Toplu taşıma oranları düşüyor, araba yükseliyor

İsviçre, toplu taşımacılığın örnek ülkesi olarak kabul ediliyor, zira Avrupa´nın hiçbir ülkesinde İsviçre´de olduğu kadar sık demiryolu ile yolculuk yapılmıyor. Ancak toplu taşımanın toplam trafikteki payı giderek azalıyor. Bilgi hizmetleri sunan Litra’nın sunduğu yeni rakamlar, toplu taşıma ile katedilen kilometrelerin arttığını, ancak araba sürücülerinin daha büyük bir artış gösterdiğini belgeliyor.

2017 yılında toplu taşıma araçları, yaya, bisiklet ya da özel araba ile toplamda 135 milyar kilometre katedilirken, toplu taşıma oranı yüzde 19,2 idi. Toplu taşıma 2010 yılından bu yana hiç bu kadar düşük bir paya sahip olmamıştı. Yöntem 2010 yılında uyarlandığı için, öncesi ile doğrudan bir kıyas mümkün değil. Böylelikle sadece yedi yıl içinde, toplu taşımacılığın payı 3,1 puan azaldı.

Arabanın payı, katedilen kilometrelerin yüzde 71,6’sını oluştururken, yüzde 74,8´e yükseldi. Bu değer, 2010’dan bu yana en yüksek değer. Zürih Uygulamalı Bilimler Üniversitesi’nde (ZHAW) trafik sistemleri profesörü olan Rolf Steinegger, bu eğilimin yakında tersine döneceğine inanmıyor. Ulaştırma politikasında toplu taşımacılıkta öncelik görülmediğini söyleyen Steinegger, gelişimin kontrolsüz gerçekleştiğini, ayrıca son yıllarda artan toplu taşıma fiyatlarının da bunda etkisi olduğunu söyledi.

Halkın toplu taşıma fiyatlarını eleştirdiği, Lozan Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Enstitüsü tarafından yapılan temsili bir ankette de görülüyor. Ankete katılanların yüzde 30’u İsviçre’deki toplu taşımacılığın kötü bir fiyat-performans oranına sahip olduğunu söylerken, yüzde 33’ü ise sınırda yeterli olduğunu belirtti. Sadece yüzde 37’si “iyi” veya “mükemmel” olarak nitelendirdi. SBB anketlerde tek başına daha da kötü bir performans sergiledi: Katılımcıların yüzde 37’si fiyat-performans oranlarını “kötü” veya “sadece yeterli” olarak tanımladı. Ankete katılanlar; oturma kapasitesi, dakiklik ve daha hızlı bağlantılarda en büyük iyileştirme ihtiyacını gördüklerini belirttiler.

Toplu taşıma sektörü, kendi çalışmasıyla buna karşı çıkıyor. Danışmanlık firması İnfras tarafından yapılan bir araştırmaya göre, satın alma gücü açısından İsviçre; Almanya, Avusturya ve İtalya da dahil olmak üzere, ankete katılan yedi ülkenin ortasında bulunuyor. Ankette; bir şehir içindeki günlük seyahatler veya şehirden kırsal bölgelere yapılan geziler biraz daha ucuzken, metropol bölgesinde seyahat etmenin daha pahalı olduğu görülüyor.

Araba kullanma fiyatları ve toplu taşıma fiyatları arasındaki fark gittikçe büyümeye devam ediyor. İkinci sınıfta bir genel abonelik şu anda 2010 yılına göre yılda yüzde 17 daha pahalıyken, aynı zaman zarfı içerisinde bir arabanın kilometre maliyeti neredeyse yüzde sekiz oranında düştü.