İsviçre’de 2030’lu yıllarda düzenlenmesi planlanan yeni bir ulusal sergiye (Expo) yönelik umutlara, Federal Konsey’in aldığı son karar gölge düşürdü. Konsey, bütçe baskılarını gerekçe göstererek bu projeye mali destek vermeyeceğini açıkladı.
Federal Konsey tarafından yapılan açıklamada, “Bir Expo’nun finansmanı, federal bütçede harcama kısıtlamaları ile çelişmektedir,” denildi. Hatırlanacağı üzere, son ulusal sergi olan Expo.02, federal bütçeye 1 milyar franklık bir yük getirmişti. Yetkililer, 2027 yılından itibaren devlet bütçesinin rahatlatılmasının hedeflendiğini ve mevcut ekonomik koşulların büyük projelere destek vermeye elverişli olmadığını vurguladı.
Expo’ya İlgi Büyük Ama Bütçe Yok
Geçtiğimiz yıllarda, “Nexpo” ve “X27” gibi girişimler, İsviçre’nin farklı bölgelerinde desantralize bir ulusal sergi gerçekleştirme arzusunu dile getirmişti. Bu iki grup, Mayıs ayında güçlerini birleştirerek projelerini daha da ileriye taşıdı. Ayrıca Aargau, Solothurn, Jura ve her iki Basel kantonu da “Svizra27” adlı bir proje kapsamında İsviçre’nin kuzeybatısında bir Expo düzenlemeyi planlıyor. Bazı dağ kantonları ise “Muntagna” adını verdikleri alternatif bir sergi konsepti üzerinde çalışıyor.
Ancak tüm bu girişimlerin hayata geçmesi için kamu kaynaklarından gelecek destek büyük önem taşıyor. Bu nedenle, Federal Konsey’in finansal destek vermeme kararı, projelerin uygulanabilirliğini doğrudan etkileyebilir.
Yeni Bir Yasa Yolda
Finansal destek olmasa da, Federal Konsey sergi fikrine tamamen karşı değil. Aksine, bu tarz ulusal projelere ilişkin hukuki çerçeveyi belirlemek için yeni bir yasa tasarısı hazırlığında. “Landesausstellungen-Förderungsgesetz (LaFG)” adlı yasa tasarısı ile projelere kamu desteği verilmesinin koşulları netleştirilecek.
Yasa tasarısı, Expo projelerinin değerlendirme kriterlerini, başvuru sürecini ve federal katkının hangi şartlarda sağlanabileceğini belirlemeyi amaçlıyor. Bu kapsamda hazırlanan yasa için kamuoyu görüşü alma süreci 16 Ekim 2025 tarihine kadar devam edecek.
Bu gelişmeler, bir yandan ulusal sergi arzusunu canlı tutarken, diğer yandan mali gerçekliklerle yüzleşmenin gerekliliğini ortaya koyuyor.
