Çin, son yıllarda yapay zeka destekli sağlık hizmetlerinde büyük ilerleme kaydetti. Ülke genelinde hastanelere entegre edilen yapay zeka sistemleri giderek yaygınlaşıyor. 2030 yılına kadar yapay zekâya 1,4 trilyon ABD dolarından fazla yatırım yapması beklenen Çin, bu bütçenin önemli bir kısmını “yapay zeka doktorların” görev aldığı sağlık kuruluşlarına ayırıyor.
Sanal doktorlarla çalışan hastane
İlk kurulduğunda 14 yapay zeka doktordan oluşan Agent Hospital, bugün 21 farklı klinik uzmanlık alanında görev yapan 42 sanal doktora sahip. 300’den fazla hastalığı kapsayan sistem, her uzmanlık dalında en az 10 yaygın hastalık üzerine eğitildi. Yarım milyon yapay hasta vakasıyla test edilen bu dijital hekimler, yalnızca birkaç gün içinde 10 bin hastaya yüzde 93 doğruluk oranıyla tanı ve tedavi uygulayabiliyor.
Bu teknoloji, sıradan bir sohbet botundan çok daha fazlasını sunuyor. Yapay olarak oluşturulmuş hastalarla kapalı devre bir sistemde çalışabilen, kendi kendini geliştirme yeteneğine sahip tıbbi ajanlar olarak tanımlanıyor. Kasım 2024’te başlayan iç testlerin ardından 2025’te Pekin Tsinghua Chang Gung Hastanesi ile entegre edilerek halka açık pilot uygulama başlatıldı.
Mayıs ayında Pekin Tsinghua Chang Gung Hastanesi, 500 yeni yatak ekleyerek kapasitesini bin 500 yatağa ve günlük 10 bin ayakta hastaya çıkardı. Bu süreçte dijital altyapı da güçlendirildi. Yapay zeka sistemleri; hasta kabulünden teşhis sürecine, ilaç yönetiminden hemşire istasyonlarına kadar pek çok alanda görev alıyor.
DeepSeek’in farklı yaklaşımı
Tsinghua’nın entegre modeline karşılık olarak geliştirilen DeepSeek, açık kaynaklı bir tıbbi yapay zeka sistemi ile farklı bir strateji izliyor. Çin nüfusunun yüzde 93,5’ini kapsayan 260’tan fazla hastanenin dahili ağlarına entegre edilen bu sistem, hasta verilerinin kurum dışına çıkmasını engelliyor.
DeepSeek; patoloji analizi, nadir hastalık taraması, akıllı triyaj ve tıbbi belge yönetimi gibi pek çok alanda hekimlere destek sağlıyor. Örneğin, Şanghay’daki Ruijin Hastanesi’nde her gün 3 bin patoloji slaytını inceleyebiliyor. Ancak şu an Çin sağlık sisteminin yalnızca yüzde 0,7’sinde aktif olarak kullanılabiliyor, bu da kırsal bölgeler ile şehirler arasındaki dijital uçurumu gözler önüne seriyor.
Ulusal öncelik hâline gelen yapay zeka sağlık hizmetleri
Agent Hospital ve DeepSeek, ölçeklenebilir, sürdürülebilir ve akıllı sağlık çözümleri sunmayı hedefleyen iki farklı yöntem olarak öne çıkıyor. Çin, yaşlanan nüfus, doktor sayısındaki yetersizlik ve sağlık hizmetine erişimdeki eşitsizlikler nedeniyle yapay zekâyı sağlık alanında stratejik bir öncelik olarak değerlendiriyor.
Bununla birlikte, akıllarda hâlâ bazı sorular var: Yapay zeka doktorların verdiği klinik kararlar gerçekten güvenilir mi? Kırsal bölgeler bu teknolojik dönüşümde geride mi kalacak? Mevcut sağlık mevzuatı, “insan olmayan hekimleri” düzenlemekte yeterli olacak mı?
