
Elektrik dağıtım şirketi Red Eléctrica, ülke genelinde ve Portekiz'de elektriğin tekrar sağlanmasının 6 ila 10 saat sürebileceğini açıkladı. Başkent Madrid ve Lizbon başta olmak üzere Barselona, Valensiya ve Sevilla gibi büyük şehirlerde elektrik ve internet hizmetleri kesintiye uğradı; ulaşım ağları ciddi şekilde aksadı.
İspanya Başbakanı Pedro Sanchez, kesintilere “güçlü bir salınımın” neden olduğunu söyledi ancak asıl sebebin henüz kesinleşmediğini belirtti. İspanyol hükümeti olayın tüm yönleriyle araştırılması için talimat verirken, Madrid, Endülüs ve Ekstremadura bölgeleri, kamu düzeninin sağlanması ve temel hizmetlerin yürütülmesi için merkezi hükümetten destek istedi.
Havalimanlarında uçuşlar iptal edildi
Elektrik kesintisi, havalimanlarında da büyük kargaşaya yol açtı. İspanya’nın 56 havalimanını yöneten Aena şirketi, birçok uçuşun iptal edildiğini veya ertelendiğini duyurdu. Madrid ve Lizbon havalimanlarından ABD’ye yapılacak bazı seferlerde ciddi gecikmeler yaşanırken, Latin Amerika uçuşlarının da ciddi şekilde etkilendiği belirtildi.
Barselona Havalimanı'nda uluslararası uçuşlarda 1-2 saatlik gecikmeler yaşanırken, iç hat uçuşlarının çoğu iptal edildi. Alicante, Malaga, Kanarya Adaları ve Balear Adaları gibi popüler tatil merkezlerine hizmet veren havalimanlarında ise yalnızca bazı iç hat uçuşlarında kesintiler meydana geldi. Yolculara, uçuş güncellemeleri için havayolu şirketleriyle iletişimde kalmaları tavsiye edildi.
Lizbon’da bazı terminaller kapanırken, turistler dış alanlarda gölgede bekleyerek gelişmeleri takip etti. Hollandalı turist Marc Brandsma, Associated Press’e verdiği röportajda, "Yaklaşık 50 dakikadır burada bekliyoruz ve hiçbir uçak iniş veya kalkış yapmadı," dedi.
Kesintinin olası nedenleri tartışılıyor
Yetkililer kesintinin kesin kaynağını henüz belirleyemedi. İspanya'nın ulusal şebeke operatörü Red Eléctrica, akşam saatlerinde Katalonya, Endülüs, Bask Bölgesi ve Kastilya ve Leon gibi bazı bölgelere elektrik tedarikinin kademeli olarak yeniden sağlandığını duyurdu.
Red Eléctrica’nın Operasyon Müdürü Eduardo Prieto, yaşanan kesintiyi “olağanüstü ve istisnai” olarak nitelendirdi. Avrupa Komisyonu’nun temiz enerjiden sorumlu başkan yardımcısı Teresa Ribera da bu kesintiyi "Avrupa'da son yıllarda görülen en ciddi olaylardan biri" olarak değerlendirdi.
Bazı uzmanlar, kesintiye "atmosfer titreşimi" olarak adlandırılan nadir bir doğa olayının yol açabileceğini ileri sürdü. Portekizli enerji şirketi REN, Avrupa genelindeki elektrik sistemlerinde senkronizasyon hatalarına sebep olan güçlü salınımların şebekeleri peş peşe etkileyerek bu sonucu doğurmuş olabileceğini belirtti. Ancak REN daha sonra bu iddiayı geri çekti.
İngiltere’deki Sheffield Üniversitesi'nden enerji sistemleri profesörü Solomon Brown, bu tür atmosferik titreşimlerin, yerel elektromanyetik alanlarda küçük kaymalara yol açabileceğini ve bu durumun güneş olayları gibi elektrik akışında dengesizlikler oluşturabileceğini açıkladı. Brown, şebekeye yeniden enerji sağlamanın zaman aldığını ve elektrik hizmetlerinin tamamen normale dönmesinin birkaç saat sürebileceğini ifade etti.
Londra Üniversitesi’nden kıdemli öğretim görevlisi Onyema Nduka ise elektrik şebekelerinin genellikle birbirine bağlı olduğunu, bu yüzden bir bölgede yaşanan kesintinin domino etkisi yaratabileceğini söyledi.
Siber saldırı iddiaları reddedildi
Endülüs bölgesel hükümetinin başkanı Juanma Moreno, olası bir siber saldırının ihtimaller dahilinde olduğunu belirtti. Ancak İspanya Başbakanı Pedro Sanchez, Portekiz Başbakanı Luis Montenegro ve Avrupa Konseyi Başkanı Antonio Costa gibi yetkililer, siber saldırı iddialarını yalanladı. Portekiz Ulusal Siber Güvenlik Merkezi de yaptığı açıklamada, kesintinin bir siber saldırıdan kaynaklandığına dair herhangi bir bulgu bulunmadığını bildirdi.
Enerji altyapı uzmanı Taco Engelaar, ulusal şebekelerin birbirine bağlı yapısı nedeniyle, fiziksel bir arıza ya da koordineli bir siber saldırının benzer sonuçlar doğurabileceğine dikkat çekti. Engelaar, "Eğer bu bir sistem arızasıysa, farklı şebekeler arasındaki bağl