Turgut

İsviçre’de 2024 yılında yumurta tüketimi tarihi bir zirveye ulaştı. Federal Tarım Dairesi'nin açıkladığı verilere göre, ülkede toplamda 1,8 milyar adet yumurta tüketildi. Bu, pandemi dönemindeki olağanüstü artıştan bile daha yüksek. Kişi başına düşen yıllık tüketim 197,7 yumurtaya ulaştı.

Beslenme

<h3>Talepteki Artış, Yerli Üretimi Aştı</h3>İsviçre’deki yumurta üretimi 2023 yılına kıyasla %2,8 artarak 1,124 milyar adede çıktı. Ancak bu artış, hızla yükselen talebi karşılamaya yetmedi. Sonuç olarak, ülkenin yumurtada kendine yeterlilik oranı %62,5’e düştü. Artan ihtiyacı karşılamak için ithalat %10,8 oranında yükseldi. En çok yumurta ithal edilen ülkeler Hollanda, İtalya, Almanya ve Fransa oldu.<h3>Tüketimi Ne Tetikledi?</h3>Talep artışının bir kısmı nüfus büyümesine bağlansa da esas belirleyici faktör kişi başına düşen tüketimin artması. Özellikle yılın belirli dönemlerinde, örneğin Paskalya’da (Eiertütschen gelenekleri) ve Noel’de (tatlı ve fırın ürünleri için) yumurta tüketimi zirve yapıyor.BLW’ye göre 2025 Paskalya döneminde piyasada yeterli yumurta bulunacak. Ancak çeşitlilikte bazı sınırlamalar yaşanabileceği belirtiliyor.<h3>Üretim Yöntemlerinde Değişim</h3>Verilere göre son on yılda serbest dolaşımlı ve organik yumurta üretimi artarken, geleneksel kafessiz zemin sistemiyle üretim oranı düşüşte. Tüketiciler daha fazla etik ve sürdürülebilir üretim yöntemlerine yöneliyor.

İsviçre’de yumurta tüketimi rekor kırdı: Kişi başına 198 yumurta tüketildi

İsviçre, kamu yönetimi ve kamu sektörü yolsuzluğu algısı açısından uluslararası sıralamalarda üst sıralarda yer alıyor. Ancak bu durumun yolsuzluğun tamamen ortadan kalktığı anlamına gelmediğini belirten Federal Mali Denetim Kurulu, hükümetin yolsuzlukla mücadele stratejisini sert şekilde eleştirdi.

Yolsuzlukla mücadele

“İsviçre yolsuzluktan tamamen arınmış değil”EFK yetkilisi Laurent Crémieux, İsviçre’nin 2019 yılında uluslararası baskılar sonucu kabul ettiği yolsuzlukla mücadele stratejisini analiz ettiklerini ve hayal kırıklığı yaratan sonuçlara ulaştıklarını söyledi. Stratejinin “net olmayan hedefler içerdiğini, bağlayıcılığının bulunmadığını ve yeterince iddialı olmadığını” belirten Crémieux, kurumlar arasında koordinasyon eksikliği olduğunu da vurguladı.Crémieux, “Yolsuzlukla mücadelede görevli farklı birimler daha iyi koordine edilmeli. Hâlihazırdaki yaklaşım, birbirinden kopuk ve parçalı bir yapıya dayanıyor. Oysa bütüncül bir bakış açısı gerekli” dedi.Uyarı: İlgi çatışmaları ve hediyeler de kapsamda değerlendirilmeliEFK’nin değerlendirmesine göre, yalnızca açık yasa dışı rüşvet olayları değil; çıkar çatışmaları, hediyeler, kayırmalar, yan işler ve ihale süreçleri de yolsuzlukla mücadele stratejisi içinde ele alınmalı. Federal yönetimde halihazırda yolsuzlukla mücadeleye dair görev paylaşımı yapılmış çok sayıda komite ve koordinasyon grubu mevcut. Ancak bu yapıların etkili şekilde birlikte çalışmadığı kaydediliyor.SVP: Strateji yeterli, başka önceliklere odaklanmak gerekEleştirilere karşı çıkanlar da var. SVP Ulusal Konsey Üyesi ve Parlamento Hukuk Komisyonu Başkan Yardımcısı Barbara Steinemann, İsviçre’nin uluslararası karşılaştırmalarda düşük yolsuzluk oranlarına sahip olduğunu belirterek, “Federal Konsey’in yolsuzluk yerine başka sorun alanlarına öncelik vermesini doğru buluyorum” dedi.Transparency International: İsviçre'nin kendine fazla güveni varTransparency International İsviçre Direktörü Urs Thalmann ise EFK’nın bulgularını destekliyor ve stratejinin zayıflığını İsviçre’nin kendine aşırı güvenen bakış açısına bağlıyor. “Her şeyin yolunda olduğu düşüncesi gerçekçi değil. Hâlâ farkında olunmayan ciddi bir karanlık alan var” diyen Thalmann, daha önce yolsuzlukla ilgili karanlık oranın %90 olarak tahmin edildiğini hatırlattı.Federal Konsey yapıyı değiştirmek istemiyorFederal Mali Denetim Kurulu, koruyucu önlemlerin artırılması ve yolsuzluk risklerinin daha iyi analiz edilmesini tavsiye ediyor. Ayrıca kamu personeline yönelik bilinçlendirme çalışmaları öneriliyor. Bu tavsiyelerin büyük bir kısmı, hükümetin önümüzdeki yıllarda uygulamayı planladığı yeni stratejiye dâhil edilecek. Ancak Federal Konsey, mevcut organizasyonel yapının değiştirilmesine gerek olmadığını ve merkezi olmayan mevcut yapının “kendini kanıtladığını” savunuyor.

İsviçre’de yolsuzlukla mücadele sistemi sınıfta kaldı: Denetim Kurulu uyardı

İsviçre Federal Hükümeti, mesleki yükseköğretimin cazibesini artırmak ve toplumdaki prestijini güçlendirmek amacıyla hazırladığı yasa tasarısını bugün parlamentoya sundu. Tasarıda dört ana düzenleme, yüksek mesleki okullara üniversitelerle eşdeğer bir konum kazandırmayı hedefliyor.

Mesleki yükseköğretim

<h4>Reformun öne çıkan başlıkları</h4>1. “Yüksek Meslek Okulu” unvanı yalnızca tanınan kurumlara verilecek Yasa tasarısına göre, yalnızca federal düzeyde tanınan programlar sunan kurumlar bundan böyle “Höhere Fachschule” (Yüksek Meslek Okulu) unvanını kullanabilecek. Bu adım, söz konusu okulların kamuoyundaki tanınırlığını artırmayı amaçlıyor.2. Yeni unvanlar: “Professional Bachelor” ve “Professional Master” Toplumda daha fazla saygınlık kazandırmak amacıyla, mezunlara “Professional Bachelor” ve “Professional Master” gibi unvanlar verilebilecek. Bu ek unvanlar yalnızca resmi derecelerle birlikte kullanılabilecek ve yalnızca İngilizce’de sadeleştirilmiş tercüme olarak sunulabilecek.3. İngilizce, ek sınav dili olacak Federal düzeydeki meslek sınavlarında ve yüksek düzeydeki mesleki yeterlilik sınavlarında artık İngilizce de sınav dili olarak sunulabilecek. Mevcut durumda yalnızca Almanca, Fransızca ve İtalyanca gibi resmi dillerde sınav yapılabiliyor.4. Lisansüstü eğitimde esneklik sağlanacak Yüksek meslek okullarındaki lisansüstü programlar, üniversitelerdeki sürekli eğitim programlarında olduğu gibi artık federal tanınırlık sürecine tabi olmayacak. Bu değişiklik, programların daha hızlı ve esnek şekilde iş gücü piyasasına uyarlanmasını sağlayacak.<h4>Neden bu reform?</h4>Son yıllarda, üniversite mezunlarının sayısı artarken yüksek meslek eğitimi alan mezunların sayısı nispeten düşük kaldı. Bu durum, özellikle KOBİ’ler için kalifiye personel eksikliği yaratıyor. Aynı zamanda yüksek meslek okullarının yeterince tanınmadığı ve prestij eksikliği yaşadığı sıkça dile getiriliyor. Federal Hükümet, bu nedenle daha önce kabul ettiği bir önerge doğrultusunda kapsamlı bir değerlendirme yaparak bu reform paketini hazırladı.<h4>Geniş destek aldı</h4>Hazırlanan yasa değişikliği teklifi, Federal Hükümet, kantonlar, iş dünyası temsilcileri ve yükseköğretim kurumlarının katılımıyla hazırlandı. 14 Haziran – 4 Ekim 2024 tarihleri arasında yapılan kamu istişaresi sürecinde öneriler büyük çoğunlukla olumlu karşılandı, bazı noktalarda ise geri bildirimler doğrultusunda taslakta düzeltmeler yapıldı.

Federal Hükümet, yüksek meslek okullarının prestijini artırmak istiyor

İsviçre'nin ulusal elektrik iletim ağı işletmecisi Swissgrid, 2040 yılına kadar yaklaşık 5.5 milyar İsviçre frangı yatırım yapmayı planlıyor. Şirket, bu kapsamda 31 büyük projeyi hayata geçirecek. Bu projeler, enerji sektöründe, dijitalleşme ve yerelleşme süreçlerine uyum sağlama amacı taşıyor.

Enerji

Yeni hatlar ve mevcut şebekenin güçlendirilmesi Swissgrid’in 2040 stratejisine göre, İsviçre’nin toplamda 6700 kilometrelik elektrik iletim hattının 400 kilometrelik kısmında gerilim ve güç artırımı yapılacak. Ayrıca 790 kilometre uzunluğunda yeni iletim hattı inşa edilmesi planlanıyor. Federal Hükümet’in yönlendirmesine göre bu hatlar, öncelikli olarak hava hattı (freileitung) olarak yapılacak.Swissgrid’in açıklamasına göre, projelerin 25’i halihazırda yürürlükte olan projelerden oluşurken, 6’sı yeni projelerden meydana geliyor.Daha verimli kontrol: Yeni transformatörler yolda Şebeke akışlarını daha etkili yönetebilmek amacıyla, Swissgrid 21 yeni regüle edilebilir transformatör kurmayı planlıyor. Bu transformatörlerin 10’u mevcut ekipmanların yerine geçecek, 11’i ise tamamen yeni olacak. Şu anda İsviçre’de bu türden 22 transformatör bulunuyor. Bu donanım, özellikle yurt dışından elektrik ithalatı için kritik öneme sahip.Yaşlanan altyapı yenilenecek Ayrıca 1300 kilometrelik ağ hattı da yenileme (sanierung) çalışmalarına tabi tutulacak. Swissgrid yetkililerine göre, mevcut şebekenin yaklaşık üçte ikisi 60 yaşın üzerinde ve bu nedenle sistemin modernizasyonu acil bir ihtiyaç haline gelmiş durumda.

Swissgrid, 2040 yılına kadar elektrik şebekesine 5.5 milyar frank yatırım yapacak

İsviçre’de tıbbi görüntüleme testlerinin (MR, ultrason, tomografi) kullanımı giderek artarken, Federal Denetim Ofisi yayımladığı raporda sağlık sigortası şirketlerine daha fazla denetim ve şeffaflık çağrısı yaptı. 

Sağlık sistemi

Özellikle Fransızca konuşulan kantonlarda görüntüleme taleplerinin belirgin şekilde arttığına dikkat çekiliyor.Rapora göre, tıbbi görüntüleme harcamaları son yıllarda ortalama %5 oranında arttı. Bu oran, aynı dönemdeki ayakta tedavi harcamalarındaki artıştan daha yüksek. Denetim Ofisi, bu yükselişten hem bu testleri sıkça reçete eden doktorları hem de mevcut fiyatlandırma sistemi TARMED’i sorumlu tutuyor. TARMED sistemi, tıbbi görüntülemeyi mali açıdan cazip hâle getiriyor. Ayrıca sigorta şirketlerinin de fatura denetiminde yeterince etkili olmadığı, özellikle veri eksiklikleri nedeniyle kontrollerin zayıf kaldığı vurgulanıyor.İsviçre Tabipler Birliği Başkan Yardımcısı Dr. Philippe Eggimann ise, görüntüleme sayısındaki artışı kabul etmekle birlikte, bunun sağlık sistemi üzerindeki etkisinin abartılmaması gerektiğini savunuyor. Fransa ile kıyaslama yapan Eggimann, “Fransa’da hastalar görüntüleme testlerini daha geç alıyor, bu da tedavi sürecini pahalı hâle getiriyor” diyerek İsviçre sisteminin erken tanı açısından avantajlı olduğunu belirtti.Bölgesel farklar da dikkat çekiyor. Fransız kantonları MR ve tomografi uygulamalarında başı çekerken, bazı kantonlar cihaz alımına kota getirmiş olsa da sistemin genel yönetimi yetersiz bulunuyor. Songra, “Kotalar getirilmeden önce birçok radyoloji merkezi aşırı cihaz yatırımı yaptı” dedi. Ayrıca bazı merkezlerin, ihtiyaç planlaması yapılmayan kanton sınırlarına yakın bölgelerde kurularak hizmet sunmaya devam ettiği belirtiliyor. Raporda, arzın talebi doğurduğu ve en yüksek sigorta primlerinin ödendiği kantonlarda hizmet sunumunun da en fazla olduğu tespiti yer aldı.

İsviçre’de tıbbi görüntüleme kullanımına şeffaflık çağrısı

Federal İletişim ve Posta Gözetim Servisi (ÜPF) tarafından açıklanan verilere göre, kolluk kuvvetleri ve Federal İstihbarat Servisi (NDB) tarafından verilen gözetim talimatları bir önceki yıla kıyasla iki katına çıktı. 

Gizli takip

İsviçre'de 2024 yılında telefon ve internet trafiğine yönelik gözetim faaliyetlerinde patlama yaşandı. Bu artışın en büyük nedeni ise anten arama (Antennensuchlauf) adı verilen özel bir takip yöntemi.<h3>Anten aramaları ve gerçek zamanlı izleme arttı</h3>ÜPF'nin açıklamasına göre, özellikle belli bir bölgede geçmişteki tüm cep telefonu iletişim kayıtlarının geriye dönük olarak incelenmesini sağlayan anten arama işlemleri önceki yıllara kıyasla iki katına çıktı. Bununla birlikte, gerçek zamanlı izleme, geriye dönük izleme ve acil aramalar da ciddi oranda artış gösterdi.Verilere göre, 2024 yılında tüm gözetim önlemlerinin yüzde 43’ü mali suçlarla bağlantılı. Bu oran geçen yıla göre üç kattan fazla bir artış anlamına geliyor. Ayrıca, bedene yönelik suçlar kapsamında verilen gözetim kararları da iki katına çıktı. Uyuşturucu yasasına aykırı eylemler nedeniyle yapılan gözetim işlemleri ise yüzde 15 arttı.<h3>Gözetimdeki artışın nedeni yeni finans sistemi olabilir</h3>ÜPF, gözetim talimatlarındaki artışın net bir nedeni olmadığını belirtse de, 2024 yılı başında yürürlüğe giren yeni finansman yönetmeliğinin etkili olduğu tahmin ediliyor. Eskiden her bir gözetim işlemi için ayrı ücret ödenirken, artık bu işlemler sabit bir ücretlendirme sistemiyle finanse ediliyor. Yeni sistemde masrafların dörtte biri federal hükümet, dörtte üçü ise kantonlar tarafından karşılanıyor.Yetkililer, önceki sistemde yüksek maliyetlerin gözetim kararlarında çekinceye yol açtığını, ancak yeni sistemle bu çekincelerin ortadan kalktığını belirtiyor.<h3>İstihbarat Servisi gözetim taleplerini iki katına çıkardı</h3>Gözetim taleplerinde dikkat çeken bir diğer artış da İsviçre Federal İstihbarat Servisi (NDB) tarafından geldi. 2023 yılında yalnızca 46 gözetim talebi veren NDB, 2024 yılında bu sayıyı 106’ya çıkardı.NDB tarafından talep edilen her bir gözetim kararı, Federal İdare Mahkemesi tarafından onaylanmak zorunda. Ayrıca bu kararlar Savunma Bakanı tarafından serbest bırakılmadan önce Adalet ve Dışişleri Bakanları ile de istişare ediliyor.Gözetim uygulamaları yasalara göre yalnızca, başka yöntemlerle sonuç alınamayan ciddi ceza soruşturmalarında, son çare olarak ve güçlü şüphe bulunması halinde devreye giriyor. Nihai onay, her zaman ilgili savcılıktan ve zorunlu önlem mahkemesinden geçmek zorunda.<h3>Uzmanlar endişeli: “Gizlilik dengesi bozulabilir”</h3>Kimi hukukçular ve gizlilik savunucuları, bu gözetim artışının bireysel özgürlükleri tehdit edebileceği uyarısında bulunuyor. Federal hükümet ise sürecin sıkı denetim ve yargı denetimi altında yürütüldüğünü vurgulayarak, suistimal riskinin en aza indirildiğini savunuyor.Ancak istatistikler açık: İsviçre’de artık daha fazla veri toplanıyor, daha fazla insan dijital olarak izleniyor – hem de eskisine göre daha düşük bir maliyetle.

İsviçre’de telefon ve internet gözetimi rekor düzeyde arttı

2022 yılında İsviçre'nin Luzern kentindeki Sonnenbergtunnel’de 165 km/h hızla radar tespitine yakalanan 27 yaşındaki Alman vatandaşı, ağır şekilde cezalandırıldı.

Hız cezası

Luzern Ceza Mahkemesi, genç sürücüye iki yıl yedi ay hapis cezası ve beş yıl boyunca İsviçre’ye giriş yasağı getirdi. Karar henüz kesinleşmiş değil.Hız tutkusu ağır sonuçlar doğurdu Olay, 2022 yılının yılbaşı gecesi meydana geldi. Yasal hız sınırının 80 km/h olduğu Sonnenbergtunnel’de 165 km/h hızla seyreden sürücü, radar tarafından yakalandı. Mahkeme, sadece hız ihlalini değil, sürücünün suç geçmişini de kararda etkili gördü.Sabıkalı geçmiş ve yasa dışı sürüş Karara gerekçe olarak sürücünün çok sayıda sabıkasının bulunması gösterildi. Zanlı, 2017 yılında bir soygun girişiminde bulunmuş, 2020’de ise bir benzin istasyonu çalışanını havalı tabancayla tehdit etmişti. Ayrıca o gece araç kullanmak için geçerli bir sürücü belgesine de sahip değildi; ehliyeti daha önce geçici olarak geri alınmıştı. Kanında alkol ve kokain tespit edilse de, bunların sürüş yeteneğini doğrudan etkilemediği belirtildi.Savcılık: “Çok yönlü suç faaliyeti içinde” Savcılık, sanığın sadece hız ihlali yapmadığını, aynı zamanda çok yönlü bir suç profiline sahip olduğunu belirtti. “Sanık polikriminel bir yaşam sürdürüyor,” diyen savcı, geçmişteki olaylara ve tehdit içerikli eylemlerine dikkat çekti.Sanık pişmanlık gösterdi ama yeterli bulunmadı Mahkemede sanık yaptığı açıklamada pişman olduğunu belirterek, “Bu yaptığımın farkında değildim, kendime hâlâ inanamıyorum,” dedi. Avukatı da müvekkilinin pişmanlığını vurguladı. Ancak savcı, bu pişmanlığın samimi olmadığı görüşünde. “Olayı pasif bir şekilde başına gelmiş gibi gösteriyor, gerçek bir pişmanlık göremiyoruz,” dedi.Mahkemeden sert karar Mahkeme, savcının talep ettiği 34 aylık hapis cezasını üç ay indirerek 31 aya düşürdü. Ayrıca beş yıllık ülke dışı etme kararını da onayladı. Karar, şu an için kesinleşmedi.

Luzern'de hız yapan Alman sürücüye sınır dışı ve hapis cezası

Yeraltı tren bağlantısı Herzstück projesi yaklaşık 25 yıldır gündemde. Bu süreçte, Basel’in federal hükümet nezdinde yeterince baskı yapmadığı yönünde eleştiriler sık sık dile getirildi. Uzmanlar, Basel’in sahip olduğu ekonomik gücün projeye destek sağlamak için daha etkin kullanılması gerektiğini vurguladı.

Basel SBB

Bu eleştiriler etkili oldu. Son iki-üç yılda bölgeden çeşitli parlamenterler Bern’de yaklaşık 20 girişimde bulundu. 2023 yazında, Basel Eyaleti’nden Eva Herzog, Basel-Landschaft’tan Maya Graf ve Ticaret Odası’ndan Martin Dätwyler gibi isimlerin de bulunduğu güçlü bir heyet bir bildiri sundu.Federal Hükümet bugüne kadar net bir yanıt vermedi. Ancak Ulaştırma Bakanı Rösti, son demiryolu kongresinde konuya değindi. Şu anda olası bir ön finansmanla ilgili girişimler sürüyor. Federal Hükümetin cevapları önümüzdeki hafta bekleniyor.Siyasetin tepkisiFederal Ulaştırma Dairesi’nin (BAV) açıkladığına göre, Basel Demiryolu Düğümü ve Herzstück Projesi, iki yeni yeraltı istasyonu da dahil olmak üzere, ancak 2080 yılı civarında tamamlanabilecek ve toplam maliyet 14 milyar franka çıkacak.Basel Ulusal Meclis Üyesi Katja Christ (GLP) konu hakkında şu açıklamayı yaptı: "Sunulan rakamlar açıkça gösteriyor ki mevcut altyapı, gelecekteki yük, uzak mesafe ve bölgesel taşımacılık artışlarını karşılayamayacak. Gerekli genişletmeler yapılmazsa ciddi aşırı yüklenmeler, ekonomik kayıplar ve uluslararası bağlantılarda önemli bozulmalar meydana gelebilir."Christ, uzak mesafe taşımacılığındaki bir kısıtlamanın Almanca konuşulan İsviçre'nin uluslararası hızlı tren ağına bağlantısını da olumsuz etkileyeceğini belirtti. "Uzak, bölgesel ve yük taşımacılığına sınır koymak, Basel’in ekonomik gücünü zayıflatır. Bu da İsviçre'nin genel refahını etkiler."Basel-Landschaft Ulusal Meclis Üyesi Florence Brenzikofer (Yeşiller), BAV’ın raporuna tepki göstererek şunları kaydetti: “Toplam maliyetlerin yaklaşık 5 milyar frank artmış olması bölge için kötü bir haber. 9 milyar franklık tahmini maliyet bile büyük bir baskı oluşturuyordu, şimdi bu daha da arttı. Ayrıca projenin önemli ölçüde gecikmesi ikinci kötü haber.”Brenzikofer, bölge için belirleyici olanın 2027 yılında sunulacak yatırım planına Basel Yeraltı İstasyonu'nun ve Fricktal’a 15 dakikalık tren sıklığının dahil edilmesi olduğunu belirtti: "Basel SBB istasyonunun rahatlatılması için Birstal’a yeni bir bağlantı ve Muttenz/Pratteln bölgesinde demiryolu ayrımı gibi alternatifler mutlaka değerlendirilmelidir."Brenzikofer ayrıca şu ifadeleri kullandı: “BAV ve SBB genellikle hizmetin altyapıyı belirlediğini söylüyor, fakat Basel’de altyapı hizmeti sınırlıyor. Bu durumun aşılması gerekiyor. Basel Demiryolu Düğümü Genişletme Programı burada yol gösteriyor. Uzun vadeli planlama ve cesur kararlar olmadan Gotthard Tüneli veya NEAT projeleri yapılamazdı.”Basel Kantonu İnşaat ve Ulaşım Dairesi Başkanı Esther Keller şu açıklamayı yaptı: "BAV’ın projelerde süre ve maliyet tahminlerinde daha yüksek risk katsayıları uygulaması bekleniyordu. Ancak sunulan ön çalışma, maliyetler ve inşaat süresi açısından iyileştirilebilir."Keller, tahminlerin diğer projelerle karşılaştırıldığında çok yüksek olduğunu belirtti ve ekledi: "Bu tahminler detaylandırılmalı ve iyileştirilmeli. BAV bu konuda iş birliğine açık."Keller ayrıca, BAV ve SBB’nin Basel’de uzun vadede yük, uzak mesafe ve bölgesel taşımacılık için yeterli kapasite oluşturmanın tek yolunun yeraltı genişlemesi olduğunu doğruladığını ifade etti. Basel’deki projenin tek bir proje değil, bir genişleme programı olduğunu vurguladı.Basel’li ünlü mimar Jacques Herzog, konuyu şehir merkezinin geleceği açısından değerlendirerek şunları söyledi: "‘Mitte’ durağı projenin vazgeçilmez bir parçası. Projeye ilişkin tüm olumlu gerekçeler ortada. BAV, SBB, Federal Hükümet ve tüm federal politikacılar projeyi destekliyor, yüksek maliyetler ve uzun süreler olsa da."Herzog ve ortağı Pierre de Meuron’un 20 yıl önce ETH Zürih’te bu konuda şehircilik çalışmaları yaptığını hatırlatarak, şu ifadeleri kullandı: "Bu projeyle birlikte bugün parçalanmış olan şehir, üç ülke ve üç kanton arasında uzanan bir metropole dönüşecek."Herzog ayrıca, projenin iş, alışveriş ve akşam eğlenceleri için şehir merkezi ile çevre bölgeler arasında doğal ve kesintisiz bir ulaşım sağlayacağını belirtti. "Benzer bir örnek olarak Cenevre’de, banliyö demiryolu ağı sayesinde şehrin metropol statüsüne geçtiğini görebiliriz."

Basel, Herzstück projesinin hayata geçmesi için Bern'e baskı yapıyor

18 Mayıs'ta St. Gallen kantonundaki halk bir kez daha sandık başına giderek mağaza açılış ve kapanış saatlerinin genişletilip genişletilmeyeceğine karar verecek. Bu konu, son 20 yılda tam dördüncü kez oylamaya sunuluyor. Önceki tüm girişimler reddedilmişti.

Halk oylaması

<h4>Mevcut Durum ve Önerilen Değişiklik</h4>Şu anda St. Gallen'deki mağazalar:<ul><li>Hafta içi: 06.00 - 19.00 saatleri arasında,</li><li>Cumartesi: 06.00 - 17.00 saatleri arasında açık olabiliyor.</li></ul>Belediyeler özel izinlerle akşam satışlarına imkan tanıyabiliyor. Yeni öneriye göre ise mağazalar:<ul><li>05.00 ile 22.00 saatleri arasında açık kalabilecek.</li></ul><h4>Tarafların Argümanları</h4><h4>Değişikliği Destekleyenler Ne Diyor?</h4><ul><li>Günümüz alışveriş alışkanlıkları değişti, insanlar sabah erken veya akşam geç saatlerde alışveriş yapmak istiyor.</li><li>Esneklik hem işletmelere hem de tüketicilere yarar sağlar.</li><li>Çalışanlar için esnek çalışma saatleri sunarak özellikle sabah ve akşam saatlerinde çalışmak isteyenler için yeni imkanlar yaratabilir.</li><li>Çevre kantonlarda St. Gallen kadar sıkı açılış saatleri sınırlamaları bulunmuyor.</li></ul>Öneri, özellikle SVP ve FDP partilerinin girişimiyle gündeme geldi.<h4>Değişikliğe Karşı Olanlar Ne Diyor?</h4><ul><li>Online alışveriş 7/24 açık ve esas rakip online ticaret. Uzatılan saatlerin fiziksel mağazalara gerçek bir katkı sağlamayacağı düşünülüyor.</li><li>Küçük işletmeler ekstra masraf ve işgücü gereklilikleri nedeniyle zarar görebilir.</li><li>İşgünü parçalanabilir: Çalışanlar üç-dört saatlik uzun öğle araları vermek zorunda kalabilir ve bu durum çalışma şartlarını zorlaştırabilir.</li><li>Halk, daha önce de benzer önerileri üç kez reddetti (son olarak 2010 yılında).</li></ul>St. Gallen Esnaf ve Sanayi Derneği (Gewerbeverband) da uzun saatlere karşı çıkıyor. Yapılan bir ankette üyelerin %80'i daha uzun açık kalma saatlerini istemediklerini belirtmişti.<h4>Oylamanın Arka Planı</h4>Öneri, SVP ve FDP üyeleri tarafından kanton parlamentosuna (Kantonsrat) getirildi. Parlamento yeni düzenlemeyi kabul etti. Ancak SP ve Mitte partilerinden bazı üyelerin girişimiyle bir referandum düzenlendi ve konu şimdi doğrudan halkın kararına sunuldu.St. Gallen halkı, 18 Mayıs’ta dördüncü kez bu konuda karar verecek. Sonuç, sadece alışveriş saatlerini değil, küçük işletmelerin geleceğini, çalışanların çalışma koşullarını ve tüketicilerin alışkanlıklarını da etkileyecek.Bu sefer halk, gelenekten mi yana duracak yoksa modern alışveriş beklentilerine mi uyacak, hep birlikte göreceğiz.

St. Gallen’de mağaza açılış saatleri için dördüncü oylama

Aargau Kantonu kadın ve erkek çalışanlar arasındaki ücret eşitsizliğine karşı18 Mayıs'ta sandığa gidilecek. 'Ücret Eşitliği İnisiyatifi', şirketlerde daha fazla şeffaflık sağlanmasını ve ücret analizlerinin zorunlu hale getirilmesini hedefliyor. Tartışmalar ise oldukça sert.

<h2>İnisiyatif Ne Talep Ediyor?</h2>İnisiyatif, Aargau’da 50’den fazla çalışanı olan tüm şirketlere zorunlu ücret analizi getirilmesini istiyor. Bugüne kadar İsviçre genelinde bu zorunluluk sadece 100’den fazla çalışanı olan firmalar için geçerliydi. Ayrıca, ücret eşitsizliği tespit edilen firmaların yaptırımlarla karşılaşabilmesi ve Aargau’da Eşitlik Dairesi'nin yeniden kurulması da talepler arasında.Destekleyenler:<ul><li>İşçi sendikaları (Arbeit Aargau)</li><li>Kadın hakları dernekleri (örneğin Frauenzentrale)</li><li>SP, Yeşiller (Grüne) partileri ve Aargau Mitte Partisi’nin kadınları</li></ul>Karşı çıkanlar:<ul><li>FDP, SVP gibi merkez ve sağ partiler</li><li>Sanayi ve Ticaret Odası ile Esnaf Derneği</li><li>Aargau Kantonu Hükümeti ve Parlamento (Grosser Rat)</li></ul><h4>Destekçilerin Argümanları</h4>İnisiyatifin savunucuları, kadınların İsviçre’de hala erkeklerden ortalama %16.2 daha az kazandığını belirtiyor. 45 yıllık bir çalışma hayatına yayıldığında bu farkın 700'000 frankı aştığına dikkat çekiliyor.Yeşiller Partisi Ulusal Meclis Üyesi Irène Kälin şöyle diyor: "Kadınlar ayda ortalama 1364 frank daha az kazanıyor. Bu farkı azaltmak için şirketlerin küçük bir çaba göstermesi adil olur."Savunucular, anayasanın 44 yıldır ücret eşitliğini güvence altına aldığını ancak pratikte bir ilerleme sağlanamadığını vurguluyor.<h4>Karşıtların Argümanları</h4>İnisiyatife karşı çıkanlar ise farklı bir perspektif sunuyor:<ul><li>Zaten 100’den fazla çalışanı olan firmalarda ulusal düzeyde analiz zorunluluğu var.</li><li>Bu düzenlemenin Aargau’ya özgü hale getirilmesi, yerel firmalara bürokratik yük getirecek ve rekabet dezavantajı yaratacak.</li><li>Ücret farklarının çoğu meslek seçimlerinden kaynaklanıyor. Örneğin teknik meslekler yüksek maaş sağlarken, çiçekçilik gibi meslekler daha düşük ücretli.</li></ul>FDP Kadınlar Başkanı Karin Faes şöyle diyor: "Meslek seçimi maaşı belirliyor. Bir Floristin (çiçekçi) daha az kazanması doğal. Lohnanaliz bu farkı değiştirmez."<h4>İsviçre Genelinde Ücret Eşitsizliği Durumu</h4>Federal İstatistik Ofisi verilerine göre:<ul><li>Kadınlar ortalama 6281 frank, erkekler ise 7025 frank maaş alıyor.</li><li>Ücret farkının yaklaşık yarısı eğitim ve pozisyon gibi objektif faktörlerle açıklanabiliyor.</li><li>Geri kalan %48'lik fark ise açıklanamıyor, yani potansiyel bir ayrımcılığa işaret ediyor.</li></ul><h4>Federal Düzeyde Neler Oluyor?</h4>İsviçre’de 5 yıl önce yürürlüğe giren düzenleme ile, 100'den fazla çalışanı olan firmalar için ücret analizleri zorunlu hale geldi. Ancak bu şirketlerin yarısından fazlası bu yükümlülüğe uymuyor. Federal Hükümet, bu düzenlemenin etkisini 2027 yılında erken bir değerlendirme ile gözden geçirmeyi planlıyor. Gerekirse yeni yaptırımlar da gündeme gelebilecek.Aargau'daki bu oylama sadece kadın-erkek eşitliği açısından değil, iş dünyasının yükümlülükleri ve bürokratik süreçleri açısından da kritik bir öneme sahip. Seçmenler 18 Mayıs'ta, hem eşitliğin ilerletilmesi hem de kanton ekonomisinin dengesi açısından tarihi bir karar verecekler.

Aargau’da kadın ve erkek çalışanlar arasındaki ücret eşitsizliği oylanacak

Taşınmazı olan herkesin her yıl ödediği vergi olan Liegenschaftssteuer, Thurgau Kantonu'nda kaldırılmak isteniyor. Bu vergi adil mi, yoksa çifte vergilendirme mi oluşturuyor? Kanton ve belediyelerin bu vergiden elde ettiği gelirin kaybı nasıl telafi edilecek?

<h2>Nedir Bu Liegenschaftssteuer?</h2>Taşınmaz vergisi anlamına gelen Liegenschaftssteuer, Thurgau’da 1971 yılından beri uygulanıyor. Vergi, ev ya da arsa sahiplerinden her yıl, taşınmazın vergi değeri üzerinden alınıyor. Mevcut oran binde 0.5 (0.5 Promille) ile İsviçre genelinde en düşük oranlardan biri. Kanton yönetiminin açıkladığı verilere göre, bu vergi 2024 yılında kanton bütçesine 15.5 milyon frank, belediyelere ise 20.5 milyon frank katkı sağladı.Vergi her ne kadar düşük görünse de, taşınmaz sahipleri yılda ortalama 300 ila 500 frank arasında ödeme yapıyor.<h2>Oylama Neden Gündeme Geldi?</h2>Thurgau Kantonu Parlamentosu (Grosser Rat), Liegenschaftssteuer’in kaldırılmasına karar verdi. Ancak bu karar, özellikle sol-yeşil partiler tarafından referanduma taşındı. Bu nedenle karar artık seçmenlerin onayına sunulmuş durumda.<h2>Verginin Kaldırılmasını Savunanlar Ne Diyor?</h2>Verginin kaldırılmasını isteyenler şu argümanları öne sürüyor:<ul><li>Çifte Vergilendirme: Taşınmazlar zaten mal varlığı (Vermögen) olarak değerlendirilip ayrı bir vergiye tabi. Bu nedenle bir de taşınmaz vergisi alınması adil değil.</li><li>Eşitsizlik: Bu vergi sadece taşınmaz sahiplerinden alınıyor. Ancak devlet hizmetlerinden tüm toplum faydalanıyor.</li><li>Gelire Duyarsız: Vergi ödeme gücü dikkate alınmadan sabit oranda alınıyor.</li><li>Borçlar Göz Ardı Ediliyor: Hypothek (ipotek) borçları vergiden düşülemiyor.</li></ul>SVP’li milletvekili Mathias Tschanen, “Aynı mal varlığından iki kez vergi alınması adil değil,” diyerek değişikliğe destek veriyor.<h2>Karşı Olanlar Ne Diyor?</h2>Liegenschaftssteuer’in korunmasını isteyenler ise şu noktaları vurguluyor:<ul><li>Vergi düşük oranlı ve çoğu mülk sahibi için maddi açıdan yönetilebilir.</li><li>Kantonun bütçesi zor durumda, bu gelir kaybı büyük açık yaratabilir.</li><li>Dışarıdan gelen gelir önemli: Thurgau’da yaşamasalar da taşınmazı olan kişi ve şirketlerden vergi alınıyor. Bu vergi kaldırılırsa, kayıp başka vergilerle telafi edilebilir.</li><li>Toplumsal Sorumluluk: SP’li milletvekili Felix Meier, “Toplumdan fayda sağlayan herkes, gücüne göre katkı yapmalı,” diyor.</li></ul><h2>Oylama Sonucu Ne Zaman Uygulanacak?</h2>Olası bir kabul durumunda bile verginin kaldırılması hemen gerçekleşmeyecek. Thurgau’nun finansal durumu nedeniyle, uygulamanın 1 Ocak 2029 itibarıyla yürürlüğe girmesi planlanıyor.<h2>İsviçre’de Durum Ne?</h2>Thurgau dışında 10 İsviçre kantonu daha Liegenschaftssteuer uyguluyor. Bunlar: Bern, Freiburg, Appenzell Innerrhoden, St. Gallen, Graubünden, Tessin, Vaud (Waadt), Neuenburg, Cenevre ve Jura.Taşınmaz vergisi üzerine yapılacak bu oylama, Thurgau seçmenlerinin vergi adaleti, kamu hizmetlerinin finansmanı ve mülk sahipliğine dair görüşlerini ortaya koyacak. Seçimin sonucu sadece mülk sahiplerini değil, tüm kanton sakinlerini yakından ilgilendiriyor; çünkü vergi kaldırılırsa oluşacak bütçe açığı farklı yollarla kapatılmak zorunda kalınabilir.

Thurgau'da taşınmaz vergisi kaldırılacak mı? Halk karar verecek...

İsviçre'nin borsada işlem gören en büyük 30 şirketinde, yönetim kurullarında kadınların sayısı erkeklere kıyasla hâlâ oldukça düşük kalıyor. 

Yönetimde kadın istihdamı

Yönetim kurullarında kadın oranı konusunda en iyi performansı gösteren şirketler arasında, jenerik ilaç üreticisi Sandoz, bilgisayar aksesuarları üreticisi Logitech, sigorta grubu Zurich ve ilaç devi Roche yer alıyor. Bu şirketlerin her birinde üst düzey yönetimde kadın oranı %50 seviyesinde bulunuyor. Onları, işe alım ajansı Adecco, lüks ürünler grubu Richemont ve gıda devi Nestlé %40 kadın oranıyla takip ediyor. Haber ajansı AWP’nin analizine göre, yılın başından bu yana şirketlerin yönetim kadrolarındaki kadın oranı neredeyse hiç değişmedi.Buna karşılık, Swiss Leader Index (SLI) kapsamındaki şirketlerin yönetim kurullarındaki kadın oranı daha yüksek. SLI şirketlerinde kadınların yönetimdeki ortalama oranı %36’ya ulaşmış durumda. Bu oran, yılın başından bu yana bir puanlık artış gösterdi.SLI şirketleri böylece, İsviçre Federal Konseyi'nin gelecekte uygulamaya koyacağı zorunlulukları şimdiden karşılamış oluyor. 2026 yılından itibaren yönetim kurullarında en az %30, 2031’den itibaren ise icra kurullarında en az %20 kadın kotası aranacak.

İsviçre'nin büyük şirketlerinde kadın yöneticilerin oranı hâlâ düşük

İsviçre yüksek göç rakamlarıyla dikkat çeken bir ülke olsa da, ülkeye gelen herkes burada kalıcı olmuyor. Yeni veriler, her yıl yaklaşık 90.000 yabancı uyruklunun İsviçre'yi terk ettiğini gösteriyor. Peki, bu kişileri göçe iten nedenler neler?

İsviçre bir geçiş ülkesi mi?

<h2>Göç ve Nüfus Artışı</h2>İsviçre'nin nüfus artışının %85’i göç sayesinde gerçekleşiyor. 2013-2022 yılları arasında her yıl ortalama 66.000 kişi net göçle ülkeye katıldı. 2023 yılında, Ukrayna'dan gelen sığınmacıların etkisiyle bu rakam tarihi bir rekorla 148.000 kişiye yükseldi. Ancak 2024 yılında bu sayı 95.000’e düştü.Bugün İsviçre nüfusunun %30’undan fazlası birinci nesil göçmenlerden oluşuyor. Bu oran, ülkeyi dünyada göçmen yoğunluğunun en yüksek olduğu ülkelerden biri yapıyor.<h2>Yüksek Geri Dönüş Oranları</h2>Her yıl İsviçre’den ayrılanların sayısı da dikkat çekici. 2024 yılında yaklaşık 95.000 kişi ülkeyi terk etti. Geri dönüş oranı, yani İsviçre'ye gelen her 100 kişiden 50’sinin birkaç yıl içinde ülkeyi terk etmesi, Avrupa ortalamasının oldukça üzerinde.İsviçre'ye gelenlerin çoğu ilk beş yıl içinde geri dönüyor. Örneğin, 2011 yılında gelen 200.000 göçmenin yarısı beş yıl içinde ülkeyi terk etti.<h2>Kalıcı Olmayan İkamet İzinleri</h2>İsviçre'ye göç edenlerin çoğu, kısa süreli oturum (L tipi) veya yıllık yenilenen oturum izinleriyle (B tipi) ülkede bulunuyor. L tipi izne sahip olanların %70’i, B tipi izne sahip olanların ise %50’si birkaç yıl içinde ülkeyi terk ediyor. Kalıcı ikamet (C tipi) iznine geçebilenlerin oranı ise oldukça düşük.<h2>İş Hayatının Rolü</h2>İş sahibi olmak, göçmenlerin İsviçre’de kalıcı olmasında kilit bir rol oynuyor. Çalışma hayatına entegre olamayan, düşük nitelikli veya güvencesiz işlerde çalışanlar daha hızlı ülkeyi terk ediyor. Dil bilmemek ve mesleki yeterliliklerin tanınmaması da bu süreci hızlandırıyor.<h2>Portekizlilerde Yüksek Geri Dönüş</h2>İsviçre’den en çok ayrılan gruplar arasında Portekiz vatandaşları öne çıkıyor. 2023 yılında İsviçre’den ayrılan Portekizlilerin %87’si doğrudan kendi ülkelerine döndü. Özellikle 40 yaş ve üstü bireylerin geri dönüş oranı oldukça yüksek.Bu durumun arkasında, Portekiz toplumunda hala güçlü şekilde hissedilen "vatan özlemi" ve köklerine geri dönme arzusu yatıyor. Ayrıca, emeklilikte daha uygun yaşam koşulları da geri dönüş kararlarında etkili oluyor.Alman, Fransız ve İtalyan göçmenler de yüksek oranda ülkelerine geri dönüyor.<h3>Türklerin Durumu</h3>Belgelerde doğrudan bir veri yer almamakla birlikte, İsviçre'deki Türk vatandaşlarının da tıpkı Balkan ülkelerinden ve Sri Lanka’dan gelen göçmenler gibi daha kalıcı oldukları görülüyor.Türk toplumu, aile birleşimi, kalıcı iş olanakları ve sosyal uyum gibi faktörler nedeniyle İsviçre’de uzun süreli ikamet etme eğiliminde.Bu da, Türklerin genel olarak İsviçre'yi bir geçici durak olarak değil, kalıcı bir yaşam alanı olarak gördüklerini gösteriyor.<h2>İsviçre Bir Geçiş Ülkesi mi?</h2>İsviçre, yüksek yaşam standartları ve iş imkanları nedeniyle çekim merkezi olmaya devam ediyor. Ancak birçok göçmen için bu ülke, hayatlarının sadece bir döneminde yaşadıkları bir durak olabiliyor. Eğitim, iş ve aile nedenleriyle gelenlerin önemli bir kısmı, belirli bir süre sonra ülkeyi terk ederek kökenlerine ya da yeni rotalara dönüyor.

İsviçre'ye göç ve geri dönüş: Kimler geliyor, kimler gidiyor?

İsviçre Irkçılıkla Mücadele Federal Komisyonu, insan hakları kuruluşu humanrights.ch ve Irkçılık Mağdurları Danışmanlık Ağı tarafından yayımlanan rapora göre, 2024 yılında toplam 1211 ırkçılık vakası kaydedildi. Bu rakam, 2023 yılına kıyasla yaklaşık yüzde 40’lık bir artış anlamına geliyor.

Irkçılık

Okullar ve İş Yerleri Ayrımcılığın Başlıca MekânlarıVaka bildirimlerinin en yoğun geldiği alanların başında eğitim sektörü yer aldı. Tüm vakaların yüzde 19’u okullardan bildirilirken, özellikle zorunlu eğitim seviyesindeki okullarda ciddi şikayetler olduğu belirtildi. Bir annenin bildirdiği vakada, çocuğunun sınıf içinde dışlandığı, Nazi selamı ve aşırı sağcı sembollerle karşılaştığı ifade edildi. Danışmanlık merkezleri, okullarda daha fazla bilgilendirme çalışmaları yapılması ve öğretmenlerin ayrımcılıkla mücadele konusunda eğitim almaları gerektiğini vurguladı.Yabancı Düşmanlığı ve Anti-İslamcı Irkçılık Öne ÇıkıyorIrkçılık gerekçeleri incelendiğinde, vakaların yüzde 35'inin yabancı ve göçmen karşıtı tutumlara dayandığı görüldü. Irkçılıkla ilgili diğer büyük bir grup ise yüzde 30 oranla Siyahi bireylere yönelik ayrımcılık oldu. Özellikle iş yerlerinde yabancı düşmanlığı, okullarda ise Siyahilere yönelik ayrımcılığın öne çıktığı gözlendi.2024'te anti-İslamcı ırkçılık da dikkat çekici bir artış kaydetti. Bu alandaki bildirimler bir önceki yıla göre yükselerek toplam vakaların yüzde 17’sini oluşturdu. Antisemitizm (Yahudi karşıtlığı) ise 66 vakayla sabit ve yüksek bir seviyede kaldı.Toplumsal Dayanışmaya TehditIrkçılığın bireyler üzerinde ciddi psikolojik ve sağlık sorunlarına yol açabileceğini belirten raporda, ırkçılığa maruz kalan bireylerin kamu kurumlarına ve topluma olan güvenlerinin sarsıldığı ifade edildi. Raporda, ırkçılığın sadece bireysel bir sorun değil, toplumsal bütünlüğe doğrudan bir tehdit olduğu vurgulandı ve bu tehdide karşı kapsamlı mücadele çağrısında bulunuldu.Uzmanlar Uyarıyor: Irkçılıkla Mücadele Daha da GüçlendirilmeliUzmanlar, artan vakalar karşısında yalnızca mağdurlara destek sağlamakla kalmayıp, köklü önleyici tedbirlerin de artırılması gerektiğine dikkat çekiyor. Eğitim kurumlarında, iş yerlerinde ve kamusal alanlarda ayrımcılıkla mücadele için daha kapsamlı stratejiler geliştirilmesi, İsviçre toplumunun dayanıklılığı için kaçınılmaz görünüyor.

İsviçre'de yabancı düşmanlığı ve Anti-İslamcı ırkçılık vakaları artıyor

İsviçre, olası depremlere karşı hazırlıklarını ciddi bir şekilde sürdürüyor. Ülkede yapılan ulusal risk analizlerine göre, depremler İsviçre için en büyük doğal tehditlerden biri olarak kabul ediliyor. 

Deprem riski

İsviçre Federal Çevre Dairesi (BAFU) ve İsviçre Sismik Servisi tarafından hazırlanan son raporlar, özellikle kimyasal risk taşıyan tesislerde ve büyük şehirlerde alınması gereken önlemlere odaklanıyor.Deprem Riski: Orta Düzeyde ama Ciddiye Alınıyorİsviçre'nin Avrupa’daki diğer ülkelere kıyasla orta düzeyde bir deprem riski bulunuyor. Ancak her bölgede ve her zaman şiddetli bir depremin meydana gelme ihtimali göz ardı edilmiyor. 1356 yılında Basel'de meydana gelen büyük deprem, İsviçre tarihinin en yıkıcı depremlerinden biri olarak hafızalara kazındı. Deprem riski, bölgedeki yerel jeolojiye bağlı olarak ciddi şekilde değişebiliyor. Bu nedenle detaylı mikrozonlama çalışmalarıyla farklı bölgelerdeki riskler haritalandırıldı.Özellikle Tehlikeli Tesislerde Alınan Yeni ÖnlemlerTehlikeli kimyasal maddeler bulunduran tesisler için yeni kurallar yürürlüğe kondu. Bu kurallar, olası bir depremde yaşanabilecek sızıntı, patlama gibi felaketleri önlemeye yönelik. Tesis sahipleri, yapıların depreme dayanıklı olduğunu belgelemek zorunda. Yeni tesislerde depreme dayanıklılık şartı projelendirme aşamasında zorunlu kılınırken, mevcut tesislerin 2030 veya 2035 yılına kadar risk değerlendirmelerini tamamlamaları gerekiyor.Özellikle tanklar, borular ve kimyasal madde içeren yapılar için sızdırmazlık sistemleri ve otomatik kapatma sistemleri kurulacak. Erken uyarı sistemleri ve acil müdahale planları ile çalışanların bilinçlendirilmesi de bu önlemler arasında yer alıyor.Geçmişteki Deneyimler Yol Gösteriyorİsviçre’de şimdiye kadar büyük bir deprem sonucu ciddi bir kimyasal tesis kazası yaşanmadı. Ancak 1960 yılında Valais kantonunda meydana gelen bir deprem sırasında Visp’teki bir tesiste küçük çaplı hasarlar oluşmuştu. Bu olay, risklerin hafife alınmaması gerektiğini bir kez daha göstermişti.Şehirlerde Risk Daha YüksekZürih, Basel, Bern gibi büyük şehirler yoğun nüfus ve yüksek ekonomik değerler nedeniyle depremden en çok etkilenebilecek bölgeler arasında yer alıyor. Özellikle tarihi binaların ve eski altyapıların bulunduğu alanlarda depreme karşı dayanıklılık ciddi bir sorun teşkil ediyor.İsviçre'nin Deprem Önlemleri: Federal ve Yerel İşbirliğiİsviçre'de depremle mücadelede görevler federal ve kantonal düzeyde paylaştırılmış durumda. Federal Hükümet, ulusal tehlike analizlerini, risk haritalarını ve erken uyarı sistemlerini yönetiyor. Ayrıca federal binaların depreme dayanıklı olmasını sağlamak da federal otoritelerin sorumluluğunda. Kantonal yönetimler ise yerel inşaat standartlarının uygulanmasını ve mevcut yapıların güçlendirilmesini denetliyor.Yapısal Önlemler ve Bilinçlendirme Çalışmaları<ul><li>Tanklar, borular ve kimyasal depolama sistemlerinde depreme dayanıklı tasarım şartı getirildi.</li><li>Deprem sırasında otomatik koruma ve kapatma sistemleri kuruluyor.</li><li>Sızdırmazlık sistemleriyle olası sızıntı riskleri azaltılıyor.</li><li>Okullarda, hastanelerde ve kamu binalarında tahliye planları güncellendi.</li><li>Halk için düzenli deprem tatbikatları ve bilinçlendirme kampanyaları düzenleniyor.</li></ul>İsviçre'nin Erken Uyarı ve İzleme Sistemleriİsviçre, ülke genelinde 150'den fazla ölçüm istasyonuyla yer sarsıntılarını sürekli olarak izliyor. Bu istasyonlardan gelen veriler, olası depremler için erken uyarı sistemi geliştirilmesine yardımcı oluyor. İsviçre Sismik Servisi (SED), bu verileri gerçek zamanlı olarak analiz ediyor ve olası tehlikelere karşı yetkilileri uyarıyor.Hazırlıklı Olmak Hayati Önem Taşıyorİsviçre, modern mühendislik bilgileri, geçmiş deneyimler ve kapsamlı risk analizleri sayesinde, depremlerin yaratabileceği zararları en aza indirmek için kararlı adımlar atıyor. Ancak bireysel ve kurumsal düzeyde alınacak önlemler de büyük önem taşıyor. Yapıların güçlendirilmesi, bilinçli hareket edilmesi ve sürekli güncellenen acil durum planları, İsviçre'nin depreme karşı dayanıklılığını artıracak.Unutulmamalıdır ki, depremler önlenemez; ama etkileri azaltılabilir.

İsviçre depreme ne kadar hazırlıklı? Riskler ve alınan önlemler...

İsviçre'nin Neuchâtel kantonundaki Buttes kasabasında, ülkede bir ilk olan hareketli güneş enerjisi santrali Perşembe günü hizmete girdi. 

Temiz enerji

Açık demiryolu hattına kurulan bu yenilikçi sistem sayesinde, yolcu trenleri artık fotovoltaik panellerin üzerinden geçerek sefer yapacak.Vaud kantonunda kurulu Sun-Ways adlı girişimin öncülüğünde hayata geçirilen bu pilot projede, tren rayları arasında bugüne kadar atıl kalan alanlar kullanılarak %100 yenilenebilir güneş elektriği üretilecek. Şirketin kurucusu Joseph Scuderi, İsviçre’deki demiryolu ağının binlerce kilometreye ulaştığını ve bu panellerin hem büyük enerji potansiyeli taşıdığını hem de çevre itirazlarına neredeyse hiç neden olmayacağını vurguladı.Scuderi’ye göre hedef, yalnızca raylar arasında elektrik üretmek değil, aynı zamanda bu elektriği doğrudan trenlerin kullandığı çekiş akımına geri vererek %100’e yakın bir öz tüketim sağlamak. Gündüz saatlerinde trenlerin aktif olduğu zaman dilimi ile güneş panellerinin üretim saatlerinin örtüşmesi, bu hedefi daha da ulaşılabilir kılıyor.Kurulum işlemi, Sun-Ways’in ortağı olan Scheuchzer firmasına ait özel bir trenle mekanik olarak gerçekleştiriliyor. Bu özel araç, birkaç saat içinde yaklaşık 1000 metrekarelik panel döşeme kapasitesine sahip. Ecublens merkezli Sun-Ways, bu sayede uygulamanın hızlı ve ekonomik olduğunu belirtiyor.Pilot uygulama kapsamında, Val-de-Travers bölgesindeki transN hattı üzerinde 100 metre uzunluğunda bir bölümde 48 panel yerleştirildi. Elektrik bağlantıları panellerin içinde güvenli şekilde konumlandırıldı. Temizlik ise trenlerin arkasına yerleştirilen silindir fırçalarla sağlanıyor.Projede güvenlik de ön planda tutuluyor: Paneller tren geçişlerinde sabit kalmalı, makinistleri rahatsız edecek parlamalara yol açmamalı ve bakım çalışmalarına olanak tanıyacak şekilde kolayca sökülebilmeli.Sun-Ways kurucusu Scuderi’nin hayali bu sistemi sadece İsviçre’de değil, dünya genelinde kullanıma sokmak. Ancak yalnızca İsviçre ölçeğinde bakıldığında bile yaklaşık 5000 kilometrelik ray hattının mevcut olduğunu söyleyen Scuderi, teorik olarak 2,5 milyon panelin döşenebileceğini belirtiyor.

İsviçre’de bir ilk: Tren rayları üzerine güneş enerjisi santrali

İsviçre’de pandemi döneminde zirveye çıkan kamp araçlarına olan talep artık yavaşladı. 2025 yılının ilk çeyreğinde, yeni kayıt yaptırılan karavan, kamp minibüsü ve çekme karavan sayısı son yılların en düşük seviyesine geriledi. Ancak kampçılık halen popülerliğini koruyor.

Kamp hayatı

<h4>Yeni kayıtlar üçte bir oranında azaldı</h4>Otomobil ithalatçılarını temsil eden Auto-Schweiz direktörü Thomas Rücker’e göre, Ocak-Mart 2025 döneminde, bir önceki yıla kıyasla yüzde 35,8 daha az kamp aracı trafiğe kaydedildi. Rücker bu durumu “normalleşmeye dönüş” olarak yorumluyor. Çünkü pandemi döneminde seyahat kısıtlamaları nedeniyle olağanüstü sayıda kamp aracı satın alınmıştı.Grafiklere göre VW ve Fiat gibi tanınmış markalar başta olmak üzere, yeni pazara uygun fiyatla giren Opel gibi markalar da beklenen başarıyı sağlayamadı. Bu da arz yetersizliğinden çok doyuma ulaşmış bir talebe işaret ediyor.<h4>Kamp tutkusu devam ediyor</h4>Düşüşe rağmen İsviçre’de kamp araçları hâlâ yaygın şekilde kullanılıyor. 2025’in ilk çeyreğinde yaklaşık 1000 yeni kamp aracı trafiğe çıktı. Bu, 2015 yılının tamamında kaydedilen toplam sayının üçte birine denk geliyor.TCS (İsviçre Touring Kulübü) sözcüsü Vanessa Flack’e göre kampçılık hâlâ canlı ve kalıcı bir trend: “Pandemide karavan alan birçok kişi hâlâ aktif olarak araçlarını kullanıyor. Geçen yıl yağmurlu geçen Haziran ve Eylül aylarında bile kamp alanlarımız doluydu.”TCS, 2023 yılında yaklaşık 900.000 geceleme kaydetti. Bu sayı, pandeminin ilk yılı olan 2020’ye kıyasla belirgin bir artış anlamına geliyor.<h4>İkinci el piyasasında arz artışı, fiyat düşüşü</h4>Autoscout24 platformuna göre, 2025’in ilk üç ayında ikinci el kamp aracı ilanlarında yüzde 12,7 artış yaşandı. Ancak aynı dönemde fiyatlar ortalama yüzde 7 oranında düştü. Bu, piyasada hafif bir ikinci el fazlası olduğunu gösteriyor.<h4>Sonuç: Alımlar azaldı ama kamp kültürü büyüyor</h4>Kamp minibüsü satışlarında düşüş gözlemlense de, İsviçreli tatilciler kamp yapmaktan vazgeçmiş değil. Artık daha fazla kişi kamp tatilini benimsemiş durumda ve bu yaşam tarzı kalıcı hale geliyor. Dolayısıyla karavan satışlarındaki yavaşlamaya rağmen kampçılık popülerliğini sürdürüyor.

İsviçre'de karavan satışları azaldı ama kamp tutkusu sürüyor

Avrupa Birliği (AB), çocukların sağlığını korumak amacıyla oyuncaklardaki tehlikeli kimyasallara karşı yeni önlemler alıyor. 2030 yılından itibaren PFAS gibi kalıcı kimyasallar içeren oyuncakların AB ülkelerinde satışı yasaklanacak. İsviçre'nin bu karara uyup uymayacağı ise henüz netleşmedi.

Yasaklanan oyuncaklar

PFAS nedir ve neden tehlikeli? PFAS (per- ve polifloroalkil maddeler), su, yağ ve kir geçirmez özelliklerinden ötürü 1940’lı yıllardan bu yana endüstride yaygın olarak kullanılıyor. Ancak bu maddeler doğada çözünmediği için "sonsuz kimyasallar" olarak da adlandırılıyor ve insan sağlığı açısından ciddi riskler taşıyor.Lausanne Üniversitesi’nde halk sağlığı profesörü Murielle Bochud, RTS'ye yaptığı açıklamada, PFAS maddelerinin büyük kısmının henüz yeterince araştırılmadığını ve bu yüzden de özellikle çocuklar ve hamileler için ihtiyatlı davranılması gerektiğini vurguladı: “Açık bir sağlık etkisi kanıtlanmamış olsa da potansiyel tehlike göz önünde bulundurulmalı. Koruyucu ilkelere göre hareket edilmesi gerekiyor.”Tüm plastik oyuncaklar riskli olabilir Bochud'ya göre plastikten yapılan ya da boyalı, kumaş içerikli her türlü oyuncak PFAS veya hormon sistemini etkileyen kimyasallar (endokrin bozucular) içerebilir. Bu maddelerin vücuda ağız yoluyla, cilt temasıyla ya da solunum yoluyla girebildiği belirtiliyor. Özellikle bebeklik, çocukluk ve ergenlik döneminde ya da anne karnındaki bebekler için bu maddeler daha büyük risk oluşturuyor.AB’de CE etiketi daha da önem kazanacak PFAS yasağının 2030’da yürürlüğe girmesiyle birlikte AB’de oyuncaklara verilen CE sertifikasının şartları daha da sıkılaştırılacak. CE etiketi, bir ürünün Avrupa Birliği güvenlik standartlarına uygun olduğunu gösteriyor. Bochud, ebeveynlere özellikle pelüş oyuncakları kullanmadan önce yıkamalarını, plastik oyuncaklarda ise CE işaretine dikkat etmelerini tavsiye etti.İsviçre bu adımı takip edecek mi? AB’nin kararına göre PFAS içeren tüm oyuncaklar yasaklanacak. Ancak, çocukların bu kimyasallarla hiçbir şekilde temas etmediği ürünler muaf tutulacak. İsviçre ise henüz bu yönde bir karar almadı. Ancak uzmanlar, AB ile uyumlu bir düzenlemenin çocuk sağlığı açısından önemli olduğuna dikkat çekiyor.

Zehirli oyuncaklara geçit yok: Avrupa’da PFAS yasağı başlıyor, İsviçre ne yapacak?

İsviçre Federal Demiryolları (SBB), yıllardır eleştiri konusu olan ve “Schüttelzug” (sarsıntılı tren) lakabıyla anılan FV-Dosto trenlerinde önemli bir değişikliğe gidiyor. 2010 yılında Alstom’dan (eski adıyla Bombardier) 62 adet çift katlı tren sipariş edilmişti.

Sarsıntının sebebi ne?

Bu trenler 1.9 milyar İsviçre Frangı’na mal olmuştu. Ancak teknik arızalar ve teslimat gecikmeleri nedeniyle bu yatırım uzun süredir tartışma konusu.<h3>Sarsıntının kaynağı: Wankkompensation sistemi</h3>SBB dün bu trenlerden birini Çekya’ya (Çek Cumhuriyeti) gönderdi. Burada trenin alt takımındaki Wankkompensationsaktuatoren (yana yatmayı dengeleyen ama sarsıntıya neden olan sistem) çıkarılarak yeni bir süspansiyon sistemiyle değiştirilecek.SBB Sözcüsü Mara Zenhäusern, bu testlerin ardından sürüş konforunun artırılmasının hedeflendiğini belirtti. Bu kapsamda hem statik hem de dinamik testler yapılacak. Yaz aylarında İsviçre’de de virajlı ve düz hatlarda hız testleri yapılması planlanıyor. Eğer bu testler olumlu sonuç verirse, SBB tüm FV-Dosto filosunu bu şekilde revize etmeyi düşünecek.<h3>Testlerin masrafı Alstom’a ait</h3>Yapılan testlerin ve gerekli onay süreçlerinin masraflarını Alstom karşılayacak. Ancak tüm filonun dönüştürülmesi kararı alınırsa, bu işlem SBB’ye onlarca milyon İsviçre Frangı’na mal olabilir. Yine de yetkililer, bu dönüşüm sayesinde ileride bakım maliyetlerinden tasarruf edilebileceğini öngörüyor.<h3>En güvenilir tren ama hâlâ tartışmalı</h3>Zenhäusern, yapılan iyileştirmelerle birlikte FV-Dosto trenlerinin bugün SBB’nin en güvenilir araçlarından biri olduğunu ve İsviçre’nin şehirlerarası taşımacılığında bel kemiğini oluşturduğunu ifade etti. Buna rağmen trenler hâlâ eleştirilmekte; örneğin orijinal planlara göre daha yavaş seyretmeleri gerekiyor.<h3>Federal Konsey’e güvenen SBB umutlu</h3>SBB, bu yeni sistem sayesinde hem konfor hem de operasyonel sürdürülebilirlik anlamında sorunları geride bırakmayı hedefliyor. Yapılacak testlerin ardından 2025 sonbaharında karar verilmesi bekleniyor.

SBB, “Schüttelzug” olarak bilinen FV-Dosto trenlerini yeniden elden geçiriyor

İsviçre ve Avusturyalı bilim insanları tarafından yapılan yeni bir araştırma, tırmanış salonlarındaki hava kirliliğinin yoğun trafikli şehir yollarını dahi geride bırakabileceğini ortaya koydu. 

Hava kalitesi

Araştırmaya göre, özellikle boulder (serbest tırmanış) salonlarında hava kalitesi ciddi ölçüde düşük ve potansiyel olarak zararlı kimyasal partikül yoğunluğu oldukça yüksek.Viyana Üniversitesi’nden Prof. Dr. Thilo Hofmann liderliğindeki araştırma ekibi, İsviçre Federal Teknoloji Enstitüsü Lozan (EPFL) iş birliğiyle yaptığı açıklamada, "Tırmanış salonlarındaki hava kirliliği beklediğimizden çok daha yüksekti. Ölçtüğümüz değerler, dünya genelinde belgelenmiş en yüksek seviyeler arasında yer alıyor ve büyük şehirlerdeki çok şeritli yollarla kıyaslanabilir durumda" ifadelerini kullandı.Araştırmanın merkezinde, tırmanış ayakkabılarının tabanlarında kullanılan kauçuk maddeler yer alıyor. Bu maddeler, otomobil lastiklerinde kullanılan bileşenlere benzer şekilde üretiliyor. Tırmanış sırasında zemine sürtünerek aşınan bu kauçuk parçacıklar, havada yoğun şekilde birikiyor ve salon içerisindeki hava kalitesini olumsuz etkiliyor.Araştırma kapsamında İsviçre, Fransa ve İspanya’daki çeşitli boulder salonlarından toz örnekleri toplandı. Elde edilen sonuçlar, çevre sağlığı açısından alarm verici olarak nitelendiriliyor. Bulgular, saygın bilim dergisi Environmental Science and Technology Air'da yayımlandı.Uzmanlar, kapalı spor alanlarında hava kalitesinin düzenli olarak izlenmesi ve havalandırma sistemlerinin gözden geçirilmesi gerektiği konusunda uyarıda bulunuyor.

Kapalı tırmanış alanlarında yoğun hava kirliliği

İsviçre’de kamu çalışanlarının maaşları özel sektördekilere göre ortalama yüzde 12 daha yüksek. Bu fark, siyasi arenada sert tartışmalara yol açtı. Şimdi, devlet çalışanlarının maaşlarının özel sektöre daha fazla uyumlu hale getirilmesi gündemde.

Maaş farkı

Girişim, Federal Hükümet tarafından destekleniyor ve yakında Federal Meclis’e sunulacak.<h2>Devlette çalışmak karlı mı?</h2>Üniversität Luzern tarafından yapılan araştırmalara göre, İsviçre’de federal devlet çalışanları, özel sektörde benzer pozisyonlarda çalışanlardan yıllık ortalama 10.000 frank daha fazla kazanıyor. Bu, yaklaşık 39.000 tam zamanlı pozisyona yansıtıldığında, yılda 390 milyon frank gibi ciddi bir tasarruf potansiyeline işaret ediyor.GLP Başkanı ve Ulusal Konsey Üyesi Jürg Grossen, bu duruma son verilmesi gerektiğini belirterek "piyasa koşullarına uygun maaşlar" talep eden bir önerge sundu. Bu önerge, SVP, FDP ve Mitte partilerinden de destek buldu.Grossen, “Bugün devlet çalışanlarının ortalama maaşı 130.000 frankın üzerinde. Böyle bir rakamı özel sektörde bulmak çok zor,” diyerek eleştirilerini dile getirdi.<h2>Hükümetten destek: Maaşlar yeniden yapılandırılacak</h2>Federal Hükümet, önergeyi desteklediğini açıkladı. Hükümet sözcüsü Anand Jagtap, maaş sisteminin diğer şirketlerin maaş sistemlerine daha iyi uyum sağlaması için 2026 yılı başında maaş gelişimiyle ilgili otomatik artışların kaldırılacağını belirtti.Ancak hükümet, maaşların son on yılda özel sektör maaşlarına kıyasla orantısız artmadığını da vurguladı. Yine de, "piyasa odaklı maaş politikasını" güçlendirme kararı alındı.<h2>Sol partiler tepkili: “Popülist bir yaklaşım”</h2>Önergeye sol partilerden eleştiriler geldi. Yeşiller Partisi Ulusal Konsey Üyesi Katharina Prelicz-Huber, yapılan maaş araştırmalarını “yüzeysel ve önyargılı” olarak nitelendirdi. Prelicz-Huber, kamu çalışanlarının özellikle alt kademelerde daha iyi ücret aldığını ve bunun doğru olduğunu belirtti: “Temizlik işçileri gibi hizmet sağlayıcıların adil ücret alması gerekiyor. Burada özel sektörün standartlarını yükseltmesi lazım,” dedi.Ayrıca, hükümetin bağımsız denetim şirketi PWC’ye yaptırdığı çalışmaya göre, kamu çalışanlarının maaşlarının genel olarak özel sektörle kıyaslandığında daha yüksek olmadığı savunuldu. Prelicz-Huber, bu çalışmanın daha kapsamlı ve doğru olduğunu söyledi.<h2>Küçük ve orta ölçekli şirketler zorlanıyor</h2>Jürg Grossen ise PWC çalışmasını eleştirerek, bu araştırmanın sadece büyük, borsada işlem gören şirketleri dikkate aldığını, ancak İsviçre’deki şirketlerin yüzde 99'unu oluşturan küçük ve orta ölçekli işletmelerin göz ardı edildiğini savundu.Grossen'e göre, yüksek devlet maaşları özellikle küçük ve orta ölçekli şirketlerin yetenekli personel bulmasını zorlaştırıyor ve piyasa dengesini bozuyor.<h2>Sonuç: Kamu maaşlarında yeni bir dönem kapıda</h2>Önerge Federal Meclis'te kabul edilirse, İsviçre'de devlet çalışanlarının maaşları özel sektörle uyumlu hale getirilecek. Devletin sunduğu sosyal haklar, emeklilik avantajları ve iş güvencesi gibi ek imkanlar ise korunmaya devam edecek.Bu adım, hem devlet bütçesini rahatlatmayı hem de özel sektör ile devlet arasındaki rekabeti adil hale getirmeyi amaçlıyor.

İsviçre’de devlet memuru maaşlarında tartışma

Federal hükümet ülkenin ilaç ve biyomedikal araştırmalar alanındaki konumunu korumak için net bir strateji talep ediyor. Özellikle ABD'nin olası gümrük vergileri, OECD'nin küresel asgari vergi uygulamaları ve Avrupa Birliği ile ilişkilerdeki belirsizlikler, ilaç endüstrisini harekete geçirdi.

İlaç sektörü

İlaç sektörü için güçlü bir ekonomik lokomotif olan İsviçre, uluslararası rekabetin yoğunlaştığı bir dönemde, konumunu korumak amacıyla siyasi taahhütler arıyor.<h2>Sektörden Gelen Çağrı: Koordineli Bir Strateji</h2>İlaç sektörü temsilcileri Interpharma ve Scienceindustries dernekleri, federal hükümetten açık bir destek stratejisi talep ediyor. Bu talep yeni değil, ancak mevcut küresel belirsizlikler nedeniyle daha da önem kazanmış durumda.Özellikle ABD'nin ilaç ürünlerine yönelik gümrük vergileri uygulama tehdidi, sektörde endişe yarattı. Sektör temsilcileri, bu gibi tehditlerin İsviçre'deki Ar-Ge yatırımlarının başka ülkelere kaymasına yol açabileceğini belirtiyor.<h2>Parlamento'dan Soru: İsviçre Rekabetçiliğini Nasıl Koruyacak?</h2>Orta Parti'den Ulusal Konsey Üyesi Elisabeth Schneider-Schneiter, ilaç endüstrisinin İsviçre dışına yatırım kaydırabileceği endişesiyle, Federal Konsey'e bir soru yöneltti: “İsviçre, ilaç araştırmalarındaki rekabetçiliğini nasıl koruyacak?”Schneider-Schneiter ayrıca, diğer ülkelerin uyguladığı ilaç sektörü stratejilerinin incelenmesini ve İsviçre'ye uygun olanların benimsenmesini önerdi. Federal Hükümetin bu konuda henüz resmi bir yanıtı bulunmuyor.<h2>Geçmişteki Planlar Bütçe Kesintilerine Kurban Gitti</h2>Sektör temsilcileri ayrıca, geçmişte uygulanan Masterplan Biomedizinische Forschung adlı biyomedikal araştırma planının hükümet tarafından bütçe kesintileri gerekçesiyle sonlandırılmasını eleştiriyor.Federal Sağlık Dairesi (BAG) ise bu plana doğrudan mali destek verilmediğini, bu nedenle planın sona ermesinin biyomedikal araştırmaları doğrudan etkilemediğini belirtiyor. BAG, farklı federal dairelerle birlikte İsviçre’de araştırma ve inovasyonun gelişimini desteklemeye devam ettiklerini vurguluyor.<h2>“Para Değil, Koordinasyon İstiyoruz”</h2>Scienceindustries Direktörü Stephan Mumenthaler, sektörün devlet yardımı değil, daha iyi koordinasyon istediğinin altını çiziyor: “Gereken şey, ilgili tüm bakanlıklar arasında koordineli bir siyasi çaba.”Aynı zamanda, sol eğilimli politika platformu Alliance Sud'dan Dominik Gross, bir ilaç stratejisinin sadece sektör çıkarlarını gözetmemesi, aynı zamanda patent hakları, vergilendirme politikaları ve toplumsal etkiler gibi konuları da kapsaması gerektiğini savunuyor.<h2>Siyasi Cepheleşme: Sağ ve Sol Arasında Görüş Ayrılığı</h2>İlaç sektörüne yönelik bir strateji oluşturulması çağrısı, parlamentoda da tartışmalara yol açtı:<ul><li>Sağ partiler (Örneğin SVP, FDP), sektörün taleplerine daha sıcak bakıyor ve stratejinin oluşturulmasını destekliyor.</li><li>Sol partiler ise (Örneğin SP), önce mevcut tasarruf politikalarının sorgulanması ve araştırma ile inovasyona daha fazla yatırım yapılması gerektiğini savunuyor.</li></ul>SP'den Ständerat Üyesi Flavia Wasserfallen şöyle diyor: “Diyalog gerekli, kesinti politikalarından vazgeçilmesi ve araştırmaya yatırım yapılması şart. Strateji istiyorsanız, onu hayata geçirebilecek bir bütçeye de sahip olmalısınız.”İsviçre'nin ilaç sektörü dünya genelinde bir başarı hikayesi olarak kabul ediliyor. Ancak değişen uluslararası ekonomik dengeler ve yeni vergi düzenlemeleri, İsviçre'nin cazibesini tehdit edebilir. Bu yüzden sektör, sadece güçlü bir ekonomiyle değil, aynı zamanda ileriye dönük, sağlam bir politik çerçeveyle desteklenmek istiyor.Gelecek haftalarda, Federal Konsey’in bu taleplere nasıl yanıt vereceği ve İsviçre'nin Ar-Ge alanındaki liderliğini korumak için hangi adımları atacağı merakla bekleniyor.

Federal hükümet, ilaç endüstrisi için yeni bir strateji istiyor

İsviçre'de sağlık sistemine yapılan harcamalar 2023 yılında %2,4 artarak yaklaşık 94 milyar İsviçre frangı seviyesine ulaştı. Federal İstatistik Ofisi’nin (BFS) açıkladığı verilere göre, kişi başına aylık ortalama 881 frank sağlık harcaması yapıldı.

Federal İstatistik Ofisi

BFS, 2024 yılı için de sağlık harcamalarında yaklaşık %3 oranında artış bekliyor. Bu durumda toplam sağlık harcamalarının 97 milyar franka, kişi başına aylık 899 franka çıkacağı tahmin ediliyor.<h2>1960’tan Bu Yana Sürekli Artış</h2>İsviçre'de sağlık harcamalarının artışı uzun yıllara dayanan bir eğilim gösteriyor. 1960 yılında kişi başına sağlık harcaması aylık sadece 31 frank iken, geçen 60 yılda bu rakam neredeyse 30 kat artmış durumda. Özellikle son 20 yılda sağlık giderleri sürekli yükseliş gösterdi.<h2>Sağlık Harcamalarının Finansmanı: Yük Hanehalkının Üzerinde</h2>2023 yılında sağlık harcamalarının:<ul><li>%22’si doğrudan bireyler tarafından,</li><li>%40’ı sağlık sigortası primleri aracılığıyla,</li><li>geri kalan kısmı ise kanton yönetimleri tarafından finanse edildi.</li></ul>Özellikle hanehalkının doğrudan yaptığı harcamalar, bir önceki yıla göre %4,7 artarken, kamu harcamalarındaki artış %1,9 ile sınırlı kaldı. Bu durum, sağlık harcamalarındaki yükün bireylerin omuzlarında giderek ağırlaştığını gösteriyor.<h2>Kantonlar Arasında Büyük Farklar</h2>Sağlık harcamalarında kantonlar arasında önemli farklılıklar bulunuyor:<ul><li>Basel-Stadt kantonunda kişi başına yıllık sağlık harcaması 13.600 frank ile en yüksek seviyedeyken,</li><li>Zug kantonunda bu rakam 8.600 frank ile en düşük seviyede.</li></ul>Bu fark yaklaşık %40 gibi ciddi bir orana ulaşıyor.<h2>Sağlık Harcamalarının GSYİH İçindeki Payı Yükseliyor</h2>2023 yılında İsviçre’de sağlık harcamalarının Gayri Safi Yurtiçi Hasıla'ya (GSYİH) oranı %11,7 oldu. Bu oran:<ul><li>ABD’de %16,7,</li><li>Almanya’da %11,8 ile karşılaştırıldığında İsviçre’yi en üst sıralara taşıyor.</li></ul>1960 yılında bu oran sadece %4,4 seviyesindeydi. Sağlık sistemine yapılan yatırımların ekonomik ağırlığı yıllar içinde belirgin şekilde arttı.<h2>Harcamaların Dağılımı: Hastaneler ve Bakım Hizmetleri Ön Planda</h2><ul><li>Sağlık harcamalarının %36,3’ü hastanelere gitti.</li><li>Hastane giderleri bir yılda %4,5 arttı.</li><li>Doktor muayenehanelerinin maliyetleri ise %7,1 yükseldi.</li><li>Yaşlı bakım evleri ve engelli bakım kurumlarının giderleri %4,6 artış gösterdi.</li><li>Spitex gibi evde bakım hizmetlerinin maliyetlerinde ise %7,9 gibi dikkat çekici bir artış kaydedildi.</li></ul>Öte yandan, Covid-19 pandemisi sonrası önleyici sağlık hizmetlerine (örneğin aşı kampanyaları gibi) yapılan harcamalar 2023 yılında yarı yarıya düştü.İsviçre’nin sağlık sistemi dünya çapında kaliteli olarak değerlendirilse de, yüksek maliyetler bireyler ve kamu yönetimleri için giderek daha büyük bir yük oluşturuyor. Önümüzdeki yıllarda artan harcamaların nasıl kontrol altına alınacağı, sağlık politikalarının en önemli gündem maddelerinden biri olmaya devam edecek.

İsviçre’de sağlık harcamaları 2023’te 94 milyar franka yükseldi

İsviçre'nin en renkli geleneklerinden biri olan Sechseläuten bu yıl yine binlerce insanı Zürih sokaklarına ve Sechseläutenplatz’a taşıdı. Geçtiğimiz yıl kötü hava koşulları nedeniyle yakılamayan Böögg bu yıl başarılı bir şekilde ateşe verildi ve 26 dakika sonra kafası büyük bir patlamayla infilak etti. 

10 binlerce insan takip etti

Patlama süresi, halk arasında yazın nasıl geçeceğine dair bir işaret olarak yorumlanıyor: Kısa sürelerde gerçekleşen patlamalar güzel bir yazı, uzun süreli bekleyişler ise kötü bir yaz mevsimini simgeliyor.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/757a6c3f73f1c4d747033b902.jpg" width="1024" height="576"></figure><h2>Sechseläuten’in Tarihi ve Anlamı</h2>Sechseläuten, kökeni Orta Çağ’a dayanan bir bahar kutlamasıdır. Gelenek, kış mevsiminin bitişini ve yazın başlangıcını sembolik olarak kutlamak amacıyla ortaya çıkmıştır. Adı, Almanca "Saat Altı Çanı" (Sechs - altı, Läuten - çalmak) anlamına gelir. Eskiden kış aylarında Zürih'teki işçiler gün batımında, yani saat 17:00'de işlerini bırakıyordu. Yaz aylarında ise günler uzadığı için iş bırakma saati 18:00'e kaydırılıyordu. Bu değişiklik Sechseläuten çanı ile ilan edilirdi. Zamanla bu gün, kışın uğurlanıp yazın karşılandığı bir halk şölenine dönüştü.Böögg'ün yakılması ise daha sonradan gelen bir gelenek. 19. yüzyıldan itibaren kışın kötülüğünden ve soğuk günlerinden kurtulmayı sembolize eden Böögg'ün yakılması Sechseläuten'in en önemli anı haline geldi.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/757a6c3f73f1c4d747033b903.jpg" width="1024" height="576"></figure><h2>Sechseläuten 2025: Renkli Bir Kutlama</h2>Bu yıl kutlamalar büyük bir coşkuyla gerçekleşti. Yaklaşık 3.500 lonca üyesi (Zünfter) rengarenk kostümler, geleneksel kıyafetler ve üniformalarıyla Zürih sokaklarını doldurdu. Yaklaşık 350 atlı, 50 at arabası ve 30 müzik grubu Bahnhofstrasse ve Limmatquai boyunca yürüdü. Gösterişli kortejin ardından tüm gözler Sechseläutenplatz'da yakılan Böögg'e çevrildi.Halka açık bu dev etkinlik, her yıl on binlerce izleyiciyi Zürih'e çekerken, televizyon ekranlarında da yüzbinlerce kişi tarafından takip ediliyor.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/757a6c3f73f1c4d747033b904.jpg" width="1024" height="576"></figure><h3>Katılımcılar ve Konuklar</h3>Bu yıl etkinlikte yaklaşık 120 onur konuğu da yer aldı. Aralarında dört federal bakanın (Bundesrat) da bulunduğu konuklar arasında Martin Pfister, Albert Rösti, Ignazio Cassis ve Guy Parmelin dikkat çekti. Guy Parmelin, etkinlik hakkında “Bu güzel gelenek çok keyifli ve insanları bir araya getiriyor.” diyerek memnuniyetini dile getirdi.<h3>Zürih’in Gelenekleri Değişiyor</h3>Bu yıl ayrıca önemli bir yenilik de yaşandı: Zünft Höngg ve Zunft zur Meisen loncaları, tarihlerinde ilk kez kadın üyeleri kabul etmeye başladılar. Ancak üyelik sadece zanaatkar loncalarına mensup babaların kızlarına açık.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/757a6c3f73f1c4d747033b905.jpg" width="1024" height="576"></figure><h2>Konuk Kanton Zug oldu</h2>Sechseläuten'in geleneklerinden biri de her yıl farklı bir İsviçre kantonunun misafir edilmesidir. 2025 yılında konuk kanton Zug oldu. Zug, etkinliğe “Kirschen, Krypto und Klischees” (Kirazlar, Kripto Paralar ve Klişeler) temasıyla katıldı. Ziyaretçilere Zug’a özgü kiraz tatlıları, kirsch likörleri ve yerel lezzetler sunuldu.2026 yılında konuk kanton Graubünden olacak. Graubünden en son 2004 yılında konuk kanton olmuş ve kendi geleneksel kuklası Hom Strom ile Böögg'e rakip olmuştu. Gelecek yıl nasıl bir sürprizle katılacakları merak konusu.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/757a6c3f73f1c4d747033b906.jpg" width="1024" height="576"></figure><h2>Böögg’ün Patlama Süreleri: Ne Anlama Geliyor?</h2><ul><li>2025 yılı: 26 dakika 30 saniye</li><li>2024 yılı: Rüzgar nedeniyle Böögg yakılamamış, daha sonra Appenzell’de yakılmıştı.</li><li>2023 yılı: 57 dakika ile rekor düzeyde uzun bir süre.</li><li>1956 yılı: Sadece 4 dakika içinde patlamıştı.</li></ul>Kısa sürelerde patlayan Böögg, iyi bir yaz mevsimi beklentisi anlamına geliyor. Bu yılki süre orta uzunlukta olması nedeniyle "ılımlı ve dengeli bir yaz" beklentisi doğurdu.Sechseläuten, geleneksel köklerini koruyarak her yıl biraz daha modernleşiyor ve Zürih halkının yanı sıra tüm İsviçrelilere baharı coşku içinde karşılama imkanı sunuyor. 2025 yılı da bu güzel geleneğin tüm canlılığıyla yaşatıldığı, unutulmaz anılara sahne olan bir Sechseläuten yılı oldu.

Zürih'in geleneksel bahar kutlaması 'Sechseläuten' muhteşemdi 

İsviçre'nin dev yeraltı yük taşımacılığı projesi Cargo Sous Terrain (CST), planın ilk versiyonunda ortaya çıkan zayıflıklar ve artan muhalefet nedeniyle yeniden şekilleniyor.

Tünel trafiği riski

İsviçre Konfederasyonu ve özel sektör ortakları tarafından 2013 yılında başlatılan proje, Cenevre'den St. Gallen'e kadar malların otomatik elektrikli araçlarla 24 saat boyunca yeraltında taşınmasını öngörüyor. Hedef, hem çevre dostu bir sistem kurmak hem de ülkedeki ağır vasıta trafiğini %40 oranında azaltmak.Ancak Cargo Sous Terrain’in altı ay önce göreve başlayan yeni CEO’su Christian Späth, ilk projeden vazgeçtiklerini açıkladı. İsviçre Radyo Televizyonu RTS'ye konuşan Späth, "Simülasyonlar, planlanan sistemin tıpkı yoğun yollardaki gibi tünel içinde trafik sıkışıklığına yol açabileceğini gösterdi," dedi.Ayrıca, araçların endüktif şarj edilmesinin aşırı ısınmaya yol açabileceği ve bu nedenle pahalı soğutma sistemlerine ihtiyaç duyulacağı belirtildi.Maliyet düşürüldüBu sorunlara çözüm olarak, elektrikli araçlar yerine kablo ile çekilen vagonlar kullanılacak yeni bir proje geliştirildi. Cargo Sous Terrain’e göre bu değişiklik sayesinde projenin maliyeti 35 milyar franktan 25 milyar franka düştü.Ancak SRF Schweiz Aktuell’in haberine göre, Migros, Coop, Swisscom ve La Poste gibi bazı büyük hissedarlar projeye yeni yatırım yapmayacaklarını açıkladı; diğer bazı yatırımcılar ise stratejilerini yeniden değerlendiriyor.Yerel yönetimlerden itirazlar artıyorProjenin ilk etabının inşa edileceği bölgelerde de muhalefet büyüyor. Aargau kantonundaki Spreitenbach belediye başkanı Markus Mötteli, "Planlanan arazilerin gerekli tüm lojistik ihtiyaçları karşılamaya yetersiz kalacağını düşünüyoruz," dedi.Cargo Sous Terrain'in kablolu araçlarla revize edilen yeni versiyonu, İsviçre yollarındaki kamyon yoğunluğunu azaltmak için belki de son şans olarak görülüyor.

İsviçre'nin yeraltı yük taşımacılığı projesi strateji değiştiriyor

İsviçre Federal Hükümeti, Ukrayna'dan gelen mültecilerin iş gücüne katılımını artırmayı hedefliyor. Ancak, bu hedef doğrultusunda kendi bünyesinde çok az sayıda Ukraynalı mülteciyi istihdam ediyor.​

S Koruma Statüsü 

<h3>Hedefler ve Gerçekler Arasındaki Uçurum</h3>2025 yılı sonuna kadar, İsviçre'ye sığınan Ukraynalı mültecilerin %45'inin istihdam edilmesi hedefleniyor. Ancak mevcut durumda, yaklaşık 70.000 kişilik Schutzstatus S (Koruma Statüsü S) sahibi mültecilerin yalnızca üçte biri bir işte çalışıyor. Bu, 2024 yılı için belirlenen %40'lık hedefin de gerisinde kalındığını gösteriyor.​<h3>Devletin Rolü ve Sorumluluğu</h3>İsviçre Federal Hükümeti, ülkenin en büyük işverenlerinden biri olmasına rağmen, Schutzstatus S sahibi mültecileri istihdam etme konusunda sınırlı adımlar atıyor. Federal Personel Dairesi'nin verilerine göre, şu anda hükümet bünyesinde sadece altı Schutzstatus S sahibi kişi çalışıyor; bunlardan ikisi çıraklık eğitimi alıyor. Bu durum, hükümetin özel sektöre örnek olma çabalarını sorgulatıyor.​<h3>Dil ve Nitelik Engelleri</h3>Federal yönetimdeki birçok pozisyon, en az iki resmi dili bilme ve belirli mesleki yeterlilikler gerektiriyor. Bu, hem İsviçreliler hem de mülteciler için önemli bir engel teşkil ediyor. Bu nedenle, hükümet daha çok çıraklık ve entegrasyon öncesi eğitim programlarına odaklanıyor. Önümüzdeki yaz, üç Ukraynalı mülteci daha federal yönetimde çıraklık programına başlayacak.​<h3>Siyasi Tepkiler ve Öneriler</h3>SP Ulusal Meclis Üyesi Nina Schläfli, hükümetin mültecileri istihdam etme konusunda daha proaktif olması gerektiğini belirtiyor. Schläfli, "Hükümetin iyi bir örnek olması arzu edilir," diyor ve mülteciler arasında da yüksek nitelikli bireylerin bulunduğunu vurguluyor.​Öte yandan, SVP Ulusal Meclis Üyesi Pascal Schmid, hükümetin sadece hedefler belirlemekle kalmayıp, çalışabilecek durumda olup çalışmayan mültecilere yönelik net talepler ve yaptırımlar getirmesi gerektiğini savunuyor. Schmid, sosyal yardım kesintileri ve statü iptali gibi önlemlerin gündeme alınmasını öneriyor.​<h3>Geleceğe Yönelik Planlar</h3>Hükümet, mültecilerin iş bulma amacıyla kanton değiştirmelerini kolaylaştırmayı planlıyor. Ancak bu değişikliklerin en erken 2026 sonunda yürürlüğe girmesi bekleniyor. Ayrıca, mültecilerin iş gücüne entegrasyonunu sağlamak için katılım zorunluluğu getirilmesi ve bu süreci desteklemeyen kantonlara mali yaptırımlar uygulanması gibi önlemler de değerlendiriliyor.​Sonuç olarak, İsviçre Hükümeti, Ukraynalı mültecilerin iş gücüne entegrasyonunu teşvik etmeye çalışıyor. Ancak kendi bünyesinde bu hedefi gerçekleştirme konusunda sınırlı adımlar atıyor. Bu durum, hükümetin özel sektöre örnek olma çabalarını ve mültecilerin istihdamını artırma hedeflerini zayıflatıyor.

İsviçre hükümeti Ukraynalı mültecilerin istihdamını teşvik ediyor

İsviçre'de hava yolculuğu, pandemi öncesi seviyelere geri döndü. Özellikle bilet fiyatlarının düşmesi, bu artışın en önemli nedenlerinden biri olarak gösteriliyor.

Hava yolculuğu

Comparis tarafından yayımlanan son rapora göre, genel olarak eğlence ve boş zaman aktivitelerinin fiyatları İsviçre’de yüzde 0.8 oranında artarken, uçak biletleri bir önceki yıla göre yüzde 8 oranında ucuzladı.<h2>Uçak Biletleri Neden Daha Ucuzladı?</h2>Havacılık uzmanı Laura Frommberg, fiyatlardaki düşüşün iki ana sebebi olduğuna dikkat çekiyor:<ul><li>Jeopolitik gelişmeler: Özellikle ABD’de izlenen politikaların hem Amerikan vatandaşlarının yurtdışı seyahatlerini hem de ABD'ye yapılan uçuşları azaltması, bilet fiyatlarını aşağı çekti.</li><li>Düşen yakıt maliyetleri: Havayolu şirketlerinin en büyük masraflarından biri olan yakıt giderlerinde yaşanan düşüş, bilet fiyatlarını olumlu yönde etkiledi.</li></ul>Comparis’in mobilite uzmanı Adi Kolecic ise başka bir etkene dikkat çekiyor: Düşük maliyetli hava yollarının (örneğin EasyJet) Zürih Havalimanı'ndaki varlıklarını artırmaları, geleneksel havayolu şirketleriyle ciddi bir rekabet yaratmış ve bu da fiyatları aşağıya çekmiş durumda.<h2>İsviçreliler İçin Uçmak Öncelik</h2>Zürih Havalimanı yetkilisi Bettina Kunz’a göre, uçak bileti fiyatlarının insanların seyahat kararları üzerinde sanıldığı kadar büyük bir etkisi yok. "Pandemi sonrasında bilet fiyatları ciddi şekilde artsa da insanlar uçmaktan vazgeçmedi," diyor Kunz. "Uçmak, İsviçreliler için yüksek önceliğe sahip. Tatilden veya aile ziyaretlerinden vazgeçmektense başka harcamalarını kısıyorlar."<h2>Seyahat Alışkanlıkları Değişiyor</h2>Nussbaumer Reisen seyahat acentesinden Natalie Dové, İsviçrelilerin artık bahar aylarında daha sıcak ülkelere gitmeyi tercih ettiğini, yaz aylarında ise genellikle İsviçre'de kaldıklarını belirtiyor. Sonbaharda ise tekrar sıcak ülkelere dönüş olduğunu gözlemlediklerini aktarıyor.<h2>Artan Seyahat Harcamaları</h2>İsviçreliler yurt dışı seyahatlerine eskisinden daha fazla para harcıyor. 20 yıl önce kişi başı ortalama 1500 frank olan yıllık yurt dışı harcamaları, 2023 yılında yaklaşık 2300 franka yükseldi. Üstelik bu rakam uçak biletleri hariç.

İsviçre'de uçuşlar artıyor: Ucuz biletler seyahatleri patlattı

İsviçre’de pestisit kullanımının daha şeffaf bir şekilde izlenmesini amaçlayan dijital platform Digiflux, çiftçiler arasında ciddi tartışmalara yol açtı. Çiftçiler, sistemin veri güvenliği ve artan bürokrasi yükü konusunda endişeli.

Dijitalleşme

2021 yılında İsviçre Parlamentosu tarafından kabul edilen düzenlemeye göre, 2026’dan itibaren çiftçilerin, kullandıkları pestisitleri merkezi bir platformda bildirmeleri gerekecek. Ancak birçok çiftçi, bu sistemin veri güvenliği ve artan bürokrasi yükü konusunda endişeli.<h2>"Daha Fazla Bürokrasi, Daha Az Güven"</h2>Bern yakınlarındaki Richigen kasabasında tarımla uğraşan Andreas Bürki, yeni sistemin çiftçilerin üzerindeki yükü artıracağını savunuyor. Bürki, “Biz zaten eğitimli çiftçileriz. Buna rağmen bir ilaç kullanmadan önce yetkililerden izin almamız gerekiyor. Digiflux da benzer bir şekilde, üzerimizde daha fazla kontrol ve belge yükü yaratacak,” diyerek tepkisini dile getirdi.Çiftçiler, hâlihazırda pestisit kullanımlarını kendi kayıtlarında tutuyor. Ancak Digiflux ile bu bilgilerin doğrudan devletin erişimine açık hale gelmesinden rahatsızlar. Verilerin yanlışlıkla paylaşılması ya da hatalı girişlerin çiftçilerin sorumluluğunda olması da endişeleri artırıyor.<h2>Sistemin Getirdiği Değişiklikler</h2>Yeni sistemde sadece çiftçiler değil, aynı zamanda seracılar ve profesyonel pestisit kullanıcıları da kayıt tutmak zorunda olacak. Ayrıca, gübre ve yem satıcıları da satış verilerini Digiflux platformuna kaydedecek. Bu durumun, özellikle küçük çiftçiler üzerinde maliyet baskısını artıracağı ve sonuçta bu maliyetin tüketicilere yansıyacağı belirtiliyor.<h2>Yetkililer Endişeleri Anlıyor</h2>İsviçre Tarım Dairesi (BLW) Başkan Yardımcısı Bernard Belk, çiftçilerin kaygılarını anladıklarını belirtti. Belk, “Verilerin mülkiyeti çiftçilere aittir. Devlet yalnızca yetkilendirme ile erişim sağlar. Ayrıca veriler yalnızca anonimleştirilmiş şekilde araştırmalar için paylaşılabilir,” diyerek veri güvenliğinin korunacağını vurguladı.Belk ayrıca, çiftçilerin hâlihazırda doğrudan ödemeler (subvansiyonlar) için zaten benzer kayıtlar tuttuğunu ve Digiflux’un bu süreci kolaylaştırmayı hedeflediğini belirtti. Yani amaç, ekstra bir iş yükü yaratmak değil, mevcut belgelerin dijital ortamda daha düzenli ve merkezi bir şekilde toplanması.<h2>Uygulama Ertelendi</h2>Digiflux'un yürürlüğe giriş tarihi, çiftçilerin tepkileri üzerine bir yıl ertelendi. Bu süreçte, çiftçilerle diyalogun artırılması ve endişelerin giderilmesi için çalışmalar yapılacak.<h2>Sonuç: Şeffaflık ile Gizlilik Arasında İnce Bir Çizgi</h2>İsviçre'de Digiflux ile tarımda daha fazla şeffaflık sağlanması hedefleniyor. Ancak çiftçiler için asıl mesele, artan bürokrasi ve kişisel işletme bilgilerine dair gizlilik kaygısı. Önümüzdeki aylarda yapılacak düzenlemeler ve diyalog süreci, bu hassas dengede nasıl bir çözüm bulunacağını gösterecek.

İsviçre'de tarımda dijitalleşme tartışması: Digiflux çiftçilerin tepkisini çekiyor

İsviçre'de nükleer güvenliğin sağlanmasından sorumlu olan Eidgenössische Kommission für nukleare Sicherheit (KNS), 2024 yılına ait faaliyet raporunu yayımladı. Raporda, yıl boyunca yürütülen çalışmalar ve öncelikli konular detaylı şekilde ele alındı.

Nükleer Güvenlik

Atıkların Depolanmasına Odaklanıldı2024 yılında KNS’nin çalışmalarının merkezinde, jeolojik derin depo ve kullanılmış nükleer yakıt paketleme tesisi için yapılan çerçeve izin başvuruları yer aldı. Bu başvurular, İsviçre’de radyoaktif atıkların güvenli bir şekilde depolanmasından sorumlu kuruluş olan Nagra tarafından 19 Kasım 2024 tarihinde resmen sunulmuştu.Komisyon, Nagra'nın sunduğu başvuru belgeleri ve referans raporları üzerinde ayrıntılı incelemeler yaptı. Bu süreçte özellikle uzun vadeli güvenlik kriterleri, teknik yeterlilikler ve çevresel etkiler konularında derinlemesine değerlendirmeler gerçekleştirildi.Sektörde Güvenlik Kültürü GüçlendiriliyorKNS ayrıca İsviçre’deki nükleer tesislerdeki güvenlik kültürü üzerine kapsamlı bir teknik bilgi alışverişi yürüttü. Bu kapsamda hem resmi denetim kurumlarının hem de tesis işletmecilerinin güvenlik anlayışını geliştirmeye yönelik güncel çalışmaları masaya yatırıldı.Komisyon, aynı zamanda nükleer enerji alanında uzun vadeli uzmanlık ve bilgi birikiminin korunması için karşılaşılan zorluklara dikkat çekti. Bu konunun gelecekteki nükleer güvenlik için kritik öneme sahip olduğunun altı çizildi.Resmî Görüşler ve DeğerlendirmelerKNS, 2024 yılı içerisinde Federal Çevre, Ulaştırma, Enerji ve İletişim Departmanına (UVEK) yönelik çeşitli değerlendirme raporları da hazırladı. Bunlar arasında ENSI-Rat'ın 2023 yılı faaliyet ve yönetim raporu hakkında verilen görüş ile İsviçre’deki nükleer santrallerin 2023 yılı güvenlik raporlarının incelenmesi de bulunuyor.Ayrıca, İsviçre Nükleer Güvenlik Denetleme Kurumu’nun (ENSI) 2023 yılı denetim raporu da KNS tarafından detaylı bir şekilde değerlendirildi.KNS HakkındaKNS, nükleer güvenlik konularında Federal Konsey, UVEK ve ENSI'ye danışmanlık yapan bağımsız ve sürekli bir komisyon olarak faaliyet gösteriyor. Yasal dayanağını, Kernenergiegesetz (KEG) yani İsviçre Nükleer Enerji Yasası’nın 71. maddesinden alıyor. Komisyonun görevleri arasında, bilim ve teknolojideki gelişmeleri izlemek, temel güvenlik sorularını incelemek, düzenleyici süreçlere katkıda bulunmak ve resmi izin süreçlerinde görüş bildirmek bulunuyor.Ayrıca, İsviçre’de radyoaktif atıkların kalıcı depolanacağı yerin belirlenmesi süreci olan "Sachplan geologische Tiefenlager" kapsamında, her üç aşamada ENSI'nin hazırladığı uzman raporlarına resmi görüş sunuyor.Sekiz üyeden oluşan komisyon, çalışmalarını destekleyen profesyonel bir sekreterya tarafından destekleniyor.Detaylı rapor ve daha fazla bilgi için: <a href="http://www.kns.admin.ch">www.kns.admin.ch</a>

İsviçre Nükleer Güvenlik Komisyonu 2024 yılı faaliyet raporunu yayınladı

İsviçre’de koyunlar arasında görülen bulaşıcı bir ayak hastalığı olan Moderhinke ile mücadelede ilk aşama tamamlandı. Federal Gıda Güvenliği ve Veterinerlik Dairesi (BLV) tarafından yürütülen program kapsamında, ülke genelindeki 12.432 koyun işletmesinde kontrol yapıldı.

Moderhinke hastalığı

Bu denetimler sırasında, yaklaşık 11.000 işletmeden hastalık için örnekler toplandı. İlk sonuçlara göre, işletmelerin %21’inde enfeksiyon tespit edildi. Ancak alınan hızlı önlemler ve uygulanan iyileştirme çalışmaları sayesinde, enfekte işletme oranı kısa sürede %12’ye kadar indirildi.Sanasyon ve biyogüvenlik ön plandaYetkililer, Moderhinke hastalığının yayılmasını önlemek için özellikle klor banyoları gibi tedbirlerin zorunlu olduğunu vurguluyor. Ayrıca hastalığın kontrol altına alınması için hayvan hareketlerinin sıkı şekilde denetlenmesi ve biyogüvenlik önlemlerinin eksiksiz uygulanması büyük önem taşıyor.Bu dönemde pozitif çıkan 2250 işletmeden 828’i başarılı bir şekilde hastalıktan arındırıldı. Bunlardan 719 işletme, ilk denemede tamamen temiz çıktı. Yetkililer, halen iyileştirme süreci devam eden işletmelerle birlikte bu sayının daha da artmasını bekliyor.Beş yıl içinde %1’in altı hedefleniyorBLV, kanton veterinerlik hizmetleri ve sektör paydaşlarıyla iş birliği içinde yürüttüğü bu programda, beş yıl içinde İsviçre genelindeki enfekte işletme oranını %1’in altına düşürmeyi amaçlıyor.Yetkililer, bu hedefe ulaşabilmek için koyun yetiştiricilerinin tavsiyelere uymasının ve hijyen kurallarını titizlikle sürdürmesinin şart olduğunu belirtiyor. Aksi takdirde, hastalığın yeniden yayılması riskinin devam ettiği uyarısında bulunuyorlar.Çalışmalar sürecekBir sonraki denetim dönemi, 1 Ekim 2025’te başlayacak ve 31 Mart 2026’ya kadar sürecek. Programın nihai hedefi, İsviçre’deki tüm koyun sürülerinin sağlıklı hale getirilmesi ve hayvan refahının uzun vadede güvence altına alınması.Yetkililer, gösterilen çabanın ve elde edilen ilk sonuçların çok olumlu olduğunu belirterek, “Her temizlenen işletme, tüm İsviçre için daha sağlıklı bir koyun varlığına giden yolda önemli bir adım” mesajını verdi.

İsviçre’de koyun hastalığına karşı mücadelede ilk sonuçlar umut verici

Cuma öğleden sonraları... Çoğumuz için haftanın en verimsiz saatleri. Masalarda gözler saatlerde, zihnimiz hafta sonu planlarında. Peki, bu zamanı sadece bekleyerek harcamak zorunda mıyız? İsviçreli girişimci Fikret Zendeli, buna kesin bir "hayır" diyor.

Sosyal sorumluluk

Kökleri Kuzey Makedonya’ya dayanan Zendeli, Zürih’te geliştirdiği "Social Friday" fikriyle bir değişim başlatmak istiyor: Cuma öğleden sonraları iş yerlerinde boşa geçirilen saatler, toplum için faydalı bir zaman dilimine dönüşmeli. Çalışanlar tam maaş almaya devam ederken, yaşlılara, çocuklara, engellilere veya dezavantajlı gruplara destek verecek gönüllü çalışmalar yapıyorlar.Zendeli'nin felsefesi basit ama güçlü: "En verimsiz zamanı, toplum bilincini artırmak ve insanları birbirine yaklaştırmak için kullanalım."Bugüne kadar sekiz ülkede uygulanan Social Friday etkinlikleri, sadece yardım etmekle kalmıyor, katılımcıların ruh halini de olumlu yönde değiştiriyor. Yapılan araştırmalar gösteriyor ki, gönüllü çalışmalara katılanlar daha mutlu, daha dirençli ve hayatlarına karşı daha olumlu bir bakış açısına sahip oluyor.Elbette, bu anlayışı şirketlere anlatmak ve onları ikna etmek kolay değil. Zira gönüllü çalışmaya ayrılan her saat, görünürde üretime harcanmayan bir saat olarak algılanıyor. Ancak deneyimler, sosyal dayanışmanın ekip ruhunu güçlendirdiğini ve şirket kültürüne uzun vadede önemli katkılar sağladığını gösteriyor.Zendeli bugünlerde Paris’teki Change Now Kongresi'nde projesini tanıtıyor. Onun hayali büyük: Social Friday’ın bir gün, Black Friday gibi tüm dünyada tanınan ve uygulanan bir kavram olması.Belki de doğru bir soruyla bitirmeliyiz: Haftanın son saatlerini boş yere tüketmek yerine, bir başkasının hayatına küçük de olsa bir dokunuş katmak daha değerli olmaz mıydı?Daha fazla bilgi için: <a href="www.socialfriday.org">www.socialfriday.org</a>

Boşa geçen bir öğleden sonradan, toplumsal duyarlılığa uzanan yol

Batı İsviçre'nin önemli bağcılık merkezlerinden Valais kantonu, şarapçılık sektörüne yön verecek ilk genel toplantısını pazartesi günü Conthey kentinde gerçekleştirdi. Etkinlikte 250’den fazla sektör profesyoneli bir araya geldi.

Şarap üreticileri ve stokçuları

Toplantıya katılanlar, üretimden pazarlamaya kadar birçok konuda ortak bir vizyon oluşturma amacıyla görüş alışverişinde bulundu.Valais Bağcılık Ofisi’nin öncülüğünde düzenlenen toplantı, kantondaki üzüm yetiştiricileri, şarap üreticileri ve stokçulara söz hakkı tanıyarak sektörde bütüncül bir strateji geliştirme hedefini taşıyor. Etkinlikte, Dağlık Bölgelerin Sürdürülebilir Kalkınması Vakfı tarafından yürütülen katılımcı atölye çalışmaları ile sektöre yönelik yasal ve yapısal temellerin oluşturulması tartışıldı.Toplantıya, bölgedeki toplam şarap üretiminin %75’ini ve bağ alanlarının %50’sinden fazlasını temsil eden 200’ün üzerinde işletme katıldı. Saatler süren görüşmelerin özet raporu tüm katılımcılarla paylaşılacak, ardından amatör üreticiler, kafe ve restoran sahipleri, dağıtımcılar ve pazarlamacılarla daha geniş bir istişare süreci başlatılacak.Valais kanton meclisi, Mayıs 2024’te neredeyse oybirliğiyle kabul ettiği 21. Yüzyıl Bağları projesi kapsamında sektörün modernizasyonu için çerçeve bir bütçeyi onaylamıştı. Bu proje ile bağların parçalanmış yapısının azaltılması, yenilenmesi ve modernleştirilmesi hedefleniyor.

Şarapçılık sektörü Valais'de ilk kez genel toplantıda buluştu

İsviçre seyahat sektörü, Amerika Birleşik Devletleri’ne (ABD) yönelik rezervasyonlarda gözle görülür bir düşüş yaşanabileceğinden endişeli. Halihazırda rezervasyon yapanların çoğu seyahat planını iptal etmese de, sektörde geleceğe yönelik bir belirsizlik hâkim.

Seyahat

Hava yolu şirketleri ve seyahat acenteleri ise düşen taleple başa çıkmak için fiyatları aşağı çekmeye ve zayıflayan doları avantaja çevirmeye çalışıyor.Swiss: “Henüz kriz değil, ancak fren izleri görünüyor” Swiss Havayolları, Kuzey Amerika hattındaki yoğun ilgiden memnun olduğunu belirtirken, Mali İşler Müdürü Dennis Weber yaptığı açıklamada, bu rotalarda “çok güçlü bir gelişme” yaşandığını söyledi. Weber, yılın ikinci çeyreği için de geçen yıla benzer güçlü bir sonuç beklediklerini ifade etti.Ancak, özellikle nisan ayının başında ABD yönetiminin duyurduğu yeni gümrük tarifeleri ve siyasi gerilimlerin ardından, yaz ve sonbahar dönemine yönelik yeni rezervasyonlarda yavaşlama dikkat çekiyor. Weber, “Şu anda bir krizden söz edemeyiz, ama talepte yavaşlamaya dair bazı izler var,” dedi.Rezervasyonlar var, iptaller yok Globetrotter CEO’su André Lüthi, yaz dönemine ilişkin birçok ABD seyahatinin aylar öncesinden rezerve edildiğini ve şu ana dek iptaller yaşanmadığını belirtti. Özellikle ailelerin ya da çiftlerin yaptığı uzun mesafeli tatil planlarının çoğu ekim ile ocak ayları arasında kesinleşmişti.Hotelplan: Fiyat artışı ve gümrük açıklamaları etkili Hotelplan sözcüsü Viviane Widmer’e göre, başta Kaliforniya’daki milli parklar olmak üzere Florida, New York ve Hawaii gibi bölgelerde otel ve etkinlik fiyatlarının artması, müşterilerin fiyat hassasiyetini artırdı. Widmer, “Özellikle Trump’ın nisan başında yaptığı gümrük açıklamalarının ardından, ABD rezervasyonlarında daha da belirgin bir düşüş gözlemliyoruz,” dedi.Globetrotter’dan Lüthi ise, üçüncü çeyrek için yapılan rezervasyonların önemli ölçüde azaldığını belirterek, bunun geçici bir eğilim olabileceğine, birçok kişinin jeopolitik gelişmeleri izleyerek son dakikada rezervasyon yapmayı tercih ettiğine dikkat çekti.Uygun fiyatlar ve zayıflayan dolar yeni fırsat olabilir Talebi artırmak için Swiss ve diğer hava yolları, ABD uçuşlarında fiyat indirimine gitti. Swiss’in mali yöneticisi Weber, “Son haftalarda oldukça cazip fiyatlar talebi yeniden artırdı. Bu stratejiyi önümüzdeki dönemde sürdüreceğiz,” dedi.Aynı zamanda ABD’deki etkinlikler, müze girişleri, araç kiralama gibi hizmetler de doların düşmesiyle birlikte daha ucuz hale geldi. Nisan ayındaki gümrük tarifesi tartışmaları sonrası Amerikan doları, İsviçre frangı karşısında önemli ölçüde değer kaybetti. Bu da İsviçreli turistler için Amerika’yı yeniden cazip kılıyor.Yani tüm bu belirsizliklere rağmen, 2025 yazında ABD şehirlerinde veya milli parklarda kamp yapan İsviçreli tatilciler görmek hâlâ mümkün olabilir.

ABD tatillerinde düşüş endişesi: İsviçre seyahat sektörü tedirgin

İsviçre'de şarap tüketimi 2024 yılında önemli ölçüde geriledi. İsviçre Tarım Dairesi’nin (FOAG) Salı günü yaptığı açıklamaya göre, geçen yıla kıyasla şarap tüketimi yaklaşık %8 oranında azaldı. 

Endişe verici tablo

Özellikle yerli İsviçre şarapları bu düşüşten en çok etkilenen ürünler arasında yer aldı. Yetkililer bu eğilimi endişe verici olarak nitelendirdi.Resmî verilere göre, ülkede 2023 yılında toplam 218.4 milyon litre şarap tüketildi. Bu miktar, bir önceki yıla göre 18.6 milyon litre daha az. Beyaz ve kırmızı şarap tüketiminde düşüş yalnızca İsviçre’ye özgü değil; Avrupa Birliği ve komşu ülkelerde de benzer bir tablo gözlemleniyor.İsviçre menşeli şaraplara baktığımızda, tüketim miktarı bir yılda %16 düşüşle 77.4 milyon litreye geriledi. Bu, 2023'e göre 14.7 milyon litre daha az tüketim anlamına geliyor. Yerli şarapların pazar payı ise %35.5’e kadar düşmüş durumda.FOAG’a göre bu düşüş, son 50 yılın en zayıf bağbozumu sezonlarından birinin ardından yaşandı. Üretimdeki düşüklüğe rağmen, mevcut şarap stoklarının hâlâ yeterli ve çeşitli olduğu bildirildi. Ancak tüketici eğilimlerindeki bu sert değişimin, sektörün geleceği açısından dikkatle izlenmesi gerektiği vurgulandı.

İsviçre’de şarap tüketimi alarm verici şekilde azaldı

İsviçre'de spor karşılaşmalarına yönelik şüpheli bahis bildirimlerinde keskin bir artış yaşandı. 2024 yılında Kantonlar Arası Kumar Denetim Kurumu (Gespa), 166 farklı spor karşılaşmasıyla bağlantılı toplam 184 şüpheli faaliyet bildirimi aldığını açıkladı. 

Şüpheli bahisler

Bu sayı, 2023 yılında bildirilen 107 vaka ile karşılaştırıldığında neredeyse iki katına çıktı.Gespa yetkilileri, özellikle uluslararası düzeyde bilgi paylaşımının güçlenmesinin bu artışta etkili olduğunu belirtti. Açıklamada, şüpheli bahislerin büyük çoğunluğunun futbol karşılaşmalarına ilişkin olduğu vurgulandı. 2023’te futbol ile ilgili 74 bildirim yapılırken, 2024’te bu sayı 140’a yükseldi. Futbolun, bahis piyasasındaki yüksek hacmi nedeniyle daha yakından takip edildiği ifade edildi.Kurumun açıklamasında, şüpheli bahislerdeki artışın kesin nedenlerinin tespit edilemediği, ancak Kopenhag Grubu (ülkeler arası bilgi paylaşım ağı) içindeki iletişimin niceliksel ve niteliksel olarak iyileştirilmesinin önemli bir faktör olduğu belirtildi.Gespa, bu artışın kalıcı bir eğilimi mi yoksa istisnai bir durumu mu yansıttığını önümüzdeki yılların göstereceğini bildirdi. Diğer spor dallarına ilişkin bildirim sayılarının ise oldukça düşük kaldığı ve genel bir eğilim tespit etmeye yetmediği kaydedildi.İsviçre ile doğrudan bağlantılı vakaların hâlen nadir olduğu vurgulandı. 2024 yılı içinde yalnızca iki vaka, suç unsuru taşıyıp taşımadığının netleşmesi amacıyla savcılığa bildirildi. Bu vakalar, yurtdışındaki karşılaşmalara yönelik olağandışı bahisler veya bahis piyasasındaki şüpheli hareketlilikle ilgiliydi. Öte yandan, İsviçre’de 2024 yılı boyunca herhangi bir şike cezası verilmedi.

İsviçre’de şüpheli spor bahislerinde dikkat çeken artış

Estonya'nın başkenti Tallinn’de düzenlenen U23 Avrupa Eskrim Şampiyonası’nda İsviçreli eskrimcilerin sergilediği tutum, diplomatik bir krize yol açtı. Finalde İsrail’e karşı kaybeden İsviçreli Degen takımı, madalya töreninde İsrail milli marşı çalınırken diğer sporcular gibi bayraklara dönmek yerine sırtlarını sahnede farklı bir yöne çevirdi.

Spor ve politika

Bu davranış, spor dünyasında zaman zaman görülen politik jestler zincirinin son halkası oldu. Sporun evrensel sahnesi, tarih boyunca, kimi zaman bilinçli, kimi zaman kendiliğinden gelişen siyasi mesajlara tanıklık etti.<h2>İsviçre Takımının Protestosu</h2>Final karşılaşmasını kaybeden İsviçreli sporcular, madalya töreni sırasında diğer finalist takımların – İsrail ve İtalya’nın – aksine, şampiyonluk anında yüzlerini bayraklara dönmeyerek fark edilir bir protestoya imza attı. Bu hareketin diplomatik hassasiyetleri tetikleyebileceği ve uluslararası spor ilişkilerinde İsviçre'nin tarafsızlık imajına zarar verebileceği yorumları yapıldı.Organizasyon yetkilileri ve spor kamuoyu olayın ardından, spor müsabakalarının siyasi platformlara dönüşmemesi gerektiği çağrısında bulundu.<h2>Spor Tarihinde Politik Protestoların Yeri</h2>İsviçreli eskrimcilerin jesti, sporda politik mesaj vermek amacıyla yapılan ilk eylem değil. Spor tarihinde daha önce de pek çok olay, geniş yankı uyandırmıştı:<ul><li>1968 Meksika Olimpiyatları: Siyahi Amerikalı atletler Tommie Smith ve John Carlos, madalya töreninde yumruklarını havaya kaldırarak ırkçılık karşıtı bir mesaj verdi.</li><li>Münih 1972: İsrail sporcularına yönelik terör saldırısı, sporun içine nasıl siyasi krizlerin sızabileceğini gösterdi.</li><li>2016 Rio Olimpiyatları: Etiyopyalı maratoncu Feyisa Lilesa, ülkesindeki siyasi baskılara dikkat çekmek için kollarını başının üzerinde çaprazladı.</li></ul>Bu örnekler, sporcuların bireysel ya da toplu eylemlerinin dünya gündeminde nasıl güçlü etkiler yaratabileceğini gözler önüne seriyor.<h2>Spor ve Politika: Ayrılmaz İkili mi?</h2>Sporun evrensel barış, dayanışma ve dostluk ilkeleri etrafında düzenlenmesi hedeflenirken, sporun geniş medya etkisi, bireysel ya da ulusal mesajların duyurulması için çekici bir zemin oluşturuyor. Özellikle uluslararası turnuvalar, sporculara küresel bir görünürlük sağladığı için, protesto eylemleri kısa sürede dünya çapında yankı bulabiliyor.<h2>İsviçre Eskrim Federasyonu'ndan Açıklama Bekleniyor</h2>Yaşanan olayın ardından gözler şimdi İsviçre Eskrim Federasyonu ve yetkili spor otoritelerine çevrildi. Federasyonun, sporcuların davranışı hakkında nasıl bir değerlendirme yapacağı ve olası disiplin süreçlerinin başlatılıp başlatılmayacağı merak ediliyor.Olay, İsviçre'nin sporda tarafsızlık ve centilmenlik ilkesini koruma çabalarına yönelik yeni bir sınav olarak değerlendiriliyor.

U23 İsviçre Eskrim takımından İsrail'e protesto

Jura kantonunda birçok bira fabrikası ve mikro-bira üreticisi ayakta kalma mücadelesi verirken, önemli bir çağrı gerçekleşti. Jura Craft Drinks şirketi aracılığıyla, tüm üreticilerin tek bir çatı altında toplanması ve sektördeki dev markalara karşı birlikte hareket edilmesi önerildi.

Sektördeki dev markalara karşı

2010’ların sonunda hızla çoğalan mikro-bira üreticilerinin altın çağı artık geçmişte kalmış gibi görünüyor. Hayatta kalabilmek için uyum sağlamak zorunda kalan küçük üreticiler, Black Pig’in girişimiyle yeni bir strateji geliştiriyor. Black Pig tarafından kurulan Jura Craft Drinks, kantondaki 17 bira üreticisinin bilgi birikimini birleştirmeyi ve ortak sinerjiler yaratmayı hedefliyor."Birlikte kazanabiliriz"Black Pig ve Jura Craft Drinks yöneticisi Benjamin Bost, yaptığı açıklamada, "Pek çok süreci birlikte optimize edersek, hepimiz kazanabiliriz," dedi. "Bugün, 5 dl’lik kutu biraları bir franka satan dev gruplara karşı savaşıyoruz. Bu fiyata ulaşamayacağız, zaten hedefimiz de bu değil. Ancak, daha iyi satın alarak, aynı kutuları, şişeleri, kapakları kullanarak üretim maliyetlerimizi ciddi şekilde düşürebiliriz," ifadelerini kullandı.Kalite ve yerel üretim ön plandaDev şirketlerle fiyat rekabetine girmek mümkün olmasa da, küçük üreticiler kalite ve yerel üretim vurgusuyla fark yaratmayı amaçlıyor. Courgenay’daki L’Emeute bira fabrikasının kurucusu Adrien Noirjean, "Büyük yatırımlar yapmaktansa, bölgedeki diğer bira üreticileriyle işbirliği yapıp birlikte ilerlemeyi tercih ettim," dedi.Geç de olsa destek gelebilirKantonun en büyük bira fabrikası olan Brasserie des Franches-Montagnes (BFM) ise projeye daha mesafeli yaklaşıyor. BFM Direktörü Jérôme Rebetez, girişimin kendilerine biraz geç ulaştığını belirtse de işbirliğine kapıyı kapatmıyor. "Bizler süreç konusunda eğitimli ve deneyimli bira üreticileriyiz. Bilgimizi paylaşmaktan memnuniyet duyarız. Zaman zaman başka fabrikalarda da süreçleri incelemeye gidiyoruz," dedi.Eğer kantondaki bira üreticileri bir araya gelip anlaşabilirlerse, Jura’da üretilen yerel biraların geleceği Jura Craft Drinks çatısı altında güçlenebilir.

Jura’da küçük bira üreticileri güçlerini birleştiriyor

Cenevre’de ek sağlık sigortası şirketleri ile doktorlar arasında aylardır süren kriz çözülme aşamasına geldi. Taraflar, geçici bir tarife modeli üzerinden yeniden müzakerelere başlamaya hazır olduklarını bildirdi.

Tedavi masrafları

Bu gelişme, yıl başından bu yana Cenevre’de tıkanmış olan krizde önemli bir dönüm noktası niteliği taşıyor. Ocak ayında bazı ek sigortalar, özel kliniklerde yapılan belirli ameliyatları ve hastane hizmetlerini geri ödemeyi durdurmuştu. RTS’nin edindiği bilgilere göre, sigorta şirketleri Cenevreli doktorların sunduğu teklife olumlu yanıt verdi.&nbsp;Doktorlar ile sigorta şirketleri arasında anlaşma sağlanamayınca hastalar, bazı tedavi masraflarını kendi ceplerinden ödemek zorunda kaldıklarını öğrendi. Bu durum, birçok hastanın tedavisini ertelemesine ya da tamamen vazgeçmesine neden olurken, sigorta primlerini ödemeye devam etmeleri ise tepkilere yol açtı.Özel kliniklerde çalışan sağlık personeli de krizden olumsuz etkilendi. La Tour Hastanesi, Nisan ayı başında hasta sayısındaki düşüş ve belirsizlik ortamı nedeniyle yaklaşık on çalışanının işine son verdi.Yeni bir müzakere zeminiGeçtiğimiz Cuma günü taraflar yeni bir uzlaşıya vardı. İsviçre Sigortalar Birliği (ASA), doktorların önerdiği şekilde, "Medicalculis" isimli geçici tarife modeli üzerinden müzakerelere yeniden başlamayı kabul etti.Bu sistem, zaten İsviçre’nin başka bölgelerinde kullanılan ve sigortacılar tarafından geliştirilmiş bir model. Ancak, uzmanlık alanlarına göre farklı fiyatlar belirlenmesine veya benzer sağlık hizmetlerine tek tip tarife uygulanmasına imkân tanımıyor. Üstelik model, doktorlar, sigortacılar ve klinikleri kapsayan üç taraflı bir yapıya dayanıyor.Diyalog sürecekÖnümüzdeki günlerde bu modelin detaylarının görüşülmesi ve netleştirilmesi bekleniyor. Her iki taraf da şartları kabul ederse, sigortacılar (Concordia, CSS, Helsana, KPT, RVK, Sanitas ve Visana) kliniklerle birebir müzakerelere başlayacak.İsviçre Sigortalar Birliği (ASA), anlaşmaya varılması halinde mevcut kısıtlamaların kaldırılacağını ve sigortalıların tedavi masraflarının yeniden karşılanacağını açıkladı."Bu soyguna son verilmeli"Cenevre Kantonu Hekimler Derneği Başkanı Michel Matter, Forum programında yaptığı açıklamada, "Artık hızlı ilerlemeliyiz çünkü çok fazla insan mağdur oluyor," dedi."İnsanlar her ay yüzlerce, yılda binlerce frank sigorta primi ödüyor. Sonra bir müdahale için binlerce frank daha isteniyor. Bu bir soygun, durdurulmalı," ifadelerini kullandı.Matter ayrıca, işten çıkarılan sağlık personelinin tekrar işe alınmasını umut ettiğini belirterek, "Ne sigortalılar, ne vatandaşlar, ne de kliniklerde çalışan kadın ve erkekler bu sistemin mağduru olmamalı," dedi.

Ek sigortacılar ile doktorlar yeniden müzakere masasına oturuyor

İsviçre'nin prestijli gazetecilik ödülleri Swiss Press Award kapsamında, Francesca Torrani "Yılın Gazetecisi" seçildi. RSI'de çalışan Torrani, özellikle Tessin bölgesindeki insanların hayat hikâyelerini anlatan etkileyici radyo röportajlarıyla bu onura layık görüldü.

Swiss Press Award

Swiss Press Award yetkilileri, Torrani'yi “haberleri bizzat yaşayan ve hisseden insanların sesi” olarak tanımlayarak, onun olayların merkezinde yer alma becerisini ve insana dokunan anlatım tarzını övdü.<h3>En iyi makale ödülü sahte imza skandalını ifşa eden gazetecilere</h3>Metin kategorisinde yılın en iyi haberi ödülü, Tages-Anzeiger gazetesi muhabirlerine verildi. Gazeteciler, binlerce sahte imzanın toplandığı bir halk inisiyatifi skandalını ortaya çıkardı. Bu kapsamlı araştırma yalnızca büyük yankı uyandırmakla kalmadı, aynı zamanda ilgili şirketlerin faaliyetlerini durdurmasına, Federal Kançılarya'nın müdahil olmasına ve devam eden bir savcılık soruşturmasına yol açtı.<h3>Online gazetecilikte etkileyici takım çalışması</h3>En iyi online haber ödülü ise Mikael Krogerus, Christof Gertsch ve Seb Broschinski'nin "Das erschöpfte Meer" (Tükenen Deniz) adlı çalışmasına verildi. Jüri, etkileyici hikâye anlatımı, detaylı veri gazeteciliği, güçlü görseller ve profesyonel podcast desteğiyle oluşturulan bu projeyi övgüyle değerlendirdi. Projede 13 kişilik bir ekip görev aldı.<h3>Ses ve video kategorilerinde duygusal hikâyeler öne çıktı</h3>Ses (Audio) kategorisinde en iyi yapım ödülünü Roland Schnetz ve Jeannine Borer aldı. Podcast çalışmaları, 25 yıldır kızlarını görmeyen bir babanın dramatik hikâyesini konu ediniyor.Video (Görsel) kategorisinde ise RTS (İsviçre Fransızca Yayın Kurumu) muhabirleri Béatrice Guelpa ve Stéphane Saporito, İsrail'de barış için çalışan ancak seslerini duyuramayan aktivistlerin hikâyesini anlattıkları röportajlarıyla ödüle layık görüldü.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/430f37eebc8c212a859d74847.jpg" width="1024" height="576"></figure><h3>Yılın Basın Fotoğrafçısı: Anne Morgenstern</h3>Basın fotoğrafçılığı alanında yılın ödülü ise, etkileyici çalışmalarıyla Anne Morgenstern'e verildi.

İsviçre'nin yılın gazetecisi Francesca Torrani seçildi

İsviçre, 14 Şubat 2007'de İran’a karşı bir dizi yaptırım kararı aldı. Bu kararlar, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin İran’ın nükleer faaliyetleri ve insan hakları ihlalleri nedeniyle kabul ettiği kararları İsviçre hukukuna uyarlamak amacıyla çıkarıldı.

Dış ilişkiler

Başlangıçta, İsviçre BM'nin aldığı 1737, 1747, 1803 ve 1929 numaralı kararları tamamen uygulamaya koydu. 2011 yılından itibaren ise, Avrupa Birliği’nin İran’a yönelik ek yaptırımlarını da önce tamamen, sonra kısmen devraldı.İran ile 2016 yılında imzalanan Nükleer Anlaşma (JCPOA) sonrasında İsviçre, bazı yaptırımları yumuşattı. Ancak insan hakları ihlalleri ve nükleer çalışmalar konusundaki endişeler devam ettiği için pek çok önlem hâlâ yürürlükte.İsviçre'nin İran'a uyguladığı başlıca yaptırımlar şunlar:<ul><li>Nükleer ve askeri amaçlı kullanılabilecek ürünlerin satışı yasaklandı.</li><li>İran'a silah ve gözetim ekipmanları ihracatı yasaklandı.</li><li>İran’ın nükleer projelerine yatırım yapma ve ortak girişim kurma işlemleri izne bağlandı.</li><li>İranlı kişilerin ve şirketlerin bazı mal varlıkları donduruldu, mali işlemler kısıtlandı.</li><li>İran kargo uçaklarına bakım ve destek hizmetleri yasaklandı.</li><li>Bazı İranlı yetkililere seyahat yasağı getirildi.</li></ul>Bu yaptırımlar, İsviçre’nin hem uluslararası barış ve güvenliği desteklediğini hem de insan hakları konularında kararlı durduğunu gösteriyor. İsviçre’nin İran’a yönelik tüm yaptırımları ve detaylar, güncel haliyle ilgili resmi yönetmelikte yer alıyor.

İsviçre'nin İran'a yaptırımları devam ediyor

İsviçre'nin A21 otoyolunda, Büyük St. Bernhard geçidi üzerindeki Galeri Les Toules'de geçtiğimiz Gründonnerstag (Paskalya Perşembe) günü yaşanan çığ felaketi sonrasında başlayan hasar onarım çalışmaları resmen başladı. Yetkililer, galeriyi birkaç gün içinde tekrar trafiğe açmayı hedefliyor.

Yol çalışmaları

Çığın Yarattığı Hasar Ciddi BoyuttaÇığla birlikte taşınan büyük kaya parçaları ve devrilen ağaçlar, galeride yaklaşık 300 metre uzunluğunda ciddi yapısal hasara yol açtı. Olayın ardından A21 otoyolu, İtalya ile olan transit trafiğe tamamen kapatıldı.Acil Müdahale ve Hazırlıklarİsviçre Federal Karayolları Ofisi (ASTRA), Paskalya tatili süresince hızlıca harekete geçerek, zarar gören bölgenin güvenliğini sağlamak ve onarım için gerekli malzemeleri tedarik etmek üzere acil önlemler aldı. Malzemeler olay yerine ulaştırıldıktan sonra, bugün sabah saatlerinde onarım çalışmaları başladı. Yapılan plana göre, çalışmaların yaklaşık üç gün sürmesi bekleniyor.Yeniden Açılış İçin Güvenlik ŞartıYetkililer, galerinin yalnızca tam güvenlik sağlandıktan sonra tekrar trafiğe açılacağını vurguladı. Şu anda bölgede hâlâ kalın bir kar örtüsü bulunuyor ve bu durum, yeni bir taş düşmesi ya da çığ riski olup olmadığını net şekilde belirlemeyi zorlaştırıyor. Bu nedenle, açılış için kesin bir tarih henüz verilemiyor.Trafik Tek Şeritten Işıklı Sistemle AkacakGaleri yeniden açıldığında, güvenlik önlemleri çerçevesinde trafik ışıklı sinyalizasyon sistemiyle tek şerit üzerinden kontrollü bir şekilde yönlendirilecek. Bu uygulama, devam eden onarım çalışmalarına da alan sağlayacak.Yerel Trafik İçin Kısmi AçıklıkÖte yandan, İsviçre tarafında Martigny ile Bourg-St-Pierre arasındaki bölümde A21 otoyolu yerel trafik için açık durumda. Ancak İtalya’ya doğrudan geçiş halen mümkün değil.

Büyük St. Bernhard geçidi'nde Galeri Les Toules'de onarım çalışmaları başladı

İsviçreli Novartis ve Fransız Sanofi’nin CEO’ları, Avrupa Birliği'nde ilaç fiyatlarının artırılması çağrısında bulundu. İngiliz Financial Times gazetesinde yayımlanan haberde, her iki şirketin yöneticileri Avrupa'nın küresel ilaç rekabetindeki konumunu kaybetme riskine dikkat çekti.

Küresel rekabet

Çarşamba günü İngiliz Financial Times gazetesinde yayımlanan açık mektupta, her iki şirketin yöneticileri Avrupa'nın küresel ilaç rekabetindeki konumunu kaybetme riskiyle karşı karşıya olduğunu belirtti.Novartis CEO’su Vas Narasimhan ve Sanofi CEO’su Paul Hudson, Avrupa'daki düşük ilaç fiyatlarının sektöre yapılan yatırımları azalttığını, yenilikçi çalışmaların cazibesini yitirdiğini ifade etti. "Avrupa, küresel rekabette geride kalıyor. Belirsiz gümrük vergileri ve baskılanmış fiyat politikaları, yeni yatırımları caydırıyor," açıklamasında bulundular.<h3>Yatırımlar ABD’ye Kayıyor</h3>İkili, Avrupa Komisyonu’na ilaç ve aşı harcamaları için belirli bir hedef koyulması ve fiyatların ABD net fiyatlarına yakın olacak şekilde yeniden düzenlenmesi çağrısında bulundu. ABD’de ilaç fiyatlarının benzer ülkelere göre yaklaşık üç kat daha yüksek olduğu hatırlatılırken, Avrupa’daki bürokratik engeller ve ulusal kotaların yatırım ortamını zorlaştırdığına dikkat çekildi.Öte yandan, ABD'de ilaç sektörüne yönelik yatırımların hızla arttığı gözleniyor. Novartis, üretim ve araştırma için 23 milyar dolar (yaklaşık 19 milyar İsviçre Frangı) yatırım planlarken; Roche, önümüzdeki beş yıl içinde 50 milyar dolarlık yatırım yapacağını duyurdu.Narasimhan ve Hudson, Avrupa’nın bu alandaki rekabet gücünü koruyabilmesi için acil reformlara ihtiyaç duyduğunu belirterek, inovasyonu teşvik eden fiyat politikalarının hayata geçirilmesini talep etti.

Novartis ve Sanofi, Avrupa’da ilaç fiyatlarının artırılmasını istiyor

Son günlerde İsviçre’de birçok kişinin gelen kutusuna, Federal Vergi İdaresi’nden (AFC) geliyormuş gibi görünen sahte e-postalar düşmeye başladı.

QR kod dolandırıcılığı

Üç dilde (Almanca, Fransızca ve İtalyanca) hazırlanmış bu e-postalar, 2023 yılı vergi beyannamesinde bir usulsüzlük olduğu bahanesiyle kişileri kandırmayı hedefliyor. Mesajda yer alan QR kodun taratılması isteniyor, ancak bu bir dolandırıcılık girişimi: QR kod aracılığıyla kişisel verilere ve banka bilgilerine erişilmesi hedefleniyor.Bu yönteme “quishing” adı veriliyor. Dolandırıcılar, masum gibi görünen QR kodları üzerinden sahte internet sitelerine yönlendirme yaparak, kullanıcıların şifrelerini ve kredi kartı bilgilerini ele geçiriyor. Bu tür girişimler genellikle e-posta, broşür, afiş ya da sahte resmi belgeler üzerinden yayılıyor.Şüpheli e-postaların gönderici adresine dikkat edildiğinde durum kolayca anlaşılabiliyor. Örneğin dolandırıcılıkla ilişkilendirilen bir e-postada “noreply@brentfordfc.co.uk” adresi yer alıyor — bu, İngiltere'deki bir futbol kulübüne ait bir alan adı. E-posta, sahte bir “korumalı vergi hesabına” yönlendirerek kullanıcıdan kişisel ya da finansal bilgi istiyor. Bu tür dolandırıcılıkların amacı, hassas verileri ve hatta doğrudan parayı ele geçirmek.Federal Vergi İdaresi (AFC), bu mesajların kendilerine ait olmadığını doğrularken, şu ana kadar sadece bir resmi bildirim aldıklarını belirtti. Kurum, bu tür e-postaların derhal silinmesini ve herhangi bir bilgi paylaşımı ya da ödeme yapılmışsa en kısa sürede yerel polise başvurulmasını tavsiye ediyor.Federal Siber Güvenlik Ofisi (BACS) ise bu tür saldırıların periyodik olarak farklı senaryolarla tekrarlandığını, kimi zaman bir vergi iadesi vaadiyle kimi zaman bir “hata düzeltme” çağrısıyla yapıldığını belirtiyor. Ortak nokta ise aynı: görsel olarak ikna edici tasarım ve kullanıcıyı acele ettirme baskısı.Polis, halkı dikkatli olmaya çağırıyor: Kaynağından emin olunmayan bağlantılara tıklamayın, QR kodları rastgele taratmayın.

Vergi dairesinden geliyor gibi görünen sahte e-postalara dikkat!

İsviçre’nin Avrupa Birliği’nin eğitim, gençlik ve spor alanlarındaki değişim programı Erasmus+’a yeniden katılması, federal bütçeye önemli bir yük getirecek.

İkili ilişkiler paketi 

2021 yılında programdan çıkarılan İsviçre, o tarihten bu yana kendi ulusal değişim programını yürütüyordu. Bu alternatif çözümün yıllık maliyeti yaklaşık 54,7 milyon frank seviyesindeydi.Ancak Brüksel ile süren müzakereler sonucunda İsviçre'nin Erasmus+ programına yeniden dahil edilmesine yeşil ışık yakıldı. Movetia Direktörü Olivier Tschopp’a göre, yeni katılım süreciyle birlikte bu tutar yaklaşık 170 milyon franka yükselecek. Tschopp, artan maliyeti, “Fiyat yüksek ama Erasmus+’ın sunduğu imkanlar, ulusal programa kıyasla çok daha kapsamlı” sözleriyle savundu.Erasmus+ programına yeniden katılım, yalnızca üniversite öğrencilerini değil, aynı zamanda çırakları, genç sporcuları ve eğitim sektöründeki kurumları da kapsıyor. Bu katılımın 2027 yılı itibarıyla başlaması öngörülüyor. Ancak uygulamanın yürürlüğe girmesi için İsviçre Parlamentosu’nun bu bütçeyi onaylaması gerekiyor. Erasmus+ fonlaması, İsviçre ile AB arasında yürütülen ikili ilişkiler paketi kapsamında değerlendirilecek.Eğitim alanında uluslararası işbirliğinin artırılması hedeflenirken, bu program sayesinde İsviçreli gençlerin Avrupa’daki fırsatlardan daha etkin biçimde yararlanması bekleniyor.

İsviçre’nin Erasmus+ katılımı yıllık 170 milyona mal olacak

Palm yağı, dünya genelinde gıda, kozmetik, temizlik ürünleri ve biyoyakıt gibi pek çok alanda kullanılan çok yönlü bir üründür. Ancak bu değerli bitkinin üretimi, çevresel ve sosyal etkileriyle uzun zamandır tartışma konusu.

Gıda güvenliği

İsviçre’deki St. Gallen Üniversitesi tarafından yapılan ve İsviçre Ulusal Bilim Vakfı (SNF) tarafından desteklenen yeni bir araştırma, palm yağı üretiminde kullanılan sürdürülebilirlik sertifikalarının, küçük çiftçiler ve çevre açısından düşündürücü sonuçlar doğurabileceğini ortaya koydu.Sertifikalı üretim verimliliği düşürüyorAraştırma ekibi, Malezya'nın Borneo adasının kuzeyinde yer alan 144 palm yağı plantasyonunu 2017-2023 yılları arasında uydu görüntüleriyle inceledi. Bu plantasyonların yarısı büyük ölçekli üreticilere, diğer yarısı ise küçük çiftçilere ait. Sertifikasyon sürecinin öncesi, süreci ve sonrasını kıyaslayan araştırmacılar, 2018’den itibaren palm yağı ağaçlarının kapladığı alanın azaldığını tespit etti.Bu düşüşün kuraklık, hastalık veya fiyat dalgalanmaları gibi dış etkenlerle açıklanamayacağını belirten araştırmacılar, verimliliğin düşmesinin doğrudan sürdürülebilirlik sertifikasyon süreciyle bağlantılı olduğunu ifade ediyor. Sertifika alabilmek için yapılan hazırlıkların, özellikle küçük çiftçilerin üretim kapasitesini olumsuz etkilediği anlaşılıyor.Sürdürülebilirlik hedefi tersine dönebilirSertifikalar, çevreyi koruma amacıyla geliştirilse de, bu verimlilik düşüşü beklenmeyen olumsuz sonuçlar doğurabilir. Üreticiler, düşen kazançlarını telafi etmek için plantasyon alanlarını genişletme yoluna gidebilir. Bu durum, yasal olarak korunan tropikal ormanlara olmasa da, hâlâ yüksek biyoçeşitliliğe sahip başka bölgelerde ormansızlaşmaya neden olabilir. Ayrıca, düşük üretim seviyeleri küçük çiftçileri ekonomik açıdan zor durumda bırakabilir.Kriterlerin gözden geçirilmesi çağrısıÇalışmanın baş araştırmacılarından Doktorant Nina Zachlod, bu verilerin ardından sürdürülebilirlik sertifikası kriterlerinin yeniden değerlendirilmesi gerektiğini savunuyor. Özellikle gübre kullanımı ve plantasyon yönetimi gibi konularda daha esnek ve yerel koşulları dikkate alan düzenlemelerin yapılması gerektiğini belirtiyor. Böylece plantasyonların başka bölgelere yayılmasının önüne geçilebilir ve hem çevre hem de üreticiler korunmuş olur.Dünya üretiminin %80’i iki ülkedenPalm yağı üretiminin %80’inden fazlası Endonezya ve Malezya’dan geliyor. 2002/03 döneminde dünya genelindeki tüketim 30 milyon ton iken, 2025 yılında bu miktarın 80 milyon tona çıkması bekleniyor. Talebin bu denli arttığı bir dönemde, sürdürülebilirlik hedeflerinin üretim gerçekleriyle uyum içinde olması, sadece çevresel koruma açısından değil, gıda güvenliği ve çiftçi refahı açısından da büyük önem taşıyor.

Palm yağı sertifikaları: Küçük çiftçiler ve çevre için yeni bir tehdit mi?

Aargau kantonundaki bir psikiyatri kliniğinde 2020 yılında yaşanan trajik bir olay, dört yıl sonra yargıya taşındı. Otizmli 17 yaşındaki bir hasta, tedavi sürecinde defalarca kendisini bilerek yere bırakmasının ardından ağır beyin travması geçirdi ve kısa süre sonra hayatını kaybetti.

İhmal iddiası

Şimdi ise iki doktor hakkında “ihmal sonucu kasten veya taksirle adam öldürme” suçlamasıyla dava açıldı. Savcılık, başhekim yardımcısı kadın doktor için 6 yıl, diğer başhekim için ise 2 yıl ertelenmiş hapis cezası talep ediyor.Tedavi değil, ihmal iddiasıSöz konusu hasta, Kasım 2020’de Aargau Kantonu'ndaki Windisch kasabasında yer alan Psychiatrische Dienste Aargau (PDAG) kliniğine yatırılmıştı. Klinik kayıtlarına göre, genç hasta defalarca odasında kendisini geriye doğru bırakarak başını sert şekilde yere vurdu. Bu durum haftalar boyunca tekrar etti. Ancak yeterli önlem alınmadı.Savcılığın açıklamasına göre, genç adam Aralık ayı sonunda odasında bilinci kapalı şekilde bulundu ve acilen Zürih Üniversitesi Hastanesi'ne helikopterle sevk edildi. Ne yazık ki burada hayatını kaybetti. O sırada 18 yaşına yeni girmişti.“Göz göre göre gelen bir ölüm”Savcılığın hazırlattığı uzman raporuna göre, hastanın durumu özel bir dikkat gerektiriyordu. Ancak bu dikkat gösterilmedi. Başhekim yardımcısı, hastanın kendisine zarar verme eğiliminde olduğunu bildiği halde bu riski göz ardı ederek gereken önlemleri almadı. Diğer doktor ise durumu raporladı ama önleyici bir müdahalede bulunmadı.Bu ihmaller nedeniyle savcılık, bir doktoru kasten, diğerini ise ihmal sonucu adam öldürmekle suçluyor. Başhekim yardımcısı için 6 yıl kesin, diğer başhekim için ise 2 yıl şartlı hapis cezası talep edildi.Klinik suskun ama sorumluluk kabul ediyorPDAG, olayla ilgili yorum yapmaktan kaçınsa da yazılı bir açıklamayla derin üzüntülerini dile getirdi: “Genç hastanın ölümü bizi ve tüm çalışanlarımızı derinden etkiledi. Bu, münferit bir olaydır. Tüm olağanüstü vakalarda yapılarımızı ve süreçlerimizi gözden geçiriyoruz.”İsviçre’de sağlık sisteminde hesap verebilirlik sorusuİsviçre gibi gelişmiş bir ülkede, özellikle de ruh sağlığı gibi hassas bir alanda bu tür ihmallerin yaşanması, sistemsel sorgulamaları da beraberinde getiriyor. Özellikle kırılgan gruplara yönelik bakım ve gözetim sorumluluğunun ne kadar ciddiyetle ele alındığı tekrar tartışma konusu oldu. Davanın seyri ve alınacak karar, yalnızca bu iki doktorun değil, aynı zamanda benzeri durumların gelecekte nasıl önleneceğinin de bir göstergesi olacak.

İsviçre’de akıl sağlığı kliniğinde skandal ölüm: Doktorlara dava açıldı

Yurt dışında yaşayan Türk çocuklarının ana dillerini öğrenmeleri ve kültürel bağlarını güçlendirmeleri, kimlik gelişimleri açısından büyük önem taşıyor. Bu misyonu üstlenen derneklerden biri de Basel ve Çevresi Türk Okulları Aile Birliği. 

Türkçe eğitiminin yanı sıra, kültürel etkinlikler, sosyal projeler ve uluslararası iş birlikleriyle toplum bilincini artırmaya yönelik faaliyetler düzenleyen dernek, hem çocukların hem de ailelerin bir araya gelmesini sağlıyor.Bu önemli çalışmaların detaylarını ve Türkçe eğitiminin İsviçre’deki yerini Basel ve Çevresi Türk Okulları Aile Birliği Başkanı Kamuran Efe ile gerçekleştirdiğimiz keyifli söyleşide konuştuk. Başkan Efe, eğitim sürecinden derneğin projelerine kadar pek çok konuda önemli bilgiler paylaştı.Söyleşi: Özgür Mumcular<ul><li>Basel ve Çevresi Türk Okulları Aile Birliği'ni bize kısaca tanıtır mısınız?</li></ul>Derneğimiz uzun yıllardır gönüllülük esasıyla faaliyet gösteren bir topluluk olarak, çocuklarımızın Türk dili ve kültürünü öğrenmesine katkı sağlamaktadır. Herkese açık bir yapıya sahip olan derneğimiz, Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı öğretmenlerle koordineli bir şekilde öğrencilere ücretsiz Türkçe dersleri sunmaktadır.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:2048/1152;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67c97694ded4f.jpeg" width="2048" height="1152"></figure><ul><li>Türkçe dersleri hangi seviyelerde veriliyor ve öğrenciler bu derslerden nasıl yararlanabiliyor?</li></ul>Aileler ile kurduğumuz güçlü bağ sayesinde derslerimiz anasınıfından başlayarak 8. sınıfın sonuna kadar devam etmektedir. Alanında uzman olan öğretmenlerle, sertifikalandırma sürecini de içeren bir eğitim programı uyguluyoruz. Her sınıfta bir gönüllü veli belirleyerek eğitimde veli katılımını da teşvik ediyoruz.<ul><li>Dernek sadece eğitimle mi sınırlı, yoksa farklı etkinlikler de düzenliyor musunuz?</li></ul>Eğitimin yanı sıra yıl boyunca farklı etkinlikler de düzenliyoruz. En önemli organizasyonlardan biri 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı kutlamalarıdır. Her yıl Basel Marktplatz’da gerçekleşen kutlama. İsviçre’nin farklı kantonlarından, Fransa ve Almanya’dan yoğun katılımın olduğu etkinlikte, sahne gösterileri ve Türk mutfağının tanıtıldığı yemek stantları büyük ilgi görüyor.Bu yıl da Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı'nı coşkuyla kutlamak amacıyla, 4 Mayıs'ta Markplatz'ta bir etkinlik düzenlemek için başvurumuzu yaptık. Bu özel günün çocuklarımıza ve milletimize olan anlamını bir kez daha vurgulamak, eğlenceli ve anlamlı bir kutlama gerçekleştirmek için sabırsızlanıyoruz. Başvurumuzun sonucunu heyecanla bekliyor ve bu önemli günün coşkusunu tüm topluluğumuzla paylaşmayı dört gözle bekliyoruz.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:2048/1152;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67c9693fc026e.jpeg" width="2048" height="1152"></figure>Türkçe derslerine katılan öğrenciler için sinema, bowling, buz pateni gibi sosyal etkinlikler de düzenleniyoruz. Bu organizasyonlar, öğrenciler, veliler ve dernek yetkilileri arasındaki bağı güçlendirmeyi amaçlıyor.&nbsp;<ul><li>Yakın zamanda yeni projeleriniz oldu mu?</li></ul>Evet, 2024 yılında, Bern Eğitim Müşavirliği'nin değerli desteğiyle kantonlar arası bir bilgi yarışması düzenledik. Bu etkinliğin amacı, öğrencilerimizin bilgi birikimlerini artırmak ve eğitime olan ilgilerini canlı tutmaktı. Büyük bir ilgiyle gerçekleşen bu yarışma, gençlerimizin öğrenmeye olan tutkularını pekiştirirken, eğitici ve keyifli bir deneyim sundu. Bu yıl da, yaz tatilinin ardından yarışmanın ikincisini düzenlemeyi planlıyoruz. Hedefimiz, her geçen yıl daha fazla öğrenciyi bu heyecan verici etkinliğe dahil ederek, eğitimdeki başarıyı pekiştirmek ve öğrencilerimizin yeteneklerini sergileyebilecekleri bir platform oluşturmak.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:2048/1152;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67c96955d33ad.jpeg" width="2048" height="1152"></figure><ul><li>Mezun olan öğrencilere yönelik neler yapıyorsunuz?</li></ul>Mezun olan gençlerimizin etkinliklerimizde ve proje çalışmalarında gönüllü olarak yer almalarını sağlıyoruz. Bu deneyim, ilerleyen dönemde kariyer gelişimlerinde, CV'lerinde yer aldığında onlara artı bir katkı sağladığını yaşayarak gözlemliyoruz.Sertifika alan öğrencilerimizin bu belgeleri iş hayatında da avantaj sağlamaktadır. Ayrıca, kimlik oluşumuna katkı sağlamak için öğrencilerimizi Türk tarihine ve kültürüne yakınlaştırmayı amaçlıyoruz.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:2048/1152;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67c9699ca3546.jpeg" width="2048" height="1152"></figure>2023 yılı, mezun öğrencilerimiz için unutulmaz bir deneyime dönüşen bir yıl oldu. Bu özel dönemi taçlandırmak adına, 26 mezun öğrencimizi Çanakkale’ye anlam dolu bir geziye götürdük. Tarihin derin izlerini taşıyan bu topraklarda, geçmişin ve bugünün birleşiminde keyifli anılar biriktirdik. Gençlerimiz, Çanakkale'nin eşsiz atmosferinde tarih ile iç içe olmanın heyecanını yaşarken, hem kültürel bir keşif yaptılar hem de unutulmaz bir deneyim kazandılar.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:2048/1152;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67c969ad62fbf.jpeg" width="2048" height="1152"></figure>2024 yılında mezun olanlar ve halk oyunları grubumuz, Europa Park gezisiyle ödüllendirildi. Öğrenciler, bu özel etkinlikte hem eğlenceli vakit geçirdi hem de şimdiye kadar gösterdikleri çabanın karşılığını aldı.&nbsp;<figure class="image"><img style="aspect-ratio:2048/1152;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67c96971c35c6.jpeg" width="2048" height="1152"></figure><ul><li>Dernek bünyesinde gerçekleştirdiğiniz başka projeleriniz var mı?</li></ul>Sosyal sorumluluk projeleri kapsamında Türkiye’deki okullara da destek veriyoruz. İskenderun’da bir okul ile kardeş okul olarak bağlantı kurduk ve 2023 yılında düzenlediğimiz kampanya ile okulun kütüphanesini ve spor kompleksini yeniledik. 2024 yılında da maddi destek sağlayarak dayanışma ruhunu sürdürdük.<ul><li>30 Mayıs'ta Basel'de düzenlenecek Avrupa Gençlik Korosu Festivali'ne de katılıyorsunuz. Bu etkinlik hakkında bilgi verebilir misiniz?</li></ul>Basel Kantonuna bağlı projelerde yer almak gurur verici. Festivalde Boğaziçi Gençlik Korosu 1 saatlik konser verecek. Boğaziçi Üniversitesi öğrencilerinden oluşan koronun amacı, müziği birleştirici bir araç olarak kullanarak, gençlerin kültürel mirası tanıması ve sanatla iç içe büyümeleridir. Boğaziçi Gençlik Korosu, hem ulusal hem de uluslararası platformlarda başarılar elde etmiş ve dinleyicilerine unutulmaz konserler sunmuştur ve biz de festival kapsamında 10 farklı kültürel stant organize ederek Türk kültürünü tanıtacağız.<ul><li>Öğrenciler ve velileri için başka ne tür etkinlikler düzenliyorsunuz?</li></ul>Basel Stadt Kantonuna bağlı olarak işçi hakları, okul sistemi, emeklilik, kiracı hakları ve mesleki eğitim gibi konuları kapsayan bilgilendirme seminerleri düzenliyoruz. Bu seminerlerde, katılımcılara yetkili kişiler tarafından doğru bilgiye ulaşma imkânı sunuluyor.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:2048/1152;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67c969c23ca55.jpeg" width="2048" height="1152"></figure>Ayrıca, öğrencilerin Türkçe ve Türk kültürüne olan ilgisini artırmak amacıyla öğretmenler tarafından farklı kütüphanelerde belirli aralıklarla masal okuma etkinlikleri düzenliyoruz. Velilerin ve öğrencilerin yoğun ilgi gösterdiği bu etkinlikler, çocukların eğlenerek öğrenmesini sağlarken, dil gelişimlerine de katkıda bulunuyor.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:2048/1152;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67c969d6e49e4.jpeg" width="2048" height="1152"></figure><figure class="image"><img style="aspect-ratio:2048/1152;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67c969e1916dd.jpeg" width="2048" height="1152"></figure><ul><li>Dernek olarak karşılaştığınız en büyük zorluklar nelerdir?</li></ul>İsviçre’de yaşayan Türk nüfusunun sayısına rağmen, Türkçe derslerine katılım oranının düşük olması önemli bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu noktada, ailelerin daha fazla sorumluluk alarak çocuklarını Türkçe eğitimine yönlendirmeleri büyük bir önem taşımaktadır. Unutulmamalıdır ki, Basel Eğitim Dairesi de kurslarımıza büyük bir destek sağlamaktadır ve bu destek, Türkçe öğretiminin güçlenmesi için büyük bir fırsat sunmaktadır.&nbsp;<ul><li>Son olarak okurlarımıza vermek istediğiniz mesajlar nelerdir?</li></ul>Basel ve Çevresi Türk Okulları Aile Birliği olarak özverili çalışmalarımızla, dayanışma içinde hareket ederek faaliyetlerimizi sürdürmekteyiz. Ailelerin, çocuklarını Türkçe eğitimine yönlendirmeleri, onların kültürel kimliklerini koruyarak geleceklerine sağlam bir temel atmalarına büyük katkı sağlayacaktır. Bu konuda ailelerin daha fazla sorumluluk alarak, Türkçe derslerine katılımı artırmaları son derece önemlidir. Gazetenizin değerli okurlarının da bu konuya hassasiyetle yaklaşarak, bu sürece destek olmalarını bekliyoruz. Birlikte, çocuklarımıza sadece dil değil, aynı zamanda kültürel bir miras bırakmak, onların gelecek nesillere sağlam bir kimlik ile ilerlemelerini sağlamak adına önemli bir adım olacaktır. Hep birlikte, daha güçlü bir Türkçe eğitimi için el birliğiyle çaba sarf etmek, çocuklarımızın geleceği adına çok değerli bir adım olacaktır.Derneğimizle iletişime geçmek için aşağıdaki kanallar üzerinden bize ulaşabilirsiniz:<a href="https://www.facebook.com/baselturkailebirligi/">Facebook</a> <a href="https://www.instagram.com/turkokullaribasel/">Instagram</a>

Basel ve Çevresi Türk Okulları Aile Birliği: Türk kültürünü yaşatmaya devam ediyor

19 yaşında olan Aysu Boztoprak, Kantonsschule Zofingen'de son sınıf öğrencisi olarak eğitim hayatına devam ediyor. Kimya ve kozmetik alanlarına duyduğu ilgi, onu kullandığı ürünlerin içeriklerini araştırmaya yönlendirdi. Bakım ürünlerinde kullanılan koruyucu fenoksietanol konulu çalışması Kanti Zofingen'in ödüllü projelerinden biri oldu.

İsviçre'de doğan ve yetişen Aysu Boztoprak, okulda elde ettiği başarılarıyla İsviçre medyasında kendine yer buldu. Bu tutkusu sayesinde, bakım ürünlerinde kullanılan koruyucu fenoksietanol için alternatif bir reçete geliştirdi ve bu çalışması Kanti Zofingen'in ödüllü projelerinden biri oldu.Genç ve yetenekli Aysu Boztoprak ile gerçekleştirdiğimiz röportajda, başarısının arkasındaki hikayeyi, kimya ve kozmetik alanlarına olan ilgisini ve gelecek hedeflerini konuştuk. Kendisiyle yaptığımız keyifli söyleşiyi siz değerli okuyucularımızla paylaşmaktan büyük mutluluk duyuyoruz.<ul><li>Bize kendinizi tanıtır mısınız? Adım Aysu, 19 yaşındayım, İsviçre'de doğup büyüdüm, şu an kantonsschule Zonfingen'de sonuncu sınıftayım.</li><li>Fenoksietanol gibi koruyucu maddelerle ilgili bir alternatif geliştirmeye nasıl karar verdiniz? Bu konuda sizi motive eden neydi? Kimya ve kozmetik ilgimi çektiği için, kullandığım ürünlerin içerisindeki maddeleri hep araştırıyorum, ve fenoksietanol en sık rastlanan maddelerden biridir. Ayrıca bizim için pek de sağlıklı değil, bu yüzden benim için yapılacak en mantıklı şey bir alternatif bulmaktı. Motivasyonum daha iyi ve sağlıklı içeriklere sahip ürünlere olan ilgimdi, ayrıca laboratuvarda kendim bir şeyler yaratma arzusu da vardı.</li></ul><figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67c03ef7ba00e.png" width="1024" height="576"></figure><ul><li>Bu alternatifi geliştirme süreciniz nasıl başladı? Her şeyden önce, fenoksietanol hakkında çok kapsamlı bir araştırma ve analiz yaptım. Çok sayıda resmi bilimsel rapor okudum. Ve sonunda, bir fenoksietanol uzmanı oldum. Etkilerinin, artılarının ve eksilerinin ne olduğunu biliyordum. Fenoksietanolün yerini alacak başka bir madde için etkinlik, kararlılık ve sağlık koşullarını yerine getirmesi gerekiyordu. Ayrıca bir dermatologla ve doğal kozmetik şirketleri Weleda ve Dr Hauschka ile temasa geçtim. Sonunda esansiyel yağlar ve bitki özleri gibi doğal bileşenler fikrini buldum. Bu durumu fark ettiğimde, bu koşulu yerine getirebilecek içerikler için arama ve araştırmalarıma devam ettim.</li><li>Araştırma aşamalarında karşılaştığınız en büyük zorluklar nelerdi? Dürüst olmak gerekirse, fenoksietanol hakkında bu kadar çok veri ve bilgi olacağını beklemiyordum. Çok bunaldım ve verilerimi anlamlı bir şekilde yapılandırmakta zorlandım. Uzun bir süre izimi kaybettim. Ayrıca çalışmamın en başında oluşturduğum yönlendirici soruları da tamamen gözden kaçırdım. Ve çalışmam yaklaşık 100 kaynağa dayanıyor. İntihal nedeniyle bu kaynaklara çok dikkat etmem ve doğru şekilde alıntı yapmam gerekiyordu ki bu da zordu. Ancak, büyük bir disiplin ve gözümün önündeki net hedeflerle tüm zorlukların üstesinden gelebildim.</li></ul><figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67c03f0823840.png" width="1024" height="576"></figure><ul><li>Kendi başınıza bu projeyi geliştirmek için nasıl bir yol haritası oluşturduğunuzdan bahseder misiniz? Mümkün olduğunca planlı ve mantıklı bir şekilde ilerlemeye çalıştım. İşe başlamadan önce kabaca bir zaman çizelgesi hazırlamıştım. Fenoksietanolün alternatifi üzerinde çalışmadan önce fenoksietanol ile ilgili tüm verileri toplamam gerektiğini biliyordum ve daha sonra teorik bir alternatif formülasyona sahip olduğumda, sıra onu laboratuvarda yapmaya geldi ve yaptıktan sonra elbette test edilmesi gerekiyordu.</li><li>Bu projeyi okulda veya başka bir yerde sunarken aldığınız geri dönüşler nelerdi? Başından beri hem çevremden hem de öğretmenlerimden hep olumlu geri bildirimler aldım. Projemi sunduğumda okul ve okul yönetimi de çalışmamdan çok etkilendi ve bu da ödül almasına neden oldu. Bununla gurur duyduğumu söylemeliyim.</li></ul><figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67c03f1c8b5f7.png" width="1024" height="576"></figure><ul><li>Fenoksietanolun cilt bakım ürünlerinde kullanımı hakkında ne gibi endişeler ve eleştiriler var? Bu endişelere nasıl bir çözüm sundunuz? Çok yüksek konsantrasyonlarda, fenoksietanol oldukça alerjik bir etkiye sahip olabilir ve cildi tahriş edebilir. Hücrelerimizde hücre ölümüne yol açabilir ve aslında kanserle de bir bağlantısı vardır. Ancak çalışmanın kilit noktası, fenoksietanolün bu toksik özelliklere sahip olmasına rağmen, cilt bakımında yalnızca %1'lik bir konsantrasyona kadar kullanılabileceğini ve bu konsantrasyonda yan etkilerin minimum düzeyde olduğunu ortaya koymaktı. Farkında olunması gereken tek şey kümülatif etkilerdir, yani fenoksietanol neredeyse her üründe bulunduğundan ve bazı tüketiciler bu ürünleri günlük olarak kullandığından, fenoksietanolün toksik etkileri kümülatif olabilir. Ancak, kesin etkiler belirsizdir. Ben sadece bu toksik yan etkileri olmayan fenoksietanol alternatifi bir koruyucu geliştirdim. Ancak verebileceğim en iyi tavsiye, prensip olarak fenoksietanol içeren ürünlerden korkmamanız gerektiğidir, çünkü neredeyse tüm tüketiciler herhangi bir yan etki yaşamayacaktır, ancak bu kümülatif etkilerden kaçınmak için günlük olarak kullanılan her ürünün fenoksietanol içermediğinden emin olabilirsiniz.</li></ul><figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67c03f2be3a12.png" width="1024" height="576"></figure><ul><li>Geliştirdiğiniz reçetenin çevre dostu olma yönü de var mı? Bu çalışmada sürdürülebilirlik nasıl bir yer tutuyor? Dürüst olmak gerekirse, sürdürülebilirliği dikkate almadım. İçerik ve ürün geliştirme sürecinin arkasında genellikle büyük şirketler ve ekipler olduğunu unutmamalıyız. Hepsini kendi başıma yaptım ve çevre dostu olma ve sürdürülebilirliği son yıl projemin bir parçası olarak dahil etmem mümkün değildi. Bununla birlikte, sürdürülebilirliğin öneminin bir savunucusuyum ve yaptığım her şeyde buna sadık kalmaya çalışıyorum. Özellikle, fenoksietanol sentetik bir madde olduğu için, alternatifimin burada daha iyi olduğunu söyleyebilirim, ancak alternatifin endüstriyel üretimi ile karşılaştırıldığında, fenoksietanol ile aynı sürdürülebilirlik değerlerine sahip olmaya yakındır.</li><li>Gelecekte bilimsel araştırmalara veya biyoteknoloji alanına devam etmeyi düşünüyor musunuz? Bu projeden sonra hangi alanlarda araştırmalar yapmayı planlıyorsunuz? Gelecekte bilimsel araştırma ve biyoloji alanında çalışmak istiyorum. Ancak kozmetik sektöründe çalışmayı tercih ederim. Kendi ürünlerimi piyasaya sürmeyi de hayal edebiliyorum. Ama bu muhtemelen 10 yıl uzakta gibi görünüyor. Yakın gelecekte ciddi bir araştırma yapma planım yok. Ama bir şey ilgimi çekerse, her zaman hobi olarak araştırma yaparım, evde deneyler yapabilirim veya kendi ürün versiyonlarımı yapmaya ve her şeyi kendi üzerimde test etmeye çalışırım.</li><li>Bu projeyi geliştirme sürecinde size en çok kimler destek oldu? Ailenizden veya öğretmenlerinizden aldığınız yardımlar nasıl oldu? Tabii ki mentor öğretmenim vardı, ilk temas noktam oydu ve her şeyi ona bildirmek zorundaydım. Ama neredeyse kendi başıma çalışmama izin verdi. Her şeye kendim karar vermeme ve kendimi yönlendirmeme izin verildi. Ama yine de bana çok yardımcı oldu ve her zaman sorularıma cevap verebildi ve çalışmalarımı kontrol etmeye devam etti. Arkadaşlarım da bana yardımcı oldu. Bana her zaman inandılar ve eksik hissettiğimde bana her zaman motivasyon verdiler. Onlara okumaları için çalışmalarımı verdim ve onların geri dönüşlerini almaya devam ettim, ayrıca sunumumu benim için 3 kez dinlemek zorunda kaldılar... Çalışmamı teslim ettiğim gün bir hata fark ettim ve o gün arkadaşlarımdan biri hayatımı kurtardı. Çevrem için çok minnettarım ve beni gerçekten destekleyen doğru insanları bulduğum için kendimi çok şanslı görüyorum.&nbsp;</li></ul><figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67c03f5301f68.png" width="1024" height="576"></figure>Ailem de bana yardımcı oldu, özellikle de proje teslimimden birkaç gün önce işle meşgul olduğumda benimle ilgilenen ve hatta gecenin bir yarısı çalışmamı yazdıran annem. O olmasaydı bu da mümkün olmazdı. İnanılmaz bir etkisi olan diğer kişi ise annemin arkadaşı (ben de onu arkadaşım olarak görüyorum) teslimden önceki son birkaç gün beni evinde ağırladı ve tüm çalışmaları benimle birlikte gözden geçirerek bana çok değerli geri bildirimlerde bulundu. Kuzenimi de unutmamalıyım. 100 kaynağımla ilgili büyük bir karmaşa yaşadığımda saatlerce benimle birlikte inceledi ve her soruma cevap verebildi. Bu çalışma bana yardımcı olan tüm bu insanların etkileşiminin bir ürünüdür, bunu tek başıma başaramazdım.<ul><li>Genç bir öğrenci olarak, bilim ve inovasyon konusunda diğer öğrencilere neler tavsiye edersiniz? Kendilerini geliştirmeleri için hangi adımları atmalılar? Ben kesinlikle bir uzman değilim. Sanırım, önemli olan ilgi. Eğer birisi yeterince ilgileniyorsa, o kişi araştırmak isteyecek ve bunu yapmaktan mutluluk duyacaktır. Bilim ve inovasyon büyük konular. Herkesin kendini sınırlaması ve kalbine yakın olana odaklanması bir avantaj olacaktır. Ve tabii ki kaynaklarınızı kullanmak mantıklı olacaktır. Hepimiz 2025 yılında yaşadığımız ve internete kolay erişimimiz olduğu için çok şanslıyız. Her şey hakkında ÇOK fazla bilgi var. Bu medyayı ve verileri tüketmek önemli. Ancak bunu ciddiye almak istiyorsanız, kesinlikle bunun teşvik edildiği bir okula kaydolmanız ve benim yaptığım gibi öğretmenlerle çalışmaya devam etmeniz gerekir.</li><li>Bu projeyi İsviçre medyasına yansıtan haberler hakkında ne düşünüyorsunuz? Medyanın ilgisi projeye olan motivasyonunuzu nasıl etkiledi? Medyanın çalışmalarımla ilgilenmesinden elbette çok mutluyum. Bu, çalışmalarım ve kendim için bir resmiyet yarattı. Ama medyanın ilgisi benim motivasyonumu etkilemiyor. Bunu bir hedef olarak belirlemedim. Kendi ilgimden dolayı yaptım.</li><li>Bu tür bilimsel çalışmaların gençler için önemini nasıl görüyorsunuz? Geleceğin bilim insanları için bu gibi projelerin yolu nasıl açılabilir? Ciddi bilimsel çalışmanın nasıl bir şey olduğunu anladım. Gelecekte, en azından benimkinde, bundan daha fazlası olacak ve kendi adıma, bu işlerin nasıl yürüdüğünü ve nasıl ilerleyeceğimi şimdi biliyorum. Elbette herkes için farklıdır ama benim için önemli olan artık kendi yaptığım gerçek bir şeyi elimde tutuyor olmam. Benim adıma, bana ait bir şey. Bu beni mutlu ediyor ve gururlandırıyor ve bence bu başlı başına önemli ve faydalı. Bence okullar bizi geleceğe hazırlamak için bu tür projeleri teşvik etmekten sorumlu. Okulumun bunu çok iyi başardığını düşünüyorum. Bu tür projeleri yapmanın başka bir yolunu göremiyorum.&nbsp;Eğitime ve bunu geliştirecek kurumlara erişim çok kritik bir noktayı oluşturuyor.</li></ul>&nbsp;

Kantonsschule Zofingen öğrencisi Aysu Boztoprak, bilimsel başarısıyla gururlandırdı!

Eğitimci, akademisyen, siyasetçi, diplomat ve sanatçı… Aşkın Asan’ın hayatı, birbirinden farklı ama birbiriyle güçlü bir şekilde bağlantılı pek çok alanın içinde geçmiş.

Trabzon’da başlayan eğitim yolculuğu, Amerika’dan Birleşik Arap Emirlikleri’ne, Umman’dan Endonezya’ya uzanan uluslararası bir kariyere dönüşmüş. Akademik dünyada öğretmen yetiştirmekten üniversite yönetmeye, siyasette milletvekilliğinden bakan yardımcılığına, büyükelçilik görevine kadar birçok önemli sorumluluk üstlenmiş.Ancak tüm bu yoğun tempoya rağmen, onun en büyük önceliklerinden biri her zaman eğitim olmuş. Geleceğin öğretmenlerini yetiştirmekten sosyal politikalar geliştirmeye, Türkiye’yi uluslararası arenada temsil etmeye kadar farklı alanlarda etkili çalışmalar yürütmüş. Bugün ise tüm bu birikimini sanatla birleştirerek yeni bir yolculuğa çıkıyor.Aşkın Asan ile akademiden diplomasiye, siyasetten sanata uzanan ilham verici hayat hikayesini ve gelecek planlarını konuştuk.<ul><li>Aşkın Asan kimdir? Kendinizi bize tanıtır mısınız?</li></ul>Trabzon’da doğdum. Liseyi Of’ta birincilikle bitirdikten sonra, eğitimime Riyad Eğitim Fakültesi’nde devam ettim. Akademik yolculuğumu Amerika Birleşik Devletleri'nde yüksek lisans yaparak sürdürdüm ve ardından Samsun 19 Mayıs Üniversitesi’nde doktora derecemi tamamladım. Öğretmenlik mesleğine büyük bir tutku ile bağlı kalarak, KTÜ Fatih Eğitim Fakültesi’nde 12 yıl boyunca geleceğin öğretmenlerini yetiştirdim. Sonrasında, akademik deneyimimi uluslararası arenaya taşıyarak önce Birleşik Arap Emirlikleri’nde, ardından da Umman’da üniversitede akademisyen olarak görev yaptım.Sadece akademik hayatta değil, siyasi ve diplomatik alanlarda da aktif roller üstlendim. 2007 Genel Seçimlerinde Ankara Milletvekili olarak Türkiye’ye hizmet etme fırsatı buldum. 2011 yılında Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Bakan Yardımcılığı görevine atanarak sosyal politikalar alanında önemli çalışmalara imza attım. 2016 yılında Avrasya Üniversitesi Rektörü olarak akademik yönetimde görev alırken, 2022 yılında Jakarta Büyükelçisi olarak atanarak Türkiye’yi uluslararası düzeyde temsil etme onurunu yaşadım.Hayatım boyunca eğitime, toplumsal gelişime ve uluslararası ilişkilere katkı sağlamaya adanmış bir yol izledim. Bunun yanı sıra, en büyük mutluluk kaynağım olan ailemle de gurur duyuyorum. Üç evlat sahibi bir anne ve iki tatlı torunun sevgi dolu büyükannesiyim.&nbsp;<figure class="image"><img style="aspect-ratio:2048/1152;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67b598f4c907d.jpeg" width="2048" height="1152"></figure><ul><li>Çocukluğunuzda sanata olan ilginiz nasıl başladı? Trabzon'un doğal güzelliklerinin sanatınız üzerinde nasıl bir etkisi oldu?</li></ul>Yeteneğimin keşfi lise yıllarına dayanır. Resim öğretmenimin desteği ve yönlendirmesi, sanatsal gelişimimde büyük rol oynadı. Ailem de bu süreçte beni her zaman destekledi. Resim yaparken annemin perdeleri ve halılar boyanırdı, ama o hiç sesini çıkarmaz, bana anlayışla yaklaşırdı. Babam ise eve dönerken cebinde benim için yağlı boya tüpleri getirirdi. Onların bu teşviki, sanata olan bağlılığımı daha da güçlendirdi.Trabzon’un eşsiz doğal güzellikleri, manzara resmetme tutkumun en büyük ilham kaynağı oldu. Karadeniz’in yemyeşil yaylaları, renk renk açan çiçekleri ve doğanın büyüleyici dokusu, sanatıma derin bir ruh kattı. Doğanın sunduğu bu benzersiz manzaralar, fırçamın her darbesine yansıdı ve beni her zaman besleyen, geliştiren bir kaynak oldu. Sanat benim için sadece bir ifade biçimi değil, aynı zamanda çiçeklerle kurduğum özel bir bağın da yansımasıdır.<ul><li>Akademik ve siyasi kariyerinizde elde ettiğiniz başarılar, sanatla olan ilişkinizi nasıl şekillendirdi?</li></ul>Aslında sanata, özellikle resme ayıracak fazla vaktim olmadı. İş hayatım boyunca son derece yoğun çalıştım. Bakan Yardımcılığı görevim sırasında, toplumun en dezavantajlı kesimlerinin sorunlarını ele alıp çözümler üretmeye odaklanmıştık. Adeta nefes alacak zamanımız yoktu; üstelik bakanlık da yeni kuruluyordu, bu yüzden sorumluluklarımız daha da ağırdı.Bütün bu koşuşturma içinde, sadece terapi amacıyla elime fırçamı aldığım anlar oldu. Ancak çoğu zaman vicdan azabı ile yarım bırakıyordum resimlerimi—çünkü ulaşmamız gereken, hayatına dokunmamız gereken onca insan varken, sanata ayırdığım vakti kendime bir lüks gibi görüyordum. Sanatla ilişkim hep emekliliğe ertelediğim bir teselli, içimde eksikliğini hissettiğim ama tam anlamıyla sahip çıkamadığım bir tutku olarak kaldı.<ul><li>Emekli olduktan sonra sanata odaklanma kararınız nasıl oluştu? Bu yeni dönemi nasıl değerlendiriyorsunuz?</li></ul>Sanata odaklanma kararını aslında meslek hayatımın en başında almıştım. Yoğun iş temposu içinde bu tutkuma yeterince vakit ayıramayacağımı biliyor, emeklilik yıllarımda sanatı hayatımın merkezine koymayı hayal ediyordum. Bu düşüncemi yıllarca günlük konuşmalarımda dile getirdim, çevremdekiler de sanata olan ilgimi hep yakından biliyordu. Şimdi ise yıllardır içimde büyüttüğüm bu hayali gerçeğe dönüştürmenin huzurunu yaşıyorum.&nbsp;Mecnun’un Leyla’sına kavuşması gibi oldu; kaybolmuş bir parçayı yeniden bulmak gibi. Şimdi her gün resim yapıyorum, sanki içimde yıllardır biriken tüm renkler ve duygular tuvale akmak için sabırsızlanıyor.Daha önce sanat dersleri almıştım, ama hâlâ eksik kalan bir şey olmasın diye atölyelere ve workshoplara katılıyorum. Yine de çoğu zaman öğrenmekten çok öğretmenin içinde buluyorum kendimi. Sanat müzelerinde saatlerce vakit geçiriyor, her bir eserin içinde kendime dair yeni anlamlar keşfediyorum. Sanat artık sadece bir uğraş değil, benim için bir tutku, bir yaşam biçimi haline geldi.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:2048/1152;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67b599033fc28.jpeg" width="2048" height="1152"></figure><ul><li>Resim yapma sürecinizde, kendinizi en çok hangi duygusal durumlarla ifade ediyorsunuz?</li></ul>Resim yapma sürecimde en çok huzur, özlem ve hayranlık duygularıyla kendimi ifade ediyorum. Doğaya ve hayata duyduğum derin hayranlık, fırçamın her darbesinde kendini gösteriyor. Özellikle çiçekler ve doğa manzaraları benim için bir ilham kaynağı; onların renkleri, dokusu ve zarafeti beni büyülüyor.Aynı zamanda resimlerimde özlem duygusu da belirgin bir şekilde hissediliyor. Bazen geçmişe, bazen ise hiç gitmediğim ama ruhen yakın hissettiğim yerlere olan özlemimi tuvalime yansıtıyorum. Bu süreç, iç dünyamla yüzleşmemi ve duygularımı renklere dökmemi sağlıyor.Huzur ise resim yaparken en çok hissettiğim ve eserlerime de yansıyan duygu. Boyaların ve fırçaların arasında kaybolduğumda zaman duruyor, zihnimdeki tüm karmaşa yerini dinginliğe bırakıyor. Sanat benim için sadece bir ifade biçimi değil, aynı zamanda içsel bir yolculuk ve ruhumu besleyen bir sığınak.<ul><li>Aile hayatınızın sanatınıza nasıl bir etkisi oldu? Sanatınızda ailenizden aldığınız ilhamı nasıl tanımlarsınız?&nbsp;</li></ul>Ailemin sanata olan katkısı ve desteği benim için çok değerli. Sanırım yetenek, bir yandan doğuştan gelen bir armağan, bir yandan da çevresel etkilerle beslenen bir miras. Benden önce resim yapan bir aile büyüğümüz olmasa da, anneciğimin işlediği kanaviçeler, seçtiği renkler ve yarattığı desenler hafızama kazınmış durumda. Onun el emeğiyle ortaya çıkardığı zarif motifler, belki de farkında olmadan sanata olan ilgimi şekillendirdi.Bu sanatsal yön, ailemizde benden sonraki nesillere de geçti. Kızım Hilal de bir ressam ve yeğenlerim de resim yapmaya büyük bir tutkuyla bağlılar. Onların sanat yolculuklarını desteklemek, deneyimlerimi paylaşmak ve ilham kaynağı olabilmek benim için büyük bir mutluluk. Sanat, bizim için sadece bireysel bir ifade biçimi değil, aynı zamanda kuşaklar arasında güçlü bir bağ kuran ortak bir dil haline geldi.<ul><li>Emekliliğinizde sanata daha fazla vakit ayırarak nasıl bir değişim yaşadınız?&nbsp;Hayatınızda sanata daha fazla yer açmak sizi nasıl hissettiriyor?</li></ul>Sanata daha fazla yer açmak, iç dünyama daha yakından bakmamı sağladı. Renklerle, fırçalarla ifade ettiğim duygular, yılların birikimini, özlemlerimi ve hayranlıklarımı tuvalde somutlaştırıyor. Kendimi daha özgür, daha üretken ve daha huzurlu hissediyorum. Sanat benim için bir terapi, bir kaçış noktası değil; aksine, kendimi en çok bulduğum, en çok var olduğumu hissettiğim alan. Bu süreç, bana zamanın değerini, anın kıymetini ve üretmenin verdiği eşsiz tatmini yeniden hatırlattı.<ul><li>Çiçek resmetmeye olan tutkunuz, size huzur ve ilham veren bir şey mi? Çiçeklerin sanatsal bir sembolü var mı sizin için?</li></ul>Her çiçek, kendine özgü bir hikâye anlatıyor; bazıları umut ve yeniden doğuşu simgelerken, bazıları melankoli ve özlemi yansıtıyor.Sanatımda çiçeklerin özel bir sembolü var. Onlar, hayatın geçiciliğini, güzelliğin anlık ama unutulmaz etkisini temsil ediyor. Bir çiçeğin tomurcuktan açılışa kadar geçen süreci, insan hayatının döngüsüne çok benziyor—büyüme, olgunlaşma ve kaçınılmaz bir sona ulaşma. Çiçekleri resmetmek, bana anın kıymetini hatırlatıyor; her fırça darbesiyle doğanın mucizesine bir kez daha tanıklık ediyorum. Bu yüzden, çiçekler benim için sadece bir resim konusu değil, aynı zamanda hayatı ve sanatı anlamlandırmamı sağlayan güçlü bir metafor.<ul><li>Sanatınızda izlediğiniz teknikler ve tarz hakkında bize biraz bilgi verebilir misiniz?</li></ul>Daha çok akrilik boya ile çalışıyorum çünkü hızlı kuruması, dinamik bir akış sağlaması ve katmanlar oluşturmayı kolaylaştırması bana büyük bir özgürlük sunuyor. Akriliğin esnek yapısı sayesinde renkleri üst üste ekleyerek derinlik yaratabiliyor, dokularla oynayarak resimlerime daha canlı bir ifade kazandırabiliyorum.Ayrıca, modeling paste kullanarak eserlerime neredeyse heykelsi bir doku kazandırıyorum. Bu teknikle adeta bir heykeltıraş gibi yüzey üzerinde tekstürel detaylar oluşturuyor, resimlerime üç boyutlu bir etki veriyorum. Dokular o kadar belirgin ve dokunulabilir hale geliyor ki, izleyicinin elini uzatıp hissetmek isteyeceği bir boyut kazanıyor.&nbsp;<figure class="image"><img style="aspect-ratio:2048/1152;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67b5990f33acc.jpeg" width="2048" height="1152"></figure><ul><li>Cenevre'de yaşamak, sanatınıza nasıl bir ilham kaynağı oldu? Bu şehrin sanatsal atmosferi, çalışmalarınızı nasıl etkiliyor?</li></ul>Cenevre’de yaşamak, sanatımı derinden besleyen bir deneyim oldu. Şehrin tarihi dokusu, göl manzarası, etkileyici doğası ve kültürel çeşitliliği, ilham kaynağımın zenginleşmesini sağladı. Cenevre’nin sakin ve dingin atmosferi, resimlerime huzuru yansıtmama yardımcı olurken, şehrin sanat galerileri, müzeleri ve sanat etkinlikleri de sanatsal bakış açımı geliştirmeme katkı sağlıyor.Ancak beni en çok büyüleyen şeylerden biri Alp Dağları'nın eşsiz çiçekleri oldu. Her mevsimde farklı bir renk şöleni sunan bu zarif bitkiler, resimlerime doğal bir şiirsellik katıyor. Baharın gelişiyle açan Edelweiss, Gentian ve Alpine Aster gibi çiçekler, doğanın gücünü ve zarafetini aynı anda yansıtan semboller haline geldi.<ul><li>Genç sanatçılara veya sanata yeni başlayanlara tavsiyeleriniz neler olurdu?</li></ul>Sanata yeni başlayan veya genç sanatçılara en önemli tavsiyem, sabırlı olmaları ve kendilerini keşfetme sürecine zaman tanımalarıdır. Sanat, bir yolculuktur ve her fırça darbesi, her deneme, sizi kendi özgün tarzınıza biraz daha yaklaştırır. Bu yüzden mükemmel olmayı hedeflemek yerine, sürecin tadını çıkarmak ve denemekten korkmamak gerekir.Ayrıca, gözlem yeteneğinizi geliştirin. Doğayı, insanları, şehirleri, duyguları dikkatlice izleyin. Gördüğünüz her detay, sanatınıza ilham verecek bir parçadır. Sanat müzelerini, sergileri ziyaret edin, farklı akımları inceleyin, ancak en önemlisi kendi sesinizi bulun. Taklit etmek yerine, sizi ve duygularınızı en iyi ifade eden stili keşfetmeye çalışın.Teknik olarak ise malzemelerle cesurca deneyler yapın. Sadece klasik tekniklerle sınırlı kalmayın; farklı boyalar, dokular, malzemeler ve hatta dijital sanat gibi yeni alanları keşfedin. Her teknik, size farklı bir ifade biçimi sunar.Ve belki de en önemlisi: Sanat, bir tutkudur ama aynı zamanda disiplin gerektirir. İlhamın gelmesini beklemek yerine, düzenli olarak çalışmayı alışkanlık haline getirin. Küçük eskizler bile olsa, her gün bir şeyler üretmek sizi daha iyi bir sanatçı yapar.Son olarak, eleştirilere açık olun ama sanatınızı eleştiriler doğrultusunda tamamen değiştirmeyin. Sanat kişisel bir ifade biçimidir; sizin hikayenizi en iyi yine siz anlatabilirsiniz. Bu yüzden kendinize güvenin, sanattan keyif alın ve yaratıcılığınızı özgür bırakın!

Uluslararası arenada bir Türk kadını: Aşkın Asan ile kariyer ve sanat üzerine

Sanat dünyasında tiyatrodan sinemaya, eğitmenlikten yapımcılığa uzanan çok yönlü bir kariyer… Zafer Altun, 1995 yılından bu yana oyunculukla iç içe bir hayat sürdürüyor. Bursa’da başlayan sanat yolculuğu, İstanbul’da köklü tiyatrolarda devam etti, ardından İsviçre’de kültürel projelerle farklı bir boyut kazandı. 

Devlet tiyatrolarında sahneye çıktı, ödüllü performanslara imza attı, Avrupa’da ve Türkiye’de sanatı temsil etti. Şimdi ise hem sahnede hem kamera önünde, hem de geleceğin sanatçılarını yetiştiren bir eğitmen olarak çalışmalarını sürdürüyor.Tiyatrodan sinemaya, oyunculuktan yönetmenliğe uzanan bu zengin kariyeri, İsviçre ve Türkiye’de gerçekleştirdiği projeleri ve sanat dünyasına dair görüşlerini Zafer Altun’dan dinledik.Zafer ALTUN kimdir? Kendinizi bize tanıtır mısınız?1980 yılında Bursa’&nbsp;da doğdu. İlk ve orta&nbsp;öğrenimini Bursa’&nbsp;da tamamladı. 1995 yılında Bursa Ekim Sanat Atölyeleri’nde kursiyer olarak tiyatroya başladı. 1997-1998 sezonunda Bursa Devlet Tiyatroları’nın kurslarını kazanarak 1 yıl eğitim aldı. 2001 yılında Selçuk&nbsp;Üniversitesi Devlet Konservatuvarı Tiyatro Oyunculuk Bölümü’ nü kazandı ve 2005 yılında mezun oldu. 2005-2009 yılları arasında Bursa Devlet Tiyatrosunda sanatçı olarak çalıştı. 2008-2009 sezonunda Hakan ÇİMENSER’&nbsp;in yönettiği Çok Orijinal Bir Oyun adlı oyundaki performansı&nbsp; Direklerarası 9. Lions Kerem Yılmazer Genç Yetenek Ödülü’ne layık görüldü. 2009 yılında İstanbul’&nbsp;a yerleşti ve 2024’e kadar Sadri Alışık Tiyatrosu, Duru Tiyatro, Yabancı Sahne tiyatrolarında oyuncu olarak çalıştı; bir çok dizi, sinema, belgesel ve reklam filmlerinde rol aldı. Yurt içi ve yurt dışında tiyatro ve sinema festivallerinde ülkemizi temsil etti. Avrupa’da ve Türkiye’de kültür dernekleri ve&nbsp; tiyatro kuruluşlarında eğitmen olarak çalıştı. 2018 yılında İsviçre’de faaliyet gösteren Kompass Group Media'nın İsviçre ve Türkiye Kültür Sanat Temsilciliği görevine getirildi.&nbsp; 6 yıldır görevine devam ediyor. 2020 yılında İstanbul’da kendi firması olan Time Right Production'u kurdu. O günden beri Time Right Production çatısı altında bir çok tiyatro, reklam ve belgesel projeleri gerçekleştirdi. Halen İsviçre ve İstanbul’da oyunculuk, yönetmenlik, yapımcılık, danışmanlık ve eğitmenlik çalışmalarını yürütüyor.&nbsp;Tiyatro oyunculuğu, diksiyon, kamera önü oyunculuk ve&nbsp;özel oyuncu koçluğu eğitimleri veriyor.&nbsp;Tiyatroya ilk adımınızı 1996 yılında Bursa Ekim Tiyatrosu'nda attınız. Bu yolculuk nasıl başladı? Tiyatroya olan ilginizin temelleri nerelere dayanıyor?1995’de lise ikinci sınıfta 15 yaşındayken&nbsp;abimin Ekim Sanat'a beni götürmesi ile başladım tiyatroya. Orada oyunculuk yeteneğimi keşfettiler ve konservatuvar okumam konusunda ikna ettiler. Ben de sınavlara girdim ve kazandım. Hayatımın dönüm noktalarından biridir.&nbsp;Bursa Devlet Tiyatrosu'nda sözleşmeli oyuncu olarak çalışmaya başladığınız dönemde, tiyatro dünyasında sizi en çok etkileyen deneyimler nelerdi?2005 yılında mezun olduktan sonra koşa koşa Bursa Devlet Tiyatrosu'na gittim ve ilk oyuna girdim. Kursiyer sonrasında figüran olarak girdiğim tiyatroya, sanatçı olarak tekrar başlamak benim için inanılmaz bir mutluluktu. 2009-2010 sezonunda Bursa Devlet Tiyatrosu'nda&nbsp;Savaş DİNÇEL’in yazdığı Hakan ÇİMENSER’in yönettiği “Çok Orijinal Bir Oyun” oyunundaki performansım 9. Direklerarası Lions Tiyatro Ödülleri'nde Yılın Umut Vadeden Genç Yetenek Ödülü'ne layık görüldüm. 2010 yılında İstanbul'a yerleştim.&nbsp;Selçuk Üniversitesi Devlet Konservatuvarı’na katılmaya karar verirken ne tür bir motivasyonunuz vardı? Bu okuldaki eğitiminizin kariyerinize etkisi ne oldu?Okuldaki arkadaşlarımızdan çeşitli duyumlar alıyorduk. Hacettepe Üniversitesi’nden hocaların Konya’da eğitim verdiğini, eğitimin oldukça iyi olduğunu duyduk. Girmeye değer bir program olduğu söylendi ve ben de başvurup kazandım. Kariyer açısından en büyük katkısı, bize sahne deneyimi kazandırması oldu.Hem oyunculuk hem de eğitmenlik yapmışsınız. Eğitmenlik deneyiminiz, oyunculuk pratiğinizi nasıl şekillendirdi?Aslında oyunculuk pratiğimiz eğitmenlik pratiğimizi şekillendirdi. Sahne dışında sinema ve dizi sektöründe çalıştığım için, tiyatro oyunculuğu, diksiyon dersleri dışında kamera önü oyunculuk dersleri vermeye başladım.&nbsp;<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67ab241a73b6b.png" width="1024" height="576"></figure>BENİ HATIRLAYINIZ adlı Canlı Belgesel anlatısında, sahne rejisörlüğünü üstlendiğiniz bir projeyi hayata geçirdiniz. Bu projede hangi zorluklarla karşılaştınız ve bu projeyi&nbsp;özel kılan nedir?Projeyi çok hızlı bir şekilde çıkarmak zorunda kaldık. Hacı Mehmet DURANOĞLU hocamızın tasarımı kafasında taslak olarak hazırdı. Biz Ekim ayının son haftasında provalara başlamıştık ve bir aylık bir prova takvimimiz vardı. Fakat İBB Kültür Miras projemizi çok beğendiklerini ve hemen 10 Kasım’a çıkarmamızı istediler. Ve biz de gece gündüz çalışarak bir hafta gibi bir sürede projeyi çıkardık. Bu projeyi özel kılan durum, bir belgeselcinin gözünden Atatürk’ü dinlemek. Yıllarca üzerinde araştırmalar yaptığı çalışmayı kendi ağzından canlı canlı dinlemek ayrı bir keyif veriyor.&nbsp;&nbsp;Müzik ve görsellik, sahnelemenizle birlikte&nbsp;önemli bir yer tutuyor. Projelerde abiniz Cem Altun’un müzikleri ve diğer ekip üyelerinin katkılarıyla çalışmak nasıl bir deneyim?Abim Cem ALTUN, 2000’li yıllardan bu yana, yaklaşık 25 yıldır tiyatro müziği alanında çalışmalar yapıyor. Yıllar içinde birçok projede birlikte yer aldık. 2019 yılında ise Time Right Production’u kurarak tiyatro, reklam ve tanıtım filmleri prodüksiyonu ile müzik çalışmalarını ortaklaşa yürütmeye başladık.İsviçrede Maya Kült Verein ile gerçekleştirdiğiniz oyunculuk atölyesi çalışmaları hakkında bize daha fazla bilgi verir misiniz? Katılımcılardan aldığınız geri dönüşler nasıl oldu?Araştırmalarım sonucunda, İsviçre’de daha önce kamera önü oyunculuk atölyesi düzenlenmediğini fark ettim. Bu eksikliği gidermek adına Maya Kult Verein ile bir aylık Kamera Önü Oyunculuk Atölyesi açmaya karar verdik. Atölyeye 15 kursiyer katıldı. Katılımcılar, temel oyunculuk, diksiyon ve kamera teknikleri üzerine eğitim aldılar. Ayrıca, hazırladıkları monologları sahneleyerek “audition teknikleri” hakkında bilgi edindiler. Programın sonunda sertifikalarını alarak eğitimlerini tamamladılar.Türkiye’deki tiyatro deneyiminizle İsviçre’deki kültürel atmosferi kıyasladığınızda, farklılıklar ve benzerlikler nelerdir?Türkiye’de tiyatro oldukça hareketli bir sahneye sahip. Küçük çaplı bar tiyatrolarından büyük prodüksiyonların sahnelendiği Zorlu PSM’ye kadar uzanan yüzlerce farklı tarzda oyun izleyiciyle buluşuyor. Ancak İsviçre’de bu sayı oldukça sınırlı. Avrupa’nın birçok ülkesinde Türk Tiyatro Festivalleri düzenlenirken, İsviçre’de böyle bir organizasyonun eksikliği hissediliyor. En kısa zamanda burada da kapsamlı bir tiyatro festivali düzenlemeyi çok istiyorum. Yerli ve yabancı prodüksiyonların sahne alacağı, kültürel çeşitliliği ve sanatı buluşturan bir festival, İsviçre halkının hak ettiği önemli bir etkinlik olacaktır.Tiyatro ve sinema projelerinde yer almak, her biri farklı bir deneyim gerektiriyor. Sizin için bu iki alan arasındaki farklar ve benzerlikler nedir?Oyunculuk sevgili hocam Celal Kadri KINOĞLU’nun söylediği gibi “inanmaktır, her koşulda ve her şekilde inanamaktır”. Oyuncu inandığı her yerde oynar. Ya tiyatro sahnesinde ya da kamera karşısında. Tiyatro beden olarak daha zorlayıcıdır, çünkü 2-3 saat sahnede hem dans edip hem şarkı söyleyip hem de oyunculuk yapmak zorunda kalabiliyorsunuz. Bu performansı bir oyuncunun sergileyebilmesi için senelerce eğitim alması gerekiyor. Kamera karşısında öyle değil, orada da çok fazla bekliyorsunuz. Setin hazırlık süreci biraz uzun sürüyor ve büyük bir sabırla sıranızın gelmesini beklersiniz, 5-6- veya 7 saat. Kameraya oynarken biraz daha yüzünüz odaklı çekim yaparlar, o yüzden tiyatroda kullanılan abartılı mimikler kamera karşısında çok büyük kalır. O yüzden kamera karşısında daha minimalist mimikler ile oyunculuk performansı sergiliyoruz.&nbsp;Tiyatroda ve sahnede, izleyicilere vermek istediğiniz en&nbsp;önemli mesaj nedir?Doğal, samimi ve net olmak. Ne demiş Çehov “Herşey basit olmalı tümüyle basit”2019-2020 yıllarında İsviçre Türkiye Çocuk Şenliği'nde yer aldınız. Çocuklarla olan bu etkileşim, sanatsal çalışmalarınızı nasıl etkiledi?Uzun yıllardır çocuklara yönelik çeşitli sanat çalışmaları yürütüyoruz. Karagöz ve Hacivat gösterilerinden çocuk oyunlarına, müzikten drama ve ritim çalışmalarına kadar geniş bir yelpazede projeler gerçekleştiriyoruz. Bu şenlik vesilesiyle çalışmalarımızın bir kısmını İsviçre’deki izleyicilerle buluşturma fırsatı yakaladık. İnşallah en kısa zamanda, yeni sanatçılarla birlikte daha kapsamlı bir şenlik düzenleyerek bu deneyimi tekrar yaşarız.Gelecekteki projelerinizde yer alacak yeni konular ve temalar hakkında neler planlıyorsunuz?Bu sezon iki oyunda oynuyorum ve bir tane oyun yönettim. Undile Gidiyor ve Öykülerle Türküler Müzikali'nde oynuyorum, “Beni Hatırlayınız” adlı oyununu yönettim.&nbsp; “Doğulu”, “Geniş Aile” ve “Gülizar Yol Ayrımı” filmlerinde oynadım. Geniş Aile ve Doğulu filmi vizyona girdiler.&nbsp;<figure class="image"><img style="aspect-ratio:2048/1152;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67ab2519c1b02.jpeg" width="2048" height="1152"></figure>Yakın zamanda ise “Gülizar Yol Ayrımı” filmi vizyona girecek.&nbsp; &nbsp;UNDİLE GİDİYOR”&nbsp; “Oyuncu” (İstanbul Avusturya Konsolosluğu) - (Tiyatro)Viyana’da Performans Sanatları bölümü okuyan Özlem YILMAZ hocası Alman Prof Dr. Helga Untz ile birlikte Avusturyalı yazar Ingeborg Bachmann’nın romanından&nbsp;“UNDİLE GİDİYOR” isminli oyun projesini hazırlar. Özlem Yılmaz hazırladıkları oyunun baş kahramanlardan&nbsp;“Hans” karakterini, hocası&nbsp;Zafer ALTUN’nun oynamasını istemiştir. İstanbul ve Viyana’dan kurulan ekip ile birlikte 6 Kasım 2024’te İstanbul Avusturya Konsolosluğu binasında ilk gösterimi olmuştur. Oyunun metni Almanca, Türkçe ve İngilizce olarak 3 dilde oynanmıştır.&nbsp;<figure class="image"><img style="aspect-ratio:2048/1152;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67ab2559c0e58.jpeg" width="2048" height="1152"></figure>Özlem Yılmaz Avusturya’da hazırladığı projelerin Türkiye'de de sergilenmesini ve oradaki vatandaşlarımızın da bu yapılan projelerden haberdar olmasını istediği için oyunun prömiyerinin İstanbul’da gerçekleşmesini istemiştir. İleri tarihlerde Türkiye ve Avrupa'nın birçok yerine turne yapmayı planladıklarını söylemiştir. Oyunda Özlem YILMAZ, Zafer ALTUN, Emrah AYTİMUR,&nbsp;Özlem ÖZKOŞAR, Sahra Kübra GÜMÜŞ, Hilal Başak BOL, Ferhat KİREÇ ve Cengiz ÖZKAN oynamıştır.&nbsp;“ÖYKÜLERLE TÜRKÜLER MÜZİKALİ”&nbsp; “Oyuncu” (Rotterdam - Hollanda) - (Tiyatro)Organizasyonu Orontes Prodüksiyon’un üstlendiği etkinlik, senaryosunu Ömer Hünkar ILIK’ın yazdığı ve Ozan ÇETİNKAYA’nın yönettiği müzikalin üçüncü kez izleyiciyle buluşmasına sahne oldu. Salonun tamamen dolduğu etkinlik, büyük bir coşku ve alkışlarla tamamlandı. Organizasyonun sorunsuz ilerlemesinde Ali SABAHOĞLU’nun katkısı dikkat çekerken, Harmonius Koor ve orkestrası performanslarıyla göz doldurdu.&nbsp;<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67ab23a94b428.png" width="1024" height="576"></figure>Anlatıcılar Zafer ALTUN ve Meltem HALACELİ’nin etkileyici sunumları ise geceye ayrı bir renk kattı. Ekip, gösteri sonunda izleyicilere ve etkinlikte emeği geçen herkese teşekkürlerini iletti. Avrupa’nın birçok yerine turne düzenleyeceklerini iletti.“BENİ HATIRLAYINIZ”&nbsp; “Yönetmen” (İstanbul) - (Tiyatro)Hacı Mehmet DURANOĞLU’nun hazırlayıp sunduğu, sahne rejisini Zafer ALTUN’un yaptığı,&nbsp;özgün müzikleri Cem ALTUN tarafından bestelenen program sizi nefes kesen tarihi bir yolculuğa çıkarıyor.&nbsp;Selanik’ten Ankara’ya uzanan ilham verici bir yaşamın gölgede kalmış hüzünlü öykülerini derliyor… Doğumundan okul yıllarına, okuduğu kitaplardan günlük ve mektuplarına, savaştığı cephelerden içinden geçtiği ateş çemberlerine, Kurtuluş Savaşı’ndan, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulmasına ve çağdaş bir toplum yaratılmasına kadar bir&nbsp;ömrü vakfettiği destansı mücadeleyi konu ediniyor.&nbsp;

Sahne ve perde arasında bir usta: Zafer Altun’un gözünden sanat

Teknoloji, inovasyon ve sürdürülebilirlik çalışmalarla tanınan Sertaç Doğanay, yalnızca profesyonel bir konuşmacı ve moderatör değil, aynı zamanda topluluklar oluşturarak Türk profesyonelleri bir araya getiren bir isim. Doğanay, Social Touch adı altında yurt dışında yaşayan Türkleri bir araya getiren etkinlikler düzenliyor.

Dijital dünyada bir bağlantı ustası: Sertaç Doğanayİstanbul Üniversitesi Çapa Tıp Fakültesi mezunu olmasına rağmen, kariyerini pazarlama ve dijital dünyaya yönlendiren Doğanay, ilaç sektöründeki yöneticilik deneyimlerinin ardından dijital pazarlama alanında ajans kurarak 7 yıl boyunca sektöre yön verdi.Bugün, LinkedIn’de&nbsp;223.000 takipçiye ulaşmış ve Top Voice rozeti sahibi&nbsp;olan Doğanay,&nbsp;Social Touch&nbsp;adı altında yurt dışında yaşayan Türkleri bir araya getiren etkinlikler düzenliyor. Londra, Paris, Berlin, Dubai, Lizbon, Oxford, Cenevre, Amsterdam, Brüksel, Lüksemburg gibi büyük şehirlerde gerçekleştirdiği buluşmalar, sadece iş dünyası profesyonellerini değil, girişimcileri ve farklı sektörlerden birçok kişiyi bir araya getirerek önemli bir ağ oluşturuyor.Peki, Doğanay’ı bu yolda motive eden nedir? Social Touch etkinliklerinin arkasındaki vizyon nedir? Gelecekte hangi projeleri hayata geçirmeyi planlıyor? Tüm bu soruların cevaplarını ve daha fazlasını, <a href="https://www.linkedin.com/in/sertacdoganay/">Sertaç Doğanay</a> ile gerçekleştirdiğimiz bu keyifli röportajda bulabilirsiniz.Social Touch hareketi nasıl başladı? İlk buluşmanızı nasıl organize ettiniz?Sertaç Doğanay:&nbsp;Aslında çok plansız başladı. Yıllardır yurt dışında bir yere gideceğim zaman LinkedIn’de yazıyorum önceden. Münih’e gidiyorum mesela, orada 5-6 Türk’le yemek yiyorum. Paris’e geçiyorum, 3-5 kişiyle çay kahve içiyorum, sohbet ediyorum. Bu benim çok alışık olduğum bir şey. Dünyanın her yerindeki Türklere ulaşabiliyorum. Ancak Londra’da bunu bir WhatsApp grubuyla duyurduğumda işler bir anda büyüdü. 3-5 kişiyle başlayıp 10, 20, 30 derken bir baktım 110 kişilik bir buluşma haline geldi.Ben de ne olduğunu anlamadım. Çünkü hayatımda bu kadar büyük bir yurt dışı buluşması organize etmemiştim. Londra’da daha önce sadece üç kez bulunmuştum. İlk kez bu kadar büyük bir organizasyon yapınca, büyük bir üniversitenin etkinlik alanını kiralamak zorunda kaldık ve o üniversitede hoca olan bir arkadaşım bu aşamada destek oldu. Hatta etkinliğimize Londra Büyükelçimiz de katıldı. Sonra baktım ki Londra’da gerçekten bir ihtiyaç var, ikincisini düzenledim, 100 kişi geldi. Üçüncüsünde sayı 230’a çıktı.Bunun üzerine düşündüm, madem Londra’da bu kadar ilgi var, o zaman bunu Paris, Berlin, Dubai, Lizbon, Oxford gibi farklı şehirlerde de denemeliyim. Oxford’da mesela 25 kişi geldi. Ama öyle bir 25 kişi ki; profesörler, doktora yapanlar, yıllardır orada çalışan insanlar…Sonrasında fark ettim ki yurt dışında yaşayan Türkler kendi aralarında küçük gruplar halinde toplanıyorlar. Örneğin ODTÜ mezunları 50-60 kişi bir araya geliyor, ancak bunlardan bağımsız bir buluşma organize edilmiyor. Ben Boğaziçi mezunu değilim, ODTÜ mezunu değilim, İstanbul Üniversitesi mezunuyum. Diyelim ki Londra’da yaşıyorum, hiçbir Türk’le görüşmeyeyim mi? WhatsApp gruplarına dahil olamıyorum. O yüzden herkesin katılabileceği, ‘Ben Türk’üm’ diyen herkesin girebileceği bir yapı oluşturmak istedim.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:2048/1152;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67a22fe5ad0a4.jpeg" width="2048" height="1152"></figure>Dr. Sertaç Doğanay'ın 31 Ocak 2025 tarihli Social Touch Cenevre etkinliğinde Cenevre Başkonsolosumuz İpek Zeytinoğlu Özkan, Dubai İş Konseyi Başkanı Kanat Kutluk, organizasyonu gerçekleştiren Müge Gabbott (<a href="https://www.mugegabbott.ch">Gabbott Consultancy</a>), Benay Durmaz Güner (<a href="https://www.iyikipodcast.com">İyi ki Podcast</a>) ve Hülya Kurt (<a href="https://innkick.com">Innkick</a>) günün önemi üzerine kısa konuşmalar yaptılar.Peki bu organizasyonun amacı nedir? Sadece insanları bir araya getirmek mi?Sertaç Doğanay:&nbsp;İlk başta hiçbir amacım yoktu. Londra’daki Türklerle tanışmak istiyordum. Orada 300-400 bin Türk yaşıyor. Benim buluşmam başta çok küçük bir fikirle ortaya çıktı ama 100 kişinin üzerine çıkınca, böyle bir ihtiyacın var olduğunu fark ettim.Bir yandan WhatsApp’ın bazı kısıtlamalarını gördüm. Yeni biri gruba girince eski mesajları göremiyor. Aynı sorular tekrar tekrar soruluyor. Bu nedenle WhatsApp ve LinkedIn’in hibrit bir modelini kurmaya karar verdim. LinkedIn’in en büyük avantajı, insanların profillerini görerek kim olduklarını, nerede çalıştıklarını ve hangi konularla ilgilendiklerini anlayabiliyoruz. WhatsApp’ta ise bu yok. Ancak WhatsApp hızlı iletişim için çok önemli.O yüzden, benim için en önemli nokta şu: Gereksiz mesaj trafiğinden kaçınmak. İnsanlar sanıyor ki ben grup kurduğum için herkesin sürekli yazışmasını istiyorum. Tam tersi. Sadece gerçekten önemli bir ihtiyacı olan yazsın istiyorum. Çünkü insanlar zaten WhatsApp gruplarında boğuluyorlar. O yüzden gruplarımda şu temel kural var: Özel günleri kutlamıyoruz. Yani Cumhuriyet Bayramı, Kurban Bayramı gibi günleri herkes zaten başka gruplarda kutluyor. Burada tekrar aynı mesajların dönmesini gereksiz buluyorum.Organizasyonunuzu nasıl finanse ediyorsunuz? Bir gelir modeli var mı?Sertaç Doğanay:&nbsp;Hiçbir gelir modeli yok. Londra ve Berlin’de bazı mekanları kiralarken kişi başı 5-6 Euro gibi bir ekleme yaparak uçak ve otel masrafımı çıkarmıştım. İki kez de bir danışmanlık şirketi sponsor oldu. Ama başka bir hesabım, planım, gizli ajandam yok.Bazı insanlar, "Bunu niye yapıyorsun?" diye soruyor. Benim için en büyük kazanç, dünyanın her yerinde yaşayan nitelikli Türklerin birbiriyle bağlantı kurması. Fakat bazı buluşmalar gerçekten maliyetli olabiliyor. Örneğin, Londra’da 230 kişilik bir etkinlik yaptığımda mekan ve catering maliyeti 10 bin pound civarındaydı. Bir şirket bu etkinliğe sponsor oldu. Bu buluşmaya <a href="https://tusiad.org/">TÜSİAD</a> Başkanı ve <a href="https://www.peryon.org.tr">PERYÖN</a> Başkanı da katıldılar.Benim amacım şu: Kaliteli Türkler dünyanın her yerinde birbirini bulabilsin, iş ve arkadaşlık geliştirebilsin. Bunun için kolay kullanılabilir bir dijital platform hazırlıyorum. 2025 Şubat gibi duyurmayı planlıyorum.Sizce bu buluşmaların uzun vadede etkisi ne olacak?Sertaç Doğanay:&nbsp;Bu hareketin benim dışımda da büyümesi gerekiyor. Ben her zaman her yerde olamam. Örneğin Social Touch İsviçre grubunun içinden, 400 kişilik bir Zürih grubu çıktı. Daha üç hafta önce böyle bir şey yoktu. Ama şimdi grup içinde insanlar birbirini buluyor. Belki garip gelebilir ama, İsviçre’de aynı şirkette çalışıp, birbirinie tanımayan Türkler vardı. Buluşmalar sayesinde bu kopukluk ortadan kalkıyor.&nbsp;Ayrıca bu sadece bireysel ilişkilerle sınırlı değil. Türkiye’de Volkswagen’in fabrika açmaktan vazgeçmesi gibi kararları düşündüğünüzde, bu kararları etkileyen kişiler arasında Türkler olabiliyor. İş dünyasında bazen tahmin etmediğiniz bir Türk, çok kritik bir kararın içinde yer alabiliyor. Eğer bu insanlar birbirleriyle bağlantı kurabilirse, uzun vadede Türkiye için de olumlu sonuçlar doğurabilir.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:2048/1152;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67a231d1bc15f.jpeg" width="2048" height="1152"></figure>Dünyanın farklı noktalarında gerçekleştirilen social/business networking event serisi “Social Touch” buluşmalarının 15.si 31 Ocak 2025 akşamı Cenevre'de gerçekleşti.Peki, devlet veya büyük kurumlar bu girişimi nasıl görüyor? Destek alıyor musunuz?Sertaç Doğanay:&nbsp;Hiçbir resmi destek almıyorum. Ancak TÜSİAD ve PERYÖN Dernekleri ilk günden beri bu fikrimi ve buluşmalarımı destekliyor.&nbsp;Benim buradaki en büyük önceliğim tarafsız kalmak. Çünkü bu, ne bir dernek, ne bir siyasi hareket, ne de bir şirket. Sadece benim bireysel çabamla oluşan ve bana sağlanan gönüllü destekle büyüyen bir ağ. İnsanlar bu tarafsızlığı gördükleri için bu kadar katılım sağlıyorlar.Önümüzdeki dönemde hangi şehirlerde buluşmalar yapmayı planlıyorsunuz?Sertaç Doğanay:&nbsp;24 Şubat’ta Lüksemburg, 26 Şubat’ta Brüksel, 28 Şubat’ta Amsterdam,&nbsp;8 Mart’ta da Dubai buluşmalarını yapacağız.&nbsp;Sonrasında Prag, Viyana, Zürih ve Milano var sırada.Eğer uygun bir sponsorluk sağlanırsa, Amerika’da Boston, Miami, New York ve San Francisco gibi şehirlerde de bu etkinlikleri yapmak istiyorum. Çünkü bu şehirlerde çok Türk profesyonel var.Sonuç olarak, bu bir sosyal etki girişimi (social impact start up). Benim için en büyük kazanım, insanların birbirine yardım etmesi, iş bağlantıları kurması ve dayanışma içinde olması. Bu hareket büyüdükçe, küresel anlamda Türk toplumunun daha güçlü bir ağ oluşturacağına inanıyorum.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:1024/576;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/67a2326b918a7.png" width="1024" height="576"></figure>Social Touch Cenevre farklı sektörlerden 140'tan fazla katılımcıyı ağırladı.

Social Touch: Küresel Türk topluluklarını bir araya getiren hareket

Sanat, insanların duygularını, düşüncelerini ve yaşadıkları dünyayı anlamlandırmalarının en etkili yollarından biridir. Evren Gül, resimlerinde göçün, kimliğin, belleğin ve insan psikolojisinin derinliklerine inmeyi başararak, izleyiciyi farklı coğrafyalara, kültürlere ve içsel yolculuklara davet ediyor.

1978 yılında doğan, sanatsal yolculuğuna Bursa’da başlayan ve bugüne kadar birçok kişisel ve karma sergiye imza atan Gül, uluslararası göç olgusunu sanatında özgün bir şekilde işliyor. Bu röportajda, sanatçının yaratım sürecine dair izlediği yolları, göç temasının sanatındaki yerini ve kişisel bakış açısını daha yakından keşfedeceğiz.Evren Gül&nbsp;kimdir? Kendinizi bize tanıtır mısınız?Ben İstanbul’da yaşıyor ve üretiyorum. Kendim hakkında bir şeyler söylemek kolay değil. Yıllardır sanat üretiyorum. Çok sosyal biri değilim. Kendimi tanıma ve geliştirme uğraşları bana cazip gelir. Spor yaparım, meditasyon yaparım, bol bol okur ve yürürüm. Ha! Bir de bir kaç senedir tango dansıyla uğraşıyorum.&nbsp;Ressamlık yolunda ilerlerken, sanatla ilk tanışmanız nasıl oldu? Lise yıllarında ressam olma kararını nasıl aldınız?Benim çocukken böyle baskın bir yeteneğim vardı. Arada ifade ederdim. Ancak lise yıllarında oldukça amaçsız ve sorumsuzdum. Ta ki güzel sanatlar fakülteleri olduğunu öğrenene kadar. Güzel sanatlara hazırlık sürecinde bütün derslerimi verip hızla fakülteye girdim.&nbsp;Yüksek lisans çalışmalarınızda "Alberto Giacometti ve Francis Bacon’ın Eserlerinde Mekan Anlayışı" konusunu incelediniz. Bu çalışmanın sizin sanatsal bakış açınıza nasıl bir etkisi oldu?Aslında tezimi hala yaşıyorum denilebilir. Hala Bacon ya da Giacometti’nin bakış açıları ve bunlarla koşut plastik değerleri hayatta arıyorum, müşehade ediyorum. Bir tanesi mekanla beraber figürü oluşturan, diğeri mekanda figürü öğüten ya da sıkıştıran bir sanatçı. Benim sanatımın mekanla bu kadar direk bir ilişkisi yok, onlar gibi insanı ontoloji üzerinden direk değerlendiren bir yaklaşımımda yok. Ancak onların bana sanatta ısrarın, öz direncin, devamlılığın önemi gibi konularda özellikle öğretici olduklarını söyleyebilirim.Göç ve göçmen psikolojisi, resimlerinizin temel konularından biri. Bu konuyu sanatsal bir dilde ifade etme süreciniz nasıl şekillendi?Gerçeğe dair bir şey yapmak istedim. Entellektüel olmayan, şakası olmayan, gerçekten insan hayatı için önemli bir durumu ele almak istedim. İnsanın yerinden- yurdundan olması ve kendini yeniden inşa edip, başka türlü bir koşul içinde tekrar tanımlamak zorunda kalması ilgimi çekti.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:2048/1152;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/679e8cbd4a9f9.jpeg" width="2048" height="1152"></figure>Resimlerinizde, göçün insan kimliğindeki ve bellekteki etkilerini nasıl yansıtıyorsunuz? Öne çıkardığınız bazı sembolizm veya imgeler var mı?Öne çıkardığım özellikle bazı simgeler ya da ısrarlı imgeler yok. Ancak göç veren bölgelerin kültürel kodlarını veri olarak ya da yapıtta bir düzenek olarak kullanıyorum. Mesela minyatürlere, yazılı nüshalara çok gönderme yaptım. Fakat bahsettiğim inşa meselesini yüzeydeki dengeler ile kimlik konusunu ise flashback denilebilecek bazı fotoğraflarla yansıtmaya çalıştım.Göç veren coğrafyaların kültürel tavırlarını eserlerinizde hissettirmek için nasıl bir yaklaşım benimsiyorsunuz?Bahsettiğim gibi minyatürler, sayfa kenar süsleri, bazı coğrafyalardan çeşitli fotoğraflar, zaman zaman çocuk resimleri derken bir dil oluştu. Göç olgusu içinde çocuk konusunu görmezden gelemedim.2010’a kadar olan sanat üretiminiz ve sonrasındaki değişim hakkında neler söylemek istersiniz? Sanatınızda ne tür bir dönüşüm gerçekleşti?2010 yılında ben, yaklaşık otuz yıldır Almanya’da yaşayan bir Türk sanatçı olan Sabahattin Şen’den özel bir formasyon aldım. Avrupa’daki sanatı adeta o tanıttı bana. Kendisi Türkiye’ye geldikçe, yaklaşık iki sene boyunca istişare ettik ve bu paylaşımlardan kazandığım görgüyle bir sıçrama gerçekleştirdim. Yaptıklarım, kendimce daha fazla uluslararası bir boyut kazandı.&nbsp;Avrupa çağdaş sanatıyla tanıştıktan sonra sanatınıza ne gibi yenilikler kattınız? İstanbul’un kaotik yapısının sanatınıza etkisi nasıl oldu?Ben Avrupa çağdaş sanatıyla karşılaşıncaya kadar aslında sanatın bu kadar yaratıcı, mekana bu kadar müdahil, pedagojisinin bu kadar yüksek ve yaşamsal bir şey olduğunu bilmiyordum. Türkiye’deki sanatın Avrupa’ya göre oldukça sınırlı olduğunu farkettim. Bu sınırlılık, sadece kendi içinde ve sanatın tüketim çevresinde değildi, yaşamdan da kopuktu. Bu yüzden benim sanatımın kazandığı ilk nitelikler daha serbest ve daha cesur ve yaratıcı tavırlar oldu. Üsluplaşma ve motifleşme eğilimlerim ortadan kalktı, bakış açık genişleri, farklı malzemeler girdi işin içine.İstanbul’un ise kaotikliğinin benim sanatımı direk etkileyip etkilemediğinin, ben farkında değilim. İstanbul benim çalışma konum değil.Sanatın günlük yaşamdaki yeri ve rolü hakkında ne düşünüyorsunuz? Sanatçının kişisel mizacı nasıl şekillenir?Biraz önce, kısmen plastik sanatlar üzerinden, Türkiye’deki sanat anlayışıyla ilgili söylediğim gibi, sanatı hayattan uzak ve erişilmez kılarsanız yaşamın ciddiyeti fazla artar. Aslında kurumların ve büroksinin de. Bu ciddiyet herşeyi bir hayati meseleye dönüştürür. İnsanların özgünlüğü söner, yaşamın neşesi ve yaratıcılığı azalır, renksizleşir. O yüzden sanatın kamuya ulaştırılması çok önemlidir. Bu olmazsa sanatçılarında kişisel mizaçları belli bir çevrede sıkışır. Anlaşılma ve adaptasyon sıkıntısı çekilir.<figure class="image"><img style="aspect-ratio:2048/1152;" src="https://api.pusulaswiss.ch/upload/content/679e8d1796052.jpeg" width="2048" height="1152"></figure>Göçün değiştirici ve dönüştürücü özelliğini vurguluyorsunuz. Sanatınız bu dönüşüm sürecinde nasıl bir etki yaratmayı hedefliyor?Ben göç konusuyla ilgili olarak tıpkı İnnaruthu’nun Babel filminde olduğu gibi, dünya üzerinde, farklı coğraflarda, ortak insani özlerimizi yakalamak istedim. Başka bir şey değil. Özel bir ses getirmek, çok büyük sözler söylemek gibi bir amacım olmadı. Bu konuyu yakından bakmaya değer buldum. Beni daha küresel, daha gerçek, daha empatik ve yeryüzüne ait kıldı, diyebilirim.&nbsp;İstanbul'daki atölyeniz, sanatınıza nasıl bir atmosfer katıyor? Çalışmalarınızı sürdürürken şehrin dinamizmi nasıl ilham veriyor?Her sanatçının olduğu gibi benim de bir atölyem var. Yıllar geçtikçe ve mesleğe alıştıkça daha az sevdiğim bir mekan. Ne yalan söyleyeyim, ilk yıllardaki heyecanımı, mekanla ilgili sevincimi çok bulamıyorum Ama hiç sıkılmam atölyemde. Bu duyguyu unutalı inanın yıllar oldu. Atölyenin atmosferi özel bir hava katıyor mudur çalışmalara? sanmıyorum. Çok dış etkenlerden etkilenen bir sanat yapma tarzım yok. Şehrin dinamiği ile ilişkimi&nbsp; ise gerçekten bilinçli bir boyutta farketmiyorum. Bilinç dışında bir etki oluşuyor olabilir.&nbsp;Resimlerinde sıkça işlediğiniz toplumsal temalar, sizce sanatçıya toplumdan gelen bir sorumluluk yüklüyor mu? Sanat, toplumsal değişim için bir araç olabilir mi?Ben bu tarz zor konularla ilgili kendi deneyimlerim üzerinden konuşabilirim. Şimdi benim gördüğüm sanatçıların toplumsal konularla ilgisinin pek de ısmarlama bir şey olmadığıdır. Hatta ideolojik bir tutum da bana çok samimi gelmiyor. Bu kendi gelir, dönemle gelir, bu dönem çevreyle, dünyayla ilişkiyi içerir. Hatta sanatçı buna dürtülür. Tıpkı Picasso’nun Guernica bombardımanına kayıtsız kalamadığı gibi. Ben kendimde bu şekilde gözlemledim. Ancak bunu söyleyebilirim. Sanatın toplumsal değişimler için ise tek başına, direk etkin olacağını sanmıyorum.Sanatınızda bireysel bir anlatım mı, yoksa daha evrensel bir mesaj mı öne çıkıyor? Çalışmalarınızı izleyenler nasıl bir duygu veya düşünceyle ayrılmalı?Bireysel temalardan çok uzaklaştım. Göç, kimlik, sınır bunlar evrensel konular. İzleyenlerle de bu eksende buluşmak, temennim.