Yalnızca 100 erkekten ikisi kadının soyadını alıyor
Çiftler evlenmeden önce hangi soyadını kullanacaklarına karar vermek zorundalar ve çoğunlukla kadın kendi soyadından vazgeçip erkeğinkini alıyor.
2013 yılından beri yürürlükte olan yeni isim kanunuyla, kadınların soyadını da alabilmelerine rağmen, erkeklerin büyük çoğunluğu evlendiğinde kendi soyadını kullanmaya devam ediyor. Fakat Federal İstatistik Kurumunun (BFS) yeni yapmış olduğu bir araştırmaya göre neredeyse hiçbir erkek bu haktan faydalanmıyor. Kadınların %70,3’ünün eşlerinin soyadını almalarına karşın 2016 yılında yalnızca erkeklerin %2,1’i soyadlarını değiştirdi.
BFS’sin araştırması bunun dışında aşağıdaki bilgileri elde etti:
• Yabancı uyruklu erkekler sıklıkla İsviçreli eşlerinin soyadını alıyor
• Yabancı uyruklu eşlerinin soyadını en az İsviçreli erkekler alıyor
• Yabancı uyruklu biriyle evlenen yabancı uyruklu kadınlar kendi soyadını kullanmaya devam ediyor
• Bir İsviçreliyle evlenen İsviçreli kadınların neredeyse % 80’i eşinin soyadını alıyor.
Bulundukları kanton, ait oldukları mezhep ve yaş da bu konuda birer etken. Buna göre Latin İsviçre veya kentsel kantonlardaki kadınların soyadlarını değiştirmemelerine daha sık rastlanıyor. Müslüman kadınlar soyadlarını daha sıklıkla değiştirirken, yaşlı kadınlar kendi soyadlarını kullanmayı tercih ediyor.
"Kadın alttan alıyor"
Düğün organizatörü Jane Finger (Jane4Wedding) çiftlerin düğünlerine hazırlanışına bizzat tanık oluyor. Soyadı konusu da sık sık kendisinin huzurunda tartışılıyor. Finger: "Çiftlere en başta hangi soyadı kullanacaklarına karar verip vermediklerini soruyorum. Henüz bunu düşünmedikleri için de çoğunlukla bir kararsızlık oluşuyor," diyor. Bu gibi durumlarda Finger, çiftlere konuyla ilgili bir broşür veriyor.
Finger, erkeğin kadının soyadını aldığına çok nadir rastladığını belirtiyor. "Bu ise çoğunlukla yabancı uyruklu bir isim taşıyan ve İsviçreli eşinin soyadını alan erkeklerde söz konusu," diyor. Finger, erkeğin böylelikle daha kolay iş bulmayı umut ettiğini veya isminden dolayı kötü tecrübeler edindiğini ifade ediyor. Erkeklerin duygusal değil yalnızca pratik sebeplerden dolayı soyadını değiştirdiğini söyleyen Finger, bu konuda bir anlaşmazlık yaşandığında genelde kadının erkeğin hatırına alttan aldığını dile getiriyor.
Doktorlar ve avukatlar kendi soyadlarını değiştirmiyor
Düğün organizatörü Evelyne Schärer (Your Perfect Day), danışmanlığa gelen çiftlerin %80’inde kadının erkeğin soyadını aldığını söylüyor. Schärer, istisnaların da bulunduğunu, örneğin doktorlar ve avukatlar gibi eğitimli kişilerin sıklıkla soyadlarını değiştirmediklerine de tanık olduğunu belirtiyor. Schärer bunun değişeceğini düşünmüyor: "Bana kalırsa 10 yıl sonra da çoğunlukla kadınlar eşlerinin soyadını alacak." Schärer, bunun kötü bir şey olmadığını, kendisinin de "eşinin soyadını taşımaktan dolayı gurur duyduğunu," ifade ediyor.
Zürih şehri nüfus müdürlüğünden Roland Peterhans da, "kadınların büyük çoğunluğunun eşlerinin soyadını aldığını" gözlemlediğini ifade ediyor. Bu, ileride çocuklarıyla aynı soyadı taşımak istediklerinden veya geleneksel düşünceye sahip olduklarından dolayı olabiliyor. Çocukların annenin soyadını taşıdığı durumlarda ise erkek kadının soyadını alabiliyor. Peterhans: "Bunun dışında, kadının soyadını almalarının asla söz konusu olamayacağını dile getiren erkekler de var," diyerek tecrübelerini paylaşıyor.
Kanun değişikliği yapılmış olsa da istatistikler gösteriyorki, soyadı konusunda alışkanlıklar ve gelenekler daha uzun yıllar etkin olmaya devam edecek.
[KTU / ID-5813]
Quelle: kA