
J. C. Fridlin firması yılda 2000 ton baharat işliyor ve bununla İsviçre için 13 milyon kavanoz dolduruyor.
J.C. Fridlin Baharat AŞ'nin binası, Hünenberg'de sıradan bir sanayi yapısında bulunuyor. Baharat fabrikasının içinde hareketlilik hakim. Kimyon öğütülüyor, kavanozlar taşıyıcı bantlar üzerinde ilerliyor, köri otomatik olarak dolduruluyor, kapatılıyor, etiketleniyor ve paketleniyor.
Mekanlar güzel kokuyor. Pazarlama müdürü André Willimann, "Bu kokuyu kolay kolay çıkaramazsınız" diyor. "Akşamları duş almak şart oluyor."
Burada büyük miktarlarda işlenen baharat ve bitkiler, Meksika, Namibya, Hindistan veya Endonezya'dan geliyor. Fridlin Baharat AŞ, bu ürünleri ithal ediyor, işliyor ve birbirleriyle karıştırıyor, paketliyor ve İsviçre pazarında satıyor. Şirket, İsviçre'nin en büyük baharat şirketi konumunda.
Başlangıçta sadece bölgesel – bugün tüm İsviçre'de
Zug merkezli bu aile şirketinin temelleri 1775'te atıldı. Johann Caspar Fridlin, Zug'da bir kolonyal ürünler dükkanı açtı, ancak dükkan 21 yıl sonra bir yangında yok oldu. Bu nedenle 1806'da baharat ve tütün üretimine başladı.
Oberwil'de (Zug kantonu) Fransızlar bir barut değirmenini havaya uçurmuştu. Johann Caspar Fridlin, yeniden inşa edilen değirmeni satın aldı ve baharat üretimine başladı. Baharatları diğer İsviçreli tüccarlardan alıyordu. O zamanlar Fridlin'in yurtdışı bağlantıları neredeyse yoktu. Bu nedenle şirket başlangıçta oldukça bölgesel faaliyet gösteriyordu.
Bugün durum farklı, firma tedarikçilerini tanıyor. Birçok baharatı gelişmekte olan ülkelerden ithal ettiği için, aralarında Suriye, Burkina Faso veya İran gibi istikrarsız ülkeler de var. İnsan hakları, çocuk işçiliği ve çevre tahribatı, tedarik zincirlerinde kesinlikle dikkat ettikleri bir konu diyor şirket müdürü Benno Wyss: "Mümkün olduğunca yerinde etki yapmaya çalışıyoruz. En önemli ortaklarımızın yanında düzenli olarak bulunuyor, tarlalara gidip çiftçilerle konuşuyoruz."
Tedarikçilerinin "Max Havelaar" veya "Bio Knospe" gibi sertifikalar sunması gerekiyor. Ancak, uluslararası baharat ticaretinde koşullar hızla değişebiliyor. Benno Wyss'e göre, o zaman tepki vermek gerekiyor. Bir örnek: Ukrayna savaşı nedeniyle artık Rusya'dan hardal ve kişniş ithal etmediklerini söylüyor.
Az sayıda kendi markalı ürün
Fridlin Baharat AŞ'nin 60 çalışanı bulunuyor: Yılda yaklaşık 2000 ton hammadde baharata dönüştürülüyor. Hemen hemen her İsviçreli hanenin mutfağında bu baharatlar veya baharat karışımları bulunuyor. Yine de: Şirketi tanıyanların sayısı çok az. Nedeni: Baharat şirketi, ağırlıklı olarak Coop veya Migros gibi büyük zincirlerin kendi markalı ürünleri için üretim yapıyor.
Dolayısıyla baharatların üzerinde nadiren şirketin adı yazıyor. Yine de birkaç tane var. Bunların ise Kübebe karabiberi gibi uzmanlık gerektiren ürünler olduğunu söylüyor Benno Wyss: “Onu her zaman vanilyalı dondurmanın üzerine serperim. Biraz kıtır kıtır ve aroması taze bir limon notasına sahip.”