce. Özellikle 15-64 yaş grubundaki kişilerin yarısından fazlası, İngilizce bilgilerini “iyi” veya “çok iyi” olarak değerlendiriyor.Dil Çeşitliliği Kuşaklara Göre Farklılaşıyor Gençler arasında çok dillilik daha da belirgin. 15-24 yaş grubunun %81’i günlük hayatta birden fazla dil konuşurken, bu oran 65 yaş ve üzerindekilerde %38’e düşüyor. 15 yaş altındaki çocukların %38’i evde en az iki dil duyuyor ve her beş çocuktan biri ebeveynleriyle birden fazla dilde iletişim kuruyor.Toplumsal Dayanışma İçin Önemli Araştırmaya katılanların %86’sı, İsviçre’nin bir arada kalabilmesi için birden fazla resmi dilin bilinmesinin önemli olduğunu düşünüyor. Bu görüş, özellikle İtalyanca konuşulan bölgelerde (%93,7) güçlü bir şekilde destekleniyor.Öğrencilerin hangi dili ilk yabancı dil olarak öğrenmesi gerektiği sorulduğunda, katılımcıların %77’si bir İsviçre resmi dili öğrenilmesi gerektiğini savundu.İngilizce Öne Çıkıyor, Diğer Diller Bölgesel Dağılım Gösteriyor İngilizce, ülke genelinde en yaygın ikinci dil olurken, Almanca konuşulan bölgelerde Fransızcadan daha fazla tercih ediliyor. Batı İsviçre’de ise İngilizce, hatta Almancadan bile daha çok kullanılıyor.Batı İsviçre’de İspanyolca ve Portekizce öne çıkarken, Almanca konuşulan bölgelerde Arnavutça, Boşnakça, Hırvatça, Karadağca ve Sırpça daha yaygın olarak konuşuluyor.Araştırma ayrıca yetişkinlerin yaklaşık dörtte birinin hâlâ aktif olarak yeni dil öğrendiğini gösteriyor. En çok öğrenilen diller İngilizce, Almanca ve Fransızca. Almanca ve Fransızca çoğunlukla iş hayatı için öğrenilirken, İngilizce daha çok seyahat ve tatil amaçlı tercih ediliyor.

İsviçre’de halkın çoğunluğu birden fazla dil kullanıyor 

İsviçre’den ABD’ye yönelik seyahat rezervasyonlarında dikkat çekici bir düşüş yaşanıyor. Yaz tatillerinde ABD’ye yapılan uzun süreli ve önceden planlanan gezilerde büyük bir gerileme gözlenmezken, sonbahar tatilleri için belirgin bir azalma söz konusu.

ABD tatillerine ilgi zayıfladı

Globetrotter CEO’su André Lüthi, yaz döneminde iptallerin yaşanmadığını ancak sonbahar için yeni rezervasyonlarda %20’ye varan düşüş görüldüğünü belirtti. Kuoni’nin satışlarında da geçen yıla kıyasla %10 azalma yaşandığı bildirildi. Hotelplan Suisse ise rakam vermeden, benzer bir çekimserlik gözlemlediklerini açıkladı.Siyasi gelişmeler seyahat tercihlerini etkiliyor Lüthi’ye göre, birçok müşteri ABD’deki siyasi gelişmeler nedeniyle bu ülkeye gitmekten kaçınıyor. Buna rağmen, ABD seyahatleri doların İsviçre frangı karşısında değer kaybetmesi sayesinde aslında daha uygun hale gelmiş durumda.Havayolları fiyat indirimiyle karşılık veriyor Düşen talep, havayolu şirketlerini de harekete geçirdi. Swiss, ilkbahardan bu yana transatlantik uçuşlarda fiyatları düşürerek talebi artırmayı hedefliyor. Bu strateji etkili olmaya başlamış durumda; Kuoni’nin açıklamasına göre, özellikle ucuzlayan uçak biletleri yeni rezervasyonları yeniden canlandırıyor. Yılbaşı döneminde ABD’ye seyahatlerin yeniden artması bekleniyor. Özellikle alışveriş amaçlı “Christmas Shopping” turları ve aile ziyaretleri talebi destekleyecek.ABD ürünlerine boykot yok Öte yandan, ABD’ye seyahatte yaşanan düşüş, İsviçre’de ABD ürünlerine yansımış değil. Coop, Migros ve Denner gibi perakende zincirleri, Coca-Cola, Pepsi veya Kaliforniya şarapları gibi ürünlerin satışında düşüş yaşanmadığını bildirdi. Migros sözcüsü Tobias Ochsenbein, ABD menşeli ürünlerin portföylerinde sınırlı olduğunu ve satışların normal seyrinde devam ettiğini söyledi.

Siyasi gelişmeler İsviçrelilerin ABD tatil planlarını etkiliyor

Özbekistan’daki Obi-Rakhmat sığınağında bulunan taş ok uçları, bugüne kadar kabul gören bilgileri sorgulatıyor.

Neandertaller ok kullanmış olabilir

Şimdiye dek ok ve yay gibi gelişmiş av aletlerinin yalnızca günümüz insanı Homo sapiens tarafından kullanıldığı düşünülüyordu. Ancak yaklaşık 80 bin yıl öncesine tarihlenen ve Obi-Rakhmat’ta ortaya çıkarılan küçük, keskin taş uçlar bu görüşe meydan okuyor. Bu dönemde bölgede Neandertallerin yaşamış olması, bulguyu daha da dikkat çekici kılıyor.Bilim insanları, Neandertal yerleşimlerinde genellikle iri ve kaba taş aletlerin bulunduğunu, bunların da daha çok kasaplık ya da bitki toplama amaçlı olduğunu hatırlatıyor. Fakat burada keşfedilen “üçgen mikrouçlar”, çok daha sonra modern insanın kullandığı ok uçlarıyla neredeyse aynı görünüyor.Araştırmaya göre bu taş uçlar yalnızca ince şaftlara takılabilecek biçimde yapılmıştı: “Dayanıklılık açısından güçlü değillerdi, fakat avın derisini delip okun gövdesinin içeri girmesini sağlamak için tasarlanmışlardı.”Benzer küçük ve keskin uçların, Üst Paleolitik Çağ’da Homo sapiens’in temel av silahları arasında yer aldığı biliniyor. Hatta modern insanın Batı Avrupa’ya ilk ulaştığı dönemde, yaklaşık 54 bin yıl önce Fransa’daki Mandrin Mağarası’nda da bu tür silahlara rastlanmıştı. Araştırmacılar, Mandrin’deki örneklerle Obi-Rakhmat’ta bulunan uçların “neredeyse aynı” olduğunu belirtiyor.Buna karşın akıllardaki soru işaretleri sürüyor. Çünkü Obi-Rakhmat’ta bulunan bu ok uçlarının bulunduğu tabakada herhangi bir insan kalıntısına rastlanmadı. Yine de bölge, 70–60 bin yıl önce Afrika’dan gelen arkaik Homo sapiens grupları tarafından da kullanılmıştı. Aynı alanda bulunan yaklaşık 70 bin yıllık bir kafatası parçası ve bazı dişler, Neandertal özellikleriyle birlikte Homo sapiens’e özgü morfolojik izler taşıyan bir çocuğa aitti. Bu durum, iki türün bölgede karşılaşarak hem genetik hem de kültürel/teknolojik etkileşim içinde olabileceğini düşündürüyor.Ancak en dikkat çekici nokta şu: Bu mikrouçlar, söz konusu temasın yaşandığı dönemden 10 bin yıl öncesine ait. Dolayısıyla bu aletlerin kökeni hâlâ kesin olarak açıklanamıyor.Araştırmacılar, “Bu olağanüstü bulgu, insan topluluklarının Avrasya’ya yayılımının sanılandan çok daha karmaşık bir sürece işaret ettiğini gösteriyor” diyor.Çalışmanın sonuçları PLOS One dergisinde yayımlandı.

Neandertallerin ok kullandığını gösteren 80 bin yıllık gizem

İtalya, çevre kirliliğini önlemek için katı önlemler aldı. 11 Ağustos 2025’ten itibaren yürürlüğe giren yeni düzenleme ile yere çöp atanlara 17 bin franka kadar para cezası verilebilecek. 

İtalya örnek oldu

Büyük ölçekli yasa dışı çöp dökümlerinde ise yedi yıla kadar hapis cezası, araçlara el koyma ve sürücü belgesi iptali gibi yaptırımlar öngörülüyor. Üstelik artık bir kişinin suçüstü yakalanmasına gerek yok; kamera kayıtları da ceza için yeterli olacak.Bu gelişmenin ardından İsviçre’de de benzer bir adım gündemde. Federal Hükümet (Bundesrat), haziran sonunda aldığı kararla ülke genelinde geçerli olacak yeni bir düzenleme hazırladı. Tasarıya göre, küçük ölçekli çöpler için 200, büyük çöp torbaları için ise 300 franka kadar para cezası uygulanabilecek. Şu anda yalnızca kantonların kendi düzenlemeleri bulunuyor.Siyasi çevrelerde konuya ilişkin farklı görüşler dile getiriliyor. Yeşiller Partisi Ulusal Meclis Üyesi Katharina Prelicz-Huber, düzenlemeyi olumlu bulduğunu ancak çelişkileri de vurguladığını söyledi: “Egzoz gazları ya da pestisitler gibi doğaya zarar veren konular çoğu zaman cezasız kalıyor, hatta destekleniyor. Buna karşın küçük ölçekli çöpler için ceza kesilmesi garip bir tablo oluşturuyor” dedi.Prelicz-Huber, cezanın alt gelir gruplarını daha fazla etkileyeceğini ve farkındalık kampanyalarının da mutlaka gerekli olduğunu belirtti: “Çocuklar okullarda bu konuda bilinçlendiriliyor, ama yetişkinler doğru örnek oluşturmazsa kalıcı bir çözüm elde edilemez”.SVP’li Ulusal Meclis Üyesi Christian Imark ise konuyu farklı değerlendirdi. İtalya’daki hapis cezalarının aşırı olduğunu savunan Imark, kantonal çözümleri daha uygun gördüğünü ifade etti: “Bu aslında ailede verilen doğru eğitimle çözülebilecek bir sorun. Ancak bu sağlanamayınca ulusal düzenleme zorunlu hale geliyor”.İmark, 300 franklık üst sınırı yerinde bulduğunu, ancak ciddi çevre kirliliğine neden olanların daha ağır cezalara çarptırılması gerektiğini de ekledi.Federal hükümetin hazırladığı düzenleme, İsviçre’de çöpler için ulusal düzeyde ilk kez geçerli olacak ceza sistemini gündeme taşıdı. Uygulamanın kabul edilip edilmeyeceği önümüzdeki aylarda netleşecek.

Çöp atanlara ceza yağacak: İsviçre harekete geçti

Sonbahardan itibaren Thurgau kantonuna bağlı Arbon’da İsviçre’nin ilk otonom hat otobüsü hizmet vermeye başlayacak. Proje kapsamında sekiz metre uzunluğundaki elektrikli otobüs, 30 km/s hıza kadar çıkabilecek ve gerektiğinde uzaktan kontrol edilebilecek.

Türk mühendisliği İsviçre’de!

Deneme seferleri şu anda sürücü eşliğinde yapılıyor. Araç, test güzergâhına ulaştığında otomatik moda alınıyor ve bundan sonra 11 kamera ile çeşitli lazer sensörleri kontrolü devralıyor. Buna rağmen güvenlik amacıyla direksiyonun başında her zaman bir görevli bulunuyor.Otobüs, sonbaharda tren istasyonu ile yüzme havuzu arasında yaklaşık iki kilometrelik dairevi bir hatta çalışacak. Dokuz durağı kapsayan bu rota özellikle toplu taşıma hizmetinin olmadığı mahalleleri birbirine bağlayacak. Etkinlikler sırasında beş alternatif güzergâh da kullanılabilecek.Yaklaşık 3,5 milyon İsviçre Frangı’na mal olan “Self-Controlled City Liner” adlı proje, Kanton Thurgau’nun da katkılarıyla hayata geçiriliyor. Araç, yerli firmamız Karsan tarafından üretilirken, yazılımı teknoloji şirketimiz ADASTEC tarafından geliştirildi. Böylece İsviçre’nin ilk tam boy otonom otobüsü, Türk mühendisliği ve teknolojisinin eseri oldu.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/826c431b99f20ff5ef52d6f03.jpg" width="1024" height="576"></figure>Teslim törenine Türkiye’nin Zürih Başkonsolosu Fazlı Çorman da katıldı. Çorman, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada şunları kaydetti:“Yerli firmamız Karsan tarafından üretilen ve yazılımı yerli teknoloji şirketimiz ADASTEC tarafından geliştirilen Autonomous e-ATAK otobüslerinin İsviçre’nin Arbon şehrinde gerçekleşen teslim törenine katıldık. Türk mühendisliğinin ve teknolojisinin ürünü olan bu araçlar İsviçre’nin ilk tam boy otonom otobüsleri olma özelliğini taşıyor. Törende Kanton Thurgau Başkan Yardımcısı ve Maliye Bakanı Urs Martin, Arbon Belediye Başkanı René Walther, ilgili federal yetkililer, Karsan CEO’su Okan Baş, ADASTEC CEO’su Dr. Ali Ufuk Peker ve proje ortaklarıyla bir araya gelerek ülkemiz adına bu güzel gururu paylaştık. ARTOUR adı verilen otobüs, bu sonbahardan itibaren Arbon’un tarihi merkezi ile Saurer Werk 2 bölgesi arasında sürücüsüz hizmet verecek. Yerli mühendislik ve teknolojimizin küresel ölçekteki başarılarının bu kere de İsviçre gibi zor bir pazarda kendisini ispat ettiğini görmekten büyük gurur duyduk.”Projeye olan ilgi hem İsviçre’de hem de yurt dışında büyük. Yetkililer, Japonya’dan dahi bilgi taleplerinin geldiğini belirtiyor. Uzun vadede otobüsün yarım saatte bir düzenli seferlerle çalışması hedefleniyor.

Arbon’da ilk otonom hat otobüsü teslim edildi

İsviçre’de tarımda kullanılan bazı pestisitlerin, “ebedî kimyasallar” olarak bilinen TFA (trifloroasetik asit) içerdiği ortaya çıktı. 

Federal Hükümet eleştirilerin odağında

Federal Hükümet, yalnızca iki pestisit etken maddesinin —Tritosulfuron ve Flufenacet— TFA’ya dönüştüğünü belirterek bunların Temmuz 2025 itibarıyla yasaklanacağını açıkladı. Ancak uzmanlar ve resmi kurumlar, bu sayının çok daha yüksek olduğunu savunuyor.Resmi Veriler Farklı Rakamlar Söylüyor Federal Çevre Dairesi (BAFU), TFA’ya dönüşebilecek 26 pestisit etken maddesi olduğunu bildiriyor. Danimarka ise kısa süre önce TFA içeren altı pestisit maddesini yasakladı. Çevre kimyası uzmanı Prof. Martin Scheringer, “Bu 26 maddenin tümü moleküler yapısında TFA barındırıyor. Kimya bilimi, çoğu durumda bu maddelerin parçalandığında TFA’nın ortaya çıkacağını gösteriyor” dedi.TFA ve Sağlık Riskleri Bilimsel çalışmalar, TFA’nın çevrede uzun süre bozulmadan kalabildiğini ve doğurganlığı olumsuz etkileyebileceğini ortaya koyuyor. Yeşiller Partisi Ulusal Meclis Üyesi Delphine Klopfenstein Broggini de Federal Hükümet’in verdiği yanıtı yetersiz buluyor ve “TFA’nın yarattığı tehlikenin boyutu hafife alınıyor” diyor.Hukuki Boşluk ve Eleştiriler Federal Gıda Güvenliği Dairesi (BLV), BAFU’nun 26 madde bilgisini doğru bulduğunu ancak yasal olarak yalnızca laboratuvar deneyleriyle TFA’ya dönüştüğü kanıtlanan maddelerin dikkate alındığını belirtti. Bu nedenle Federal Hükümet’in yanıtını hukuken doğru sayıyor. Prof. Scheringer ise bu yaklaşımı “no data, no problem” (“veri yoksa sorun yok”) anlayışı olarak eleştirerek, “Yalnızca kesin ölçümlere dayanmak, büyük resmi görmezden gelmek demektir” ifadelerini kullandı.220’den Fazla Pestisit TFA ile İlişkili Bugün İsviçre’de piyasada bulunan 220’den fazla tarım ilacı TFA’ya dönüşebilecek maddeler içeriyor. Tritosulfuron ve Flufenacet’in yasaklanmasıyla bu sayı azalsa da yaklaşık 190 pestisit hâlâ potansiyel TFA kaynağı olarak kalmaya devam edecek.

İsviçre’de TFA içeren Pestisitler tartışma yarattı

Etiyopya’da bulunan diş fosilleri, bilim dünyasına daha önce bilinmeyen bir Australopithecus türünü kazandırdı.

Australopithecus tür bulundu

Araştırmaya göre bu erken hominin türü, Pliyosen’den Erken Pleistosen’e uzanan dönemde yaşamış ve en eski Homo (erken insan) temsilcileriyle aynı zaman diliminde varlığını sürdürmüş.Arizona Eyalet Üniversitesi’nden (ASU) paleoekolog Kaye Reed, “Maymundan Neandertal’e, oradan modern insana giden düz bir çizgi şeklinde evrim modeli doğru değil. Evrim, dallanıp budaklanan bir ağaç gibidir,” diyerek keşfin önemini vurguladı.Keşif, ASU liderliğinde yürütülen Ledi-Geraru Araştırma Projesi kapsamında gerçekleştirildi. Daha önce aynı bölgede hem dünyanın en eski Homo örnekleri hem de bilinen en eski Oldowan taş aletleri bulunmuştu.Araştırmacılar, 2,6 ila 2,8 milyon yıl öncesine ait tortularda 13 diş fosili ortaya çıkardı. Yaş tespiti, geçmişte meydana gelen volkanik patlamalardan kalan feldispat kristalli kül tabakaları incelenerek yapıldı. Bu dişlerin bir kısmı en eski Homo üyelerine, bir kısmı ise daha önce tanımlanmamış bir Australopithecus türüne ait.Australopithecus, yaklaşık 2 ila 4 milyon yıl önce Afrika’da yaşamış, iki ayak üzerinde yürüyebilen, insana evrimsel olarak yakın ancak Homo cinsine dahil olmayan erken homininleri ifade ediyor. Bu cinsin en ünlü üyesi, yine Etiyopya’da bulunan Australopithecus afarensis türüne ait “Lucy” fosilidir.IFL Science’ın aktardığına göre, yeni bulunan tür, Lucy’nin türünden farklı özellikler taşıyor. Ayrıca bilim insanları, Australopithecus afarensis’e ait bilinen en genç fosillerin 2,95 milyon yıldan daha yeni olmadığını da doğrulamış oldu.Araştırmanın başyazarı, Nevada Üniversitesi’nden antropoloji profesörü Brian Villmoare, “Bu keşif, soyumuzun geçmişine dair önemli bir pencere açıyor. Australopithecus ile Homo’nun farklarını ve aynı bölgede nasıl birlikte var olduklarını anlamak için daha çok fosile ihtiyaç var,” dedi.Bilimsel verilere göre, bilinen en eski Homo fosili yaklaşık 2,8 milyon yıl önce yaşamış bir alt çeneye ait ve bu fosil, hem Australopithecus hem de Homo özelliklerini bünyesinde barındırıyor. Yeni keşfedilen Australopithecus türüne ise henüz resmi bir isim verilmedi. Araştırmacılar, ayırt edici özelliklerini kesinleştirmek için yeni buluntuları bekliyor.Çalışmanın sonuçları, bilim dergisi Nature’da yayımlandı.

Etiyopya’da ilk insanlarla yaşamış yeni bir tür bulundu

İsviçre’de hayati öneme sahip ilaçların tedarikinde artık “önceden planlama” prensibi uygulanacak. Federal Hükümet, ilaçlarda yaşanan kıtlık ve tedarik sorunlarının bildirilmesi için kullanılan sistemi modernize ederek dijital bir platforma taşıdı. 

Federal Hükümet harekete geçti

Kısa vadede bu sistemin, ilaç kıtlıklarını önceden tespit edebilecek bir erken uyarı mekanizmasına dönüştürülmesi hedefleniyor.Dijitalleşmenin Nedeni Federal Hükümet, hayati ilaçların tedarik durumunu hâlâ kritik olarak değerlendiriyor. Özellikle bazı antibiyotiklerde erişim kısıtlı. Federal Ekonomik Tedarik Dairesi’nin son değerlendirmesine göre, bazı ilaçlar şu anda zorunlu stoklardan karşılanıyor. Olası tedarik sıkıntılarını azaltmak için bu stoklar son dönemde artırıldı.Sektörden Destek ve Temkinli Yaklaşım Yaz aylarında devreye alınan yeni dijital bildirim platformu, ilaç üreticileri tarafından olumlu karşılandı. Intergenerika Derneği Başkanı Lucas Schalch, “İsviçre sağlık sisteminde dijitalleşmeye geçilmesi önemli bir adım” dedi. Artık e-posta ve Excel dosyaları yerine, gerekli bilgiler gerçek zamanlı olarak sistemde görüntülenebilecek. Ancak Schalch, bu sistemin tam anlamıyla bir erken uyarı mekanizmasına dönüşmesinin zor olduğunu düşünüyor:“Birkaç yıl önce Çin’deki bir etken madde üreticisinde çıkan büyük yangın, bir gecede tüm tedarik zincirini durdurdu. Böyle ani durumları veri tabanıyla önceden tahmin etmek kolay değil.”Eczaneler İçin Erken Uyarı Fırsatı İsviçre İlaç Firmaları Birliği Başkanı Marcel Plattner ise sistemin avantajlarını vurguladı:“Bir eczane, olası bir sıkıntıyı önceden fark edip alternatif tedarik kaynaklarını araştırabilir.”Bununla birlikte Plattner, bu platformun piyasada daha fazla ürün bulunmasını sağlamayacağını, yalnızca izleme amacı taşıdığını belirtti.Hayati öneme sahip güçlü ağrı kesiciler, aşılar ve antibiyotiklerin yanı sıra, günlük kullanımda olan pek çok ilacın da zaman zaman piyasada bulunmadığına dikkat çekiliyor. Hem sektör hem de hastalar, bu zorluklarla başa çıkmak için tedbirli olmaya devam edecek.

İsviçre’de ilaç kıtlığına karşı dijital önlem dönemi başlıyor

Norveç, İsveç ve Finlandiya’da Temmuz ayında etkili olan iki haftalık sıcak hava dalgasının, insan kaynaklı iklim değişikliği nedeniyle yaklaşık 2 derece daha sıcak ve en az 10 kat daha olası hale geldiği belirlendi.

İklim krizi etkisi

World Weather Attribution tarafından yapılan hızlı analiz, soğuk iklimleriyle bilinen İskandinav ülkelerinin, küresel ısınmanın etkisiyle rekor düzeyde sıcaklıklarla karşı karşıya kaldığını ortaya koydu. Temmuz ortasında başlayan aşırı sıcaklar, bölge genelinde termometreleri 30 derecenin üzerine taşıdı. Finlandiya’da sıcaklıkların 22 gün üst üste 30 dereceyi aşması, ülke tarihinin en uzun sıcak hava dalgası olarak kayıtlara geçti. Norveç’in Kuzey Kutup Dairesi’ndeki bir istasyonda ise Temmuz boyunca 13 gün 30 derecenin üzerinde ölçümler yapıldı.Çalışma, mevcut 1,3 derecelik küresel ısınmanın olmadığı bir senaryoda bu kadar uzun süren aşırı sıcakların son derece nadir olacağını gösteriyor. Araştırmacılara göre günümüzde bu tür olaylar yaklaşık her 50 yılda bir yaşanırken, bu yüzyılda beklenen 2,6 derecelik ısınmayla birlikte benzer dalgalar beş kat daha sık ve 1,4 derece daha sıcak olacak.Imperial College London’dan Prof. Friederike Otto, “İklim değişikliği hiçbir ülkeyi güvende bırakmıyor, soğuk İskandinavya bile artık tehlikeli sıcak hava dalgaları yaşıyor” uyarısında bulundu. Dr. Clair Barnes ise bu uzun süreli sıcak dalgasını “endişe verici” olarak nitelendirerek, sağlık sistemlerinden ekosistemlere kadar pek çok alanda ciddi etkiler yarattığını vurguladı.Sağlık sistemleri ve ekosistemler zorlandı Aşırı sıcaklar bölgede hastanelerde yoğunluğu artırırken, orman yangınları, zehirli alg patlamaları ve boğulma vakaları gibi riskleri de beraberinde getirdi. İsveç’te 2018’deki benzer bir dalga, yaklaşık 750 fazladan ölüme yol açmıştı.İsveç Kızılhaçı’ndan Maja Vahlberg, “Soğuk iklimli ülkelerde bile aşırı sıcaklar ciddi bir tehdit. Altyapımız bu koşullara hazır değil, özellikle yaşlanan nüfus tehlikeli sıcaklıklara karşı daha savunmasız” dedi.Sıcaklardan etkilenen sadece insanlar olmadı. Genelde ormanlarda yaşayan ren geyikleri gölge aramak için kasabalara indi, bazı çobanlar hayvanlarının sıcaktan ölmek üzere olduğunu bildirdi. Uzmanlar, iklim değişikliğinin yalnızca sağlık ve altyapıyı değil, bin yıldır ren geyiği yetiştiriciliği yapan yerli Sami halkının geçim kaynaklarını da tehdit ettiğini belirtiyor.

İskandinavya’da iklim değişikliği alarmı

Fransa’da iki kişinin bakteriyel enfeksiyon nedeniyle hayatını kaybetmesinin ardından bazı yumuşak peynir türleri için ülke genelinde geri çağırma kararı verildi.

Listeriyoz can aldı

Fransa Halk Sağlığı Ajansı’nın açıklamasına göre, Chavegrand markasına ait brie ve camembert gibi pastörize sütle üretilen peynirler süpermarketlerden toplatılıyor. 34 ile 95 yaşları arasındaki 21 kişide listeriyoz tespit edildi ve bu vakaların ikisi ölümle sonuçlandı.Yetkililer, “Tespit edilen listeriyoz vakaları ile Chavegrand tarafından üretilen pastörize sütlü peynirler arasında olası bir bağlantı olduğu düşünülüyor” bilgisini paylaştı.Listeriyoz, genellikle listeria bakterisi bulaşmış gıdaların tüketilmesiyle ortaya çıkan nadir bir enfeksiyon. Pastörize sütlü peynirlerde listeria görülmesi yaygın olmasa da bakterinin doğada bulunması nedeniyle bu ihtimal mevcut.Çoğu enfekte kişi belirti göstermese de bazıları hafif gıda zehirlenmesi belirtileri (ateş, kas ve eklem ağrıları, ishal, üşüme) yaşayabiliyor. Ancak bazı durumlarda hastalık hayatı tehdit eden boyutlara ulaşabiliyor.Hamileler, yaşlılar, bebekler ve bağışıklık sistemi zayıf kişiler daha yüksek risk grubunda yer alıyor.Fransız sağlık otoriteleri, toplatılan peynirlerin kesinlikle tüketilmemesini, yakın zamanda bu ürünleri yiyenlerin ise sağlık durumlarını takip etmelerini tavsiye ediyor. Listeriyoz belirtileri, kontamine gıda tüketildikten sonra sekiz haftaya kadar ortaya çıkabiliyor.Sağlık kurumları, “Bu peynirleri tüketmiş ve ateş yaşayan herkes, ister baş ağrısı veya kas ağrısı eşlik etsin ister etmesin, mutlaka doktora başvurmalı ve peynir tükettiğini bildirmelidir” uyarısında bulundu.

Fransa’da peynir kaynaklı listeriyoz alarmı: İki ölü

İsviçre’de yeni eğitim-öğretim yılı başlarken yaklaşık 6400 çıraklık kontenjanı halen doldurulmayı bekliyor.

Nitelikli iş gücü yetiştirme

Özellikle inşaat, restoran ve makine sanayii sektörlerinde boşluklar dikkat çekiyor. Bu rakam, geçtiğimiz yılın aynı dönemine kıyasla %25 daha düşük.Çıraklık platformu Yousty tarafından açıklanan verilere göre, şirketler bu yıl eleman bulmakta daha az zorlandı. Ayrıca, çıraklık eğitimine yönelen gençlerin sayısında da artış gözlendi. Yousty sözcüsü Lale Scirocco, bu artışta şirketlerin özellikle sosyal medya kampanyalarının etkili olduğuna dikkat çekti.Mevcut boş kontenjanların 1800’ü inşaat sektöründe, 600’ü restoranlarda, aynı sayıda kontenjan da makine endüstrisi ve sağlık alanında bulunuyor.Ancak uzmanlar, boş kontenjanlardaki azalmanın nitelikli iş gücü sıkıntısının çözüldüğü anlamına gelmediğini vurguluyor. Önümüzdeki yıllarda birçok uzman kuşağının emekli olacak olması, iş gücü açığını yeniden büyütebilir.Özellikle bazı mesleklerde ciddi gerilemeler yaşanıyor. Son on yılda aşçılık mesleğine ilgi %14 oranında azaldı, yol yapımında çalışan gençlerin oranı ise %4 geriledi. Scirocco’ya göre dijitalleşen dünyada gençler büro dışı mesleklere daha az ilgi gösteriyor. Ayrıca, özellikle aşçılık gibi mesleklerin sadece “tutkuyla yapılabilecek” işler olduğunu, bu nedenle “ikinci tercih” olarak pek seçilmediğini belirtiyor.Öte yandan resmi rakamlara göre, 2025 yılı için 54 bin 500 genç çıraklık sözleşmesi imzaladı. Bu sayı, bir önceki yıla göre 1300 artış anlamına geliyor. İsviçre’de gençlerin yaklaşık %60’ı çıraklık eğitimine ilgi duyuyor. En çok tercih edilen alanlar ise sırasıyla ticaret, sağlık, bilişim ve perakende.

İsviçre’de 6400 çıraklık kontenjanı boş kaldı

Avrupa Birliği temsilcisi Jessika Roswall, Cenevre’de yürütülen plastik müzakerelerinden sonuç çıkmamasına tepki göstererek, “Ölü doğmuş bir anlaşmayı kabul etmeyiz” dedi.

Plastik kirliliği

Birleşmiş Milletler’in küresel plastik kirliliğini sona erdirmeyi amaçlayan anlaşması için dünyanın dört bir yanından gelen diplomatlar, dokuz gün boyunca yoğun görüşmeler yaptı. Ancak cuma sabahı 06.30’da başlayan kapanış oturumunda Ekvadorlu müzakere komitesi başkanı Luis Vayas Valdivieso’nun sunduğu yeni taslak, ülkelerin büyük çoğunluğu tarafından reddedildi. Delegeler, metnin BM Çevre Meclisi’nin verdiği “plastik kirliliğini bitirme ve plastiğin tüm yaşam döngüsünü ele alma” hedefini yansıtmadığını savundu.Norveç’in başmüzakerecisi Andreas Bjelland Erikse, “Cenevre’den plastik kirliliğini bitirecek bir anlaşma çıkmadı, üzgünüz” ifadelerini kullandı.<h3>Petrol ihracatçısı ülkelerin tavrı</h3>Müzakereler 4 Ağustos’ta başlamıştı ve yıl sonuna kadar bir mutabakat sağlanması umuluyordu. Ancak daha ilk günlerden itibaren çıkmazın sinyalleri verildi. Grist dergisine göre Bahreyn, İran, Kuveyt, Suudi Arabistan ve Rusya’nın başını çektiği ülkeler, yeni plastik üretiminin kısıtlanması ya da tehlikeli kimyasalların aşamalı biçimde yasaklanmasına yönelik hiçbir bağlayıcı hükmü kabul etmeyeceklerini açıkladı. Oybirliği zorunluluğu ise sürecin tıkanmasına yol açtı.Busan’da geçen yıl hazırlanan taslağı basitleştirmek yerine yüzlerce yeni öneri metne eklenince görüşmeler daha da karmaşık hale geldi.<h3>Tepki çeken yeni metinler</h3>Valdivieso’nun sunduğu iki yeni taslak delegelerden büyük tepki gördü. Çarşamba günü paylaşılan ilk taslak ülkelerce “iğrenç” ve “değersiz” olarak tanımlandı. Cuma sabahı açıklanan ikinci taslak da reddedildi. Çoğu ülke, yeniden Busan taslağına dönülmesini istedi.Busan taslağı, plastik yaşam döngüsünü üretimden tasarıma, geri dönüşümden atık yönetimine kadar kapsıyordu. Tek kullanımlık plastiklerin yasaklanması, tehlikeli kimyasalların kaldırılması, plastik üretiminde şeffaflık ve küresel hedefler belirlenmesi gibi maddeler taslağın ana unsurları arasındaydı.<h3>Konsensüs tartışması</h3>Delegeler, anlaşma sürecinde oybirliği kuralının en büyük engel olduğunda birleşti. Uluslararası Kirleticilerin Ortadan Kaldırılması Ağı’ndan Bjorn Beeler, “Bu toplantı kanıtladı ki konsensüs artık işlemez hale gelmiştir” dedi. Cenevre’de sivil toplum örgütleri de “Consensus kills ambition” yazılı pankartlarla sessiz protesto düzenledi.Fiji delegesi Senimili Nakora, “Konsensüs yalnızca bizi ileri taşıyorsa değerlidir” derken, İsviçre temsilcisi Felix Wertli, sürecin sonuçsuz kalmaması için ara verilmesi gerektiğini vurguladı.<h3>Şeffaflık ve güven sorunu</h3>Birçok ülke, görüşmelerin kapalı kapılar ardında ve şeffaflıktan uzak yürütülmesinden şikâyet etti. BM Çevre Programı Direktörü Inger Andersen ise, her şeye rağmen ülkelerin kırmızı çizgilerini netleştirmesinin ilerisi için faydalı olduğunu söyledi: “Plastik kirliliği durmadıkça bu çaba da devam edecek.”Plastik endüstrisi ise üretim kısıtlamalarına karşı çıkmayı sürdürüyor. Uluslararası Kimya Dernekleri Konseyi’nden Marco Mensink, “Bu kez uzlaşı sağlanamaması kayıptır, ancak tüm ülkeler için uygulanabilir bir metne destek vermeye devam edeceğiz” dedi.<h3>Sivil toplumdan kararlı mesaj</h3>Çevre örgütleri ve yerel topluluklar, sonuçtan memnun kalmasa da “zayıf bir anlaşmadansa güçlü bir anlaşma” fikrini desteklediklerini açıkladı. ABD merkezli The Descendants Project’ten Jo Banner, “Zayıf bir metin yerine güçlü bir anlaşmanın ertelenmesi sevindirici” yorumunu yaptı.Buna rağmen kapanış oturumunda ABD ve Kuveyt’in müdahalesiyle gençlik, yerli halklar ve atık toplayıcıların konuşma fırsatı bulamadan toplantının kapatılması tepki çekti.<h3>Sürecin geleceği</h3>Bir sonraki müzakerelerin tarihi henüz netleşmedi, ancak görüşmelerin gelecek yıl devam etmesi bekleniyor. Aralık ayında toplanacak BM Çevre Meclisi, Cenevre’deki sürece dair raporu değerlendirecek. Çevre örgütleri, İran, Rusya ve Suudi Arabistan gibi ülkelerin anlaşmanın kapsamını “plastiğin tüm yaşam döngüsü”nden çıkarıp yalnızca “atık yönetimi”ne indirgeme çabalarına dikkat çekiyor.Banner ise kararlılığını dile getirdi: “Daha da eminim; yaşamımızı sürdürebilmek için plastik üretimini durdurmamız gerekiyor.”

Küresel plastik anlaşması: Petrol ülkeleri süreci tıkadı mı?

ABD Başkanı Donald Trump ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 6 yıl aradan sonra ilk kez yüz yüze bir araya geldi. Alaska’da gerçekleşen görüşmede iki lider, Ukrayna Savaşı’nın yanı sıra Washington-Moskova ilişkilerini masaya yatırdı.

Alaska’da tarihi zirve

Trump’ı taşıyan uçak TSİ 21.00 civarında, Putin’in uçağı ise TSİ 22.00’de Alaska’ya indi. Liderler, havalimanında birbirlerini selamladıktan sonra kırmızı halıda birlikte yürüdü. Bu sırada B-2 bombardıman uçaklarının Alaska semalarında uçması dikkat çekti.Basın toplantısının yapılacağı salonda “barışın peşinde” ifadesi öne çıkarıldı. Putin’in yüz ifadeleri ve mimikleri, gazetecilerin yoğun ilgisi nedeniyle sosyal medyada gündem oldu.Putin, görüşme öncesinde bir gazetecinin “Ateşkes ilan edecek misiniz?” sorusuna el hareketleriyle cevap verdi. Ancak yanıtı kameralara yansımadı.Heyetler belli oldu Başlangıçta Trump ile Putin’in baş başa görüşmesi beklenirken, son dakikada bunun gerçekleşmeyeceği açıklandı. Trump’a görüşmede Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Hazine Bakanı Scott Bessent, Ticaret Bakanı Howard Lutnick, CIA Direktörü John Ratcliffe, Özel Temsilci Steve Witkoff ve Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt eşlik etti.Putin’in yanında ise Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Savunma Bakanı Andrei Belousov, Maliye Bakanı Anton Siluanov, Rusya Varlık Fonu Başkanı Kirill Dmitriev ve Kremlin danışmanı Yuri Uşakov yer aldı. Liderler, görüşmede tercümanlar aracılığıyla iletişim kurdu.Gündemin odağı Ukrayna Yaklaşık üç saat süren görüşmede en önemli konu Ukrayna’daki savaş oldu. Trump, ilerleyen dönemde Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy’nin de katılacağı üçlü bir zirvenin daha kritik olacağını söyledi. Dışişleri Bakanı Rubio da barışın ancak Kiev ve Moskova arasında sağlanabileceğini vurguladı.Putin, sonraki toplantılarda stratejik silahların da gündeme gelebileceğine işaret etti. Rus yetkililer ise ABD-Rusya ilişkilerinin ciddi şekilde yıprandığını, toparlanmasının zaman alacağını belirtiyor.Trump ve Putin’den açıklamalar Trump, Alaska’ya hareket etmeden önce yaptığı açıklamada, “Toprak takası gündeme gelebilir ama karar Ukrayna’nın olacaktır. Ben Ukrayna adına pazarlık yapmıyorum, onları masaya oturtmak için buradayım” demişti.Görüşmenin ardından ise “Anlaşma olana kadar anlaşma yoktur” ifadelerini kullanarak, toplantıyı verimli bulduğunu dile getirdi. Trump ayrıca, “Her hafta binlerce insanın ölmesini engelleyeceğiz. Başkan Putin de bunu istiyor” dedi.Putin ise görüşmenin yapıcı geçtiğini, Alaska’nın seçilmesinin tarihi açıdan anlamlı olduğunu vurguladı. Rus lider, iki ülkenin geçmişte ortak düşmanlara karşı birlikte mücadele ettiğini hatırlatarak, Ukrayna’da barışın sağlanması için savaşın temel nedenlerinin ortadan kaldırılması gerektiğini belirtti.Putin ayrıca, Rusya’nın kaygılarının dikkate alınmasını istedi ve Trump ile vardıkları mutabakatın Ukrayna’da barışa katkı sağlayacağına inandığını söyledi.Yeni buluşma sinyali Zirvenin sonunda Trump ile Putin’in tekrar görüşebileceği mesajı verildi. Putin, bir sonraki buluşmanın Moskova’da yapılmasını teklif etti. Trump ise bu öneriye, “Bu ilginç bir fikir. Eleştiri alacağım ama mümkün olabilir” yanıtını verdi.Yaklaşık üç saat süren zirvenin ardından iki lider, Alaska’daki Elmendorf–Richardson Üssü’nde ortak basın toplantısı düzenledi.

Trump ve Putin yıllar sonra ilk kez bir araya geldi

İsviçre Federal Konseyi, Posta Kanunu’nda yapılacak revizyonun ana hatlarını açıkladı. 

Temel hizmet garantisi sürüyor

Buna göre “Sarı Dev” İsviçre Postası, gelecekte de herkes için erişilebilir fiyatlarla yeterli düzeyde evrensel hizmet sunmaya devam edecek. Ancak dijital dönüşüm sürecine uyum sağlamak amacıyla hizmetlerde daha fazla esneklik tanınacak.Reformun yürürlüğe girmesi 2030’u bulacak. O tarihe kadar mevcut hizmetler, örneğin A ve B sınıfı mektupların gönderimi ile gazetelerin saat 12.30’a kadar dağıtımı, korunacak. 2030 sonrasında ise asgari hizmetler yeniden tanımlanacak; örneğin A sınıfı mektup gönderimi kaldırılabilecek. Bu “asgari hizmet kataloğu” yasa ile güvence altına alınacak ve talep değişse bile sunulmaya devam edecek.Sabit Şube Sayısı Yerine Temas Noktaları Federal Konsey, ülke genelinde zorunlu minimum şube sayısı belirlemektense “temas noktaları” modelini tercih ediyor. Posta hizmetleri, ana postaneler dışında ortak işletmelerde de verilebilecek. Ulaştırma Bakanı Albert Rösti, örnek olarak akşam ve öğle saatlerinde de açık olan Landi mağazalarını göstererek, “Aynı hizmeti belki daha kaliteli şekilde sunabiliriz” dedi.2026’da Yönetmelik Detayları Belli Olacak Revizyonun detayları 2026’da hazırlanacak yönetmelikle netleşecek. Böylece Posta, talebe göre bazı hizmetlerini uyarlayabilecek ancak her durumda temel katalogda yer alan hizmetleri sunmak zorunda olacak.

İsviçre Postası’na esneklik geliyor

Vaud Kantonu’nda 2025/2026 eğitim yılı, liseler ve meslek okullarında akıllı telefon ve bağlantılı saatler için yeni bir sessizlik düzenlemesiyle başlıyor. 

Dengeli çözüm

Pazartesi günü yaklaşık 135 bin öğrenci ders başı yapacak. Zorunlu eğitimde 2019’dan beri uygulanan tam yasak yerine, post-obligatoire (zorunlu sonrası) seviyede cihazların derslerde kapalı ya da sessizde tutulması, çanta veya dolapta saklanması gerekecek. Ancak teneffüslerde ve öğle aralarında kullanım serbest olacak.Eğitimden sorumlu Devlet Konseyi Üyesi Frédéric Borloz, bu yaklaşımın “katı yasak” yerine dengeli bir çözüm sunduğunu, asıl amacın cihazların masada görünür ve dikkat dağıtıcı olmamasını sağlamak olduğunu belirtti.Okullarda “Sıfır Tolerans” ile Irkçılıkla Mücadele Borloz, okul iklimini iyileştirmeyi hedefleyen ve geçen yıl duyurulan ırkçılıkla mücadele planının uygulanmaya hazır olduğunu duyurdu. Bu kapsamda ırkçılık ve antisemitizm konularının derslerde ele alınması, farkındalık çalışmaları ve “sıfır tolerans” politikası uygulanacak. Tehlikeli nesnelere, özellikle bıçak gibi kesici aletlere yönelik bir yönerge de hazırlanıyor.Notlara Ek Olarak “Öğrenci Profili” Bu yıl, öğrencilerin akademik notlarının yanında, kendi değerlendirdikleri kişisel, sosyal ve yöntemsel becerilerini içeren bir “öğrenci profili” de dosyalarına eklenecek. Güvenilirlik, ekip çalışması, yaratıcılık, girişimcilik ve el becerisi gibi yetkinlikler, staj ve çıraklık başvurularında avantaj sağlayacak. Uygulama, pilot projelerle başlayıp tüm kantona yayılacak.Velilerle İletişim İçin Yerli Uygulama Vaud yönetimi, velilerle iletişimi kolaylaştırmak amacıyla kendi geliştirdiği bir mobil uygulamayı 2026 başında test edecek. 2026-2027 öğretim yılından itibaren kademeli olarak kullanılacak sistem; duyurular, yoklama takibi ve ders programı gibi işlevleri güvenli bir ortamda sunacak.Yeni Crissier Lisesi Açılıyor Bu eğitim yılı, ayrıca Lozan yakınlarındaki Crissier’de yeni bir lisenin açılışına sahne olacak. 28 Ağustos’ta resmi olarak açılacak okul, ilk etapta 300 öğrenciyle eğitime başlayacak, 2030’a kadar kapasitesini 1200 öğrenciye çıkaracak.

Vaud Kantonu’nda liselerde akıllı cihazlara sessizlik kuralı

İngiltere, Kanada ve Avrupa Birliği’nin de yer aldığı toplam 27 ülke, Gazze’de yaşanan insani krizin “hayal edilemeyecek” boyutlara ulaştığını belirterek İsrail’e, yardım akışını engelleyen tüm kısıtlamaları kaldırma çağrısında bulundu.

Gazze'de insani kriz

Söz konusu ülkeler, insani yardım faaliyetleri ve sivil toplum kuruluşlarının (STK) karşılaştığı engellere ilişkin ortak bir yazılı açıklama yayımladı. Açıklamada, Gazze’de kıtlığın gözler önünde gerçekleştiği vurgulanarak “Açlığın durdurulması ve tersine çevrilmesi için acil eylem gereklidir” denildi.Metinde, insani yardım alanlarının korunması gerektiği, yardımların hiçbir şekilde siyasileştirilmemesi gerektiği ifade edildi. Ayrıca, İsrail’in getirdiği yeni ve kısıtlayıcı kayıt şartları nedeniyle bazı uluslararası STK’lerin yakın zamanda işgal altındaki Filistin topraklarını terk etmek zorunda kalabileceği, bunun da insani durumu daha da ağırlaştıracağı kaydedildi.Açıklamada, İsrail hükümetine tüm uluslararası STK’lerin yardım sevkiyatına izin vermesi ve temel insani yardım aktörlerinin çalışmasının önündeki engellerin kaldırılması çağrısı yapıldı. Birleşmiş Milletler, yardım kuruluşları ve uluslararası ortakların güvenli ve kapsamlı erişim için kalıcı adımlar atması gerektiği vurgulandı.Gıda, barınma, yakıt, temiz su, ilaç ve tıbbi ekipman dahil olmak üzere tüm yardım malzemelerinin Gazze’ye ulaştırılması için mevcut tüm geçiş noktaları ve yolların kullanılmasının önemine işaret edildi. Ayrıca, yardım dağıtım bölgelerinde ölümcül güç kullanımına son verilmesi, sivillerin, yardım çalışanlarının ve sağlık personelinin korunması gerektiği ifade edildi.Açıklamada, ABD, Katar ve Mısır’ın ateşkes ve barış çabaları için teşekkür edilirken, savaşı sona erdirecek bir ateşkese, esirlerin serbest bırakılmasına ve yardımların Gazze’ye karadan engelsiz şekilde ulaştırılmasına ihtiyaç olduğu belirtildi.Metne imza atanlar arasında Avustralya, Belçika, Kıbrıs, Danimarka, Estonya, Finlandiya, Fransa, Yunanistan, İzlanda, İrlanda, Japonya, Litvanya, Lüksemburg, Malta, Hollanda, Norveç, Portekiz, Slovakya, Slovenya, İspanya, İsveç, İsviçre ve İngiltere dışişleri bakanları ile AB’nin üst düzey temsilcileri Kaja Kallas, Dubravka Suica ve Hadja Lahbib yer aldı.

İngiltere, Kanada ve AB dahil 27 ülke Gazze için ortak çağrı yaptı

Cenevre Kantonu, İsviçre’de bir ilke imza atarak, ozon kirliliğindeki artış nedeniyle 13 Ağustos 2025 Çarşamba günü toplu taşımayı tüm kanton genelinde ücretsiz hale getiriyor. 

Hava kirliliği

Karar, Cenevre Bölgesi Arazi Departmanı (DT) tarafından Salı akşamı duyuruldu.Ayrıca, kirliliği azaltmak amacıyla “güçlendirilmiş farklılaştırılmış trafik” uygulaması da devreye girecek. Bu kapsamda, sabah 06.00 ile akşam 22.00 saatleri arasında kanton merkezinde yalnızca Stick’AIR 0, 1, 2 ve 3 etiketine sahip araçların trafiğe çıkmasına izin verilecek. Kuralı ihlal eden sürücüler para cezasıyla karşılaşacak. Cenevre çevre otoyolunda ise hız sınırı 80 km/saate düşürülecek.Ozon Değil, Azot Dioksit Hedef AlınıyorYetkililer, doğrudan ozonu azaltmanın mümkün olmadığını, bu nedenle ozon oluşumunun başlıca nedenlerinden biri olan azot dioksit (NO₂) salımını azaltmaya odaklandıklarını belirtiyor. Cenevre Kantonu Hava Servisi Direktörü Aline Staub Spörri, en kirletici araçların yasaklanmasıyla azot dioksit emisyonlarının yüzde 20-25 oranında düşmesini beklediklerini ifade etti.Sağlık Riskleri ve Öncelikli GruplarOzon kirliliği, özellikle küçük çocuklar, yaşlılar ve kalp ya da solunum rahatsızlığı olan kişiler için risk oluşturuyor. Yüksek ozon seviyeleri; baş ağrısı, astım krizleri ve solunum fonksiyonlarında azalma gibi belirtilere yol açabiliyor.Kirlilik Eşiği AşıldıDT, 2020 yılından beri ozon değerinin 180 µg/m³ sınırını aşması durumunda ertesi gün toplu taşımayı ücretsiz hale getiriyor. Salı günü Meyrin ölçüm istasyonunda değer, 230 µg/m³ seviyesine yaklaşarak bu uygulamanın devreye girmesine neden oldu.

Cenevre’de ozon kirliliği nedeniyle ulaşım Çarşamba günü ücretsiz

Geçtiğimiz Cuma günü Cenevre Gölü çevresi, Valais ve Ticino’da etkili olmaya başlayan sıcak hava dalgası önümüzdeki günlerde daha da güçlenecek. MétéoSuisse, Salı'dan itibaren sıcakların bazı Alman kantonlarına da yayılacağını bildiriyor. 

Sıcak hava dalgası

İsviçre genelinde sıcaklık rekoru beklenmese de, meteorologlar bu tür aşırı sıcak dönemlerinin giderek daha sık görüleceği uyarısında bulunuyor.MétéoSuisse, Pazartesi günü yaptığı açıklamada, Romandie ve Valais’deki 3. derece sıcak hava uyarısını Pazar gününe kadar uzattı. Salı ve Çarşamba en sıcak günler olacak; termometreler 35-36 derece gösterecek, Cenevre havzası ve Orta Valais’de 37 dereceye kadar çıkabilecek.Fransa’da Rekorlar Kırıldı Sıcak hava dalgası yalnızca İsviçre’yi değil, Fransa’nın güneybatısını da etkiliyor. Bazı bölgelerde sıcaklık 40 derecenin üzerine çıktı. Bordeaux’da ise Pazartesi günü tüm zamanların sıcaklık rekoru kırıldı: 41,6 derece.2003 Yazına Benzeyen Senaryo MétéoSuisse meteoroloğu Didier Ulrich, durumu 2003 yılının aşırı sıcak yazıyla karşılaştırıyor. O yıl, Haziran ve Ağustos ayları ölçümlerin başladığı 1864’ten bu yana en sıcak dönem olmuştu. Ancak şu an İsviçre, Fransa kadar aşırı sıcak yaşamıyor. Ulrich’e göre Cenevre ve Valais’in daha çok etkilenmesinin nedeni, Fransa’nın güneybatısından taşan sıcak hava akımları.Afrika’dan Gelen Sıcak Hava Ulrich, Akdeniz üzerindeki geniş yüksek basınç alanı ve Fransa açıklarındaki alçak basınç nedeniyle hava akışının kilitlendiğini belirtiyor. Bu sistem, Kuzey Afrika’dan İspanya’ya, oradan Fransa’ya çok sıcak hava taşıyor ve adeta bir “ısı pompası” etkisi yaratıyor. Bu akımın en az bir hafta daha etkili olması bekleniyor.Sıcak Dalgaları Artacak Bu yaz ikinci kez yaşanan sıcak hava dalgası, her ne kadar rekor kırmasa da, değerler oldukça yüksek. Ulrich, 2023’te 37-38 derece ölçüldüğünü hatırlatarak, bu seviyelere yaklaşılabileceğini söylüyor. Uzmanlar, gelecekte bu tür kaniküllerin daha sık yaşanacağı konusunda hemfikir.

İsviçre’de sıcak hava dalgası şiddetini artırıyor: 37 derece bekleniyor

Son dönemde özellikle gençler arasında yayılan “güneş yanığı dövmesi” modası, sağlık uzmanlarının tepkisini çekiyor. 

Cilt sağlığı

Bu trend, vücudun belirli bölgelerini bronzlaştırıp diğer bölgeleri beyaz bırakılarak desen oluşturmayı hedefliyor. Ancak uzmanlar, bu uygulamanın cilt sağlığı açısından ciddi riskler taşıdığı uyarısında bulunuyor.Lausanne Üniversitesi Hastanesi (CHUV) Dermatoloji Bölüm Şefi Dr. Olivier Gaide yaptığı açıklamada, “Arada bir güneş yanığı almak çok büyük bir sorun olmayabilir, ancak özellikle gençleri bu şekilde yönlendiren bir akımın oluşması üzücü. Çünkü güneşin zararlı etkilerine en hassas grup onlar” dedi.Dr. Gaide, her güneş yanığının cilt kanseri riskini artırdığını hatırlatarak, “Güneş sermayenizi henüz tüketmediğinizi düşünerek defalarca yanmak doğru değil. Her yanık, cildinizin sağlığı üzerinde kalıcı izler bırakabilir” uyarısında bulundu.Beden Sanatı mı, Sağlık Riski mi? Sosyolog ve antropolog David Le Breton ise bu modayı “bedeni sanat eseri haline getirme” çabası olarak tanımlıyor. Ona göre bu, modern toplumların “aşırı bireyselleşme” eğiliminin bir yansıması: “Kendi vücuduna sadece sana ait, farklı bir kimlik kazandırmak… Deri, kişinin sosyal sahnesi haline geliyor.”Uyarılara Rağmen Bronz Ten Cazibesini Koruyor Tüm uyarılara rağmen bronz ten algısının hâlâ çekici bulunduğunu vurgulayan Dr. Gaide, “Artık güneşin zararlarının farkında olan geniş bir kitle var. Ancak ‘bronz olmak güzel bir yaz geçirdiğinin kanıtıdır’ gibi eski alışkanlıklar sürüyor” dedi.Uzmanlar, bu tür trendlerin kısa vadeli estetik arayışların ötesinde, uzun vadede cilt kanseri ve erken yaşlanma gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabileceğini hatırlatarak, gençleri güneşten korunmaya davet ediyor.

Güneş yanığıyla “Dövme” modası uzmanları endişelendiriyor

Kişisel gelişim sektörü, “Potansiyelini keşfet!”, “Kendinin en iyi versiyonu ol!” gibi iddialı sloganlarla milyonlara umut veriyor. Dünya genelinde 43 milyar dolarlık bir ekonomik hacme ulaşan bu alan, sosyal medyadan kitap raflarına kadar her yerde karşımıza çıkıyor. 

Umut satışı mı, manevi sömürü mü?

Ancak, son dönemde bazı programların vaatlerinin ardında ciddi riskler olduğu ortaya kondu.RTBF’in “Le Piège: Kişisel Gelişimin Kulisleri” adlı podcast’inde gazeteci Manon Mottard ve yönetmen Frédéric Moray’in iki yıl süren araştırması, bazı kişisel gelişim seminerlerinin katılımcılar üzerinde psikolojik baskı ve maddi sömürüye yol açtığını gözler önüne seriyor. Araştırmanın odağında, Belçika ve Fransa’da yüzlerce kişiyi bir araya getiren “Başarının Anahtarları” adlı seminer var. 26 binden fazla kişinin katıldığı bu etkinlikler, “hayatınızı kökten değiştirme” vaadiyle pazarlanıyor.Katılımcıların bir kısmı olumlu deneyimler yaşadığını belirtirken, diğerleri binlerce euro değerindeki ek eğitim paketleri nedeniyle ağır borç yükü altına girdiğini aktarıyor. Bazı sosyologlar, bu tür etkinliklerde gözlemlenen yöntemleri “etki ve kontrol sistemi” olarak tanımlıyor.Mottard’a göre bu seminerler, kitap okumaktan çok daha yoğun ve sarsıcı bir deneyim sunuyor. Üç gün süren programlarda sabah 09.00’dan gece 23.00’e kadar süren oturumlar, kısa molalar ve kısıtlı yemek aralarıyla katılımcıları sürekli yüksek bir duygusal tempoda tutuyor. Araştırmada ayrıca, katılımcılarda aciliyet duygusu yaratma, eleştirel bakan yakınlardan uzaklaştırma ve gruba uyum sağlamayanların suçluluk duymasına neden olma gibi yöntemler de belgelenmiş durumda.Uzmanlar, kişisel gelişimin doğru kullanıldığında faydalı olabileceğini, ancak finansal ve duygusal sömürüye dönüşmesi halinde zararlı bir tuzağa dönüşeceğini vurguluyor.Podcast, kişisel gelişim sektörünün karanlık yüzüne ışık tutarken, bu alanın daha sıkı denetlenmesi gerektiğine dikkat çekiyor. “Le Piège” adlı yapım, altı bölüm boyunca dinleyiciye bu modern tuzaklardan nasıl korunabileceğine dair önemli ipuçları sunuyor.

Kişisel gelişim sektöründe tehlikeli tuzaklar

İsviçre’de sessizce büyüyen bir suç dalgası dikkat çekiyor: tekne motoru hırsızlıkları. Özellikle Vaud kantonu başta olmak üzere ülke genelinde yaşanan bu artış, Doğu Avrupa kökenli organize çetelerin varlığına işaret ediyor. 

Doğu Avrupa çetelerinden şüpheleniliyor

Hırsızlıkların profesyonelce ve dakikalar içinde gerçekleşmesi, tekne sahiplerinde büyük bir güvensizlik ve tedirginlik yaratıyor.<h3>1 Yılda 4 Kez Hedef Oldu</h3>Vaud kantonundaki Morges limanında uzun yıllardır teknesini bulunduran balıkçılık tutkunu Manuel Dimache, bu durumun mağdurlarından biri. Son bir yıl içinde dört kez hırsızlık girişimine maruz kalan Dimache, ikisinde motorunu kaybetti. Dimache, RTS’ye yaptığı açıklamada, “Bu olaylar duygusal olarak da büyük yük yaratıyor. Bu yüzden teknemi Bief limanından alıp daha güvenli bir yere taşıma kararı aldım” dedi.<h3>Hızlı, Sessiz ve Karlı: Binlerce Franklık Zarar</h3>Çetelerin kullandığı yöntem oldukça sistemli: Motorun cıvatalarını diskli taşlama makinesiyle keserek birkaç dakika içinde çalıyorlar. Her motorun değeri binlerce frank ile ölçülüyor. Bu hırsızlıklar, çalınan motorların yurt dışına kaçırılıp satılmasıyla büyük bir kara paraya dönüşüyor.Vaud kantonunda 2020 yılında sadece 6 vaka kaydedilmişken, 2024'te bu sayı 40'a ulaştı ve sadece bu yılın ilk yarısında da şimdiden benzer sayılara ulaşılmış durumda.<h3>Tüm İsviçre’yi Etkiliyor</h3>Vaud kanton polisi sözcüsü Sébastien Jost, suçluların genellikle Doğu Avrupa’dan geldiklerini ve kısa sürede birden fazla suç işleyip sonra ülkelerine geri döndüklerini belirtiyor.Hırsızlıkların ülke çapında yayılması üzerine İsviçre, kantonlar ve yabancı makamlar arasında bilgi paylaşımını güçlendirmek için ulusal bir görev gücü (task force) oluşturdu. Yetkililer, yaz sezonunda hırsızlıkların daha da artabileceği konusunda uyarıyor.

İsviçre'de tekne motoru hırsızlıklarında patlama

Cenevre’de bu yaz ikinci kez resmi sıcak hava alarmı verildi. Kantonun sağlık birimi, Cuma gününden itibaren belediyeler ve kurumların sıcak hava planlarını devreye alabileceğini açıkladı. 

İkinci kez sıcak hava alarm

Leman Gölü havzasında çarşamba gününe kadar devam etmesi beklenen aşırı sıcaklar nedeniyle özellikle yaşlı ve savunmasız gruplar için çeşitli destekler sağlanıyor.<h3>Yaşlılara özel destek ve ücretsiz aktiviteler</h3>Cenevre Belediyesi, sıcak dönemlerde bireysel takibe ihtiyaç duyan kişilere günlük telefonla ulaşacak. Bu kişiler hafta sonu da dâhil olmak üzere düzenli olarak aranarak sağlık ve refah durumları kontrol edilecek.Ayrıca 65 yaş üstü vatandaşlara sabah saatlerinde Les Vernets ve Varembé yüzme havuzlarına ücretsiz giriş imkânı sunuluyor. Öğleden sonraları ise Scala ve Nord-Sud sinemalarında ücretsiz seanslar düzenleniyor. Bu uygulamanın amacı, yaşlı bireylerin serin ve güvenli ortamlarda zaman geçirmelerini sağlamak.<h3>Serin alanların haritası hazırlandı</h3>Belediye, özellikle kırılgan gruplar için çeşitli serin alanlar da erişime açtı. Bu noktalar arasında yaşlı bakım evleri (EMS), alışveriş merkezlerinin kafeteryaları, Cité Seniors, Etnografya Müzesi ve Les Vernets yüzme havuzu holü gibi kamusal alanlar yer alıyor. Tüm bu alanları içeren harita, vatandaşlara sunulmuş durumda.<h3>Sokakta yaşayanlara yardım</h3>Sosyal hizmet ekiplerinin ziyaretleri artırılarak, hem önleyici bilgi veriliyor hem de içecekler dağıtılarak sokakta yaşayan kişilere yardım ulaştırılıyor. Bu yaz plan ilk kez 28 Haziran - 4 Temmuz tarihleri arasında devreye alınmış, sinema salonlarında 1000’den fazla ziyaret kaydedilmişti.<h3>Su içmeyi unutmayın, çevrenize dikkat edin</h3>Sağlık ve Ulaşım Dairesi, sıcak hava dalgalarının özellikle risk altındaki bireyler için ciddi sağlık sorunlarına yol açabileceğini hatırlatıyor. Kantonal sağlık hizmeti, tüm vatandaşları bol sıvı tüketmeye, serin kalmaya ve çevrelerindeki yaşlı veya hassas bireylerle dayanışma içinde olmaya davet ediyor.

Cuma gününden itibaren aşırı sıcaklara karşı önlemler devrede

İsviçre’de hızla yayılan istilacı tür Asya eşekarısına karşı bilim insanları ilginç bir yönteme başvurdu: Bu tehlikeli böceklerin sırtına 160 miligramlık mini vericiler takılarak yuvaları tespit edilmeye çalışılıyor. 

İstilaya karşı mücadele

Özellikle Neuchâtel bölgesinde yürütülen bu takip operasyonları, istilanın önüne geçmek için umut vadediyor.Frelonasiatique.ch platformunun sorumlusu biyolog Carine Vogel, çalışmaları arı kovanlarının çevresinde yürütüyor. Çünkü bu bölgeler, Asya eşekarısının en sık görüldüğü alanlar arasında yer alıyor. "Önce bireyleri yakalıyoruz, ardından en güçlü olanlarına verici takıyoruz," diyor Vogel. Bu işlem sırasında eşekarıları, geçici olarak buzla sersemletiliyor; böylece hem verici kolayca yerleştiriliyor hem de biyologlar sokulma riskinden korunmuş oluyor.Verici takılan eşekarısı uyandıktan sonra yeniden doğaya salınıyor. Bilim insanları da verici sinyalini takip ederek yuvaların yerini tespit etmeye çalışıyor. Ancak bu sabır isteyen bir süreç. Vogel, “Eşekarısı bizi biraz dolaştırıyor, ama sinyali aldığımız için aramaya devam ediyoruz,” diyor. Neuchâtel kent merkezinde şimdiye dek iki yuvanın bulunduğunu belirten ekip, yeni yuvaya da kısa sürede ulaşmayı umut ediyor.2024 yılında İsviçre genelinde 750 yuvanın imha edildiğini belirten uzmanlar, 2025 itibarıyla türün Cenevre Gölü ve Jura bölgelerinden İsviçre’nin merkezine kadar yayıldığını ifade ediyor. Ekipler, istilayı sınırlamak için alarma geçmiş durumda.

Asya eşekarısına karşı mini vericiyle takip operasyonu

Zürih’te 20 yıldır tartışma konusu olan yaprak üfleyicilerle ilgili karar artık halka bırakılıyor. 28 Eylül’de Zürihliler, bu cihazların kullanımını sınırlayıp sınırlamama konusunda oy kullanacak.

Zürih’te yaprak üfleyicileri sandıkta

Kabul edilirse, yalnızca elektrikli yaprak üfleyicilere izin verilecek ve onlar da sadece Ekim ile Aralık ayları arasında kullanılabilecek. Girişimin temel amaçları arasında gürültü kirliliğini azaltmak, halk sağlığını ve biyolojik çeşitliliği korumak, aynı zamanda iklim dostu bir çevre politikası izlemek yer alıyor.Tartışmalar 2005 yılında, belediyeye yapılan ilk yasak talebinin reddedilmesiyle başlamıştı. O günden bu yana Sosyal Demokratlar ve Yeşiller partisi konuyu sürekli gündemde tutarak 2022’de ortak bir halk girişimi sundu.Buna karşılık, ertesi yıl merkez sağ partiler ve Bahçıvanlar Derneği desteğiyle bir parlamenter referandum düzenledi. İki taraf arasındaki siyasi çekişme, 20 yılın ardından nihayet doğrudan demokrasiyle çözülecek. Son sözü Zürih halkı söyleyecek.

Gürültülü aletler sınırlanacak mı?

Avustralya açıklarında yer alan ve dünyanın en büyük canlı yapısı olarak kabul edilen Büyük Mercan Resifi, 2024 yılında şimdiye kadar kaydedilen en büyük beyazlama (blanchissement) sürecine maruz kaldı. 

Termal stres

Avustralya hükümeti tarafından Çarşamba günü yayımlanan rapor, resifin "kötü durumda" olduğunu duyurdu.Bilim insanları, 40 yılı aşkın süredir yapılan gözlemler arasında, 2024 yılının “en geniş çaplı beyazlama” vakası olduğunu ve bu durumun okyanus sıcaklıklarının olağanüstü seviyelere ulaşmasından kaynaklandığını bildirdi. Okyanus yüzeyinde yaşanan bu aşırı ısınma, resiflerde eşi görülmemiş düzeyde termal stres yarattı.124 resifte sağlık araştırması yapıldıAvustralya Deniz Bilimleri Enstitüsü (AIMS), Ağustos 2024 ile Mayıs 2025 tarihleri arasında Büyük Mercan Resifi’ndeki 124 ayrı resif bölgesini inceleyerek sağlık durumlarını değerlendirdi. Araştırmaya göre, resifin kuzey ve güney uçları tarihindeki en büyük yıllık düşüşü yaşadı.Resifler, iklim etkilerinin yanı sıra tropikal fırtınalar ve mercanları yiyerek tahrip eden taç-diken deniz yıldızı istilası gibi diğer doğal tehditlerden de zarar gördü.İklim değişikliği birincil nedenEnstitünün araştırma sorumlusu Mike Emslie, “Bir numaralı neden iklim değişikliği. Bu konuda hiçbir şüphe yok” diyerek durumun ciddiyetine dikkat çekti.2300 kilometrelik alanı kaplayan ve zengin bir biyolojik çeşitliliğe ev sahipliği yapan Büyük Mercan Resifi, Avustralya’nın başlıca turistik cazibe merkezlerinden biri olmayı sürdürüyor. Ancak tekrar eden beyazlama olayları, renkli mercan kolonilerini hastalıklı bir beyaza dönüştürerek, bu doğal mirası yok olma tehlikesiyle karşı karşıya bırakıyor.

Büyük Mercan Resifi’nde 2024 yılında rekor düzeyde beyazlama yaşandı

İsviçre’nin prestijli teknik üniversitelerinden EPFL’de tamamladığı doktora çalışmasıyla bilim dünyasında dikkatleri üzerine çeken Nergiz Şahin Solmaz, 2025 EUROMAR Konferansı’nda verilen Raymond Andrew Ödülü’nün bu yılki sahibi oldu.

Başarıya uzanan yol

Nergiz Şahin Solmaz’ın Samsun Bafra’da başlayan başarı hikayesi, ailesinin İstanbul’a taşınma kararıyla ivme kazandı. Yatılı okulda edindiği disiplin ve Türkiye’nin önde gelen mühendislik fakültelerinde aldığı eğitimle şekillenen bu yolculuk, İTÜ’deki çift anadal programıyla bilim tutkusuna dönüştü. Akademik hedefleri onu İsviçre’ye, Avrupa’nın ileri teknoloji merkezlerine taşıdı. Bugün, bilimi insanlığa faydaya dönüştürme hedefiyle çalışan Solmaz’ın bu yolculuğu, 2025 EUROMAR Konferansı’nda verilen Raymond Andrew Ödülü ile taçlandı.Manyetik rezonans alanında en iyi doktora tezine verilen bu ödülle, genç bilim insanı sadece akademik bir başarıya değil, aynı zamanda teknolojiye erişimi demokratikleştirmeye yönelik vizyoner bir çalışmaya da imza attı.İstanbul Teknik Üniversitesi’nden başlayan mühendislik yolculuğunu İsviçre’de ileri düzey araştırmalara taşıyan Solmaz, tek yongada (single-chip) Elektron Spin ve Nükleer Manyetik Rezonans dedektörlerini entegre eden öncü projesiyle büyük takdir topladı. Kendisiyle hem bu çığır açan araştırmasını hem de bir Türk kadın mühendisin İsviçre’deki başarı hikâyesini konuştuk.Röportaj: Özgür Mumcular - Ferah Koçak ErdoğanNergiz Hanım sizi tanıyabilir miyiz?Samsun Bafra doğumluyum ve dört kardeşin en küçüğüyüm. Üç yaşındayken İstanbul’a taşındık ve ilkokulu Kağıthane Hasdal İlköğretim Okulu’nda okudum. Lise eğitimimi, Çapa Anadolu Öğretmen Lisesi’nde yatılı olarak tamamladım. Üniversite giriş sınavında Türkiye genelinde 300. olarak İTÜ Elektronik Mühendisliği bölümüne üçüncü sıradan girdim ve İTÜ Vakfı ile Türk Eğitim Vakfı’ndan üstün başarı bursları aldım.Üniversitede Elektronik Mühendisliği ile birlikte Kontrol Mühendisliği çift anadal programını tamamladım. Lisans eğitimim sırasında VLSI Laboratuvarı’nda çalışarak devre tasarımına ilk adımlarımı attım. Yüksek lisans dönemimde, uzay uygulamaları için kriyojenik sıcaklıklara ve radyasyona dayanıklı radyo frekansı devre tasarımı üzerine araştırmalar yürüttüm.Üniversite yıllarında eşimle tanıştım ve evlenerek İsviçre’ye birlikte taşındık. Doktora eğitimimi EPFL’de tamamladım ve burada manyetik rezonans sensörleri için entegre devre tasarımına odaklandım. Amerika, İtalya, Almanya, Fransa ve Finlandiya’da düzenlenen konferanslara katıldım ve konuşmacı olarak davet edildim.&nbsp;Yaklaşık bir buçuk yıldır, akademiyle endüstri arasında bir köprü kuran CSEM’de görev alıyorum. Temel amacım; ileri teknolojiler geliştirmek, onları erişilebilir kılmak ve bilimsel yenilikler ile gerçek dünya problemlerine somut çözümler üreterek insanlığa katkı sağlamak.Gelecekte, daha bağımsız araştırmalar yürütebileceğim bir konuma ulaşmayı hedefliyorum.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/31eb92bc7b5b4ee63b53d3600.jpg" width="1024" height="576"></figure>Raymond Andrew Ödülü’nü kazandığınızı ilk duyduğunuzda neler hissettiniz? Bu ödül sizin için ne ifade ediyor?Bu ödülü kazandığımı ilk duyduğumda büyük bir mutluluk ve onur hissettim. Elektronik mühendisliği altyapısıyla manyetik rezonans alanına adım attığımda önümde pek çok belirsizlik vardı. Bu alana yeni giren bir araştırmacı olarak kendimi ne kadar geliştirebileceğimi ve bilimsel topluluk tarafından nasıl karşılanacağımı bilemiyordum. Raymond Andrew Ödülü, manyetik rezonans alanında doktorasını tamamlayan genç araştırmacılara verilen çok prestijli bir ödül ve benim için hem bir motivasyon kaynağı hem de bu alanda doğru yolda olduğumun güzel bir göstergesi.Doktora tezinizde geliştirdiğiniz “Single Chip Dynamic Nuclear Polarization Microsystems” teknolojisinin bilimsel dünyaya katkısını nasıl özetlersiniz?Bu teknoloji, dinamik nükleer polarizasyon (DNP) yöntemini çip ölçeğinde minyatürize ederek manyetik rezonansın hassasiyet sınırlarını genişletmeyi amaçlıyor. Yani, daha düşük maliyetli, daha kompakt ve yaygın kullanılabilir manyetik rezonans cihazlarının önünü açıyor. Bu sayede laboratuvar dışına taşabilecek, daha erişilebilir ölçüm ve analiz imkânları yaratmayı hedefliyoruz.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/31eb92bc7b5b4ee63b53d3601.jpg" width="1024" height="576"></figure>Bu araştırma sürecinde sizi en çok zorlayan teknik ya da teorik engel neydi ve bunu nasıl aştınız?En zorlu kısımlardan biri, yüksek frekansta çalışan DNP deneylerini gerçekleştirmekti. Hem deney düzenekleri hem de kullandığımız malzemeler benim için yeniydi ve tasarladığım devrenin doğru çalıştığını göstermek için ön testler yapmak gerekiyordu. Deneyleri yürütürken bir yandan da hangi malzemenin hangi sonucu vereceğini öngörmeye, bunu güncel yayınlardan edindiğimiz bilgilerle birleştirerek en uygun deney planını oluşturmaya çalışıyorduk. Farklı fiziksel süreçleri aynı anda kontrol etmek karmaşık bir süreçti ama bu engelleri disiplinler arası bir yaklaşımla, sabırla ve ekip çalışmasıyla aşabildik. Bu süreç uzun ama öğretici oldu.&nbsp;Projenizin, özellikle DNP teknolojisinin yaygınlaştırılması ve erişilebilir kılınması açısından gelecekte nasıl etkiler yaratmasını bekliyorsunuz?Özellikle yüksek frekansta çalışan DNP test ekipmanları oldukça pahalı ve dünyada sadece sayılı üniversite ve araştırma merkezi bu ekipmanlara sahip olabilecek bütçeye sahip. Doktora tezimde tasarladığımız DNP çipleri sayesinde, yüksek maliyetli gyrotronlara ve mikrodalga dalga kılavuzlarına ihtiyaç duymadan bu deneyleri gerçekleştirebildik.&nbsp;Umudum, bu teknolojinin sadece büyük laboratuvarlarla sınırlı kalmayıp daha küçük araştırma gruplarında ve hatta klinik uygulamalarda da kullanılabilir hale gelmesi. DNP, manyetik rezonans sinyalini yüzlerce kat artırabiliyor; bu da daha hızlı ve daha detaylı ölçümler yapılmasına imkân tanıyor. Böylece hem deney süreleri kısalıyor hem de daha önce mümkün olmayan, çok kısa ömürlü ve hızlı gerçekleşen dinamik süreçler takip edilebiliyor. Uzun vadede, bu teknolojinin tıp, malzeme bilimi ve biyosensörler gibi alanlarda yeni fırsatlar yaratacağına inanıyorum.İTÜ’den EPFL’ye uzanan yolculuğunuzda sizi bu alana yönlendiren motivasyon neydi?İTÜ’de lisans eğitimim sırasında elektromanyetik dalgalar, radyo frekansı devreleri gibi konularda sağlam bir altyapı edindim. Bunun yanında, kuantum fiziğinin geniş uygulama alanları tam olarak kavrayamasam da her zaman ilgimi çekiyordu. Doktora konusu seçerken EPFL’de karşıma bu alanda çalışma fırsatı çıktı. Neredeyse hiç bilmediğim bir konuda doktora yapmak başta oldukça ürkütücüydü.&nbsp;Ancak manyetik rezonansın neredeyse sınırsız uygulama alanına sahip olması ve bir elektronik mühendisi olarak bu alana kendi katkımı sunma ihtimali beni çok heyecanlandırdı. EPFL bu tür araştırmalar için çok uygun bir ortam sunuyor; deneysel olanaklarımız oldukça ileri düzeyde. Bu alanda beni en çok motive eden şey ise temel bilimin, yenilikçi mühendislikle birleşerek somut bir ürüne dönüşebilmesi.Doktora süreciniz boyunca sizi en çok etkileyen kişi ya da olay neydi?Yüksek frekansta çalışan DNP deneylerini başarıyla gerçekleştirmek oldukça uzun zaman aldı. Bir dönem, deneylerden elde ettiğimiz verileri yorumlamakta çok zorlandık ve doğrudan neden beklediğimiz DNP etkisini gözlemleyemediğimizi anlamıyorduk. Danışman hocamla aylar boyunca deneme ve sonuç değerlendirme süreci yürüttük. Her seferinde yeni bir yorum geliştiriyor, o yorumu doğrulamak için yeni bir deney ya da matematiksel hesaplama yapıyorduk. Doğru cevaba ulaşana kadar pek çok yanlış varsayımı test ettik.&nbsp;Tüm bunlar olurken büyük bir merak ve heyecanla yeni olasılıklar üretmeye devam ettik. Pes etmeyi hiç düşünmedik çünkü cevabı mutlaka bulacağımıza inanıyorduk. Danışman hocamla, daha önce birlikte yürüttüğümüz deneylerde de bana aşıladığı bu yaklaşım, neredeyse her akşam laboratuvardan çıkarken ‘Çözümü bulacağız, yarın görüşürüz’ diyerek bitirdiğimiz uzun tartışmaların bir parçasıydı. Bu süreç bana yalnızca mühendislik ve tasarımın değil, bilimsel araştırmanın da ne kadar keyifle ve azimle yürütülebileceğini gösterdi.Kadın bir mühendis ve araştırmacı olarak bilim dünyasında karşılaştığınız zorluklar oldu mu? Bunlarla nasıl baş ettiniz?Açıkçası bu konuda kendimi şanslı azınlık içinde görüyorum. Hayatım boyunca ailemden, öğretmenlerimden ve arkadaşlarımdan güçlü bir destek hissettim. Hiçbir zaman ‘bunu sen yapamazsın ama bir erkek yapar’ gibi bir düşünce bana aşılanmadı; yeteneklerim küçümsenmedi. Aksine öğretmenlerimin özel ilgisi ve kazandığım burslar bu özgüveni pekiştirdi. Egitim hayatım boyunca arkadaşlarımdan, asistanlardan ve hocalarımdan her zaman saygı ve destek gördüm. Türkiye’de kız öğrencilerin çalışkan ve başarılı olduğu yönündeki yaygın algının da bu anlamda bana moral verdiğini söyleyebilirim.EPFL’ye geldiğimde de içinde yer aldığım laboratuvar ortamında ve hocalarımla çalışırken hep yeteneklerime değer verildiğini hissettim. Bunun yanında EPFL’de kadın araştırmacılara destek sağlayan ‘Fix the Leaky Pipeline’ programına katıldım. Bu sayede harika kadın araştırmacılarla tanıştım ve aslında pek çok kadının bilim dünyasında ne tür engellerle yüz yüze kaldığını yakından gördüm. Bu süreçte ben de kendi kendime koyduğum görünmez sınırların farkına vardım. Bu, hâlâ üzerinde çalışmaya ve kendimi geliştirmeye devam ettiğim bir alan.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/31eb92bc7b5b4ee63b53d3603.jpg" width="1024" height="576"></figure>Sizin gibi yüksek teknoloji alanlarında çalışmak isteyen gençlere ne gibi tavsiyelerde bulunursunuz?Meraklı olun, soru sormaktan çekinmeyin ve hata yapmaktan korkmayın. Yeni bir alana girerken yeteneklerinizden şüphe etmeyin, cesur olun. Ben hiçbir başarının sadece büyük bir zekânın ürünü olduğuna inanmıyorum; ama her başarının mutlaka büyük bir emeğin sonucu olduğundan eminim.&nbsp;İyi bir ekipte yer almak ve farklı disiplinlerden insanlarla çalışmak vizyonunuzu inanılmaz derecede genişletir. Mümkünse farklı alanlarda araştırma yapan insanlarla iletişim kurun, onlardan öğrenin. Ve unutmayın: Sabır çok önemli. Büyük fikirler bir günde gerçeğe dönüşmez, ama emekle, inatla ve merakla mutlaka yolunu bulur.Akademide mi kalmayı düşünüyorsunuz yoksa endüstride de çalışmalar yapmak istiyor musunuz?Şu anda çalıştığım kurum olan CSEM, akademi ile endüstri arasında tam anlamıyla bir köprü görevi görüyor. Doktora sonrasında araştırmalarımı burada yürütüyorum. İçinde yer aldığım grup bugüne kadar birçok başarılı tasarıma imza atmış, içinden start-up şirketler çıkarmış bir ekip.&nbsp;Bu farklı ortam, uzun zamandır fırsat bulamadığım alanlarda kendimi geliştirmeme imkân sağlıyor. Grubumuzda elektronik devre tasarımında 20 yılı aşkın deneyime sahip mühendislerle çalışıyorum ve onlarla yaptığım fikir alışverişleri manyetik rezonans alanında uygulanabilir yeni fikirler ortaya çıkarıyor.Aslında yüksek lisansım sırasında da bir süre İTÜ Teknopark’taki Mikroelektronik firmasında yarı zamanlı çalışmış ve oradaki tecrübeli mühendislerden çok şey öğrenmiştim. Hatta o dönemde edindiğim pratik bilgilerin, doktora sırasında tasarladığım devrelerin başarıyla çalışmasında kritik rol oynadığına inanıyorum.Demek istediğim şu ki: akademi ve endüstri, birbirini sürekli besleyen ve birlikte ilerleyen iki DNA sarmalı gibidir. Benim gönlümde uzun vadede akademi var; çünkü bir ürünü geliştirmekten ziyade, sıfırdan yepyeni bir ürünün gerçeğe dönüşebileceğini göstermek bana çok daha heyecan verici geliyor. Tabii en büyük hayalim, bu fikirlerin sadece laboratuvarda kalmayıp bir gün gerçek dünyaya taşınarak birilerine, ne kadar küçük olursa olsun, somut bir fayda sağlaması.Araştırma konularınız arasında özellikle ilginizi çeken, gelecekte derinleşmeyi planladığınız yeni bir teknoloji ya da alan var mı?Şu anda kuantum algılama ve biyouyumlu mikro sistemler alanı özellikle ilgimi çekiyor. Manyetik rezonans tekniklerini biyomedikal cihazlarla birleştirmek önemli fırsatlar sunabilir ve bu yönde derinleşmeyi hedefliyorum. Bu alanda ilerlemek için iş birlikleri geliştirmem ve yapılabilecekler konusunda kendimi daha fazla beslemem gerektiğinin farkındayım.&nbsp;Şu anda bilgi ve yetkinlik alanım doğrultusunda alana katkı sağlayacağına inandığım devreleri tasarlamaya devam ediyorum. Kısa vadede, geniş sıcaklık aralığında çalışabilen, farklı yöntemleri ve frekansları aynı çipte bir araya getiren gelişmiş manyetik rezonans devreleri tasarlamayı hedefliyorum. Böylece pek çok farklı deney tek bir çip ile gerçekleştirilebilecek.Uluslararası iş birliklerinin araştırmalarınızdaki yeri nedir? Türkiye’deki üniversitelerle ortak projeler yürütmeyi düşünüyor musunuz?Uluslararası iş birliklerinin degerini gittikce daha iyi anliyorum. Farklı bakış açıları ve teknik imkanlar bir araya geldiğinde çok daha yaratıcı çözümler üretilebiliyor. Gelecekte Türkiye’deki üniversitelerle de ortak projelerde yer almayı çok isterim. Bu tür bağların hem bilgi paylaşımı hem de insan kaynağı açısından büyük katkı sağladığına inanıyorum.Kendi kariyer hikayenizi düşündüğünüzde, geriye dönüp genç Nergiz’e bir cümleyle ne söylemek isterdiniz?Kendine güven ve fikirlerinin pesinden kosmaktan asla çekinme. Daima açık iletişimden yana ol; sorunları ertelemeden, güzel bir iletişimle çöz. Yıllar önce İTÜ’den bir hocamın bana söylediği bir sözün ne kadar doğru olduğunu her geçen gün daha iyi anlıyorum: ‘Ne olmak istiyorsan, o olacaksın.’ Çok basit ama benim için çok güçlü bir cümle. Hâlâ kendime sık sık bunu hatırlatıyorum.

Bir Türk kadınının bilimde çığır açan devrimi

Modernleşme denince akla genellikle teknolojik gelişmeler, eğitim reformları ve hukukta yapılan değişiklikler gelir. Ancak tarihî süreçler sadece görünen yüzlerden ibaret değildir. Bir toplumun dönüşümünde, yüksek sesle konuşmayan ama derin izler bırakan aktörler de vardır. 

Sessiz aktörler

Pusula Swiss olarak, Osmanlı’nın son döneminde hem devletin çeşitli kademelerinde görev almış hem de tasavvuf geleneğine sıkı sıkıya bağlı kalmış bu "sessiz aktörler"i gündeme taşımak istedik.&nbsp;Harvard Üniversitesi’nde doktora sonrası araştırmalarını sürdüren ve Osmanlı’nın geç dönem sûfî bürokratları üzerine kapsamlı çalışmalar yürüten Dr. Arzu Eylül Yalçınkaya ile gerçekleştirdiğimiz bu röportaj, modernleşme ile maneviyat arasında kurulmuş köprülerin izini sürüyor.Pusula Swiss: Sayın Yalçınkaya, bize öncelikle akademik geçmişinizden ve sizi “sûfî bürokratlar” gibi özel bir alana yönlendiren sebeplerden bahseder misiniz?Dr. Arzu Eylül Yalçınkaya: Elbette. Lisans ve yüksek lisans eğitimim sırasında Osmanlı düşünce tarihi ve tasavvuf geleneği benim ana ilgi alanımdı. Doktora tezimi Ken’ân Rifâʿî üzerine hazırladım. Ardından Üsküdar Üniversitesi Tasavvuf Araştırmaları Enstitüsü’nde akademik kariyerime başladım. 2022-2024 arasında Harvard Üniversitesi Ortadoğu Çalışmaları Merkezi’nde (CMES) doktora sonrası araştırmalarımı yürüttüm. Halen Harvard Universitesi kaynaklarıyla sabbatical sürecimdeyim ve doktora sonrası araştırmalarımı yayın haline getiriyorum. Burada geç Osmanlı ve erken Cumhuriyet döneminde sûfî entelektüellerin devlet ve toplum üzerindeki etkilerini inceledim. Bu konuyu seçmemin en büyük nedeni, tarih yazımında çoğu zaman göz ardı edilen bu aktörlerin, modernleşme sürecinin manevî ve ahlâkî yüzünü temsil etmesiydi.Pusula Swiss: "Sûfî bürokrat" kavramı ilk bakışta tezat gibi görünüyor. Bu tanımı biraz açar mısınız?Dr. Arzu Eylül Yalçınkaya: Haklısınız, kulağa zıt gibi geliyor. Bir yanda mistik hayatın sadeliğini benimseyen sûfîler, diğer yanda seküler devlet düzeni içinde görev yapan bürokratlar... Ancak Osmanlı toplumunda bu ikilik düşündüğümüz kadar keskin değildi. 19. yüzyılın sonlarında ve 20. yüzyıl başlarında birçok devlet adamı aynı zamanda bir tarikata mensuptu. Bu kişiler hem mektepler açıyor, eğitim reformları yapıyor hem de dergâhlarda zikir halkalarına katılıyor, Mesnevî okutuyorlardı. Onların çok yönlü kimlikleri sayesinde devletin teknik modernleşmesi ile toplumun manevî değerleri arasında bir denge sağlandı.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/4cd25ef3a8c8b7b7fcc50c819.jpg" width="1024" height="576"></figure>Pusula Swiss: Bu sûfî bürokratlar Osmanlı modernleşmesine ne tür katkılar sundular? Reformlara karşı mıydılar yoksa desteklediler mi?Dr. Arzu Eylül Yalçınkaya: Bu noktada geleneksel anlatılarla yüzleşmemiz gerekiyor. Osmanlı modernleşmesini genellikle seküler, Batıcı elitlerin projesi gibi görürüz. Ancak gerçekte sûfî entelektüeller bu sürecin tam içindeydiler. Örneğin, Aşçı Dede İbrahim Halil Efendi'nin hatıratında Japonya'nın modernleşmesinden övgüyle bahsedilir. Bu isimler reformları bir tür dinî sorumluluk olarak gördüler. Gazetelerde yazılar yazdılar, halka yeniliklerin gerekçelerini anlattılar. Modernleşmenin vicdanı oldular diyebiliriz. Yaptıkları iş, sadece modern kurumları savunmak değil; bu kurumlara manevî ve ahlâkî içerikler kazandırmaktı.Pusula Swiss: Örnek olarak kimleri sayabiliriz?Dr. Arzu Eylül Yalçınkaya: Ken’ân Rifâʿî bu profilin en çarpıcı örneği. Galatasaray Sultanîsi mezunu, aynı zamanda şeyh. Maarif Nezareti’nde müfettişlik yapmış, vilayetlerde maarif müdürlüğü görevinde bulunmuş. İstanbul’da Ümmü Ken’an Dergâhı’nı kurmuş. Cumhuriyet’in radikal reformlarına dahi anlayışla yaklaşmış biri. "Gerçek tekke kalptedir" diyerek, zahiri kurumların değil, tasavvufun özünün korunmasını savunmuştur. Hem klasik Türk musikisine hem de Batı müziğine ilgi göstermiş, piyano çalmış ve ilahiler bestelemiştir.Veled Çelebi İzbudak da önemli bir örnek. Mevlânâ soyundan gelen bir Mevlevî şeyhi, ama aynı zamanda II. Meşrutiyet’ten itibaren Modernleşme süreçlerinde aktif olarak yer almış, Cumhuriyet döneminde de milletvekili olarak görev almış bir dil âlimi. Türk Dil Kurumu’nda çalışmış, 12 ciltlik bir sözlük hazırlamış. Mevlânâ Dergâhı'nın müzeye dönüştürülmesinde de adı geçiyor. Onun hikâyesi, sûfî kimliğin ulus-devlet reformlarıyla çatışmadığını, tam tersine bu sürece içeriden katkı sunduğunu gösteriyor.Pusula Swiss: Daha az bilinen ama önemli isimlerden de bahseder misiniz?Dr. Arzu Eylül Yalçınkaya: Mehmet Şemseddin Ulusoy, Bursa’da Halvetî-Misrî Dergâhı'nın son şeyhi. Şiirlerinde modern toplumun meselelerini tasavvuf perspektifinden değerlendirmiş. Aşçı Dede İbrahim Halil, II. Abdülhamid döneminde hem mutfakta hizmet etmiş hem de hatıratında dönemin reform tartışmalarına yer vermiştir. Bu metinler, sufîlerin dünyadan kopuk olmadığını, aksine yenilikleri takip ettiklerini gösteriyor.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/4cd25ef3a8c8b7b7fcc50c81a.jpg" width="1024" height="576"></figure>Tâhirü’l-Mevlevî ise tam bir entelektüel. Hem mevlevî hem de eğitimci, şair ve yayıncı. 1912’de yazdığı "Teşebbüs-i Şahsî" romanı, tasavvufun çalışma ve girişimcilik ahlâkıyla nasıl örtüştüğünü gösteriyor. O, “çalışmak da ibadettir” anlayışıyla sûfîlerin üretken bireyler olmasını savunmuş.Pusula Swiss: Günümüz için bu “sessiz aktörler”in ne gibi bir anlamı olabilir sizce?Dr. Arzu Eylül Yalçınkaya: Bu isimler bize çok şey söylüyor. Öncelikle tarihî süreçlerde seküler ve dindar ayrımının bu kadar keskin olmadığını hatırlatıyorlar. Modernleşme, manevî değerlerle çatışmak zorunda değil. Aksine, etik ilkelerle desteklendiğinde daha kalıcı hale geliyor. Ken’ân Rifâʿî gibi bir isim hem Batılı yaşam tarzına açık hem de tasavvufun özüne sadık kalabiliyorsa, bu bizler için çok güçlü bir mesaj. Kamu hizmetinde, eğitimde ya da kültürde çalışan herkes için ilham verici. Sessiz aktörlerin geçmişte söyledikleri, bugün de içimizde yankılanıyor. Bu yüzden onları hatırlamak, sadece tarihî bir borç değil; aynı zamanda toplumsal bilinç ve geleceğe yönelik vizyon açısından da çok değerli.Pusula Swiss: Çok teşekkür ederiz bu derinlikli ve ufuk açıcı sohbet için.Dr. Arzu Eylül Yalçınkaya: Ben teşekkür ederim. Bu tür konulara yer vermeniz, geçmişle bugün arasında kurduğumuz bağların güçlenmesine katkı sağlıyor.

Tasavvufla reform arasında: Sessiz bir dönüşümün izinde

AK Parti Kahramanmaraş Milletvekili Prof. Dr. Mehmet Şahin ile Türkiye’nin güncel siyasetinden Sivil Anayasa çalışmalarına, terörle mücadeleden İBB’deki yolsuzluk iddialarına ve bölgesel gerilimlerin odağındaki İsrail-İran krizine kadar pek çok önemli konuyu konuştuk.

Demokrasi için birlik

Sorularımızı yanıtlayan Prof.Dr. Mehmet Şahin, AK Parti’nin politikalarını ve bölgesel gelişmelere bakışını detaylı bir şekilde paylaştı. Röportajımızda, Türkiye’nin hem iç hem de dış gündemine dair kritik değerlendirmeler yer alıyor.Röportaj: Ferah Koçak Erdoğan<ul><li>Sayın Şahin, Türkiye siyaseti son dönemde yeniden ‘Yeni Anayasa’ tartışmalarına sahne oluyor. AK Parti bu sürece nasıl yaklaşıyor? Mevcut sistemde hangi temel değişiklikleri gerekli görüyorsunuz?</li></ul>Türk siyasetinde Sivil Anayasa Türkiye’nin gündeminden hiç düşmedi. Çünkü bugüne kadar Türk milletine hiç Anayasa yaptırmadılar. Türkiye’de daha çok darbelerden sonra (1960-1980 darbelerini hatırlayalım) darbecilerin yaptığı Anayasa oldu ve bu Anayasa darbeci ruhunu hep korudu. Sivil siyaset sivil bir Anayasa yapmayı istedi ve bunu her zaman gündeme taşıdı, şimdide gündemde olduğunu görüyoruz.&nbsp;Bu konuda özellikle Ak Parti’nin geldiği andan itibaren zaman zaman bazı girişimleri oldu. Geçmiş zamanda hatırlayalım bazı partiler 60 maddede anlaştılar, sonra CHP’nin geri adım attığı dönemler olmuştu. Son dönemde yine Ak Parti gündeme getirdi Sivil Anayasayı. Bu konuda siyasi partiler TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş Bey tarafından ziyaret edildi. Türkiye’de siyasal bir gelişim ve dönüşüm yaşanıyor. Kastettiğim şu; 2017 yılında önemli bir sistem değişikliğine gidildi. Bunu muhalefet, maalesef rejim değişikliği olarak yorumladı. Bu rejim değişikliği değil bir sistem değişikliğiydi.&nbsp;2017 yılında madem bir sistem değişikliği yapıldı bunu bir Anayasa ile taçlandırmak gibi bir niyet de var. Sivil bir Anayasanın yapılması için tüm siyasi partiler özellikle Meclis’te olanlar ( tabi olmayanlarda) ziyaret ediliyor. Onların desteği çok önemli. Çünkü bugün baktığımızda yüzde 95’in üzerinde Milli İradenin Meclise yansıdığını görüyoruz.&nbsp; Sivil bir Anayasa oluşmasında tabiki siyasi partilerin desteği önemli çünkü Türkiye’nin demokratikleşmesi açısından çok büyük katkı sağlar. Ak Parti’nin ve Cumhur İttifakının çabası da bu yöndedir.&nbsp;<ul><li>AK Parti’nin uzun süredir yürüttüğü terörle mücadele politikasında son dönemde bir değişiklik söz konusu mu? ‘Terörsüz bir Türkiye’ hedefi doğrultusunda PKK’nın silah bırakması ve Abdullah Öcalan’ın çeşitli taleplerinin gündeme gelmesi bu süreci nasıl etkiliyor?</li></ul>Ak Parti’nin terörle mücadelesinde bir değişiklik yok. Terörle mücadelede zaten en ufak bir zafiyet de yok.&nbsp; Özellikle hatırlayalım 2014-2015 yıllarında hendek sürecinden sonra Türkiye terörle mücadelede bir konsept değişikliğine gitti. Terörle mücadele geçmiş yıllarda genellikle ülke sınırları içinde yapılır, terörün bir anda gelmesi beklenirdi.&nbsp;Ak Parti konsept değişikliğine giderek terörü kaynağında yok etme stratejisini benimsedi. Türkiye, terör örgütünün rahatlıkla Türkiye içine gelip terör faaliyetinde bulunmaması için Suriye’ de 5-6 operasyon yaptı. Aynı zamanda Irak’ta kendisine yakın sınırlarda bir 30-35 km’lik bir alanı tamamen kontrol eder hale geldi. Burada üsler kurdu ve bunu da geçen dönem kapattı kilidi de kapattı. Bunlara Pençe Kilit operasyonları adı verilmişti. Bu, terörle mücadelede Türkiye’ye çok büyük bir katkı sağladı. Ne tür katkı sağladı; tabii elinde imkanlar da oldu. Özellikle savunma sanayindeki elde etmiş olduğu imkân da Türkiye’ye hem konsept değişikliği hem savunma sanayindeki imkân hem de burada sağlam bir iradenin bir araya gelmesi terörle mücadelede Türkiye’nin elini oldukça güçlendirdi.&nbsp;Bir yandan da diplomasi yürüttü onu da söylemekte fayda var.&nbsp; Bunlar devam ederken, bölgede meydana gelen değişiklikleri de göz önünde bulundurmak hem terörle mücadelede yakalanan ivme hem de başta Suriye olmak üzere bölgemizde yaşanan gelişmeler, Türkiye’nin yeni bir sürecin başlaması sürecine doğru evrilmesini sağladı.&nbsp;Terörsüz Türkiye kavramıyla birlikte Türkiye, bir anlamda yaklaşık 40 yıldır mücadele ettiği terör örgütünün sonlanması konusunda bir inisiyatif aldı. Burada MHP’nin Genel Başkanı sayın Devlet Bahçeli’nin almış olduğu güçlü inisiyatif sayın Cumhurbaşkanı’mızın desteği ve birlikte hareket etmeleri özellikle kimsenin beklemediği acaba olur mu diye şüpheyle baktığı bir dönemde PKK terör örgütünün silah bırakma ve kendini feshetme kararıyla süreç belli bir noktaya geldi. Ki; bu benim beklediğimin de çok üzerinde gidiyor. Çünkü bende de belli şüpheler vardı.&nbsp;Terörsüz Türkiye kavramını, terör sorununu artık çözmüş bir Türkiye olarak yorumlayabiliriz. Ama terörsüz Türkiye tek başına sadece Türkiye’yi kapsamıyor, terörsüz bölge kapsamını da bunun içine almak gerekiyor. Çünkü PKK’nın yürütmüş olduğu faaliyetler sahip oldukları angajmanlar Irak ve Suriye’deki varlığını da göz önünde bulundurduğumuzda bu terörsüz Türkiye’nin, terörsüz bölgeyi de kapsadığını rahatlıkla görebiliriz. Burada alınan yeni inisiyatif ve ortaya çıkan yaklaşıma baktığımızda benim beklediğimin daha üzerinde gittiğini görüyoruz. Yalnız terörsüz Türkiye terörle mücadeleyi bırakmak değildir. Terörle mücadeleyi, elde edilen imkânı ve fırsatı taçlandırma girişimi olarak okumak daha doğrudur.&nbsp;<ul><li>Son dönemde İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu hakkında devam eden dava süreci ve bazı CHP'li belediyelere yönelik yapılan operasyonlar, kamuoyunda "siyasi baskı" tartışmalarına neden oldu. Siz bu süreci nasıl değerlendiriyorsunuz? Hukuki süreçlerin siyasallaştığı yönündeki eleştirileri doğru buluyor musunuz?</li></ul>Ben doğru bulmuyorum. İBB merkezli olarak yürütülen bir yolsuzluk operasyonu var. Ama CHP: 'biz bunları görmeyelim, bunu bir siyasi operasyonmuş gibi yansıtalım' yaklaşımıyla bir tavır takınıyor. İlk önce, '3-5 gizli tanık üzerinden yürütülmeye çalışılan bir proje' diye sunmaya çalıştılar.&nbsp;Oysa bu, 20’nin üzerinde suçunu itiraf eden itirafçının olduğu bir durum. Bunlar sıradan insanlar değiller. Ekrem İmamoğlu’nun Beylikdüzü’nden bugüne birlikte çalıştığı ekipten insanlar da bu işin içinde. Ve bunlar diyor ki, bunu mealen dile getiriyorum: 'biz birlikte yolsuzluk yaptık, tamam Belediye başkanlığını kazandık ama birlikte İstanbul’u birlikte soyduk' diyorlar ve bunu detaylı bir şekilde anlatıyorlar.&nbsp;Ama CHP’li siyasetçiler ve onları destekleyen kişiler bu medya, akademi veya farklı alanlardan olabilir yapılan açıklamaları görmezden gelip doğrudan bunun siyasi bir operasyon olduğu yönünde bir algı yürütmeye çalışıyorlar. CHP’nin, hem partisinin yolsuzlukla anılmaması hem de İstanbul’daki süreci siyasi bir süreçmiş gibi anlatma çabası var. Ama ben, iddianame ortaya çıktıktan sonraki süreçte artık kimsenin bunu savunamaz duruma geleceğini düşünüyorum. Her gün bir iş insanı veya birlikte çalıştıkları bir kişi, itirafçı olarak ortaya çıkıyor. İtirafçı olduklarında da 'biz birlikte şu tarihte şunları yaptık' bilgisiyle bunu ortaya koyuyorlar.&nbsp;Bu ortadayken, bunların siyasi bir yönü var demek ve Cumhuriyet Savcılığı’nın bir şey yapmamasını beklemek kimse tarafından kabul edilemez. CHP’nin, bunu siyasi bir operasyon gibi anlatma konusunda bir çabası var. Ama zamanla bu işten pişman olacaklarını ve kendilerinin bile savunamayacağı bir resmin ortaya çıkacağını düşünüyorum.<ul><li>İsrail’in İran’a yönelik saldırısıyla birlikte Ortadoğu yeni bir kırılma eşiğine geldi. Türkiye bu kriz karşısında nasıl bir dış politika refleksi göstermeli?</li></ul>Ben, Ortadoğu’daki bu siyasi türbülansın her geçen gün artan bir hızla devam ettiğini düşünüyorum. Biz bunu uzun süredir yaşıyoruz. Bu süreçte Türkiye taraf olmamak için elinden geleni yapıyor. Bir taraftan da ortaya çıkan bu yangınları çözmek için diplomasiyi devreye koyduğunu görüyoruz. Bunu Ukrayna Rusya, Ortadoğu’daki gruplar, devletler arasındaki ilişkilerde veya uluslararası alanda yürütmüş olduğu diplomaside görebilirsiniz. Fakat bir taraftan diplomasiyi yürütürken diğer yandan aynı bölgede olduğunuzdan dolayı sessiz kalamıyorsunuz.&nbsp;Burada yapmanız geren şey kapasiteniz artırmanız. Bu coğrafyada yaşıyorsanız, maalesef bu cümle de bana ait, “Ortadoğu’da siyaset silahla yapılıyor”. Tabii burada dış politikayı kastediyorum. Bölgesel politikayı kastediyorum. Eğer Ortadoğu’da başkasının gücüne dayanarak varlık göstermeye çalışıyorsanız varlık gösteremezsiniz. Yani sizin istihbarat ve askeri kapasitenizin büyük oranda başka ülkelere bağımlı olmaması gerekiyor. Türkiye’nin, son dönemde özellikle hem askeri yeteneklerini artırması hem de savunma sanayi konusundaki bağımlılığını azaltması ve bunu yüzde 80’in üzerinde kendi kaynaklarına dayandırmasının ne kadar önemli olduğu; İsrail’in İran’a saldırması veya bölgedeki yaşanan son gelişmelerle birlikte daha net bir şekilde ortaya çıkmıştır, diyebiliriz.&nbsp;Türkiye’nin kendi savunma yeteneklerini hızla artırdığını ve bu konuda ciddi bir çaba harcadığını görüyorum. Bir taraftan diplomasi yürütürken, Ortadoğu’daki çatışmalar devam ettiğinde bunların bir parçası olmadan, bu krizleri sönümlendirme konusunda diplomasi çabası sürerken; diğer taraftan da kendi gücünü ve kapasitesini artırmaya yönelik bir çaba içinde olduğunu görüyoruz ve doğrusu da budur.&nbsp;<ul><li>Avrupa ülkeleri ‘gerilimi düşürün’ çağrısı yapıyor. Türkiye’nin bölgesel barış adına diplomatik bir arabulucu rolü üstlenmesi mümkün mü?</li></ul>Avrupa uluslararası politikada maalesef artık yok. Hatta ilginç bir şey söyleyeceğim Avrupa artık Avrupa sorununda bile yok. Ukrayna bir Avrupa sorunu ve Ukrayna ile ilgili bir masa kuruluyor, bu masada ABD, Rusya ve Türkiye var ama Avrupa yok. Hatta bir araya geldikleri zaman Avrupa ne diyor diye bakan da yok. Bu Avrupa ve dünya için çok kötü. Ben Avrupa’nın diplomasinin içinde olmalarını olumlu bulurum ama maalesef ortaya koydukları durum bu şekilde.&nbsp;Avrupa dışı bir konu olan meseleye geldiğimizde Avrupa’nın özellikle Gazze konusunda; Avrupa halklarının aldığı tavrı çok olumlu buluyorum. Maalesef Avrupa’daki halkın aldığı inisiyatifi yöneticiler alamadı. Ve kendi değer ve yetkilerini İsrail konusunda Gazze’de kaybettiler. Avrupa’dan gelen söylem dünyada ve bölgede çoğu kişinin ilgisini çekmiyor.&nbsp;Türkiye’nin arabuluculuk veya kolaylaştırıcılık konusuna gelince, Türkiye ve İran bölgesel anlamda iki önemli ülke ve hemen hemen her konuyu görüşürler. Ama Gazze meselesinden dolayı, Türkiye ile İsrail’in&nbsp; arasında böyle bir ilişki tarzı yok. Bundan dolayı Türkiye’nin Ukrayna meselesinde olduğu gibi hem Ukrayna ile hem de Rusya ile ilişkileri iyi ve her iki ülke Türkiye’nin tavrına önem veriyor. Ama Türkiye ve İsrail arasında bir güven sorunu var. Bunun zor olacağını düşünüyorum.<ul><li>Bu çatışma ortamı, Türkiye’nin İran’la ve İsrail’le olan ikili ilişkilerini nasıl etkileyebilir? Özellikle enerji, güvenlik ve ticaret boyutunda yeni riskler ya da fırsatlar doğabilir mi?</li></ul>Her olumsuz gelişme Türkiye’yi de olumsuz etkiliyor. Ortadoğu ülkeleri enerji üreten ülkeler ve İran’da bunların içerisinde. İran 1979 yılından bugüne kadar belli konularda ambargo uygulanan bir ülke. Komşunuza ambargo uygulanması size de uygulanması anlamına geliyor. Irak ve Suriye’de de aynısı yapıldı.&nbsp;Düşünsenize siz doğu ve güneydeki komşularınızla istediğiniz gibi ticaret yapamıyorsunuz veya bu konuda belli engeller olduğunu görüyorsunuz. Bunun bir maliyeti oluyor. Son dönemde özellikle enerji fiyatlarının artması konusunda Türkiye hiç işin içinde olmamasına rağmen bölge ve enerjiye ihtiyacı olan bir ülke olmasından dolayı diğer kalemleri bıraksak bile enerjide bir maliyetin ortaya çıktığını son bir kaç günde maalesef görüyoruz.&nbsp;<ul><li>İran-İsrail arasındaki çatışma savaşa dönüşürse Türkiye ve Avrupa’yı yeni bir göç dalgası bekliyor diyebilir miyiz?</li></ul>Şu anda savaşa dönüşmüş durumda. Göç dalgasının oluşabilmesi için İran topraklarının yoğun bir şekilde istikrarsızlaşması gerekir. İsrail’in yapacağı bir saldırıyla değil, başta ABD olmak üzere başka ülkelerinde savaşa dahil olmasıyla istikrasız bir yapının oluşmasıyla göç dalgası oluşabilir. Ben İsrail’in günlük belli noktalara atış yaparak burada bir göç dalgası oluşturabileceğini sanmıyorum.<ul><li>Yurt dışında yaşayan vatandaşlarımızın zaman zaman siyasi farklılıklar nedeniyle kutuplaşabildiğini görüyoruz. Bu konuda onlara ne tür bir mesaj vermek istersiniz? Sizce Türkiye için birlik duygusunu nasıl güçlendirebilirler?</li></ul>Biz farklı siyasi partilerdeyiz ve bu demokrasinin bir gereğidir. Biz düşman değiliz. Farklı siyasi kimliklere sahip olmak ülke hakkında farklı görüşlere sahip olmamız anlamına gelir. Şu şekilde düşünmeyin; bu farklı siyasi partililer ekranlarda mecliste birbirlerine hep sert cümleler söylüyorlar. Ama şunu unutmayın; biz ekran dışında bir araya geldiğimiz zaman birbirimiz hastalığıyla ilgileniriz. Birlikte oturur yemek yeriz aynı masada buluşuruz. Çocuklarımızı sorarız ve birbirimize yardım ederiz.&nbsp;Yurtdışındaki vatandaşlarımız dışarda oldukları için kimliklerini hem siyasi kimliklerini hem de diğer kimliklerini daha sert yaşıyorlar. Bunu bıraksınlar. Biz siyasi rakibiz, düşman değiliz ama hepimiz Türkiye sevdalısıyız. Olaylara bu şekilde bakmalarında fayda vardır diye düşünüyorum. Ülkelerine de o şekilde yaklaşsınlar. Çünkü siyasi partiler ister iktidarda olsunlar ister muhalefette olsunlar milletin desteğiyle geliyorlar. Kutuplaşmayı bıraksınlar diye düşünüyorum. Kamera olmadığı zaman o kutuplaşma yok.&nbsp;Yurtdışındaki değerli vatandaşlarımızda bu perspektiften bakarlarsa olaylara daha iyi olur diye düşünüyoruz. Biz tüm vatandaşlarımızı seviyoruz. Ben kendi seçim bölgemde, Kahramanmaraş’tan bir talep geldiğinde ak parti mi ya da cumhur ittifakının üyesi midir diye bakmam. Hatta vatandaş siyasi kimliğini gündeme getirdiği zaman da neden bunu açıklıyorsun diye kızdığımda oldu. Bu yüzden bize gelen her talep vatandaşımızın talebidir. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olması ve bu ülkeye sevdalı olması yeterli. Bu şekilde yaklaşırlarsa kutuplaşmayı da bırakırlar ve ülkelerine çok daha iyi hizmet ederler.&nbsp;&nbsp;Yurt dışında farklı STK’larda yapılanmalar var. Tabii ki bu yapılanma olacak, tıpkı bizim farklı siyasi partilerde olduğumuz gibi. Ancak konu Türkiye olduğunda, lütfen birlikte hareket etsinler. Bizim onlardan isteğimiz bu olur.

Ak Parti Milletvekili Prof. Dr. Mehmet Şahin: "Biz siyasi rakibiz, düşman değiliz"

İstanbul’dan Cenevre’ye, daktilo tuşlarından uluslararası yönetim masalarına uzanan sıra dışı bir kariyer öyküsü Hülya Kurt’unki… Almanya’da başlayan, Türkiye’de şekillenen ve İsviçre’de yükselen bu yolculuk, yalnızca profesyonel bir başarı hikâyesi değil; aynı zamanda içsel dönüşümün, cesaretin ve tutkunun da kanıtı.

From zero to hero

Tutkusunu mesleğe dönüştüren kadın: Hülya Kurt’un hayat yolculuğu

İsviçre'de yaşayan, Türkiye’ye ve sokak hayvanlarına yürekten bağlı bir grup hayvanseverin kurduğu Pets in Turkey, yıllardır terk edilmiş kedi ve köpeklere umut olmayı sürdürüyor. Sadece bir kurtarma operasyonu değil, aynı zamanda kalpten bir dayanışma hareketi olan bu organizasyon, Türkiye'deki sokak hayvanlarına yeni bir yaşam şansı sunuyor. 

Pets in Turkey’nin sessiz kahramanı

Barınaklardaki iyi olmayan koşullar, yetersiz yasalar ve toplumdaki bilinç eksikliğiyle mücadele eden ekip, sevgi, sabır ve kararlılıkla bu karanlık tabloya ışık tutuyor.Bu hareketin arkasındaki isimlerden biri de Sibel Akın. İsviçre merkezli kurulan bu yardım ağının kurucusu ve yöneticisi olan Akın, sadece bir hayvansever değil, aynı zamanda bir organizatör ve umut taşıyan bir yol arkadaşı. Onunla hayvanların yaşadığı zorlukları, "Pets in Turkey"in misyonunu, Avrupa'da sahiplenme sürecini ve sanatla birleşen bağış projelerini konuştuk. İşte kalpten gelen bir mücadeleye dair ilham verici bir röportaj, buyrun…Röportaj:&nbsp;Özgür Mumcular<ul><li>Sibel Hanım, öncelikle sizi tanıyabilir miyiz?&nbsp;</li></ul>Ben 58 yaşındayım, İstanbul da doğdum ve büyüdüm ancak çok genç yaşlarda eğitim için yurtdışına çıktım sonra İstanbul’da kısa bir iş deneyimim olduysa da 30 yıldan fazladır İsviçre’de eşim ve 2 oğlumla yaşıyorum. Boğaziçi Üniversitesi’nde yöneticilik, Colorado State Üniversitesi’nde işletme okudum ve IUG’de (Int Uni in Geneva) medya ve iletişim üzerine yüksek lisans yaptım. Uzun yıllar reklam sektöründe çalıştım, daha sonra kendi danışmanlık şirketim oldu ve 2016 yılında devrettim.&nbsp;<ul><li>"Pets in Turkey" oluşumunu kurma fikri nasıl ortaya çıktı?</li></ul>Benim uzun yıllar Türkiye’deki bu sahipsiz ve terk edilen hayvanlar probleminden haberim yoktu. Hatta biz ilk goldenımızı ve sonra da Jack Russell köpeğimizi Fransa’da üreticiden almıştık, o derece konuya hakim değildim. Ancak 2010 yılında ilk defa Çeşme’de bir yazlığımız oldu ve orada geçirdiğimiz il yazımızda hepimiz şok olduk! Sokaklarda gördüğümüz onca perişan köpek ve kedi bizi çok üzdü. Ve gene o yaz diğer köpeğimiz Molly ile yolumuz kesişti. O bizim ilk kurtardığımız köpek oldu. İşlemler vs her şeyi onun sayesinde el yordamı ile öğrendim ve Şubat 2011’de Molly’yi Cenevre’ye getirdik. Hayvanlara yardım etme fikri de böylece gelişmeye başladı…<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/8226eda3df4b333ee0de44e13.jpg" width="1024" height="576"></figure><ul><li>İsviçre’de yaşayıp Türkiye’deki sokak hayvanlarına yardım eli uzatmak güçlü bir bağ gerektiriyor. Bu bağ sizde nasıl oluştu?</li></ul>Hayvanları çok seviyorum ve bir toplumun en zayıf halkasının çocuklar ve hayvanlar olduğunu düşünüyorum özellikle de bazı toplumlarda, birilerinin onlara yardım elini uzatması ve onların sessiz çığlıklarını duyurması gerekiyor.<ul><li>Türkiye'deki sokak hayvanlarıyla ilgili durum sizce neden bu kadar ciddi ve çözümsüz kalıyor? En büyük sorun nedir?</li></ul>En büyük sorun yanlış devlet politikaları, yıllarca işini yapmamış olan bütün belediyeler ve maalesef hayvana saygı göstermeyen insanların çoğunlukta olması. Çok uzun zaman önce kolayca çözülebilecek bir sorunu bugünlere getirip şimdi de suçsuz hayvanlara bedel ödetiyorlar. 20 sene önce yürürlüğe giren 5199 nolu hayvan hakları yasası eksiksiz uygulansaydı ve sistematik kısırlaştırma yapılsaydı, aynı zamanda insanları da ciddi bir denetlemeye tabii tutup sokağa atmanın önüne geçilseydi, bugün böyle bir sorun yaşamazdık diye düşünüyorum.<ul><li>Pets in Turkey olarak bu soruna nasıl müdahale ediyorsunuz? Hangi aşamalarda devreye giriyorsunuz?</li></ul>Bizim kuruluştan beri amacımız terkedileni kurtarmak ve sahiplendirmek oldu ama yurtiçinde değil; onu yapan bir sürü başka dernek var zaten, biz Avrupa’ya yuvalandırıp kurtardıklarımıza, gerçekten de bir köpeğe ya da kediye yakışır bir hayat sunmak istiyoruz. Tabii bunun yanı sıra sokakta tedavi ettirdiklerimiz, kısırlaştırdıklarımız, deprem vs gibi durumlarda yardım eli uzattıklarımız da ayrı.<ul><li>Türkiye’deki iş birliklerinizden biraz bahseder misiniz? Ne zamandır ve nasıl bir destek sağlıyorsunuz?</li></ul>Yerel barınak gönüllüleri ya da kurtarma yapan şahıslarla senelerdir beraber çalışıyoruz, bazen ilanda gördüğümüz bazen de bize haber verdikleri hayvanı kurtarıp pet transfer ile İzmir’e getirtiyoruz, burada çalıştığımız bir klinik var; orada kontrol-test-tedavi yapılıyor, sonra aşı programına başlanıp ya yine senelerdir çalıştığımız pansiyona ya da Urla’daki büyük ırk yaşam alanımıza alıyoruz. En az 4 ay beklemeleri gerekiyor, Avrupa için işlemleri ancak bitiyor.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/8226eda3df4b333ee0de44e14.jpg" width="1024" height="576"></figure><ul><li>İsviçre'deki etkinliklerinizden biri olan geleneksel piknik buluşmaları hayvanseverleri bir araya getiriyor. Bu yılki Cenevre etkinliği nasıl geçti? Katılımcı ilgisi nasıldı?</li></ul>Bu yıl etkinliğimizin beşincisi gerçekleşti, herhalde en renkli ve kalabalık olanı bu oldu, tekrar herkese katılım ve desteklerinden dolayı teşekkür ederiz.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/8226eda3df4b333ee0de44e15.jpg" width="1024" height="576"></figure><ul><li>Raise Your Paw ile olan ortaklığınız neyi hedefliyor? Bu ortaklık size ne tür olanaklar sağlıyor?</li></ul>Bu aslında organik bir ortaklık, yola biz PIT ekibi olarak çıktık hep beraber ancak bir süre sonra Zürih tarafında dili Almanca olan bir yapı olmasının daha kolay olacağını gördük ve RYP böyle doğdu. Biz tüm operasyonlarımızı ortak yürütüyoruz. Urla’daki yaşam alanını da ortak kullanıyoruz, sürekli iletişim halindeyiz.<ul><li>Hayvan sahiplenme süreci Avrupa’da oldukça sıkı kurallara bağlı. Türkiye’den bir köpek veya kedi sahiplenmek isteyen biri hangi adımları izlemeli?</li></ul>Aslında biz o hazırlığı önceden kendileri için yapıyoruz, istenilenlere çok hakimiz ve kurtarmadan itibaren bir hayvanın çiplenmesi, kaydı, kuduz aşısı, titre testi gibi hepsini yapıp sonra yuva arıyoruz. Bilinmesi gereken, sağlıklı bir hayvan için en az 4 aylık bir süreç ve o sürede güvenli bir şekilde bakılması gerekiyor.<ul><li>Evcil hayvanların uçakla Avrupa’ya getirilmesi konusunda nelere dikkat ediyorsunuz? Bu süreç güvenli mi?</li></ul>Biz o konuda şanslıyız çünkü İzmir’deyiz ve SunExpress seferleri ile çok güvenli bir şekilde Avrupa’nın her yerine gönderebiliyoruz.<ul><li>Derneğinizde sanatla evcil hayvanları birleştiren çok özel bir çalışma da oldu. Ressam İzim Çetindağ’ın köpek ve kedi portrelerinden biraz bahsedebilir misiniz? Bu fikir nasıl doğdu?</li></ul>Evet bu çok güzel bir proje, sevgili İzim zaten bizim bir üyemiz, corona sırasında sahiplendirmeler ve seyahatler durunca biz çok zor bir durumda kalmıştık, finansal olarak da çok zordu o günler… İzim, tam o sırada bu fikirle bize geldi – sahipli kedi ve köpeklerin portrelerini yapıp gelirin büyük kısmını bize bağışladı; hala daha yapmaya devam ediyor. Hem ortaya <a href="https://izimcetindag.com/category/pet-portrait/">muhteşem eserler</a> çıktı hem de bize kaynak yaratılmış olduğu için çok teşekkür ederiz.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/8226eda3df4b333ee0de44e16.jpg" width="1024" height="576"></figure><ul><li>Gönüllü olmak ya da bağış yapmak isteyenler size nasıl ulaşabilir, nasıl katkı sağlayabilirler?&nbsp;Bize her zaman sosyal medya hesaplarımızdan ya da dernek e-mailinden ulaşabilirler: <a href="mailto:info@petsinturkey.org">info@petsinturkey.org</a>Instagram: <a href="https://www.instagram.com/petsinturkey/">@petsinturkey</a></li><li>Son olarak, İsviçre’deki ya da Türkiye’deki hayvanseverlere iletmek istediğiniz bir mesaj var mı?İsviçre’deki hayvanseverler lütfen ama lütfen artık üreticiden kedi ve köpek almayın! Dünyada her gün binlerce hayvan bir aile göremeden uyutuluyor, bu kabul edilir bir şey değil! Mutlaka içlerinde size arkadaş olacak bir can vardır. Ve elinizden geldiğince bizler gibi oluşumlara destek olun.Türkiye’deki hayvanseverler hep beraber mücadeleye devam! Elimizden geldiğince kurtaracağız, yılmayacağız ve bir gün gerçekten hayvanların haklarının da olduğu günleri göreceğiz.</li></ul>