İyi eğitimli göçmenler iş ararken engellerle karşılaşıyor
Üniversite mezunu yüzlerce göçmen İsviçre’de işsiz. Bu durumu eleştirenler bunun yüksek beklentilerden kaynaklandığını belirtiyor.
Kendi ülkelerinde diş hekimi, mühendis veya edebiyatçılardı. İsviçre’de eğer sosyal yardım almıyorlarsa taksi şoförlüğü veya temizlik yaparak geçimlerini sağlamak zorundalar. Federal İstatistik Kurumunun (BFS) son verilerine göre, geçtiğimiz yıl üniversite mezunu veya daha yüksek bir eğitim görmüş 830 göçmen sosyal yardım aldı.
İsviçre Protestan Kilisesi Yardım Kuruluşu (Heks) sözcüsü Dieter Wüthrich; "İsviçre’de kendi mesleğini icra edemeyen binlerce iyi eğitim almış göçmen yaşıyor. Burada büyük bir potansiyel kaybı var," diyor. Bunun yanı sıra çalışma ortamının başarılı bir entegrasyonda payı olduğunu belirten Wüthrich ekliyor; "Toplumumuzda iş sahibi olanlar kabul ve değer görmekte."
Çalışmanın aynı zamanda düzenli bir hayatı beraberinde getirdiği ve bunun sosyalleşmeyi sağlayarak olumsuz fiziki ve ruhsal sonuçları engellediği belirtiliyor. Heks bu nedenle üçüncü ülkelerden gelen nitelikli göçmenler için danışmanlık sunan "MosaiQ" adlı bir projeyi geliştirdi.
"Ön yargılar" ve "katı iş piyasası"
Wütrich’e göre nitelikli göçmenlerin iş bulamamasının bir nedeni de yetersiz dil becerisi. Mezuniyet belgelerinin ve diplomaların işverenler tarafından çoğu zaman doğru kategorize edilememesi de bir sorun teşkil etmekte. Wüthrich; "Son olarak da bazı işverenlerin üçüncü ülkelerden gelen kişilere karşı önyargılı olması ve hatta kin beslemesi işsizliğin artmasına sebep olmakta."
İsviçre Eğitim Araştırma Eşgüdüm Merkezinden Stefan Wolter’in ifade ettiğine göre, git gide daha fazla meslekte katı düzenlemeler yapılmakta. Bunun sonucunda işverenin esnekliği kısıtlanmakta ve özellikle yabancıların işe alınması güçleştirilmekte. Wolter; "Örneğin bir Suriyeli mühendis iş ararken iki temel sorunla karşı karşıya kalıyor. Bunlardan ilki diplomasının işveren tarafından zor ve hatta yanlış değerlendirilecek olması ikincisi ise bu diplomanın büyük ihtimalle mesleği icra etmesi için İsviçre standartlarına uygun olmaması."
Sorunlardan biri belirsizlik
SP Milletvekili Silvia Schenker için iltica başvurusunda bulunanların yeti ve yeteneklerinin olabildiğince çabuk belirlenmesi son derece önemli. Schenker, "Özellikle üniversite mezunu ve benzeri bir eğitime sahip kişilerin desteklenmesi gerekmekte," diyor.
Bunun en önemli unsurunun ise dil olduğunu belirten Schenker, göçmenler buna rağmen işsiz kalıyorsa sorunun işverende olmadığını ifade ediyor: "İşverenlerin üçüncü ülkelerden gelen kişilere iş vermek istememesi söz konusu değil. İltica arayanlardaki veya geçici olarak kabul edilmiş göçmenlerdeki sorun, durumlarının belirsiz oluşu. Ülkede kalacağından emin olmadığınız birini işe almak kolay değil."
"Üst düzey bir eğitim görmüş olanların sayısı az"
SVP Milletvekili Heinz Brand’a göre asıl sorun göçmenlerin mezuniyet belgeleriyle İsviçre’deki eğitimin denk olmaması. "İkinci sorun ise dilin çoğu zaman yetersiz kalması," diyen Brand, birçok işverenin göçmenleri işe alma konusunda isteksiz olmadığını belirtiyor.
Geçici olarak kabul edilen göçmenlerin yalnızca ufak bir kesimi üst düzey eğitime sahip. Brand; "Fakat yeni iltica kanunu ile birlikte göçmenlerin iş piyasasına girişinin kolaylaşacağına eminim," diyerek görüş bildiriyor. Diplomalarını İsviçre’de kabul ettirebilen göçmenlerin iş bulması daha kolay. Swissuniversities Genel Sektreteri Martina Weiss, "Bunun için diplomanın devlet tarafından tanınmış bir üniversiteden verilmiş olması ve mezun oldukları bölümün bir İsviçre üniversitesinde denkliği bulunması gerekmekte," diyor.
İsviçre Üniversiteleri Rektörler Konferansı üniversite diplomalarının tanınmasından sorumlu. Söz konusu kriterler yerine getirildiğinde Swissuniversities belgenin tanındığına dair bir tavsiye yazıyor. Çatışma bölgesinden gelen ve eksik belgelere sahip kişiler için ise bu bir sorun teşkil etmekte.
[KTU / ID-5799]
Quelle: kA