Her yıl Mayıs’taki Buz Azizleri haftası veya Haziran’daki “koyun soğuğu” sonrası İsviçre’de binlerce koyun kırpılıyor. Ancak bu yıl çiftçilerin yünlerini teslim edebileceği kapılar kapandı. Swisswool, mevcut 400 tonluk stoğu eritmeden yeni alım yapmayacağını duyurdu.
Yün artık istenmeyen bir yan ürün
İsviçre’de hayvan refahı yasaları gereği koyunların yılda en az bir kez kırpılması zorunlu. Ancak çiftçiler için bu artık ciddi bir külfet. Çünkü yün fiyatları, kırpma masraflarını bile karşılamıyor. Swisswool, kalitesine göre yün başına en fazla 1.50 frank ödüyor. Bu da çoğu zaman maliyetin altında kalıyor.
Swisswool CEO’su Friedrich Baur durumu şöyle özetliyor: “Son 14 yılda düzenli yün alımı yaptık, bunu bu yıl da sürdürmek isterdik. Ama depolarımız dolu. 2024 bizim için felaket bir yıldı, talep neredeyse sıfırlandı.”
Çiftçiler çaresiz: Yün çöpe gidiyor
Bu bahar sezonunda tahminen 80 tona kadar yün, ücretli olarak imha edilecek. Swisswool'un St. Gallen Yetiştiriciler Derneği Başkanı Matthias Rüesch’e göre, yünlerin depolanması ekonomik değil. Zira satış fiyatı düşük olduğu için çiftçiler bu maliyeti de göze alamıyor.
Üstelik Swisswool’un Belçika’daki yün yıkama tesisi de ani iflasla kapanınca, işlenmemiş yünler daha da birikti. Firma yeni bir Avrupa ortağı arayışında.
Swisswool’un faaliyetleri devam ediyor
Swisswool, yünleri genellikle yalıtım malzemesi veya yatak dolgusu olarak değerlendiriyor. Friedrich Baur, bu alandaki faaliyetlerin süreceğini belirtiyor. Ancak geçici alım durdurması, çiftçilerde hayal kırıklığı yaratmış durumda.
