Rutte, NATO'nun Ukrayna'ya desteğinin "sarsılmaz" olduğunu vurgularken, 2025 yılının ilk üç ayında müttefik ülkelerin Ukrayna’ya 20 milyar eurodan fazla güvenlik yardımı taahhüt ettiğini belirtti.
Rutte, Salı günü Ukrayna’ya sürpriz bir ziyarette bulunarak, ülkenin güneyindeki liman kenti Odessa’da Zelenskiy ile görüştü.
Zelenskiy ile ortak basın toplantısında konuşan Rutte, “Bugün buradayım çünkü Ukrayna halkının ülkelerinde ve evlerinde gerçek barışı, güvenliği ve huzuru hak ettiğine inanıyorum,” dedi. İkili, şehirdeki bir hastaneyi ziyaret ederek yaralı Ukraynalı askerlerle bir araya geldi.
Rutte’nin ziyareti, geçen hafta Sumy kentinin merkezine isabet eden iki Rus balistik füze saldırısının ardından gerçekleşti. Bu saldırılarda aralarında iki çocuğun da bulunduğu en az 35 kişi hayatını kaybetmiş, 119 kişi de yaralanmıştı.
Ülkenin kuzeydoğusundaki Sumy, Rusya sınırına yaklaşık 30 kilometre mesafede bulunuyor.
Bu saldırı, yalnızca bir hafta içinde sivilleri hedef alan ikinci büyük saldırı olarak kayıtlara geçti.
Bu ziyaret ayrıca, ABD Başkanı Donald Trump’ın Kiev ile Moskova arasındaki ateşkes görüşmelerinde liderliği üstlenmesinden sonra Rutte’nin Ukrayna’ya yaptığı ilk ziyaret olma özelliğini taşıyor. Söz konusu görüşmelerin bazı turları Suudi Arabistan’da gerçekleştirilmişti.
“Bu görüşmeler kolay değil, özellikle de bu korkunç şiddet olaylarından sonra,” diyen NATO Genel Sekreteri, son saldırılara atıfta bulundu. “Ancak hepimiz Başkan Trump’ın barış için yürüttüğü çabaları destekliyoruz.”
Ukrayna, ABD tarafından önerilen kapsamlı ateşkes planına destek verdi. Ancak Rusya, süreci ileri sürülen geniş kapsamlı koşullarla fiilen tıkadı.
Bu arada Ukrayna ve Avrupa’daki ortakları, ateşkes yürürlüğe girdiğinde gelecekteki Rus saldırılarını caydırmak için uzun vadeli güvenlik garantisi olarak planlanan “İstekliler Koalisyonu” için altyapı çalışmalarını sürdürüyor.
Zelenskiy, Türkiye'nin Karadeniz'de Ukrayna’ya gelecekteki güvenlik garantileri sağlama konusunda önemli bir rol oynayabileceğini söyledi.
Zelenskiy, Salı ve Çarşamba günleri Türkiye’de düzenlenen güvenlik zirvesine atıfta bulunarak, “Ne yazık ki bu, savaşın sona ermesiyle ilgili değil,” dedi.
“Bu, sonrasında ne olacağıyla ilgili – ateşkesten sonra Ukrayna’ya sağlanacak güvenlik garantileriyle.”
Ukrayna, Fransa, Birleşik Krallık ve Türkiye’den askeri temsilcilerin, bu garantiler çerçevesinde Karadeniz’de askeri bir birliğin varlığı üzerine görüşmeler yaptığını açıkladı.
Rutte ise “Bu görüşmelerin sürüyor olması, umut vadeden bu yakın olasılığa hazırlanıyor olmamız – NATO’nun bu süreci uygun gördüğümüz yönde yönlendirmeye çalışması – önemli,” dedi.
Söz konusu Türkiye toplantısı, ABD'nin Rusya ve Ukrayna’nın Karadeniz'de güç kullanmaktan kaçınma konusunda uzlaştığını açıklamasından sadece birkaç hafta sonra düzenleniyor.
Ancak bu anlaşmayla ilgili önemli detaylar henüz netleşmedi ve Kremlin, anlaşmayı bazı Batı yaptırımlarının kaldırılmasına bağladı.
ABD ile Ukrayna arasında süren müzakerelerde, Washington’un Ukrayna'nın değerli yer altı kaynaklarına erişimini de içeren yeni bir anlaşma taslağı üzerinde çalışılıyor.
Zelenskiy, geçen hafta Washington’da yapılan bu görüşmeleri olumlu olarak değerlendirdi ve önümüzdeki günlerde ek teknik toplantılar yapılmasının planlandığını belirtti.
Toplantının, uzman ekiplerin katıldığı teknik bir oturum olduğunu söyleyen Zelenskiy, “Her iki taraf da toplantıdan olumlu bir notla ayrıldı,” dedi.
Zelenskiy, hem çevrim içi hem yüz yüze olarak süren bu görüşmelerin hafta boyunca devam edeceğini ve çalışmalar tamamlandığında sonuçların açıklanacağını ifade etti.