Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi’nden Prof. Dr. Faruk Alaeddinoğlu, Hakkâri’de bulunan Cilo Dağları'ndaki buzulların korunmazsa önümüzdeki 20 yıl içinde tamamen eriyebileceğini belirtiyor. Yaklaşık 20.000 yıllık bir geçmişe sahip buzul örtülerinin ciddi şekilde küçüldüğüne dikkat çeken bilim insanları, bölgenin ziyaretçilere kapatılmasının hayati önem taşıdığını vurguluyor.

Buzullarda çatlaklar ve tüneller oluştu

Son 30 yılda Cilo buzullarının alanı yaklaşık yüzde 55 oranında daraldı. Prof. Dr. Alaeddinoğlu, dağın 4.135 metre yüksekliğinde bulunan buzul tabakasının, Türkiye’nin alçak bölgelerine kıyasla çok daha hızlı eridiğini ifade ediyor. Önceden 200 metre kalınlığında olan buzulların günümüzde 50 metrenin altına düştüğünü belirten uzman, mevcut katmanın artık sağlam bir buzul kütlesi olmadığını söylüyor.

"Buzulların içinde büyük ölçekli erimeler meydana geldi, çatlaklar derinleşti ve su kanalları oluştu. Geriye kalan buz kütlesi büyük oranda zarar görmüş durumda" diyen Alaeddinoğlu, eğer koruma önlemleri alınmazsa bu doğa harikalarının kısa sürede tamamen kaybolabileceği konusunda uyarıyor.

Ziyaretçilerin buzullara girişi yasaklanmalı

2020 yılında milli park statüsü kazanan Cilo Dağları, her yıl yüzlerce doğa severi ağırlıyor. Ancak uzmanlar, ziyaretçilerin buzulların üzerinde yürümesinin erime sürecini hızlandırdığını belirtiyor. Alaeddinoğlu’na göre, buzulların yalnızca uzaktan fotoğraflanmasına izin verilmeli ve koruyucu önlemler alınmalı:

“Bölge, insan hareketliliği açısından oldukça yoğun. Ancak buzulların üzerinde yürümek risk teşkil ediyor. Gelecek kuşakların bu doğa harikalarını yalnızca kitaplardan değil, kendi gözleriyle de görebilmesi için önlem almamız şart.”

Buzulların korunması küresel bir mesele

Türkiye’de olduğu gibi, dünya genelinde de buzullar hızla yok oluyor. Dünya Buzul İzleme Servisi’ne (WGMS) göre, 1975’ten bu yana buzullar 9.000 milyar ton kütle kaybetti. Bu miktar, Almanya büyüklüğünde ve 25 metre kalınlığında dev bir buz kütlesine eşdeğer.

Dünya Meteoroloji Örgütü’nün (WMO) Küresel İklim Raporu’na göre, 2022-2024 yılları arasında tarihte kaydedilen en büyük üç yıllık erime gerçekleşti.

WMO Genel Sekreteri Celeste Saulo, son 10 yıl içinde en büyük buz kayıplarının 2016’dan sonra yaşandığını belirterek bu durumun ciddiyetine dikkat çekti.

Birleşmiş Milletler, buzulların erimesinin sel felaketleri, su kaynaklarında azalma ve deniz seviyesinde yükselme gibi zincirleme afetlere neden olduğunu vurguluyor.

"Buzulları korumak sadece çevreyi ve ekonomiyi değil, insanlığın geleceğini de ilgilendiriyor. Bu, hayatta kalma meselesidir," diyen Saulo, iklim değişikliğiyle mücadelede acil adımlar atılması gerektiğini belirtiyor.