İsviçre'de yapılan son referandum, emeklilik sisteminde iki önemli değişiklik önerisine odaklandı. İlk gündem maddesi, "Yaşlılıkta daha iyi bir yaşam için" sloganıyla 13. AHV emeklilik maaşı girişimi adı altında sunulan, emeklilere yılda bir kez ek maaş ödenmesini öngören teklifti. İkinci gündem maddesi ise, emeklilik yaşının 66'ya çıkarılmasını öneren Emeklilik Yaşı Girişimi'ydi.
13. AHV Emeklilik Maaşı Girişimi
İsviçre halkı, yaşam maliyetlerindeki artışa bir çözüm olarak görülen ek emeklilik maaşı teklifini %58,5 oranında kabul etti. Girişimciler, artan kiralar, sağlık sigortası primleri ve temel gıda maddelerinin fiyatları karşısında mevcut emeklilik maaşlarının yetersiz kaldığını savunuyorlardı. İsviçre Sendikalar Federasyonu ve Yeşiller Partisi gibi grupların da desteklediği bu girişim, özellikle düşük ve orta gelirli emekliler için büyük bir rahatlama vaat ediyor. Federal Sosyal Sigorta Dairesi, bu yeni düzenlemenin ilk yılda 4,1 milyar, beş yıl sonra ise yıllık 5 milyar Frank ek mali yük getireceğini tahmin ediyor.
Emeklilik Yaşı Girişimi
Emeklilik yaşını artırmayı öneren ikinci girişim ise, %74,8'lik ezici bir çoğunlukla reddedildi. Bu girişim, özellikle sağ partiler tarafından desteklenmiş ve emeklilik yaşının yaşam beklentisi ile orantılı olarak artırılmasını önermişti. Ancak, İsviçre Sendikalar Federasyonu ve sol eğilimli partiler, bu değişikliğin iş gücü piyasasını olumsuz etkileyeceğini ve düşük gelirli bireyleri gereğinden fazla çalışmaya zorlayacağını iddia ettiler.
Federal Hükümet ve Meclis'in Tavsiyesi
Her iki girişimle ilgili olarak Federal Hükümet ve Meclis, mali sıkıntıları ve emeklilik fonunun geleceğini göz önünde bulundurarak, bu değişikliklere karşı çıkıyor ve herhangi bir mali alanın mevcut olmadığını belirtiyorlardı.
Özetle
İsviçre'nin emeklilik sistemini güçlendirmek ve emeklilik maaşlarını korumak için atılan adımlar, halkın desteğiyle bir yandan kabul görürken, diğer yandan işgücü piyasasının dinamiklerini göz ardı eden yaş sınırı artışı teklifi reddedildi. Gelecek yıllarda emeklilik maaşlarının ve sistemin sürdürülebilirliğinin nasıl şekilleneceği, İsviçre'nin sosyal politikalarındaki önemli bir konu olmaya devam edecek.
