Winterthur şehir yetkililerinin açıklamalarına göre, bazı duraklarda çöp kutularındaki atıkların %50’si özel evlerden gelen çöplerden oluşuyor. Genel ortalamada ise bu oran %30 civarında. Bu yasa dışı çöp atımı hem halk arasında hem de belediye çalışanları arasında büyük bir rahatsızlık yaratıyor. Belediye Temizlik Ekibi Lideri Thomas Miani, “Her gün aynı çöp birikimlerini görmek halkı belediyenin temizlik yapmadığı yanılgısına düşürüyor” diyor.
Miani’ye göre, artan yaşam maliyetleri insanları evsel atıklarını yasa dışı yollardan, kamuya açık çöp kutularına atarak para tasarrufu yapmaya itiyor. Ancak Miani, maddi açıdan daha güçlü semtlerde bu sorunun çok daha az görüldüğünü belirtiyor.
Bir çöp poşetiyle ne kadar tasarruf edilebileceğine dair rakamlar oldukça küçük. Örneğin, Winterthur’da 35 litrelik 10 çöp torbası 18 Frank’a satılıyor, bu da torba başına 1,80 Frank demek. Bu nedenle yasadışı çöp atımının maddi getirisi oldukça düşük.
Yasadışı çöp atımı sorunu yalnızca Winterthur ile sınırlı değil. Zürih’te her yıl yaklaşık 24.000 yasa dışı çöp poşeti bulunuyor. Basel-Stadt ise 2023 yılında 565 kişiye yasa dışı çöp atımından dolayı ceza kesti. St. Gallen’de geçen yıl 300 kişi yanlış çöp atımı nedeniyle cezalandırıldı. Bu sayılar, sadece bilinen vakaları temsil ediyor ve sorunun ne kadar büyük olduğunu gözler önüne seriyor.
Winterthur, bu sorunu çözmek için afişler ve bilgilendirme kampanyaları başlattı. Şehirdeki Çöp Danışmanı Simon Amann, kampanyanın amacının halkı doğru çöp atma yöntemlerine yönlendirmek olduğunu vurguluyor. “İnsanlara, evsel atıklarını belediyenin belirlediği ücretli torbalarda atmaları gerektiğini hatırlatmak istiyoruz,” diyor Amann.
Ancak Amann, yalnızca bilgilendirici afişlerin sorunu çözmeyeceğini de kabul ediyor. Halkın çoğunun bu eylemin yasa dışı olduğunun farkında olmadığını belirten Amann, bu bilinci artırmak istediklerini söylüyor.
Şehir yetkilileri yasa dışı çöp atımını engellemek için denetimlere de ağırlık veriyor. Belediye çalışanları, yasa dışı atılan çöplerin içinde isim veya adres gibi kimlik bilgileri arayarak, suçluları tespit etmeye çalışıyorlar. Bu bilgiler daha sonra polise iletiliyor.
Her ne kadar denetimler sürse de, yasa dışı çöp atıcılarını yakalamak zor. Şu anda Winterthur’da ayda sadece 4-5 kişiye ceza kesiliyor. Bu da sorunun çözümünün ne kadar zor olduğunu gösteriyor. Yeni kampanya, soruna dikkat çekmeyi ve halk arasında bilinç oluşturmayı hedefliyor.