Neden Halk Oylaması? Nüfus gittikçe daha uzun bir hayat sürüyor ve daha uzun bir süre emeklilikten faydalanıyor. Önümüzdeki yıllarda buna bir de doğum oranlarının yüksek olduğu 50’li ve 60’lı yıllarda doğan neslin emeklilik yaşının gelmesi eklenecek. Bunun sonucunda emeklilik kasası zor bir duruma düşüyor. Çünkü, söz konusu değişim sürecinde emeklilik maaşı alanların sayısı artarken, onları finanse eden aktif çalışanların sayısı azalmakta. Emeklilik sigortasında da durum gittikçe istikrarsızlaşmakta. Çünkü, emeklilerin finansmanı için gerekli olan sermaye yeterince gelir getirmiyor. Buna karşı tedbir alınmadığı takdirde, 2030 yılına kadar emeklilik kasasının açığı 7 milyarı bulacak. Emeklilik sigortasında ayrıca yüksek emeklilik primleri ödenmekte, bunun sonucunda da büyük bir dağılım değişimi gerçekleşmekte. Bu nedenle meclis, 2030 yılına kadar iki sütunu sağlamlaştıracak olan 2020 Emeklilik Reformunu geliştirdi. Halk Oylaması Ne İçeriyor? Reform, parlamentoda halkın tepkisine rağmen 101 oyla az bir farkla kabul edildi. Halk oylamasıyla, katma değer vergisinin emeklilik kasasının lehine yüzde 0,6 oranında arttırılması oylanacak. Oylamada oy kullananların sayısına göre belirlenecek olan çoğunluk esas alınacak. Buna karşın reform, süreç beklenildiği gibi gelişirse oy kullanan halkın salt çoğunluğu ile belirlenecek. Tasarılar birbiriyle bağlantılı; birisi kabul edilmezse reform iptal olacak. Kabul edilirse, 2018 yılından itibaren kademeli olarak hayata geçirilecek. Şu anki emekliler ve 2018 yılına kadar emekliliğe ayrılanlar reformdan etkilenmeyecek. Reform ile hangi değişiklikler meydana gelecek? İkinci Emeklilik Kasasının Prim Oranları Yüzde 6’ya İnecek. Zorunlu emeklilik sigortası kapsamında biriken anaparanın emekliliğe dönüşmesini sağlayan prim oranı 2021 yılına kadar kademeli olarak şu anki yüzde 6,8’den yüzde 6’ya indirilecek. Böylelikle, ikinci sütunun dengelenmesi hedefleniyor. İkinci Sütunda Tazminat Önlemleri Sigortalıların emeklilikte alacakları maaşın azalmaması için, reform çeşitli tazminat önlemleri öngörmekte. Koordinasyon kesintisi azaltılırken, emeklilik oranları yükseltilecek. 45 yaşındakilerin oluşturduğu geçiş nesline sübvansiyonlar sağlanacak. Emeklilik Maaşı 70 Frank Artacak Buna karşın yeni emekliler aylık 70 Frank, evli çiftler de aylık 140 Frank daha fazla emeklilik maaşı alacak. Bununla birlikte evli çiftler için tavan maaş yüzde 150’den yüzde 155’e çıkacak. Evli çiftlerin emeklilik maaşı maksimum 226 Frank olacak. Bu önlem, emeklilik sigortasının zararını tazmin edecek. Maaş Kesintisi Yüzde 0,3 Artacak 70 Franklık zam ve evli çiftlerin emekliliği için yükseltilen tavan maaş sebebiyle ortaya çıkan maliyetin finansmanı için, emeklilik kasasının maaş kesintileri yüzde 0,3 oranında artacak. Katma Değer Vergisi Yüzde 0,6 Artacak Bugün yüzde 0,3 oranında mevcut olan katma değer vergisi, 2018’den itibaren emelilik kasasına aktarılacak. 2021 yılından itibaren katma değer vergisi yüzde 0,3 oranında daha da artacak ve yüzde 8,3’ü bulacak. Bununla birlikte katma değer vergisi, emeklilik kasasının lehine toplamda yüzde 0,6 oranında artmış olacak. Kadınların Emeklilik Yaşı 65 Olacak 2018 yılından itibaren kadınların emeklilik yaşı bugünkü 64 yaştan 65 yaşına çıkacak. 1953 doğum tarihli kadınlar 64 yaşında, 1957 doğum tarihli kadınlar ise 65 yaşında emekli olabilecek. Bu yıllar arasında doğan kadınların emeklilik yaşı ise üç aylık periyotlar halinde yükselecek. Erken Emeklilikte Esneklik Reform ile birlikte 62 ile 70 yaşları arasında emekliye ayrılmak esnekleştirilecek. Öngörülen emeklilik yaşından (65) daha erken emekliliğe ayrılanların maaşına eskisine göre daha az kesinti uygulanacak. Emeklilik yaşını geciktirenlere ise daha az zam yapılacak. Mali Etkileri Çeşitli reform adımları bütçe açığına yol açacak, tasarrufu veya daha fazla gelir elde etmeyi zorunlu kılacaktır. Örneğin kadınların emeklilik yaşının yükseltilmesi ile birlikte emeklilik kasasına 1,320 milyar Frank gelir getirecektir. Erken emekliliğe ayrılmanın kolaylaştırılması ile de, emekli kasasına 100 milyon Frank kazandıracaktır. Katma değer vergisinin artması 2,140 milyar Frank gelir getirirken, emeklilik kasası lehine devlet katkısı bunun yanında 610 milyon Frank kazandıracak. Emekli maaşına yapılan 70 Frank zam ve evli çiftlerin tavan maaşının artmasının maliyeti 1,37 milyar Frank, buna karşın maaş kesintilerinin arttırılması 1,4 milyar Frank kar sağlayacak. Genel olarak bakıldığında reform, emeklilik kasasında 2030 yılında 4 milyar Frank bütçe fazlası, emeklilik sigortasında 1,6 milyar Frank ek gelir sağlarken, devlet için 700 milyon Frank maliyet çıkaracak. Destekleyenler Ne diyor? Meclis ve SP, CVP, BDP, Yeşiller, Yeşil Liberallerden oluşan parlamentin çoğunluğu için 5 yıla yayılarak gerçekleştirilecek olan emeklilik reformu adil ve kazançlı bir uzlaşma sunmakta. Bu sayede on yıl boyunca emekliliğin birinci ve ikinci sütunu arasındaki maddi denge sağlanmış ve emekli olacaklar ile emekli olanların seviyesi muhafaza edilmiş olacak. Özellikle daha dar gelire sahip, yarı zamanlı çalışan kişiler ve özellikle kadınların çoğunluğu için emeklilik şartları iyileştirilecek. SP ve CVP partileri, emeklilik sigortasında artan maliyetleri ve kadınların artan emeklilik yaşının getirdiği zorlukları dengelemek için emekli maaşına yapılan aylık 70 Frank zammı yeni emeklilere uygulayarak reformun altına imzalarını attılar. Karşı Olanlar Ne Diyor? FDP ve SVP partilerinde reforma karşı olanlar söz konusu tasarıyı göstermelik olmakla ve hiçbir soruna çözüm getirmemekle suçluyor. Emeklilik kasasının finansmanının sağlam temellere oturtulması olan asıl hedeften şaşıldığı ve maddi zorlukların daha da arttırıldığı iddia edilmekte. Emekli maaşına yapılan aylık 70 Frank zammın iki tür emekli yarattığı söylenmekte. Yalnızca yeni emekli olanlara yapılacak bu zamma karşı çıkılmakta. Şimdiye kadar ihtiyacı olmayan yeni emeklilerin de söz konusu zamdan faydalandığı ve böylesi bir maliyeti emekli kasasının karşılayamayacağı belirtilmekte. Emekli kasası katma değer vergisi ve daha yüksek maaş kesintileri sayesinde gelir elde edecek. Karşı olanlar, genel olarak reformun adil olmadığını, çünkü daha genç nesillerin omuzlarına daha fazla yük konulduğunu savunmakta. Diğer karşıt bir grup ise reformu özellikle kadınların emeklilik yaşının arttırılmasından dolayı reddeden Batı İsviçreli sendikalar. NZZ’in Görüşü NZZ reforma karşı çıkıyor. Emeklilikte bir reforma ihtiyaç duyulmakta, özellikle de emeklilik sigortasında prim oranlarının düşürülmesi ve emeklilik kasasının stabilize edilmesi, dağılım şart. Fakat emeklilik reformu, iki sütunun birleştirilmesi ve yeni emeklilerin emeklilik maaşının arttırılmasının kadınların emeklilik yaşının yükseltilmesiyle dengelenmeye çalışılıyor. Ayrıca katma değer vergisinin ve maaşlara yapılan kesintinin arttırılması, genç nesillere mali bir yük vermekte. Emeklilik, yalnızca çalışma süresinin artan hayat süresine uyum sağlamasıyla sağlanabilir. [KTU / ID-5623] Quelle: kA