Bazı uzmanlar, bu girişimlerin aslında bir statü gösterisi olduğunu öne sürerken, bazıları da yapay zeka kaynaklı risklere atıfta bulunarak “sığınak kurmak yerine etik davranışlara yatırım yapılmalı” görüşünü savunuyor.
Milyarderlerin ‘Kıyamet Sigortası’ yarışı
LinkedIn’in kurucularından Reid Hoffman, geçmişte açıkça “apocalypse insurance” (kıyamet sigortası) olarak adlandırılan mülkler aldığını söylemişti. Özellikle Yeni Zelanda, bu tür yatırımların merkezlerinden biri haline geldi.
Mark Zuckerberg ise Hawaii’deki 400 milyon dolarlık dev kompleksi ile dikkat çekiyor. İnşaatta çalışanlara gizlilik sözleşmeleri imzalatıldığı, 1500 metrekarelik yeraltı sığınağı inşa edildiği öne sürülüyor. Zuckerberg bu iddiaları reddederek, “Sadece bir bodrum katı” açıklamasında bulundu. Ancak Palo Alto’da 11 mülk satın alması ve bunların altına 650 metrekarelik yeraltı alanı ekletmesi, söylentileri güçlendirdi. Komşularına göre Zuckerberg’in “bodrumu”, bir “milyarder sığınağı” ya da “yarasa mağarası”na daha çok benziyor.
Yapay zeka korkusu: AGI insanlığı yok edebilir mi?
Birçok teknoloji lideri, yapay genel zeka (AGI) yani insan zekasına eşit veya ondan üstün zeka konusunda ciddi kaygılar taşıyor.
OpenAI kurucularından Ilya Sutskever, “AGI’yi duyurmadan önce kesinlikle bir sığınak inşa edeceğiz,” demişti. Sutskever ve Sam Altman, bu seviyede bir yapay zekânın 2030’dan önce geliştirilebileceğine inanıyor. DeepMind CEO’su Demis Hassabis de benzer bir görüşte.
Ancak Southampton Üniversitesi’nden Dame Wendy Hall, bu iddiaları abartılı buluyor. BBC’ye konuşan Hall, “Yapay zekâ elbette etkileyici, ancak insan zekâsına yaklaşmaktan hâlâ çok uzak. AGI hâlâ bilim kurgu düzeyinde,” ifadelerini kullandı.
Gerçek tehdit: Bugünün yapay zekası
Uzmanlara göre asıl tehlike, gelecekteki “süper zeka” değil, mevcut yapay zeka teknolojilerinin yarattığı eşitsizlikler.
Cambridge Üniversitesi’nden Prof. Neil Lawrence, AGI kavramının temelsiz olduğunu söylüyor:
“Nasıl ki hem uçan, hem yüzen, hem de giden tek bir ‘genel araç’ olamazsa, tek bir genel zeka türü de olamaz.”
Lawrence’a göre “AGI” tartışmaları, algoritmik önyargılar, iş kayıpları, yanlış bilgi akışı ve teknoloji tekelleri gibi güncel sorunları gölgede bırakıyor.
Korku mu, Gösteriş mi?
Bazı uzmanlar, milyarderlerin sığınak merakının hem kontrol kaybı korkusu hem de itibar gösterisi olduğunu belirtiyor. Yani bir yandan yapay zekâ, savaş ya da iklim krizine gerçekten hazırlıklı olmak istiyorlar; diğer yandan da “her şeye rağmen güvendeyiz” mesajı vermek istiyorlar.
Teknoloji kültürü eleştirmeni Douglas Rushkoff, bu anlayışı “Mindset” (zihniyet) olarak adlandırıyor.
Rushkoff, Nation dergisine yaptığı açıklamada şunları söylüyor:
“Bu yaklaşım, insanlığı kurtarma iddiasıyla aslında milyarderleri daha da zenginleştiriyor. Her kriz, girişimciler için yeni bir iş fırsatı olarak görülüyor. Dünya kurtulmadan önce kapitalizmin kurtarılması gerektiği düşüncesi hâkim.”
