Online karşılaştırma hizmeti Comparis, 26 kantonda İsviçre vatandaşlığını almanın maliyetinin ne kadar olduğunu araştırdı. Tek başına yaşayan bir yetişkin için en düşük ücretler karşılaştırıldı. Federal hükümet vatandaşlığa kabul için 100 Frank talep ederken, kanton ve şehirlerde büyük farklılıklar söz konusu.
Kırmızı pasaportun genel olarak Batı İsviçre ve Ticino'da daha ucuz olduğu belirtiliyor, örneğin Lozan'da, sadece 800 Frank´lık bir ücret talep ediliyor. Sion´da, vatandaşlığa kabul ücretleri 1000 Frank'ın altındayken, Appenzell, Delsberg ve Bellinzona´da da nispeten daha az maliyetli. 3600 Frank vatandaşlığa geçme bedeli ile Lozan'dan dört kat daha pahalı olan Schwyz'de ise göze çarpan, 3000 Frank´ını şehirin alıyor olması.
Ancak Solothurn (3100 Frank) ve Liestal'da da (3150 Frank) ücretlerin oldukça yüksek olduğu görülüyor. Comparis ücret uzmanı Leo Hug'a göre, fiyat karşılaştırması en basit örneklere dayanıyor. Sabit bir ücretin olmadığını söyleyen uzman, çok karışık bir ücret sisteminin söz konusu olduğundan bahsediyor. Yetkililere göre, ücretin miktarı, yapılan işlemin kapsamına göre değişmekte. Bazı yerlerde vatandaşlığa kabul kursları veya dil yeterlilik kanıtı da ek ücret olarak isteniyor.
Ücretlere pasaportun çıkarılma bedeli dahil değil, onun için de ek olarak 140 Frank talep ediliyor. Hug, yalnızca işlemin kapsamı ve vatandaşlık kursları gibi ek hizmetler ile vatandaşlığa kabul ücretlerindeki farklılıkların tam olarak açıklanamayacağını söylüyor. Vatandaşlığa alınma maliyetlerin de bir nevi yönlendirme özelliğine sahip olduğunu düşündüğünü söyleyen Hug, vatandaşlığa geçme oranının, ücretlerin yüksek olduğu yerlerde düşük olduğuna değiniyor.
SP Göçmenler Başkanı Mustafa Atıcı, farklılıklar karşısında şok olduğunu söylerken, vatandaşlığa geçişin kutlanılan bir eyleme dönüşmesini, fakirleştirmemesi gerektiğini belirtiyor. Schwyz veya Liestal'daki gibi yüksek ücretlerin keyfi ve haksız olduğunu söyleyen Atıcı, İsviçre Pasaportuna giden yolun olduğunca taşlı ve zor tutulduğunu dile getiriyor. Politikacı, buna bazı şehirlerdeki vatandaşlığa geçiş görüşmesi esnasında sorulan rahatsız edici soruların da katkıda bulunduğunu söylüyor.
Özellikle gençler için böylesi yüksek ücretlerin çok caydırıcı olduğunu söyleyen Atıcı, genç insanlardan çoğu zaman masraflar nedeniyle vatandaşlığa başvurmadıklarını duyduğunu dile getiriyor. İsviçre vatandaşlığına geçisin böylesi basit bir sebepten dolayı gerçekleşmemesinin üzücü olduğunu söyleyen Atıcı, vatandaşlığa geçişlerin karşılanabilir makul ücretlerde olmasının önemli olduğunu vurguluyor.
Pasaportun memleket duygusunu güçlendirdiğini, politik hayata kattığını ve sorumluluk almayı sağladığını belirten politikacı, İsviçre'de ücretlerin standardizasyonunu talep ediyor. Atıcı, daha düşük geliri olan insanların kesinlikle indirim hakkına sahip olmaları gerektiğini vurgularken, 25 yaşın altındakilerden sadece sembolik bir ücret talep edilmesi gerektiğini söylüyor. Schwyz konseyi üyesi FDP´li André Brugger ise ücretleri savunuyor.
Maliyetin istekli vatandaşlar için caydırıcı olmaması gerektiğini, ancak ücretlerin Schwyz kantonunun katı kurallarına uygun olarak yapılan açık ve doğru araştırma ve incelemeleri kapsadığını belirtiyor. Bu işlemle kar etmediklerini söyleyen Brugger, Schwyz'de vatandaşlığa kabul prosedürü sırasında yazılı bir sınav veya sözlü bir görüşmenin olmadığına değiniyor.
Resmi ve maddi koşulların incelenmesinin kanton tarafından değil, şehir tarafından yapıldığını söyleyen Brugger, maliyetin de böylelikle şehirlerin işlemlerine yansıdığını belirtiyor.
En düşük vatandaşlığa geçiş ücretine sahip şehirler (tek başına yaşayan bir yetişkin üzerinden yapılan hesap)
1 Lozan 800
2 Sion 955
3 Appenzell 1100
4 Delsberg 1265
5 Bellinzona 1350
6 Cenevre 1350
7 Neuchâtel 1750
8 Zürih 1800
9 Herisau 2100
10 Altdorf 2100
11 Schaffhausen 2100
12 St.Gallen 2200
13 Basel-Stadt 2250
En yüksek vatandaşlığa geçiş ücretine sahip şehirler (tek başına yaşayan bir yetişkin üzerinden yapılan hesap)
1 Schwyz 3600
2 Liestal 3150
3 Solothurn 3100
4 Luzern 2800
5 Zug 2800
6 Bern 2750
7 Glarus 2700
8 Chur 2600
9 Freiburg 2580
10 Frauenfeld 2450
11 Stans 2400
12 Aarau 2350
13 Sarnen 2300