Dünyada giderek yaygınlaşan mikroplastikler artık sadece yiyecek, içecek ve soluduğumuz havada değil; dışkı, plasenta, üreme organları ve beyin dokularında da tespit ediliyor. Yeni bir çalışma, bu parçacıkların kemiklerin derinliklerine kadar ulaştığını gösterdi.

Osteoporosis International dergisinde yayımlanan ve 62 araştırmanın incelendiği çalışmaya göre, 5 milimetreden küçük mikroplastikler ve nanoplastikler kemik sağlığını olumsuz etkileyebiliyor. Brezilya Campinas Eyalet Üniversitesi’nden tıp bilimci Rodrigo Bueno de Oliveira, “Mikroplastiklerin kemik iliği gibi derin dokulara ulaşarak metabolizmayı bozabileceğine dair önemli bulgular mevcut,” dedi.

Hayvan deneylerinde kemik büyümesi yavaşladı

Araştırmalar, plastik parçacıklarının kana karışarak kemik dokularında biriktiğini gösteriyor. Hayvan deneylerinde, bu parçacıkların kemik büyümesini yavaşlattığı ve kemik onarımı ile gelişiminde kritik rol oynayan hücreleri (osteoklastlar) olumsuz etkilediği görüldü. Sonuç olarak, kemiklerde zayıflama, deformasyon ve kırılganlık oluştuğu belirlendi.

Laboratuvar çalışmaları ayrıca, mikroplastiklerin hücrelerin yaşlanmasını hızlandırdığını, farklılaşma süreçlerini bozduğunu ve iltihaplanmayı tetiklediğini ortaya koyuyor. Uzmanlar, bu bulguların henüz insanlarda kesin olarak doğrulanmadığını belirtse de, dünyada artan osteoporoz (kemik erimesi) vakalarının mikroplastik maruziyeti ile bağlantılı olabileceği değerlendiriliyor.

Science Alert’e göre, her yıl en az 400 milyon ton plastik üretiliyor ve bu süreç, küresel ölçekte yaklaşık 1,8 milyar ton sera gazı salınımına yol açıyor. Bilim insanları, bu “göz ardı edilen tehlikenin” daha iyi anlaşılması için acilen daha fazla araştırma yapılması gerektiğini vurguluyor.

Bireysel düzeyde ise içme suyunu filtrelemek, plastik şişelerden uzak durmak ve sentetik kıyafet kullanımını azaltmak, mikroplastik maruziyetini kısmen azaltabilecek önlemler arasında yer alıyor.