
Göç ve Nüfus Artışı
İsviçre'nin nüfus artışının %85’i göç sayesinde gerçekleşiyor. 2013-2022 yılları arasında her yıl ortalama 66.000 kişi net göçle ülkeye katıldı. 2023 yılında, Ukrayna'dan gelen sığınmacıların etkisiyle bu rakam tarihi bir rekorla 148.000 kişiye yükseldi. Ancak 2024 yılında bu sayı 95.000’e düştü.
Bugün İsviçre nüfusunun %30’undan fazlası birinci nesil göçmenlerden oluşuyor. Bu oran, ülkeyi dünyada göçmen yoğunluğunun en yüksek olduğu ülkelerden biri yapıyor.
Yüksek Geri Dönüş Oranları
Her yıl İsviçre’den ayrılanların sayısı da dikkat çekici. 2024 yılında yaklaşık 95.000 kişi ülkeyi terk etti. Geri dönüş oranı, yani İsviçre'ye gelen her 100 kişiden 50’sinin birkaç yıl içinde ülkeyi terk etmesi, Avrupa ortalamasının oldukça üzerinde.
İsviçre'ye gelenlerin çoğu ilk beş yıl içinde geri dönüyor. Örneğin, 2011 yılında gelen 200.000 göçmenin yarısı beş yıl içinde ülkeyi terk etti.
Kalıcı Olmayan İkamet İzinleri
İsviçre'ye göç edenlerin çoğu, kısa süreli oturum (L tipi) veya yıllık yenilenen oturum izinleriyle (B tipi) ülkede bulunuyor. L tipi izne sahip olanların %70’i, B tipi izne sahip olanların ise %50’si birkaç yıl içinde ülkeyi terk ediyor. Kalıcı ikamet (C tipi) iznine geçebilenlerin oranı ise oldukça düşük.
İş Hayatının Rolü
İş sahibi olmak, göçmenlerin İsviçre’de kalıcı olmasında kilit bir rol oynuyor. Çalışma hayatına entegre olamayan, düşük nitelikli veya güvencesiz işlerde çalışanlar daha hızlı ülkeyi terk ediyor. Dil bilmemek ve mesleki yeterliliklerin tanınmaması da bu süreci hızlandırıyor.
Portekizlilerde Yüksek Geri Dönüş
İsviçre’den en çok ayrılan gruplar arasında Portekiz vatandaşları öne çıkıyor. 2023 yılında İsviçre’den ayrılan Portekizlilerin %87’si doğrudan kendi ülkelerine döndü. Özellikle 40 yaş ve üstü bireylerin geri dönüş oranı oldukça yüksek.
Bu durumun arkasında, Portekiz toplumunda hala güçlü şekilde hissedilen "vatan özlemi" ve köklerine geri dönme arzusu yatıyor. Ayrıca, emeklilikte daha uygun yaşam koşulları da geri dönüş kararlarında etkili oluyor.
Alman, Fransız ve İtalyan göçmenler de yüksek oranda ülkelerine geri dönüyor.
Türklerin Durumu
Belgelerde doğrudan bir veri yer almamakla birlikte, İsviçre'deki Türk vatandaşlarının da tıpkı Balkan ülkelerinden ve Sri Lanka’dan gelen göçmenler gibi daha kalıcı oldukları görülüyor.
Türk toplumu, aile birleşimi, kalıcı iş olanakları ve sosyal uyum gibi faktörler nedeniyle İsviçre’de uzun süreli ikamet etme eğiliminde.
Bu da, Türklerin genel olarak İsviçre'yi bir geçici durak olarak değil, kalıcı bir yaşam alanı olarak gördüklerini gösteriyor.
İsviçre Bir Geçiş Ülkesi mi?
İsviçre, yüksek yaşam standartları ve iş imkanları nedeniyle çekim merkezi olmaya devam ediyor. Ancak birçok göçmen için bu ülke, hayatlarının sadece bir döneminde yaşadıkları bir durak olabiliyor. Eğitim, iş ve aile nedenleriyle gelenlerin önemli bir kısmı, belirli bir süre sonra ülkeyi terk ederek kökenlerine ya da yeni rotalara dönüyor.